DURFKAPITAAL 3.0 Alles wat u moet weten over investeren in turbulente tijden. thema Business valuation SPECIAL. voor professionele ondernemers

Transcriptie

1 groei, durfkapitaal & bedrijfsovername + BEDRIJFSOVERNAME Buy & build strategie van DentConnect thema Business valuation INTERNATIONAAL Lifestyle merk Koeka verovert Europa FINANCIERING Crowdfunding goed voor 300 miljoen euro Ruud Hendriks Media-ondernemer en investeerder SPECIAL DURFKAPITAAL 3.0 Alles wat u moet weten over investeren in turbulente tijden N O V E / D E C / 9, 9 5 voor professionele ondernemers

2 14 februari 2013, hoofdkantoor ABN AMRO, Amsterdam Dag van de Informal Alles over het investeren in turbulente tijden!

3 Investeren in jonge veelbelovende ondernemers is en blijft een risicovolle bezigheid. Toch zijn er nog steeds investeerders die ook in de huidige moeilijke marktomstandigheden uitstekend weten te presteren. Maar hoe doen ze dat? Dag van de Informal 2013 Met als thema Succesvol investeren in turbulente tijden zullen tijdens deze 10e Dag van de Informal succesvolle investeerders uit binnen- en buitenland open en eerlijk hun ervaringen delen met de deelnemers in de zaal. Met o.a. de volgende items: Ervaringen van een Europese business accelerator met 100 start-ups Crowdfunding in Australië (125 mln opgehaald door 200 bedrijven) Samenwerking tussen internationale angelnetwerken Live funding van 5 streng geselecteerde ondernemers Met onder andere: Adjiedj Bakas Trendwatcher Ruud Hendriks Startupbootcamp Paul Niederer ASSOB; grootste investeerdersplatform van Australië Jort Kelder Dagvoorzitter Informatie & inschrijven De Dag van de Informal vindt plaats op donderdag 14 februari 2013 op het hoofdkantoor van ABN AMRO in Amsterdam. Kijk voor meer informatie over het programma en de sprekers op mede mogelijk gemaakt door

4 Mobile Security. U heeft het zelf in de hand. Eersteklas multi-vendor MDM-ondersteuning met 330+ IT policies AES 256-bit encryptie (toestel en SD-kaart) Geavanceerde Microsoft Exchange ActiveSync functies & policy control Uitgebreide Virtual Private Network (VPN)-protocollen

5 INHOUD 52 Dossier International Koeka groeide in veertien jaar uit van zolderkamerbedrijf tot een bekend lifestyle-merk voor baby s en kinderen. Groeipartners Softwarebedrijf Sofon was niet op zoek naar investeerders, maar toen Main Capital aanklopte ontstond er toch een klik. Ze begrijpen onze business en brengen een interessant netwerk mee. Q&A Ruud Hendriks Media-ondernemer en investeerder Ruud Hendriks over zijn Europese business accelerator Startupbootcamp en het conservatisme van veel Nederlandse investeerders. 18 special Durfkapitaal 3.0 Wat zijn de laatste trends op het gebied van durfkapitaal? Is er een verschil tussen jonge investeerders en de vorige generatie informals? En hoe kan een investeerder toch succesvol zijn in deze turbulente tijd? 58 thema Business Valuation Het waarderen van een bedrijf is er niet eenvoudiger op geworden. Hoe kom je met alle huidige onzekerheden tot een goede bedrijfswaardering? november/december 2012 brookz 05

