EEN UITGAVE VAN YMERE EN HET NIBUD JANUARI Beter omgaan met geld

Transcriptie

1 Geldkrant EEN UITGAVE VAN YMERE EN HET NIBUD JANUARI 2011 Beter omgaan met geld Omgaan met geld, het lijkt zo gemakkelijk. U ontvangt uw inkomen, betaalt de rekeningen en koopt af en toe eens wat. Maar waar blijft uw geld toch? Lukt het u nog wel om uw rekeningen te betalen? Staat u regelmatig rood? Dan is het slim om uw inkomsten en uitgaven eens goed onder de loep te nemen. In deze Geldkrant vindt u veel informatie en s die u daarbij helpen. De krant is in opdracht van Ymere ontwikkeld door het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting), dé specialist op het gebied van goed omgaan met geld. Blijf reclamedebaas Overal komt u het tegen: reclame. Advertenties in tijdschriften en reclamespotjes op televisie. Aanbiedingen in supermarkten en warenhuizen. Of u krijgt een cadeautje als u een bepaald artikel koopt. En reclame belooft u van alles: u wordt mooier, blijer en gelukkiger als u het artikel koopt. Probeer daar maar eens weerstand aan te bieden! Echt nodig? Als u met een aanbieding bij de kassa staat, stel uzelf dan eens de vraag: Wil ik dit (al langere tijd) echt hebben? Is dit een gunstige prijs? Gaat dit artikel voor extra kosten zorgen? (bijvoorbeeld spelletjes bij een spelcomputer). Zo ja, kan ik die betalen? Zou ik dit artikel over twee weken ook hebben gekocht? De kans is groot dat u het product eigenlijk helemaal niet nodig hebt. Of dat het toch niet zo goedkoop is als het eerst leek. Aanbiedingen Hebt u een product écht nodig? Dan zijn aanbiedingen natuurlijk interessant. Let er wel op dat u het product gebruikt voordat de houdbaarheidsdatum afloopt. Want vaak geldt de korting voor grotere verpakkingen. Of krijgt u drie artikelen voor de prijs van twee. En krijgt u korting op een merkartikel? Meestal is de merkloze variant nog goedkoper. Interview Julia (37) kwam na het winkelen in de stad gegarandeerd met meer dingen thuis dan ze van plan was om te kopen. Dan was er weer een leuke broek in de aanbieding of gaf de drogist een flinke korting op haar lievelingsparfum. Ik ben kritischer geworden op al die aanbiedingen Eenmaal thuis had ze er alweer spijt van. Die broek had ik eigenlijk helemaal niet nodig en dat parfum was toch niet zo goedkoop als het leek. Elke keer trapte ik er weer in. Nu maak ik van tevoren een lijstje en mag ik niet méér kopen dan op mijn lijstje staat. En als ik toch in de verleiding kom, dan bedenk ik eerst of ik het wel écht nodig heb. Negen van de tien keer leg ik het dan weer terug. ' Prijzen vergelijken Het is ook slim om prijzen te vergelijken. Een voorbeeld. Twee merken hagelslag kosten allebei 2 euro per pakje. Het ene pakje weegt 400 gram en het andere 450 gram. De prijs is hetzelfde, maar toch is het ene merk duurder dan het andere. Je krijgt gewoon minder hagelslag voor dezelfde prijs! Let daarom niet alleen op de prijs, maar ook op de hoeveelheid. In de winkel staat bij de prijs vaak ook de prijs per kilo of per liter van het artikel. Daaraan kunt u zien welk merk het goedkoopst is. Hoeveel is de korting eigenlijk? 'Deze week 15 procent korting op alle schoenen!' Dat klinkt aantrekkelijk, maar hoeveel korting krijgt u eigenlijk? Stel een paar schoenen kost 75 euro. Eén procent is 75 cent. Vijftien procent is 11,25 euro. Voor de schoenen betaalt u dus 75 euro min 11,25 euro is 63,75 euro. Kunt u dat betalen? Geldkrant 1

2 Naast uw salaris of uitkering kunt u recht hebben op allerlei tegemoetkomingen en toeslagen. Vaak moet u deze wel zelf aanvragen. Op welke tegemoetkomingen u recht hebt, hangt af van uw inkomen, leeftijd, of u werkt of niet en of u kinderen hebt. Ook gemeenten hebben vaak speciale regelingen voor hun inwoners met een laag inkomen. Haaluwvoordeel! Huurtoeslag en andere toeslagen Bij de Belastingdienst kunt u huurtoeslag aanvragen. Huurtoeslag is een tegemoetkoming in de huurkosten. De huurtoeslag zorgt ervoor dat iemand niet te veel huur betaalt in verhouding tot zijn inkomen. Om in aanmerking te komen voor huurtoeslag mag uw huur niet te hoog zijn. Ook mogen uw inkomen en vermogen niet boven een bepaalde grens uitkomen. Naast huurtoeslag kunt u nog meer toeslagen aanvragen bij de