Deel 1 Leon de Wit, SOORH. Moral purpose; een kind wat een dag niet leert, is een verloren dag!!
|
|
- Benjamin Coppens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Deel 1 Leon de Wit, SOORH Moral purpose; een kind wat een dag niet leert, is een verloren dag!!
2 Opbrengst gericht besturen = opbrengstgericht leiderschap
3 Wie zijn wij Ruud Blaas, directeur Openbare Montessorischool Zeist (OMS Zeist) (3 locaties 550 lln) Olaf MacDaniel, managing partner CBE Amsterdam Leon de Wit, bestuurder Stichting Openbaar Onderwijs Rijn en Heuvelland (SOORH)
4 facts Rijn- en Heuvelland * Ontstaan uit 6 gemeenten ( Veenendaal, Utrechtse Heuvelrug, Zeist, Bunnik, de Bilt en Maarssen) op * 22 brinnummers primair onderwijs, 1 brinnummer speciaal onderwijs cluster 3 en 1 brinnummer Praktijkschool * We geven op onderwijs op 42 locaties, 5100 leerlingen, 600 medewerkers, 18 directeuren. * Kleine dorpsscholen ( 65 leerlingen), onderwijsvernieuwingsscholen (jena, monti, dalton), multiculturele scholen en grote scholen ( 400 leerlingen unilocatie)
5 facts Rijn- en Heuvelland * 2 managementlagen; bestuur en integrale schooldirecteuren. * Bedrijfsbureau ( 7 fte) Controller, P&O, Facilitair, Onderwijs, secretariaat * We werken al 4 jaar met managementcontracten Bestuur- schooldirecteuren
6 facts Rijn- en Heuvelland * Eerste strategisch beleidsperiode; ; was topdown; wel innovatieve statements, ieder voor zich school voor ons allen; lastig te monitoren, 3 zwakke scholen; bedrijfsmatige cultuur in ontwikkeling * Tweede strategisch beleidsperiode;
7 Focua on Students achievement Verbeter-expeditie Expeditie naar High Performance Schools Zwak naar Voldoende Voldoende naar Goed Goed naar Uitstekend Uitstekend naar Excellent Excellent naar High Performance Processen op basis kwaliteitsniveau Regisseren van van leiderschap en vakmanschap Performance gericht Vernieuwend Lerend Focus op toekomstgericht global learning 100 % onderwijs deelname Tegengaan dropout, lesuitval en schoolverzuim Minimum kwaliteitsniveau Kennis van achtergrond leerlingen Leerrendement en tussentijdse onderwijs opbrengsten Motiveren leerlingen Actief betrekken van ouders bij leerproces Sturen op verhogen leerrendement Leerlingen zijn mede verantwoordelijk eigen leerproces (ontwikkelperspectief, students assessments. portfolio) Resultaat verantwoordelijk team Continue ontwikkeling Kennis, onderzoek en wetenschap inzetten ter verbetering leerrendement Ontwerpen nieuwe concepten Accent op meta cognitie 21 century skills Innovatieve grens overstijgende netwerkstructuren 20 % hoger leerrendement Organiseren Equiperen Presteren Transformeren Innoveren
8 Proces 1. Ontwikkeling directeuren middels inspiratie-sessies en peergroepen onder begeleiding van CBE ( programmavoorbeeld beschikbaar) Periode: oktober 2009, augustus 2010; Maatschappelijk betrokken; Rekenschap afleggen, onderzoekende houding; wereldburgers, samen bereiken we meer voor onze leerlingen, human capital, governance, cross-mediale leerlingen, colleges van John West Burnham, internationalisering 2. Contouren Strategisch Beleidsplan Periode: Jan 2010-september input teams van de scholen - versnellingssessie directeuren - versnellingssessie GMR en MR
9 Proces 3. Schrijven van concept strategisch beleidsplan Periode: augustus december Toetsen strategisch beleidsplan middels stakeholdercongres ( zeer succesvol) Periode: januari 2011 tot en met maart Definitief opstellen strategisch beleidsplan Periode: april 2011-december instemming GMR - invullen meerjarenplanning en - begroting
10 Inhoud 3 speerpunten, 7 ambities 1. Resultaatgericht Excellent en maatschappelijk betrokken onderwijs in de regio! 2. Ontwikkelingsgericht Samen oneindig veel leren! 3.Toekomstgericht Werelds leren! Wil je een exemplaar mail naar bestuur@rijnheuvelland.nl
11 Speerpunten Wat willen we bereiken? 1. Scholen bieden een excellent onderwijsaanbod 2. R&H heeft oog voor t creëren van maatschappelijke waarde Actiepunten Hoe gaan we dat doen? Kinderen behalen maximale leerresultaten waarbij het accent gelegd wordt op excellent goede prestaties ten aanzien van de basisvaardigheden (rekenen, taal, (begrijpend) lezen). Iedere medewerker begeleidt kinderen vanuit een vakkundige en onderzoeksmatige cultuur bij het ontwikkelen van talenten. De leerling resultaten en schoolontwikkeling worden vanuit een evidence based werkwijze verbeterd. R&H is transparant en legt rekenschap af over (onderwijs)resultaten Belanghebbenden en belangendragers worden bij beleidsbepaling betrokken Kwaliteitsnormering Wanneer zijn we tevreden? Rijn en Heuvelland heeft gedurende de gehele beleidsperiode geen rekenzwakke of taalzwakke scholen. Norm; 100% scholen in 2012 De leerlingen resultaten rekenen, taal, technisch en begrijpend lezen zijn boven de inspectienorm. Norm; 100% scholen in 2012 Alle scholen werken vanuit een onderzoeksmatige cultuur welke met een scorelijst wordt getoetst. Norm; 50% scholen in % scholen in 2014 De onderwijskundige en bedrijfsmatige resultaten, alsmede de voortgang van de geformuleerde doelen uit het strategische beleidskader worden jaarlijks in het jaarverslag gepubliceerd. Er wordt minstens één maal per jaar een stakeholders congres georganiseerd. Norm; jaarlijks één congres Elke school heeft een leerlingenraad Norm; 50% scholen in % scholen in 2014 Veranderinterventies Hoe gaan we de ontwikkeling faciliteren en meten of de doelstellingen worden gehaald? Tussentijdse Kwaliteitstoetsing via MIS Tussentijdse Kwaliteitstoetsing via MIS Opleiding in Academie Innovatietoets transparancylab Inrichting transparancylab (zie H oofdstuk 5) tussentijdse toetscyclus strategisch beleid Innovatietoets transparancylab Innovatietoets transparancylab
12 Middels Strategisch beleid naar high performance school 1. Borging bestuurlijk als voorwaarde 2. Delen kennis met collega s verplicht
13 Deel 2 Ruud Blaas, OMS Zeist
14
15 Inhoud 1. Het HPS traject & achtergrond 2. 5 hoofdthema s van het HPS traject 3. Dwarsverbanden tussen HPS & SOP 4. Op weg naar de HP school
16 Werkwijze context HPS 1. Bijeenkomsten in Amsterdam gericht op deep learning deep support; 2. Externe sprekers voor inspiratie; 3. Expeditiegroep/leergroep voor interne reflectie; 4. Onderzoek (0-meeting) & evidence based evalueren van effect; 5. Nog????
