VERSLAG SCHOOLDOORLICHTING

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Referentienummer Onderwijsinspectie 0708/8/007 Inspectie Basisonderwijs Regio Leuven Schooljaar Ressort VERSLAG SCHOOLDOORLICHTING Basisschool van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap De Winge Halensebaan Sint-Joris-Winge Instellingsnummer: 1255 Directie : Anja Preuveneers Schoolbestuur : Scholengroep 12 ADITE (Aarschot, Diest, Tessenderlo) Guy Beckx (algemeen directeur) Boudewijnvest 1A 3290 Diest Periode : november 2007 Inspectieteam : Hilde Vanderlocht (verslaggever) Paul s Heeren

2 2 Leeswijzer bij het verslag van een schooldoorlichting Conform de bepalingen van art. 10 van het Besluit van de Vlaamse regering 1 bevat het verslag van een schooldoorlichting een beschrijvend en een concluderend gedeelte met advies. In het gewoon basisonderwijs zijn de ontwikkelingsdoelen en eindtermen het uitgangspunt voor de beschrijving en de beoordeling van het onderwijskundig functioneren. In het verslag formuleert de inspectie een antwoord op de vraag: In welke mate zorgt deze school voor een maximale ontplooiing van elk kind?. Rekening houdend met relevante context- en inputkenmerken geeft het inspectieteam aan hoe kwaliteitsvol de school de basisvorming, de brede ontwikkeling en een zorgbrede leerlingenbegeleiding realiseert en hoe dit beleidsmatig wordt ondersteund. In het buitengewoon basisonderwijs is het proces van handelingsplanning in zijn verschillende fasen het uitgangspunt voor de beschrijving en de beoordeling van het onderwijskundig functioneren. Rekening houdend met relevante context- en inputkenmerken geeft het inspectieteam aan hoe kwaliteitsvol de school voor elk kind een optimale en harmonische persoonlijkheidsontwikkeling en integratie nastreeft en hoe dit beleidsmatig wordt ondersteund. Voor de beschrijving van het onderwijskundig functioneren zijn er dus 2 mogelijke structuren om de vaststellingen te ordenen: 1 De onderwijsinspectie beschrijft in het gewoon basisonderwijs het onderwijskundig functioneren vanuit kernvragen in verband met: basisvorming als samenhangend geheel realiseren brede ontwikkeling realiseren zorgbreedte realiseren. 2 De inspectie beschrijft in het buitengewoon basisonderwijs het onderwijskundig functioneren volgens de fasen van het proces van handelingsplanning: beginsituatie doelenfase voorbereidingsfase uitvoeringsfase evaluatiefase. Afkortingen CLB centrum voor leerlingenbegeleiding GOK gelijke onderwijskansen ICT informatie- en communicatietechnologie KVS / LVS kindvolgsysteem / leerlingvolgsysteem MDO multidisciplinair overleg gon geïntegreerd onderwijs 1 Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de wijze waarop sommige bevoegdheden van de onderwijsinspectie van de Vlaamse gemeenschap worden uitgevoerd ( ).

3 3 Inhoudsopgave 1 Relevante context- en inputgegevens Onderwijskundig en onderwijsondersteunend functioneren Onderwijskundig functioneren Onderwijsondersteunend functioneren Beoordeling van de onderwijskwaliteit Relevante aspecten waarin de school goed is Relevante aspecten die de school kan verbeteren: aanbevelingen Relevante aspecten die de school moet verbeteren: tekorten Risicobeheersingsbeleid Toelichting Aanbevelingen en tekorten risicobeheersingsbeleid Andere wettelijke bepalingen Onderwijsleermiddelen en schooluitrusting Wettelijke bepalingen Aanbevelingen en tekorten naleving andere wettelijke bepalingen Conclusies en advies Conclusies Advies...15

4 4 1 Relevante context- en inputgegevens Basisschool De Winge maakt deel uit van de scholengroep 12 Adite. Deze bestaat uit 9 basisscholen, 8 secundaire scholen, 1 centrum voor volwassenenonderwijs en een internaat. De directeur van De Winge vervult een coördinerende functie in de scholengemeenschap van de basisscholen binnen deze scholengroep. De school ontvangt hiervoor extra administratieve ondersteuning. Basisschool De Winge telt 3 kleutergroepen en 1 peutergroep, de onthaalklas. In de lagere afdeling zijn er 8 groepen. Het tweede en het vijfde leerjaar zijn ontdubbeld. Alle klastitularissen werken voltijds. Er is één deeltijdse gymleerkracht voor de lagere afdeling en één voor de kleuterafdeling, een zorgcoördinator / pedagoog (8/36), een GOK-leerkracht (16/24), een kinderverzorgster (8/32) en een ICT-coördinator (5/36) met technische opdracht. De GOK-leerkracht, die tevens gymleerkracht is voor de lagere afdeling, is momenteel afwezig. Een tijdelijk aangesteld personeelslid vervangt haar. De directeur heeft 15 jaar ervaring in het onderwijs waarvan 6 jaar in dit ambt. Zij behaalde de akte van bekwaamheid voor het ambt van directeur basisonderwijs. De school beschikt sinds september 2003 over GOK-lestijden en wendt dit schooljaar ook nog 2 lestijden uit het reguliere pakket aan voor de GOK-werking. De GOK-leerkracht presteert de lestijden in de lagere afdeling. De concentratiegraad van het aantal doelgroepleerlingen is in de periode gestegen. Het aantal leerlingen met schoolse vertraging kent een lichte stijging. De kinderen komen uit diverse sociaal-culturele milieus. De leerlingenpopulatie bestaat overwegend uit autochtone kinderen. Op loopafstand van De Winge ligt een Vrije Gesubsidieerde Basisschool. Beide scholen onderhouden weinig contacten. Na het zesde leerjaar stromen de meeste leerlingen uit naar het secundair onderwijs in Aarschot of Diest. De school biedt leerlingenvervoer, voor- en naschoolse opvang en warme middagmalen aan. Twee leerlingen krijgen gon-begeleiding. De vorige schooldoorlichting dateert van het schooljaar In oktober 2004 voerde de inspectie een GOK-controle uit. Beide doorlichtingen resulteerden in een gunstig advies.

