Jaargang 17, nummer 3 maart 2015
|
|
- Emmanuel van der Pol
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 AVERS NIEUWS mededelingenblad van AVER de genealogische vereniging van de Universiteit Twente Jaargang 17, nummer 3 maart 2015 Redactie Avers-nieuws: Secretariaat Aver: WEB-pagina Aver: Cees van Hoogmoed (hoofdred.), c.a.vanhoogmoed@ziggo.nl; Hans Hein, h.b.hein@hccnet.nl en Henk Alblas, henkalblas@planet.nl Homme Martinus, h.martinus@utwente.nl Van de redactie We vervolgen onze artikelen in het kader van De eeuw van mijn vader met een bijdrage van Peter Hommes. Vanwege de lengte is deze weergave van herinneringen gesplitst in 2 delen. Het eerste deel, dat we in dit nummer afdrukken, bestrijkt de periode vanaf het begin van de 20 ste eeuw tot aan de Tweede Wereldoorlog. Het tweede deel volgt in een volgend nummer. Opvallend is dat alle bijdragen die we tot nu toe hebben afgedrukt, sterk verschillen, hoewel ze globaal de zelfde periode bestrijken. We krijgen een inkijk in verschillende milieus. Dat maakt deze serie zo boeiend. Een tijdsbeeld van de eerste helft van de twintigste eeuw; herinneringen van en aan mijn vader. Ten geleide. In dit opstel wordt een beeld geschetst van ruwweg de eerste helft van de twintigste eeuw. Het is een reconstructie van het verleden gebaseerd op herinneringen van schrijver dezes aan de verhalen van zijn vader en de directe herinneringen aan gedachten en het doen en laten van zijn vader. Daarenboven spelen ook eigen herinneringen aan de tijd, waarin ik bewust leefde, mee. Het tijdsbeeld is in sterke mate gekleurd door het milieu waarin mijn vader opgroeide en verkeerde, de zogenaamde gegoede liberaal conservatieve burgerij. De herinneringen aan de verhalen van mijn vader bestrijken de periode tot de begin jaren vijftig, de directe herinneringen mijnerzijds de periode tot de jaren zeventig. Behalve herinneringen als bron, zijn ter ondersteuning van dit opstel private documenten en enige andere geschriften geraadpleegd. De beschrijving van dit opstel is in chronologische volgorde i.e. vanaf de geboorte van mijn vader in 1904 tot zijn dood in De plaatsing van het opstel als bijdrage in een nieuwsbrief heeft schrijver dezes, vanwege de lengte van het essay, doen besluiten het op te splitsen in twee delen. Kenmerkend voor nieuwsbrieven is immers korte berichtgeving. In deze nieuwsbrief is het eerste deel van het opstel handelend over de periode tot de Tweede Wereldoorlog opgenomen. In de hierop volgende nieuwsbrief zal de periode vanaf de Tweede Wereldoorlog tot de jaren zeventig worden behandeld. Rest mij nog te vermelden dat het opstel, met name het eerste gedeelte, rijkelijk is voorzien van foto s uit die tijd. Deel 1 Het begin. Mijn vader, Marinus Hommes, werd geboren in s Gravenhage op 18 mei in Hij was de tweede zoon uit het huwelijk van Sebo Jan Hommes ( ) en Meta Grool ( ). Mijn grootvader was officier in het Nederlandse leger en rijk getrouwd met mijn grootmoeder. Onderstaand een foto bij gelegenheid van de viering van het twaalf en half jarig huwelijk in een etablissement te s Gravenhage d.d. 10 november Avers-nieuws, 17 e jaargang, nummer 3,maart 2015 Pagina 1
2 Twaalf en half jarig huwelijk S.J. Hommes en Meta Grool, 1911 Twee jaren na de viering van het twaalf en half jarig huwelijk overleed mijn grootmoeder in 1913 aan tuberculose en bleef mijn grootvader achter met drie zonen. In 1914 hertrouwde hij met een gefortuneerde gescheiden dame met twee kinderen uit haar vorige huwelijk. Zij betrokken een groot huis aan de Oldenbarneveltlaan, waar mijn vader het grootste deel van zijn jeugd heeft doorgebracht. Oldenbarneveltlaan 87 De Nutsschool In de jaren doorliep mijn vader de School van het departement s Gravenhage der Maatschappij tot nut van t algemeen kortweg de nutsschool genoemd, een school met een tamelijk elitair lees bekakt - karakter. Zijn klasgenoten waren, wat in het gemeen heet, van goede komaf. De Eerste Wereldoorlog ( ) is grotendeels aan mijn vader voorbij gegaan. Europa stond weliswaar in brand, Nederland was neutraal en het krijgsgeweld vond buiten haar grenzen plaats. Toch wil ik een gebeurtenis vermelden waarover hij mij verhaalde en die klaarblijkelijk grote indruk op hem heeft gemaakt want waarom zou hij zich deze anders hebben herinnerd. Het is een herinnering van mijn vader aan een belevenis aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog, toen de familie Hommes voor een kortstondig verblijf in Brussel verbleef en aldaar de mobilisatie van het Belgisch leger in volle gang was. Belgische soldaten met vrolijke gezichten, overtuigd van de overwinning met bloemen op de geweren, begaven zich, zoals mijn vader mij vertelde, naar de gereedstaande treinen richting de grens met Duitsland. Mijn grootvader zei tot zijn kinderen Kijk maar eens goed, die gaan allemaal dood. Later vertelde mijn vader mij dat deze opmerking van zijn vader hem had duidelijk gemaakt dat oorlog voeren ellende betekende en niets te maken had met de heroïek van het slagveld. Na de afkondiging van de mobilisatie in België begaf de familie Hommes zich spoorslags terug naar Nederland. Volgens zeggen van mijn vader brak voor mijn grootvader nu een tijd aan waarin hij het voor het eerst (en voor het laatst) echt druk had. Tot aan het einde van de mobilisatie in 1918 moest hij in het gehele land mede zorg dragen voor de financiële afwikkeling van de ravitaillering van de gemobiliseerde troepen. Kort na het einde van de Eerste Wereldoorlog ging hij met pensioen en wijdde hij zich aan de filosofie. Hij was met name een groot