n i e u w s b r i e f

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "n i e u w s b r i e f"

Transcriptie

1 1 e jaargang - Nummer 2 - Driemaandelijks - december 2007-januari 2008-februari Afgiftekantoor: 9000 GENT X - P H I A F n i e u w s b r i e f Liber Amicorum Erik De Lembre De (beperkte) aansprakelijkheid van de externe accountant en belastingconsulent Open-source software, een leefbaar alternatief? De veranderende rol van de accountant-fiscalist in de netwerkeconomie Programma-overzicht december januari februari Hoger Instituut voor Accountancy & Fiscaliteit Kuiperskaai 55/E 9000 Gent V.U.: Erik De Lembre

2 2 I n h o u d s t a f e l Woord vooraf 3 Sfeerbeelden plechtige opening 5 De (beperkte) aansprakelijkheid van de externe accountant en belastingconsulent 6 Open-source software, een leefbaar alternatief? 7 De veranderende rol van de accountant-fiscalist in de netwerkeconomie 10 Programma-overzicht 11 Diensten in nationale en internationale context 12 Beheer uw patrimonium, vandaag én morgen! 12 Boekhoudkundige verwerking van enkele typische VZW-activiteiten/transacties 13 De vennootschap voor de vrije beroeper 13 IFRS/IAS update seminar 14 Fiscale club: update voor medewerkers accountancy-fiscaliteit 14 De woonbonus 15 De rol van interne audit in corporate governance De wijziging van IAS 1: Opmars van fair value boekhouden in de winst- en verliesrekening 15 Fiscale aspecten voor VZW s 16 Omgaan met conflicten in vennootschappen 16 Waardering van niet-beursgenoteerde ondernemingen 17 Hoe contracten correct opstellen? 17 De beroepskosten in de praktijk (directe belastingen) 18 Fiscale aspecten verbonden aan de financiering van vennootschappen 18 De facturering van complexe diensten 19 Programma-overzicht maart - april - mei Liber Amicorum Erik De Lembre 21 Inschrijving 22

3 W o o r d v o o r a f 3 Op het moment dat dit tweede nummer bij u in de bus valt, is de permanente vorming van het academiejaar op kruissnelheid. In dit nummer kijken we terug op het openingseminarie van 18 september laatstleden, brengen we in enkele artikelen achtergrondnieuws en houden we u op de hoogte van de komende seminaries. Plechtige opening dd. 18 september Tot mijn grote verrassing werd een belangrijk deel van dit openingsseminarie gebruikt ter gelegenheid van mijn emeritaat. Er werd mij teveel eer aangedaan. Ik wil persoonlijk eenieder die aan deze viering zijn bijdrage geleverd heeft van harte danken. In het bijzonder dank ik Kris Peeters, Vlaams minister-president, die als oud-student tot mij het woord richtte; Guy Gelders, ere-voorzitter Commissie van Boekhoudkundige Normen; Jean-Paul Servais, voorzitter van de Hoge Raad voor de Economische Beroepen en van de CBFA; Pierre P. Berger, voorzitter van het (K)IBR; André Bert, voorzitter van het IAB; Roland Smets, voorzitter van het BIBF; Henri Olivier, voorzitter van de FEE; Prof. Jan Verhoeye, directeur HIAF; Prof. dr. Roland Paemeleire, decaan FEB; Prof. dr. Ignace De Beelde; voorzitter vakgroep accountancy en bedrijfsfinanciering; Sadi Podevijn, stafmedewerker en drijvende kracht achter het HIAF sedert de start en zovelen anderen die via hun testimonial en hun bijdrage aan het Liber Amicorum het geheel een luisterrijk karakter gaven. Ter gelegenheid van mijn emeritaat is het goed achterom te kijken, maar is het evenzo noodzakelijk in de toekomst te kijken. Vanzelfsprekend doe ik dit vanuit mijn vakgebied accounting. Ik had het geluk in de startperiode van mijn loopbaan aan de revolutie van de geboorte van het Belgisch Boekhoudrecht te mogen meewerken. De wet van 17 juli 1975 en haar uitvoeringsbesluiten waren de oorzaak van academische verdieping in de accounting; van het organiseren van tal van seminaries voor deelnemers van het bedrijfsleven; van de uitgave van het Handboek Boekhouden, met de tweejaarlijkse updates; van een beweging naar het economisch onderwijs toe om ook daar de vernieuwing te ondersteunen. Dertig jaar later is de financiële rapportering in België een succes en is de openbaarmaking dank zij het succesvol functioneren van de Balanscentrale een voorbeeld in Europa. Tegen het einde van mijn loopbaan kon ik nog juist ter gelegenheid van de invoering IFRS door Europa, voor de geconsolideerde jaarrekening van groepen die publiek beroep doen op het spaarwezen, als academicus de nodige klemtonen leggen. Op het moment van mijn emeritaat wordt de accounting-stand in België geconfronteerd met een dubbele vraagstelling vanuit de EU. 1. Moet het Belgisch Boekhoudrecht niet aangepast worden aan de nieuwe tendensen van financiële rapportering die in 1975 nog niet ter sprake kwamen? 2. Moet België de EU-drive naar administratieve vereenvoudiging ook op het gebied van de openbaarmaking van jaarrekeningen volgen? Ook al is de toepassing van IFRS voor de geconsolideerde jaarrekening zeer succesvol verlopen dank zij een eenduidige ondersteuning van de accounting-stand en de richtlijnen en het toezicht van de CBFA, blijkt dat bovenstaande vragen momenteel de accounting-stand verdelen: enerzijds zijn veel stakeholders in het accountingdebat bang dat verwezenlijkingen van het verleden door de nieuwe tendens teniet zouden gaan; anderzijds zijn veel stakeholders in het accountingdebat het eens dat wat 30 jaar geleden ontstaan is, niet noodzakelijk vandaag nog steeds geldt. Men dient open te staan voor kritische analyse en vernieuwingen waar nodig Persoonlijk denk ik dat inderdaad de tijd aangebroken is om: voor de grote ondernemingen (in België deze die de jaarrekening volgens het volledig model moeten opmaken) alle bepalingen van het Belgisch boekhoudrecht kritisch te onderzoeken en te vergelijken met de bepalingen van het IFRS-stelsel. In heel wat situaties zal men vaststellen dat de toepassing van de IFRS-regels niet tegengesteld zijn aan de regels van het Belgisch boekhoudrecht, in andere gevallen superieur zijn en in zeldzame gevallen niet aangepast zijn. Intellectuele eerlijkheid eist, dat we de gevolgen van deze studie doorzetten via de aanpassing van het Belgisch boekhoudrecht. Uiteraard

