Museumnieuws. Mondriaan aan de Amstel Verslag van een Amsterdams bronnenonderzoek
|
|
- Elias Segers
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Mondriaan aan de Amstel Verslag van een Amsterdams bronnenonderzoek Gemeentearchief Amsterdam Amsteldijk HZ Amsterdam telefoon: februari t/m 15 mei 1994 Maandag t/m zaterdag uur Zon- en feestdagen van uur Toegangsprijs: ƒ7,50; Stadspas, Pas 65+ en CJP ƒ5,-. Op de tentoonstelling Mondriaan aan de Amstel worden circa 60 schilderijen, aquarellen en tekeningen uit Mondriaans Amsterdamse periode getoond. De tentoonstelling werpt voorts met archivalia uit het Gemeentearchief en particuliere collecties licht op de omstandigheden waaronder Mondriaan woonde en werkte in Amsterdam. Juist de periode waarin Mondriaan in Amsterdam werkzaam was, is in de kunstgeschiedenis onderbelicht gebleven. Dit is voornamelijk te wijten aan het feit dat Mondriaans latere abstracte composities altijd meer aandacht hebben gekregen dan zijn vroegere figuratieve werk. Tevens heeft Mondriaan zelf weinig over zijn Amsterdamse periode losgelaten. De brieven die hij ontving, gooide hij na lezing weg en ook vele anderen hebben correspondentie van Mondriaan uit deze periode vernietigd. Bovendien is het werk uit de Amsterdamse periode zo omvangrijk (circa 700 werken) en divers dat een verantwoorde inventarisatie daarvan lang niet aangedurfd is. In de jaren '60 heeft de kunsthistoricus Robert Welsh, nu professor,aan de Universiteit van Toronto, vooral topografisch onderzoek verricht naar het werk van de 'vroege Mondriaan'. In een poging om ook meer over het leven van Mondriaan uit zijn Amsterdamse tijd te achterhalen is door ons onderzoek gedaan naar de adressen waar Mondriaan woonde en/of werkte en wie zijn vrienden en opdrachtgevers waren. Met dit onderzoek hoopten we een beeld te krijgen van de achtergronden van de personen met wie Mondriaan in Amsterdam contact had. Tevens werd getracht meer inzicht te krijgen in de ontwikkeling van de kunstenaar en in de vraag of deze ontwikkeling werd beïnvloed door de veranderingen binnen zijn kring van kennissen. In het geval van Mondriaan konden deze relaties misschien aantonen hoe en door wie hij, vanuit een Afb. 1. Piet Mondriaan, Watermolen bij Abcoude, eind Olieverf op doek. Collectie Clark Foundation, Dallas. 63
2 Waesp en Abcoude Afb. 2. Uitspanning 'Vink' te Abcoude, ontmoetingsplaats voor kunstenaars en dagjesmensen. Collectie Gemeentearchief Amsterdam. gereformeerde achtergrond, in de Amsterdamse artistieke, en later in theosofische kringen, terecht kwam. Bevolkingsregisters Elk onderzoek naar een zogenaamd sociaal netwerk staat of valt met de voor die periode en personen beschikbare bronnen. Voor de tijd dat Mondriaan in Amsterdam woonde ( ), is het bevolkingsregister een belangrijke bron. In Amsterdam werden in de periode alle mutaties in het bevolkingsregister bijgewerkt op gezinskaarten. Deze gezinskaarten werden aangemaakt op naam van een gezinshoofd of van een zelfstandig wonend persoon. Bij overlijden of vertrek uit de gemeente vóór 1921 werd de kaart uit het lopende bestand gehaald en in haar geheel overgeschreven in de serie 'overgenomen delen'. Alle kaarten die vanaf 1921 nog gebruikt werden, bleven in het bestand en werden in 1939 verfilmd. De originele kaarten zijn in de Tweede Wereldoorlog vernietigd; de films berusten tot op heden bij de Dienst voor het Bevolkingsregister. Terwijl de gezinskaarten alfabetisch op naam zijn gerangschikt, zijn er ook registers op straat aangelegd, de zogenaamde 'woningboeken', vanouds genaamd 'de broodjes'. Uit deze boeken blijkt welke hoofdbewoners op een bepaald adres stonden ingeschreven, uit hoeveel mannen en vrouwen hun gezin bestond, en welke personen als inwonenden te boek stonden. Van de hoofdbewoners en de inwonenden staan tevens alle mutaties van vestiging en vertrek vermeld. De toegang op alle tussen 1893 en 1939 in Amsterdam ingeschreven personen is een alfabetische klapper. In deze klapper staan alle personen vermeld die naar de gezinskaarten van een andere hoofdbewoner verwijzen of die zelf als hoofdbewoner stonden ingeschreven. Tevens vindt men hier de verwijzingen naar overgenomen delen en, in mindere mate, naar woningboeken. Het raadplegen van de klapper en de overgenomen delen is doorgaans geen probleem. Onderzoek in de woningboeken is een stuk lastiger. Deze boeken moeten stuk voor stuk worden aangevraagd. Dit is zeer tijdrovend voor de onderzoeker en zeer arbeidsintensief voor het archiefpersoneel. Voor het Mondriaan-onderzoek bijvoorbeeld werden ongeveer 200 personen nagetrokken. Daarbij moest ongeveer 5000 keer een woningboek of een overgenomen deel ter hand worden genomen. Ter aanvulling werden onder meer geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten, adresboeken en het 'Herenboekje' geraadpleegd. (>!