6 COLOFON select 09 Nieuws Outlook 2013 wat zijn de verwachtingen voor het komende jaar? Crowdfunding ruim 300 miljoen euro opgehaald in Europa. Dag van de Informal 2013 alles over investeren in turbulente tijden. 12 Groeipartners Main Capital investeert in Sofon Software 26 Q & A Ruud Hendriks, Startupbootcamp Europa deals 14 deal 01 Victor van den Hoff Free-skate 16 deal 02 Jim Vermeule DentCollect special Durfkapitaal Voorwoord Investeringstrends Q&A Ruud Hendriks Investeringsdeals Rondetafel Next Generation Overzicht BAN Netwerken podium 85 Opvolger gezocht Wie neemt het familiebedrijf over? 87 Vraag & aanbod Koop- en investerings pro elen Brookz is een uitgave van C365 Business Media Science Park XH Amsterdam Uitgever/hoofdredacteur Peter Rikhof Eindredactie Wietze Willem Mulder Vormgeving Wonderworks, Heemstede Basisontwerp Marjolein Rams Medewerkers Mark van Baal, Peter Bak, Marcel Bakker, Miloe van Beek, Willemijn van Benthem, Martine Berendsen, Martin Dijkstra, Michel Mees, Dennis Mensink, Wietze Willem Mulder, Koos Plegt, Sietske Raaijmakers, Koen van Santvoord, Maria Stijger, André de Vos Marketing Alex Turkawski Adverteren info@brookz.nl Online Wietze Willem Mulder Abonneren Een lidmaatschap op Brookz kost 199 (ex btw). Abonnementen lopen tot wederopzegging tenzij u uiterlijk 1 maand voor het aflopen van het abonnement hier schriftelijk van afziet. Voor vragen over abonnementen kunt bellen met 0900-ABOLAND of ( 0,10 per minuut) Druk Kroonpress, Estland 2012 C365 Business Media. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden gekopieerd of verveelvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. 30 elk nummer 06 Colofon 07 Voorwoord 06 brookz november/december 2012

7 redactioneel PETER RIKHOF Turbulente tijden DACHTEN WE TWEE JAAR GELEDEN het lek een beetje boven te hebben, duiken we alsnog een triple dip in. Althans, voor wie zich laat leiden door de jongste cijfers van het CBS. Maar daar heb ik mij persoonlijk altijd weinig van aangetrokken. En hopelijk doet u dat ook niet. Het zijn turbulente tijden, ik zal het niet ontkennen, maar dat maakt ook heel veel energie, creativiteit en ondernemerschap vrij. Neem onze eigen business: in 2007 haalden we nog negentig procent van de omzet uit printproducten. Dat is nu nog minder dan veertig procent. Toch is deze editie van Brookz magazine het dikste nummer dat we ooit hebben uitgegeven. Qua omzet evenaren we zelfs het record van november Hoezo crisis op de bladenmarkt? Het sleutelwoord is toch vernieuwing en innovatie. Als u blijft doen wat u altijd al deed, heeft u een probleem. Of u krijgt het binnenkort. Als ik kijk naar de markten waar wij ons op richten zie ik opmerkelijke verschillen. Op de MKB-overnamemarkt heeft de laatste vijf jaar relatief weinig vernieuwing plaats gevonden. Een constatering die nog eens werd bevestigd op het recente vakcongres van de BOBB met als titel De overnameadviseur in Zelden zo n gelaten stemming meegemaakt. Hoogste tijd voor een nieuwe generatie die met baanbrekende ideeën en serviceconcepten deze markt weer van nieuwe impulsen gaat voorzien. De markt voor (durf)kapitaal laat een heel ander beeld zien. Omdat veel ondernemers niet meer bij de bank terecht kunnen, hebben een aantal nieuwe initiatieven deze markt de afgelopen tijd ink opgeschud. Crowdfunding, business-accelerators, pitchbijeenkomsten, MKB-obligaties; bijna wekelijks wordt er wel weer iets nieuws gelanceerd. Uiteraard zijn niet alle initiatieven een instant succes. Maar deze bruisende atmosfeer heeft er wel voor gezorgd dat de aandacht voor ondernemerschap in het algemeen en start- en groei nanciering in het bijzonder enorm is toegenomen. Kortom, ik wens u mede namens alle andere medewerkers van Brookz, Overnamematch en Investormatch alvast een bruisend en vernieuwend 2013 toe. Een andere optie is er niet. Peter Rikhof uitgever/hoofdredacteur peter@brookz.nl FOTO: MARCEL BAKKER oktober/november 2012 brookz 07