bewonderaar van Spinoza en wanneer hij door Den Haag wandelde nam hij bij het passeren van het standbeeld van Spinoza immer zijn hoed af. Van de werkeloosheid en de armoede ten tijde van de Eerste Wereldoorlog in Nederland heeft mijn vader hoegenaamd niets gemerkt. Hij leefde aan de goede zijde van de maatschappij en had geen weet van hoe het de ander kant verging. Er werd in huize Hommes aan de Oldenbarneveltlaan geen gebrek geleden, er waren ruim voldoende financiële middelen en, als er geen brood voorhanden was, waren er taartjes van Lensvelt Nicola, een bekende brood- en banketbakkerij in Den Haag. Nog een voorval, dat zich in die periode tijdens de Eerste Wereldoorlog voordeed en waarvan mijn vader mij gewag deed, wil ik de lezers niet onthouden, omdat zij kenschetsend is voor het liberaal conservatieve milieu waarin hij opgroeide. Tijdens de mobilisatie in het neutrale Nederland bracht mijn grootvader ter verpozing een bezoek aan de schouwburg. Tijdens de pauze van het toneelstuk kwam een dame ter begroeting met uitgestoken hand op hem af. Het was zijn zuster die hij meer dan twintig jaren niet meer had gezien. Deze zuster was getrouwd met een der oprichters van de SDAP en lid van de Tweede Kamer voor deze partij. Mijn grootvader die op zijn zachtst gezegd niet bepaald socialistisch georiënteerd was zei, de uitgestoken hand van zijn Avers-nieuws, 17 e jaargang, nummer 3, maart 2015 Pagina 2
3 zuster negerend ken ik U mevrouw en draaide zich om. Het Nederlands Lyceum Twee jaar na het begin van de Eerste Wereldoorlog ging mijn vader in 1916 naar het Nederlands Lyceum waar hij in 1923 het einddiploma Gymnasium β behaalde. Evenals de Nutsschool behoorde ook het Nederlands Lyceum tot de elitaire middelbare scholen in Nederland. Tijdens zijn schooltijd op het Nederlands Lyceum was prof. dr. Casimir rector. Casimir was de eerste rector en oprichter van deze toentertijd nieuwe onderwijsvorm, het Lyceum, dat in vele opzichten afweek van het in die tijd gangbare type. Mijn vader werd op het Nederlands Lyceum onder meer onderwezen door David Cohen leraar klassieke talen en later hoogleraar in Amsterdam. Als voor het eerst, zo vertelde mijn vader, Homerus werd gelezen verscheen Cohen, uit eerbied voor de Griekse schrijver, in jacquet voor de klas. vriendjes en klasgenoten in auto s met chauffeur reisjes ondernomen in de omgeving van Den Haag. Na het einde van de Eerste Wereldoorlog maakten de jongeheren eveneens reisjes naar het door inflatie geteisterde Duitsland. Dankzij de sterke Nederlandse gulden werd overnacht in luxueuze hotels bijvoorbeeld hotel Nassauer Hof in Wiesbaden. Met enthousiasme werd door mijn vader tijdens zijn Lyceumtijd de tennissport beoefend en vanzelfsprekend was hij lid van Leimonias, een keurige tennisvereniging in het Haagse. Leimonias, zomer 1922 Gymnastiekles, Nederlands Lyceum, maart 1921 Schoolreis Nederlands Lyceum Nijmegen (Kronenburger park), mei 1921 Mijn vader nam enthousiast deel aan de vele door het Lyceum georganiseerde activiteiten: excursies, toneel et cetera et cetera. Ook werden met rijke Mijn vader had, kort samengevat, een onbezorgde jeugd, met weinig interesse voor de sociale en politieke omgeving zowel nationaal als internationaal. De Russische Revolutie (1917) deed hem weinig tot niets. Wel vertelde hij mij van een tante die na de nationalisatie van de spoorwegen door de bolsjewiki met de in haar bezit zijnde coupons van de betreffende aandelen de muren van haar huis kon behangen. De moord op de tsarenfamilie (1918) werd als een walgelijke daad beschouwd en binnenlands werd de bijna-coup van Troelstra (1918) veroordeeld. Maar daar bleef het bij. Ook in zijn studententijd bleef deze politieke desinteresse bestaan. Studententijd Na het eindexamen ging mijn vader in 1923 geneeskunde studeren in Leiden. Zoals te doen gebruikelijk in de kringen waartoe mijn vader behoorde, dan wel in verkeerde, werd hij in Leiden lid van het Leids Studenten Corps. De ontgroening herinnerde mijn vader zich als een buitengewoon vervelende tijd. Oud-leerlingen van het Nederlands Lyceum die bekend stonden als bekakt en arrogant werden tijdens de ontgroening bijzonder hard aangepakt. Toch vond hij, zoals hij Avers-nieuws, 17 e jaargang, nummer 3, maart 2015 Pagina 3
4 mij later vertelde, dat van de ontgroening een vormende en opvoedkundige werking uitging. Het is wel eens goed om iemand die net eindexamen heeft gedaan en denkt er al bijna te zijn, te laten voelen dat hij nog helemaal niets is, zo zei hij mij. Gangetje 1 Ontgroening Leiden 1923 Mijn vader was tijdens zijn studententijd een zeer regulier bezoeker van Sociëteit Minerva aan de Breestraat, zowel individueel als in jaarclubverband. Jaarclub Sociëteit Minerva Evenals vele andere studenten zat mijn vader op kamers bij een hospita. in toen gangbare termen ook wel de ploerterij genoemd. Met jaarclubgenoten woonde hij lange tijd in een huis gelegen in het Gangetje aan het einde van de Breestraat te Leiden. De ploerterij hield de kamers schoon en verzorgde het ontbijt voor de Heeren studenten. De studententijd van mijn vader was, naar ik mij uit zijn verhalen herinner, naast hard studeren de studie geneeskunde werd binnen de daarvoor bestemde tijd voltooid een leven vol vertier, jolijt en reisjes. In Den Haag werden in de weekeinden bekende etablissementen bezocht als House of Lords, Royal en Palais de Danse. Kerstdiners vonden en famille plaats in Sociëteit de Witte waar mijn grootvader lid van was. Ook mijn vader bezocht deze Sociëteit bij tijd en wijle. Regelmatig ging mijn vader met enige