3 Een feitelijker beeld Het onderzoeken van Mondriaans 'sociaal netwerk' bleek veel moeilijker dan men zou denken bij een kunstenaar over wie al zoveel is gepubliceerd. Als startpunt moest bij het onderzoek naar de contacten van Mondriaan een overzicht worden gemaakt van alle personen die in de literatuur in relatie tot Mondriaan worden vermeld. Hierbij werd voornamelijk uitgegaan van de door Robert Welsh en Herbert Henkels gepubliceerde gegevens en van de memoires van A.R van den Briel. 1 Van de in deze publikaties genoemde personen, Mondriaans primaire netwerk, konden door genealogisch onderzoek de personalia worden vastgesteld. Hierbij werden zo mogelijk geboortedatum en -plaats, beroep, religie, de overlijdensdatum en -plaats, de adressen en vestigings- en vertrekdata genoteerd en met elkaar vergeleken. Uit de woningboeken blijkt welke personen nog meer op deze adressen woonachtig waren geweest. Een deel bleek na een vergelijking met de literatuur en andere bronnen tot de primaire contactensfeer van Mondriaan te behoren, een deel van deze personen vormde een secundair netwerk en een deel werd niet verder uitgezocht aangezien zij op het eerste gezicht niet direct met Mondriaan van doen hadden. Van de personen uit het secundaire netwerk en anderszins interessant lijkende personen werden eveneens de personalia en de adressen uitgezocht. Deze gegevens leidden weer tot identificatie van nieuwe personen waarna de procedure herhaald werd. De nieuwe persoons- en adresgegevens werden gecombineerd met de gegevens uit reeds bestaande bronnen over Mondriaan. Aanvullende, nogniet eerder gepubliceerde informatie werd verschaft door de Mondriaan-experts Robert Welsh en Joop Joosten, die dit jaar gezamenlijk de catalogue raisonné van Mondriaans werk zullen publiceren. De verzameling van al deze gegevens maakt het nu mogelijk om het historisch beeld van Mondriaan in Amsterdam meer op feiten te baseren. Zo heeft de mysterieuze zelfmoord in de molen in de Tolstraat, die Van den Briel beschrijft 1 Robert P. Welsh, Piel Mondrian 's Early Career, The "Naturalistic" Periods (New York & London 1977); Herbert Henkels, Mondrian fromfiguralion to abstraction (Tokio 1987); A.P. van den Briel, manuscript Mondriaans persoonlijkheid 1 en 2 en een aantal Mededeelingen, alle gericht aan Robert P. Welsh. als de oorzaak van de crisis van Mondriaan in mei 1903, niet in de molen plaatsgevonden, maar in Noordwijk. Anderzijds dienen ook de concrete feiten gerelateerd te worden aan de mondelinge overlevering. Zo is nog steeds niet duidelijk waar Mondriaan tussen 1898 en 1903 precies gewoond heeft. Het bevolkingsregister vermeldt Albert Cuijpstraat 158-4, maar andere bronnen houden het erop dat hij in deze periode hoofdzakelijk in de Watergraafsmeer woonde. Vervolgonderzoek is dan ook onontbeerlijk om de vele nieuwe kwesties, die dit onderzoek oproept, nauwkeuriger te beschrijven. Mondriaans contacten Mondriaans contacten kunnen globaal in drie groepen worden ingedeeld: contacten met een privé-karakter; contacten die een rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van Mondriaan als kunstenaar en van zijn oeuvre - met andere woorden: artistieke en ideële contacten; en contacten die de afzet van zijn werk waarborgden. De drie categorieën kunnen niet strikt van elkaar worden gescheiden. Het mag begrijpelijk zijn dat persoonlijke, artistieke en commerciële relaties nogal eens samenvielen. Een verbindende factor was ook de confessionele overtuiging. Vanuit een streng gereformeerd milieu kwam Mondriaan bij de theosofie terecht. Zijn kennismaking met deze filosofisch-religieuze leer was bepalend voor zijn ontwikkeling als kunstenaar. Omdat aan deze overgang nog weinig aandacht is besteed in de geschiedschrijving over Mondriaan, hebben wij ons onderzoek toegespitst op de contacten, die deze ontwikkeling mede hebben bepaald. Met deze indeling in sociale categorieën kunnen nieuwe conclusies worden getrokken, of kunnen reeds eerder gepubliceerde observaties beter worden onderbouwd. Zo ontwikkelde Mondriaan zich in zijn Amsterdamse tijd van een tamelijk onopvallende schilder, in de trant van de Haagse en Amsterdamse School, tot een avant-gardist en een fervent voorstander van buitenlandse stromingen zoals het luminisme en het kubisme in Daarnaast viel hij op door een theosofisch geïnspireerde visie op de kunst en het kunstenaarschap. Wat Mondriaans sociaal netwerk betekende voor zijn zuiver beeldende ontwikkeling valt buiten het bestek van dit onderzoek. In belangrijke situaties echter wordt hier kort aandacht aan besteed. 65