17 Kwartaal 1 Kwartaal 2 Kwartaal 3 Kwartaal 4 Creating High Students Creating Excellent Leadership Public Performance achievement Change Education Value Onderzoek leerrendement Kwartaal 1 Kwartaal 2 Kwartaal 3 Kwartaal 4 Creating High Students Creating Excellent Leadership Public Performance achievement Change Education Value Professionals Onderzoek leerrendement 1 e programmajaar : Navigatieroom met Masterclasses Assessment Extraordinary Leadership 2 e programmajaar : Navigatieroom met Masterclasses Inspiring Leader Onderzoek Capacity Buiding Onderzoek Evidence Based werken Stakeholders- Onderzoek- Onderzoek Social Capital Professionals Competentiescan leraren (Transparancy Lab) Extra Ordinary Performer Onderzoek onderwijs inhoud & onderijs aanbod Transitieplan scholen Marzano onderzoek Implementatie transitieplan en continue ontwikkeling binnen scholen
18 Achtergrond HPS traject
19 Wist je dat in Nederland: % van de 1e jaars studenten na 3 maanden stoppen met hun studie en daarvan maar 30 % doorgaat? 2. De instroom in het speciaal onderwijs met 30 % de afgelopen 5 jaar is toegenomen waarvan 70% jongens? 3. Het onderwijs nog lesgeeft op een manier bedacht tijdens de industriele revolutie?
20 Overzicht (Big Picture)
21 Wetenschappelijke achtergrond Doel: Focus on students achievement : West Burnham, Fullan, Marzano; 1. Excellent education: Marzano, West Burnham; 2. Creating Public Value : Minderman, West Burnham, Pollen, de Waal, de Wit; 3. High Performance Professionals: Marzano, Mc Daniel; 4. Extraordinary Leadership: Fullan, van Beek, Hargreaves, Zenger & Folkman ; 5. Creating a culture of change : Fullan, Quinn, van Beek.
22 Kern HPS traject: De vraag is: Wat voegen wij als schoolleiders toe aan het leren van onze leerlingen en hoe weten we dit.
23
24 1. Excellent onderwijs Marzano: de magische 9! (zie: wat werkt in op school, Marzano 2006). 1.Identificeren van overeenkomsten en verschillen 2.Samenvatten en notities maken 3.Inzet bevestigen en erkenning geven 4.Huiswerk en in-oefening 5.Gebruik van non-verbale (grafische) weergave, figuren en afbeeldingen 6.Coöperatief leren 7.Doelen stellen en feedback geven 8.Formuleren van vragen en hypotheses en het toetsen hiervan 9.Voorkennis activeren, d.m.v. vragen, aanwijzingen en kapstokken
25 2. Creëren van maatschappelijk waarde Onderwijs als sleutel tot economische groei, welzijn en gezondheid.
26 2.1 Creëren van maatschappelijk waarde door: Om de invloed te vergroten: meer en gerichter samenwerking met a)ouders, b)stakeholders c) BSO d)peuterspeelzalen en e)de verdere schoolomgeving Doel: doorgaande pedagogische en didactische lijn gericht op het vergroten van het leerrendement. (Marzano, 2006).
27 3. HP-professionals in HP-teams Succesvolle organisaties gekenmerkt door: ruimdenkende medewerkers die open staan voor nieuwe kennis en ervaringen (A. d. Waal, 2008) Essentieel daarbij is: a)pedagogisch en didactisch handelen b)klassenmanagement c) Collegiale samenwerking
28 3.1 HP-professionals in HP-teams door: Leraren sturen op verhogen van het leerrendement Leerlingen zijn mede verantwoordelijk eigen leerproces (ontwikkelperspectief, students assessments, portfolio) Resultaat verantwoordelijke teams!!!
29 4. Extra ordinary leadership
30 . 4.1 Folkman heeft aangetoond dat Leadership matters!! a) Doen wat je zegt en zeggen wat je doet b) Focus op de onderwijsinhoudelijk ontwikkelingen van de school c) Gedeeld leiderschap
31 Terugkoppeling Gekeken naar de rol van een leider in een professionele leeromgeving. Vraag: En wat betekent dit nu voor U, Als schoolleider of bestuurder?
32 door: 5. Creëren een cultuur van verandering a) verbeteren en vernieuwen, b) opereren lange termijn, c) actiegerichte en open houding. (A. d. Waal) Hierdoor zijn HP scholen in staat om nieuwe methodes en inzichten in te zetten ter verbetering van het leerrendement.
33 5.1 Hoe: Creëren we een cultuur van verandering?
34 Kortom: een HPS is een school 1. die excellent onderwijs aanbiedt voor de wereldburgers van morgen; 2. die is gericht op het creëren van toegevoegde waarde voor individuele leerlingen, hun ouders en de maatschappij; 3. waar leerlingen m.b.v 21st Century Skills een hoger leerrendement halen; 4. die door extra-ordinary leadership voor een langere periode aantoonbaar beter presteert dan (landelijk) vergelijkbare organisaties; 5. die efficiënte & innovatieve werkwijzen inzet; Met als doel: het substantieel vergroten van het leerrendement!
