EXPORTBELEMMERINGEN AANPAKKEN

Transcriptie

1 Vee&Logistiek Hét magazine voor de Veeman Vakman 45 e jaargang I nummer 02 I 2015 IBR-STATUS België en Duitsland VERSLAG PRRS-aanpak Hongarije INTERVIEW MET Erik Gostelie EXPORTBELEMMERINGEN AANPAKKEN

2 Inhoud Colofon Vee&Logistiek Uitgegeven door Vee&Logistiek Nederland. Abonnement: 64,95 per jaar. Buitenland: 74,95 per jaar. België en Luxemburg: 69,95 per jaar. Voor aanmelden of adreswijzigingen: of Advertenties dienen uiterlijk op de maandag de week ervoor bij de redactie aangeleverd te zijn. Redactie: Jos Zegers & Viktorija Golovkina (eindredacteur) Postbus AG Zoetermeer Telefoon: Telefax: Informatie : Kalver- varkens- en rundveenoteringen: Website: ING: NL 60 ING B Vee&Logistiek Nederland Adres: Louis Braillelaan EK Zoetermeer Druk en grafische verzorging: Dipas druk & print, dazzl creations Vee&Logistiek verschijnt maandelijks in het eerste weekend van de maand. Advertenties dienen uiterlijk op de maandag de week ervoor bij de redactie aangeleverd te zijn. De uitgever kan niet instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie in deze uitgave en kan dan ook geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor schade door eventuele onjuiste berichtgeving. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van de redactie van Vee&Logistiek Nieuwsoverzicht Korte nieuwsberichten. Sectorvoorzitters Sectorvoorzitters van Vee&Logistiek Nederland schrijven over wat er speelt op hun deelgebied. PRRS-aanpak in Hongarije Een verslag over de aanpak van PRRS in Hongarije. Uit de Ouwe Doos Nederlands fokvee vliegt all over the world! Nederlands vee blijven promoten Interview met Erik Gostelie, de directeur van Veepro Holland. Zakendoen in Duitsland Grenzeloos Europa blijft een pad vol hobbels. Actuele exportzaken varkenssector Een verslag over de stand van zaken in de varkenssector. Duurzaam in gesprek Column van Dé van de Riet. IBR-status België en Duitsland Stand van zaken omtrent export van slachtrunderen. Biggenafzet Exportpositie en concurrentie op de exportmarkt. Rubriek In de handel Interview met Maurice Gijzels, mede-eigenaar van een exportslachterij in Sluis. Kalender Evenementen, beurzen en veemarkten. De volgende Vee&Logistiek verschijnt op zaterdag 7 maart. 2 Vee&Logistiek

3 Verslag tot PRRS-vrij worden opstellen en dit ter goedkeuring indienen bij de Food Chain Safety and Animal Health Directorate van de betreffende provincie. Deze moet dit plan goedkeuren en passend vinden in het geheel van de PRRS-aanpak in de betreffende provincie. Vaccinatie is in principe verboden, tenzij de CVO er toestemming voor geeft. Gebaseerd op de bedrijfsplannen moet het veterinair hoofd in de provincie de route bepalen en aangeven wanneer zijn provincie vrij zal zijn. In de zeven eerste provincies zijn er nog steeds positieve dieren op de commerciële bedrijven, hier is al per bedrijf een plan gemaakt hoe vrij te worden. Tijdspad De Hongaarse overheid verwacht de eerste zeven provincies officieel PRRS-vrij te kunnen verklaren per 30 juni De overige provincies zullen successievelijk volgen. Importbelemmering De import van dieren in Hongarije is of wordt praktisch gezien vrijwel geblokkeerd. Fokgelten en beren moeten afkomstig zijn van officieel PRRS-vrije bedrijven, met individuele negatieve bloedtest. Bij aankomst moeten