4 Afb. 3. Simon Maris, Piet Mondriaan op de fiets aan het Gein, Potlood op papier. Particuliere collectie. Mondriaans vriendenkring was van divers pluimage en is waarschijnlijk veel groter geweest dan tot nu toe werd aangenomen. De intensiteit van de contacten wisselde sterk. Met sommige vrienden onderhield Mondriaan tot ver in de jaren '30 contact. Het criterium voor 'vriendschap' lijkt niet zozeer een bepaalde stijl geweest te zijn, als wel een bepaalde visie op kunst. Dat criterium werd strikter gehanteerd naarmate Mondriaans eigen ideeën zich verder ontwikkelden. Ook Mondriaans kring van kopers en opdrachtgevers maakte een ontwikkeling door. Tot ongeveer 1904 werd deze gedomineerd door gereformeerde en hervormde connecties, die deels via Mondriaans vader, fervent aanhanger van Abraham Kuyper, tot stand waren gekomen. Zij waren vooral geïnteresseerd in Mondriaans talent op het gebied van portretten en stillevens en in zijn didactische kwaliteiten: zij lieten hun dochters lessen bij hem volgen. Mondriaans connecties met dit gegoede milieu maakte vanaf plaats voor een andere kring welgestelden, waarvan de bindende factor niet de confessionele overtuiging lijkt te zijn geweest. De nieuwe kring werd gevormd door mensen met een vrij beroep - vaak waren het artsen of ondernemers. Voorts woonden zij bij elkaar in de buurt, waren doorgaans kunstlievend lid van de kunstenaarsverenigingen St. Lucas of Arti en zij waren vooral geïnteresseerd in Mondriaans talent als landschapsschilder. Doorgaans namen de echtgenotes of zelfstandige vrouwen uit dit milieu les van Mondriaan. Omstreeks 1909 ten slotte, kwam daar de theosofie bij als confessioneel element. Tentoonstelling Op de tentoonstelling worden Mondriaans voorstellingen van Amsterdam en omstreken gecombineerd met bronnen uit het Gemeentearchief en particuliere collecties die op het werk en op de persoon van Mondriaan betrekking hebben. Mondriaans artistieke ontwikkeling wordt op die manier ingebed in een breder kader dan in de kunstgeschiedenis gebruikelijk is. Schilderijen, aquarellen en tekeningen zijn 66
5 globaal naar onderwerp gegroepeerd. Bij de min of meer thematische indeling zijn de woonbuurten van Mondriaan een leidraad geweest. Met deze opzet wordt getoond dat Mondriaan zich in de loop der jaren steeds meer toelegde op zijn meest geliefde onderwerp, het landschap. Dat landschap, met huizen, boten, slootjes en molens, bestudeerde hij systematisch diepgaand vanuit verschillende invalshoeken en met gebruik van uiteenlopende technieken. De ontwikkeling van Mondriaans kunstenaarschap is op deze manier duidelijk te volgen. Door een combinatie van gevarieerd archiefmateriaal (topografie, kadaster, genealogie, archieven van algemene gemeentelijke zaken) kon het onderwerp van vele werken nauwkeuriger worden geïdentificeerd en letterlijk op de Amsterdamse kaart worden gezet. Harmen Snel en Marty Bax 67
Informatieblad Bevolkingsregister
Informatieblad Bevolkingsregister Achtergrond van het bevolkingsregister Vóór de invoering van de burgerlijke stand in 1811 werd een volkstelling gehouden. Ook daarna zijn nog regelmatig volkstellingen
Nadere informatieArchiefwegwijzer Bevolkingsregisters
Archiefwegwijzer Bevolkingsregisters Inhoud Inleiding... 1 Indeling van bevolkingsregisters... 2 Registers die zijn ingedeeld op huis, wijk en straat... 2 Registers met een alfabetische indeling... 3 Werkwijze
Nadere informatieSTADSARCHIEF S-HERTOGENBOSCH
SECUNDAIRE GENEALOGISCHE BRONNEN AANWEZIG IN HET STADSARCHIEF S-HERTOGENBOSCH HANDLEIDING EN OVERZICHT Versie 14 april 2013 Woord vooraf Voor stamboomonderzoek zijn er als het ware twee soorten bronnen:
Nadere informatieArchiefinstellingen aan het woord: Van Nelle s vormgevingsarchief
Archiefinstellingen aan het woord: Van Nelle s vormgevingsarchief Jantje Steenhuis, voorzitter BRAIN (Branchevereniging Archiefinstellingen Nederland) en directeur Gemeentearchief Rotterdam Die plaat voor
Nadere informatieBetsy Westendorp-Osieck
RKDartists& Betsy Westendorp-Osieck vrouw / Nederlands aquarellist, etser, schilder, pastellist, tekenaar, pentekenaar Naamvarianten Osieck, Betsy Westendorp, Betsy Osieck, Johanna Elisabeth huwde in 1917
Nadere informatieRIJKSBUREAU VOOR KUNSTHISTORISCHE DOCUMENTATIE. Inventaris van het archief van GERARD HORDIJK ( ) (1928) , , z.j.
Archiefnummer 0223 RIJKSBUREAU VOOR KUNSTHISTORISCHE DOCUMENTATIE Inventaris van het archief van GERARD HORDIJK (1899-1958) (1928) 1940-1944, 1957-1958, z.j. Wietse Coppes Den Haag 2007, 2008 2012 INHOUD
Nadere informatieHet bevolkingsregister van Voorst bestaat uit 47 delen. Deze zijn in de studiezaal op microfiche beschikbaar voor onderzoekers.
203. Bevolkingsregister, 1830-1950 Na de algemene volkstelling van 1849 besloot de overheid de aldus verkregen gegevens blijvend te verzamelen om zo de loop van de bevolking te kunnen volgen. In de gemeente
Nadere informatieARCHIEFNUMMER PLAATSINGSLIJST VAN HET BEVOLKINGSREGISTER VAN LOCHEM
ARCHIEFNUMMER 1.075 PLAATSINGSLIJST VAN HET BEVOLKINGSREGISTER VAN LOCHEM TOELICHTING De gemeente Lochem is in 1831 begonnen met het aanleggen van een bevolkingsregister. Tot 1861 zijn de registers ingedeeld
Nadere informatieConcordans wijknummers
Concordans wijknummers 1810-1860 Sinds 1 januari 1811, maar mogelijk al vanaf het voorjaar van 1810, is er een geheel herziene nummering in gebruik, die weliswaar dezelfde wijkindeling heeft (vier wijken
Nadere informatieCursussen, workshops en lezingen 2012/2013
Cursussen, workshops en lezingen 2012/2013 Haags Gemeentearchief onder auspiciën van Geschiedkundige Vereniging Die Haghe Inhoudsopgave blz. Inleiding 3 Algemene informatie 4 Cursussen Cursus paleografie
Nadere informatieConcordans wijknummers
Concordans wijknummers 1860-1880 Op 1.1.1860 werd het Bevolkingsregister opnieuw aangelegd. Dit stond ongetwijfeld in direct verband met de algemene herziening van de huisnummers, die op die datum inging.