35
36 Speerpunten R&H Excellent en maatschappelijk betrokken onderwijs! 1. Scholen bieden een excellent onderwijsaanbod 2. R&H heeft oog voor t creëren van maatschappelijke waarde Samen oneindig veel leren 3. Kinderen worden uitgedaagd hun talenten te ontwikkelen 4. Medewerkers koppelen hun professionele autonomie aan professionele verantwoording 5. Scholen versterken hun dienstverlening door samenwerking Grenzeloos werelds leren! 6. Scholen betrekken de maatschappelijke en mondiale context bij het realiseren van onderwijsdoelen 7. De onderwijsinhoud en het onderwijsaanbod sluit aan bij de ontwikkeling van de nieuwe kenniseconomie
37 R&H & HPS
38 Wat betekent HPS voor Het Spoor, OMS Zeist, Op Dreef, Anne Frankschool en de Bongerd? Deep support, kritisch reflecteren & aanspreken; Onderwijskundig leiderschap; Teamontwikkeling; Interscolaire klassenbezoeken vanaf 2012 met Marzano als thema; Gerichtheid op value-add; ALLES gericht op het verbeteren van STUDENT ACHIEVEMENTS!
39 Wat betekent HPS voor De OMS Zeist (onderwijskundig leiderschap en SOP) 2011 leermonitoren/agendahouders speerpunten 2012 implementatie IPC, toepassen 21 st century skills, kenniscontructie 2013 Engels vanaf 4 jaar Teamontwikkeling; rijn heuvelland academy; leercoaches, resultaatgesprekken/analyses 4x per jaar Interscolaire klassenbezoeken vanaf 2012 met Marzano als thema; Gerichtheid op value-add; ALLES gericht op het verbeteren van STUDENT ACHIEVEMENTS!
40 Mailadres:
41
42 Deel 3 Olaf McDaniel, CBE
43 De kern van het succes in het primair proces! Logistiek en organisatie 8 % HRM Voorzienin gen (o.a. huisvesting ) 5 % 67 % effectiviteit docent leerling 10 % 10 % Leermateriaal Managementsturing Financ iën Uit: Marzano (2007) CBE Nederland 2011
44 High Performance Schools De professionaliteitscan voor docenten In november / december 2011 worden alle docenten van high performance scholen onderworpen aan een self assessment m.b.t. bijna 70 onderwerpen die grotendeels zijn opgebouwd vanuit de Wet BIO elementen. In de volgende dia in schematisch de opbouw van de scan opgenomen.
45 Elementen van de Wet BIO in de scan PO (en de verdeling over de 67 vragen) Voor PO passend onderwijs (6) Reflectie en ontwikkeling (10) Vakinhoudelijke en didactische Competenties (16) Pedagogische Competenties (10) Inter-persoonlijke Competenties (8) Organisatorische Competenties (5) Samenwerken Met de omgeving (4) Samenwerken met collega s (8) CBE Nederland 2011
46 High Performance Schools De professionaliteitscan voor docenten De scan gaat uit van een vijftal niveaus die in overleg met een aantal expert panels zijn opgesteld. De scan is nu bij zo n 5000 docenten gebruikt, voornamelijk uit VO en MBO. De introductie in het PO is net gestart en de high performance scholen maken eind 2011 deel uit van de pilotgroep. \ In de hierna volgende dia de niveau indeling.
47 Wet BIO onderscheiden in 5 niveaus (en de verdeling over de 69 vragen) Top Plus Norm Start Minimum CBE Nederland 2011
48 High Performance Schools De professionaliteitscan voor docenten Kijkend naar de opgetelde score van het zelfbeeld van de 5000 docenten die de scan hebben ingevuld ontstaat het beeld in de volgende twee dia s. Aan de docenten is hun zelfbeeld gevraagd alsmede hun ambitie (waar wil je t.a.v. dit onderwerp volgend jaar om deze tijd staan). De rode lijn is (ongeveer) de normlijn. Alles wat links van de lijn staat is lager dan de norm, alles wat rechts van de lijn staat is hoger.
49 Tussenstand: ongeveer 5000 docenten MBO en VO (1 groep PO) Blauw = zelfbeeld Oranje = ambitie Rode lijn = score 7 CBE Nederland 2011
50 Tussenstand: ongeveer 5000 docenten MBO en VO (1 groep PO) Blauw = zelfbeeld Oranje = ambitie Rode lijn = score 7 CBE Nederland 2011
51 High Performance Schools De professionaliteitscan voor docenten De kern van de scan is de teamfoto die op de volgende dia is weergegeven. Hierin wordt direct zichtbaar wat het zelfbeeld van een team is t.a.v. de in de scan opgenomen onderwerpen. De legenda is weergegeven op de dia. Het stelt het team in staat te discussiëren over de ernst van de uitkomst, prioriteiten te stellen en docenten die boven de norm zitten (groen) te verbinden met docenten die nog kunnen bijleren (blauw en paars) en zo learning communities te verbinden.
52 Voorbeeld team/afdelingsrapportage Docenten
53 High Performance Schools De professionaliteitscan voor docenten Nadere informatie over het concept van High Performance Scholen en/of de professionaliteitscan voor docenten: Olaf McDaniel of Marlou van Beek
High Performance Schools
Marlou van Beek is senior consultant bij CBE en programmaleider van het High Performance Schools-programma. E-mail: m.vanbeek@cbe-group.com. John West-Burnham is professor onderwijskundig leiderschap bij
Nadere informatieDe kern van het succes in het primair proces!
