Overzicht en stand van zaken topsector Energie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Overzicht en stand van zaken topsector Energie"

Transcriptie

1 Overzicht en stand van zaken topsector Energie KIVI NIRIA Symposium Wind op Zee 20 september 2012 Tim van der Hagen Topteam Energie 1

2 Topsectoren Aantrekkelijk innovatieklimaat vanuit overheid via generieke instrumenten 2

3 Topsectoren Maatschappelijke uitdagingen Vergrijzing Voedselzekerheid Grondstoffenschaarste Verschuiving traditionele machtsverhoudingen (opkomst BRIC s) Verlies aan biodiversiteit Klimaatverandering 3

4 Topsectoren: Het nieuwe bedrijvenbeleid Naar de top (sep 2011) Ambitie: 1. Nederland in top 5 kenniseconomieën in R&D-inspanningen naar 2,5% BBP 3. Topconsortia voor Kennis & Innovatie publiek-privaat, met tenminste 40% financiering door bedrijfsleven 4

5 Topsectoren: Het nieuwe bedrijvenbeleid (2) Spoor 1 Specifiek: Topsectoren Integrale aanpak: ondernemers en onderzoekers aan het stuur Sector centraal en integraal: alle vestigingscondities Vraaggestuurd en bottom-up Gouden driehoek Spoor 2 Generiek: Ruimte voor ondernemers Minder subsidies, meer generieke lastenverlichting (RDA, TKI-toeslag) Regeldruk: minder en makkelijker Toegang tot financiering (Innovatiefonds MKB +) 5

6 Topsectoren: de gouden driehoek Bedrijven Kennisinstellingen-Overheid Benutten van kansen 1. Excellent onderzoek sterker richten op maatschappelijke en economische uitdagingen 2. Gezamenlijke kennisagenda s voor publieke en private onderzoekseuro s 3. Overheid organiseert, mobiliseert, motiveert 4. Meerjarige focus en commitment van alle partijen 6

7 Organisatie Topteam: dagelijks bestuur en eindverantwoordelijk Regieteam: adviseren over inhoudelijke keuzes en strategie Trekkers TKI s: opstellen innovatiecontracten met vertegenwoordigers van de Gouden Driehoek Klankbordgroep: toetsen van de richting met alle stakeholders, inclusief locale overheden 7

8 Operationele structuur Topteam 2 Michiel Boersma Tim van der Hagen(TUD) Fokko Pentinga (Tempress) Mark Dierikx (EL&I) Secretarissen Ad Schoof (EL&I) Kenneth Heijns (TUD) Stefan Evers (KEMA) Regieteam Gerald Schotman (Shell) Peter Molengraaf (Alliander) Jeroen de Haas (Eneco) Gert Jan Lankhorst (Gasterra) Tiny Hooijmans (TNO) Paul Korting (ECN) Wim van Saarloos (FOM) Tjerk Wagenaar (Natuur&Milieu) Johan van der Gronden (WNF) Manon Janssen (Ecofys) Coby van der Linde (Clingendael) Richard Verbree (Inventum) (Mees Hartvelt (AWVN), AET) 8

9 Energie in Beweging juni 2011 Doelen die Topteam 1 formuleerde voor % minder CO 2 -uitstoot (randvoorwaarde) 14% duurzame energie (randvoorwaarde) Benutting van het potentieel aan energiebesparing Concurrerende energieprijzen op korte en lange termijn Versterkte positie van Nederland in essentiële sectoren Sneller concurrerender maken van duurzame energieopties 9

10 Aanpak Topsector Energie Uitgangspunt: minder CO 2 door energiebesparing en duurzame energie, met gas als transitiebrandstof Innovatie is de sleutel om die duurzame energie concurrerender te maken, verder energie te besparen en slimmer en efficiënter om te gaan met fossiele energiebronnen. Vraagsturing: behoefte en plannen van bedrijven als uitgangspunt Kiezen voor sterktes (o.a. geografische ligging/vestigingsklimaat) Samenwerken Open innovatie Focus aanbrengen (ook binnen de thema s) starten met 7 Innovatiethema's 10

11 Opdracht in zomer 2011 (1) Structurele borging samenwerking gouden driehoek: onderwijsinstellingen, overheid en bedrijfsleven (ook MKB!) Functionerende organisatiestructuur (topteam, regieteam, innovatietafels, klankbord) Technologiegebieden aanwijzen waarvoor innovatiecontracten moeten worden afgesloten Visie op de toekomst (de stip op de horizon ) vaststellen Afspraken maken over de verdeling van middelen voor 2012 Ondertekende innovatiecontracten, zo mogelijk in 2011, maar nodig in

12 Opdracht in zomer 2011 (2) In samenhang (laten) uitwerken van de deelproducten van de topsectoragenda s: Kennis en innovatie: innovatiecontracten Onderwijs en arbeidsmarkt: Human Capital Agenda s en Masterplan Bètatechniek Buitenlandbeleid: economische missies, strategische acquisitie, onderzoeks- en ontwikkelingssamenwerking Concretiseren regeldruk en ICT-knelpunten in energiesector en mogelijke oplossingen 12

13 Vraagt om: Goed evenwicht: 3 "D s" Discovery Development / demonstration Deployment Systeemdenken : innovaties in relatie tot hele energiesysteem beschouwen Aandacht voor maatschappelijke acceptatie Human Capital Agenda (opleiding, vergrijzing, bijscholing) Internationale aansluiting 13