4 4 mag dit geen enkele fiscaal impact hebben (noch negatief, noch positief) en is het aan de fiscale wetgever om zijn kader aan te passen zodat de financiële rapportering aangepast blijft aan wat de state of art is anno voor de micro-ondernemingen (in België wellicht deze die de jaarrekening volgens het verkort model moeten opmaken) kritisch na te denken of wat in 1975 ontstaan is wel nog aangepast is aan de weg die de EU blijkbaar wenst te gaan. Veel stakeholders zijn vandaag bang dat wat de toekomst zal voorschrijven, minder stringent zal zijn dan wat vandaag in België gangbaar is, en hebben de neiging zich af te sluiten van de evolutie van de EU. Ik pleit hier voor voorzichtigheid. Micro-ondernemingen zijn in het economisch tissue van België zeer belangrijk. Indien in België deze ondernemingen administratief zwaarder belast zouden worden dan in andere lidstaten van de EU dan zal dit nefast zijn. Op een intelligente wijze dienen we er naar te streven dat de verworvenheden van 30 jaar Belgisch boekhoudrecht aangepast worden aan de eisen inzake administratieve vereenvoudiging en openbaarmaking die de EU zich voorneemt. Het succes van het Belgisch boekhoudrecht gedurende de voorbije 30 jaar mag zeker niet aangegrepen worden om tot een stand still inzake boekhoudnormen te komen. Deze stand still zoals we ze vandaag vaststellen bij heel wat stakeholders in accounting is gevaarlijk. Ze schept de veronderstelling van rust en stabiliteit, maar ze schept het gevaar zich onvoldoende snel aan te passen aan nieuwe trends. De zo gekende tegenstelling tussen stabiliteit versus verandering. Prof. Em. dr. Erik De Lembre Voorzitter HIAF Prof. Em. dr. E. De Lembre met Vlaams minister-president Dhr. K. Peeters

5 5 Sfeerbeelden plechtige opening Prof. J. Verhoeye, directeur HIAF Prof. dr. I. De Beelde, vakgroepvoorzitter Accountancy & Bedrijfsfinanciering Prof. dr. R. Paemeleire, decaan Faculteit Economie & Bedrijfskunde Dhr. R. Smets, voorzitter BIBF Dhr. A. Bert, voorzitter IAB Dhr. P.P. Berger, voorzitter (K)IBR Dhr. J.-P. Servais, Dhr. G. Gelders en Prof. dr. R. Paemeleire Meer foto s zijn te zien op

6 6 De (beperkte) aansprakelijkheid van de externe accountant en belastingconsulent Tijdens zijn toespraak richtte Dhr. A. Bert zich voornamelijk op de problematiek van de aansprakelijkheid van de externe accountant en belastingconsulent. Het is namelijk zo dat de accountants en belastingconsulenten zich onder de laatste beroepsbeoefenaars bevinden die onderworpen zijn aan een onbeperkte, of beter grenzeloze beroepsaansprakelijkheid, nadat tal van andere beroepen reeds de richting zijn ingeslaan van een mogelijke beperking van de beroepsaansprakelijkheid. Een wettelijke wijziging die de leden van het IAB zou toelaten om deze aansprakelijkheid tot een redelijk en verzekerbaar niveau te herleiden is dan ook meer dan welkom. Uit artikel 32 van de wet d.d. 22 april 1999 met betrekking tot de boekhoudkundige en fiscale beroepen zou kunnen worden afgeleid dat de oprichting van een vennootschap een eenvoudige en doeltreffende mogelijkheid kan bieden voor de beperking van de beroepsaansprakelijkheid van de accountant of belastingconsulent fysiek persoon. De plicht om een vaste vertegenwoordiger aan te stellen, die een persoonlijke aansprakelijkheid op zich neemt, zou immers enkel rusten op accountantsvennootschappen die een controleopdracht uitvoeren. Met andere woorden: de accountant of belastingconsulent die zijn activiteiten uitoefent via een vennootschap, neemt geen persoonlijke verantwoordelijkheid op voor tekortkomingen die op contractueel vlak toerekenbaar zijn aan de vennootschap, voor andere opdrachten dan controleopdrachten. Echter, aangezien deze mogelijkheid steunt op een beperkende interpretatie van de bovenvermelde wettelijke bepalingen, biedt deze geenszins absolute juridische zekerheid. Het IAB acht de tijd dan ook rijp voor een rechtstreekse aanpak van de problematiek van de beroepsaansprakelijkheid, zowel voor de individuen als voor de structuren waarin ze hun beroep uitoefenen. Met de invoering van een aansprakelijkheidsplafond (wet van 23 december 2005) kwam een kentering in de zaak. De beroepsaansprakelijkheid van de bedrijfsrevisor is voortaan beperkt tot een bedrag van euro wanneer hij de opdracht uitvoert bij een beursgenoteerde vennootschap en tot euro voor de andere vennootschappen. Deze plafonds zijn eveneens van toepassing wanneer de wettelijke opdracht uitgevoerd wordt door een accountant. Maar hier wringt het schoentje. De mogelijkheid tot beperking van de beroepsaansprakelijkheid kan worden uitgebreid tot het geheel van de contractuele opdrachten die door de bedrijfsrevisor kunnen worden uitgevoerd. Hierdoor ontstaat een fundamenteel onevenwicht in de voorwaarden waarin de leden van de drie instituten zich naar eenzelfde cliënteel kunnen richten. Het is evident dat diegene onder hen die hun aansprakelijkheid contractueel kunnen beperken van een enorm concurrentievoordeel kunnen genieten. Bovendien worden de leden van het IAB ook steeds meer geconfronteerd met de concurrentie van buitenlandse confraters. Het IAB staat er derhalve op dat het basisbeginsel van gelijkheid tussen de beroepsbeoefenaars gevestigd in een andere EU-lidstaat en de beroepsbeoefenaars in België geëerbiedigd wordt, ook inzake aansprakelijkheid. Anderzijds stelt Dhr. A. Bert dat het verkeerd zou zijn te beweren dat de beperking van de beroepsaansprakelijkheid ten nadele van de kwaliteit van de dienstverlening zou komen. Andere instrumenten kunnen deze objectieven op een veel doeltreffender manier helpen bereiken besluit hij. Dit blijkt eveneens uit de discussie die geopend is met betrekking tot een mogelijke veralgemeende quality control. Sadi Podevijn, op basis van de uiteenzetting van Dhr. A. Bert, voorzitter IAB tijdens de plechtige opening van het HIAF d.d. 18 september 2007.