5 5 2 Onderwijskundig en onderwijsondersteunend functioneren 2.1 Onderwijskundig functioneren Basisvorming als samenhangend geheel realiseren In welke mate bewaakt de school dat de basiscompetenties door zo veel mogelijk kinderen worden gerealiseerd en biedt ze hiertoe onderwijs aan dat continu is opgebouwd, werkelijkheidsgericht is en het verwerven van cognitieve leerstrategieën centraal stelt? Relevante aspecten waarin de school goed is Voor het aanreiken van leerinhouden binnen de leergebieden Nederlands, wiskunde, Frans en in mindere mate voor wereldoriëntatie zijn de onderwijsleerpakketten sturend. De school implementeert een nieuwe methode voor Nederlands. De school investeert op een planmatige wijze in de leergebiedoverschrijdende eindtermen sociale vaardigheden. Geïnspireerd door een kaartjessysteem uit een methode, stelt iedere titularis een aandachtspunt van de week centraal om communicatie en samenwerking te oefenen en gepast gedrag te ontwikkelen. Het team selecteert ook geregeld aandachtspunten op school- en kindniveau. De zorgcoördinator bewaakt het aanbod en de verticale opbouw op schoolniveau. De gymjuffen hanteren een jaar- en dagplanning die is uitgeschreven per niveau. Ze beschikken over eigentijds bronnenmateriaal. Het aanbod is voldoende gevarieerd en beantwoordt in de kleuterafdeling aan de leerplandoelen. Om de leerinhouden vanuit thema s invulling te geven, beschikken de kleuteronderwijzeressen over heel wat bronnenmateriaal. Het kleuterteam hanteert twee eigentijdse taalstimuleringspakketten; één voor de jongste kleuters en één voor de tweede en derde kleuterklas. Klasoverschrijdende afspraken over het gebruik van dit materiaal bevorderen de afstemming van het taalaanbod. In de kleuterafdeling formuleren de titularissen van de tweede en de derde kleuterklas in hun dagplanning voor de diverse leergebieden leerplandoelen. Ze tonen aan dat ze de decretaal vastgelegde ontwikkelingsdoelen nastreven. Volgens het team tonen de resultaten van de (school)eigen en leerpakketgebonden toetsen, de tests van het leerlingvolgsysteem en de observaties aan of de vooropgestelde doelen al dan niet bereikt zijn. De school participeert aan een universitair onderzoek dat de schoolloopbaan van kinderen in het basisonderwijs opvolgt en de leerwinst voor spelling, technisch lezen en wiskunde in kaart brengt. Jaarlijks ontvangt de school hierover een vertrouwelijk rapport. De directeur communiceert met de betrokken klasleerkracht over de resultaten van het project. Het outputdossier bevat gegevens over de tevredenheid van de ouders, de schoolloopbaan van de leerlingen, het aantal uitgereikte getuigschriften, de schoolse vertraging, de resultaten van het LVS en in beperkte mate de resultaten van oud-leerlingen. De school trekt op school-, klas- en kindniveau conclusies uit de verzamelde outputgegevens en uit het universitair project. Om de onderwijseffecten te verhogen neemt het zorgteam voor spelling en technisch lezen initiatieven tot borgen en bijsturen. De kleuteronderwijzeressen maken afspraken betreffende de graduele opbouw van de themawoordenschat, wiskundige begrippen en tijdsbegrippen. In de pictogrammen, de kalenders en het aangeboden ontwikkelingsmateriaal is eveneens gradatie aanwezig. De overgang van het lager naar het secundair onderwijs (van hetzelfde net) krijgt extra aandacht. De leerlingen van de derde graad volgen om de vijf weken een technologieactiviteit gegeven door leraren van een secundaire school. Ook de gezamenlijke sportactiviteiten en de kennismakingsdagen verlagen de drempel tot het vervolgonderwijs. Tijdens formele en informele contacten tussen de leraren komt de onderwijskundige afstemming tussen beide niveaus aan bod. De school organiseert drempelverlagende activiteiten met het oog op de niveauoverstap van de kleuternaar de lagere afdeling. De teamleden krijgen zicht op de beginsituatie van de leerlingen via jaarlijkse overgangsgesprekken. De gegevens uit het leerlingendossier, het KVS / LVS en het observatieschrift zijn richtinggevend. De infor-