14 Waar gaat het over? Overheid: Sturend op het portfolio van ECN en het energieonderzoek van TNO Sturend op het energie-innovatiebeleid en -budget van EL&I Aansluitend op, ondersteunend en mede richtinggevend aan rest van het energiebeleid: bijvoorbeeld green deals, MJA energie-efficiëntie Richtinggevend voor Energieonderzoek vanuit NWO Bedrijven: Ambitie topteam: meer samenwerking bij innovatie-inspanningen Kennisinstellingen: Input voor beleid opleidingen (HCA) Meer aansluiting kennisinstellingen en bedrijfsleven TKI (gezamenlijkheid): Input voor internationaal beleid (posten, Horizon 2020) Visievorming onderzoeksprogrammering 14

15 Stand van zaken nu 15

16 Bijdragen aan CO 2 -reductie: 20% in 2020 en 80-95% in 2050 (randvoorwaarde) Versterken economische groei van Nederland Nederland wil leider in Europa (en wereld) te worden op een aantal deelgebieden in de energie Voorbereiding Evaluatie en aanscherping : Topsector Energie Hoge betrokkenheid van sector Meest overtuigende programmalijnen starten Vorming TKI s Portfolio bijsturen en verder vormgeven Eerste resultaten Substantiële bijdrage NL economische groei en energiedoelstellingen Leider in Europa (en wereld) op een aantal deelgebieden Versterking van de industriële basis energiesector 16

17 : organisatie TKI s in de lead Ontwikkelen programmalijnen TKI s besturen de bestaande programmalijnen en sturen bij Advies & evaluatieteams Ondersteunen TKI s met hun expertise en ervaring Sparringpartner Topteam en Regieteam bewaken lange termijn visie Formuleren de lange termijn visie Bewaken het topsectorbrede portfolio Adviseren EL&I over verdeling van publieke middelen Besluitvorming Gedeelde visie en wederzijds vertrouwen Transparante en op feiten gebaseerde beslissingen 17

18 : Raakvlakken TKI s en andere Topsectoren Topsector Water Topsector HTSM (incl. ICT agenda) Wind op Zee Solar energy Gas Smart Grids (SWITCH2SmartGrids ) Energiebesparing Gebouwde Omgeving (TKI EnerGO) Bioenergie (BBE) Energiebesparing Industrie (TKI ISPT) Topsector Agrofood Topsector Chemie 18

19 : verdeling publieke middelen 2012 in mln 's Thema EL&I-innovatie EL&I-SDE+ ECN TNO NWO [1] Totaal Energiebesparing gebouwde omgeving 10,1 1,25 1,21 12,56 Energiebesparing industrie 6,6 3,63 Via Topsector Chemie 10,23 Gas 7,7 16,5 1,3 3,65 7,0 36,15 Smart Grids 10,6 1,65 5,5 17,75 Wind op Zee 8,1 2,9-11 Solar Energy 10,6 7,0 5,64 0,25 4,14 27,63 Bio-energie 15,6 26,5 2,93 Via Topsector Chemie 45,03 Nog niet toegedeeld aan thema s 1,7 23,6 25,3 Totaal 71,0 50,0 16,4 6,8 41,5 185,65 [1] afkomstig uit NWO-propositie voor de Topsector Energie , bevat middelen voor 2012 en 2013; 19

20 : Criteria voor verdeling van middelen Criteria: Bijdrage aan CO 2 -reductie, productie duurzame energie, energiebesparing Bijdrage aan verdienpotentieel Nederland (productie, werkgelegenheid e.d. ) Concurrerend op nationaal en internationaal niveau Publieke middelen nu globaal geraamd voor : ca. 260 M EL&I-innovatiemiddelen+innovatiemiddelen SDE+ ca. 130 M via ECN, TNO, NWO ca. 50 M TKI-toeslag Private middelen (Topsector Energie): 328 M voor M voor

21 : opdracht voor de TKI s Verbinden en organiseren van de (deel)sector Evenwicht groot- en kleinbedrijf Alle partijen samen Platina vierkant : bedrijven, kennisinstellingen, overheid en maatschappij Programmering innovatie op basis van de visie Scherp bewaken en bijstellen van de programma s Geen grote organisatie: eenvoudig en kostenefficiënt Internationalisering Human Capital Aandacht voor maatschappelijk draagvlak in een vroeg stadium 21

22 : portfoliomanagement TKI s rapporteren in voorjaar over het afgelopen jaar en in het najaar over het komend jaar Top- en Regieteam beoordelen ieder najaar het volledige portfolio Progressie: hoe loopt de voortgang van de programmalijnen? Prestatie: wat is de impact op economische en energiedoelen? Potentieel: wat is de inschatting van het lange termijnpotentieel op de economische en energiedoelen? Daarnaast wordt het volledige portfolio geëvalueerd Risicoprofiel: high risk-high reward of incrementeel Innovativiteit: revolutie of evolutie Technologische ontwikkelingsfase: fundamenteel tot marktintroductie 22

23 Potentieel: CO2-reductie Laag Gemiddeld Hoog Potentieel: Duurzame energie productie Laag Gemiddeld Hoog Potentieel: Omzet Laag Gemiddeld Hoog Potentieel: Werkgelegenheid Laag Gemiddeld Hoog Topsector Energie: portfoliomanagement Laag Gemiddeld Risico Hoog Laag Gemiddeld Risico Hoog Laag Gemiddeld Risico Hoog Laag Gemiddeld Risico Hoog 23

24 Internationaal Internationaliseringsoffensief geeft basis. Nu verder concretiseren: welke landen, welke activiteiten, welke ondersteuning is nodig? Ondertussen inspelen op kansen en profileren. Bv: September energieconferentie i.s.m. NordRhein-Westfalen Oktober missie Beieren Europese kaderprogramma: positionering van topsector en beïnvloeding van Horizon

25 Human Capital Agenda 'Naar 4 op de 10'? Masterplan Bèta en Technologie, 4 speerpunten: 1. Grotere instroom van bèta s in de topsectoren 2. Continue afstemming onderwijs-arbeidsmarkt 3. Boeien, ontwikkelen en binden van bèta en technische mensen 4. Vergroting van het internationale perspectief op de arbeidsmarkt Topsector Energie: programmamanager HCA aangesteld 25

26 Offshore wind Offshore wind potentieel sterke sector voor Nederland, met name vanwege: geografische gunstige ligging van Nederland aan de Noordzee; aanwezigheid van goed uitgeruste havens met gering getijdeverschil en daarmee goede uitgangspositie voor onderhoud etc; sterke Nederlandse offshore industrie 26

27 Dank voor uw aandacht! 27

Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie. Samen naar de top!

Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie. Samen naar de top! Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie Samen naar de top! Drs. G.M. Landheer Directeur Topsectoren en Industriebeleid

Nadere informatie

ECOSYSTEEM TOPSECTOR ENERGIE

ECOSYSTEEM TOPSECTOR ENERGIE ECOSYSTEEM TOPSECTOR ENERGIE Organisatie en hoofdactoren Ø Topteam: Manon Janssen (boegbeeld), Fokko Pentinga (vertegenwoordiger namens het MKB), Tim van der Hagen (vertegenwoordiger namens de kennisinstellingen),

Nadere informatie

Innovatie-instrumenten voor bedrijven in Nederland. Naar de top! Ino Ostendorf MT-lid directie Innovatie & Kennis

Innovatie-instrumenten voor bedrijven in Nederland. Naar de top! Ino Ostendorf MT-lid directie Innovatie & Kennis Innovatie-instrumenten voor bedrijven in Nederland Naar de top! Ino Ostendorf MT-lid directie Innovatie & Kennis Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie Innovatie-instrumenten voor bedrijven

Nadere informatie

Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid

Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid SundayNL 2014-19 november 2014 - Arnhem Wijnand van Hooff Programmadirecteur TKI Solar Energy Inhoud Het Nederlandse Energiebeleid en

Nadere informatie

Het creëren van een innovatieklimaat

Het creëren van een innovatieklimaat Het creëren van een innovatieklimaat Bertholt Leeftink Directeur- Generaal Bedrijfsleven & Innovatie Inhoud 1. Waarom bedrijven- en topsectorenbeleid? 2. Verdienvermogen en oplossingen voor maatschappelijke

Nadere informatie

14 december 2011 Amandus Lundqvist voorzitter topteam HTSM

14 december 2011 Amandus Lundqvist voorzitter topteam HTSM 14 december 2011 Amandus Lundqvist voorzitter topteam HTSM Topteam HTSM: advies Toename private èn publieke R&D investeringen in HTSM Herkenbaar en attractief technisch vakonderwijs Overheid als innovatieve

Nadere informatie

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Amandus Lundqvist Voorzitter Topteam HTSM 21 maart 2014 Topteam HTSM advies toename private én publieke

Nadere informatie

Topsector HTSM. Innovatie Contract LRN Subthema (Aero)space

Topsector HTSM. Innovatie Contract LRN Subthema (Aero)space Topsector HTSM Innovatie Contract LRN Subthema (Aero)space Netwerkmeeting NSO 28-10-2011 1 Inhoud HTSM en LRN Wat is een innovatiecontract? Hoe ziet de organisatie eruit? Hoe gaat de werking in de Gouden

Nadere informatie

HAN en duurzame energie

HAN en duurzame energie Beroepsonderwijs tijdens de energie transitie HAN en duurzame energie Van buiten naar binnen. Tinus Hammink programma-manager SEECE Hogeschool van Arnhem en Nijmegen HBO en topsectoren; keuze van HAN 1.

Nadere informatie

Navigatie topsectoren

Navigatie topsectoren Navigatie topsectoren Beleidsthema s en - doelen Beleid in cijfers Beleidsinstrumentarium 1 Versie oktober 215 Beleidsthema s en doelen topsectoren Specifiek beleid, ondersteunend aan doelen Bedrijvenbeleid:

Nadere informatie

Het Bedrijfslevenbeleid

Het Bedrijfslevenbeleid Het Bedrijfslevenbeleid NAAR DE TOP! Sjoerd Visser Programmadirectie Topsectoren i.o. Inhoud Regeerakkoord Bedrijfslevenbeleid - ambitie - topsectoren - ruimtelijke aspecten - financiering - Proces fasering

Nadere informatie

Kennis- en Innovatieagenda Topsector Energie 2016-2019

Kennis- en Innovatieagenda Topsector Energie 2016-2019 Kennis- en Innovatieagenda Topsector Energie 2016-2019 Leeswijzer: Voor u ligt de innovatieagenda van de Topsector Energie (TSE), die de basis vormt voor de innovatiecontracten die in 2015 (2016/17) en

Nadere informatie

Rapportage Topsector Energie

Rapportage Topsector Energie Rapportage Innovatiecontracten Topsector Energie April 2012 Rapportage Topsector Energie bij de Innovatiecontracten Energie maart 2012 Topteam Energie Michiel Boersma Fokko Pentinga Tim van der Hagen Mark

Nadere informatie

Kennis- en Innovatieagenda Topsector Energie 2016-2019

Kennis- en Innovatieagenda Topsector Energie 2016-2019 Kennis- en Innovatieagenda Topsector Energie 2016-2019 Leeswijzer: Voor u ligt de innovatieagenda van de Topsector Energie (TSE), die de basis vormt voor de innovatiecontracten die in 2015 (2016/17) en