7 Open-source software, een leefbaar alternatief? 7 Open-source software gaat meestal hand in hand met Free software (vandaar ook de alternatieve benamingen FLOSS (Free/Libre/Open-Source Software) en FOSS (Free and Open-Source Software)) en distantieert zich dus op 2 vlakken van commerciële software: de broncode is vrij beschikbaar en men kan gratis over de software beschikken. Er bestaat wel altijd een licentieclausule (de meest gebruikte is de GNU (Lesser) General Public License afkomstig van Richard Stallman die ook de bezieler is van de Free Software Foundation ). Deze licentieclausule en aanverwanten geven de gebruiker van een software programma het recht om het te gebruiken, te kopiëren, te wijzigen en te herverdelen met het uitdrukkelijk verbod enige beperking hierop te leggen m.b.t. de copies die herverdeeld worden. Het concept is ook gekend onder de term CopyLeft. Deze licentie geeft dus iedere gebruiker het recht om het softwareprogramma zoveel te kopiëren als men maar wil en deze ook aan derden vrij door te geven. Het is ook in deze context dat men het woord Free moet interpreteren: Free in de betekenis van vrijheid, niet noodzakelijk in de zin van gratis. Deze vrijheid is geen onbelangrijk element als men dit vergelijkt met de beperkende, soms versmachtende, clausules van bepaalde commerciële softwareproducenten, waar men soms bijna bang moet zijn de software te gebruiken om toch maar niet juridisch vervolgd te worden. Voor de doorsnee eindgebruiker zal het weinig uitmaken dat de broncode vrijgegeven wordt, nochtans is dit op zich niet zo onbelangrijk, vermits dit aangeeft dat deze software vrij toegankelijk is en dus bij eventueel verdwijnen van de oorspronkelijke auteur(s) door derden verder kan worden ontwikkeld. Of in dergelijk geval iemand of een groep een softwareproject overneemt zal in hoge mate bepaald worden door de populariteit van het product en de interesse van de community om de software verder te ontwikkelen. Als men op (één van de grote schatkamers ( repositories ) van open source-software met bij de laatste telling projecten) gaat kijken, kan men duidelijk zien welke van die software populair is en hoeveel mensen actief aan de ontwikkeling deelnemen. Waarom is free niet synoniem van door iedereen gebruikt. Velen zijn wantrouwig over free software, zoiets van als het gratis is, kan het niet goed zijn. De gedachtegang die hier meestal achtersteekt, is dat dit commercieel model onleefbaar moet zijn. Om deze stelling in de juiste context te plaatsen moeten we een kleine analyse doen van de personen die dergelijke software ontwikkelen. Een eerste invalshoek om dit na te gaan is door op Sourceforge twee criteria van de software in beschouwing te nemen: hoe lang sinds het ontstaan van de software en in welk stadium bevindt de software zich (Sourceforge onderkent 7 stadia in het leven van een software project: 1 = planning, 2 = pre-alpha, 3 = alpha, 4 = beta, 5 = production/stable, 6 = mature en 7 = inactive ). Ten eerste heb je de dagdromers: dit zijn de projecten die reeds lang in de lijsten staan maar niet verder dan stadium 1, 2 of 3 geraakt zijn. Dat zijn dan ook de projecten die nooit van de grond zullen komen. Om een oordeel te kunnen vellen over de projecten in stadium 4 en 5 kan men kijken naar de hitlijsten van Most active en Most downloaded. Most active wijst op projecten waar veel aan gewerkt en/of besproken wordt en een teken kunnen zijn van een rising star of, indien het een meer matuur product is, aangeeft dat de software goed onderhouden wordt (het aantal openstaande bugs is hiervoor ook een goed meetinstrument) en/of zeer populair blijft. Most downloaded tenslotte duidt meestal op software die zeer populair is en dit betekent meestal dat de software vrij stabiel is en voldoet aan een reële behoefte van veel gebruikers. De kaskraker op dit vlak is emule (een filesharing client) met tot nu toe meer dan 350 miljoen downloads. Er zijn op dit ogenblik projecten met status Production/Stable. Dit is het aantal van de softwares die zeker bruikbaar zijn. Uiteraard zijn ze niet allemaal van dezelfde kwaliteit en voldoen ze niet aan de specifieke behoeften van elkeen. Toch duiden deze cijfers op een rijke bron aan software die als alternatief kunnen dienen voor de commerciële producten. Een zeer handige site om te weten welke open-source software kan gebruikt worden ter vervanging van een commercieel product is (Open-Source ALTernative).

