Instructie: Lees eventueel opnieuw paragraaf 9.2. Maak daarna onderstaande opdrachten.
|
|
- Alfons de Kooker
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Opdrachten bij hoofdstuk 9 Opdracht 1 (ervaren, verwoorden en verklaren) Het doel van de opdracht is te ervaren dat de communicatie tussen mensen en dieren altijd non-verbaal verloopt. Door het maken van deze opdracht zul je meer oog krijgen voor de non-verbale aspecten bij gesproken woorden. Lees eventueel opnieuw paragraaf 9.2. Maak daarna onderstaande opdrachten. a. Mijn buurman spreekt zijn hond bestraffend toe als hij iets doet wat niet toegestaan is. De hond kruipt als reactie op de toespraak in elkaar. Volgens mijn buurman begrijpt zijn hond wat hij zegt. Wat is je reactie als de buurman dit beweert? b. Heb je zelf ervaringen met een (huis)dier waardoor je denkt dat het dier je begrijpt? Als je deze ervaringen hebt, beschrijf ze dan en probeer te verklaren hoe het communicatieproces verloopt. Bespreek de gevonden voorbeelden en verklaringen met je medestudenten en eventueel met de docent. Je antwoorden op de opdracht kun je controleren en vergelijken door op onderstaande knop te klikken. Antwoord bij opdracht 1 Opdracht 2 (oefenen en verantwoorden) Het doel van de opdracht is het je oefenen in het herkennen van onbedoelde communicatie. Door het maken van deze opdracht zul je gevoeliger worden voor het uitgangspunt dat alle gedrag communicatie is. Lees eventueel opnieuw de paragrafen 9.2 en 9.4. Maak daarna onderstaande opdrachten. a. Noem drie voorbeelden van onbedoelde communicatie waarbij je zelf betrokken was als zender van de boodschap. Beschrijf de voorbeelden en de boodschap van de communicatie. b. Werden deze boodschappen voornamelijk verbaal of non-verbaal uitgezonden? Wat concludeer je daaruit? Bespreek de gevonden voorbeelden en verklaringen met je medestudenten en eventueel met de docent. Psychologie voor de praktijk Uitgeverij Coutinho
2 Opdracht 3 (oefenen, uitzoeken, motiveren en meningsvorming) Het doel van de opdracht is het starten met de meningsvorming over de eigenschappen van de twee communicatiemodellen die in hoofdstuk 9 besproken worden. Door het maken van de opdracht leer je voor- en nadelen van beide modellen te benoemen en zul je beter kunnen motiveren welk model in welke situatie het meest geschikt is. Lees eventueel opnieuw de paragrafen 9.3 en 9.4. Maak daarna onderstaande opdrachten. a. Wat vind jij de sterke en zwakke kanten van het informatieoverdrachtmodel? Wat vind jij de sterke en zwakke kanten van het interactieprocesmodel? Motiveer je antwoorden. b. Denk jij dat de modellen te combineren zijn? Motiveer je antwoord. c. In welke communicatieve situaties zou je gebruik maken van het informatieoverdrachtmodel en in welke situaties van het interactieprocesmodel? Motiveer je keuze. Bespreek de gevonden argumenten en motivaties met je medestudenten en eventueel met de docent. Je antwoorden kun je controleren en vergelijken door op onderstaande knop te klikken. Antwoord bij opdracht 3 Opdracht 4 (oefenen en motiveren) De bedoeling van deze opdracht is het je oefenen in het toepassen van de verschillende aspecten van een boodschap (zakelijk, expressief, relationeel en appellerend) op een praktijksituatie. Door het maken van deze opdracht zul je deze begrippen beter gaan beheersen en in communicatieve situaties sneller herkennen. Lees eventueel opnieuw paragraaf 9.5. Maak daarna onderstaande opdrachten. a. Een gymleraar in het middelbare onderwijs roept een leerling tijdens de gymles tot de orde omdat hij aan de basket gaat hangen terwijl ze met iets anders bezig zijn. De leerling gehoorzaamt niet snel genoeg volgens de gymleraar waarop deze schamper zegt: Je bent pas vijftien jaar hoor, jochie, en hebt naar mij te luisteren. Benoem bij deze boodschap de vier aspecten en motiveer je mening. b. Kies een verbale boodschap waarbij jij de ontvanger was en een bewoner, cliënt, collega, leerling of vriend de zender. Beschrijf de boodschap en benoem hier ook de vier aspecten. Psychologie voor de praktijk Uitgeverij Coutinho