6 6 matie uit de informele gesprekken tussen de teamleden en de informatie van de ouders bij het begin van het schooljaar verbreden de beeldvorming. In de lagere afdeling wenden de leerkrachten actieve werkvormen aan waardoor de kinderen kansen krijgen om te leren van elkaar. Om het zelfstandig werk te bevorderen, organiseren leraren groeps-, partner-, hoeken- en contractwerk. Actief kennis opbouwen en vaardigheden inoefenen krijgen hierdoor kansen. De geobserveerde activiteiten vertonen een goede didactische opbouw. De meeste leerkrachten voorzien zinvolle opdrachten om voor snelle werkers de dode tijd te vullen. In een aantal groepen biedt de titularis vormen van zelfcorrectie aan waardoor de leerlingen onmiddellijk feedback krijgen en het onderwijsproces efficiënter verloopt. Het gebruik van woordenboeken, atlassen, zakrekenmachines, didactische software en internet is in de hogere klassen ingeburgerd. De kinderen leren diverse informatiebronnen raadplegen, spreekbeurten houden en boekbesprekingen maken. De meeste leerkrachten voorzien ruimte voor de bespreking van de actualiteit. De inbreng van de leerlingen en de mondelinge taalvaardigheid staan hierbij centraal. De titularissen organiseren geregeld themagebonden leeruitstappen in de nabije en ruimere schoolomgeving om de leerinhouden vanuit levensechte situaties te duiden. Voor het vervoer kunnen ze, indien nodig, een beroep doen op de schoolbus. Via meerdaagse extra-murosactiviteiten wil het team socialiserend en geïntegreerd onderwijs stimuleren en een wereldoriënterende houding bevorderen. Teamleden bieden tijdens deze buitenschoolse leermomenten contextgebonden en probleemstellend onderwijs aan. Deze activiteiten geven aanleiding tot verdere verwerking in de klas. Het gebruik van een schoolagenda ondersteunt de kinderen in het zelfstandig plannen en organiseren van lessen, taken en opdrachten. In de derde graad bereiden de leraren de leerlingen stapsgewijs voor op het leren studeren en het verwerken van grotere leerstofgehelen. In de lagere afdeling maken de leraren de kinderen vertrouwd met een zelfinstructiemethode. In alle klassen zijn afbeeldingen aanwezig die een planmatige aanpak van een taak of een probleem ondersteunen. De titularissen hanteren eveneens de leerstrategieën en de denkschema s uit de leerpakketten. De teamleden grijpen kansen aan om het probleemoplossend denken en de reflectie over het leerproces bij de kinderen te stimuleren en hun oplossingswijze te verwoorden. Door de aanpakstrategie / denkwijze geregeld te expliciteren, ondersteunen leraren deze denkprocessen bij de leerlingen. Het terugblikken of vooruitblikken op een activiteit of een schooldag komt frequent aan bod. Alle kinderen leren verantwoordelijkheid op te nemen voor klastaken via takenborden. In de kleuterafdeling komt zelfstandigheidstraining aan bod bij toiletbezoek, hygiënische activiteiten, kleedsessies, eetmomenten, De kinderverzorgster biedt hierbij de gepaste ondersteuning. Wanneer de specifiek verzorgende taken niet aan de orde zijn, begeleidt zij samen met de juf de jongste kleuters tijdens crea-activiteiten. In de kleuterafdeling zijn de waarnemingen, de belevingen, de exploraties en het opdoen van ervaringen met concreet materiaal vaak het uitgangspunt van het onderwijs. Het zelfontdekkend leren krijgt er kansen. In de verschillende speel- en werkhoeken zijn aangepaste ontwikkelingsmaterialen aanwezig. Relevante aspecten die de school kan verbeteren Voor de leergebieden wereldoriëntatie, muzische vorming en domeinen van Nederlands, is er in beperkte mate aandacht voor een gegradeerd, continu en leerplangericht aanbod. Sommige jaarplannen zijn een opsomming van activiteiten. De klastitularissen communiceren groepsoverstijgende leerstofafspraken meestal informeel. Het leerplan muzische vorming is beperkt geïmplementeerd. Volgens het schoolwerkplan zijn de cijferbeoordelingen op het rapport het gemiddelde resultaat van klasactiviteiten, mondelinge en schriftelijke overhoringen, toetsen en tests, dagelijkse oefeningen en toepassingen. De toetsen tonen aan dat bij de evaluatie de klemtoon meer ligt op de kennisinhouden en minder op de vaardigheden. De cijfers op het rapport zijn vaak het resultaat van deze schriftelijke toetsen die voornamelijk kennisdoelen meten. De evaluatie en de rapportering over lichamelijke opvoeding en muzische vorming zijn weinig ontwikkelingsgericht en niet steeds gelinkt aan vooropgestelde doelen.