Het in beeld brengen van de professionaliteit van docenten en managers (project MBO-Raad 2011-2012) BTG HTVF 11-11-11 Dr. Olaf McDaniel Managing Partner CBE Nederland Dr. Ghislaine Schmidt Senior adviseur
Nadere informatieInhoud: Schoolplan 2015-2019. Verantwoording. Motto, missie, visie, overtuigingen. Doelen. Samenvatting strategisch beleid van de vereniging
Schoolplan 2015-2019 Inhoud: Verantwoording Motto, missie, visie, overtuigingen Doelen Samenvatting strategisch beleid van de vereniging 21 e eeuwse vaardigheden Schematische weergave van de vier komende
Nadere informatieMaster Innovation & Leadership in Education
Master Innovation & Leadership in Education Splinternieuwe opleiding voor het bereiken van het hoogste niveau als schoolleider. Daarmee bedoelen we: in staat zijn de ontwikkeling van een school te leiden
Nadere informatieWat Werkt in de klas. @YorickSaeijs Onderwijsadviseur OMJS yorick@onderwijsmaakjesamen.nl
Wat Werkt in de klas @YorickSaeijs Onderwijsadviseur OMJS yorick@onderwijsmaakjesamen.nl Doel: -Je weet wat een instructieles tot een goede les maakt. -Je hebt kennis opgedaan over de 9 didactische strategieën
Nadere informatieOpbrengstgericht Werken
Opbrengstgericht Werken Opleidingen en maatwerk M&O-groep is een netwerkorganisatie met een gedreven groep professionals die sturen op kwaliteit. We verlenen diensten aan het onderwijs, gemeenten en jeugdzorg.
Nadere informatieSamen. stevige. ambities. werken aan. www.schoolaanzet.nl
Samen werken aan stevige ambities www.schoolaanzet.nl School aan Zet biedt ons kennis en inspiratie > bestuurder primair onderwijs Maak kennis met School aan Zet School aan Zet is de verbinding tussen
Nadere informatieSamen werken, samen ontwikkelen
Samen werken, samen ontwikkelen Strategisch beleid ROOBOL 2015-2019 Willem Wouda/ Reiny Kas Siderius SAMENVATTING Het strategisch beleidsplan 2015-2019 bevat de missie en visie van Stichting ROOBOL. De
Nadere informatieStrategisch HRM in het voortgezet onderwijs. Peter Leisink
Strategisch HRM in het voortgezet onderwijs Peter Leisink Opzet van deze leergang Introductie Strategisch HRM in het voortgezet onderwijs: inhoudelijke verkenning Programma en docenten leergang strategisch
Nadere informatieDE KRACHT VAN HET COLLECTIEF ONDERWIJS VAN MORGEN
Op weg naar 2020 Dit is het verhaal van de NUOVO scholengroep. Verantwoordelijk voor voortgezet onderwijs aan ruim 5.000 leerlingen in de stad Utrecht. Tien openbare scholen bieden samen een breed aanbod:
Nadere informatieLeren excelleren Strategisch beleid PRIMOvpr 2015-2019
Leren excelleren Strategisch beleid PRIMOvpr 2015-2019 Onderwijsgroep PRIMO vpr Stichting voor Openbaar Primair Onderwijs Voorne-Putten en regio Kwaliteit op een hoger plan brengen Wie zijn we? Sinds 1
Nadere informatiespoorzoeken en wegwijzen
spoorzoeken en wegwijzen OVERZICHT OPLEIDINGEN OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP Opbrengstgericht leiderschap Opbrengstgericht werken en opbrengstgericht leiderschap zijn termen die de afgelopen jaren veelvuldig
Nadere informatieSKPO Profielschets Lid College van Bestuur
SKPO Profielschets Lid College van Bestuur 1 Missie, visie SKPO De SKPO verzorgt goed primair onderwijs waarbij het kind centraal staat. Wij ondersteunen kinderen om een stap te zetten richting zelfstandigheid,
Nadere informatieJaarverslag 2014-2015 DE DELTA
Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA VOORWOORD In dit verslag van obs de Delta treft u op schoolniveau een verslag aan van de ontwikkelingen in het afgelopen schooljaar in het kader van de onderwijskundige ontwikkelingen,
Nadere informatieOnderwerpen presentatie
Wat Werkt? Voor het team is duidelijk geworden dat zij als leerkrachten de belangrijkste schakel zijn om opbrengsten te verhogen. Ze onderschrijven dat ze in staat moeten zijn om een goede instructie te
Nadere informatieOpbrengstgericht werken (OGW)
Opbrengstgericht werken (OGW) OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP Opbrengstgericht werken (OGW) is het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van prestaties. De uitkomsten van onderzoek van
Nadere informatieOpbrengstgericht werken (OGW)
ALITEITSKAART werken (OGW) werken (OGW) OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP PO werken (OGW) is het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van prestaties. De uitkomsten van onderzoek van de resultaten
Nadere informatieSCHOOLONTWIKKELPLAN SAMEN UNIEK
SCHOOLONTWIKKELPLAN 2017-2021 SAMEN UNIEK Instemming van de medezeggenschapsraad: 23 januari 2017 1 Inhoud 1. Voorwoord... 3 2. Missie... 4 3. Visie... 4 4. Zes pijlers... 5 5. Kernwaarden en ambities...
Nadere informatieDe speerpunten van de SPCO-scholen
Meerjaren Plan 2012-2015 De speerpunten van de SPCO-scholen Inleiding Strategische speerpunten Hart voor kinderen Met veel genoegen presenteren wij de samenvatting van ons strategisch meerjarenplan Hart
Nadere informatieSchoolleider Voortgezet Onderwijs Basisbekwaam
Schoolleider Voortgezet Onderwijs Basisbekwaam Post-HBO opleiding voor het verwerven van een diploma Schoolleider Voortgezet Onderwijs op niveau basisbekwaam, dikwijls ook niveau Leidinggeven I genoemd.
Nadere informatieWe zijn op zoek naar een kei van een Intern Begeleider!
We zijn op zoek naar een kei van een Intern Begeleider! WereldKidz 33 basisscholen en een school voor speciaal onderwijs, 4.500 leerlingen en 475 medewerkers vormen samen WereldKidz. Een organisatie met
Nadere informatieSamen het onderwijs verbeteren met behulp van onderzoek: Heeft jouw school een onderzoekscultuur?