Belastingdienst: zorgtoeslag, als u een te hoge premie voor uw zorgverzekering betaalt in verhouding tot uw inkomen; kinderopvangtoeslag, als u een kind hebt dat naar de officiële kinderopvang gaat; kindgebonden budget, als u een bepaald inkomen hebt en ook kinderbijslag ontvangt. Lees meer informatie op of bel de gratis Belastingtelefoon ( ). Voor vragen over huurtoeslag kunt u ook bij Ymere terecht. Heffingskortingen Er bestaan verschillende heffingskortingen. Daardoor betaalt u uiteindelijk minder belasting. Voorbeelden zijn: inkomensafhankelijke combinatiekorting voor een alleenstaande ouder of de minst verdienende ouder met kinderen jonger dan 12 jaar; alleenstaande ouderkorting voor alleenstaande ouders van een inwonend kind jonger dan 27 jaar. Werkende alleenstaande ouders met kinderen jonger dan 16 krijgen daarnaast nog de aanvullende alleenstaande ouderkorting; Wilt u weten op welke tegemoetkomingen u recht hebt? Kijk op en vergeet ook niet te kijken op de website van de gemeente waarin u woont. ouderschapsverlofkorting voor ouders die ouderschapsverlof hebben opgenomen. Sommige heffingskortingen moet u zelf aanvragen, andere krijgt u automatisch. Bel voor meer informatie de gratis Belastingtelefoon ( ). Kosten waar u niet onderuit kunt? U kunt bij de gemeente geld aanvragen voor noodzakelijke kosten in bijzondere omstandigheden. Denk aan de eigen bijdrage voor thuiszorg, kosten van het wassen van beddengoed van een gehandicapte of schoolkosten voor kinderen tot 18 jaar. Of u een bijdrage ontvangt en hoeveel, hangt af van het soort kosten en uw inkomen en vermogen. U krijgt het geld alleen als andere instanties, zoals de zorgverzekeraar, de kosten niet vergoeden. Ook mag u de kosten voor de aanvraag nog niet gemaakt hebben. De gemeente verstrekt geen bijdrage met terugwerkende kracht. Meer informatie kunt u krijgen bij uw gemeente. Lange tijd een minimuminkomen? Leeft u al een aantal jaar van een laag inkomen en hebt u geen zicht op inkomensverbetering? Dan kunt u in aanmerking komen voor de langdurigheidstoeslag. Dat is een financieel extraatje als u: tussen de 21 en 65 jaar bent; ten minste 3 of 5 jaar (afhankelijk van de gemeente) achter elkaar een inkomen hebt net boven de bijstandsnorm (en uw vermogen niet boven de vermogensgrens uitkomt). Vaak is de langdurigheidstoeslag niet alleen bedoeld voor mensen met een uitkering. Ook mensen die werken, maar een laag inkomen hebben, kunnen er recht op hebben. Woont u samen, dan moet u beiden voldoen aan de voorwaarden. U kunt de toeslag naar eigen inzicht besteden. Meer informatie bij de gemeente. Kwijtschelding van heffingen Ieder huishouden betaalt heffingen aan de gemeente, zoals het rioolrecht en de afvalstoffenheffing. De gemeente gebruikt de opbrengsten voor de rioolvoorziening en de gemeentelijke reinigingsdienst. Ook aan het waterschap betaalt ieder huishouden belastingen; de waterschapsbelastingen. Huishoudens met een inkomen op bijstandsniveau of net daarboven kunnen in aanmerking komen voor (gedeeltelijke) kwijtschelding. Iedere gemeente bepaalt zelf de regels voor kwijtschelding, dus vraag ernaar bij de gemeente en het waterschap. Kortingspas Meedoen aan sport, cultuur en ontspanning kost geld. Veel gemeenten geven daarom een kortingspas of stadspas aan mensen met een laag inkomen. U krijgt dan een flinke korting op bijvoorbeeld een museumbezoek, het lidmaatschap bij een (sport)club of bij evenementen. Wilt u weten of de gemeente waarin u woont een kortingspas aanbiedt en zo ja waarvoor? Neem dan contact op met uw gemeente. U kunt daar ook navragen of de pas gratis is voor mensen met een laag inkomen en welke criteria gelden om hiervoor in aanmerking te komen. Kijk ook even op de website van uw gemeente. Collectieve zorgverzekering Bij veel gemeenten kunt u een ziektekostenverzekering afsluiten. Dat is een basisverzekering én een aanvullende verzekering, waarop u korting krijgt. Ook krijgt u meer kosten vergoed en hogere vergoedingen. Deze regeling geldt meestal voor inwoners met een inkomen tot 110 of 120 procent van de toepasselijke bijstandsnorm. Vraag bij uw gemeente naar de mogelijkheden voor u. Geld lenen is heel gemakkelijk. Even de bon invullen en het wordt meteen