8 NISSAN LEAF Nissan LEAF 100% elektrisch Drive the future today 100% elektrisch 0% uitstoot Online Carwings Navigatiesysteem 0% WEGENBELASTING 0% BIJTELLING 0% BPM vanaf 279,- /mnd excl btw * 4 Jaar garantie 4 Jaar pechhulp 1 Gratis oplaadpunt incl. installatie Geen restwaarde risico Nissan. Innovation that excites. *Consumentenadviesprijs Nissan LEAF v.a ,- (prijslijst 1 oktober 2012) is incl. BTW en BPM, verwijderingsbijdrage en kosten rijklaar maken. Opties en uitrusting zijnafhankelijk van de uitvoering. **De garantie verlenging Nissan 5* (verlenging van twee jaar buiten de fabrieksgarantie van 3 jaar, tot km) is een verzekeringsproduct voorgesteld door Nissan International Insurance LTD, No.2 Portomaso Marina, The Quay, Portomaso STJ 4011, Malte. Intermediair (adverteerder): NISSAN NEDERLAND, Hornweg 32, 1044 AN Amsterdam Postadres: Postbus 56823, 1040 AV Amsterdam. Dit aanbod is geldig voor de klantorders voor de Nissan LEAF in de periode van 01/09/2012 t/m 31/12/2012. Overeenkomstig 715/2007.EG. Gecombineerd verbruik Nissan LEAF gamma: 13.7 KWh/100km, CO 2 uitstoot: 0 gr/km. Alle wijzigingen en drukfouten voorbehouden aan Nissan Nederland. De volledige voorwaarden van dit aanbod vindt u op

9 select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername Outlook 2013 WAT BRENGT 2013 ondernemend Nederland? Met het nieuwe kabinet vers op het pluche peilt Brookz de verwachtingen voor de economie, de overnamemarkt en de markt voor dur nvesteringen. Rutte-II regeert amper een maand, maar een nieuwe recessie ligt in het verschiet. De Nederlandse economie is in het derde kwartaal van dit jaar gekrompen met 1,1 procent ten opzichte van een kwartaal eerder. Wat brengt 2013 voor ondernemers in het midden- en kleinbedrijf? Nederlandse economie Econoom Mathijs ziet een paar oorzaken. Nederland is een exportland. Ons land is zeer gevoelig voor schommelingen in de wereldeconomie. Als Europa in een dipje zit, zit Nederland in een depressie, aldus Bouman. Ook staan consumentenbestedingen en (bedrijfs-)investeringen op een laag pitje en het aantal banen keldert. Daar bovenop noemt de econoom de politieke onrust ook een factor. Het is moeilijk hard te maken, maar het lijkt waarschijnlijk dat Nederlanders deze zomer ook geschrokken zijn van de onmacht van de politiek om een stabiele regering te vormen. De beleidsonzekerheid die deze politieke onrust veroorzaakte zal mensen huiverig hebben gemaakt. Overnamemarkt De markt voor kopers en verkopers van mkb-bedrijven oreert bij economische groei. Nu die toename er even niet in zit, november/december 2012 brookz 09

10 select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername NIEUWS FINANCIERING In Den Haag praten ze liever over Philips, Shell en Unilever. Maar stel je eens voor dat al die bedrijven die in de etalage staan, noodgedwongen de deuren moeten sluiten. Wat een kapitaalvernietiging voor ons land. moet er harder gewerkt worden om een deal rond te krijgen. Dat is een trend die alleen maar sterker wordt, zegt voorzitter Anton Verbunt van Brancheorganisatie Bedrijfsoverdracht Bemiddelaars (BOBB). In 2013 moet de overname-adviseur meer uren draaien om de koop of verkoop af te ronden. Het viel Verbunt ook op dat er in het regeerakkoord met geen letter over bedrijfsoverdracht gesproken, terwijl het zo langzamerhand ècht een probleem vormt. In Den Haag praten ze liever over de Philipssen, Shells en Unilevers, maar het MKB is de dragende factor van de Nederlandse economie. Stel je eens voor dat al die bedrijven die in de etalage staan, noodgedwongen de deuren moeten sluiten. Wat een kapitaalvernietiging voor ons land. Voorzitter Hans Minnaar van Dutch Corporate Finance Association (DCFA) ziet vooral de beperkte - nancieringsmogelijkheden van banken als een groot probleem. Volgend Minnaar komt die voorzichtigheid niet vanaf het hoofdkantoor, maar wordt vooral veroorzaakt door het feit dat nanciële instellingen met handen en voeten gebonden zijn door de strengere kapitaaleisen vanuit Europa. Zijn advies? Stel Basel- III uit, geef banken een jaartje extra de tijd. Dat geeft ze meer ruimte om wat sneller een besluit te nemen en meer overnames te nancieren. Durfkapitaalmarkt Voorzitter Harry Helwegen van Business Angels Netwerken Nederland (BANN) verwacht dat ook veel informal investors voorzichtig zullen blijven. Hij constateert dat vooral bedrijven in de startfase de dupe worden van die voorzichtigheid. Investeerders schuiven op van startnaar groei nanciering, dat brengt minder risico s met zich mee. Daar door zullen investeringen in early stage-bedrijven nog meer achterblijven. De branchevereniging voor formal investors, de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP), ziet 2013 redelijk zonnig tegemoet. Directeur Tjarda Molenaar: Het aantal investeringen onder de 3,5 miljoen euro zal volgend jaar niet afnemen. Dat aantal blijft al een paar jaar redelijk stabiel. Maar hèt goede nieuws voor participatiemaatschappijen is dat het kabinet Rutte-I heeft ingestemd met het openen van een Fund of Funds ter hoogte van 150 miljoen euro. Molenaar: Dat is een overheidsfonds dat gaat beleggen in participatiefondsen die investeren in jonge, innovatieve bedrijven. Na een succesvolle verkoop van het innovatieve bedrijf moet het participatiefonds de inleg terugbetalen aan het Fund of Funds, zodat dit geld weer geïnvesteerd kan worden in een andere participatiemaatschappij. BANN-voorzitter Helwegen heeft nog wel een tip voor Rutte & Co om het aantal investeringsdeals - ook voor bedrijven in de startfase in 2013 omhoog te brengen: volg het voorbeeld van Engeland, Frankrijk en Portugal. In die landen kunnen investeerders het geïnvesteerde bedrag meteen scaal aftrekken. Dat geeft een enorme boost aan het aantal kapitaalinjecties. - advertentie - Jan Boone, recyclingondernemer Het wordt pas echt duurzaam als we ook pro t kunnen maken. Sociaal ondernemen. Waarom kijken Nederlandse bedrijven niet vaker over de grens? Samen succesvol sociaal ondernemen 10 brookz november/december 2012 tekst WIETZE WILLEM MULDER