7 7 De complementariteit en de functionaliteit van de dag-, week-, maand- en jaarplannen is niet voor alle teamleden duidelijk. De tijd- en ruimtekaders krijgen in de lagere afdeling weinig concrete invulling vanuit uitgewerkte thema s / projecten of actuele gebeurtenissen. De titularis, die één lestijd lichamelijke opvoeding of zwemmen geeft, en de gymleerkracht maken weinig formele of informele afspraken betreffende de afstemming van het aanbod voor lichamelijke opvoeding in de lagere afdeling. Relevante aspecten die de school moet verbeteren Niet van toepassing. Brede ontwikkeling realiseren In welke mate zorgt de school dat haar onderwijs gericht is op een brede ontwikkeling, gekenmerkt door een harmonisch evenwicht in het onderwijsleeraanbod binnen een stimulerend pedagogisch klimaat? Relevante aspecten waarin de school goed is Het pedagogisch project van het gemeenschapsonderwijs, dat richtinggevend is voor het opvoedings- en onderwijsgebeuren, focust op de totale ontwikkeling van de persoonlijkheid en stelt de verwerving van kennis en inzicht, de ontwikkeling van vaardigheden en attitudes, met bijzondere aandacht voor een kritische en creatieve ingesteldheid ten aanzien van mens, natuur en samenleving centraal. Om een evenwichtige tijdsbesteding voor de verschillende leergebieden en -domeinen te realiseren, stellen de teamleden activiteiten- of lessenroosters op volgens de richtlijnen van het onderwijsnet. De leerkrachten maken een flexibele dagplanning op overeenkomstig de structuur van dit rooster. Dag-, week-, maand- en jaarplannen tonen aan dat het onderwijs gericht is op het nastreven van een harmonisch evenwicht in het onderwijsleeraanbod. De onderwijstijd wordt efficiënt gebruikt. De kleuterleidsters werken vanuit thema s aan alle componenten van een totale persoonlijkheidsontwikkeling. De gymjuf sluit waar mogelijk aan bij het actuele thema in de kleuterklas. Het dagverloop in de kleuterschool kent een afwisseling van gezamenlijke momenten in de onthaalhoek of rond de waarnemingstafel, vrij of begeleid spel in de speel- en leerhoeken en motorische activiteiten. Het inschakelen van keuzemomenten stimuleert het kleuterinitiatief. In de lagere afdeling zijn de activiteiten binnen de leergebieden muzische vorming, Nederlands en wereldoriëntatie meestal gelinkt aan een klasthema of een project. In de derde graad creëren de leraren gepaste communicatieve situaties waarin de leerlingen veel kansen krijgen om de Franse taal op een functioneel niveau te begrijpen en te spreken. Door het bijsturen van het onderwijsleerpakket primeert het mondelinge taalgebruik Frans op het schrijven. De teamleden stimuleren de motorische ontwikkeling van de kinderen. De bijzondere leermeesters plannen activiteiten binnen de verschillende bewegingsdomeinen. De vijfjarigen gaan om de veertien dagen zwemmen; de leerlingen van de lagere afdeling om de drie weken. Het team schenkt aandacht aan bewegingstussendoortjes en speelplaatsactiviteiten, organiseert een schoolsportdag en neemt deel aan de gemeentelijke veldloop. De leerlingen kunnen naschools deelnemen aan activiteiten van de Stichting Vlaamse Schoolsport. De leerlingen van het zesde leerjaar nemen deel aan een wisselbekerwedstrijd (netbal / voetbal) tussen scholen van het eigen net. De kleuters beschikken op de speelplaats over rollend materiaal. In het leerlingenrapport zijn er gegevens over de verschillende ontwikkelingscomponenten opgenomen. Gezondheidsopvoeding staat in de kijker door initiatieven zoals de wekelijkse fruitdag, het schoolproject week van de smaak en door de aandacht voor gezonde voeding in thema s van wereldoriëntatie. Het team vraagt aan de ouders om geen frisdrank en snoep mee te geven. De school heeft aandacht voor Milieuzorg Op School (MOS) door het sorteren van afval en het ter beschikking stellen van herbruikbare drinkbekers. Wekelijks is een klas verantwoordelijk voor het onderhoud van de schooltuin. De leerlingen van het zesde leerjaar nemen deel aan het MEGA-project (Mijn Eigen Goed Antwoord) waarbij onder meer aandacht gaat naar het verhogen van hun maatschappelijke weerbaarheid.

8 8 De school beschikt over een ruime infrastructuur. Er heerst over het algemeen een aangenaam en rustig leef- en leerklimaat. Het team hanteert relevante gevisualiseerde schoolafspraken, de kapstokregels, die het schoolleven structureren. Op leerlingenniveau werken leraren met een gedragskaart. De lessen en activiteiten vertonen een goede balans tussen vrijheid en discipline. Teamleden vinden het belangrijk dat kinderen zich goed voelen. Dit blijkt onder meer uit de aandacht voor kinderrechten en voor maatregelen tegen pesten, uit de positieve feedback die kinderen geregeld ontvangen en uit het observeren van het welbevinden, de betrokkenheid en aspecten van het gedrag. Kinderen uit het eerste leerjaar krijgen een leerling uit het zesde leerjaar als peter of meter toegewezen. Het jaarthema Bij ons is iedereen een ster staat centraal. In elke klasgroep krijgt één kind wekelijks extra aandacht. Op het einde van de week tekenen of schrijven alle medeleerlingen iets positiefs over deze leerling. Hierover houdt de klasgroep een praatronde. De directeur zorgt voor stimulerende uitdagingen waardoor een leerlingengroep of het personeelsteam een ster kan verdienen. In elke klas is minstens één computer aanwezig, in de lagere afdeling meestal met internetaansluiting. De school beschikt over aangepaste educatieve software en een goed uitgerust computerlokaal. In de derde graad besteden de teamleden aandacht aan het veilig gebruik van het internet. De klassen zijn gezellig, fris en stimulerend ingericht. In een aantal klassen is het meubilair zo opgesteld dat sociaal contact en samenwerking mogelijk zijn. Verzorgde wandplaten zijn aangebracht als geheugensteun. Er is voldoende aangepast didactisch materiaal beschikbaar om het onderwijsleerproces te ondersteunen. Het team gaat in op uitnodigingen voor buitenschoolse culturele activiteiten zoals toneel- en theatervoorstellingen, tentoonstellingen, de boekenbeurs, Om de drie weken brengen de leerlingen een (uitleen)bezoek aan de gemeentelijke bibliotheek. Ook het voorlezen, de leeshoek / klasbibliotheek, de participatie aan de jeugdboekenweek en het bezoek van een jeugdauteur dragen bij tot het verhogen van de leesmotivatie. De school organiseert jaarlijks een verkeersdag. Sommige klassen oefenen verkeersvaardigheden tijdens een bezoek aan een verkeerspark. Relevante aspecten die de school kan verbeteren De keuze of de inhoudelijke invulling van de thema s en de projecten ligt meestal uitsluitend bij de leerkracht. In de kleuterafdeling is het gangbare thema eerder beperkt zichtbaar in het klasbeeld. In de lessen wereldoriëntatie komen technologische opvoeding en functioneel verkeersonderricht eerder minimaal aan bod. Voor de leergebiedoverschrijdende eindtermen leren leren en ICT werkt de school in beperkte mate volgens een schooleigen planning (Decreet BaO, artikel 44, 2). Nochtans nemen de meeste teamleden waardevolle initiatieven om deze eindtermen in het onderwijs- en opvoedingsgebeuren geïntegreerd aan bod te laten komen. Het zinvol gebruik van de computer in de klas is sterk afhankelijk van de ingesteldheid en de professionaliteit van de groepsleerkracht en vertoont op schoolniveau een zeer verschillend beeld. Bij de opdrachten voor het hoeken- en contractwerk ligt de klemtoon vooral op technische vaardigheden binnen de leergebieden wiskunde en Nederlands en op kenniselementen binnen wereldoriëntatie. Relevante aspecten die de school moet verbeteren Niet van toepassing. Zorgbreedte realiseren In welke mate stemt de school, op een deskundige, doordachte, systematische en geïntegreerde wijze, haar werking af op de mogelijkheden en de specifieke noden van de kinderen? Relevante aspecten waarin de school goed is De school staat open voor kinderen met bijzondere noden zonder de draagkracht van het team uit het oog te verliezen. Alleen wanneer de ontwikkeling van een zorgleerling stagneert of het welbevinden van het