geregeld. Handig als u opeens iets duurs wilt kopen. Maar lenen heeft ook nadelen en risico s. Vraagt u zich daarom een paar dingen af voordat u een lening afsluit. Geld lenen? Doe het wel verstandig Kunt u de lening betalen? Lenen kost geld. Elke maand betaalt u een deel van de aflossing, en ook nog eens rente. Uw vaste lasten nemen daardoor toe. Zo houdt u minder over voor al uw andere uitgaven. Komt u dan in de problemen? Maak een begroting van uw inkomsten en uitgaven voordat u een lening afsluit. Als de bank u geld wil lenen, dan is dat geen garantie dat de aflossing in uw uitgavenpatroon past! Check dat met de Risicometer Lenen op Sparen in plaats van lenen? Hebt u de aankoop echt dringend nodig? Nee? Dan kunt u beter een paar maanden wachten en het benodigde bedrag in de tussentijd sparen. Sparen kunt u doen wanneer het u uitkomt, terwijl u met een lening meteen aan een verplichting vastzit. Bovendien levert spaargeld rente op en een lening kost alleen maar extra geld. Vergelijk leningen Vraag bij meerdere banken een offerte aan voor een lening. Vergelijk ook de looptijden van de leningen. Een lening met een langere looptijd heeft misschien lagere maandlasten, maar uiteindelijk bent u duurder uit. U betaalt immers een langere tijd rente over de lening. Vraag ook of u de lening eerder mag aflossen dan afgesproken. Soms moet u dan een boete betalen, omdat de bank minder rente ontvangt als u eerder aflost. Om leningen goed met elkaar te kunnen vergelijken, moet de aanbieder ook de effectieve rente vermelden. Dat is de rente inclusief alle bijkomende kosten. Bureau Krediet Registratie Als u leent bij de bank, schakelt de bank het Bureau Krediet Registratie (BKR) in. Dat is wettelijk verplicht. Het BKR bekijkt of u al leningen hebt lopen, en zo ja, voor welk bedrag. Ook bekijkt het BKR hoe u in het verleden met leningen bent omgegaan. Op basis van die gegevens besluit de bank of u de lening krijgt. De bank voorkomt daarmee dat u te veel leent. Kijk ook op U kunt het beste natuurlijk helemaal geen geld lenen. Wilt u toch lenen, houdt u zich dan aan de volgende spelregels: U weet vooraf dat u de aflossing kunt betalen. U lost niet langer af dan dat u het artikel kunt gebruiken. U betaalt niet meer voor de lening dan nodig is. 2 Geldkrant

3 Leent u voor iets dat u vier jaar wilt gebruiken? Dan moet u die lening binnen vier jaar aflossen. Anders betaalt u voor iets wat u al lang niet meer gebruikt. Ligt bij u de post ook altijd door elkaar? Raakt u rekeningen kwijt en krijgt u steeds herinneringen? Grote kans dat uw administratie een rommeltje is. Ga er een uurtje per week voor zitten en pak uw administratie aan. Hoe doet u dat? Maakuwadministratie overzichtelijk Post opruimen Ruim de post één keer per week op. Dan raakt u belangrijke papieren niet kwijt. Ook betaalt u dan alle rekeningen op tijd. Bewaar ook een brief over de huurverhoging of servicekosten en de eindafrekening van het energiebedrijf goed. In een ordner met tabbladen raakt er niets zoek. Rekeningen betalen Op bijna alle rekeningen staat een vervaldatum. Hieraan kunt u zien wanneer het geld betaald moet zijn. Stop rekeningen die u niet meteen betaalt in uw ordner achter het tabblad 'Nog betalen'. Kijk steeds als u de post opruimt of u nog rekeningen moet betalen. Regelt u uw bankzaken via internet? Dan kunt u uw betaalopdrachten klaarzetten voor uitvoering op een later tijds. Schrijf op de rekening wanneer u het geld hebt overgemaakt en doe deze in uw ordner. Krijgt u rekeningen per mail? Print deze dan uit. Rekeningafschriften Via de rekeningafschriften van de bank kunt u overzicht houden op uw betalingen. U kunt controleren of uw rekeningen zijn betaald en of de juiste bedragen zijn afgeschreven. Niet alle banken sturen automatisch rekeningafschriften. Regelt u uw bankzaken via internet? Controleer dan elke week uw betalingen en het saldo op de website van de bank. Print ook elke twee weken een overzicht van de betalingen. Maakt u geen gebruik van internetbankieren? Vraag de bank dan of ze u elke twee weken een afschrift toestuurt. Bij de meeste banken betaalt u daar een paar euro per jaar voor. Bewaar de afschriften in een apart opbergmapje voor rekeningafschriften. Reageren op post