Nadere informatieNationaal register van overledenen: Persoonskaarten en persoonslijsten
januari 2014 Nationaal register van overledenen: Persoonskaarten en persoonslijsten 1 Aan de hand van officiële documenten en andere papieren in familiebezit, aangevuld met mondeling overgeleverde informatie,
Nadere informatieInformatieblad Doop-, Trouw- en Begraafboeken (DTB's)
Informatieblad Doop-, Trouw- en Begraafboeken (DTB's) Achtergrond In 1811 werd in de meeste delen van Nederland de Burgerlijke Stand ingevoerd. De overheid had op dat moment nauwelijks gegevens over de
Nadere informatieInventaris van het archief van. H.F. Boot. Schilder (1877-1963) (1857, 1869, 1891-1901) 1908-1963. en inventaris van gedeponeerd archief
Archiefnummer 0595 Inventaris van het archief van H.F. Boot Schilder (1877-1963) (1857, 1869, 1891-1901) 1908-1963 en inventaris van gedeponeerd archief 1962-1963, 1968-1971, 1997-1999 Karlijn de Jong
Nadere informatieHaags Gemeentearchief CURSUSSEN + WORKSHOPS 2014-2015
19 Haags Gemeentearchief CURSUSSEN + WORKSHOPS 2014-2015 32015 22 1843 2014 971 1840 Inhoudsopgave Algemene informatie 4 Lezingen 5 Workshops 6 Cursussen Cursus paleografie voor beginners 8 Inleiding Ook
Nadere informatie203. Bevolkingsregister,
203. Bevolkingsregister, 1839-1950 Na de algemene volkstelling van 1849 besloot de overheid de aldus verkregen gegevens blijvend te verzamelen om zo de loop van de bevolking te kunnen volgen. In de gemeente
Nadere informatieArchief Gerard Hordijk
Nummer Toegang: NL-HaRKD-0223 Archief Gerard Hordijk Wietse Coppes, 2007-2008, 2012 RKD - Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis 2012 This finding aid is written in Dutch. 2 Hordijk, Archief Gerard
Nadere informatiemuseabrugge.be MUSEA BRUGGE Collectiepresentatie georges vantongerloo groeningemuseum I I persdossier
museabrugge.be MUSEA BRUGGE Collectiepresentatie georges vantongerloo groeningemuseum I 26.09. 15-07.02. 16 I persdossier collectiepresentatie Georges Van Tongerloo 2 KORT MEER INFO Het Groeningemuseum
Nadere informatieInformatieblad Doop-, Trouw- en Begraafboeken
Informatieblad Doop-, Trouw- en Begraafboeken In 1811 werd in de meeste delen van Nederland de Burgerlijke Stand ingevoerd. De overheid had op dat moment nauwelijks gegevens over de inwoners. Er werden
Nadere informatieDIT DOEBOEK MONDRIAAN IS VAN
DIT DOEBOEK MONDRIAAN IS VAN naam... straat...... plaats... land... UITGEVERIJ LEOPOLD GEMEENTEMUSEUM DEN HAAG 1 INHOUD RECYCLE... 36 ROMEINSE SUDOKU... 37 DE HELD VAN DIT BOEK... 4 LANDSCHAP... 6 WOORDZOEKER...
Nadere informatieBeeldende kunst archieven RKD / Nederlands instituut voor Kunstgeschiedenis
Beeldende kunst archieven RKD / Nederlands instituut voor Kunstgeschiedenis Rijksmuseum Amsterdam Najaarsbijeenkomst SNAAI 25 november 2013 Ramses van Bragt, archivaris RKD Inhoud Korte introductie RKD
Nadere informatie1907-1914. Bram Vrielink Jim Bloemen 2de
Bram Vrielink Jim Bloemen 2de 1907-1914 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 2 INLEIDING... 3 HET KUBISME... 4 KUNSTENAARS KUBISME... 5 L AFICIONADO... 6 PORTRAIT OF PABLO PICASSO... 7 SIMULTANEOUS WINDOWS ON
Nadere informatieDe volgorde van de hieronder vermelde stappen hoef je niet per definitie te volgen.het zijn de belangrijkste bronnen voor familieonderzoek.
HET BEGIN Hieronder korte handleiding voor familiegeschiedenis- onderzoek Voor familieonderzoek kunnen verschillende modellen worden gekozen. Zelf vind ik het gemakkelijks om eerst alle rechtstreekse voorvaders
Nadere informatieLesplan Keith Haring (2 lessen)
Lesplan Keith Haring (2 lessen) Benodigdheden: Kopieën van het leesblad Werkblad Rol tekenpapier Stiften Potloden Verf Kwasten Schorten Restpapier Smartboard Leerdoelen: Leren wie Keith Haring is en wat
Nadere informatieNovember Glaceren met Acrylmedium December Het licht van Rembrandt / Het december gevoel de duisternis van Rembrandt
PROGRAMMA 2011 2012 Uitgangspunt van de lessen is dat kennis van de schilderkunstige technieken en stromingen vanuit de eigen ervaring wordt ontdekt en ontwikkeld. De opdrachten hebben betrekking op zowel
Nadere informatieArchief Kunsthandel Goupil (Den Haag)
Nummer Toegang: NL-HaRKD-0355 Archief Kunsthandel Goupil (Den Haag) Marcia Zaaijer, 1933, 1999; Lidy Visser, 2013 RKD (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie) 1933, 1999, 2013 This finding aid
Nadere informatieDe hier getoonde tekeningen zijn allemaal afkomstig uit schetsboeken van Rustin. Ze zijn gemaakt in de periode 2001 2008.
Voor Rustin is schilderen de hoofdzaak van zijn kunstenaarspraktijk, maar tekenen heeft hij daarnaast ook altijd gedaan. Hij deed dat op de momenten dat hij niet kon schilderen, zoals s avonds als het
Nadere informatieArchiefnummer 0662. Inventaris van het archief van. Anna Bergman. (leefjaren onbekend) 1932-1939, 1942, 1944-1949, 1954-1956.
Archiefnummer 0662 Inventaris van het archief van Anna Bergman (leefjaren onbekend) 1932-1939, 1942, 1944-1949, 1954-1956 Wietse Coppes Den Haag 2008 INHOUD 1. Inleiding 2 2. Inventaris 2.1. Correspondentie
Nadere informatieHet Frans Walkate Archief, de nalatenschap van Henk van Ulsen en een verrassende ontdekking
in de etalage Het Frans Walkate Archief, de nalatenschap van Henk van Ulsen en een verrassende ontdekking Op 28 augustus 2009 overleed geheel onverwacht op een logeeradres in Bussum de in 1927 in Kampen
Nadere informatieBeginnen. met. Genealogie
Beginnen met Genealogie Wim van t Einde Beginnen met genealogie Veel mensen zijn geïnteresseerd in hun voorouders. Het is voor veel van hen echter lastig om te beginnen. Doordat ze niet weten waar ze
Nadere informatie3. Beweging, Nut, Mechanica, Robotisch, Dynamisch.