jaarclubgenoten naar toneel en revue in het Gebouw van Kunsten en Wetenschappen in Den Haag waar een vader van een clubgenoot directeur was. Na een optreden van de Weense Revue met voor het merendeel vrouwelijke actrices en zangeressen werd na afloop - het was een zwoele zomeravond een boot gehuurd in Scheveningen om te gaan spelevaren. Dat kon in die tijd, althans als men aan de goede kant van de maatschappij zat. Ook vertelde mijn vader over een optreden van de beroemde Nederlandse clown Buziau. Hij heeft na afloop van zijn optreden nog met Buziau gesproken en het bleek een buitengewoon neerslachtige man te zijn. Van het onbezorgde en, laat ik eerlijk zijn, rijke leven dat mijn vader in zijn studententijd leidde, getuigen ook de vele uitstapjes met jaarclubgenoten naar Brussel en Parijs Ook met zijn ouders werden met regelmaat korte vakanties in het buitenland doorgebracht. Met vader en stiefmoeder in Parijs, oktober 1926 Avers-nieuws, 17 e jaargang, nummer 3, maart 2015 Pagina 4
5 In zijn studententijd speelde ook de luxueuze badplaats Noordwijk een belangrijke rol. In de zomermaanden van het jaar 1927 werd er door mijn vader en een aantal clubgenoten een huis gehuurd omdat de heren studenten zich in deze omgeving beter meenden te kunnen voorbereiden op de komende examens. Een blik op onderstaande fotografieken laat zien dat het daarbij niet alleen om studeren ging. Tennissen op de banen van het Casino en andere genoegens, al dan niet in vrouwelijk gezelschap, zorgden voor voldoende ontspanning bij het studeren Huis ter Duin, Noordwijk, 1927 Tennis Casino Noordwijk, 1927 Huize Buitenrust, zomer 1927 Voor het afleggen van examens toog men naar Leiden om aldaar na afloop uitbundig feest te vieren op Gangetje 1 en Sociëteit Minerva. Nadien begaf men zich weer naar Noordwijk Het was zo gezegd een hete zomer. Tijdens mijn vaders verblijf in Noordwijk kwamen zijn vader en broers regelmatig op bezoek. Er werd dan in Huis ter Duin koffie gedronken en geborreld. De studie geneeskunde werd door mijn vader zonder noemenswaardige moeilijkheden in zeven jaren volbracht en in 1930 behaalde mijn vader het artsendiploma. Twee anekdotes uit de studietijd van mijn vader wil ik de lezer niet onthouden. De eerste anekdote. Onder de studenten in de geneeskunde in Leiden was bekend dat een niet nader door mijn vader genoemde hoogleraar er tijdens zijn college erop wees dat het geslachtsorgaan van de zwarte man een aanmerkelijk grotere omvang had dan die van de blanke man. Onder de vrouwelijke studenten in de geneeskunde achtte men deze opmerking uitermate onbetamelijk. Een aantal studentes besloot daarom dat, indien de betreffende hoogleraar op zijn eerst volgende college wederom op deze welgeschapenheid van de zwarte man zou wijzen, zij de collegezaal ostentatief zouden verlaten. Welnu, aldus geschiedde. Waarop de hoogleraar de legendarische woorden sprak: dames de boot naar Afrika vertrekt pas morgen. Een tweede anekdote die mijn vader over zijn studietijd vertelde ging over een studiereis van een van de hooggeleerden naar Parijs. Toen zijn assistenten hem vroegen of hij zijn vrouw mee nam gaf hij als antwoord: Heren als ik naar München ga, dan neem ik toch ook geen bier mee. Hellendoorn Na vervulling van de dienstplicht als officier van gezondheid in Ede was mijn vader in de jaren als geneeskundige werkzaam in het Volkssanatorium te Hellendoorn waar hij zich bekwaamde in de longgeneeskunde. Tuberculose was toentertijd volksziekte nummer een. Ook werden in Hellendoorn patiënten verpleegd met stoflongen als gevolg van de slechte omstandigheden waaronder zij, de arbeiders in de Avers-nieuws, 17 e jaargang, nummer 3, maart 2015 Pagina 5
6 textielindustrie, hun werk moesten verrichten. In de Hellendoornse periode werden mijn vaders ogen geopend voor de andere kant van de maatschappij, waarvan hij zo lange tijd geen weet had gehad. Toch was het voor mijn vader geen reden om zich te bekeren tot het socialisme, maar hij trok zich het lot van de minder bedeelden wel aan. Elk jaar, zo staat mij bij, werd zolang het volkssanatorium nog bestond een donatie gedaan. Aangezien Hellendoorn een plaats was waar, om het maar populair te zeggen weinig te doen was, werden wel eens bezoeken gebracht aan omringende steden om met (andere) heren te kunnen verpozen. Een bezoek aan de Heeren Sociëteit in Enschede, zo vertelde hij mij, bleef tot een bezoek beperkt omdat hij de leden niet verstond en begreep. De Sociëteit in Deventer werd wel regelmatig bezocht omdat hij daar heren uit hetzelfde milieu trof. In Helledoorn bereidde mijn vader, naast zijn opleidding tot longarts, een proefschrift voor. In 1933 kreeg hij zelf tuberculose en werd hem op eigen verzoek eervol ontslag verleend. Hij reisde af naar een Zwitsers sanatorium in Montana voor een kuur van enkele maanden. In het sanatorium in Montana werkte hij verder aan zijn promotie, maar verrichtte ondanks het kuren ook werkzaamheden als longarts. Paviljoen sanatorium Hellendoorn, 1931 Sanatorium Hellendoorn, 1931 Sanatorium Bella Lui, Montana (Zwitserland), 1933 Na terugkeer in Nederland promoveerde hij in 1934 bij prof. Kuenen op een proefschrift getiteld Bijdrage tot de kennis der kunstmatige middenrifverlamming als behandelingsmethode der longtuberculose. Van de promotiecommissie maakten onder meer deel uit P.C.T van der Hoeven, hoogleraar in de verloskunde en J. van der Hoeve, hoogleraar in de oogheelkunde. Deze heren werden, zo vertelde mijn vader, ter onderscheiding van hun nagenoeg dezelfde naam door de studenten geneeskunde schertsenderwijs respectievelijk Piet Kut en Jan Oog genoemd. Dit terzijde. Avers-nieuws, 17 e jaargang, nummer 3, maart 2015 Pagina 6