ze eerst zestig dagen in quarantaine en tweemaal serologisch onderzocht worden. Positieve dieren moeten na doden op een lab nader onderzocht worden. Wordt het virus aangetroffen, dan moeten alle quarantainedieren geslacht worden zonder financiële compensatie. Ook importbiggen moeten afkomstig zijn van PRRS-negatieve bedrijven en in quarantaine met individueel onderzoek. Dat is praktisch en economisch niet haalbaar. Risico Het risico van herinfectie op de bedrijven waar zoveel kosten worden gemaakt, neemt de overheid voor lief. Volgens de Hongaarse CVO Dr. Lajos Bognar is dit de enige methode: De sector zelf gaat het hier niet zelf regelen vanwege de onsamenhangendheid van de ondernemers in de varkenssector. Wij hebben geen sterke boerenorganisatie die het initiatief neemt. Willen we van PRRS af komen, dan is dit de enige methode. De overheid ziet ook in dat vermoedelijk een aantal bedrijven zal stoppen en de varkenspopulatie op korte termijn mogelijk terugloopt in aantal. Als dat zo is, moeten we dat accepteren. Wij verwachten dat we uiteindelijk een sterkere varkenshouderij overhouden in Hongarije, aldus de CVO. Deze uitspraak is bijzonder, omdat politiek vooral wordt ingezet op verdubbeling van de varkensstapel, aanvankelijk in 2016, nu inmiddels bijgesteld naar het jaar Aanpak Nederland Bonne van Dam heeft kort uitleg gegeven over de aanpak van PRRS in Nederland. Belangrijk verschil is dat in Nederland de sector zelf het initiatief heeft genomen, en gekozen heeft voor een geleidelijke aanpak met start in een varkensarmere regio met vrijwillige deelname. Door het nemen van managementmaatregelen en veel aandacht voor interne en externe bioveiligheid, wil een regio door samenwerking en gezamenlijke actie PRRS beheersen en vervolgens eradiceren. Het vierjarig project met zo n zeventig bedrijven in Noord-Nederland moet aantonen in hoeverre dit lukt. Wat ervan geleerd wordt, kan vervolgens verder uitgerold worden in heel Nederland. In het Nederlandse project is echt uitgegaan van de varkenshouder zelf en zijn eigen motivatie PRRS-vrij te worden. Dat werkt anders dan wanneer zoiets van bovenaf opgelegd wordt. Discussie De Hongaarse CVO vindt zo n vierjarige periode veel te lang duren. Hij vindt hun programma van korte snelle klappen effectiever. Van Dam heeft aangegeven dat het de vraag is of er in het Hongaarse project wel voldoende aandacht is voor de motivatie en het management van de varkenshouders. Je kunt wel in korte tijd alle dieren vervangen, maar als de werkwijze niet bioveilig is, heb je een PRRSvirus zo weer binnen. De CVO erkent dat punt. Van Dam beschreef vervolgens de coaching (hiervoor is interesse van Hongaarse zijde) en het opstellen van een individueel bedrijfsplan (maatwerk) als een sterk punt van de Nederlandse aanpak. De geleidelijke weg geeft een solide basis is het idee. De deelnemers pakken actief zaken aan op hun bedrijf en collectief richting erfbetreders, transporteur etcetera. Zo ontstaat er een saamhorigheid vanuit de tenen om de regio te vrijwaren van PRRS. Conclusie De Hongaarse overheid wil een snelle upgrade in de varkenssector maken en schrijft daarom een verplichte, rigoureuze en kostbare PRRS-aanpak aan de varkenshouders voor. Je kunt je afvragen of hier niet een groot afbreuk- / herbesmettingsrisico en (te) weinig draagvlak en matige