Nadere informatie

Bijlage 2. Human Capital Agenda s

Bijlage 2. Human Capital Agenda s Bijlage 2 Capital s De topsectoren gaan een human (onderwijs en scholing) voor de langere termijn opstellen en zullen onderwijsinstellingen hierbij betrekken. De s bevatten o.a. een analyse van de behoefte

Nadere informatie

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB High Tech Systems & Materials Life Sciences & Health Agro-Food Logistiek BEDRIJVEN Water Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB Creatieve Industrie Energie Meer geld en betere dienstverlening

Nadere informatie

Duurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs

Duurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs Duurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie Nelo Emerencia, Speerpuntmanager Onderwijs & Innovatie Utrecht, 9 februari 2012 DAS Docentenconferentie

Nadere informatie

MKB als speerpunt van topsectoragrofood

MKB als speerpunt van topsectoragrofood MKB als speerpunt van topsectoragrofood Jan van Rijsingen- MKB vertegenwoordiger Topsector Agro&Food Top-sector Agro-Food Food for Healthy Ageing 1 juni 2012, Groningen Topsector Agro&Food Onze Ambitie

Nadere informatie

Nederland: de Maritieme Wereldtop

Nederland: de Maritieme Wereldtop 1 Nederland: de Maritieme Wereldtop Veilig, duurzaam en economisch sterk Maritiem Cluster in de Topsector Water: Innovatiecontract en Topconsortium Kennis en Innovatie V2.0, Samenvatting, 23 december 2011

Nadere informatie

Voorstel inrichting TKI HTSM. Fred van Roosmalen Roadmapdag Eindhoven 25 juni 2012 Executive Council Utrecht 26 juni 2012

Voorstel inrichting TKI HTSM. Fred van Roosmalen Roadmapdag Eindhoven 25 juni 2012 Executive Council Utrecht 26 juni 2012 Voorstel inrichting TKI HTSM Fred van Roosmalen Roadmapdag Eindhoven 25 juni 2012 Executive Council Utrecht 26 juni 2012 Agenda Uitgangspunten Structuur TKI HTSM Uitvoering TKI toeslag (onder voorbehoud)

Nadere informatie

Ondernemen in de kansrijke groeimarkten van de Topsectoren

Ondernemen in de kansrijke groeimarkten van de Topsectoren Ondernemen in de kansrijke groeimarkten van de Topsectoren Syntens, Maart 2013 Paul d Hond pdh@syntens.nl Voorbeeld: Ambitie Innovatiecontract: Topsector High Tech Systemen en Materialen De topsector

Nadere informatie

Koersvast en bijsturen. Agenda Topsectoren 2014

Koersvast en bijsturen. Agenda Topsectoren 2014 Koersvast en bijsturen Agenda Topsectoren 2014 Inhoudsopgave I. Kader van de agenda 2014: koersvast en bijsturen II. Koersvast: Doorgaan op vijf thema s III.Bijsturen: Prioriteiten 2014 A. Relatie met

Nadere informatie

Samenvatting. Balans van de topsectoren 2014 5

Samenvatting. Balans van de topsectoren 2014 5 Samenvatting Aanleiding In 2010 kondigde het kabinet Rutte I de topsectorenaanpak aan. Inmiddels is de aanpak een aantal jaren in uitvoering en kan er worden geleerd van de ervaringen tot nu toe. Daarom

Nadere informatie

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Het Energiebeleid van komende jaren dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Opbouw Ambities en hoofdlijnen Ontwikkelingen in het energieveld Keuzes van het kabinet Ambitie Regeerakkoord: 1. Minder

Nadere informatie

3x3 voor de technologische industrie

3x3 voor de technologische industrie 3x3 voor de technologische industrie Slimme groeiagenda met behoud van financiële stabiliteit Visie Wil Nederland op lange termijn de welvaart kunnen vasthouden, dan zullen we de kennisfabriek van onze

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

Topsectoren. Bouwstenen van Bedrijvenbeleid. Hoofdstuk: In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken

Topsectoren. Bouwstenen van Bedrijvenbeleid. Hoofdstuk: In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken Bouwstenen van Bedrijvenbeleid Hoofdstuk: Topsectoren In opdracht van DG Bedrijfsleven & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken Klik hier voor de handleiding van deze presentatie Versie maart

Nadere informatie

KvK dienstverlening topsectoren

KvK dienstverlening topsectoren MIT regeling 2014 KvK dienstverlening topsectoren Bon Uijting senior adviseur KvK 15 mei 2014 KvK verzorgt vele MKB loketten topsectoren Telnr MKB Loket MKB loketten topsectoren MKB loket Agro Food 088-585

Nadere informatie

Terugblik in cijfers

Terugblik in cijfers Terugblik in cijfers 2012-2016 Terugblik in cijfers 2012-2016 Inhoud Inleiding... 2 Doel... 2 Scope... 2 Grondslag van de cijfers... 2 De brede blik... 3 Aantal energie-innovatieprojecten... 3 De subsidie...