9 9 kind in het gedrang komt, gaat de school samen met de ouders en het CLB op zoek naar meer aangepast onderwijs. De school engageert een pedagoog als zorgcoördinator. Hij maakt samen met de directeur en de GOKleerkracht deel uit van het zorgteam. De taken van de zorgcoördinator zijn duidelijk omschreven. Hij zet de bakens voor het zorgbeleid uit en geeft sturing op school- en leerkrachtenniveau. Zijn planmatige werking en professionele inbreng zijn onderbouwd. De GOK-leerkracht werkt voornamelijk op leerlingenniveau zowel klasintern als klasextern. Het GOK-plan focust in deze tweede cyclus op preventie en remediëring en socio-emotionele ontwikkeling. In een uitgeschreven visietekst formuleert de school de doelen die zij met haar GOK-beleid nastreeft op school-, klas- en kindniveau. Er zijn voldoende structurele overlegkansen om de zorgbegeleiding van leer- of ontwikkelingsbedreigde kinderen te coördineren. De school organiseert overlegmomenten voor het zorgteam, drie MDO s waarop eventueel ook externe hulpverleners aanwezig zijn, vraaggestuurde MDO s, overgangsgesprekken en oudercontacten. Teamleden bereiden het MDO voor aan de hand van een standaardformulier. Op de personeelsvergadering komt geregeld een agendapunt betreffende zorg aan bod. Het pedagogisch-didactisch handelen van de meeste teamleden is gericht op het nastreven van een optimale afstemming van het onderwijsaanbod op de behoeften van de kinderen. Het team benut differentiatiekansen aangeboden in de leerpakketten. Tijdens het zwemonderricht zijn de leerlingen onderverdeeld in drie niveaugroepen. Afhankelijk van het niveau ligt het accent op watergewenning, op het aanleren van de schoolslag of op het verfijnen van de zwemtechniek. Om leerproblemen te voorkomen, schenken de leraren veel aandacht aan een goede onderwijsdidactiek. De directeur en de zorgcoördinator stellen de kwaliteit van het pedagogisch-didactisch handelen van leraren formeel en informeel bespreekbaar. Ze plaatsen de kenmerken van goed onderwijs geregeld in de kijker. De meeste teamleden maken foutenanalyses om doelgericht te remediëren en de leerwinst te verhogen. Sommige kinderen volgen voor een bepaald leergebied een gedifferentieerd leertraject (curriculumdifferentiatie) of genieten van ondersteunende maatregelen. De klasleerkracht of het zorgteam communiceert hierover met het kind en de ouders. Het zorgteam investeert op een professionele manier in de detectie, de diagnose, de begeleiding en de evaluatie van leerlingen met lees- en gedragsproblemen. Een heldere en effectieve strategie is uitgeschreven en geduid naar alle teamleden. De zorgcoördinator stuurt de begeleiding van deze zorgkinderen aan door het samen opstellen en evalueren van handelingsplannen. Het zorgteam volgt de effecten van begeleidingsinterventies op en stuurt tijdig bij. De school hanteert een genormeerd leerlingvolgsysteem en een ondersteunend computerprogramma om het gedrag van leerlingen op klasniveau in kaart te brengen. Op grond van verzamelde gegevens onderneemt het team acties op kind-, klas- en schoolniveau om probleemgedrag bij te sturen. Een syllabus met begeleidingshulpen biedt ondersteuning. De school handelt preventief om gedragsproblemen te beperken of te voorkomen. Onder meer via het boekje je kunt ze maar één keer opvoeden reikt de school, indien nodig, aan de ouders handvatten aan voor een goede opvoeding. Om de ontwikkeling van kleuters op te volgen, screenen de juffen welbevinden en betrokkenheid en hanteren zij een KVS. Bij de vijfjarigen brengen genormeerde testen de schoolrijpheid in kaart. Ouders krijgen informatie over de ontwikkeling van hun kind via informele en formele contactmomenten, het schoolagenda of het heen-en-weerschrift en de tweemaandelijkse rapporten. Ook bij de directeur, die de (zorg)kinderen zeer goed kent en hun ontwikkeling opvolgt, kunnen zij steeds terecht. De school doet vraaggestuurd een beroep op de expertise en de ondersteuning van het CLB. Teamleden zijn tevreden over de samenwerking. De school tracht eerst te putten uit eigen expertise alvorens de hulp van externe deskundigen in te roepen. Indien externe hulp wenselijk blijkt, gaat de school hierover in gesprek met de betrokken ouders. De therapiecommunicatie met sommige externe hulpverleners gebeurt via een heen-en-weerschrift. De zorgcoördinator informeert teamleden over leer- en ontwikkelingsstoornissen en stelt vraaggestuurd dispenserende, compenserende of remediërende maatregelen voor onder meer voor leerlingen met dyslexie. De GOK-leerkracht ondersteunt klasextern de woordenschatverrijking bij enkele anderstaligen. Zij hanteert aangepaste taalstimulerende methodieken en materialen die ook binnen de klaswerking hun nut bewijzen.