11 Crowdfunding Naar 300 miljoen euro CROWDFUNDING groeit sterk in Europa. Afgelopen jaar is er meer dan 300 miljoen euro opgehaald via ruim 200 platforms. Dat blijkt uit het onderzoek A Framework for European Crowdfunding. Een jaar eerder lag het totaalbedrag nog tussen de 150 en 200 miljoen euro, maar dat is nu binnen een jaar verdubbeld. De verwachting is dat er in 2012 voor meer dan 450 miljoen euro wordt ge- nancierd via crowdfunding. In Nederland wordt geld ophalen bij de massa door ondernemers ook steeds vaker ingezet. In de eerste helft van 2012 werd er volgens een ander onderzoek zo n 3 miljoen euro ge nancierd via crowdfunding, waarvan 1,5 miljoen voor ondernemers. In Nederland zijn MKBCrowdfunding, Symbid, Seeds en CrowdAboutNow bekende platformen voor ondernemers. Het grote probleem met crowfunding is nog steeds de onduidelijke regelgeving rondom het fenomeen. Platforms moeten zich nu in allerlei bochten wringen om aan de regelgeving te voldoen en er is een ink grijs gebied. Zo mogen in veel landen de investeringen maximaal euro belopen, in Nederland is dit vijf miljoen euro. Andere zaken waar crowdfunding in de praktijk tegenaan loopt, zijn onder meer het vaststellen van waarderingen en de communicatie na een investering. Zie ook Event Dag van de Informal 2013 WAT ZIJN DE LAATSTE TRENDS op het gebied van informal investing? Welke kansen doen zich juist nu voor en hoe kunt u daar als particuliere investeerder maximaal van pro teren? Deze vragen staan centraal tijdens de Dag van de Informal die plaatsvindt op donderdag 14 februari 2013 op het hoofdkantoor van ABN AMRO in Amsterdam. Begeleidt door dagvoorzitter Jort Kelder en met als thema Investeren in Turbulente Tijden zullen investeerders uit binnen- en buitenland met elkaar in gesprek gaan over belangrijke ontwikkelingen binnen hun vakgebied. Centraal staan vragen als: wat zijn de laatste trends op het gebied van informal investing? Welke kansen doen zich juist nu voor en hoe kunt u daar als particuliere investeerder maximaal van pro teren? Na een toekomst-verkennende keynote van Nederlands meest besproken trendwatcher Adjiedj Bakas zullen aan de hand van een aantal praktijkcases ervaringen worden gedeeld met de zaal. Zo zal media-ondernemer en investeerder Ruud Hendriks uitgebreid verslag doen over het eerste jaar van Startupbootcamp, zijn Europese business-accelerator die hij dit jaar begonnen is. Vervolgens zal Paul Niederer, oprichter/directeur van Australië s grootste investeerdersplatform, vertellen over hoe hij met zijn platform in zeven jaar meer dan 100 miljoen euro heeft opgehaald voor 176 bedrijven. Aansluitend zal in twee paneldiscussies worden ingegaan op het belang van een Europese markt voor start-ups en de samenwerking tussen particuliere investeerders en participatiemaatschappijen. En uiteraard zullen vijf streng geselecteerde bedrijven de kans krijgen om te pitchen om te proberen dezelfde middag nog hun nanciering rond te krijgen. De dag zal worden afgesloten met een besloten diner op de 23e verdieping van het hoofdkantoor van ABN AMRO. Kijk voor meer informatie en inschrijving op november/december 2012 brookz 11