8 8 Een tweede invalshoek is de commerciële ingesteldheid van de open-source software ontwikkelaars. Eerst hebben we de geeks die het voor de fun doen. Meestal vinden we hier de extremen in terug: de prutsers en de genieën. Deze laatste produceren soms echte parels van software, maar dat is het dan ook. Hiermee bedoel ik dat het meestal eenmalige acties zijn. Ten tweede hebben we de software ontwikkelaars die het open-source business model hanteren. Dit is ook de groep waarop we ons moeten concentreren, vermits deze, zoals we zullen zien, een reële kans op succes kunnen hebben. Het open-source business model verplaatst de commerciële waarde weg van het product (hier de softwarecode) naar complementaire diensten met toegevoegde waarde zoals integratie, ondersteuning, opleiding en documentatie. Deze focus op diensten steunt op de stelling dat de waarde van software bepaald wordt door de diensten met toegevoegde waarde en niet door de productcode of enige intellectuele eigendom dat het product vertegenwoordigt. Het is zelfs zo dat open-source de ontwikkelingskosten reduceert en de ontwikkeling zelfs versnelt, dit dankzij de bijdragen van ontwikkelingen, oplossingen en ideeën van de internationale community. Een laatste sterk punt van het open-source business model is zijn vermogen zichzelf te verkopen. Bedrijven die kwaliteitsproducten kunnen produceren en een goede reputatie kunnen opbouwen, kunnen op zeer korte tijd een groot marktaandeel veroveren, dit in grote mate dankzij de op grote schaal gevoerde mond-aan-mond reclame binnen het globale netwerk van internetgebruikers. Een vrij interessant kenmerk van veel open-source software, is de platform onafhankelijkheid. Hiermee wordt bedoeld dat de software besturingssysteem onafhankelijk is en zowel kan draaien onder Windows, Linux en/of MacOS X (het besturingssysteem van Apple). De oorzaak van deze platformonafhankelijkheid zit hem meestal net juist in de vrije beschikking over de broncode. De platformonafhankelijke projecten zijn meestal geschreven in niet-gecompileerde programmeertalen zoals Java, PHP, Python, Perl e.a. die per definitie minder afgeschermd zijn. Generieke open-source software producten en zeker deze die niet moeten aangepast worden aan lokale kenmerken (taal, regels, ) zijn de grootste kanshebbers om als alternatief van commerciële producten gebruikt te worden. Voorbeelden hiervan zijn (enkel ten titel van voorbeeld en zeker niet volledig): Commerciële software Windows Internet Explorer Outlook Express MS Office Adobe Acrobat MS Project Photoshop MS IIS MS SQL Server / Oracle Symantec NAV / McAfee WinZip Nero / Roxio MS Frontpage Open-source software Linux Firefox Thunderbird Open Office PDFcreator OpenProj Gimp Apache ProgreSQL ClamWin 7-zip Burn Nvu Ook voor minder generieke toepassingen biedt open-source software alternatieven en dan vnl. in het ERP en CRM gebeuren. Zo zijn er voor SAP en Navision o.a. de alternatieven Compiere, Openbravo ERP en Tiny

9 9 ERP. De installatie van een ERP systeem is uiteraard veel complexer dan het installeren van een pakket zoals Firefox of iets dergelijks. Het is dan ook zo dat de bedrijven die open-source ERP systemen ontwikkelen een heel duidelijk business model hebben dat steunt op de dienstverlening rond hun software. Men moet maar gaan kijken op hun websites. Dat deze bedrijven bewust zijn van het belang van ondersteuning kan men daar zien aan de partnerships die zij met derden aangaan voor de ondersteuning en de (betalende) opleidingen die zij aanbieden. Leuk detail: het pakket Tiny ERP is ontwikkeld door het Belgisch bedrijf Tiny sprl opgericht door Fabien Pinckaers, een dynamische jongeman die de software eerst ontwikkelde voor de verkoopzaal van zijn vader. In de plaats van het pakket op de klassieke manier verder te commercialiseren, heeft hij het open-source business model gebruikt om van de eerste maal een veel groter marktaandeel te veroveren dan dat hij anders zou bekomen hebben. Op het eerste zicht blijkbaar niet volledig zonder succes. Open-source software zal zeker niet alle commerciële producten vervangen, verre van. Toch kunnen we stellen dat het fenomeen is here to stay en in bepaalde niches zelfs heel prominent aanwezig is (Apache als webserver, Firefox als webbrowser, ). Het is dus zeker een leefbaar alternatief. Beide soorten producten zullen elk met hun specifiek business model naast elkaar blijven bestaan. De doorbraak op grote schaal van open-source software zal naar mijn mening voor een groot deel afhangen van de evolutie aan de aanbodzijde van diensten met toegevoegde waarde. Eens op dit punt een bepaald momentum bereikt en met de huidige hype rond duurzaam ondernemen kan het quasi niet anders dan dat de betere opensource software een geduchte concurrent zal worden voor bepaalde gevestigde waarden. Misschien moeten we ook meer oog hebben voor een derde speler: SaaS (Software as a Service, term die het vroegere Application Service Provider (ASP) vervangt). De omschrijving van SaaS is bijna de letterlijke vertaling van het zopas omschreven open-source business model. Geen installatieproblemen meer, enkel een breedbandaansluiting, bakje (zie bvb aansluiten en men kan werken. In eerste instantie voor mainstream toepassingen zoals surfen, en tekstverwerking, maar evengoed voor meer gespecialiseerde toepassingen zoals CRM, ERP en boekhouden (de basistoepassingen op de server kunnen trouwens open-source zijn, maar de eindgebruiker die als client SaaS gebruikt heeft daar waarschijnlijk zelfs geen weet van en zeker ook geen boodschap aan. Zolang hij zijn maandelijks abonnementsgeld betaalt, heeft hij probleemloos toegang tot zijn toepassingen en zijn data worden daarenboven op een centrale server opgeslagen. Het concept any time, any place en dit zonder kopzorgen is nooit zo reëel geweest (zolang uiteraard Murphy niet om de hoek komt kijken). Op te volgen! Guy Gesquière (Lector Arteveldehogeschool)