1. Het werk van Tinguely waar ik echt iets over kan zeggen wat meteen bij me naar boven kwam, en dus wat ik voelde, zijn zijn mechanische sculpturen. Het gaf mij bijna eenzelfde idee als de strandbeesten
Nadere informatieFamiliekunde. Vlaanderen
Familiekunde Vlaanderen Documentatie- en studiecentrum voor familiegeschiedenis Van Heybeeckstraat 3, 2170 Merksem, België +32 (0)3 646 99 88 administratie@familiekunde-vlaanderen.be www.centrumfamiliegeschiedenis.be
Nadere informatieBeleidsplan Stichting Jan Zondag
Beleidsplan Stichting Jan Zondag 2016-2019 Beleidsplan Stichting Jan Zondag 2016-2019 1. Inleiding 2. Missie, visie en statutaire doelstelling 2.1 Missie 2.2 Visie en statutaire doelstellingen 2.3 Bestemming
Nadere informatieNummer Toegang: NL-HaRKD Archief Anna Bergman. Wietse Coppes, RKD (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie) 2008
Nummer Toegang: NL-HaRKD-0662 Archief Anna Bergman Wietse Coppes, 2008 RKD (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie) 2008 This finding aid is written in Dutch. 2 Bergman, Archief Anna NL-HaRKD-0662
Nadere informatieHet onbewaakte moment #2
Het onbewaakte moment #2 De gecontroleerde ongecontroleerdheid bij het tekenen De tentoonstelling toont hoe de tekening ook vandaag, in een tijd van hoge technologie, een ideaal medium is om het kantelmoment
Nadere informatieInventaris van het archief van D.P.D. Fabius
90 Inventaris van het archief van D.P.D. Fabius Levensjaren 1851-1931 (1872-1929) Samengesteld door mw. mr. M.A. Urbanus-Kamper Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (1800-heden)
Nadere informatieJules De Bruycker te gast bij Frank Brangwyn
persinfo TENTOONSTELLING 11/10/ 13 > 12/01/ 14 Arentshuis, Dijver 16 I B- 8000 Brugge Jules De Bruycker liet zich in zijn etsen met sterke lichtcontrasten inspireren door het werk van Frank Brangwyn. Deze
Nadere informatieDe Foudgumse School. De kleinste en noordelijkste academie voor figuratieve schilderkunst 2013-2014
De Foudgumse School De kleinste en noordelijkste academie voor figuratieve schilderkunst 2013-2014 De Foudgumse School is een particulier initiatief van beeldend kunstenaar Peter B. van Houten. De Foudgumse
Nadere informatieArchief Gerard Hordijk
Nummer Toegang: NL-HaRKD-0223 Archief Gerard Hordijk Wietse Coppes, 2007-2008, 2012 RKD (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie) 2012 This finding aid is written in Dutch. 2 Hordijk, Archief Gerard
Nadere informatieDrie schilderijen in de consistorie te Oudelande
Drie schilderijen in de consistorie te Oudelande Sinds jaar en dag hangen er in de consistorie van de kerk te Oudelande drie schilderijen, twee panelen en een doek. De panelen stellen een gezicht op Oudelande
Nadere informatieVerslag CKV museum Rijksmuseum
Verslag CKV museum Rijksmuseum Verslag door D. 1044 woorden 20 juni 2016 3,9 13 keer beoordeeld Vak CKV Informatie Museumstraat 1, 1071 XX Amsterdam Het Rijksmuseum is een heel belangrijk museum voor Nederland.
Nadere informatieBevolkingsregister van Amsterdam per huis in kaart: Eerste resultaten Peter Ekamper
Bevolkingsregister van Amsterdam 1851-1853 per huis in kaart: Eerste resultaten Peter Ekamper Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI-KNAW) Symposium HISGIS Amsterdam (1832/1851) 5 juni
Nadere informatiePrivacy-regeling voor de collectie persoonsgegevens uit de GBA en de BRP van het Centraal Bureau voor Genealogie
Privacy-regeling voor de collectie persoonsgegevens uit de GBA en de BRP van het Centraal Bureau voor Genealogie 1. Begripsbepalingen Artikel 1 In deze regeling wordt verstaan onder: a. het CBG: de Stichting
Nadere informatie6) Aan welke periode uit de bouwkunst van de jaren 20 van de 20e eeuw doet dit denken? 18e, 19de en 20-eeuwse bouwkunst.
Tentoonstelling door een scholier 1931 woorden 8 december 2003 5 20 keer beoordeeld Vak CKV 2) Berlage 1) Tot welke stroming behoorde Berlage? Neo-gotiek of de neo-renaissance. 2) Wanneer is het gebouw
Nadere informatieMARKO KLOMP OPLEIDINGEN TENTOONSTELLINGEN HAAGSE KUNSTENAARS. haagsekunstenaars.nl is een initiatief van Stroom Den Haag
haagsekunstenaars.nl is een initiatief van Stroom Den Haag MARKO KLOMP HAAGSE KUNSTENAARS Marko klomp valt met de deur in huis: In inspiratie Ik geloof niet om verder uit te leggen dat de basis voor dit
Nadere informatiejan mankes jan mankes
jan mankes 9 10 jan mankes Hollands meest verstilde schilder: deze bondige karakterisering van Jan Mankes als kunstenaar werd voor het eerst gebruikt door Richard Roland Holst in 1923 en geeft de kern
Nadere informatieRKD explore. Rkd Explore http://rkd.nl/ Adriaen Backer
Rkd Explore http://rkd.nl/ RKD explore 11377 Adriaen Backer Anatomische les van Prof. Frederik Ruysch, 1670 gedateerd Amsterdam, Amsterdam useum, inv./cat.nr. SA 2000 Download Download Download Object
Nadere informatieWillem Maris (1844-1910)
Willem Maris (1844-1910) Willem Maris behoort tot het bekende schildersgeslacht Maris. Hij was de jongste van drie broers die allen in het schildersvak gingen, gestimuleerd door hun vader, boek- en steendrukker
Nadere informatieInventaris van het archief van Tehuis Offem te Noordwijk aan Zee
1087 Inventaris van het archief van Tehuis Offem te Noordwijk aan Zee 1945-1947 Samengesteld door drs. P.C. Moleveld Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (1800-heden) Vrije
Nadere informatieDit is een portret van een oude man, geschilderd door Johan Christiaan Kerkmeijer
1 Dit is een portret van een oude man, geschilderd door Johan Christiaan Kerkmeijer 2 En dit is ook een portret van een oude man, geschilderd door dezelfde kunstenaar, maar dan zo n dertig jaar later.