Nadere informatie

Is EU-beleid de molensteen voor de Nederlandse energiesector? Mark Dierikx, Directeur-generaal Energie, Telecom en Mededinging

Is EU-beleid de molensteen voor de Nederlandse energiesector? Mark Dierikx, Directeur-generaal Energie, Telecom en Mededinging Is EU-beleid de molensteen voor de Nederlandse energiesector? Mark Dierikx, Directeur-generaal Energie, Telecom en Mededinging Eindbeeld: een CO 2 -neutrale energievoorziening Nederland verbindt zich aan

Nadere informatie

Hier komt uw titel te staan 1

Hier komt uw titel te staan 1 Hier komt uw titel te staan 1 Regionale visie van de 3 O s Regionale visie van de 3 O s De regionale visie vormt de basis en het uitgangspunt voor het gezamenlijk meerjarig inzetten van acties door diverse

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 538 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Uw business case voor energiebesparing TKI-ISPT. RvT maart 2013

Uw business case voor energiebesparing TKI-ISPT. RvT maart 2013 Uw business case voor energiebesparing TKI-ISPT RvT maart 2013 Het topsectorenbeleid Overheid, Rijksdient voor ondernemend Nederland Tenders voor Demo, pilot en Early adapter projecten Topcluster voor

Nadere informatie

Symposium Groene chemie in de delta

Symposium Groene chemie in de delta DPI Value Centre als onderdeel van TKI SPM en het valorisatienetwerk 2.0 Symposium Groene chemie in de delta A. Brouwer, 12 November 2012 TKI Smart Polymeric Materials Topresearch in polymeren 5-10 jaar

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta BZW Bijeenkomst Middelburg, 4 april 2017 Inhoudsopgave 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken

Nadere informatie

Historie maritieme sector

Historie maritieme sector 09-02-2010 1 Historie maritieme sector Sanering maritieme sector in 80 er jaren: lage kosten strategie, Maritieme sector daarna pieken en dalen Huidig streven: excelleren in hoogwaardige niches met acceptabel

Nadere informatie

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020 OP EFRO OOST-NEDERLAND 2014-2020PRESENTATIE KENNISPARK, 23 APRIL 2014 JOLANDA VROLIJK, PROGRAMMAMANAGER EFRO OP EFRO Oost-Nederland 2014-2020 Inhoud presentatie 1. Inleiding Europese Fondsen: cohesie beleid

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2014 2015 34 000 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en de Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2015

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Subsidieregelingen voor energieinnovaties. infra. Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson

Subsidieregelingen voor energieinnovaties. infra. Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson Subsidieregelingen voor energieinnovaties Zon op infra Nationaal consortium Zon op Infra 14 maart 2019 Bert Janson inhoud Doel beschikbare subsidie regelingen Urban Energy regeling HER-regeling DEI+ Demonstratie

Nadere informatie

Agendabrief Topsectoren 2017 Verbinden om te vernieuwen

Agendabrief Topsectoren 2017 Verbinden om te vernieuwen Agendabrief Topsectoren 2017 Verbinden om te vernieuwen De topsectoren in 2017 Het afgelopen jaar waren de resultaten van het topsectorenbeleid breed zichtbaar. De weg naar economisch herstel is doorgezet,

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Bijpraten Raadsleden Vlissingen, 10 april 2017 Agenda > Welkom: Harry van der Maas (voorzitter stuurgroep) > Stand

Nadere informatie

Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren?

Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren? Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren? Brigit Gijsbers - Directeur Maritieme Zaken, Ministerie van Infrastructuur en Milieu De Nederlandse Maritieme Strategie 2015-2025

Nadere informatie

Big Science for Business Erik Prins

Big Science for Business Erik Prins Big Science for Business 2012 Erik Prins Even voorstellen Ambitie om iets te veranderen Krediet & Banken crisis Leiderschap crisis Schulden crisis Welvaart ongelijkheid We need a more sustainable economy

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

11 Pijler 9: Stimulering commercialisering voor groei en export

11 Pijler 9: Stimulering commercialisering voor groei en export 11 Pijler 9: Stimulering commercialisering voor groei en export 11.1 Ambitie In 2030 neemt Nederland, op weg naar een duurzame energiehuishouding in 2050, een top 10-positie in op de Mondiale CleanTech-ranking.

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Publiek gefinancierd energieonderzoek 2016 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST NOORD-NEDERLAND: PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST PROEFTUIN ENERGIE- TRANSITIE REGIONALE PARTNER IN DE EUROPESE ENERGIE UNIE Noord-Nederland is een grensoverschrijdende proeftuin

Nadere informatie

Nederlands Kennis-en Innovatiecontract d.d. 11 december 2017

Nederlands Kennis-en Innovatiecontract d.d. 11 december 2017 Nederlands Kennis-en Innovatiecontract 2018-2019 d.d. 11 december 2017 Toelichting Kennis- en Innovatiecontract 2018-2019 Voor u ligt het nieuwe Kennis- en Innovatiecontract voor de jaren 2018 en 2019.

Nadere informatie

DOC en EZ-innovatiebeleid: dat moet (kunnen) passen. Luuk Klomp Plv directeur Innovatie en Kennis. 19 oktober 2016

DOC en EZ-innovatiebeleid: dat moet (kunnen) passen. Luuk Klomp Plv directeur Innovatie en Kennis. 19 oktober 2016 DOC en EZ-innovatiebeleid: dat moet (kunnen) passen Luuk Klomp Plv directeur Innovatie en Kennis 19 oktober 2016 Beleidsthema s en doelen innovatie 1 Generiek spoor: ruimte voor ondernemers Doelen: NL

Nadere informatie

Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren

Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Inhoudsopgave Toelichting op de NWO-bijdrage Topsectoren 2016-2017 1 Inleiding en werkwijze

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering. Berry Roelofs Principal Consultant

Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering. Berry Roelofs Principal Consultant Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering Berry Roelofs Principal Consultant Utrecht, 17 december 2015 Goede uitgangssituatie, maar Nederland doet het goed 16 e economie van

Nadere informatie

Agendapunt 6: Op weg naar KP8

Agendapunt 6: Op weg naar KP8 Agendapunt 6: Op weg naar KP8 Consultatie ten behoeve van de Nederlandse inzetbepaling Ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap Waar staan we KP6 is afgerond (2002-2006) Document: Evaluatie achteraf