7 Met koets en paranimfen op weg naar het Academiegebouw, Leiden 1934 Na zijn promotie was mijn vader werkzaam als longarts en internist bij het Gemeentelijk Ziekenhuis Bergweg in Rotterdam waar hij ook mijn moeder leerde kennen die daar in opleiding was bij de afdeling heelkunde. Vervolgens werkte mijn vader nog korte tijd op de afdeling interne geneeskunde van het Academisch Ziekenhuis in Groningen bij prof Polak Daniels. Na zijn huwelijk in 1937 vestigde hij zich als internist bij het Sint Lucas Ziekenhuis in Winschoten. Peter Hommes Het volgende nummer In het nummer dat in april verschijnt, publiceren we het vervolg op bovenstaand artikel. De schrijver geeft daarvan alvast het volgende voorproefje. Uitnodiging voor het promotiediner, 1934 Deel 2 van Herinneringen aan mijn vader In vervolge op dit eerste deel van deze verhandeling zal in het volgende nummer van de nieuwsbrief een tweede deel verschijnen. Hierin zal aan de orde komen mijn vaders beleving van de Tweede Wereldoorlog en de na-oorlogse periode tot ongeveer de beginjaren zeventig. Wat betreft de laatst genoemde tijdsspanne zullen onder meer de revue passeren: de wederopbouw in Nederland, de Koude Oorlog, de dekolonisatie en de sociaal culturele veranderingen in de jaren zestig. Evenals de in deel 1 beschreven periode is het een tijdsbeeld gekleurd door het liberaal conservatieve milieu waarin mijn vader opgroeide en verkeerde, evenwel nu hoofdzakelijk gebaseerd op directe herinneringen mijnerzijds. Ook deel 2 is doorspekt met persoonlijke reminiscenties en voorzien van foto s uit die tijd. Schrijver dezes heeft de vrijheid genomen deel 2 te eindigen met een slotbeschouwing bestrijkende de gehele periode i.e. ruwweg de eerste helft van de twintigste eeuw Peter Hommes Menu promotiediner, 1934 Avers-nieuws, 17 e jaargang, nummer 3, maart 2015 Pagina 7
De tijd die ik nooit meer
De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-12-2-b
Bijlage VMBO-KB 2012 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-12-2-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een beschrijving van een politieke stroming (rond 1870): Zij
Nadere informatieDR. W.F. VAN GUNSTEREN, 1908-2000
DR. W.F. VAN GUNSTEREN, 1908-2000 DOOR U. TUKKER Op 3 november 2000 overleed op 92-jarige leeftijd in Zwitserland dr. Willem Frederik van Gunsteren. Wanneer men zijn leven bestudeert, komt men tot de ontdekking
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieUit het babyboek Eerste levensjaren het volgende citaat:
De jeugdjaren van F.C.A. Huber Uit het babyboek Eerste levensjaren het volgende citaat: "Donderdag 26 oktober 1916 werd Ferry geboren. Hij heeft twee opvallende eigenschappen: hij lijkt precies op Ab,
Nadere informatieHitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?
Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet bij de Indiëherdenking 15 augustus 2014 in Den Haag
Toespraak Gerdi Verbeet bij de Indiëherdenking 15 augustus 2014 in Den Haag Elk jaar op de ochtend van 14 augustus is er een korte plechtigheid in de ontvangsthal van de oude Tweede Kamer. Een kleine groep
Nadere informatieJohn (Johan Willem Helen) 1884-1971
John (Johan Willem Helen) 1884-1971 IIId Johan Willem Helen 06-03-1884 te Kraksaan, Besuki, Oost-Java [RANI 1885] x 10-04-1910 te San Piero in Campo met Giuseppina Montauti IIIev ( 19-03-1889 te San Piero
Nadere informatieVan mij. Een gezicht is geen muur. Jan Bransen, Universiteit Utrecht
[Gepubliceerd in Erik Heijerman & Paul Wouters (red.) Praktische Filosofie. Utrecht: TELEAC/NOT, 1997, pp. 117-119.] Van mij Een gezicht is geen muur Jan Bransen, Universiteit Utrecht Wij hechten veel
Nadere informatieMaria, de moeder van Jezus
Maria, de moeder van Jezus Kerstoverdenking Rotary 2014 1. Maria in de kerkgeschiedenis 2. Maria in de Bijbel 3. Boodschap 1. Wees gegroet Wees gegroet Maria, vol van genade. De Heer is met u. Gij zijt
Nadere informatieLatijn en Grieks in de 21ste eeuw
Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het
Nadere informatieOp reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid
History Christiane Simone Stadie Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid Herinneringen van mijne academiereis in 1843 (Abraham Des Amorie van der Hoeven Jr.) Seminar paper Christiane
Nadere informatieVoorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.
Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik
Nadere informatieInhoud. Het leven van Escher. Weiland wordt vogel. Kringloop metamorfose. De wereld op z n kop.
Inhoud. Blz. 1. Blz. 2. Blz. 3. Blz. 4. Blz. 5. Blz. 6. Blz. 7. Blz. 8. Blz. 9. Blz. 10. Blz. 11. Kaft Inhoud Het leven van Escher. Moeilijke jaren. Weiland wordt vogel. Kringloop metamorfose. De wereld
Nadere informatieIN MEMORIAM W.J. DE JONG
1 IN MEMORIAM W.J. DE JONG Een zeeman heeft geschreven: wie onderweg zijn zeil verliest moet riemen zagen uit de mast. Op 30 oktober 2000 overleed, in zijn woonplaats te Vlissingen, op de leeftijd van
Nadere informatieMijn mond zat vol aarde
Mijn mond zat vol aarde Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieNIEUWSBRIEF AUGUSTUS 2014
S t u d e n t e n v e r e n i g i n g U t i l e D u l c i Telefoon: 073 6134006 E-mail: secrutiledulci@gmail.com Secretariaat: Ruth van der Grift Chr. Kannemansstraat 32 5246 AM Rosmalen NIEUWSBRIEF AUGUSTUS
Nadere informatieMarie Anne Tellegen overleefde de oorlog. Zij werd na de oorlog benoemd tot directeur van het Kabinet der Koningin (1945-1959).