Op sommige post moet u reageren. U moet bijvoorbeeld belastingaangifte doen, of u hebt een brief gekregen over een huurachterstand. Bijna altijd moet u binnen een bepaalde termijn reageren. Die termijn staat in de brief. Lukt het u niet om de gevraagde actie te ondernemen, vraag dan hulp. Maak tot slot een kopie van uw reactie en doe deze in uw ordner achter het juiste tabblad. Doen: Maak de post dagelijks open. Gooi reclame meteen weg. Bewaar post op een vaste plek in huis, bijvoorbeeld op een bureau. Bewaar belangrijke post in een ordner met tabbladen. Bewaar rekeningafschriften van de bank in een mapje. Controleer de afschriften van de bank. Betaal zo veel mogelijk rekeningen automatisch. Niet doen: Post langer dan twee weken laten liggen. Post niet openmaken. Hopen dat een rekening vergeten wordt. Garantiebewijzen weggooien. Taakverdeling Doet uw partner de administratie? Neem dan eens in de twee maanden samen met uw partner de administratie door. U bent er immers beiden verantwoordelijk voor. Wilt u weten hoeveel u eigenlijk uitgeeft? Houd dan uw dagelijkse uitgaven bij in een kasboek. Binnen één of twee maanden weet u waar uw geld blijft. Als u een kasboek bijhoudt, geeft u vaak vanzelf al minder uit. En dat bespaart dus geld. Waar blijft uw geld? Voorbeeld Doen: Koop een schrift of een echt kasboek. Neem voor elke week een nieuw blaadje. Schrijf op elk blaadje voor welke week het kasboek is. Neem voor elk bedrag dat u uitgeeft een nieuwe regel. Schrijf de datum op waarop u het geld hebt uitgegeven. Schrijf op wat u gekocht hebt. Schrijf op hoeveel geld u hebt uitgegeven. Tel de bedragen van de hele week bij elkaar op. Schrijf de uitkomst onderaan de bladzijde (bij totaal). Kasboek week van 30 oktober tot 7 november datum wat gekocht bedrag 30 oktober boodschappen 18,10 30 oktober brood 3,30 30 oktober groente 7,35 4 november boodschappen 6,15 5 november brood 1,65 6 november tafel 45,00 Totaal 81,55 Geldkrant 3

4 Een begroting maken kan handig zijn. Bijvoorbeeld als u wilt weten of u voldoende geld hebt voor een verhuizing of nieuwe meubels. Een begroting maken is ook aan te raden als u vaak rood staat of achterloopt met het betalen van de huur. Of als u niet precies weet waar uw geld blijft. En ook als u wilt uitrekenen hoeveel u maandelijks kunt inlopen op uw huurachterstand. Een begroting is een overzicht van al uw inkomsten en uitgaven. Op deze pagina staat hoe u een begroting kunt maken. Op de pagina hiernaast kunt u uw inkomsten en uitgaven invullen. Een begroting maken Een maandbegroting Een begroting van een maand is het meest overzichtelijk. Veel inkomsten krijgt u immers per maand. En veel uitgaven betaalt u per maand. Maar uw inkomsten en uitgaven zijn niet iedere maand even hoog. Salaris of een uitkering krijgt u eens per maand (of per vier weken, reken deze dan om naar een maandbedrag). Maar de kinderbijslag krijgt u één keer per drie maanden. En het vakantiegeld één keer per jaar. Dat geldt ook voor de uitgaven: die zijn ook niet elke maand hetzelfde. De huur en de energierekening betaalt u één keer per maand, maar de wegenbelasting en verzekeringspremies veel minder vaak. Een begroting van een willekeurige maand laat dus niet goed zien of u uitkomt met uw geld. Het is daarom beter om een gemiddelde maandbegroting te maken. Hierin zijn alle inkomsten en uitgaven in een jaar omgerekend naar een gemiddeld bedrag per maand. Inkomsten en uitgaven opzoeken Hoe maakt u een begroting? Als eerste zoekt u uw inkomsten en uitgaven op. Uw inkomsten en de meeste vaste lasten staan op de afschriften van de bank. De huishoudelijke uitgaven zijn soms lastiger te vinden. Betaalt u de boodschappen met de pinpas? Dan staan de bedragen op de afschriften van de bank. Betaalt u meestal contant? Schrijf dan de bedragen een tijdje op. Na één of twee maanden weet u wat u betaalt aan de boodschappen. Persoonlijk Budgetadvies Een begroting maken kan ook met het Persoonlijk Budgetadvies op Hier kunt u zien wat huishoudens gemiddeld aan alle uitgaven besteden. U kunt uw eigen begroting vergelijken met deze bedragen, bijvoorbeeld wanneer u wilt bezuinigen op bepaalde posten. De reserveringsuitgaven zijn het moeilijkst op te zoeken. Veel mensen