Samen het onderwijs verbeteren met behulp van onderzoek: Heeft jouw school een onderzoekscultuur? Martin Vos Lerarenopleider en docent, FLOT Anje Ros Lector leren en innoveren, FHKE Programma 1. Belang
Nadere informatiePurmerendse ScholenGroep. High Performance Scholen
Purmerendse ScholenGroep High Performance Scholen High Performance Scholen De Waal: De vijf pijlers van een HPO 1. Het management is van een hoge kwaliteit en combineert integriteit en coachend leiderschap
Nadere informatieElke dag verleggen we de horizon
Elke dag verleggen we de horizon STRATEGISCH BELEIDSPLAN VAN DE STICHTING RIJN EN HEUVELLAND 2011-2015 Als de horizon niet dezelfde is, zijn de gedachten het ook niet." Tsjwang-Tse, Chinees tauïstisch
Nadere informatieDatum Betreft Bestuursakkoord PO-Raad-OCW 2012-2015. Geacht schoolbestuur,
a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Onze referentie 349195 Datum Betreft Bestuursakkoord PO-Raad-OCW 2012-2015 Geacht
Nadere informatieOnderwijskundig jaarplan Jaar 2015-2016
Onderwijskundig jaarplan Jaar 2015-2016 School CBS 3sprong Schoolleider Chris Klaver Datum Mei 2015 Inleiding In ons jaarplan 2015-2016 geven we aan [1] welke beleidsterreinen we hebben gescoord (mei 2015),
Nadere informatieFIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media. draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging
FIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging Via het Klavertje 4 Model zet u sociale media en ICT breed in Didactische
Nadere informatiePostHBO CultuurBegeleider
PostHBO CultuurBegeleider Vervolg op ICC en CQ / ICQ; Functiemix: 2014: 40% LB schaal; Doorlopende lijn professionalisering leraren: bachelor Post HBO master Verbinding kunst- en cultuurinstellingen en
Nadere informatieExcellent onderwijs nader bekeken Kees Vernooij
Excellent onderwijs nader bekeken Kees Vernooij EXCELLENT ONDERWIJS NADER BEKEKEN Dr. Kees Vernooij Lector emeritus Effectief taal- en leesonderwijs Kenniscentrum Expertis Motto Excellente scholen zijn
Nadere informatieIntegraal HR voor leidinggevenden
Integraal HR voor leidinggevenden Leidinggeven aan professionals in het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs vergt een hoge mate van inhoudelijk-inspirerend leiderschap. Daar waar docenten zich als
Nadere informatieToekomstgericht, professioneel, verbonden. Strategisch Beleidsplan OSG Schoonoord
Toekomstgericht, professioneel, verbonden Strategisch Beleidsplan OSG Schoonoord 2017 2021 2 / 7 Inhoudsopgave 1 Voorwoord 3 2 Missie, Visie en Kernwaarden 3 2.1 Missie 3 2.2 Visie 4 2.3 Kernwaarden 4
Nadere informatieOnderzoek pilots opbrengstgericht leiderschap
Onderzoek pilots opbrengstgericht leiderschap Conferentie opbrengstgericht leiderschap Guuske Ledoux Kohnstamm Instituut Universiteit van Amsterdam 31 oktober 2012 Inhoud Doel onderzoek Werkwijze Resultaten
Nadere informatieBen jij een cluster intern begeleider die verbindt?
Ben jij een cluster intern begeleider die verbindt? Misschien herken je het wel: je bent op zoek naar een nieuwe uitdaging in het onderwijs. Dan ben je bij WereldKidz aan het goede adres. Voor onze scholen
Nadere informatieHet huidige jaarplan van de Delta (BRIN 19 ML) is mede gebaseerd op het strategisch beleidsplan 2013-2018 van stichting Proo.
Jaarplan 2015-2016 OBS de Delta VOORWOORD Omdat elk kind telt en groeit met plezier ; dat is de titel van het strategisch beleidsplan 2013-2018 van onze Stichting Proo. Met die titel dagen wij onszelf
Nadere informatieKwaliteitsbeleid WereldKidz, 2015
Kwaliteitsbeleid WereldKidz, 2015 Elke leerling verdient een excellente leraar Elke medewerker verdient een excellente leidinggevende Met elkaar leren we elke dag, ieder kind verdient tenslotte het beste
Nadere informatieJAARPLAN Op volle kracht vooruit
JAARPLAN 2017-2018 Op volle kracht vooruit Basisschool de Sterrenboog Mariaplein 8 7156 MG Beltrum 0544-481543 directie@desterrenboog.nl www.desterrenboog.nl Brinnummer: 07WG Voorwoord Het onderwijs op
Nadere informatieFiT. Mastering Financiality. In tien maanden tijd je circle of influence vergroten
FiT Mastering Financiality. In tien maanden tijd je circle of influence vergroten Vergroot je circle of influence Niemand kan de financiële gevolgen van strategische beslissingen beter inzichtelijk maken
Nadere informatieKennisbenutting in onderzoekende scholen. Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE
Kennisbenutting in onderzoekende scholen Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE Onderzoeksproject 3-jarig NRO-traject: sept 2015 sept 2018 16 PO-scholen, 4 VO-scholen Doel: kennis over Bevorderen
Nadere informatieDe leerkracht doet ertoe!
De leerkracht doet ertoe! Workshop Stichting Katholiek Onderwijs Enschede 20 maart 2012 Hans van den Berg AVS Wat gaan we doen in deze sessie Wat willen of kunnen we leren. Reflectie op leerkrachtgedrag
Nadere informatieAchtergrond informatie Riskchanger software en content. Methoden voor uitvoer
Achtergrond informatie Riskchanger software en content. Methoden voor uitvoer EIGENAARSCHAP STIMULEREN In de missie van de inspectie staat het schoolbestuur is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het
Nadere informatieklein, veilig, ondernemend
klein, veilig, ondernemend Talent optimaal ontwikkelen door uitdagend onderwijs op maat. Locatieplan 2013-2016 16-05-2013 1 Inhoud 1 Inleiding p. 3 2 Visie en ambities p. 3 3 Onderwijs p. 4 4 Personeel
Nadere informatieSCHOOLONTWIKKELING & DTT
SCHOOLONTWIKKELING & DTT Jeroen Spek & Jacob Raap 9 december 2015 WERKGROEP SCHOOLONTWIKKELING EN DTT Algemene inleiding Praktijkvoorbeeld Bespreken dillema s met stellingen Delen uitkomsten bespreking
Nadere informatieOmdat elk kind telt en groeit met plezier ; dat is de titel van het strategisch beleidsplan 2013-2018 van onze Stichting Proo.