3 c. Beschrijf nu hoe jij op de boodschap reageerde. Kun je aangeven op welk(e) aspect(en) je vooral reageerde en waarom dat zo was? Bespreek je voorbeelden en antwoorden met je medeleerlingen en eventueel met de docent. Het antwoord op vraag a. is te controleren door op onderstaande knop te klikken. Antwoord bij opdracht 4 Opdracht 5 (oefenen, inzicht en motiveren) Het doel van de opdracht is het beter in de vingers krijgen van de theorie over de gelaagdheid van de communicatie. Na afloop van deze opdracht is je begrip van deze theorie gegroeid en kun je deze ook beter toepassen. Voor het maken van deze opdrachten wordt de inhoud van het gehele hoofdstuk 9 als bekend verondersteld. Maak de volgende opdracht. In de theorie van Schulz von Thun worden vier aspecten van een boodschap onderscheiden. Naast de letterlijke boodschap worden nog andere zaken gecommuniceerd als iemand iets vraagt of vertelt. Elders in hoofdstuk 9 wordt het onderscheid tussen verbale en non-verbale communicatie beschreven. De vraag is of deze vier aspecten zijn in te delen op het onderscheid tussen verbale en non-verbale communicatie. Preciezer geformuleerd luidt de vraag: het zakelijke aspect, wordt dat vooral verbaal, non-verbaal of met beide vormen gecommuniceerd? Het expressieve aspect, wordt dat vooral verbaal, non-verbaal of met beide vormen gecommuniceerd? Enzovoorts. Motiveer je antwoorden. Bespreek de gevonden argumenten en motivaties met je medestudenten en eventueel met de docent. Je antwoorden kun je controleren en vergelijken door op onderstaande knop te klikken. Antwoord bij opdracht 5 Opdracht 6 (oefenen, uitzoeken, inzicht en motiveren) Het doel van de opdracht is te ervaren en uit te zoeken of en indien ja, op welke wijze bij een non-verbale boodschap de vier aspecten van een boodschap aanwezig zijn. Door het maken van deze opdracht oefen je nogmaals het toepassen en herkennen van deze aspecten. In hoofdstuk 6 (emoties p. 189) werd geschreven: Glimlachen is te zien als iemand anders gunstig stemmen; lachen betekent doe mee, vertel nog eens een mop en huilen is op te vatten als het vragen om hulp sla een arm om me heen. Hiermee werd aangeven dat emotioneel gedrag niet alleen het communiceren van een gevoel Psychologie voor de praktijk Uitgeverij Coutinho
4 is, maar ook een verzoek aan een andere persoon (de ontvanger ) om tot actie over te gaan. Maak nu de volgende opdrachten. a. Een politieagent is bezig met het controleren van het verkeer. Zijn collega s zijn even in gesprek met een net aangehouden automobilist. Een brommer die veel te hard komt aangereden en daarbij veel geluid produceert (waarschijnlijk opgevoerd) geeft hij een stopteken. De persoon op de brommer stopt echter niet. Integendeel: hij wijkt uit en geeft gas. Met hoge snelheid schiet hij langs de verbouwereerde agent terwijl hij zijn middelvinger opsteekt. b. Je zit alleen aan een tafeltje in een onbekend café waar je met een vriend(in) hebt afgesproken. Een persoon (man of vrouw, vul zelf maar in) die even verder aan een tafeltje zit, geeft je een knipoog. In situatie a. is er sprake van twee situaties waarin er non-verbaal wordt gecommuniceerd. Als we het simpel stellen er gebeurt natuurlijk veel meer is dit het tonen van een stopteken en het opsteken van de middelvinger. In situatie b. bestaat de non-verbale communicatie uit een knipoog. Probeer alle drie de nonverbale communicaties uiteen te rafelen in de vier aspecten die Schultz von Thun onderscheidt. Lukt het je om alle vier aspecten te benoemen? Welke conclusies trek je eventueel uit je antwoorden? Bespreek je antwoorden met je medeleerlingen en eventueel met de docent. De antwoorden zijn te controleren door op onderstaande knop te klikken. Antwoord bij opdracht 6 Opdracht 7 (ervaren) Het doel van de opdracht is te ervaren dat mensen meer last hebben van een onduidelijke of tegenstrijdige boodschap als ze in een afhankelijke positie verkeren ten opzichte van de zender van de boodschap. Door het maken van deze opdracht zul je dergelijke situaties eerder herkennen en leer je er rekening mee te houden in hulpverlenings- of onderwijssituaties. Lees eventueel opnieuw paragraaf en het begin van paragraaf (tot en met p. 280). Maak daarna de onderstaande opdrachten: a. Noem twee situaties waarbij jij zelf de ontvanger van een onduidelijke, tegenstrijdige of paradoxale boodschap was, en tevens de afhankelijke persoon. Beschrijf deze situaties, beschrijf de boodschappen en de zenders. b. Komt jouw ervaring overeen met wat de tekst suggereert, namelijk dat je in de war kunt raken, apathisch worden, je moeilijk kunt verweren, enzovoorts? Hoe heb je in de situatie die je beschrijft gehandeld? c. Hoewel er de laatste jaren in de hulpverlening en het onderwijs veel is veranderd, waardoor de positie van de cliënt en leerling of student versterkt is ten opzichte van respectievelijk de hulpverlener en de leerkracht, is over het algemeen toch nog steeds de situatie van kracht Psychologie voor de praktijk Uitgeverij Coutinho