10 10 De veranderende rol van de accountantfiscalist in de netwerkeconomie We kunnen er niet omheen. Bijna op iedere krantenpagina en in elke nieuwsreportage is er sprake van globalisatie. Dit is echter geen nieuw fenomeen. Denk aan Colombus, Vasco da Gama en Marco Polo. Of aan de geestelijken die het Katholieke geloof gingen uitdragen van het Amazone gebied tot in de Filippijnen. Globalisatie, en dan meer specifiek economische globalisatie, heeft altijd bestaan. Wat veranderd is, is de steeds snellere evolutie van de technologie. Deze exponentieel stijgende vooruitgang heeft ervoor gezorgd dat de transactiekosten pijlsnel werden en nog worden verlaagd. Op 70 jaar tijd zijn de vrachtkosten per schip met 70% gedaald. Vliegtuigkosten zijn zelfs meer gedaald. Dit laat toe om overal ter wereld zowel grondstoffen als afgewerkte producten te kopen en te verkopen. Daarnaast zijn de kosten van informatie-uitwisseling sterk gedaald. In een niet zo ver verleden zou een telefoongesprek van drie minuten tussen de VS en Europa, omgerekend naar actuele prijzen, om en bij de 200,00 kosten. Vandaag is de kost daarvan bijna verwaarloosbaar. Via skype betaalt u enkel nog de vaste kosten van het internet. Dit alles heeft ertoe geleid dat alle bedrijven, ook onze Vlaamse, hun producten over de ganse wereld kunnen verkopen. Keerzijde van de medaille is dat onze bedrijven te maken hebben met een mondiale concurrentie. Om hiertegen opgewassen te zijn moeten ze nieuwe organisatievormen aannemen. Dat resulteert in de opbouw van een netwerkstructuur, vandaar netwerkeconomie. Parallel met deze technologische ontwikkeling stijgt ook de complexiteit. Om hieraan het hoofd te bieden gaan de bedrijven zich steeds meer terugplooien op hun kernactiviteiten of core business. De boekhouding, het onderhoud, de IT diensten, worden uitbesteed aan gespecialiseerde firma s. Deze specialisatie en daarmee gepaard gaande outsourcing en verscherpte concurrentie leiden ertoe dat bedrijven toenadering zoeken en een waardeketen of value chain vormen om het hoofd te bieden aan die mondiale concurrentie. Twee aspecten van de huidige bedrijfsomgeving hebben we evenwel nog niet ter sprake gebracht, met name het belang van innovatie en de steeds sneller veranderende omstandigheden. Om de concurrentie voor te zijn moet de waardeketen innovatief zijn. Dit leidt tot het gezamenlijk ontwikkelen van nieuwe producten, processen of markten. Maar alles verandert zo snel, dat ook de tijd tussen idee en markt klaarmaken steeds korter wordt. Ook dat gebeurt binnen het netwerk. Zo n netwerk is echter volatiel. Bovendien kan een bedrijf in verschillende netwerken participeren. Wat is de rol van de accountant fiscalist hierin? Vroeger was die rol het opmaken van de boekhouding en het verlenen van voordelig fiscaal advies. Nu gebeurt alles in een value chain. De verschillende boekhoudingen moeten op elkaar ingesteld zijn. Het fiscaal advies zal nog moeilijker zijn omdat een waardeketen zich kan uitstrekken over verschillende landen. Wat zal er gebeuren met de kostprijsanalyse? Activity Based Costing (ABC) leek het op een bepaald ogenblik te halen, doch blijkt op vandaag zo ingewikkeld en het implementeren zo tijdrovend dat andere methodes moeten worden gezocht. Daarbij is ABC niet eenvoudig te gebruiken wanneer diverse firma s met elkaar zijn verweven. Stel bijvoorbeeld de kosten van Research & Development (R&D). Indien er zes of zeven bedrijven samenwerken aan de ontwikkeling van een nieuw product dan zal de kostenanalyse hiermee rekening moeten houden. Wie beter dan een accountant kan hier zijn steentje bijdragen? Op het juridisch vlak zullen eveneens samenwerkingsverbanden ontstaan en weer verdwijnen tot een echt geschikt juridisch kader wordt gevonden. Hét modewoord is tegenwoordig agility of agile entreprise, waarbij flexibiliteit centraal staat. Wie kan beter dan de KMO zich flexibel opstellen? De nieuwe accountantskantoren zullen daarom niet alleen moeten participeren binnen de waardeketen maar voldoende flexibel moeten zijn om de trends in de bedrijfswereld te volgen. In het kader van HIAF zal de opleiding netwerkeconomie van de Hogeschool West-Vlaanderen deze trends voor de accountantfiscalist verder opvolgen en te gepaste tijde een vorming hieromtrent aanbieden. Alain Carmois (Hogeschool West-Vlaanderen)

11 P r o g r a m m a - o v e r z i c h t 11 december januari februari 2008 Nieuw! 2 e editie 2 e editie Accountancy 07/21 Boekhoudkundige verwerking van enkele typische VZW-activiteiten 07/23 IFRS/IAS update seminar 07/29 Waardering van niet-beursgenoteerde ondernemingen 5 december december januari 2008 Juridisch/Fiscaal Nieuw! Nieuw! Nieuw! Nieuw! Nieuw! Nieuw! 3 e editie Nieuw! Nieuw! Nieuw! Nieuw! Nieuw! 07/19 Diensten in nationale en internationale context 07/20 Beheer uw patrimonium, vandaag én morgen! 07/22 De vennootschap voor de vrije beroeper 07/24 Fiscale club: update voor medewerkers accountancy-fiscaliteit 07/25 De woonbonus 07/26 De rol van interne audit in corporate governance De wijziging van IAS 1: opmars van fair value boekhouden in de winst- en verliesrekening 07/27 Fiscale aspecten VZW 07/28 Omgaan met conflicten in vennootschappen 07/30 Hoe contracten correct opstellen? 07/31 De beroepskosten in de praktijk (direct belastingen) 07/32 Fiscale aspecten verbonden aan de financiering van vennootschappen 07/33 De facturering van complexe diensten 3 december december december december 2007 en 22 april december december december januari januari februari februari februari 2008

12 12 07/19 Diensten in nationale en internationale context De BTW-aspecten onder de loep N I E U W! 0 De problematiek van de diensten behoort tot de klassiekers inzake BTW. Waar is de dienst gelokaliseerd en wie is de schuldenaar van de BTW? Op het eerste zicht een eenvoudige vraag. Het antwoord geven veronderstelt echter een grondige kennis van de BTW-wetgeving. Dit seminarie geeft op een gestructureerde wijze een overzicht van de factureringsregels voor alle mogelijke diensten in een nationale maar ook in een internationale context. De centrale vraag is steeds: hoe dient een bepaalde dienst gefactureerd te worden in functie van de aard van de partijen, de soort dienst en de vestiging van de partijen. Kan er verlegging van heffing zijn of niet? Wat dient er op de factuur te staan? Is er een vrijstelling mogelijk? De deelnemer aan het seminarie ontvangt ook een unieke reeks overzichtstabellen die het hem moeten mogelijk maken voor alle soorten diensten de plaats en de schuldenaar te achterhalen. Maandag 3 december uur uur Sprekers Dhr. S. Ruysschaert, eerstaanwezend inspecteur bij een fiscaal bestuur, diensthoofd van het Centrum voor Beroepsopleiding van de BTW te Antwerpen. Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren. Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel ). 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen Mevr. Carine Coppens tel.: Carine.Coppens@HoGent.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (8143) 07/20 Beheer uw patrimonium, vandaag én morgen! Fiscaal optimaal omgaan met uw onroerend goed! N I E U W! 0 Wat is de beste manier om uw onroerend goed vandaag te verwerven en te beheren? En wat zijn de garanties voor de toekomst? Is een patrimoniumvennootschap dé oplossing? Het antwoord is niet altijd eenduidig. Een combinatie van omstandigheden en persoonlijke voorkeuren zullen uitwijzen welke methode u de meeste fiscale voordelen kan bezorgen en dus de voorkeur geniet. Tevens krijgt u tijdens dit seminarie een stand van zaken inzake vruchtgebruikconstucties. Hoe problemen met recht van opstal en erfpacht oplossen? En wat met de onroerende financieringshuur, na de aanpassing van de BTW-regels? Woensdag 5 december uur uur Spreker Prof. J. Verhoeye, accountant, docent HoGent, gastprofessor UGent. Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bedrijfsjuristen, advocaten. UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen Mevr. Sadi Podevijn tel.: Sadi.Podevijn@UGent.be Mevr. Els De Wielemaker tel.: Els.DeWielemaker@HoGent.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (7588)