Jaarplan 2013-2014 VOORWOORD Omdat elk kind telt en groeit met plezier ; dat is de titel van het strategisch beleidsplan 2013-2018 van onze Stichting Proo. Met die titel dagen wij onszelf uit en ieder
Nadere informatie7.2 Meerjarenplanning
7.2 Meerjarenplanning Ambitie: St. Antonius Abt biedt voor alle kinderen aantrekkelijk en modern! Wij zijn de eerste keus van alle leerlingen en o uders uit de wijk Acht en daarbuiten. Hierbij zijn de
Nadere informatieDeze geaccrediteerde master ontwikkelt en ondersteunt de professionalisering van onderwijskundige leiders in het vo en mbo. In samenwerking met:
Executive MBA Service management Onderwijs Deze geaccrediteerde master ontwikkelt en ondersteunt de professionalisering van onderwijskundige leiders in het vo en mbo. In samenwerking met: De wereld waarin
Nadere informatieDe kunst van het lesgeven
De kunst van het lesgeven Cursus voor schoolleiders en (intern) begeleiders te essentiële kwaliteitsaspecten te leren van een goed instructiegedrag, goed klassenmanagement en een goede pedagogische relatie.
Nadere informatieBekwaamheidseisen of competenties docenten LC
Bekwaamheidseisen of competenties docenten LC Bekwaamheidseisen docenten LC vmbo en havo/vwo. (tekst: Wet op de beroepen in het onderwijs en Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel / 2006). 1. Zeven
Nadere informatieProfessionaliseringstraject voor de LC/LD docent
Amersfoortse Docenten Academie Professionaliseringstraject voor de LC/LD docent in samenwerking met: Professionaliseringstraject voor de LC/LD docent De Academie nodigt jou uit om deel te nemen aan ons
Nadere informatieAVS-Congres. Leiders voor de toekomst
AVS-Congres Leiders voor de toekomst pening 14 maart 2014 Gedeeld leiderschap 2 Voorstellen albertoboon@bmc.nl 14 maart 2014 Gedeeld leiderschap 3 erantwoordelijkheid 14 maart 2014 Gedeeld leiderschap
Nadere informatieAan de slag met het. Leren Inhoud Geven
Aan de slag met het ontwikkelmodel Samen Leren Inhoud Geven Het ontwikkelmodel Samen Leren Inhoud Geven is een handvat om de dialoog te voeren over de ontwikkeling naar een lerende organisatie. Door hierover
Nadere informatieOpbrengstgericht leiderschap een presentatie door
Opbrengstgericht leiderschap een presentatie door Jaap Rosema Winsum, april 2012 O pbrengstgericht Leiderschap Waartoe zijn wij (onderwijsmensen) op aarde?? Waartoe ben ik (als schooldirecteur) op aarde?
Nadere informatieCompetentiemeter docent beroepsonderwijs
Competentiemeter docent beroepsonderwijs De beschrijving van de competenties in deze competentiemeter is gebaseerd op: - de bekwaamheidseisen uit de Algemene Maatregel van Bestuur als uitwerking van de
Nadere informatieOnderwijs van de 21ste eeuw:
Onderwijs van de 21ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie 2015-2016 ACADEMIE PEDAGOGIEK EN ONDERWIJS saxion.nl/apo Onderwijs van de 21 ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie Professionaliseringsaanbod
Nadere informatieIDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING
IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING 2 www.dalton.nl 3 DALTON IS AN INFLUENCE, A WAY OF LIFE Helen Huss Parkhurst (January 3, 1887 June 1, 1973) 4 eigenaarschap persoonlijke ontwikkeling betrokkenheid van
Nadere informatieNIEUWE RONDE, NIEUWE KANSEN. Middelen (en mensen) echt verbinden aan de strategie & de routekaart naar goed financieel management
NIEUWE RONDE, NIEUWE KANSEN Middelen (en mensen) echt verbinden aan de strategie & de routekaart naar goed financieel management Henk Hendriks Van Beekveld & Terpstra Studiedagen LVC 3 Cuijk 20 januari
Nadere informatieInleiding. Toezichtvisie
Toezichtvisie Inleiding De raad van toezicht van de Stichting Zorggroep West- en Midden Brabant (hierna: Thebe) ziet de raad van toezicht als een orgaan dat namens de samenleving toezicht uitoefent. Deze
Nadere informatieLab to Learn leren met morgen VOORBEELDRAPPORTAGE EDUCHECK VO. EJ"Chec Ra pp. orfa e. Ij IT-workz. liorl
liorl Lab to Learn leren met morgen VOORBEELDRAPPORTAGE EDUCHECK VO EJ"Chec Ra pp orfa e Ij IT-workz LET OP! Dit is een voorbeeldrapportage van de vo versie van de EduCheck waarin slechts enkele pagina
Nadere informatieLeidinggeven aan onderzoekende scholen in de 21 ste eeuw
Leidinggeven aan onderzoekende scholen in de 21 ste eeuw Vier jaar onderzoek naar onderzoeksmatig leiderschap: welke inzichten levert het op? Meta Krüger Lector leiderschap in het onderwijs Inhoud lezing
Nadere informatieSamenvatting en aanbevelingen van het onderzoek onderwijs & ICT voor School X
Samenvatting en aanbevelingen van het onderzoek onderwijs & ICT voor School X Inleiding School X is een talentschool (mensgericht) vanuit de invalshoek dat leerlingen die hun talent benutten beter presteren
Nadere informatieNIEUW LEADERSHIP IN EDUCATION MASTER