10 10 In de lagere afdeling komen twee kinderen in aanmerking voor gon-begeleiding. De externe hulpverleners ondersteunen een individuele aanpak van deze leerlingen en geven tips aan het team. Het zorgteam maakt een schooloverzicht van de leerlingen met bijzondere noden: gon-leerlingen, leerlingen die thuis geen Nederlands spreken, leerlingen met schoolse achterstand, met leerstoornissen of met medische problemen, Ook de concrete (MDO-)afspraken betreffende de klasinterne of -externe begeleidingsinitiatieven en de buitenschoolse hulpverlening zijn in kaart gebracht en duidelijk gecommuniceerd met de betrokken teamleden. Voor de leerlingen met leesproblemen hanteert de GOK-leerkracht doelgericht specifieke begeleidingsen remediëringsmaterialen. Een beloningskaart zorgt voor een externe stimulans. Relevante aspecten die de school kan verbeteren Het KVS / LVS brengt slechts een beperkt aantal aspecten van de totale persoonlijkheidsontwikkeling in kaart. Voor het leergebied Nederlands zijn enkel technisch lezen en spelling in het volgsysteem geïntegreerd. De school kiest voor een elektronische verwerking van de LVS-toetsen maar dit gebeurt niet steeds binnen een aanvaardbaar tijdsbestek. In de kleuterafdeling gebeurt de observatie van de competenties en de vaardigheden weinig gestructureerd en doelgericht. Afspraken betreffende de signalering van moeilijkheden zijn slechts beperkt vastgelegd. Een planmatige aanpak voor het ontwikkelen en het opvolgen van de lees- en rekenvoorwaarden is in de kleuterafdeling eerder beperkt uitgebouwd. Een behoorlijk aantal leerlingen neemt niet deel aan de sneeuwklassen. De thuisblijvers genieten, ondanks het vervangprogramma, gedurende deze acht dagen niet van een evenwaardig aanbod. Bij de schriftelijke rapportering wil de school duidelijk maken welke leerlingen aangepaste leerstof (curriculumdifferentiatie) kregen aangeboden. Niet alle teamleden passen de gedifferentieerde rapportering aan de hand van groene punten toe ook al is dit een schoolafspraak. Bij hoeken- en contractwerk komen gedifferentieerde opdrachten niet echt frequent voor. Relevante aspecten die de school moet verbeteren Niet van toepassing. 2.2 Onderwijsondersteunend functioneren In welke mate ondersteunen de gezamenlijke doelgerichtheid, het interne leiderschap, de communicatie- en overlegmogelijkheden en de professionele ontwikkeling van de teamleden het realiseren van de onderwijskundige doelen? Relevante aspecten waarin de school goed is De school heeft het pedagogisch project van het gemeenschapsonderwijs vertaald in een schooleigen visie met de nadruk op zorgbrede werking. De gezamenlijke aanpak van het GOK-beleid versterkt het gelijkgerichte denken en handelen en stroomlijnt de organisatie van de leerlingenbegeleiding. Het schoolwerkplan en het vademecum met praktische schoolafspraken voor leerkrachten dragen bij tot de gezamenlijke doelgerichtheid. Het team voerde recent een formele zelfevaluatie uit van het GOK- / zorgbeleid. De school gebruikt resultaten van zelfevaluaties om verbeteracties op te zetten of nieuwe prioriteiten op schoolniveau vast te leggen. Als sterke punten van de school vernoemen de teamleden de lage drempel naar de ouders, de zorgbrede werking, de goede verstandhouding in het team, de werkkracht en deskundigheid van de leraren en de directeur, Een schoolvisie uitbouwen omtrent het bewaken van de verticale lijn voor sommige leergebieden en het bewaken van de werkdruk / planlast geven velen aan als werkpunten. De school staat open voor verwachtingen en vragen vanuit de omgeving (bijvoorbeeld van de ouders) maar durft prioriteiten te stellen en keuzes te maken vanuit haar schoolvisie. De directeur is erg begaan met de school en is bezorgd om de goede teamgeest. Ze opteert voor zachte druk op informele wijze, maakt tijd om te luisteren en te helpen en voert een participatief beleid. Teamleden voelen zich betrokken bij de besluitvorming en waarderen haar diplomatisch optreden. De directeur