Werkblad 1: Marie Anne Tellegen. Mijn naam is Marie Anne Tellegen. Ik ben geboren in het jaar 1893 in Arnhem. Mijn vader was burgemeester van Amsterdam van 1915 tot 1921. In februari 1944 kwam ik in de
Nadere informatieHannes van Gelderen Dienstplichtig soldaat bij 1 e sectie 1-II-8 R.I. en slapie van Evert Hoksbergen
Hannes van Gelderen Dienstplichtig soldaat bij 1 e sectie 1-II-8 R.I. en slapie van Evert Hoksbergen Evert slaapt voor eeuwig op de Grebbeberg, rij 7 graf nummer 37. Tijdens de mobilisatie in augustus
Nadere informatie6 Haagse periode, politieke aktiviteiten...32 6.1 Partijbestuur PvdA...32 6.2 Drees...32. 7 Stukjes schrijven...33
Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 2 Fa milieachtergrond en vroege jeugd...3 2.1 Geboorte en doop...3 2.2 Eerste herinneringen...3 2.3 Eerste schooltijd...4 2.4 Moeder en haar familie...4 2.5 Grootvader geheelonthouder...5
Nadere informatieHeilige Mis ter gelegenheid van de Eerste Heilige Communie in de St.Lambertuskerk te Swalmen
2 Heilige Mis ter gelegenheid van de Eerste Heilige Communie in de St.Lambertuskerk te Swalmen Basisschool.. Basisschool.. Thema... 200. 3 Binnenkomst communicantjes Muziek door. Welkomstwoord Door pastoor
Nadere informatieHans van der Beek. over schrijven en alles
Hans van der Beek over schrijven en alles Hijschrijftcolumns,boekenennogveelmeer, behoorttotde KunstenMedia redactievanhet Parool,isvadervantweejongensenisbezigte halveren.juist,afvallen.hansvanderbeekschrijft.
Nadere informatieWelke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.
Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest
Nadere informatieNawoord. In het bijzonder wil ik noemen:
Curriculum Vitae De schrijver van dit proefschrift werd geboren op 13 februari 1966 te Pijnacker. In 1984 behaalde hij het VWO ß diploma aan het Christelijk Lyceum Delft, te Delft. In datzelfde jaar begon
Nadere informatieDR. J.H. LAMBERTS, 1911-1990
DR. J.H. LAMBERTS, 1911-1990 DOOR DRS. J. REEHORST Op 16 februari 1990 overleed op 78-jarige leeftijd Jan Lamberts, huisarts en politicus. De volgorde, eerst huisarts, daarna politicus, is opvallend, want
Nadere informatieVincent van Gogh. Hier zie je er een afbeelding van.
Vincent van Gogh Een van de beroemdste schilders die Nederland heeft gehad was Vincent van Gogh. Deze kunstenaar heeft zelfs zijn eigen museum gekregen in Amsterdam. Toch wel heel bijzonder, zeker als
Nadere informatieIK OVERLEEFDE AUSCHWITZ
Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr
Nadere informatieInhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197
Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,
Nadere informatieAlmelo, 8 juli 2015. En dat is niet zo makkelijk voor iedereen want de meeste kinderen zijn gewend aan school, vrienden, azc, enz, enz.
Almelo, 8 juli 2015 Onderwerp: Moeilijk verhuizen! Beste heer/mevrouw Ik ben (...) Ik ben 14 jaar oud. Ik woon met mijn ouders en mijn 2 kleine broertjes in azc Almelo. In deze vakantie moeten er ongeveer
Nadere informatieGESCHIEDENIS LES 2 STAP VOOR STAP VOORUIT
GESCHIEDENIS LES 2 STAP VOOR STAP VOORUIT Wie zei: Het is mijn taak om dit land goed te besturen. Maar al die ministers moeten zich er niet mee bemoeien. 1. koning Willem I 2. koning Willem II 3. koning
Nadere informatieGESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB
Examen VMBO-KB 2005 tijdvak 1 woensdag 25 mei 9.00 11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 35 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 50 punten
Nadere informatie26 de psycholoog / juli - augustus 2011
26 de psycholoog / juli - augustus 2011 zestig jaar foto s: marcel van den bergh de psycholoog / juli - augustus 2011 27 Emeritus Karel van de Loo Een diamanten niplidmaatschap zou je het kunnen noemen.
Nadere informatieWie was Schafrat(h)? En wat was de relatie met Van Gogh?
Wie was Schafrat(h)? En wat was de relatie met Van Gogh? Soms weten bezoekers ons tijdens rondleidingen te vermelden dat Vincent van Gogh ooit een kamertje bewoonde in hotel Schafrath aan het Park in Nuenen.
Nadere informatieHerinnering aan Elisabeth Bangert - tante Betje (1870-1964) FREEK DIJS
Herinnering aan Elisabeth Bangert - tante Betje (1870-1964) FREEK DIJS Van wie ben jij er één? Dat was telkens de vraag van tante Betje als ik bij mijn oma, haar zuster, kwam logeren in Baarn. Die vraag
Nadere informatiehad, maar ook zij is achteraf alles kwijt geraakt door de oorlog.
1. MIJN JEUGDJAREN De bedoeling waarom ik over mijn jeugd wil schrijven is om jullie mee te voeren in mijn verhaal, te laten meevoelen en te laten begrijpen hoe een kind van 4 à 5 jaar leeft in een moeilijke
Nadere informatieDubbelspel. Alan Durant
Dubbelspel Dubbelspel maakt deel uit van de Schaduw-reeks van Lezen voor Iedereen/Uitgeverij Eenvoudig Communiceren. De Schaduw-reeks is een serie spannende verhalen voor jongeren. Lezen voor Iedereen/Uitgeverij
Nadere informatieMedley 4: Liefdes medley
Medley 4: Liefdes medley Wordt nooit verliefd - De Jantjes Zodra ik zestien jaren werd Heeft moeder me gezegd: "Mijn kind, vertrouw het manvolk niet Die kerels zijn zo slecht Ze maken al de meisies gek
Nadere informatieDE MIDDELEEUWEN. Gemaakt Door: Amy van der Linden Leonardo Middenbouw groep 6
DE MIDDELEEUWEN Gemaakt Door: Amy van der Linden Leonardo Middenbouw groep 6 INHOUDSOPGAVE Middeleeuwen. Karel de Grote. Middeleeuwse straffen. De pest. Dokters in de Middeleeuwen. Beroepen in de Middeleeuwen.