Nadere informatie

TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving

TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving TKI - Topconsortium Kennis en Innovatie EnerGO - Energie in de Gebouwde Omgeving Gezocht: Multifunctionele energie renovatie Multifunctionele energie renovatie kunnen we samen versnellen Programma TKI

Nadere informatie

Nederlands beleid Wind op Zee. Marjan Botman, m.j.p.botman@mineleni.nl

Nederlands beleid Wind op Zee. Marjan Botman, m.j.p.botman@mineleni.nl Nederlands beleid Wind op Zee Marjan Botman, m.j.p.botman@mineleni.nl Inhoud Beleid op Hernieuwbare energie in Europa en in Nederland Ruimtelijke planning toekomstige ontwikkelingen Green deal met de offshore

Nadere informatie

Op weg naar een duurzame energievoorziening in Mark Dierikx Directeur Generaal Energie, Telecom en Mededinging

Op weg naar een duurzame energievoorziening in Mark Dierikx Directeur Generaal Energie, Telecom en Mededinging Op weg naar een duurzame energievoorziening in 2050 Mark Dierikx Directeur Generaal Energie, Telecom en Mededinging Inhoudsopgave I. Mondiale ontwikkelingen II. Europese kaders III. Nationale inzet 2 I.

Nadere informatie

InnovatieContract Wind op Zee. Het Contract De Green Deal Tender invulling Matchmaking. Almere, 24 Mei 2012 Ernst van Zuijlen TKI WIND OP ZEE

InnovatieContract Wind op Zee. Het Contract De Green Deal Tender invulling Matchmaking. Almere, 24 Mei 2012 Ernst van Zuijlen TKI WIND OP ZEE 1 InnovatieContract Wind op Zee Het Contract De Green Deal Tender invulling Matchmaking Almere, 24 Mei 2012 Ernst van Zuijlen 1 VISIE EN AMBITIE Ambitie van het InnovatieContract is een daling van 40%

Nadere informatie

Duurzame kennis door publiek-private samenwerking. Annet Zweep Directie Agrokennis

Duurzame kennis door publiek-private samenwerking. Annet Zweep Directie Agrokennis Duurzame kennis door publiek-private samenwerking Annet Zweep Directie Agrokennis Opbouw van mijn verhaal 1. Introductie van mijzelf 2. Topsector en proces 3. Per PPS van vandaag: doel, opzet en wijze

Nadere informatie

ONDERTEKENING NEDERLANDS KENNIS & INNOVATIE CONTRACT OP 2 APRIL 2012

ONDERTEKENING NEDERLANDS KENNIS & INNOVATIE CONTRACT OP 2 APRIL 2012 ONDERTEKENING NEDERLANDS KENNIS & INNOVATIE CONTRACT OP 2 APRIL 2012 NEDERLANDS KENNIS- EN INNOVATIE CONTRACT Op 4 februari 2011 heeft het Kabinet de brief Naar de top: de hoofdlijnen van het nieuwe bedrijfslevenbeleid

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio

Nadere informatie

Mogelijkheden MKB in EFRO en INTERREG

Mogelijkheden MKB in EFRO en INTERREG Mogelijkheden MKB in EFRO en INTERREG www.food-future.eu Innovatie steun voor MKB in food sector in D en NL Yvette Lammers EZ Coördinatieteam Structuurfondsen EFRO EFRO: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

Nadere informatie

R&D activiteiten in Nederland Ernst van Zuijlen KIVI 19 september 2012

R&D activiteiten in Nederland Ernst van Zuijlen KIVI 19 september 2012 R&D activiteiten in Nederland Ernst van Zuijlen KIVI 19 september 2012 R&D activiteiten in Nederland Ernst van Zuijlen KIVI 19 september 2012 Doelen Kostprijsreductie in 2020 KOSTEN O&M kosten -25%

Nadere informatie

Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020. SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt

Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020. SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt Tussenstand OP EFRO Noord-Nederland 2014 2020 SNN PS bijeenkomst 25 juni Yvonne van Mastrigt Noordelijke specialisatie in beeld Samengestelde behoeften Samengestelde oplossingen Achtertuin als proeftuin/

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag Voorzitter van de SER T.a.v. de heer dr. A.H,G, Rinnooy Kan Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509

Nadere informatie

Topsector en de Buitenland Promotie Logistiek

Topsector en de Buitenland Promotie Logistiek Topsector en de Buitenland Promotie Logistiek Presentatie ALV NDL 20/11/2014 Agenda 1. Topsector logistiek 2. Organisatie en uitgangspunten 3. Cross-overs 4. Logistiek Koffertje en lonkend perspectief

Nadere informatie

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Publiek gefinancierd energieonderzoek In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Inleiding Jaarlijks brengt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in opdracht van het ministerie van

Nadere informatie

De Nederlandse Maritieme Cluster High Tech, Hands On

De Nederlandse Maritieme Cluster High Tech, Hands On De Nederlandse Cluster High Tech, Hands On Speerpunten 2016 FACTS & FIGURES HUMAN CAPITAL Totaal 253.000 mensen werkzaam 25% Havens 15% Offshore 11% Scheepsbouw 10% Binnenvaart 9% toeleveranciers 8% Jachtbouw/

Nadere informatie

Energieakkoord voor duurzame groei. 6 september 2013

Energieakkoord voor duurzame groei. 6 september 2013 Energieakkoord voor duurzame groei 6 september 2013 Programma perspresentatie Korte toelichting Energieakkoord voor duurzame groei Wiebe Draijer Korte toelichting doorrekeningen ECN/PBL/EIB Maarten Hajer

Nadere informatie

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.