proberen hiervoor een vast bedrag per maand te sparen. Hebt u geld over als de vaste lasten en de huishoudelijke uitgaven betaald zijn? Zet dit opzij op een aparte spaarrekening. Komt u uit? Hebt u alle inkomsten en uitgaven gevonden? Reken dan alle bedragen om naar een bedrag per maand. Daarna bekijkt u of u uitkomt met uw geld. Tel alle inkomsten bij elkaar op. Tel daarna alle uitgaven bij elkaar op. Als u de uitgaven aftrekt van de inkomsten, weet u of u per maand genoeg geld hebt om al uw uitgaven te kunnen betalen. Welke uitgaven hebt u? De vaste lasten zijn bijvoorbeeld de huur, energie, water en de telefoonrekening. Meestal hebt u er iets voor ondertekend, zoals het huurcontract. De vaste lasten betaalt u met een vaste regelmaat: één keer per maand, per twee maanden of één keer per jaar. De reserveringsuitgaven zijn huishoudelijke apparaten (ook reparaties hieraan), kleding, meubels en vakantie. Dit zijn vaak hoge uitgaven die u niet zo maar van uw maandinkomen kunt betalen. U moet er dus geld voor reserveren. De huishoudelijke uitgaven zijn bijvoorbeeld eten en drinken, tandpasta en shampoo, en schoonmaakmiddelen. Onder de huishoudelijke uitgaven vallen ook de kosten voor het openbaar vervoer en postzegels. Maak een lijstje van uw uitgaven die mogen en zet ze op volgorde van belangrijkheid. Wat staat er bij u op 1? Cadeautjes? De vakantie? Uw hobby? En wat staat er helemaal onderaan? Uit eten? Nieuwe meubels? Of de tuin? De truc is om minder geld te gaan besteden aan de uitgaven onder in het lijstje. Dan houdt u (meer) geld over voor de dingen die u belangrijk vindt. 4 Geldkrant

5 De maandbegroting Inkomsten gemiddeld per maand Uitgaven gemiddeld per maand Netto salaris of uitkering Vakantiegeld Huurtoeslag Kindgebonden budget Kinderbijslag Zorgtoeslag Belastingteruggaaf Alimentatie Overige inkomsten Totaal inkomsten Interview Mireille (25) heeft een bescheiden inkomen en moet goed letten op haar uitgaven. Maar ik redde het allemaal wel. Tot drie maanden geleden. Ik was net terug van vakantie en mijn geld was bijna op. Ik had nog precies genoeg geld voor de huur van die maand. Toen gingen mijn koelkast én wasmachine tegelijk kapot. Zul je net dan meemaken. Tja, die moest ik natuurlijk wel meteen vervangen. Maar de huur voor de maanden erna schoot er wel bij in. Mireille ging naar Ymere en legde het probleem voor. Zij kwamen gelukkig met een betalingsregeling, maar wezen me ook op de website van het Nibud. Ymere adviseerde om eerst zelf een begroting te maken. Best lastig, maar het gaf een hoop inzicht. Nu zie ik veel beter hoe ik mijn geld besteed, waar het minder kan en hoe ik mijn huurachterstand weer kan inlopen. De begroting laat zien hoe ik mijn geld besteed' Vaste lasten Huur Servicekosten Energie Water Heffingen gemeente en waterschap Zorgverzekering Aansprakelijkheidsverzekering Inboedelverzekering Overige verzekeringen Telefoon, kabel en internet Abonnement krant/tijdschrift Contributie vereniging/(sport)clubs Vaste kinderopvang Wegenbelasting Autoverzekering Onderhoud auto en APK Afbetaling of afschrijving Benzine Openbaar vervoer Alimentatie School- en studiekosten Afbetalingen Totaal vaste lasten Reserveringsuitgaven Kleding en schoenen Inventaris Onderhoud huis en tuin Extra ziektekosten Hobby, uitgaan en vakantie Extra sparen Totaal reserveringsuitgaven Huishoudelijke uitgaven Voeding Was- en schoonmaakmiddelen Persoonlijke verzorging Zakgeld kinderen Overige huishoudelijke uitgaven Totaal huishoudelijke uitgaven Totaal uitgaven Totaal vaste lasten Totaal reserveringsuitgaven Totaal huishoudelijke uitgaven Totaal uitgaven Komt u uit? Totaal inkomsten Totaal uitgaven Inkomsten min uitgaven Geldkrant 5