Nadere informatieBernhard A.G. Gerritsen Stichting. Albertus Gradus. Gerritsen
Bernhard A.G. Gerritsen Stichting Albertus Gradus Gerritsen 1897-1989 Inleiding Met deze synopsis wil het bestuur van de Bernhard A.G. Gerritsen Stichting alvast een indruk geven hoe de publicatie over
Nadere informatieOverzicht bevolkingstellingen en bevolkingsregisters van de stad Mechelen
Overzicht bevolkingstellingen en bevolkingsregisters van de stad Mechelen Gemeente Periode Toegangen Bewaarplaats Mechelen 1 1796 1803 2 1804 3 1808 4 1813 1814 1818 1821 1825 1829 1840 1 Voor de registers
Nadere informatieVERZOEK TOT LIDMAATSCHAP VAN HET KUNSTENAARSCENTRUM BERGEN
VERZOEK TOT LIDMAATSCHAP VAN HET KUNSTENAARSCENTRUM BERGEN Inschrijving - Door het inleveren van visuele documentatie en een curriculum vitae. - Het aanvraagformulier vult u in. - Aan de hand van het ingeleverde
Nadere informatieStamboomonderzoek !"#$%&'((")*+,)"#-*."#$&'((")/#0)"#12"#.345"6'4/7(* Dit document bevat tips voor de beginnende genealoog.
!"#$!%&'()*+,-*+,./*01**2345''6')7'61* 8889:;;?@;9?A* Stamboomonderzoek!"#$%&'((")*+,)"#-*."#$&'((")/#0)"#12"#.345"6'4/7(* Dit document bevat tips voor de beginnende genealoog. Eén van de doelstellingen
Nadere informatieInventaris van het archief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken: Afdeling Statistiek en voorgangers,
Nummer archiefinventaris: 2.04.23.02 Inventaris van het archief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken: Afdeling Statistiek en voorgangers, 1845-1878 R. Kramer Nationaal Archief, Den Haag 1986 This
Nadere informatieRoberto Santo 11 december 2010 t/m 16 januari 2011
Roberto Santo 11 december 2010 t/m 16 januari 2011 Opening expositie Spring Load zaterdag 11 december 2010 12.00-16.00 uur Geopend: woensdag t/m zondag van 12.00 tot 17.00 uur. Gesloten: 25 & 26 december
Nadere informatieArchiefnummer 0354. Inventaris van het archief/de collectie van. A. Greebe (1915-1993) Kunstenaar en verzamelaar 1917-1979.
Archiefnummer 0354 Inventaris van het archief/de collectie van A. Greebe (1915-1993) Kunstenaar en verzamelaar 1917-1979 Lidy Visser Den Haag 2002/2009 INHOUD 1. Inleiding 3 2. Inventaris 4 2.1. Correspondentie
Nadere informatieStedelijk Museum Amsterdam leende vervalste Mondriaan
AiA Art News-service Stedelijk Museum Amsterdam leende vervalste Mondriaan Na onderzoek door een buitenstaander werd duidelijk dat het om een vervalste kopie ging. Arjen Ribbens 8 september 2017 om 14:02
Nadere informatieINTAKEVRAGENLIJST VOLWASSENEN. U wordt vriendelijk verzocht deze vragenlijst uit te printen, in te vullen en mee te nemen naar het intakegesprek.
INTAKEVRAGENLIJST VLWASSENEN U wordt vriendelijk verzocht deze vragenlijst uit te printen, in te vullen en mee te nemen naar het intakegesprek. Toelichting: Het doel van deze vragenlijst is voorafgaand
Nadere informatiePERSBERICHT 16 januari 2015
Van: Carina Blokzijl Museum Gouda [Carina.Blokzijl@museumgouda.nl] Verzonden: vrijdag 16 januari 2015 12:36 Onderwerp: van Michel tot Israels Bijlagen: GeorgesMichel_Gezicht_op_de_heuvel_van_Montmartre.jpg;
Nadere informatieARCHIEFNUMMER PLAATSINGSLIJST VAN HET BEVOLKINGSREGISTER VAN LAREN
ARCHIEFNUMMER 1.076 PLAATSINGSLIJST VAN HET BEVOLKINGSREGISTER VAN LAREN TOELICHTING De Gelderse gemeente Laren is in 1852 begonnen met het aanleggen van een bevolkingsregister. Van de periode daarvoor
Nadere informatieRINEKE DIJKSTRA op de tentoonstelling Er was eens de collectie nu, Van Abbemuseum, Eindhoven
RINEKE DIJKSTRA op de tentoonstelling Er was eens de collectie nu, Van Abbemuseum, Eindhoven JOKE REICHARDT Werkstuk voor het vak Het meesterwerk. Sleutelwerken in de westerse kunst van de 20 e en de 21
Nadere informatieEen eigenzinnig instituut in Nederland
Een eigenzinnig instituut in Nederland Van hoge kunst tot populaire onderwerpen Het iconische gebouw is in 1992 ontworpen door Nederlands beroemdste architect Rem Koolhaas als een Palais des Festivals
Nadere informatieGerard ter Borch (II)
RKDimages Gerard ter Borch (II) Portret van Willem Craeyvanger (1643-1711), 1658 gedateerd + Leaflet Map data OpenStreetMap contributors, CC-BY-SA, Imagery Mapbox herkomst Verder zoeken in RKDimages Naam
Nadere informatieNBC+ Collecties beter vindbaar maken Deel 1. Johan Stapel 30 september 2014
NBC+ Collecties beter vindbaar maken Deel 1 Johan Stapel 30 september 2014 NBC+ Nationale Bibliotheekcatalogus = bibliotheekcollecties + overige bronnen De positie van de bibliotheek binnen het erfgoeddomein
Nadere informatieGERRIT BENNER prijs voor Beeldende Kunst 2011. Juryverslag
GERRIT BENNER prijs voor Beeldende Kunst 2011 Juryverslag Leeuwarden, september 2011 GERRIT BENNER Prijs voor Beeldende Kunst 2011 De GERRIT BENNER prijs voor Beeldende Kunst van de provincie Fryslân is
Nadere informatieDatum afronding inventarisatie vervallen dossiers Handelsregister Kamer van Koophandel: september 1996.