13 07/21 Boekhoudkundige verwerking van enkele typische vzw-activiteiten/transacties N I E U W! 13 07/22 Vele verenigingen voeren sinds 1/1/2006 een dubbele boekhouding overeenkomstig de bepalingen uit het KB van 19/12/2003. Ze inspireren zich hiervoor in ruime mate op het ondernemingsboekhouden. Dit betekent dat verenigingen, voor de boekhoudkundige verwerking van heel wat activiteiten/transacties, kunnen teruggrijpen naar de bestaande technieken uit het ondernemingsboekhouden. Daarnaast wordt het verenigingsleven gekenmerkt door een aantal activiteiten/transacties die niet of nauwelijks voorkomen in het bedrijfsleven. Hiervoor kan men niet zomaar terugvallen op het ondernemingsboekhouden. Enkele van deze typische vzw-activiteiten/transacties, die een specifieke boekhoudkundige verwerking met zich meebrengen, zijn: vrijwilligerswerk, subsidies, giften, legaten en schenkingen, sociaal passief, betrekkingen met andere verbonden verenigingen, erfpacht, opstal en vruchtgebruik, Woensdag 5 december uur uur De vennootschap voor de vrije beroeper Tijdens dit seminarie kijken we naar de voor- en nadelen van het werken met een professionele vennootschap. Hierbij zijn (o.a.) de volgende vragen van belang: - Welke vennootschapsvorm moet u kiezen? - Welke optimalisatiemogelijkheden bestaan er? - Is het onderbrengen van privé-vermogen in de vennootschap een goede keuze? - Moeten we het onroerend goed ook onderbrengen in de vennootschap? - Hoe zit het met de notionele intrestaftrek? - Is het werken met goodwill nog interessant? - Wat te denken van een dividenduitkering? - Is het werken met een rekening courant interessant? Aan de hand van een concreet voorbeeld bekijken we ook de verschillen. Maandag 10 december uur uur Sprekers Prof. Em. dr. Erik De Lembre, erebedrijfsrevisor, erevoorzitter Ernst & Young België. Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële verantwoordelijken uit verenigingen. UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen Mevr. Sadi Podevijn tel.: Sadi.Podevijn@UGent.be Mevr. Els De Wielemaker tel.: Els.DeWielemaker@HoGent.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (8144) Spreker Dhr. M. Gielis, Belastingconsulent, Bank J. Van Breda & C NV. Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren. Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel ). 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen Mevr. Carine Coppens tel.: Carine.Coppens@HoGent.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (8146) 3 punten Vlaams Balie aangevraagd N I E U W!

14 14 07/23 IFRS/IAS update seminar Een overzicht van de belangrijkste wijzigingen! T w e e d e e d i t i e! 0 07/24 Het landschap van de internationale rapporteringsstandaarden IFRS/IAS verandert voortdurend. Exposure drafts monden uit in nieuwe standaarden Tijdens dit programma geven we u een overzicht van de belangrijkste wijzigingen tot op de dag dat het programma doorgaat. Op die manier blijft uw kennis up-to-date en beschikt u over een handig overzicht zonder dat u zelf op zoek hoeft te gaan naar de meest recente informatie. Wij wijzen u bovendien op de belangrijkste verschillen met de Belgische wetgeving. Woensdag 12 december uur uur Sprekers Prof. Em. dr. Erik De Lembre, erebedrijfsrevisor, erevoorzitter Ernst & Young België; Lic. S. Podevijn, wetenschappelijk medewerker, HIAF, UGent. Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken en bedrijfsjuristen. UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen Mevr. Sadi Podevijn tel.: Sadi.Podevijn@UGent.be Mevr. Els De Wielemaker tel.: Els.DeWielemaker@HoGent.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (7589) Fiscale club: update voor medewerkers accountancy-fiscaliteit Implementatie van nieuwigheden binnen het werkveld N I E U W! 0 Als afgestudeerde aan één van de instellingen van de Associatie UGent wordt u continu geconfronteerd met de opdracht alle fiscale vernieuwingen op een correcte wijze te verwerken in uw dagelijkse activiteiten. Dankzij deze club kunnen wij u op een efficiënte manier op de hoogte brengen van de gewijzigde items. Wij selecteren hierbij alle rechtspraak, wetsontwerpen en voorstellen, circulaires en commentaren die onmiddellijk bruikbaar zijn. Per sessie worden de belangrijkste artikels uit diverse fiscale weekbladen voor u samengevat en besproken. U krijgt niet enkel inzicht in de essentie van de besproken materie, maar ook in de interpretatie ervan. Dinsdag 11 december 2007 en 22 april uur uur Spreker Dhr. W. Van Kerchove, eerstaanwezend inspecteur administratie directe belastingen, verbonden aan het Centrum voor Beroepsopleiding. Dit seminarie wordt uitsluitend ingericht voor alle afgestudeerden bij de instellingen behorende tot de Associatie UGent (Hogent, Howest, Arteveldehogeschool en UGent). Campus Simon Stevin van de Hogeschool West- Vlaanderen, Rijselstraat 5, 8200 Brugge 105 euro, documentatie en koffie inbegrepen (korting 50% alumni reeds verrekend, catering exclusief BTW). Indien u zich inschrijft voor beide programma s (11/12/2007 én 22/04/08) betaalt u slechts 200 euro. Mevr. Marie Jeanne Platteeuw tel.: Marie.Jeanne.Platteeuw@howest.be Inschrijvingen: Enkel via Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (9517)