5 dat de hulpvrager en de leerling bijna altijd de minder machtige is ten opzichte van de hulpverlener en de leerkracht. Moet dat, volgens jou, consequenties hebben voor de manier van communiceren van de hulpverlener of leerkracht? Geef aan wat die consequenties inhouden en motiveer je antwoord. Bespreek de gevonden argumenten en motivaties met je medestudenten en eventueel met de docent. Psychologie voor de praktijk Uitgeverij Coutinho
6 Antwoord bij opdracht 1 a. De hond begrijpt de digitale communicatie, dat wil zeggen de gesproken woorden niet. Het dier reageert op de non-verbale aspecten van het gesproken woord zoals de luidheid en intonatie. Daarnaast zullen andere aspecten van de non-verbale communicatie belangrijk zijn zoals de positie van de buurman (een hond spreek je niet bestraffend toe vanuit een stoel, maar je gaat staan en torent boven het dier uit) en eventuele gebaren (zoals een slaande beweging of een gestrekte arm waarmee de buurman de hond naar de hoek verwijst). De hond begrijpt hieruit dat hij iets verkeerds gedaan heeft. De argumenten die de buurman vertelt of schreeuwt (bijvoorbeeld: Je mag toch niet achter de bal aanrennen. ) zal de hond niet begrijpen. b. Wij denken vaak dat dieren ons begrijpen. Wellicht is dat gedeeltelijk ook zo. Sommige dieren lijken de stemming van hun baas aan te voelen, zo zijn er voorbeelden van troostend gedrag van honden. Maar dieren begrijpen slechts (of reageren alleen maar op) de non-verbale aspecten van de communicatie. Ze weten niet in welke stemming de baas verkeert, laat staan de reden ervan. Daarnaast kunnen bij het begrijpen ook het operant conditioneren en andere leerprocessen een rol spelen. Het piepende geluid als de deur van de ijskast wordt geopend is voor de kat het signaal (de stimulus) om in actie te komen. Daarbij kan er ook een proces van discriminatie of specificatie hebben plaatsgevonden. Alleen op bepaalde tijden en bij een bepaalde persoon komt de kat in actie. Terug Psychologie voor de praktijk Uitgeverij Coutinho
7 Antwoord bij opdracht 3 a. De sterke kant van het informatieoverdrachtmodel is dat het de zender dwingt om zo duidelijk mogelijk te zijn. Dat slaat zowel op de digitale communicatie (de woorden) als de analoge communicatie (de emoties of de gebaren). Denk aan een spreker voor een zaal. Deze zal zijn gebaren en mimiek overdrijven omdat ze anders niet goed waargenomen worden. Dit houdt verband met de zwakke kant: het is moeilijk (of kost tijd) om over een boodschap te communiceren. Dat wat in de literatuur metacommunicatie wordt genoemd (praten over de communicatie, bijvoorbeeld de vraag: Bedoelde je nu dat je moe was of bedoelde je dat je het niet meer leuk vond, toen je zei dat je geen zin meer had om naar de video te kijken? ) is erg lastig. De sterke kant van het interactiemodel is dat er direct feedback gegeven kan worden of om opheldering gevraagd kan worden. De analoge communicatie is goed waar te nemen, zodat kleine nuances in de boodschap opgemerkt worden. Het nadeel is dat iemand wat minder goed op zijn woorden of gebaren kan gaan letten, dit kan dan toch een bron van communicatiestoornissen zijn. b. De modellen zijn te combineren. In principe is elke boodschap tijdens een interactie hoe klein dan ook uit te drukken in termen als zender, medium en ontvanger. Het model wordt dan wel erg groot en daarmee in de praktijk lastig te gebruiken. c. De vuistregel is: hoe meer er bij een communicatie sprake is van eenrichtingsverkeer, hoe meer het informatieoverdrachtmodel bruikbaar is. Maar ook bij communicatieve situaties met een nadruk op eenrichtingsverkeer is er vaak sprake van interactie. Tijdens een toespraak wordt er geapplaudisseerd (of niet); een kan beantwoord worden en zelfs op een ansichtkaartje kan later een gesprek en bedankje volgen. Terug Psychologie voor de praktijk Uitgeverij Coutinho