GOUDA 0513 In deze handleiding worden de verzamelingen vervallen dossiers Kamer van Koophandel en vervallen Hinderwetvergunningen per vindplaats beschreven. Per vindplaats staat tussen haakjes de vermelding
Nadere informatieR O G E R R A V E E L M U S E U M. Albisola. Roger Raveel in dialoog met: Lucio Fontana, Asger Jorn, Wifredo Lam, Eva Sørensen & Serge Vandercam
Albisola Roger Raveel in dialoog met: Lucio Fontana, Asger Jorn, Wifredo Lam, Eva Sørensen & Serge Vandercam 3 juli 30 oktober 2011 Al eeuwenlang is het Italiaanse stadje Albisola aan de Ligurische kust
Nadere informatieZoektocht naar Maria Boebes ( )
Zoektocht naar Maria Boebes (1833 1904) Tijdens de genealogische en historische zoektocht naar het verleden van mijn moeder, Ria van Teeseling, geboren als Maria Pronk, stuitten we op een interessante
Nadere informatieinhoud 1. Een leven in beeld 2. Vincents jeugd 3. Aan het werk 4. Brieven 5. Boeren 6. Naar Parijs 7. Naar het zuiden 8. De ruziemaker 9.
Vincent van Gogh inhoud 1. Een leven in beeld 3 2. Vincents jeugd 4 3. Aan het werk 5 4. Brieven 6 5. Boeren 7 6. Naar Parijs 9 7. Naar het zuiden 10 8. De ruziemaker 11 9. Ziek 12 10. Het einde 13 11.
Nadere informatieR e g i s t r a t i e k a m e r. ..'s-gravenhage, 14 juni 2001. Ons kenmerk z2001-0054. Onderwerp Rouwkrant en privacybescherming
R e g i s t r a t i e k a m e r..'s-gravenhage, 14 juni 2001.. Onderwerp Rouwkrant en privacybescherming In het kader van het onderzoek van de Registratiekamer naar De Rouwkrant bericht ik u het volgende.
Nadere informatieJavier Gómez en Arian Winterink exposeert in Museum vd Togt
Bijgewerkt: 20 oktober 2008 Zoek: ga. Begin: Nieuws Amstelveen Geschiedenis Foto's Gebeurtenissen Monumenten Partnersteden Straten Kerken Exposities Links Sponsoren Over de site Javier Gómez en Arian Winterink
Nadere informatieKIJKWIJZER FDN MUSEUM
KIJKWIJZER FDN MUSEUM Welkom in Heerenveen Museum. Hier ontdek je het verhaal van Heerenveen. Je gaat straks kijken naar het Ferdinand Domela Nieuwenhuis Museum. Domela had een duidelijke mening over drank
Nadere informatieSimon Maris. RKDartists& man / Nederlands. aquarellist, etser, graficus, kunsthandelaar, schilder, tekenaar. Naamvarianten
RKDartists& Simon Maris man / Nederlands aquarellist, etser, graficus, kunsthandelaar, schilder, tekenaar 14 afbeeldingen Naamvarianten Maris, Simon Willem Maris, Simon Wzn signeerde: Simon Maris Kwalificaties
Nadere informatieGEORGE MEERTENS SUBLACUS schilderen/painting
GEORGE MEERTENS SUBLACUS schilderen/painting GEORGE MEERTENS SUBLACUS schilderen/painting Document 2011 Inhoud/Contents Details/Close ups 6 Sublacus/Sublacus tekst/text Hanneke de Man 18 Brieven/Letters
Nadere informatieRoodbaards opleiding tot pourtraitschilder
Roodbaards opleiding tot pourtraitschilder Jan Holwerda Eind 2011 komt er met de website Roodbaard s Rijkdom opnieuw aandacht voor de tuinarchitect Lucas Pieters Roodbaard (1782-1851). 1 Net als bij een
Nadere informatieInterview over de geschiedenis van Joodse Hagenaars
Interview over de geschiedenis van Joodse Hagenaars In deze opdracht maak je een interview met een of meer personen over de Joodse bevolkingsgroep in Den Haag tijdens de Tweede Wereldoorlog. Je moet in
Nadere informatieDe Foudgumse School. De kleinste en noordelijkste academie voor figuratieve schilderkunst
De Foudgumse School De kleinste en noordelijkste academie voor figuratieve schilderkunst 2015-2016 De Foudgumse School is een particulier initiatief van beeldend kunstenaar Peter B. van Houten. De Foudgumse
Nadere informatieDe Paèrdestal gaat weer open
De Paèrdestal gaat weer open In de Nieuwe Paèrdestal gaat weer van alles gebeuren. Welzijnsinstelling SMWO gaat in de wijk leuke, gezellige en leerzame activiteiten verzorgen voor de kinderen en jeugd
Nadere informatieNummer Toegang: NDBK. Nederlands Documentatiecentrum voor de Bouwkunst / Archief
Nummer Toegang: NDBK Het Nieuwe Instituut (c) 2000 NDBK 3 I N H O U D S O P G A V E BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF...5 Aanwijzingen voor de gebruiker...6 Citeerinstructie...6 Openbaarheidsbeperkingen...6
Nadere informatieStichting Henk Fortuin. Jaarverslag 2012
Stichting Henk Fortuin Jaarverslag 2012 Inhoudsopgave Voorwoord...2 1. Bestuur...2 2. Doelstelling van de stichting...2 3. Vrijwilligers...3 4. Activiteiten van de stichting...3 4.1 Archiveren, Inventariseren
Nadere informatiePraktische opdracht Economie Kinderbijslag
Praktische opdracht Economie Kinderbijslag Praktische-opdracht door een scholier 2001 woorden 16 juni 2004 5,2 27 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding: Mijn praktische opdracht voor economie maak ik
Nadere informatieA-tekst. De aquarel. Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan
A-tekst De aquarel Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan In de 19de eeuw maakte de Nederlandse aquarel een ongekende bloeiperiode door. De artistieke idealen van die tijd vonden in dit medium een perfecte
Nadere informatieResultaten onderzoek seksualiteit
Resultaten onderzoek seksualiteit Augustus 2015 In opdracht van Way of Life en de NPV Uitgevoerd door Direct Research www.wayoflife.nl www.npvzorg.nl Conclusies Kennis Seksuele voorlichting Opvattingen
Nadere informatieVincent van Gogh. Hier zie je er een afbeelding van.