15 07/25 De woonbonus N I E U W! 15 De Programmawet van 27/12/04 en de wet van 27/12/05 houdende diverse bepalingen heeft met de invoering van de aftrek enige eigen woning het fiscale landschap van woningkredieten met ingang van 1 januari 05 grondig door elkaar geschud. Hoewel de nieuwe regels heel wat eenvoudiger geworden zijn, is het in de praktijk niet altijd even duidelijk in welke gevallen ze van toepassing zijn. Dit is voornamelijk te wijten aan het feit dat de oude regels in vele gevallen nog van toepassing blijven. Tijdens het seminarie zullen de nieuwe regels van de woonbonus op een overzichtelijke en gedetailleerde wijze worden toegelicht. Hierbij zal uitgebreid aandacht besteed worden aan de bestaande overgangsregeling. Maandag 17 december uur uur Spreker Dhr. L. De Greef, fiscalist KBC Groep NV. Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren. Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel ). 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen Mevr. Carine Coppens tel.: Carine.Coppens@HoGent.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (8147) 07/26 N I E U W! De rol van interne audit in corporate governance De wijziging van IAS 1: opmars van fair value boekhouden in de winst- en verliesrekening? Rol interne audit in corporate governance. Kennis en ervaring met betrekking tot risicobeheersing en interne controle worden een belangrijke troef voor interne audit om zijn rol in corporate governance te verstevigen. De combinatie van diverse invalshoeken leidde tot vernieuwende inzichten die bijdragen tot de ontwikkeling van het interne auditberoep. Opmars van fair value boekhouden in de winsten verliesrekening. De IASB herziet de voorstelling van de winst- en verliesrekening. Centraal staat het streven naar een consistente behandeling van meeren minderwaarden t.g.v. fair value waardering. Deze is momenteel immers inconsistent: sommige waardeschommelingen vanuit de balans worden meteen onder de winst geboekt, andere komen direct in het eigen vermogen terecht. Bespreking van de voorgestelde wijzigingen en analyse van de relevantie van fair value winst m.b.t. beurswaardering. Woensdag 19 december uur uur Sprekers Prof. dr. G. Sarens, Université Catholique de Louvain (UCL), Louvain School of Management Prof. dr. Ph. Van Cauwenberghe, UGent. Boekhouders, accountants, bedrijfsrevisoren alsook financieel verantwoordelijken die de link tussen hun dagelijkse praktijk en het relevant wetenschappelijk onderzoek hieromtrent niet willen verliezen. UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. 105 euro, documentatie en koffie inbegrepen Mevr. Sadi Podevijn tel.: Sadi.Podevijn@UGent.be Mevr. Els De Wielemaker tel.: Els.DeWielemaker@HoGent.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (8148)

16 16 07/27 Fiscale aspecten voor VZW s D e r d e e d i t i e! 0 Directe belastingen: in welke gevallen is de rechtspersonenbelasting van toepassing? In welke gevallen geldt de vennootschapsbelasting? Indirecte belastingen: wanneer is een VZW een BTW-belastingplichtige en wanneer niet? Wat in geval van een gemengd belastingplichtige VZW? En hoe zit het met de jaarlijkse taks en de registratierechten voor VZW s? Prof. J. Verhoeye begeleidt u, dankzij zijn uitgebreide ervaring, op een vlotte wijze doorheen deze complexe materie. Donderdag 20 december uur uur Spreker Prof. J. Verhoeye, accountant, docent HoGent, gastprofessor UGent. Het programma richt zich naar bestuurders, voorzitters, directeurs, penningmeesters, financiële en fiscale verantwoordelijken, accountants en boekhouders van VZW s alsook financiële en fiscale adviseurs van VZW s. UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen Mevr. Sadi Podevijn tel.: Sadi.Podevijn@UGent.be Mevr. Els De Wielemaker tel.: Els.DeWielemaker@HoGent.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (7590) 07/28 Omgaan met conflicten in vennootschappen N I E U W! 0 Tijdens het eerste gedeelte wordt de oorsprong van woelige vergaderingen van vennootschapsorganen besproken. Mogelijke oorzaken van conflicten worden in kaart gebracht alsook hoe het vennootschapsrecht van een handleiding voor een goede werking van de vennootschap kan evolueren tot een aanvalspact en vervolgens tot een vredesverdrag. De voornaamste regels betreffende de algemene vergadering en raden van bestuur worden opgefrist. In het laatste gedeelte leren we hoe om te gaan met conflicten waarbij het onderscheid wordt gemaakt tussen interne en externe conflictbeheersing. Donderdag 17 januari uur uur Sprekers Mr. A. François, advocaat Eubelius; Mr. J. Fastenaekels, advocaat Eubelius. Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bedrijfsjuristen en advocaten. UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen Mevr. Sadi Podevijn tel.: Sadi.Podevijn@UGent.be Mevr. Els De Wielemaker tel.: Els.DeWielemaker@HoGent.be Attest (3u) IAB, (k)ibr, BIBF (8149)

17 07/29 Waardering van niet-beursgenoteerde ondernemingen Kies de juiste methode voor de juiste situatie! 17 T w e e d e e d i t i e! Kleinere ondernemingen worden vaak lager gewaardeerd dan grotere ondernemingen omdat zij een hoger risicoprofiel kennen en aandelen van kleinere ondernemingen minder goed verhandelbaar zijn. Bovendien dient de onderneming beschouwd te worden in het licht van het krachtspel tussen koper en verkoper. De methodische aanpak in dit programma is van groot belang om de veelheid van aspecten rond ondernemingswaardering in het juiste laatje te krijgen. Dinsdag 22 januari uur uur Spreker Prof. Em. dr. E. De Lembre, erebedrijfsrevisor, erevoorzitter Ernst & Young België. Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken en bedrijfsjuristen UGent, Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering - Urbis kantorencomplex, Kuiperskaai 55/E, 9000 Gent. 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen (catering exclusief BTW). Mevr. Sadi Podevijn tel.: Sadi.Podevijn@UGent.be Mevr. Els De Wielemaker tel.: Els.DeWielemaker@HoGent.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (7591) 07/30 Hoe contracten correct opstellen? N I E U W! Voor niet-juristen doch ook voor juristen die zich niet hebben toegelegd op contractenrecht, zijn de verschillende juridische aspecten voor het opstellen van een correct contract, niet steeds vanzelfsprekend. Nochtans wordt elke ondernemer dagdagelijks met contracten geconfronteerd. Aan de hand van concrete voorbeelden en realistische cases worden de meest relevante aspecten voor het opstellen van een correct contract toegelicht en wordt aandacht besteed aan de belangrijkste valkuilen. Deze module wordt afgerond met een concrete case door de groep uitgewerkt, gevolgd door een discussie en feedback. Dinsdag 29 januari uur uur Elkeen die professioneel met contractafsluiting in aanraking komt en die geen juridische opleiding heeft zoals accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale adviseurs, verzekeringsmakelaars, ondernemersleidinggevenden, inkoop- en verkoopverantwoordelijken, alsook juristen en advocaten. Nieuwe vergaderzaal Arteveldehogeschool, Hoogpoort 15, 9000 Gent. 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen Dhr. Guy Gesquière tel.: guy.gesquiere@arteveldehs.be Spreker Dhr. G. Grootaert, lector Contractenrecht Arteveldehogeschool, advocaat, Master in het Sociaal Recht. Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (9626)

