Sociale (wijk)teams en de sociale deltawerken Congres Toegang en Teams, 7 april 2015, Nieuwegein

Transcriptie

1 Sociale (wijk)teams en de sociale deltawerken Congres Toegang en Teams, 7 april 2015, Nieuwegein Carla Kolner, onderzoeker Kenniscentrum Wmo en Wonen Noord Holland, DSP-groep Ard Sprinkhuizen, associate lector Maatschappelijk Werk Inholland, Wmo-werkplaats Noord Holland

2 Inhoud De context: Kenniskring sociale teams en Wmo-werkplaats De sociale deltawerken: de opgaven Uit het Doolhof Thema s: De burger als zandzak Afrekenen of leren?

3 Leren van de praktijk; de praktijk van het leren Kenniskring sociale teams Wmo-werkplaats Bijeenkomsten, Onderzoek, Ondersteuning, Kennisateliers, Masterclasses Observeren en reflecteren

4 De sociale deltawerken Decentralisatie Transitie Transformatie Eigen kracht en burgerkracht? Alles moet anders? De theorie van de communicerende vaten Taaie vraagstukken en taaie oplossingen

5 Een korte karakteristiek 13 Wmo Werkplaatsen: Aantal ondersteunde en gevolgde wijkteams: >200 Aantal gemeenten: >100 Karakteristieken sociale teams (N=195): Trede van ondersteuning (0-1-2 de lijns): 0-1 e lijn: 74% (145 swts) 1-2 e lijn: 26% (51 swts) Financiering: Bezuiniging: 46% (89) Neutraal: 36% (71) Extra: 18 % (35) Status Pilot: 48% (94) Regulier: 52% (101

6 Een korte karakteristiek II Samenstelling sociale teams Maatschappelijke organisaties: Maatsch. Werk: 100% (195) OW/SCW: 77% (150) MEE: 75% (147) LVB/VG: 7% (14) Wijkverpl: 63% (122) Thuisbegeleiding: 5% (10) GGZ: 66% (128) Maatschappelijke opvang: 3% (10) Verslavingszorg: 6% (13) Schuldhulp: 5% (10) Jeugdzorg: 41% (80) Jongerenwerk: 52% (101) Gemeente: DWI: 45% (87) Wmo-loket: 80% (156) Civil society: Vrijwilligersorganisaties: 18% (35) Ervaringsdeskundigen: 9% (17) Hogescholen: Studenten: 9% (18)

7 De posities vergeleken Wie bepaalt inrichting gemeente XXXXX XX XX hoofdaannemers Rol gemeente in uitvoering sterk sturen X XXXXX XXX loslaten/organisaties Positionering 0 de lijn XXXX XXXXX 2 de lijn Doelgroepen alle burgers X XX X XXXXX specifieke doelgroep Type professional in team generalistisch XX X XXX XXX specialistisch Mate van verbinding met 0 de lijn/participatie sterk XXX XXXXX X zwak Mate van integratie met CJG/jeugdnetwerken sterk XX XXX XXX X zwak Verbinding met basiszorg sterk XXXXX XXX X zwak Mate regie van de cliënt/burger beperkt XXX X XXXXX volledig SWT centrale toegang voor Wmo sterk X XXX XX X XX zwak Handelingsbevoegdheid professionals sterk XXXXX X XXX zwak

8 Observaties en reflecties

9 Sociale teams bestaan niet Lokaal maatwerk op basis van politieke constellatie, historie, verhoudingen maatschapplijke organisatiesgemeente, bestaande modellen, geografische constellatie. Geen confectie. Veel verschillende modellen: best persons, compacte teams, uitgebreide teams (meer dan 10 professionals), casus-overleggen, netwerken. Positionering teams of netwerken in de 1e of in de 2e lijn. Opmerkelijk: veel teams volgens gemeenten in de 0-1e lijn, maar in de praktijk blijken veel teams in de 1e- 2e lijn te functioneren.

10 Verborgen Rommelruimte Het beleid kent een hoog uitprobeer-gehalte en kent een grote toevalscomponent. Tegelijkertijd is er sprake van spierballenbeleid en daadkracht Hoge kwetsbaarheid van sociale teams door de instabiele en complexe context De factoren tijd en bezuinigingsdruk leiden tot sturen op quick wins en window dressing. Organisaties gaan mee in de carrousel, signaleren nauwelijks en spreken niet tegen. Veel enthousiasme en elan op alle niveaus

11 Is het beeld herkenbaar?

12 Thema 1: De burger als zandzak De geframede burger De civil society als arena De nieuwe vrijwilliger Een richting: Voorbeeld: sociale teams en mantelzorg in West Friesland

13 Discussieronde 2 Hoe groot is de draagkracht van burgers feitelijk? Kunnen sociale teams nabij genoeg zijn? Zijn teams een alternatief voor de klassieke infrastructuur?

14 Thema 2: Afrekenen of leren? Zijn teams een instrument (top down, afrekenen, technocratisch), of een methodiek (een middel, waarin ground up, empowerment, wederkerigheid, normativiteit centraal staan)? Een andere invalshoek: Evaluatie-modellen moeten meervoudig van karakter zijn; Rekening houden met verschillende niveaus (gemeente, management-informatie, professionals en cliënten/bewoners) In de huidige complexe en snel veranderende realiteit vooral inzetten op instrumenten die het leren ondersteunen. Rekenschap en verantwoording afleggen moet allereerst het primaire proces en het goede werk ondersteunen Leer professionals weer verhalen vertellen, maar maak ze óók kostenbewust

15 Discussieronde 3 Investeren in het binnenperspectief (reflective practitioner) loont op den duur meer dan afrekenen. Het instrument (bottom up) en de methodiek (ground up) kunnen niet zonder elkaar

16 De links, organisaties en mensen De links De organisaties Kenniscentrum Wmo en Wonen / DSP-groep Lectoraat maatschappelijk werk Inholland / Wmo Werkplaats Noord Holland De mensen Carla Kolner: ckolner@dsp-groep.nl Ard Sprinkhuizen: ard.sprinkhuizen@inholland.nl