8 Antwoord bij opdracht 4 Het zakelijke aspect is de letterlijke (digitale) boodschap: Je bent pas vijftien jaar hoor, jochie, en hebt naar mij te luisteren. Het expressieve aspect is de informatie die de leerkracht met deze boodschap over zichzelf geeft. Hij ziet zichzelf als de baas en geeft ook aan dat er niet met hem te sollen valt. Afhankelijk van de intonatie kan de ontvanger ook de emotie afleiden, bijvoorbeeld of hij boos is. Het relationele aspect is de informatie die de leerkracht over de leerling geeft. Hij ziet de leerling als iemand die hoort te gehoorzamen, die ondergeschikt is aan hem. De schampere manier en het gebruik van het woord jochie benadrukken dit. Hij lijkt geen hoge dunk van de leerling te hebben. Het appellerende aspect is de opdracht die de leerkracht aan de leerling geeft. Kort gezegd is dat: houd op met klieren en gehoorzaam me. Terug Psychologie voor de praktijk Uitgeverij Coutinho
9 Antwoord bij opdracht 5 Het zakelijke aspect wordt duidelijk gemaakt door middel van verbale (digitale) communicatie. Het is de letterlijke betekenis van de boodschap. Bij alle drie de andere aspecten speelt het non-verbale aspect een grotere rol dan het verbale aspect. Als iemand tegen jou zegt: Kan die deur effe dicht?, dan bepaalt het nonverbale gedrag dat bij de zakelijke boodschap hoort, hoe je het expressieve aspect moet duiden. Hetzelfde geldt voor het relationele aspect. De uitdrukking C est le ton qui fait la musique, slaat op dit aspect. Dus ook hier gaat het niet om de letterlijke, zakelijke boodschap maar om het daarmee gepaard gaande non-verbale gedrag. Ook voor het appellerende aspect geldt dat deze vooral duidelijk wordt gemaakt door het non-verbale gedrag. Of je gehoor geeft aan het appèl en de manier waarop, wordt bepaald door de non-verbale communicatie. Terug Psychologie voor de praktijk Uitgeverij Coutinho
10 Antwoord bij opdracht 6 a. De twee situaties in a. zijn goed te ontleden in de vier aspecten. Stopteken: Zakelijk: een stopteken, dit betekent dat je moet stoppen. Expressief: de politieagent zegt hiermee dat hij de baas is. Relationeel: hij vertrouwt de persoon op de brommer niet. Appèl: je moet nu stoppen. Middelvinger omhoog: Zakelijk: middelvinger omhoog betekent bekijk het maar. Expressief: ik ga mijn eigen gang en luister niet naar jou. Relationeel: ik vind jou een slijmerd of dienstklopper. Appèl: stop met controleren van zo iets onbenulligs, ga boeven vangen. Of: pak me dan als je kan. Dat in situatie a. het zakelijke aspect redelijk omschreven kan worden, komt omdat deze twee gebaren een woordenboekbetekenis hebben (zie hoofdstuk 10), dat wil zeggen: ze hebben een standaardbetekenis. b. Hier zijn niet alle vier aspecten te benoemen. Zakelijk: dit is onduidelijk. Expressief: ik ben vrolijk en aardig, ik heb belangstelling voor jou, ik durf wel naar een onbekend iemand te knipogen, enzovoorts. Relationeel: je ziet er leuk (aardig, charmant, spannend) uit. Appèl: communiceer eens terug, reageer op mijn knipoog. In situatie b. heeft het non-verbale gebaar geen standaardbetekenis. De betekenis is afhankelijk van de context en zelfs dan kan het nog van alles betekenen. De knipoog is niet hetzelfde als opmerkingen zoals Wat zit je haar leuk, Wat zie je er leuk uit, Smaakt de koffie lekker?, enzovoorts. Met andere woorden: bij de meeste non-verbale communicatie is de zakelijke boodschap onduidelijk, maar is de expressieve, relationele en appellerende boodschap wel duidelijk. Terug Psychologie voor de praktijk Uitgeverij Coutinho
Smoesjes. TipsforTrouble HOME TROUBLE MEER WETEN < > EXTRA PITTIG
geef haar gelijk dat zij het zwaar heeft en dat de crechemedewerkers zodat ze alles op tijd af kan krijgen. Collega zal in de slachtofferrol terecht komen en wellicht in tranen uitbarsten. voel dat ik
Nadere informatieZelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W
Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument
Nadere informatieJe antwoorden bij opdracht a. kun je vergelijken met andere voorbeelden door op onderstaande knop te klikken.
Opdrachten bij hoofdstuk 10 Opdracht 1 (ervaren, inzicht en motiveren) Het doel van de opdracht is te ervaren welke belangrijke rol non-verbale communicatie kan spelen bij het overtuigen of motiveren van
Nadere informatieFeedback is een mededeling aan iemand die hem informatie geeft over hoe zijn gedrag wordt waargenomen, begrepen en ervaren.