12 select groei, durfkapitaal & bedrijfsovername NIEUWS FINANCIERING Groeipartner HET EINDHOVENSE SOFTWAREBEDRIJF SOFON was niet op zoek naar investeerders. Maar eenmaal in gesprek met participatiemaatschappij Main Capital ontstond er toch een klik. Ze begrijpen onze business en brengen een interessant netwerk mee. Financiering is bij het Eindhovense bedrijf Sofon nog nooit een probleem geweest. Opgericht in 1998 door techneut Paul Kimmel was het bedrijf vanaf dag één winstgevend en kreeg het in 2000 ook nog een kleine kapitaalinjectie van Forward Enterprises (het investeringsvehikel van de broers Laurens en Otto van der Tang, allebei ex-baan). Met de gestandaardiseerde software van Sofon kunnen offertes, contracten en andere verkoopdocumenten eenvoudig en vooral snel worden samengesteld. Met name bedrijven die complexe, kennisintensieve producten verkopen (machines, medische apparatuur, etc.) kunnen daarmee substantieel besparen op hun verkoopkosten en beter scoren bij het binnenhalen van opdrachten. Ge nancierd met eigen cash ow groeide het bedrijf in 14 jaar uit tot een internationale nichespeler met een omzet van 6 miljoen euro. Strategische visie Er hadden zich de afgelopen jaren wel wat investeerders gemeld, maar die werden allemaal netjes maar beslist de deur gewezen, zo vertelde directeur Otto van der Tang tijdens een bijeenkomst van de Dutch Corporate Finance Association (DCFA) in conferentiecentrum Mereveld in Utrecht. We waren ook niet op zoek, we groeiden gestaag en waren qua nanciering van niemand afhankelijk. Bovendien zagen we de meerwaarde niet van de partijen waar we mee spraken. Totdat Van der Tang vorig jaar een telefoontje kreeg van Charly Zwemstra, managing partner van Main Capital Partners. Ondanks de scepsis raakt Van der Tang vrij snel onder de indruk van de kennis en het netwerk van Main Capital. Het is eigenlijk de eerste partij die onze business begrijpt en er ook een onderbouwde strategische visie op nahoudt. Bovendien hebben ze veel ervaring met cloudcomputing en recurring businessmodellen. Dat sluit goed aan op onze omschakeling van licentieverkoop naar Software as a Service (SaaS). Volgens investeerder Zwemstra is Sofon precies het type bedrijf waar Main Capital naar op zoek is. Sterk management, gepatenteerd softwareproduct, schaalbaar en internationaal actief. Na een aantal verkennende gesprekken over een periode van negen maanden lag er begin juni 2012 een termsheet op tafel en werd er op 2 augustus een overeenkomst gesloten. Overnamekandidaat Main Capital krijgt een klein meerderheidsbelang en de rest van de aandelen zijn verdeeld over de zittende directie. Maar los van aandelenverhouding en zeggenschap gaat het er volgens Van der Tang vooral om dat Sofon optimaal kan pro teren van de kennis en het netwerk van Main Capital. Daarnaast zijn de - nanciële mogelijkheden om versneld te groeien ink verruimd. Waar deze samenwerking toe moet leiden? Zwemstra: de software-industrie staat nog maar aan het begin van een consolidatiefase. Als we Sofon binnen enkele jaren kunnen uitbouwen naar een omzet van 25 tot 30 miljoen euro staan de grote partijen in de rij om het bedrijf over te nemen. Van der Tang: voorlopig gaan we gewoon hard aan de slag om alle mooie plannen ook te realiseren. Wat er daarna komt dat zien we wel. DCFA De Dutch Corporate Finance Association is een landelijke vereniging voor financiële professionals met tenminste vijf jaar relevante werkervaring in de corporate finance-sector. Meer informatie op 12 brookz november/december 2012 tekst PETER RIKHOF