Nadere informatieKIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING
CASUS: AMINA Alle vrijheid die ik in Turkije had verdwijnt. Ik voelde me opgesloten en depressief. Toen ik mijn man leerde kennen ben ik misschien te veel van dingen uitgegaan en heb ik te weinig gevraagd.
Nadere informatieDe beslissing. Aan mij zal het niet liggen, antwoordde Jens. Maar jij
De beslissing De winter daarvoor was de beslissing gevallen. We zaten met een glas wijn bij mijn ouders in de woonkamer en vertelden over Kreta, en ook dat we van plan waren naar Zuid- Duitsland te verhuizen.
Nadere informatieEerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten
Doortje Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten isbn: 978-90-484-0769-9 nur: 344 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgenomen
Nadere informatieDaar mogen jullie niet naar kijken!
Daar mogen jullie niet naar kijken! Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieDe Romeinen. Wie waren de Romeinen?
De Romeinen Wie waren de Romeinen? Lang voor de Romeinen naar ons land kwamen, woonden ze in een kleine staat rond de stad Rome. Vanaf 500 voor Christus begonnen de Romeinen met gebiedsuitbreiding. Als
Nadere informatieBIJDRAGE HERDENKING 12 april 2015
BIJDRAGE HERDENKING 12 april 2015 Geachte dames en heren, lieve familie en vrienden, Op 12 april 1945 was ik hier ook. Ik ben Eva Weyl en was toen bijna 10 jaar. Ik herinner mij de bevrijding heel goed;
Nadere informatieDE FAMILIE VAN LOON 130 _
DE FAMILIE VAN LOON Mooi idee: je familie en huis jarenlang laten portretteren door schilders en fotografen. De roemrijke familie Van Loon uit Amsterdam deed dat. De indrukwekkende stapel familieportretten
Nadere informatieJacques (A.J.H.L.) 1877-1953
Jacques (A.J.H.L.) 1877-1953 IIIa Albertus Jacques Henry Lau/wrence 06/7-03-1877 te Mülheim a/d Ruhr; een voorhuwelijks kind erkend bij het huwelijk in 1877. x 25-08-1905 te Leiden met Dieuwertje Lena
Nadere informatieDe vorm van het verhaal
Over dit boek Het verhaal van Reinaart de vos is een van de oudste verhalen in het Nederlands. Het is geschreven in de 13 de eeuw door Willem. Wie die Willem precies was, weten we niet. Willem heeft het
Nadere informatieTANTE BETSIE. Charles & Herman Horsthuis. (Elisabeth Helena Henriëtte Issels) (Arnhem 11 oktober 1885 Haarlem 29 oktober 1943)
Charles & Herman Horsthuis TANTE BETSIE (Elisabeth Helena Henriëtte Issels) (Arnhem 11 oktober 1885 Haarlem 29 oktober 1943) De kunstzinnige familie Issels, waaruit wij mede voortgekomen zijn, telde één
Nadere informatieBijzondere vakantie op Cyprus Ans van den Helm
Bijzondere vakantie op Cyprus Ans van den Helm In 2011 gingen mijn man en ik 10 dagen op vakantie naar Cyprus. Toen we geland waren, stond er een taxi klaar, om ons naar ons vakantieverblijf, te brengen.
Nadere informatieVerslag van het huwelijk van Prinses Claire en Prins Laurant 12 april 2003
Verslag van het huwelijk van Prinses Claire en Prins Laurant 12 april 2003 Vrijdag met mooi fris weer zijn we even na de middag in Brussel, voordat het gedoe begint effe gekeken waar het koninklijk paleis,
Nadere informatieMysterie De vluchtende keizer
Mysterie De vluchtende keizer De les in een oogopslag Onderwerp: Activiteit: Tijdsduur: Doelen: Beginsituatie: Voorbereiding: Vlucht Keizer Wilhelm naar Nederland Deze mysterie- activiteit is een goede
Nadere informatieChiang mai, februari 2011. Een nieuwsbrief.
Chiang mai, februari 2011 Een nieuwsbrief. Een andere naam voor iets wat voor de meeste lezers inmiddels al vertrouwd is. Werd dit bericht vroeger een rondzendmail of een halfjaarbericht genoemd; nu gaan
Nadere informatieWelk persoon uit het geslacht van Elimelech komt in beeld?
Ruth op de akker van Boaz. Welk persoon uit het geslacht van Elimelech komt in beeld? Ruth 2:1 1 Nu had Naomi een bloedverwant van de kant van haar man, een zeer vermogend man, uit het geslacht van Elimelech,
Nadere informatieEnkele reis Europa Enkele reis Europa.indd 3 Enkele reis Europa.indd : :19
Enkele reis Europa Ali (27 jaar): In Irak zou niet meer Naam: Ali Leeftijd: 27 jaar Komt uit: Irak Woont in België: 3,5 jaar Ik ben kunstenaar. Ik maak kalligrafieën. Dat zijn teksten met mooi versierde
Nadere informatieHet ouderlijk huis van Jan Hof.
HET GEHEUGEN Jan Hof werd geboren op 11 augustus 1941 in Doldersum. (Doldersum 275, dat later werd gewijzigd in Huenderweg 12). Hij is getrouwd met Tjitske Ruth Bolthof. Zij hebben 2 dochters en 4 kleindochters.