Nadere informatie

28753 Publiek-private samenwerking Bedrijfslevenbeleid. Brief van de minister van Economische Zaken

28753 Publiek-private samenwerking Bedrijfslevenbeleid. Brief van de minister van Economische Zaken 28753 Publiek-private samenwerking 32637 Bedrijfslevenbeleid Nr. 33 Brief van de minister van Economische Zaken Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 4 april 2014 Hierbij

Nadere informatie

Businessplan op hoofdlijnen

Businessplan op hoofdlijnen CLICK Creativity - Learning - Innovation - Co-creation - Knowledge Businessplan op hoofdlijnen 24 Februari 2012 CLICK IS......een landelijk innovatienetwerk van en voor een ijzersterke, innovatieve en

Nadere informatie

Toekomst HR in logistiek

Toekomst HR in logistiek Toekomst HR in logistiek Seminar 13 februari 2012 Bart Banning, Sector Banker Transport en Logistiek Logistieke arbeidsmarkt, úw uitdaging! uw meest waardevolle asset is sterk in beweging ABN AMRO Sectorrapport

Nadere informatie

BIJLAGE 1a ONDERTEKENING NEDERLANDS KENNIS & INNOVATIE CONTRACT OP 2 APRIL 2012

BIJLAGE 1a ONDERTEKENING NEDERLANDS KENNIS & INNOVATIE CONTRACT OP 2 APRIL 2012 BIJLAGE 1a ONDERTEKENING NEDERLANDS KENNIS & INNOVATIE CONTRACT OP 2 APRIL 2012 NEDERLANDS KENNIS- EN INNOVATIE CONTRACT Op 4 februari 2011 heeft het Kabinet de brief Naar de top: de hoofdlijnen van het

Nadere informatie

Internationale Kennisstrategie Topsector Energie. Internationale afstemming TKI WOZ 6 juli 2016

Internationale Kennisstrategie Topsector Energie. Internationale afstemming TKI WOZ 6 juli 2016 Internationale Kennisstrategie Topsector Energie Internationale afstemming TKI WOZ 6 juli 2016 Internationale ambities TSE uit KIA 2016-19 I. Een zo hoog mogelijke Nederlandse participatie in het Europese

Nadere informatie

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen Een regio om trots

Nadere informatie

Visie op Valorisatie. van onderzoeken naar ondernemen. InnoTep, Radboud Universiteit Nijmegen, 30 september 2011. Maarten van Gils

Visie op Valorisatie. van onderzoeken naar ondernemen. InnoTep, Radboud Universiteit Nijmegen, 30 september 2011. Maarten van Gils Visie op Valorisatie van onderzoeken naar ondernemen InnoTep, Radboud Universiteit Nijmegen, 30 september 2011 Maarten van Gils Agenda Persoonlijke introductie Het onderzoeken bij MICORD De overgang in

Nadere informatie

Convenant EBU en U10 regio

Convenant EBU en U10 regio Convenant EBU en U10 regio Doel De uitdaging van de regio Utrecht is om de groei te accommoderen en tegelijkertijd de hoge kwaliteit van leven en concurrentiekracht te blijven versterken. Door bundeling

Nadere informatie

Innovatiecontract High Tech Systemen & Materialen. Bart Reijnen Voorzitter SpaceNed

Innovatiecontract High Tech Systemen & Materialen. Bart Reijnen Voorzitter SpaceNed Innovatiecontract High Tech Systemen & Materialen Bart Reijnen Voorzitter SpaceNed NSO Netwerkbijeenkomst, 10 april 2012 Voortgang sinds NSO Netwerkbijeenkomst oktober 2011 Roadmap Aerospace in 2 delen:

Nadere informatie

NWO-bijdrage voor de Topsector Energie voor 2014-2015

NWO-bijdrage voor de Topsector Energie voor 2014-2015 NWO-bijdrage voor de Topsector Energie voor 014-015 Inleiding Funderend energieonderzoek bestrijkt vrijwel het hele spectrum van wetenschappelijke disciplines. Daardoor vragen veel onderwerpen binnen de

Nadere informatie

Topsector Energie. Terugblik in cijfers

Topsector Energie. Terugblik in cijfers Topsector Energie Terugblik in cijfers - Inhoud Inleiding 2 Doel 2 Scope 2 Grondslag van de cijfers 2 Veranderingen ten opzichte van de vorige rapportage 2 Aantal energie-innovatieprojecten 3 De subsidie

Nadere informatie

TNO-instrumentarium Creatieve Industrie

TNO-instrumentarium Creatieve Industrie TNO-instrumentarium Creatieve Industrie Instrumenten TNO voor Innovatie Vraagarticulatie Kennisoverdracht Kennisontwikkeling Technologisch consult in samenwerking met Syntens Branche Innovatie Agenda Challenge

Nadere informatie

Bob Meijer Lancering TKI Wind op Zee Tenders 2015 30 januari 2015

Bob Meijer Lancering TKI Wind op Zee Tenders 2015 30 januari 2015 Bob Meijer Lancering TKI Wind op Zee Tenders 2015 30 januari 2015 2015 First come, first served Januari 2015 Subsidieregelingen TKI Wind op Zee 2015 onder voorbehoud de officiële regeling is leidend 2

Nadere informatie

Kansen voor topsector HTSM:

Kansen voor topsector HTSM: Kansen voor topsector HTSM: Nederlands-Aziatische samenwerking in high-tech clusters Sound analysis, inspiring ideas Nederlands-Aziatische samenwerking biedt kansen voor topsector HTSM Het Nederlandse