13 De grootste onafhankelijke bedrijfsovername specialist Bent u op zoek naar een bedrijf dat te koop staat en geschikt is voor u of denkt u er juist aan uw eigen bedrijf te koop te zetten? Dan bent u bij Marktlink Fusies & Overnames aan het juiste adres. Wij zijn adviseur bij de aan- en verkoop van bedrijven zowel nationaal als internationaal. Wij begeleiden zowel kopers (MBI, Strateeg of PE) als verkopers bij het totale proces van het zoeken naar partijen, dealmaking, financiering tot de (juridische) afronding. Op basis van onze ervaring en pragmatische aanpak brengen wij 95% van de opdrachten die wij oppakken samen met de betreffende ondernemer tot een goed einde! Amsterdam Deventer Gouda

14 deal 01 Victor van den Hoff. Free-skate. Schaatskoning VICTOR VAN DEN HOFF wilde na een carrière in de dienstverlening ondernemer met een tastbaar product worden. Maar hoe bepaal je de waarde van een bedrijf dat volledig afhankelijk is van het weer? Een bank heeft niets aan de prognose: het kan vriezen en het kan dooien. Voordat Victor van den Hoff in gesprek kwam met Free-skate had hij in een periode van 2,5 jaar al met een stuk of twaalf bedrijven gesproken. Drie keer ging hij over op serieuzere gesprekken. Alle drie de deals ketsten in de laatste fase af, omdat de vraagprijs en Van den Hoffs prijs te ver uit elkaar lagen. Na deze gesneefde deals kwam Van Den Hoff via intermediair Marktlink met Free-skate in contact, een producent van klapschaatsen voor recreanten op natuurijs. Free-skate assembleert speciaal geproduceerde klapschaatsen aan de bindingen van standaard langlaufschoenen. De schaatsen liggen voor ruim vierhonderd euro in zo n tachtig winkels. De omvang van het bedrijf was kleiner dan naar waar Van den Hoff naar op zoek was, maar de fabrikant van klapschaatsen sloot naadloos aan bij zijn passie voor schaatsen. Van den Hoff was fanatiek schaatser (wereldkampioen in zijn leeftijdscategorie) en net afgezwaaid als interim-directeur van de KNSB. De reden van verkoop was dat de oprichter in juli 65 werd. Hij wilde wanneer er natuurijs ligt in Nederland, de drukste tijd van het jaar voor een schaatsenfabrikant, zelf schaatsen. Activa-transactie De eerste kennismaking was in maart van dit jaar. Van de Hoff bereikte uiteindelijk overeenstemming om een deel van het bedrijf te kopen, een zogenoemde asset-deal of activa-transactie, waarbij hij dit deel van het bedrijf verplaatste van Vorden in de Achterhoek naar Haarlem. Een activa-transactie is complexer dan een gewone bedrijfsovername waar je een hele BV over neemt, vertelt Van den Hoff. Bij de overname van een BV krijg je bij wijze van spreken de sleutel en is alles in het pand van jou. Bij een activa-transactie moet je heel nauwkeurig omschrijven welke voorraden, gereedschappen, contracten, merken er bij horen. Je neemt ook niet de hele boekhouding over, maar een gedetailleerd omschreven aantal debiteuren en crediteuren. deal Activa-transactie datum 1 juli 2012 intermediair Marktlink overnamebedrag Enkele tonnen financiering Eigen middelen omzet Tussen half en anderhalf miljoen euro per jaar, sterk afhankelijk van de winter (enkele duizenden schaatsen per jaar) Voor het bepalen van de prijs van het bedrijf was creativiteit nodig. Je kunt nu eenmaal niet de hoofdprijs betalen, aangezien er een grote onzekere factor in de toekomstige cash ow zit: namelijk het weer. De prijs is daarom gebaseerd op één à twee goede winters. Wanneer de verkoop dankzij meer goede natuurijswinters goed loopt, volgt een extra afrekening met de verkopende partij. Dat is de enige manier om zo n deal rond te krijgen. De nanciering, enkele tonnen, kon Van den Hoff uit eigen middelen doen: Ik was blij dat ik geen bank nodig had. Het nancieren van een voorraad die een half jaar kan liggen, maar ook drie jaar, als strenge winters uitblijven, is immers moeilijk. Daar worden banken heel onrustig van. Een bank heeft niets aan de prognose: het kan vriezen en het kan dooien. Marktlink speelde een belangrijke rol bij de onderhandelingen, vertelt Van den Hoff. Na het eerste kennismakingsgesprek had hij vooral bijeenkomsten met Marktlink. Ze stelden de onderhandelingen zo lang mogelijk uit. Op het moment dat Marktlink de onderhandelingen liet beginnen, lagen de vraagprijs en Van den Hoffs bod tussen de tien en vijftien procent uit elkaar. Het zou me niet verbazen als het verschil veel groter is geweest, maar dat die ze die prijzen nooit bij mij en de verkoper op tafel hebben gelegd. Persoonlijk record De bijkomende kosten voor de transactie waren te overzien, zegt Van den Hoff, hij deed als koper het meeste zelf. Het kostte hem uiteindelijk een paar duizend euro die hij kwijt was aan accountants en juristen. Ik heb mijn hele leven een passie voor schaatsen en techniek, besluit Van den Hoff. Als iets het vermogen van technologie (overdekte banen met beter ijs, betere pakken en klapschaats) illustreert, dan is het zijn persoonlijk record op de vijfhonderd meter. Als vijftiger schaatste hij deze afstand in 39,2 seconde, vier tiende seconde sneller dan als twintiger. 14 brookz november/december 2012 tekst MARK VAN BAAL / fotografi e SIETSKE RAAIJMAKERS