Nadere informatieOp weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon
Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn
Nadere informatieVandaag een Bijzondere Dag: Feest van de Vlaamse Gemeenschap
11 juli Vakantieoefeningen Vandaag een Bijzondere Dag: Feest van de Vlaamse Gemeenschap Bijbelhoekje: het verhaal van de verloren zoon. Deel 5. Lees het verhaal, dan kun je de vraagjes oplossen. Er wordt
Nadere informatieBIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG
BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG STUDENTEN DOEN UITSPRAKEN OVER DE ACADEMISCHE WERELD, HET VAKGEBIED EN HET BEROEPENVELD.. onderzoek niet zo saai als ik dacht werken in
Nadere informatie24 Januari 1948, beide uit Paramaribo, hoofdstad van Suriname. Hij verzocht me jou te schrijven
Mr. A. J. H. L. ADAM WARNSVELD, 2 Februari 1948 Boschlaan 7 Beste Renzo, Reeds twee brieven kreeg ik van je va.der, de eene gedateerd 19 Januari en de andere 24 Januari 1948, beide uit Paramaribo, hoofdstad
Nadere informatieOma Spillner en een dubbelhuwelijk in Schoonhoven
Inleiding Oma Spillner en een dubbelhuwelijk in Schoonhoven In de jaren dertig groeide onze moeder op in Zuid-Limburg. Mama is de oudste van tien kinderen. Toen ze vier jaar oud was, kwam haar oma bij
Nadere informatieBoek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem
Het overlijden van een broer of zus is een ingrijpende gebeurtenis. Toch wordt het onderwerp in de rouwliteratuur doodgezwegen. Tot verbazing van Minke Weggemans. De pastoraal therapeute schreef er daarom
Nadere informatieActiviteit 01: Je gedachten en gevoelens 7. Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11. Activiteit 03: Acting out 16
Inhoud Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7 Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11 Activiteit 03: Acting out 16 Activiteit 04: Schuld 22 Activiteit 05: Angst 26 Activiteit 06: Verdriet
Nadere informatieVerteld door Schulp en Tuffer
Verteld door Schulp en Tuffer Het allereerste kerstfeest Het allereerste kerstfeest Verteld door Schulp en Tuffer Vertaald en bewerkt door Maria en Koos Stenger Getekend door Etienne Morel en Doug Calder
Nadere informatieKies uit: schiet op jarig ziekenhuis sport laat. 1 Morgen is mijn dochter. Ze wordt zes jaar. 3 Ik op maandag, woensdag en vrijdag.
21 21 HOOFDSTUK 2 Te laat! WOORDEN 1 Kies uit: schiet op jarig ziekenhuis sport laat 1 Morgen is mijn dochter. Ze wordt zes jaar. 2 Ron,! De bus komt bijna! 3 Ik op maandag, woensdag en vrijdag. 4 We komen
Nadere informatieGODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen
GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling
Nadere informatieToespraak van Anouchka van Miltenburg, Voorzitter van de Tweede Kamer, bij de bijeenkomst van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945, op 14 augustus 2015 in de Tweede Kamer We dachten dat we na de capitulatie
Nadere informatieInhoud: Dierbare zoon... 7. Leren en werken... 9. De Achterhoek... 23. Roeping?... 32. Van Alles Wat... 39. Niet alles gaat vlekkeloos...
Inhoud: Dierbare zoon... 7 Leren en werken... 9 De Achterhoek... 23 Roeping?... 32 Van Alles Wat... 39 Niet alles gaat vlekkeloos... 51 Van odeur naar geur... 65 Kaas enzovoort... 77 Kaasboer... 89 Het
Nadere informatieJan de Laat OVERSTAG
Jan de Laat VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van teksten
Nadere informatie100 jaar geleden. t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna.
100 jaar geleden t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna. t Is oorlog! Binderveld, Kozen, Nieuwerkerken en Wijer 100 jaar geleden is een
Nadere informatieOp hun knieën blijven ze wachten op het antwoord van Maria. Maar het beeld zegt niets terug.
1950 Het huilende beeld De zon schijnt met hete stralen op het kleine dorpje. Niets beweegt in de hitte van de middag. De geiten en koeien slapen in de schaduw. De blaadjes hangen stil aan de bomen. Geen
Nadere informatieNieuwsbrief. juni 2010 jaargang 3 nr.6
Nieuwsbrief juni 2010 jaargang 3 nr.6 Nieuwsbrief: Voor je ligt weer een nieuw exemplaar van de Minke-Dive nieuwsbrief. Wij hopen je met deze nieuwsbrief beter op de hoogte te houden van het reilen en
Nadere informatieMak de gesjiechte van ós sjtreek lebendig. Jaarverslag Sjtichting Genealogiek Sjènne 2009
Mak de gesjiechte van ós sjtreek lebendig Jaarverslag Sjtichting Genealogiek Sjènne 2009 Inhoud Voorwoord pag. 3 Voortgang De Bokkerijders met de dode hand, een nieuwe visie pag. 4 Website www.sjtigs.eu
Nadere informatieZeesteen. Janneke Holwarda. roman
Zeesteen Janneke Holwarda roman De wereld verzaakt; in het dorp van mijn ouders zijn de bladeren rood. Buson 1980 Ze is de jongste. En de vreemdste. Moeder had het zelf gezegd toen de tantes op bezoek
Nadere informatieExamen VMBO-KB 2012. Arabisch CSE KB. tijdvak 1 woensdag 30 mei 13.30 15.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.
Examen VMBO-KB 2012 tijdvak 1 woensdag 30 mei 13.30 15.30 uur Arabisch CSE KB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 44 vragen. Voor
Nadere informatieLeven in veiligheid. Artikel 1, Vluchtelingenverdrag van Genève, 1951
Leven in veiligheid Niemand laat zonder reden zijn familie, vrienden en bezittingen achter. Vluchtelingen kunnen niet anders. De situatie in hun eigen land is te gevaarlijk om er te blijven. Ze vluchten
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Onderduiken Mijn spreekbeurt gaat over mensen die in de tweede wereldoorlog zijn ondergedoken. Mijn werkstuk heb ik gemaakt over Anne Frank. Anne Frank is in de tweede wereld oorlog ook ondergedoken. Vandaar
Nadere informatieTweelingen. Wat zijn nou eigenlijk tweelingen? Een groot mysterie
Tweelingen Hier zie je ons met zijn allen, de tweeling was net geboren en mijn moeder en ik waren verkouden dus moesten we van die kapjes op zodat de tweeling niet ziek zou worden. Ik was hier 4 jaar oud.
Nadere informatieNIEUWSBRIEF januari 2015
NIEUWSBRIEF januari 2015 Basisschool Bengel Zelebaan 9 9160 Lokeren 09/348.67.18 directie@basisschoolbengel.be www.basisschoolbengel.be Om even bij stil te staan... Woordje van de directie Beste ouders,
Nadere informatieLuisteren: muziek (B1 nr. 4)
OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk
Nadere informatieSpeech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Bevrijdingsdag, Leek, 5 mei 2010
Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Bevrijdingsdag, Leek, 5 mei 2010 Dames en heren, [Inleiding] In de zomer van 1946 voer een schip van Thailand naar Nederland. Een kleine Nederlandse
Nadere informatieBeste vrienden en sympathisanten van ons project Hope For The Children in Cambodja,
Beste vrienden en sympathisanten van ons project Hope For The Children in Cambodja, We vonden dat het tijd werd dat we jullie, sponsors van ons project, op de hoogte houden van wat er allemaal gebeurt
Nadere informatieJanusz Korczak. door Renée van Eeken
Janusz Korczak door Renée van Eeken Hoofdstukken 1. Inleiding 2. Wie was Janusz Korczak? 3. Zijn levensverhaal 4. Janusz Korzcak in deze tijd 5. Waarom ik hem gekozen heb 6. Nawoord 7. Bronvermelding 1
Nadere informatieWANNEER IS JE LAATSTE KAART GELEGD?