FEEDBACK WAT IS FEEDBACK EIGENLIJK? Feedback is een mededeling aan iemand die hem informatie geeft over hoe zijn gedrag wordt waargenomen, begrepen en ervaren. Hiermee is feedback een belangrijk middel
Nadere informatieReflectief luisteren bij psychische problematiek? Léon van Woerden, MNSc Docent IVS, Trainer MI HAN
Reflectief luisteren bij psychische problematiek? Léon van Woerden, MNSc Docent IVS, Trainer MI HAN Introductie van de workshop Voorstellen, connectie met MGV Korte theoretische inleiding over reflectie
Nadere informatieTijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling
8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen
Nadere informatie2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S
2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de
Nadere informatieLes 17 Zo zeg je dat (niet)
Blok 3 We hebben oor voor elkaar les 17 Les 17 Zo zeg je dat (niet) Doel blok 3: Leskern: Woordenschat: Materialen: Leerlingen leren belangrijke communicatieve vaardigheden, zoals verplaatsen in het gezichtspunt
Nadere informatieHet gedragmodel. 1. Inleiding
Het gedragmodel 1. Inleiding Het gedragmodel is een NLP-techiek, ontwikkeld door Peter Dalmeijer (zie www.vidarte.nl) en Paul Lenferink. Het model leert ons feedback te geven waarbij we anderen op hun
Nadere informatieFeedback geven en ontvangen
Feedback geven en ontvangen 1 Inleiding In het begeleiden van studenten zul je regelmatig feedback moeten geven en ontvangen: feedback is onmisbaar in de samenwerking. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen
Nadere informatieCommunicatie op de werkvloer
Communicatie op de werkvloer Voor een goede communicatie op de werkvloer is het noodzakelijk dat we letterlijk dezelfde taal spreken. Een goede kennis van het vakjargon is dan ook erg belangrijk. Net zo
Nadere informatieOpdrachten bij hoofdstuk 6. Opdracht 1 (oefenen, verwoorden en motiveren)
Opdrachten bij hoofdstuk 6 Opdracht 1 (oefenen, verwoorden en motiveren) Het doel van de opdracht is een verdere bekwaming in het onderscheid maken tussen een emotie en een stemming. Na afloop van deze
Nadere informatieE-BOOK FEEDBACK GEVEN IS EEN KUNST EXPRESS YOUR INNER POWER
E-BOOK FEEDBACK GEVEN IS EEN KUNST EXPRESS YOUR INNER POWER INLEIDING Het geven van feedback is een kunst. Het is iets anders dan het uiten van kritiek. Het verschil tussen beide ligt in de intentie. Bij
Nadere informatieAccuraat communiceren
Accuraat communiceren Erna Pluym Senior Trainer Consultant/ Business Development Manager erna.pluym@acerta.be 0472 92 11 66 Communicatie, waarom zo belangrijk? Communicatie, waarom zo belangrijk? Had ik
Nadere informatieOnline Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week
onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming
Nadere informatieLuisteren, doorvragen en feedback geven
Luisteren, doorvragen en feedback geven Rogier Guns P-GIS 23 April 2007 Doelstelling presentatie LSD methode Actief Luisteren Doorvragen Feedback geven Let op: Sommige technieken lijken (theoretisch) heel
Nadere informatieLuisteren en samenvatten
Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister
Nadere informatieSoms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.
Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.
Nadere informatieFormeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.
Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent
Nadere informatieKINDEREN LEKKER IN HUN VEL
KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieC. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse
C. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse en ook: wil ik werken, of door naar een (passende) hbo-opleiding? Optie 1: Een vraag die ieder mens zich vroeg of laat stelt: wat wil
Nadere informatieCommunicatie. Els Ronsse. april 2008
Communicatie Els Ronsse april 2008 Communicatie =? Boodschappen Heen en weer Coderen loopt bij mensen met autisme vaak fout Maar communicatie is meer. Relatiegericht Aandacht vragen Bevestiging geven Aanmoedigen
Nadere informatieHET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN
HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF
Nadere informatiePositieve communicatie
Positieve communicatie Annemie Pachen Inleiding. Communicatie is een doorlopend proces waarin een individu via verbale en/of non-verbale symbolen met een bepaalde bedoeling, informatie geeft aan een ander
Nadere informatieWorkshop overtuigingen
Workshop overtuigingen Inleiding Overtuigingen zijn vaak automatische gedachten, die de keuze- en handelingsvrijheid van mensen onnodig beperken. Het zijn vaak algemene, sterk emotioneel geladen ideeën
Nadere informatiewww.rkdiaconie.nl/ er zijn/ specifieke activiteit uitvoeren
BEGRIJP JE WAT IK ZEG? Over communicatie, luisteren en vooroordelen Situering Om op een zinvolle manier met elkaar te communiceren, heb je veel vaardigheden nodig. De doelstellingen van deze trainingsachtige
Nadere informatieOver: www.bewareofloverboys.nl
1 Naam: www.bewareofloverboys.nl Voordat je begint met de opdrachten? Lees dit door: Als je je niet prettig voelt bij het lezen van bepaalde dingen: Stop met het lezen van deze site. Praat erover met iemand
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatieOmgaan & Trainen met je hond Door: Jan van den Brand. (3 e druk) 2015, Jan van den Brand www.hondentraining adviescentrum.nl
Door: Jan van den Brand Inleiding Ik krijg veel vragen van hondeneigenaren. Veel van die vragen gaan over de omgang met en de training van de hond. Deze vragen spitsen zich dan vooral toe op: Watt is belangrijk
Nadere informatie5 Assertiviteit. 1 Inleiding
DC 5 Assertiviteit 1 Inleiding Als SAW er zul je regelmatig in situaties terecht komen waarin je duidelijk moeten maken wat je wel of niet wilt. Bijvoorbeeld omdat een cliënt op een activiteitenafdeling
Nadere informatieChecklist Gesprek voeren 2F - handleiding
Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de
Nadere informatieLUISTEREN ALS COMMUNICATIEVAARDIGHEID INLEIDING
1 LUISTEREN ALS COMMUNICATIEVAARDIGHEID INLEIDING Als iemand naar je luistert, echt naar je luistert, dan voel je je begrepen. Je hebt contact en je weet dat je op dezelfde golflengte zit. Als er niet
Nadere informatieIdeeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf
Ideeën presenteren aan sceptische mensen Inleiding Iedereen heeft wel eens meegemaakt dat het moeilijk kan zijn om gehoor te vinden voor informatie of een voorstel. Sommige mensen lijken er uisluitend
Nadere informatieInleiding communicatie
Inleiding communicatie Communicatie is een proces tussen zender en ontvanger. De boodschap wordt door de ander waargenomen, geïnterpreteerd en geëvalueerd. Als de boodschap niet overkomt, is er sprake
Nadere informatieBlok 3. Gesprekstechnieken, 2 uur
Blok 3. Gesprekstechnieken, 2 uur Wat is communicatie LSD (luisteren, samenvatten en doorvragen) Open vragen stellen Waarderend gesprek Hoe geef je feedback (doorlopend proces) Oefenen d.m.v. rollenspellen
Nadere informatieOPDRACH TE N B I J TH E M A 4
OPDRACH TE N B I J TH E M A 4 COM MU N I C A TI E Eén blik en ik weet genoeg. INLEIDING In je toekomstige beroep communiceer je de hele dag: met cliënten, collega s, leidinggevenden, ouders, verzorgers.
Nadere informatieCommunicatiemodel. Communicatieniveaus
Download #06 Een fantastisch communicatiemodel trainingmodule Communicatiemodel Mensen uiten hun gevoelens op verschillende manieren. De een laat meteen zien hoe hij zich voelt bij een situatie, terwijl
Nadere informatie4 soorten relaties Is er een vraag om hulp?
4 soorten relaties Is er een vraag om hulp? Nee vrijblijvende relatie Vrijblijvende relatie Vrijblijvende relatie Cliënten die kiezen voor een vrijblijvende relatie = een bezoekerstypische relatie Bezoeker
Nadere informatieIntroductie in effectief en bewust communiceren. Communicatie; wat is dat eigenlijk?
Introductie in effectief en bewust communiceren. Communicatie; wat is dat eigenlijk? Zodra er twee of meer mensen in 1 ruimte zijn is er sprake van communicatie, ook al wordt er niet gesproken. Het is
Nadere informatieDO'S EN DON'TS VOOR OUDERS
WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun
Nadere informatieLesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis
Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.
Nadere informatieOefenvragen Management Assistent A - Communicatie
Oefenvragen Management Assistent A - Communicatie 1. De meeste mensen zijn primair: A. visueel ingesteld. B. kinesthetisch ingesteld. C. socialistisch ingesteld. D. auditief ingesteld. 2. Wat is het belangrijkste
Nadere informatie1 Lezen. 1.1 Lezen wat er staat. Lees eerst de tekst goed door en probeer dan de vragen hieronder te beantwoorden.