motivatie van de deelnemers aan de orde zijn. De Hongaarse aanpak kan leiden tot een behoorlijke afname van de varkensstapel, veel te hoge kosten voor de overheid, maar vooral ook voor de ondernemer. Over de beschikbaarheid van grote hoeveelheden PRRS-vrije dieren wordt bij de Hongaren redelijk licht gedacht. Deze aanpakt vormt voor Nederlandse In het Nederlandse project is uitgegaan van de varkenshouder zelf en zijn eigen motivatie PRRS-vrij te worden. exporteurs en varkenshouders met bedrijven in Hongarije een handelsbelemmering. Maar de ingeslagen weg lijkt onherroepelijk. We blijven aan de bel trekken, maar vanuit Brussel blijft het nog steeds stil. 10 Vee&Logistiek

4 Interview 12 Vee&Logistiek Nederlands vee blijven promoten

5 Interview selecteren op dieren die niet alleen veel melk produceren, maar die ook een goede kwaliteit melk leveren (hoog vet en eiwit percentage) en die robuust zijn waardoor zij langer productief blijven. Nederland staat ver boven andere landen wat betreft het aantal kilogram vet en eiwit per kilogram melk. Nederlandse koeien zijn betrouwbaar en gaan vaak langer mee dan koeien uit andere landen omdat Nederlandse veehouders ongelofelijk goed zijn in het selecteren van de juiste kenmerken aan de hand van fokwaarde-indicatoren. Daardoor hebben onze fokrunderen uitstekende genetische melkeigenschappen, prima beenwerk en zijn zij duurzaam waardoor zij langer meegaan zelfs onder minder gunstige omstandigheden. En dat wil men steeds meer. De focus was heel lang op hoge melkproductie, maar mensen in het buitenland hebben steeds meer door dat de kwaliteit van de melk heel belangrijk is en dat de dieren ook langer meegaan. Want als ze langer meegaan, zijn de kosten per kilogram melk natuurlijk ook lager. Hoe lossen Nederlandse exporteurs tekort aan exportvee op? Je ziet nu dat steeds meer Nederlandse exporteurs ook hun toevlucht nemen tot andere EU -landen om te kunnen voldoen aan de gestegen vraag. Tevens zijn wij groot voorstander van het gebruik van gesekst sperma teneinde meer vaarzen ter beschikking te krijgen. De Nederlandse overheid wil dat de geëxporteerde runderen goede nazorg krijgen en dat zij daadwerkelijk optimaal voor de melkproductie ingezet kunnen worden. Hoe wordt dit geborgd? Hiervoor zijn geen verplichte wettelijke controles, maar als Veepro letten we er wel op dat de dieren niet naar plekken geëxporteerd worden waar ze geen kans van succes hebben. Via de landbouwraden in die landen monitort de overheid ook of de dieren goede nazorg krijgen en of ze daadwerkelijk voor de melkproductie gebruikt worden. Onlangs zijn er bijvoorbeeld vaarzen naar Pakistan gegaan naar een boer met super moderne Voor de export van vee is het noodzakelijk om IBR- en BVD-vrij te worden vleeskalverhouderijen en importeren heel veel kalveren uit het buitenland. Daarom is het voor de kalversector heel nadelig om streng te controleren op IBR, want dat zou een beperking geven voor het aantal te importeren dieren. Voor de export van vee is het juist heel interessant om IBR-vrij te worden. Als Veepro wilden wij al heel lang de artikel 9 status voor IBR en BVD. Dus daar zit een belangentegenstelling. Dat wordt nu gelukkig opgelost omdat Nederland zich bewust is geworden van de grote nadelen die het niet vrij zijn van IBR en BVD met zich meebrengen. Nu hebben