NIEUW LEADERSHIP IN EDUCATION MASTER Leadership IN EDUCATION (MASTER) Van leidinggevenden in het onderwijs wordt verwacht dat zij in staat zijn duurzame schoolontwikkeling te realiseren en onderwijsinnovatie
Nadere informatieONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE
ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE Onderwijs zoals we dat vroeger kenden, bestaat al lang niet meer. Niet dat er toen slecht onderwijs was, maar de huidige maatschappij vraagt meer van de leerlingen
Nadere informatieGoed onderwijs door onderwijskundig leiderschap
Goed onderwijs door onderwijskundig leiderschap Lerend leiden Leidend leren Janny Wolters en Irene Harmsen Wie zijn wij.. Irene Harmsen Senior consultant KPC Groep i.harmsen@kpcgroep.nl Janny Wolters Senior
Nadere informatieBeeldvorming als Leidraad voor Leiderschap
Beeldvorming als Leidraad voor Leiderschap in de reflectie zie je de bron Effectief Leiderschap.. een persoonlijke audit U geeft leiding aan een team, een project of een afdeling. U hebt veel kennis, u
Nadere informatieJaarplan Prinses Margrietschool. Versie
Versie 13-09-2017 Jaarplan 2017-2018 Prinses Margrietschool 1 LEREN EN LEVEN IN DE 21E EEUW Het aanbieden en leren toepassen van 21 e eeuws vaardigheden (als samenwerken, sociale en culturele vaardigheden,
Nadere informatieNEDERLANDSE DALTON VERENIGING
IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING www.dalton.nl Bezuidenhoutseweg 251-253 2594 AM Den Haag T. 070-331 52 81 E. bestuursbureau@dalton.nl www.dalton.nl 1 2 eigenaarschap persoonlijke ontwikkeling DALTON
Nadere informatieSchoolleider Primair Onderwijs - Basisbekwaam
Schoolleider Primair Onderwijs - Basisbekwaam Post-HBO opleiding voor het verwerven van een diploma Schoolleider Primair Onderwijs op niveau basisbekwaam. Zeer praktijkgerichte didactiek die gebaseerd
Nadere informatieKwaliteit van opleiding
Waarom Card 1 Kwaliteit van opleiding Ik ben toezichthouder. De kwaliteit van de opleiding is ons primaire doel. Excellente opleidingen met goede onderwijsmogelijkheden zijn het fundament van goede zorg.
Nadere informatie21st Century Skills Training
Ontwikkeling van competenties voor de 21 e eeuw - Vernieuwend - Voor werknemers van nu - Met inzet van moderne en digitale technieken - - Integratie van social media - Toekomstgericht - Inleiding De manier
Nadere informatieLeerarrangement directeur kindcentrum. Leid een kindcentrum met impact!
Leerarrangement directeur kindcentrum Leid een kindcentrum met impact! Leerarrangement directeur kindcentrum Aanpak en didactiek Schoolleiders in onderwijs en managers in de kinderopvang hebben dezelfde
Nadere informatieLandelijke ontwikkeling professionalisering MBO. Myriam Lieskamp beleidsmedewerker CNV Onderwijs Master HRM
Landelijke ontwikkeling professionalisering MBO Myriam Lieskamp beleidsmedewerker CNV Onderwijs Master HRM programma Nederland een kenniseconomie Leven lang leren Wat zijn de actuele ontwikkelingen? Wat
Nadere informatieEvaluatie Jaarplan 2011-2012 Doel (specifiek formuleren)
toelichting SMART: Evaluatie Jaarplan 2011-2012 Doel (specifiek formuleren) SPECIFIEK Activiteiten (concreet formuleren) en tijdsplanning SPECIFIEK / TIJD Wie (wie voert uit, wie organiseert en wie controleert)
Nadere informatieBijeenkomsten 2012-2013
Bijeenkomsten 2012-2013 Datafeedforward Intervisie Lezing/masterclass gekoppeld aan professionele leergemeenschap Werken in een Professionele LeerGemeenschap Motto: Professionals doen het samen en doen
Nadere informatieJaarplan OBS Het Spectrum. Jaarplan OBS Het Spectrum
Jaarplan 2018-2019 OBS Het Spectrum 1 Inleiding In dit jaarplan staan de voorgenomen acties en de te bereiken doelen voor het schooljaar 2018-2019. Per onderdeel staan de doelen, de resultaatindicatoren
Nadere informatieProfessionele leergemeenschap in het primair onderwijs. Myriam Lieskamp CNV Onderwijs
Professionele leergemeenschap in het primair onderwijs Myriam Lieskamp CNV Onderwijs Programma Wat is onderwijs 2032? Vijf niveaus van hoog betrouwbare scholen Wat is een professionele leergemeenschap
Nadere informatieTREND RAPPORTAGE KWALITEITSVRAGENLIJST RAPPORTAGE 2E MONTESSORISCHOOL HET WINTERKONINKJE,
TREND RAPPORTAGE KWALITEITSVRAGENLIJST RAPPORTAGE 2E MONTESSORISCHOOL HET WINTERKONINKJE, december 2014 1 ALGEMEEN 1.1 Inleiding Algemeen Het instrument de Kwaliteitsvragenlijst is een hulpmiddel om de
Nadere informatieKwaliteitsbeleid WereldKidz 2016
Kwaliteitsbeleid WereldKidz 2016 1 Kwaliteitzorgbeleid WereldKidz, 2016 Elke leerling verdient een excellente leraar Elke medewerker verdient een excellente leidinggevende Met elkaar leren we elke dag,
Nadere informatieDe PLG-bril. De drie capaciteiten
De PLG-bril De PLG-bril (Verbiest, 2008) kan als hulpmiddel gebruikt worden om na te gaan in hoeverre de leerprocessen op verschillende niveaus met elkaar verbonden zijn en verbonden zijn aan de koers.