6 Betalingsachterstanden wegwerken Iedereen staat wel eens rood. Als dat een korte periode is, levert dat meestal geen problemen op. Bedenk wel dat rood staan een vorm is van lenen. U betaalt rente over het bedrag dat u rood staat. Controleer bovendien of uw rekeningen nog wel betaald worden. Stel dat u de huur en de energierekening automatisch betaalt. Als u rood staat, maakt de bank geen geld over naar Ymere en naar het energiebedrijf. Zorg er dan voor dat u de rekening(en) alsnog betaalt. Pas op met aanbiedingen voor leningen. De lage rentes gelden meestal maar héél kort. Daarna gaat u veel meer betalen en bent u bepaald niet goedkoop uit. Er zijn mensen die niet af en toe rood staan, maar die keer op keer te kort komen. Zij lopen het risico op betalingsachterstanden. Het is belangrijk daar snel iets aan te doen. Het gaat als volgt: Hoe groot is de betalingsachterstand? Maak een lijst van alle onbetaalde rekeningen. Schrijf ook op wanneer u het geld had moeten betalen. Voorbeeld Betaling Betaaldatum Bedrag Rekening postorderbedrijf 15 maart 165 Huur april 29 maart 385 Premie zorgverzekering april 29 maart 120 Totaal 670 Hoeveel kunt u terugbetalen? Maak een gemiddelde maandbegroting. Helemaal onderaan in het schema, bij Komt u uit?, kunt u zien hoeveel u gemiddeld per maand overhoudt. Gebruik dat bedrag om de achterstanden in te lopen. Houd er wel rekening mee dat er dure en goedkope maanden zijn; er kunnen nog maanden komen waarin veel rekeningen komen. Zorg ervoor dat u genoeg geld overhoudt om deze te betalen. Anders hebt u zo weer een nieuwe betalingsachterstand. Maak afspraken met schuldeisers Bel alle instanties die geld van u krijgen. Spreek af hoe u uw betalingsachterstanden gaat inlopen. Misschien kunt u in termijnen betalen. Of misschien mag u betalen als u kinderbijslag of vakantiegeld krijgt. Betaal eerst de meest dringende achterstanden. De huur en de zorgverzekering zijn belangrijker dan een rekening van een postorderbedrijf. Betaalt u geen huur, dan kunt u uit uw huis gezet worden. Betaalt u de zorgverzekering niet, dan moet u uw doktersrekening zelf betalen. Uiteindelijk moet u natuurlijk alle achterstanden terugbetalen. Geen geld over? Houdt u geen geld over in uw maandbegroting om betalingsachterstanden in te lopen? Of lukt het u niet om zelf afspraken te maken met de instanties die nog geld van u krijgen? In beide gevallen hebt u deskundige hulp nodig. Neem direct contact op met de gemeente. Zij kunnen u helpen bij het oplossen van uw geldproblemen. Kijk voor meer informatie op Huurachterstand Hebt u problemen met het betalen van de huur? Neem dan zo snel mogelijk contact op met Ymere. We kunnen samen naar een oplossing zoeken. Dit kan bijvoorbeeld een betalingsregeling zijn. Die is kosteloos. U betaalt dan elke maand een bepaald bedrag extra bovenop de huur om de achterstand in te lopen. Om in aanmerking te komen voor een betalingsregeling gelden wel een aantal voorwaarden. Deze zijn afhankelijk van uw persoonlijke situatie. Een andere mogelijkheid is om de huur direct te laten overmaken door de Dienst Werk en Inkomen of uw werkgever. Bel naar de Klantenservice op (088) (lokaal tarief) en maak een afspraak met een huurincassomedewerker om uw situatie te bespreken. Meer informatie is te vinden op Zonder dat we het merken, geven we geld uit aan allerlei kleine dingetjes. Daar kunt u lekker op besparen! Twee euro minder per dag voor de boodschappen? Dat scheelt 650 euro per jaar! Twee keer per week boodschappen doen op de fiets in plaats van met de bus? Dat scheelt 100 euro per jaar. Gebruik twee rekeningen: de ene voor de vaste lasten en sparen, de andere voor huishoudgeld. Wordt u keer op keer verrast door hoge rekeningen die u per jaar moet betalen? Misschien kunt u ze in maandelijkse termijnen betalen. Vraag wel na of daar geen extra kosten aan verbonden zijn. Interview Peter (51) raakte een jaar geleden werkloos. Dat was schrikken, want het was erg plotseling. Ik ging er in inkomen flink op achteruit. Daardoor betaalde ik niet meer alle rekeningen. Op een gegeven moment kreeg ik steeds vaker brieven van bedrijven aan wie ik nog geld schuldig was. De achterstanden en schulden stapelden zich op. Peter ging ten einde raad naar de gemeente. Dat had ik veel eerder moeten doen. Ik kon eindelijk eens met iemand praten over mijn geldzorgen. En ik kreeg hulp van een schuldhulpverlener van de gemeente. Die heeft een betalingsregeling afgesproken met mijn schuldeisers. Nu voel ik me een stuk rustiger!' Mijn geldzorgen zijn voorbij 6 Geldkrant