WANNEER IS JE LAATSTE KAART GELEGD? We leven in een samenleving waar alles steeds sneller gaat, en als je niet aan dit tempo kunt voldoen, dan val je helaas uit de boot. En om het deze keer niet over jongeren
Nadere informatieOPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010
OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010 Ik arriveer op een zon overgoten Wijkpark. Nog geen kwartier later wordt het park in de schaduw gelegd door donkere wolken. Die trokken gelukkig weg en wederom
Nadere informatieDe jongen weet dat hij niet in slaap moet vallen. Want dan zullen dieven zijn spullen stelen. Ook al is het nog zo weinig wat hij heeft.
In Kanton, China Op de hoek van twee nauwe straatjes zit een jongen. Het is een scheepsjongen, dat zie je aan zijn kleren. Hij heeft een halflange broek aan, een wijde bloes en blote voeten. Hij leunt
Nadere informatiePartnerkeuze bij allochtone jongeren
Partnerkeuze bij allochtone jongeren Inleiding In april 2005 lanceerde de Koning Boudewijnstichting een projectoproep tot voorstellen om de thematiek huwelijk en migratie te onderzoeken. Het projectvoorstel
Nadere informatieWat kan ik voor u doen?
139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...
Nadere informatieAan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt
Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief
Nadere informatieFaux Pas Test (Volwassenen versie)
Faux Pas Test (Volwassenen versie) V. Stone & S. Baron-Cohen Vertaald door: A.A. Spek & I.A. van Berckelaer-Onnes Versie diagnosticus 1. Onderweg naar huis stopte Jan bij het benzinestation om te tanken.
Nadere informatieAppendix A 75 76 77 78 79 80 81 82 Appendix B 83 84 85 86 87 88 89 90 Nawoord Veel mensen hebben bijgedragen aan het tot stand komen van dit proefschrift. Mijn promotoren Jan Jakob Mooij, Jan Beks en Gwan
Nadere informatieBernhard. Bernhard Von Lippe-Biesterfeld
7 30 Bernhard Bernhard Von Lippe-Biesterfeld Prins Bernhard, de man die op 7 januari 1937 met Juliana trouwde, werd geboren op 29 juni 1911 in Duitsland en was een telg uit het eeuwenoude geslacht Von
Nadere informatieDames en heren, beste leden van Dahliavereniging Almelo,
Toespraak bij de Nationale Kampioenschappen Dahliakweken door Commissaris van de Koningin drs. Ank Bijleveld-Schouten op 1 september om 19:30 te Ootmarsum Dames en heren, beste leden van Dahliavereniging
Nadere informatieBeeldend - tekst resi lankester fotografie merel verspuij. Blijf
Beeldend - tekst resi lankester fotografie merel verspuij 21 Blijf (en houd me vast) De moeder van Merel Verspuij (25) overleed in maart van dit jaar op 62-jarige leeftijd aan de gevolgen van de behandeling
Nadere informatieWij zingen voor de dienst: Gezang 172 : 1 en 2 NLB 538
Wij zingen voor de dienst: Gezang 172 : 1 en 2 NLB 538 NLB 538 / Gezang 172 : 1a b 2a b NLB 538 / Gezang 172 : 1a b 2a b NLB 538 / Gezang 172 : 1a b 2a b NLB 538 / Gezang 172 : 1a b 2a b Binnenkomst kerkenraad
Nadere informatieWat is de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog? De moord op Frans-Ferdinand van Oostenrijk.
Werkblad 7 Ω Oorlog en crisis Ω Les : De Eerste Wereldoorlog Het begin van de Eerste Wereldoorlog Rond 900 zijn er twee kampen in Europa. Rusland, Frankrijk en Groot- Brittannië aan de ene kant. Oostenrijk-
Nadere informatieBij wie vroeg Jakob hulp toen zijn zonen de tweede reis naar Egypte gingen maken?
De tweede reis van Jozefs broers naar Egypte. Bij wie vroeg Jakob hulp toen zijn zonen de tweede reis naar Egypte gingen maken? Genesis 43:14 14 God, de Almachtige, geve jullie barmhartigheid in de ogen
Nadere informatie10 Een pluizig beestje
10 Een pluizig beestje REMCO CAMPERT Vooraf Remco Campert schrijft vooral verhalen en gedichten. Net als Hans Andreus (zie hoofdstuk 19) behoorde Campert tot de Vijftigers, een literaire stroming in de
Nadere informatieSpreekbeurt Dag. Oglaya Doua
Spreekbeurt Dag Oglaya Doua Ik werd wakker voordat m n wekker afging. Het was de dag van mijn spreekbeurt. Met m n ogen wijd open lag ik in bed, mezelf afvragend waarom ik in hemelsnaam bananen als onderwerp
Nadere informatieDag! kennismaken. Ik ben Eric.
Vocabulaire Oefening 1 Woordweb Dag! Waar kom je vandaan? groeten Goedemorgen! de ontmoeting Hoe heet je? kennismaken Hoi! mensen Hallo! Ik ben Eric. nieuw Ik kom uit Engeland. Hallo, ik ben Mila. Ik ben
Nadere informatieEEN SNIKHETE ZOMERMIDDAG. Het was een snikhete zat op KANTOOR en O, sorry, ik heb me nog niet eens voorgesteld: mijn naam is Stilton,
EEN SNIKHETE ZOMERMIDDAG Het was een snikhete zat op KANTOOR en O, sorry, ik heb me nog niet eens voorgesteld: mijn naam is Stilton, Geronimo Stilton! Ik ben uitgever van de meest gelezen krant van Muizeneiland,
Nadere informatie