we geen andere keus en moeten dus zo snel mogelijk in actie komen als we onze positie in de markt willen behouden. Verder is het zo dat IBR en BVD veel kosten met zich meebrengen, dus we willen ook om bedrijfseconomische redenen vrij zijn van deze ziektes. In hoeverre brengt dat onze concurrentiepositie op de exportmarkt in gevaar? Voor de export van rundvee is het noodzakelijk om IBR- en BVD-vrij te worden. Ik denk dat we anders een heel groot probleem gaan krijgen met onze exportpositie. Vanwege het feit dat wij niet vrij zijn van deze aandoeningen moeten onze exporteurs extra kosten maken om aan te tonen dat onze exportvaarzen vrij zijn. Dus als je hier in Nederland kunt aantonen dat de dieren BVD- en IBR-vrij zijn, zal dit de export vergemakkelijken. Denkt u dat de vraag naar Nederlands rundvee blijft groeien? En wat verwacht u van de ontwikkeling van de prijzen in de toekomst? Ik verwacht dat de vraag blijft groeien, maar het probleem is dat de vraag naar Nederlands rundvee groter is dan het aanbod. De afschaffing van de superheffing zorgt ervoor dat Nederlandse melkveehouders meer dieren zelf gaan houden waardoor er een tekort ontstaat aan fokvaarzen voor de export. De prijzen voor exportvaarzen stijgen, zeker omdat Nederland ook strenge veterinaire eisen stelt waardoor de kosten nog eens extra verhoogd worden. Op deze manier wordt Nederland wel erg duur in vergelijking met andere landen. Er is dus wel veel vraag naar Nederlands rundvee, en die zal niet snel minder worden, maar zal waarschijnlijk niet zo groot worden als we hoopten. Nederland zou in feite meer fokrunderen kunnen exporteren. 14 Vee&Logistiek geconditioneerde stallen. Verder zie je dat de veehouders in die landen niet geneigd zijn om die dieren zomaar op te offeren voor iets anders, omdat fokrunderen relatief duur zijn. Bovendien willen die veehouders eraan verdienen en dat kan alleen als de koeien voldoende melk produceren en daarvoor is een goede verzorging nodig. Het is wel zo dat de koeien in het buitenland toch wel iets sneller slijten dan in Nederland, met name door de klimaatverschillen. Maar onze exporteurs begeleiden die veehouders door ze te adviseren over voeding, stallenbouw, melkinstallaties, veterinaire zorg en door ze in contact te brengen met agrarische consultancy bureaus die hen kunnen begeleiden. Waarom is Nederland volgens u zo laat begonnen met de IBR- en BVD-bestrijding? Nederland heeft een hele intensieve kalversector. We hebben de beste Welke andere ziekten hebben prioriteit? Het Schmallenbergvirus, Blauwtong en BSE zijn ook heel belangrijk om rekening mee te houden. Maar momenteel hebben IBR en BVD meer prioriteit. Wat zijn de plannen van Veepro voor het jaar 2015? We zullen Nederlands rundvee wereldwijd blijven promoten. We willen de procedure om certificaten te maken en aan te passen optimaliseren en het mogelijk maken om de certificaten snel te kunnen aanpassen wanneer bepaalde dierziektes niet meer voorkomen. Het is namelijk kostenverhogend als je daarop moet blijven testen. Een ander belangrijk punt is de eerder genoemde IBRen BVD-bestrijding. Daar gaan we samen met LTO Melkveehouderij, SBK, GD, CRV en ZuivelNL intensief aan werken. Tot slot willen we de communicatie naar onze leden toe optimaliseren, ons netwerk uitbreiden en meer tijd besteden aan lobbyactiviteiten.