11 11 vervangt geregeld afwezige leraren om voeling te houden met het klasgebeuren. Ze bewaakt haar agenda zodat er voldoende tijd blijft voor haar pedagogische opdracht. Zij staat open voor feedback van de leraren, de algemeen directeur, de Raad van Bestuur en de pedagogisch begeleider. De samenwerking in het college van directeurs (scholengemeenschap) ervaart zij als ondersteunend. De directeur stimuleert teamleden om goede praktijkvoorbeelden aan elkaar te tonen en zo actuele opvattingen over leren en onderwijzen bespreekbaar te maken. Zij waardeert de aanwezige deskundigheid binnen haar team. De directeur controleert geregeld de planningsdocumenten en brengt klasbezoeken, vooral bij de tijdelijke teamleden. Ze maakt ook tijd voor informele gesprekken. Werkgroepen, verantwoordelijk voor de organisatie van bepaalde schoolactiviteiten, ondersteunen het schoolgebeuren ook al bespreekt het team de meeste zaken samen. De interne communicatie verloopt vlot. Ook de deeltijds aangestelde teamleden ontvangen alle informatie en kunnen de schoolgebeurtenissen opvolgen. De directeur verstrekt aan nieuwe leerkrachten relevante schoolinformatie en zorgt voor hun introductie in het team. De school doet geregeld een beroep op de inzet van leden van de oudervereniging en van de vriendenkring. De kleuterleidsters leggen huisbezoeken af. De school beschikt over een informatiefolder, een website en een schoolkrant om zich bij de ouders en in de ruimere schoolomgeving kenbaar te maken. Teamleden voelen zich gezamenlijk verantwoordelijk voor de totaliteit van het schoolgebeuren. Ze maken formeel en informeel tijd vrij voor professionele samenwerking. Er is voldoende vernieuwingsbereidheid en ruimte voor het uitproberen van nieuwe dingen. Ervaringen, ideeën en materialen uitwisselen en gemeenschappelijke werk- en overlegmomenten behoren tot de schoolcultuur. De school voert, samen met de andere scholen van de scholengemeenschap, een pro-actief personeelsbeleid. Een uniforme opvolgings- en beoordelingsprocedure uitwerken gebaseerd op functieomschrijvingen, is momenteel een prioriteit. Een zelfevaluatie door de tijdelijke leerkracht, een klasbezoek door, een functioneringsgesprek met en een beoordelingsverslag van de directeur zullen onderdeel uitmaken van een gelijkgerichte aanvangsbegeleiding. Een mentor coacht beginnende leraren in de school of tijdens intervisiemomenten op niveau van de scholengemeenschap. Nascholingsinitiatieven vloeien voort uit een behoefteonderzoek. Recente teamgerichte vormingsmomenten hielden verband met het GOK-actieplan en het zorgbeleid. De directeur doet geregeld een beroep op de pedagogische begeleidingsdienst voor vraaggestuurde individu- of teamgerichte ondersteuning. Een studiedag op niveau van de scholengemeenschap, met een waaier aan workshops, is door het team goed onthaald. De scholengemeenschap brengt teamleden geregeld samen om te leren van elkaar over een welbepaald thema. Informatie over het externe nascholingsaanbod is in het personeelslokaal beschikbaar. De directeur houdt een nascholingsoverzicht bij. Op de personeelsvergaderingen komen steeds pedagogischdidactische agendapunten aan bod. Relevante aspecten die de school kan verbeteren Niet alle teamleden krijgen formele opvolging en feedback over hun functioneren. Leraren krijgen veel autonomie en genieten veel vertrouwen. Bij sommigen leidt dit bij gemeenschappelijke initiatieven tot praktijkverschillen. De meesten nemen hun verantwoordelijkheid in grote mate op. Het volgen van individuele nascholing is vrijblijvend. Er zijn teamleden die reeds meerdere schooljaren geen persoonlijke professionaliseringsinitiatieven namen. Tijdens de personeelsvergaderingen overlegt het team weinig per niveau (kleuter / lager) over pedagogisch-didactische onderwerpen.

12 12 3 Beoordeling van de onderwijskwaliteit 3.1 Relevante aspecten waarin de school goed is Het onderwijsleerproces is afgestemd op een harmonische ontwikkeling van de verschillende ontwikkelingscomponenten. Er is aandacht voor de cognitieve, de dynamisch-affectieve, de motorische en de socio-emotionele ontwikkeling van kinderen. In de meeste groepen heerst er een stimulerend pedagogisch klimaat gekenmerkt door wederzijds respect. Er zijn duidelijke regels en afspraken op school-, klas- en kindniveau. Kansen om te bewegen, te handelen en te ervaren komen veelvuldig aan bod. De klasinrichting en de onderwijsleermiddelen ondersteunen het onderwijsleerproces. Bij kinderen met specifieke opvoedings- en onderwijsproblemen werkt het team planmatig en handelingsgericht. De preventie en remediëring beperkt zich niet tot cognitieve aspecten, maar gebeurt ook op socio-emotioneel en motorisch vlak. Het schoolteam beschikt over heel wat dynamiek en vernieuwingscapaciteiten. De teamleden voelen zich samen met de directeur verantwoordelijk voor en betrokken bij de totaliteit van het schoolgebeuren. De school registreert gegevens over het effect van haar onderwijs (output) op school-, klas- en kindniveau. Ze interpreteert en communiceert deze resultaten en koppelt acties aan de evaluatiegegevens. 3.2 Relevante aspecten die de school kan verbeteren: aanbevelingen In de lagere afdeling kan het team voor de leergebieden muzische vorming en wereldoriëntatie meer expliciet een gegradeerd en continu aanbod bewaken. Voor lichamelijke opvoeding in de lagere afdeling kunnen formele afspraken ertoe bijdragen dat het aanbod van de titularis en van de bijzondere leermeester op elkaar zijn afgestemd zodat het geheel van de leerplandoelen evenwichtig aan bod komt. Het team kan de schoolvisie en de schoolafspraken in verband met evaluatie en rapportering nog meer gelijkgericht concretiseren. In de kleuterafdeling zijn er nog groeikansen betreffende het doelgericht en gestructureerd observeren van competenties en vaardigheden. De teamleden kunnen afspraken maken over de signalering van moeilijkheden. 3.3 Relevante aspecten die de school moet verbeteren: tekorten Niet van toepassing.