Nadere informatieWelkom in TECHNUM! KwaliteitsKring Zeeland 14-02-08
Welkom in TECHNUM! KwaliteitsKring Zeeland 14-02-08 TECHNUM in vogelvlucht Wat is Technum Welke participanten Waarom noodzakelijk Waar we voor staan Wat onze ambities zijn TECHNUM Zelfstandige onderwijsvoorziening
Nadere informatieInformatie Innovatietraject Voortgezet Leren Serie 1
Informatie Innovatietraject Voortgezet Leren Serie 1 1 Inhoudsopgave Over het programma Voortgezet Leren... 3 Aanleiding... 4 Bouwstenen van het innovatietraject... 5 Bouwstenen op de school: wat vraagt
Nadere informatieKINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018. SKO Flevoland en Veluwe. Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw
SKO Flevoland en Veluwe Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018 Strategisch beleidsplan SKO Flevoland en Veluwe 1 KINDEREN LATEN LEREN Onze droomschool
Nadere informatieDyscalculie én meer. Het protocol ERWD, een praktische aanpak voor ernstige rekenwiskunde problemen en dyslaculie
Dyscalculie én meer Het protocol ERWD, een praktische aanpak voor ernstige rekenwiskunde problemen en dyslaculie Vier hoofdlijnen in het proces van leren rekenen 1,2,3 4,5,6 1,2,3 4,5,6 2 3,4,5,6 2 3,4,5,6
Nadere informatieSamenwerking. Betrokkenheid
De Missie Het Spectrum is een openbare school met een onderwijsaanbod van hoge kwaliteit. We bieden het kind betekenisvol onderwijs in een veilige omgeving. In een samenwerking tussen kind, ouders en school
Nadere informatieVoldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019. Stichting H 3 O
Voldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019 Stichting H 3 O 1 Bijzonder Wat is het bijzondere van H 3 O? Waarin onderscheidt H 3 O zich, wat maakt het verschil? En wat wil H 3 O waarmaken?
Nadere informatieOpenbaar Onderwijs Zwolle en Regio. Strategisch Beleidsplan 2012-2014
Openbaar Onderwijs Zwolle en Regio Strategisch Beleidsplan 2012-2014 De school is er voor ons allemaal. Wat hebben wij nodig om straks te kunnen leven en werken? Daar gaan wij met elkaar vorm en inhoud
Nadere informatieIn de volgende sheets geven we de achtergrond informatie over Riskchanger software en content. Methoden voor uitvoer
In de volgende sheets geven we de achtergrond informatie over Riskchanger software en content. Methoden voor uitvoer Riskchanger is software met content voor het onderwijs. Onze software is SAAS, Cloud,
Nadere informatieDe scholen zijn aan zet Tussenrapportage programma School aan Zet
De scholen zijn aan zet Tussenrapportage programma School aan Zet september 2012 Tussenrapportage Programma School aan Zet september 2012 Inleiding Elk schoolteam staat voor de uitdaging om het onderwijs
Nadere informatieProfielschets. Voorzitter en lid college van bestuur
Profielschets Voorzitter en lid college van bestuur September 2018 Openbaar Primair Onderwijs Zoetermeer (OPOZ) Tot het Openbaar Primair Onderwijs Zoetermeer (OPOZ) behoren 19 scholen, goed verspreid over
Nadere informatieOnderwerp en positionering van de beleidsdoorlichtingen In de beleidsdoorlichtingen van de ADR staan de volgende beleidsdoelstellingen centraal:
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Financieel-Economische Zaken IPC 5350 Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375
Nadere informatieKWALITEITSKAART. Scan opbrengstgericht besturen. Opbrengstgericht werken vraagt om opbrengstgericht besturen. Waarom deze scan?
KWALITEITSKAART Opbrengstgericht werken PO Opbrengstgericht werken vraagt om opbrengstgericht besturen Opbrengstgericht werken (OGW) is het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van
Nadere informatieBekwaamheidseisen of competenties docenten LD
Bekwaamheidseisen of competenties docenten LD Bekwaamheidseisen docenten LD vmbo en havo/vwo. (tekst: Wet op de beroepen in het onderwijs en Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel / 2006). 1. Zeven
Nadere informatieVerbindend Leiderschap Samen werken aan professionaliteit. Jan Jutten doelen in deze workshop
communicatie Verbindend Leiderschap Samen werken aan Jan Jutten www.natuurlijkleren.org doelen in deze workshop onderscheid kunnen maken tussen en inzicht in de belangrijke rol die leiders spelen als het
Nadere informatieDatum 23 mei 2011 Betreft Aanbieding Actieplannen Primair Onderwijs, Voortgezet Onderwijs en Leraren
a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 20018 2500 EA Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Contactpersoon
Nadere informatieTAMTOM TALENTNAVIGATIE
TAMTOM TALENTNAVIGATIE EEN INTEGRALE ZIENSWIJZE ERNST JAN REITSMA Talent. Wat je goed kan. Passie. Wat je graag doet. Aandacht voor Talentontwikkeling Gallup, Wiseman, de Leadership Council en vele anderen
Nadere informatieWerken aan instructievaardigheden
Werken aan instructievaardigheden Stichting Katholiek Onderwijs Enschede 20 maart 2012 Fred Kramer Voorstellen: Fred Kramer ruim 25 jaar basisschoolervaring in groep 1-8 4 jr bovenschools taalconsulent
Nadere informatiePresentatie Directie 2-daagse Meesterschap Kijkduin 5 en 6 september 2013 DEEL 2
* Presentatie Directie 2-daagse Meesterschap Kijkduin 5 en 6 september 2013 DEEL 2 * -Wat is het MEESTERSCHAP Van LEIDERSCHAP? Wat dragen wij als schoolleider bij aan de kwaliteiten / opbrengsten van de
Nadere informatieEvidence-based werken in het onderwijs
Evidence-based werken in het onderwijs Het belang van een onderzoekende houding Gastcollege Hanzehogeschool Groningen Lectoraat Integraal jeugdbeleid 12 november 2008 Meta Krüger Opbouw college Evidence-based:
Nadere informatieMASTER LEIDERSCHAP EN INNOVATIE KIND EN EDUCATIE
MASTER LEIDERSCHAP EN INNOVATIE KIND EN EDUCATIE MASTER LEIDERSCHAP EN INNOVATIE KIND EN EDUCATIE De master Leiderschap en Innovatie Kind en Educatie (MLIKE) is bedoeld voor professionals die werkzaam
Nadere informatieMiddenmanagement VO-MBO-HBO
Middenmanagement VO-MBO-HBO Demografische en sociaaleconomische ontwikkelingen geven discussies over de kwaliteit van onderwijs urgentie. Overheden proberen de kenniseconomie te stimuleren en richten daarbij
Nadere informatie