15 Victor van den Hoff (57) Opleiding sociale geografie Was algemeen directeur Randstad Professionals (Yacht) Duitsland Is directeur-eigenaar Free-skate xxxxxxxxxx 200x brookz 15

16 deal 02 Jim Vermeule. DentConnect. Praktijkenman IN DRIE JAAR TIJD deed Jim Vermeule (39) liefst veertig bedrijfsovernames. Vanuit het Brabantse Oosterhout bouwt hij met DentConnect gestaag aan zijn keten van tandartspraktijken. Jim Vermeule heeft er letterlijk een dagtaak aan: het overnemen van tandartspraktijken. Gemiddeld doet hij er één per maand en hij kan nog wel even vooruit. Nederland telt zo n 6500 tandartspraktijken, rekent hij voor. Daarvan speelt 20 procent met de gedachte om zijn praktijk te verkopen. Ik krijg elke dag wel een mailtje van een tandarts die zijn bedrijf te koop aanbiedt. Vaak gaat het om tandartsen op leeftijd. Maar ook jongere tandartsen zetten hun bedrijf in de verkoop. Vooral vrouwelijke tandartsen hebben vaak geen zin om ondernemer te zijn. Ze werken liever van 8 tot 5 in loondienst. Via een management buy-in werd Vermeule in 2009 medeeigenaar van DentConnect, een samenwerkingsverband van destijds vijf tandartspraktijken. Hij had vanaf dag één de ambitie om een grote keten te bouwen. Extra kapitaal aantrekken De eerste overnamegesprekken met een kliniek voert Vermeule altijd zelf, daarna draagt hij het stokje over aan Van Oers Corporate Finance, zijn vaste overnameadviseur. Van Oers bestudeert de cijfers en maakt de calculaties. Vervolgens gaan we samen de onderhandelingen in. Na de deal werkt Van Oers alle contracten verder uit. Ze zijn er extreem goed in, weten hoe het spel werkt en zijn betrouwbaar. De overnamesom varieert van 5000 euro voor een patiëntenbestand tot enkele miljoenen voor een grote praktijk. Door een kliniek onder te brengen bij DentConnect kunnen ef ciencyvoordelen worden behaald. Maar goede zorgverlening staat altijd voorop, benadrukt de ondernemer. We zullen tandartsen nooit stimuleren om meer omzet uit een cliënt te halen. De tandarts is de baas en blijft de baas. DentConnect telt inmiddels 40 klinieken en heeft het 450 bedrijf DentConnect in Oosterhout deal diverse overnames van tandartsklinieken overnamesom tussen 5000 euro en enkele miljoenen intermediair Van Oers Corporate Finance jaaromzet 31 miljoen euro medewerkers 450 medewerkers in dienst, voor het merendeel de tandartsen en assistentes op de vestigingen. Op het kantoor in Oosterhout houden 35 medewerkers zich bezig met zaken als facturering, administratie en marketing. Om het hoge groeitempo vol te houden, had DentConnect behoefte aan extra kapitaal. De animo onder investeerders was groot. Vermeule en zijn mede-aandeelhouders beiden tandarts konden kiezen uit meerdere partijen. Logisch, want de zorg is een stabiele sector bij uitstek. We zochten een partij die ervaring heeft met buy and build en die beschikt over een betrokken management. Daarnaast was een persoonlijke klik van belang. Je trekt toch een aantal jaren samen op. Dat houd je alleen vol als het klikt. De keuze viel op Bencis, dat vorig jaar een meerderheidsbelang van 51% nam. Ik ben nog elke dag blij dat we voor Bencis hebben gekozen. Er waren investeerders die ons bedrijf hoger waardeerden, maar daar hadden we een minder goed gevoel bij. De samenwerking is heel plezierig en ik krijg alle ruimte om te ondernemen. Eindeloze groeimogelijkheden Er zijn nóg twee andere partijen actief in het consolideren van de branche: Dental Clinics en Samenwerkende Tandartsen. Maar de markt is zo groot, dat ze elkaar amper tegenkomen. Pas twee procent van alle klinieken is eigendom van een keten, de groeimogelijkheden lijken eindeloos. Vermeule: We hebben een doel, maar dat is geen doel op zich. We blijven groeien zolang we tevreden zijn. Misschien stoppen we bij 60, misschien pas bij 120. En dan? Denkt hij zelf weleens aan een exit? Nee, absoluut niet. Ik ben 39. Moet ik dan de hele dag thuis gaan zitten? Dit bedrijf is mijn kindje. Ik kan hier nog wel even vooruit. 16 brookz november/december 2012 tekst KOEN VAN SANTVOORD fotografi e MARCEL BAKKER