Nadere informatie

Campus Zeeland. Regiobijeenkomst Zeeuws Vlaanderen. 22 juni 2017

Campus Zeeland. Regiobijeenkomst Zeeuws Vlaanderen. 22 juni 2017 Campus Zeeland Regiobijeenkomst Zeeuws Vlaanderen 22 juni 2017 1 Agenda 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken 4. Versterken hele onderwijskolom 5. Financiering 6. Conclusies

Nadere informatie

Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving

Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving 6 december 2016 Hoofdpunten (Inter)nationale context van de ambitie van Flevoland De energietransitie

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Inzet op innovatie en een koolstofarme economie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Inzet op innovatie en een koolstofarme economie Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie oktober 2014 In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren

Nadere informatie

Hernieuwbare energie: noodzaak, visie op 2050 en beleid

Hernieuwbare energie: noodzaak, visie op 2050 en beleid Hernieuwbare energie: noodzaak, visie op 2050 en beleid Remko Ybema Lezing Den Bosch 12 oktober 2010 www.ecn.nl Inhoud Noodzaak van duurzame energie Een duurzame energievoorziening in 2050 Doelen van het

Nadere informatie

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland en de Provincie Gelderland 22 maart 2016 Overwegende dat: De provincie Gelderland veel waarde hecht aan de aanwezigheid van onderwijs/kennisinstellingen in haar Provincie. Uiteraard in hun functie van

Nadere informatie

Duurzame energie: innovatie is de sleutel. Stand van zaken Topsector Energie

Duurzame energie: innovatie is de sleutel. Stand van zaken Topsector Energie Duurzame energie: innovatie is de sleutel Stand van zaken Topsector Energie September 2013 Duurzame energie: innovatie is de sleutel Stand van zaken Topsector Energie september 2013 Duurzame energie:

Nadere informatie

Stand van zaken Topsectorenbeleid

Stand van zaken Topsectorenbeleid Stand van zaken Topsectorenbeleid Evert-Jan Velzing 8 februari 2012 De tijdslijn naar de Innovatiecontracten Maar goed, waar staan we nu? In 2011 zagen we achtereenvolgens het volgende: Op 4 februari presenteerde

Nadere informatie

Smart Industries, Smart Connections Leo Esselman, Financieel directeur NLR, Kernteamlid cluster maakindustrie Amsterdam Economic Board Innovatie

Smart Industries, Smart Connections Leo Esselman, Financieel directeur NLR, Kernteamlid cluster maakindustrie Amsterdam Economic Board Innovatie Smart Industries, Smart Connections Leo Esselman, Financieel directeur NLR, Kernteamlid cluster maakindustrie Amsterdam Economic Board Innovatie Ontketend - 10 sept 2015 Innovatie Ontketend: Smart Industries,

Nadere informatie

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot:

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot: Jac. Gofers 16 april 2015 1 Smart Industry Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot: de productvraag (specificaties,

Nadere informatie

Eerste reactie op innovatiecontracten en human capital agenda s van de topsectoren

Eerste reactie op innovatiecontracten en human capital agenda s van de topsectoren > Retouradres Postbus 20101 2500 EC Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 20 2594 AV Den Haag

Nadere informatie

Wind op zee en India. 11 December, 2013. Ir. Leon Wijshoff

Wind op zee en India. 11 December, 2013. Ir. Leon Wijshoff Wind op zee en India 11 December, 2013 Ir. Leon Wijshoff Programma Energie Internationaal (PEI) - Doelstelling:EZ ondersteunen bij het uitvoeren van internationale energiebeleid, op het gebied van duurzame

Nadere informatie

Topgebied Energie: kansen voor Oost-Nederland Workshop - H. Datum 05 april 2011

Topgebied Energie: kansen voor Oost-Nederland Workshop - H. Datum 05 april 2011 Topgebied Energie: kansen voor Oost-Nederland Workshop - H Datum 05 april 2011 kiemt KANSEN CREËREN EN BENUTTEN Thecogas Binnenstadservice.nl Sidcon Ingrepro Bredenoord Nuon Helianthos Ubbink Solar Solesta

Nadere informatie

Monitor. Publiek gefinancierd Energieonderzoek Zicht op bestedingen, thema s en trends

Monitor. Publiek gefinancierd Energieonderzoek Zicht op bestedingen, thema s en trends Monitor Publiek gefinancierd 2013 Zicht op bestedingen, thema s en trends Divisie/Afdeling: Nationale Programma s /CDE Projectteam: Tom Monné, Errol Soeriowardojo, in samenwerking met Menno de Pater (Decisio

Nadere informatie

SUBSIDIE VOOR DEMONSTRATIEPROJECT ENERGIE-INNOVATIE. die innoverende organisaties niet mogen missen.

SUBSIDIE VOOR DEMONSTRATIEPROJECT ENERGIE-INNOVATIE. die innoverende organisaties niet mogen missen. EI SUBSIDIE VOOR DEMONSTRATIEPROJECT ENERGIE-INNOVATIE die innoverende organisaties niet mogen missen. DE DEI IN HET KORT WAAROM DEI? DEI-SUBSIDIE IS BEDOELD OM: 1. Nederlandse energie-innovaties (internationaal)

Nadere informatie

R&D-barometer Onderzoek van VNO-NCW onder de grote Nederlandse R&D-bedrijven. November 2018

R&D-barometer Onderzoek van VNO-NCW onder de grote Nederlandse R&D-bedrijven. November 2018 R&D-barometer 2018 Onderzoek van VNO-NCW onder de grote Nederlandse R&D-bedrijven November 2018 Inhoud 1. Achtergronden onderzoek 2. Kerncijfers R&D-barometer 2018 3. De trends in R&D; samenwerking blijft

Nadere informatie