6 Achtergrond Biggenafzet: exportpositie en concurrentie op exportmarkt Voor de Nederlandse varkenshouderij is de export van biggen en de exportpositie op de internationale markt van cruciaal belang. De concurrentie bij biggenleveranties in binnen- en buitenland is groot. Zeker ook in het buitenland moet de afzet goed geregeld zijn, met structureel leveringen vanaf vermeerderaars naar buitenlandse afnemers. In het belang van de vermeerderaar, de exporteur en de hele Nederlandse varkenshouderij. De vleesvarkenshouders of tussenpersonen zijn kritisch op het aangeboden product. Zij stellen steeds hogere eisen en de verwachtingen moeten waargemaakt worden. Voldoe je er niet aan en geef je geen passende oplossing of alternatief? Dan stapt je afnemer steeds eerder en gemakkelijker over naar een andere leverancier. In Duitsland kan dat maar zo een Deen zijn Deense concurrentie De concurrentie bij de afzet op de Duitse markt is ongekend hard. Daar waar de Nederlandse exporteurs zich de laatste jaren steeds meer gefocust hebben op de Duitse markt, ervaren zij meer en meer stevige concurrentie. Vooral vanuit Denemarken en Deense exporteurs. Denemarken heeft zich zeker het laatste decennium ontwikkeld tot een sterk exporterend land met inmiddels een export van 8,1 miljoen biggen in de eerste negen maanden van Daarvan ging zo n zestig procent (4,9 miljoen) naar afnemers in Duitsland. Het lijkt er dus op dat de populariteit van Deense biggen groeit bij de Duitse vleesvarkenshouders. Wat maakt nou dat wij op de Duitse markt zo n sterke concurrentie van de Denen ervaren? Welke factoren spelen daarin de belangrijkste rol en waarop moet de Nederlandse sector de nadruk leggen om sterk in de markt te staan? Er is hier sprake van een aantal open deuren, maar die moeten continu onder de aandacht staan en verbeterd worden. Gezondheid Een goede gezondheid en lage ziektegevoeligheid zijn mogelijk de belangrijkste factoren. Vleesvarkenshouders willen gezonde harde biggen met goed weerstandsvermogen. Nederland heeft op dat gebied een imagoprobleem, in tegenstelling tot Denemarken dat de naam heeft gezonde biggen van gezonde herkomstbedrijven te leveren. Feit is dat men daar een centrale database heeft met daarin de varkensbedrijven en hun gezondheidsstatus en monitorprogramma s waaraan ze deelnemen. Informatie over dieren en bedrijf Als de afnemer van biggen kan beschikken over informatie over de dieren en de gezondheidsstatus van het herkomstadres, is dat een pré. Deze transparantie draagt positief bij aan vertrouwen. Het geeft de afnemer, zoals de Duitse vleesvarkenshouder 20 Vee&Logistiek

7 Agenda Veemarkten Dag Plaats Soort Aanvoer vanaf Aanvang Maandag Barneveld Paarden 6:00 uur 7:00 uur Bunnik Runderen 4:00 uur 7:00 uur Dinsdag Leeuwarden Schapen 4:00 uur 6:00 uur (maandag 16:00-20:00 uur) Purmerend Nuka s 5:30 uur 7:00 uur (maandag) 15:30-22:00 uur Leeuwarden Nuka s 16:00 uur 19:00 uur Woensdag Purmerend Schapen 6:00 uur 7:00 uur (dinsdag) 17:30-22:00 uur 6:00 uur Donderdag Bunnik Schapen 04:00 uur 6:30 uur Leeuwarden* Runderen 05:00 uur 6:00 uur (woensdag) vanaf 16:00 uur Vrijdag Purmerend Runderen 6:00 uur 8:00 uur (donderdag) 20:00-22:00 uur * Rundermarkt is tevens voor weiderunderen, behalve de laatste donderdag van de maand, slachtveemarkt in verband met aanvoer van stieren. 9 februari Netwerkbijeenkomst EZ-Landbouwraden 2015, Hotel NHow Rotterdam Deze bijeenkomst is een uitstekende gelegenheid om u te informeren over kansen en ontwikkelingen in verschillende delen van de wereld. U kunt in gesprek met de landbouwraden die wereldwijd werkzaam zijn op de Nederlandse ambassades. De Agribusiness netwerkbijeenkomst begint om 16:30 uur in aanwezigheid van staatssecretaris Sharon Dijksma. Meer informatie op pagina februari Spreekuur, Baarle-Nassau Dinsdag 24 februari bent u van harte welkom op het verzamelcentrum van John Baijens in Baarle-Nassau! Jos Zegers zal daar tussen en uur aanwezig zijn om al uw vragen te beantwoorden! Volg Vee&Logistiek Nederland via Twitter en Facebook! Populairste tweets in Goed over #bigkwaliteit en rol #veehandel daarin. #VeemanVakman 24 Vee&Logistiek 02 Zojuist super gesprek gehad Lees het interview in NL mag idd wat trotser zijn op de #Veetransporteurs geboren voor 1 juli 1955 opgelet! Vrijstelling nascholing #code95 vervalt per 1 juni 2015.