1 Lezen 1.1 Lezen wat er staat Lees eerst de tekst goed door en probeer dan de vragen hieronder te beantwoorden. Leren kun je op allerlei manieren doen. Je kunt een opleiding of cursus volgen, maar je
Nadere informatieTACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST
TACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST Het werkmateriaal is een onderdeel van de website Krachtenspel.nl. Werkmateriaal Sociaal Emotionele Educatie (SEE) Alle informatie is te vinden op de website Jan Ausum en Mieke
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieWERKBLADEN Seksuele intimidatie
WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieVragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'
De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe
Nadere informatieSamen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve
Themabundel Samen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve Assistent medewerker Dit project is mede mogelijk gemaakt met een bijdrage uit het Europees Sociaal Fonds Voorwoord Deze themabundel is bedoeld
Nadere informatieChecklist Presentatie geven 2F - handleiding
Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieLeer hoe je effectiever kunt communiceren
Leer hoe je effectiever kunt communiceren De kracht van geweldloze communicatie Hoe vaak kom je in een gesprek terecht waarin je merkt dat je niet meer zegt wat je wilt zeggen; dat je iets doet wat de
Nadere informatieFeedback als basisinstrument
Feedback als basisinstrument in de begeleiding van studenten en nieuwe medewerkers Aanspreekpunt Feedback geven MANDAAT Werkbegeleiding Evaluatie met student en stagebegeleid(st)er Coaching Wat is feedback?
Nadere informatieLes 1: Communicatie en interactie + soorten communicatie
Les 1: Communicatie en interactie + soorten communicatie Gedurende de opleiding krijg je vakken die vallen onder: Communicatie 1,2,3,4 In periode 1 krijgen jullie communicatie 1 + 2 - Communicatie Luisteren
Nadere informatieModule TA 3 Strooks Het belang van bekrachtiging van het goede bij het werken met mensen.
Module TA 3 Strooks Het belang van bekrachtiging van het goede bij het werken met mensen. In de TA wordt gesproken over het begrip strook. Een strook is een eenheid van erkenning. Mensen hebben een sterke
Nadere informatieHEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN
E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te
Nadere informatie11 Omgaan met verbale agressie
11 Omgaan met verbale agressie AGRESSIE Praktijkinformatie Welke vormen zijn er? Hoe buig je opkomende verbale agressie om? Hoe en wanneer stel je je grens? EN Omgaan met verbale agressie Tip 1 Herken
Nadere informatie21 Niveaus van interveniëren in groepen 22
21 Niveaus van interveniëren in groepen 22 ASPECTEN VAN COMMUNICATIE IN GROEPEN In iedere relatie en in elk relatienetwerk waar mensen net elkaar communiceren zijn er vier aspecten te onderscheiden. De
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht
Nadere informatieInhoud. Mijn leven. de liefde en ik
Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Gevoelens... 4 Hoofdstuk 2 Ontmoeten... 6 Hoofdstuk 3 Verliefd... 8 Hoofdstuk 4 Date... 10 Hoofdstuk 5 Verkering... 12 Hoofdstuk 6 Intimiteit... 14 Hoofdstuk 7 Seks...
Nadere informatieWAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN
WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over seksuele intimidatie op het werk. Je hebt te maken met seksuele intimidatie als een collega je steeds aanraakt. Of steeds grapjes maakt over seks. Terwijl je dat
Nadere informatieSoms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,
Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze
Nadere informatieWerk aan je winkel. Jongeren leren communiceren en zichzelf presenteren. Kirsten Barkmeijer & Johan Brokken
Werk aan je winkel Jongeren leren communiceren en zichzelf presenteren Kirsten Barkmeijer & Johan Brokken Voorwoord Dit boek is geschreven voor jou als trainer, docent of hulpverlener om aan te bieden
Nadere informatieFeedback Project Ergonomisch Ontwerpen
Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7
Nadere informatieInstructieboek Koken. Voor de Mpower-coach
Instructieboek Koken Voor de Mpower-coach juni 2014 Mpower-coach Instructieboek Versie 1.2014 blz. 2 Inhoud: Inhoudsopgave blz. 3 Mpower-coach blz. 5 Thema koken : blz. 7 Module 0: Beginnen met koken blz.
Nadere informatieAfgesproken verdeling van de boeken over de groepen
DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter
Nadere informatieDe bruiloft van Simson
De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij
Nadere informatieOPA EN OMA DE OMA VAN OMA
Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en
Nadere informatieLes 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"
Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...
Nadere informatieIn gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling
In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling 1. Aandachtspunten voor een gesprek met ouders i.v.m. een vermoeden van kindermishandeling: Als je je zorgen maakt over een
Nadere informatieDeze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.
Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP
Nadere informatieBegeleide interne stage
Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren
Nadere informatie- Elkaar leren kennen: warming-ups en spelletjes om het ijs te breken - 5 minuten zelfbewustzijn begrijpen anderen respecteren om de beurt iets doen
- Elkaar leren kennen: warming-ups en spelletjes om het ijs te breken - Belangrijke namen 7 luisteren karaktereigenschappen 5 minuten zelfbewustzijn begrijpen anderen respecteren om de beurt iets doen
Nadere informatieMANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN
Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe
Nadere informatieCursus Omgaan met klachten
Cursus Omgaan met klachten Aanleg beplantingen en grasvelden AOC Oost Almelo C. ter Steege Doel van deze les Je leert in deze cursus over: - Klachten - Klachten ontvangen - Valkuilen - Emoties opvangen
Nadere informatieU leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.
TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een
Nadere informatieADHD en lessen sociale competentie
ADHD en lessen sociale competentie Geeft u lessen sociale competentie én heeft u een of meer kinderen met ADHD in de klas, dan kunt u hier lezen waar deze leerlingen tegen aan kunnen lopen en hoe u hier
Nadere informatie18-9-2014. Pedagogische opleiding theorie. Doelstellingen. Doelstellingen. Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback. De kennis over de begrippen:
Pedagogische opleiding theorie Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback Doelstellingen De kennis over de begrippen:, feedback, opleiden en leren kunnen uitdrukken en verfijnen Doelstellingen De voornaamste
Nadere informatieFeedback geven en ontvangen
Feedback geven en ontvangen Basisvaardigheden voor zorg & welzijn Marieta Koopmans Ron Groothuis (red.) Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen 1 COMMUNICATIE EN FEEDBACK Stel je de volgende situatie
Nadere informatieOPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE. Ondersteuningsmagazijn. Beroepstaak E Beginner
OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE Ondersteuningsmagazijn Beroepstaak E Beginner Albeda college Branche gezondheidszorg Kwalificatieniveau 4 Crebo 95 Versie: Juli 2013 Fase: beginner Naam deelnemer:. 2
Nadere informatie2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot.
Fase.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. 1 1 Lees onderstaande tekst. Daarna ga je zelf een soortgelijke tekst schrijven.
Nadere informatieBijlage interview meisje
Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je
Nadere informatieogen en oren open! Luister je wel?
ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak
Nadere informatieThema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.
http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag
Nadere informatiecommunicatie vanuit systeemtheoretisch perspectief Je kunt niet niet communiceren, besef het! (er is geen nooduitgang)
Workshop Taal, veel meer dan praten. Koolhof Coaching en Training Over de complexiteit van communicatie Onderwerp: Uitgangspunt: communicatie vanuit systeemtheoretisch perspectief Je kunt niet niet communiceren,
Nadere informatie2.1 FaVoriete leestips
Verhalend 2.1 FaVoriete leestips Van klasgenoten heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften die mij leuk lijken: 1.... 2.... 3.... Van de leraar heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften
Nadere informatieEffectief Communiceren NPZ-NRZ
Hand-out Workshop Effectief Communiceren NPZ-NRZ De kracht van aandacht 10 mei 2011 Nu vind ik mezelf wel aardig Als je eenmaal ziet dat het zelfbeeld van een kind positiever wordt, zul je al gauw zien
Nadere informatie!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?
Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt
Nadere informatieRollenspel. Opdracht 1. Opdracht 2. Opdracht 3 6.1.1
6.1.1 Rollenspel Opdracht 1 LICHAAMSTAAL Toon met gebaren en mimiek dat je boos bent. GESPREKSONDERWERP Je vertelt iemand dat je hem of haar wel leuk vindt. Je geeft een aantal complimentjes over wat jij
Nadere informatieBeertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2
Beertje Anders Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 H. Vos Beertje Anders Wat zonlicht is voor bloemen, is een glimlach voor een beer. Beertje Anders en Beertje Bruin gaan bij oma spelen. Het was maar even
Nadere informatieBasistraining Voorlichting geven Hand-out
Basistraining Voorlichting geven Hand-out Welkom bij de basistraining Voorlichting geven. Leuk dat je je hebt opgegeven om meer te weten te komen over voorlichting geven, voorlichtingen voorbereiden en
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieTEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden.
TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. 5. Onderweg naar een feestje doe je nog even snel een boodschap.
Nadere informatieNieuwsbrief 3 De Vreedzame School
Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Blok 3 Blok 3: We hebben oor voor elkaar Blok 3: Algemeen: In dit blok stimuleren we de kinderen om oor voor elkaar te hebben. De lessen gaan over communicatie, over praten
Nadere informatie1Communicatie als. containerbegrip
1Communicatie als containerbegrip Als medisch specialist is communiceren onlosmakelijk verbonden met het uitoefenen van uw professie. Niet alleen hebt u contact met uw patiënten, maar ook met diverse professionals
Nadere informatieInstructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.
VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn
Nadere informatieWat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?
Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Samenwerkingsverband NIP-NVO zorg voor mensen met een verstandelijke beperking 2014 1 Inhoud Voorwoord 3 Wat doet de psycholoog of orthopedagoog? 5
Nadere informatie4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als
4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.
Nadere informatie