17 Jim Vermeule (36) opleiding HEAO, MBA was Algemeen directeur Nobel Biocare Nederland xxxxxxxxxx 200x brookz 17

18 Deze merken worden door ons beschermd Humberto Armin van Buuren Het Concertgebouw Jan Smit Otazu Miss Nederland Monuta Blof IDFA Buma Cultuur CJP RijksMuseum Bocca Coffee Marqt Marcel Wanders de Melkweg Amsterdam Dance Event Monuta Kijkwijzer Nederland Film Festival Urby Emanuelson Stormer Seafury Westerengh Lava Harry de Winter DRS makelaars Epke Zonderland SRM Golden Earing Peter Koelewijn Nick & Simon Kunki XL Kunsthal Rotterdam Nederlandse Museum Vereniging Nederlandse vereniging van Banken Rob Peetoom Format House Baronie Chocolade Bagels & Beans Panama nightclub UNSEEN Orange Babies Loesje Even voorstellen De Merkplaats is een eigenzinnig merkenbureau dat zich heeft gespecialiseerd in de dienstverlening op het terrein van de juridische bescherming van ideeën, tvformats, merken, auteursrechten, domeinnamen, handelsnamen en modelrechten. Vanuit ons historische grachtenpand aan de Herengracht in Amsterdam bedienen wij onze cliënten, die in de meest diverse bedrijfstakken werkzaam zijn, zowel in Nederland als in het buitenland HERENGRACHT BG AMSTERDAM

19 DURFKAPITAAL 3.0 Trends & ontwikkelingen in informal investing SPECIAL

20 Op zoek naar kapitaal? Uw bedrijf groeit tegen de crisis in. Maar groei kost geld. Hoe gaat u uw nieuwe investerings plannen financieren? NPEX de MKB beurs van Nederland, biedt ruimte voor ondernemers om direct leningen bij beleggers te plaatsen. In plaats van een bank die geld leent, wordt deze lening door beleggers verstrekt. Beleggers die geloven in de ondernemer, het bedrijf, het aangeboden rendement en de zekerheden. NPEX biedt maximale transparantie en toegankelijkheid voor ondernemers en voor beleggers. Meer weten? Kijk op of bel voor een afspraak naar meer vermogen voor ondernemers NPEX de MKB Beurs van Nederland