7 Wilt u graag hulp bij het regelen van uw geldzaken? Veel mensen, bijvoorbeeld ouderen, vragen dat aan iemand uit de familie of aan een bekende. Het is belangrijk dat u deze persoon goed kunt vertrouwen. Bedenk dat u zelf verantwoordelijk blijft voor uw geldzaken, ook wanneer iemand u daarbij helpt. Degene aan wie u hulp vraagt, moet wel weten hoe u uw geldzaken geregeld hebt. Hij of zij moet uw administratie kunnen overnemen als dat nodig is. Hulp vragen bijuwgeldzaken Wie vraagt u? Wie u om hulp vraagt, beslist u natuurlijk zelf. Vraag iemand die u vertrouwt en waarmee u een goede band hebt. Vertel hem of haar waar u uw administratie bewaart en hoe u deze hebt opgezet. Berg uw papieren zorgvuldig op en kies voor een logische plaats. Het kan gebeuren dat uw familie uw spullen moet kunnen vinden en u hen niet zelf de weg kunt wijzen. Iemand machtigen voor uw bankzaken U kunt iemand ook machtigen voor uw bankzaken. Een gemachtigde kan namens u betaalopdrachten geven aan de Hulp bij het invullen van formulieren Wilt u een uitkering, toeslag, kwijtschelding of andere regeling aanvragen? Dan moet u bijna altijd een formulier invullen. Niet iedereen vindt dat even gemakkelijk. Hebt u hulp nodig bij het invullen van een formulier? Wilt u er zeker van zijn dat het formulier goed wordt ingevuld? Veel gemeenten hebben een formulierenbrigade die u daarbij helpt. De formulierenbrigade is er vooral voor inwoners met een laag inkomen. Deze hulp is gratis. Vraag ernaar bij uw gemeente. bank. U kunt een gemachtigde een pinpas geven voor uw bankrekening. Dan kan hij of zij voor u betalen in de winkel en geld opnemen bij de geldautomaat. Hoe u iemand machtigt, hangt af van de bank waarbij u een rekening hebt. Bel voor meer informatie de klantenservice van uw bank. Het telefoonnummer staat op het rekeningafschrift. U kunt een machtiging ook altijd weer intrekken. Bewindvoering Door een ziekte, zoals bijvoorbeeld Alzheimer, kan er een moment komen dat u uw financiële zaken niet meer zelf kunt regelen. U wordt daarvoor dan afhankelijk van iemand anders. Het spreekt voor zich dat u deze persoon volledig moet kunnen vertrouwen. Het is daarom het overwegen waard om op het moment dat u daarover zelf nog kunt beslissen, een familielid aan te wijzen die uw geldzaken gaat regelen. Of een vriend die u goed kent en vertrouwt. Deze persoon wordt een bewindvoerder genoemd. Een bewindvoerder regelt al uw financiële zaken. Hierover moet hij of zij verantwoording afleggen aan de kantonrechter. Meer informatie kunt u krijgen bij Postbus 51, telefoon (gratis). Schuldhulpverlening Als uw financiële problemen u boven het hoofd groeien, kunt u hulp zoeken. Bijvoorbeeld bij een kredietbank, het maatschappelijk werk of de sociale dienst. Daar krijgt u (bijna) gratis persoonlijke hulp of advies op financieel of juridisch terrein. Bij de gemeente kunt u informeren naar de mogelijkheden u te helpen. Vaak kunt u ook op de website van uw gemeente vinden waar u terecht kunt bij financiële problemen. Kijk voor een overzicht van de gemeentelijke kredietbanken op U kunt ook Ymere bellen voor het adres van een schuldhulpverleningsbureau. Geldkrant 7

8 Iedere ouder wil dat zijn kind opgroeit tot een volwassene die op eigen benen kan staan. Goed kunnen omgaan met geld hoort daar ook bij. Dat noemen we financiële opvoeding. Het belangrijkste is dat een kind leert zijn wensen af te stemmen op zijn budget. Op is ook echt op. Als volwassene moet u immers ook kunnen uitkomen met uw inkomen. Watisfinanciële opvoeding? Leren van zakgeld Door zakgeld leren kinderen om te gaan met geld. Ze leren keuzes te maken. Vanaf ongeveer 6 jaar zijn kinderen oud genoeg voor zakgeld. Ze kunnen dan tellen en de muntjes herkennen. Op school beginnen ze met rekenen. Op de basisschool kunnen kinderen het best uit de voeten met contant geld. Geld op een bankrekening is voor hen te abstract. Vanaf de middelbare school kunt u het zakgeld op een bankrekening storten. Uw kind leert dan meteen om te gaan met giraal geld en een pinpas. Spelregels Zakgeld is een vast bedrag. Kinderen leren daarvan om te gaan met een bepaald budget. Geef zakgeld op een vast tijds. Kinderen op de basisschool kunt u het beste een zakgeldbedrag per week geven. Vanaf de middelbare school kunt het zakgeld eens per maand of eens per kwartaal geven. Op is op. Kinderen leren zo keuzes te maken in de besteding van hun geld. Een zorgverzekering is voor