13 13 4 Risicobeheersingsbeleid 4.1 Toelichting De inspectie heeft een signaalfunctie voor de scholen in het kader van een dynamisch risicobeheersingsbeleid. Zij steunt hierbij op artikel 7 4 van het Besluit van de Vlaamse Regering: 2 De inspectie zal een marginale controle uitoefenen op de voorwaarden inzake hygiëne, veiligheid en bewoonbaarheid. Tevens zal zij onderzoeken of de materieel bevoegde overheden geen tekortkomingen hebben vastgesteld en of alle wettelijk vereiste veiligheidsattesten zijn afgeleverd. Aan de hand van de dynamische inspectie-index zijn volgende vier indicatoren onderzocht: 1 De organisatie van het veiligheids- en welzijnsbeleid 2 De bewoonbaarheid van de schoolinfrastructuur 3 De veiligheid van de leer- en werkomgeving 4 Hygiëne, gezondheid en milieuzorg Iedere indicator wordt gedekt door een aantal variabelen. In de bijlage van dit verslag wordt elke variabele gewaardeerd op een schaal van 0 tot en met Aanbevelingen en tekorten risicobeheersingsbeleid Om het risicobeheersingsbeleid te optimaliseren kan de school: de nodige maatregelen nemen om de geurhinder in de toiletten en in de aanpalende gangen te voorkomen. De school dient de volgende maatregelen te integreren in het beleidsplan en verbeteracties op te nemen in het jaaractieplan: Niet van toepassing. De school moet maatregelen nemen om de volgende tekorten weg te werken: Niet van toepassing. 2 Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de wijze waarop sommige bevoegdheden van de onderwijsinspectie van de Vlaamse gemeenschap worden uitgevoerd ( )

14 14 5 Andere wettelijke bepalingen 5.1 Onderwijsleermiddelen en schooluitrusting De school beschikt over voldoende onderwijsleermiddelen en over een aangepaste schooluitrusting om de ontwikkelingsdoelen na te streven en de eindtermen te realiseren. 5.2 Wettelijke bepalingen Voor zover de inspectie bij de controle van een aantal documenten heeft kunnen vaststellen, wordt de schooladministratie op een correcte manier bijgehouden en afgehandeld. De inspectie brengt de volgende vaststellingen onder de aandacht van het schoolbestuur: de informatie aan de ouders betreffende tijdelijk onderwijs aan huis is onvolledig; de voorzieningen voor leerlingen met een handicap of leerbedreigden, inclusief samenwerkingsvormen met andere scholen van gewoon en / of buitengewoon onderwijs ontbreken in het schoolwerkplan; de school werkt voor de leergebiedoverschrijdende eindtermen leren leren slechts beperkt volgens een schooleigen planning; het nascholingsplan wordt niet voorgelegd aan en goedgekeurd door het lokale overleg- en onderhandelingscomité (LOC); de school mag aan de ouders geen bijdrage vragen voor de aankoop van knutselmateriaal. 5.3 Aanbevelingen en tekorten naleving andere wettelijke bepalingen Aanbevelingen De school kan de naleving van de wettelijke bepalingen verbeteren door op basis van: de omzendbrief Onderwijs aan huis van 17 juni 1997 (referentie BaO/97/5) en het Besluit van de Vlaamse Regering (B.S. 3 02/08/1997) de informatie over onderwijs aan huis in het schoolreglement te actualiseren; art. 47, 1, 4 van het decreet basisonderwijs van 25 februari 1997 de voorzieningen voor leerlingen met een handicap of leerbedreigden, inclusief samenwerkingsvormen met andere scholen van gewoon en / of buitengewoon onderwijs op te nemen in het schoolwerkplan; art. 44, 2, 2 van het decreet basisonderwijs van 25 februari 1997 aan te tonen dat ze planmatig aan de leergebiedoverschrijdende eindtermen leren leren werkt; het decreet betreffende het mentorschap en de nascholing in Vlaanderen van 16 april 1996 art. 47 een nascholingsplan aan het LOC ter goedkeuring voor te leggen; de omzendbrief Kostenbeheersing in het basisonderwijs (referentie BaO/2007/05) geen bijdrage te vragen voor materialen die nodig zijn om de ontwikkelingsdoelen na te streven en de eindtermen te bereiken. Tekorten Niet van toepassing. 3 B.S.: Belgisch Staatsblad

15 15 6 Conclusies en advies 6.1 Conclusies Het onderwijskundig en het onderwijsondersteunend functioneren in deze school voldoen. Het risicobeheersingsbeleid in deze school voldoet. De naleving van de andere wettelijke bepalingen in deze school voldoet. 6.2 Advies In uitvoering van het Decreet van 17 juli 1991, inzonderheid het artikel 5, alsmede in uitvoering van het Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de wijze waarop sommige bevoegdheden van de onderwijsinspectie van de Vlaamse gemeenschap worden uitgevoerd van 2 februari 1999, artikel 10, wordt een gunstig advies uitgebracht voor verdere erkenning en financiering. De inspecteurs basisonderwijs De coördinerend inspecteur basisonderwijs Hilde Vanderlocht Paul s Heeren Vic Pierlet Datum van bespreking van het ontwerpverslag met het schoolbestuur en de directie: 7 december 2007 Datum van verzending aan het schoolbestuur en de directie: Voor kennisneming: De directeur Het schoolbestuur Naam: Anja Preuveneers Datum: Naam & Functie: Guy Beckx, algemeen directeur Datum: Het ondertekende verslag moet binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst teruggezonden worden aan de coördinerend inspecteur: H. Consciencegebouw 4BC04, Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel. Het schoolbestuur kan op- of aanmerkingen formuleren na kennisneming van dit verslag en als bijlage meezenden. Vak bestemd voor de stafleden van de inspectie basisonderwijs Hendrik Consciencegebouw 4BC04 Koning Albert II-laan BRUSSEL De coördinerend inspecteur basisonderwijs Vic Pierlet Coördinerend inspecteur De inspecteur-generaal basisonderwijs Luc Van der Auwera Wnd. inspecteur-generaal