Vincent van Gogh Een van de beroemdste schilders die Nederland heeft gehad was Vincent van Gogh. Deze kunstenaar heeft zelfs zijn eigen museum gekregen in Amsterdam. Toch wel heel bijzonder, zeker als
Nadere informatieOpening van de retrospectieve tentoonstelling Constantin Meunier
Persbericht 9 september 2014 Opening van de retrospectieve tentoonstelling Constantin Meunier Op 20 september 2014 opent, in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, de retrospectieve tentoonstelling
Nadere informatieCollectie Herman Ouwersloot geveild
Collectie Herman Ouwersloot geveild In zijn jonge jaren was Herman Ouwersloot, dressman en model. Later acteerde hij, speelde in enkele films, maar fotograferen was zijn voornaamste bezigheid. Hij werkte
Nadere informatieSTICHTING VOOR SURINAAMSE GENEALOGIE JAARVERSLAG 2011
STICHTING VOOR SURINAAMSE GENEALOGIE JAARVERSLAG 2011 1 Inhoudsopgave Jaarverslag 2011 Bestuurlijke ontwikkelingen... 3 Konmakandra... 3 In 2011 bereikte resultaten... 3 Tienjarig bestaan... 3 Aantal donateurs
Nadere informatieLeeszaalreglement. Stadsarchief Ninove. Goedgekeurd door de gemeenteraad 19 juni 2014
Leeszaalreglement Stadsarchief Ninove Goedgekeurd door de gemeenteraad 19 juni 2014 Het leeszaalreglement regelt de relatie tussen het stadsarchief van Ninove en de externe gebruiker. Het reglement bevat
Nadere informatie125 jaar. Geïnspireerd door de beroemde werken van Nederlands schilder. Vincent van Gogh (1853-1890)
125 jaar Geïnspireerd door de beroemde werken van Nederlands schilder Vincent van Gogh (1853-1890) WWW.BNWALLCOVERINGS.COM 125 JAAR GEÏNSPIREERD DOOR DE WERKEN VAN KUNSTSCHILDER VINCENT VAN GOGH De collectie
Nadere informatieDe Foudgumse School. De kleinste en noordelijkste academie voor figuratieve schilderkunst 2015-2016
De Foudgumse School De kleinste en noordelijkste academie voor figuratieve schilderkunst 2015-2016 De Foudgumse School is een particulier initiatief van beeldend kunstenaar Peter B. van Houten. De Foudgumse
Nadere informatieFons Gieles en de Maria- Ommegang te Bergen op Zoom.
Fons Gieles en de Maria- Ommegang te Bergen op Zoom. Dit jaar trekt de Ommegang voor de 70- e maal door de straten van Bergen op Zoom. De stoet vindt zijn oorsprong in de Middeleeuwen en werd na de Tweede
Nadere informatieArchief en collectie George Hendrik Breitner (1857-1923)
Nummer Toegang: NL-HaRKD-0396 Archief en collectie George Hendrik Breitner (1857-1923) Lidy Visser, 2004 RKD (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie) 2004 This finding aid is written in Dutch.
Nadere informatiePERSBERICHT 23 juli 2018
PERSBERICHT 23 juli 2018 TWEE NIEUWE NAJAARSTENTOONSTELLINGEN: LAATSTE IMPRESSIONISTEN & EN PLEIN AIR 100 JAAR BUITEN SCHILDEREN René-Xavier Prinet, Au bord de la Manche, olieverf op doek, 80 x 93 cm,
Nadere informatieTabellarische inventaris van de resoluties en indices van de Staten Generaal Theo Thomassen
Tabellarische inventaris van de resoluties en indices van de Staten Generaal 1576 1796 Theo Thomassen Gebruiksaanwijzing Deze tabellarische inventaris heb ik in 1986 gemaakt omdat het eerste deel van de
Nadere informatieCo Westerik - Dagelijkse verwondering
29 november 2018, 09:10 (CET) Co Westerik - Dagelijkse verwondering 9 februari tot en met 26 mei 2019 Beeldmateriaal In 2019 brengt Museum Boijmans Van Beuningen een hommage aan de onlangs op 94-jarige
Nadere informatieDE STIJL OF TOCH JE EIGEN STIJL? NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Deze leskaart gaat over (misschien wel) Nederlands beroemdste kunststroming: De Stijl. Initiatiefnemer was kunstenaar Theo van Doesburg. Samen met o.a. Bart van der Leck en Piet Mondriaan
Nadere informatieReikwijdte WBP ten aanzien van archiefbescheiden
R e g i s t r a t i e k a m e r Rijksarchiefdienst..'s-Gravenhage, 8 mei 2000.. Onderwerp Naar aanleiding van uw verzoek om commentaar op het conceptartikel "Archiefdiensten en de Wet bescherming persoonsgegevens"
Nadere informatiePERFORMING IN STYLE 1/8. Wolf Aartsen.
PERFORMING IN STYLE Wolf Aartsen 1/8 In een serie intensieve (inter)actieve lessen maken de leerlingen kennis met schilderen, ruimtelijk werk, geluid en tekst. We werken toe naar een live performance-gesamtkunstwerk
Nadere informatieDE OGEN VAN CHARLEY NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Charley Toorop (1891-1955) kwam uit een echte kunstenaarsfamilie. Haar vader was de beroemde Jan Toorop en ook haar zonen bleken zeer creatief: één zoon werd documentairemaker, de andere
Nadere informatie