iedereen verplicht. Vanaf hun 18e moeten jongeren een eigen basisverzekering afsluiten! Ze kunnen dan zelf de zorgtoeslag aanvragen, ook wanneer hun ouders daar geen recht op hebben. Kijk op Maak afspraken over de besteding van het zakgeld. Wat moet uw kind van zijn zakgeld betalen en waar mag hij zelf over beslissen? Zakgeld is geen middel om te straffen of te belonen. Uitkomen met kleedgeld Veel ouders geven hun kinderen vanaf de middelbare school meer verantwoordelijkheid, ook op het gebied van geld. Kleedgeld past daar goed bij. Van kleedgeld moet je ook duurdere dingen kopen, zoals schoenen en een jas. Daarvan leren kinderen reserveren: nu iets van je geld overhouden, omdat je straks kleding nodig hebt die duurder is dan wat je per maand krijgt. Net als zakgeld is kleedgeld een vast bedrag, per maand of per kwartaal. Maak afspraken over de besteding van kleedgeld: welke kleding moet uw kind zelf betalen en wat betaalt u (nog)? De hoogte van het kleedgeld moet hierop zijn afgestemd. Op vindt u richtbedragen voor kleedgeld en zakgeld. Zelf geld verdienen Vanaf hun dertiende mogen kinderen in loondienst werken. Maar veel kinderen hebben dan al lang ervaring met klusjes. Vanaf ongeveer 8 jaar beginnen ze met klusjes in en rond het huis. Met de auto wassen, ramen zemen, boodschappen doen, gras maaien en dergelijke vullen veel kinderen hun zakgeld aan. Door een baantje leren kinderen dat werken iets oplevert, namelijk geld. Ook leren ze wat er komt kijken bij werk. Die kennis zal ze in de toekomst zeker van pas komen. Scholieren hebben in elk geval recht op het minimumjeugdloon. Dat verandert twee keer per jaar. De meest recente cijfers staan op Voor 13- en 14-jarigen geldt er nog geen minimumjeugdloon. Maar het is redelijk als hun loon niet te veel afwijkt van het minimumloon voor een 15-jarige. Aan volwassen thuiswonende kinderen met een salaris kunt u prima kostgeld vragen. Daarvan leren ze na te denken over geldzaken. Als ze al hun geld zo maar opmaken, gaat het vaak mis zodra ze het huis uit gaan. Testje Bent u financieel gezond? Laat u rekeningen onbetaald liggen? Krijgt u post van de deurwaarder of het incassobureau? Doe de test! Kruis aan wat op u van toepassing is. Aan het eind leest u of u financieel gezond bent. Iedere maand is mijn geld op. Ik heb ruzie met mijn partner over geld. Ik vraag mijn baas soms om een voorschot op mijn salaris of vakantiegeld. Ik vul het ene gat met het andere. Ik doe mijn best om niet aan geld te denken. Ik gebruik vaak mijn creditcard. Ieder jaar heb ik meer schulden. Automatische incasso s worden niet afgeschreven. Ik vraag geld aan familie en vrienden. Het gebeurt regelmatig dat ik niet kan pinnen. Ik koop steeds vaker bij een postorderbedrijf. Ik denk vaak na over wat ik bedrijven kan vertellen om niet te hoeven betalen. Ik haal geld van de spaarrekening van de kinderen. Ik slaap niet van de geldzorgen. Ik heb al vijf jaar of langer een laag inkomen. Ik hoop snel een prijs te winnen in de loterij, dan ben ik van mijn schulden af. Ik weet niet hoeveel geld er iedere maand op mijn rekening komt. Ik schaam mij erg voor mijn schulden. Ik betaal rekeningen vaak niet op tijd. Ik sta vaak rood. Ik loop achter met de huur en/of energie. Ik durf niet over mijn geldproblemen te praten. Mijn administratie is een rommeltje. Ik ben verslaafd, dat kost geld! Ik krijg post van de deurwaarder of het incassobureau. Sparen? Dat kan ik niet! Ik weet niet wat ik iedere maand allemaal moet betalen. Hebt u meer dan vier vragen aangekruist? Dan loopt u risico op financiële problemen. U kunt zelf iets doen om deze op te lossen. Breng uw administratie op orde (zie pagina 3). En maak een begroting (zie pagina 4 en 5). Houdt u geldproblemen? Ga dan naar uw gemeente. Colofon Ymere E klantenservice@ymere.nl Openingstijden: maandag tot en met vrijdag: van 8.30 tot uur Bel voor meer informatie Ymere, T (088) Utrecht, januari 2011 Deze publicatie is ontwikkeld door het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) in opdracht van Ymere Bel voor meer informatie het Nibud, T Teksten: Nibud, Utrecht Foto s: Nibud & Ymere Vormgeving en druk: 557design, Soest Aan de teksten in deze publicatie kunnen geen rechten worden ontleend