18 18 07/31 De beroepskosten in de praktijk (directe belastingen) N I E U W! 0 Aan de hand van een systematische bespreking per kostensoort wordt een overzicht verstrekt van de mogelijkheden en beperkingen die de fiscus oplegt. De administratieve zienswijzen en een uitgebreide rechtspraak vormen de basis van een doorgedreven benadering van de problematiek, waarmee iedere onderneming geconfronteerd wordt. Dit alles wordt geïllustreerd aan de hand van uitgebreide documentatie. Maandag 11 februari uur uur Sprekers Dhr. J. Brock, eerstaanwezend inspecteur, diensthoofd administratie van ondernemings- en inkomensfiscaliteit Brugge. Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren. Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel ). 450 euro, documentatie, koffie en maaltijd inbegrepen Mevr. Carine Coppens tel.: Carine.Coppens@HoGent.be Attest (6u) IAB, (K)IBR, BIBF (7551) 07/32 Fiscale aspecten verbonden aan de financiering van vennootschappen N I E U W! Dit seminarie heeft tot doel een beter inzicht te verschaffen in de fiscale aspecten van de financiering van vennootschappen. Niet alleen komen de fiscale aspecten van schuldfinanciering uitvoerig aan bod maar wordt er ook voldoende stilgestaan bij de fiscale gevolgen die eigen zijn aan de financiering door middel van eigen vermogen. Voor wat betreft de schuldfinanciering zullen niet alleen de aftrekmodaliteiten die bestaan in hoofde van de vennootschap worden besproken (marktrente, onderkapitalisatie bepalingen, herkwalificatiebepaling,...) maar zal ook de fiscale toestand van de rentegenieter worden onderzocht. Deze problematiek zal ook op internationaal niveau worden bekeken. Voor wat financiering door middel van eigen vermogen betreft, zal er uiteraard worden stilgestaan bij de invoering van de notionele interestaftrek en de daarbij horende afschaffing van compenserende maatregelen. In dit seminarie zal voor beide financieringsvormen eveneens voldoende aandacht worden besteed aan de problematiek van de Belgische en buitenlandse bronheffingen. Maandag 18 februari uur uur Spreker Dhr. G. Heirewegh, KBC Groep NV, Fiscale Afdeling. Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren. Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel ). 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen Mevr. Carine Coppens tel.: Carine.Coppens@HoGent.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (7552)

19 07/33 De facturering van complexe diensten N I E U W! 19 De problematiek van de facturering van complexe diensten en het bundelen van prestaties is iets waar elke onderneming mee geconfronteerd wordt. U factureert verschillende prestaties door; welke moeten worden gebundeld en wat is de doorslaggevende factor om te komen tot de juiste BTW-kwalificatie? Is het mogelijk of wenselijk om bepaalde handelingen te splitsen? Het al dan niet bundelen van transacties heeft een invloed op de toepassing van de plaatsbepalingsregels, de vrijstellingen, het BTW-tarief, enz. Afhankelijk van de kwalificatie die aan een handeling wordt gegeven, zijn bepaalde administratieve verplichtingen van toepassing. Tijdens dit compacte seminarie leert u de basistechnieken omtrent de kwalificatie en bundeling van handelingen. Er wordt stilgestaan bij enkele zeer courante gevallen, die in de praktijk voor problemen zorgen. Bovendien wordt er stilgestaan bij de mogelijke verweermiddelen van de fiscus, zoals het begrip misbruik inzake BTW. Maandag 25 februari uur uur Sprekers Dhr. S. Ruysschaert, eerstaanwezend inspecteur bij een fiscaal bestuur, diensthoofd van het Centrum voor Beroepsopleiding van de BTW te Antwerpen; Dhr. B. Buelens, Senior Consultant VAT Department, Ernst & Young Tax Consultants. Accountants, bedrijfsrevisoren, boekhouders, belastingconsulenten, financiële en fiscale verantwoordelijken, bestuurders en zaakvoerders, alle geïnteresseerden die hun fiscale kennis willen actualiseren. Departement Bedrijfsmanagement Mercator, Henleykaai 84, 9000 Gent (tel ). 210 euro, documentatie en koffie inbegrepen Mevr. Carine Coppens tel.: Carine.Coppens@HoGent.be Attest (3u) IAB, (K)IBR, BIBF (9627)

20 20 A g e n d a Programma s maart - april - mei 2008 Accountancy Vergelijking USGAAP-IFRS dinsdag 6 mei 2008 Juridisch/Fiscaal Jaarafsluiting: van inventaris naar belastbare winst donderdag 13 maart 2008 Abnormale of goedgunstige voordelen donderdag 20 maart 2008 Fiscale club: update voor medewerkers accountancy-fiscaliteit dinsdag 22 april 2008 Fiscaliteit: stand van zaken donderdag 29 april 2008 Probleemgebieden vennootschapsbelastingen onder de loep donderdag 17 april 2008 Overlating van KMO bedrijven dinsdag 13 mei 2008 Het derde nummer van de HIAF-nieuwsbrief kan u verwachten rond 15 februari 2008, met meer informatie omtrent bovenstaande nieuwe seminaries

21 Liber Amicorum Erik De Lembre 21 Accountancy tussen onderzoek en praktijk Erik De Lembre combineerde een academische loopbaan met een loopbaan binnen het bedrijfsrevisoraat. Zijn onderwijs en onderzoek concentreerde zich op accounting en auditing, met een bijkomende klemtoon op fusies en overnames van ondernemingen. Binnen Ernst & Young werd hij uitvoerend voorzitter Ernst & Young België en lid van de Board van Ernst & Young International. Als expert werd hij lid van het technisch comité Europese en internationale harmonisatie van de boekhoudnormen en zat de Werkgroep IAS & KMO voor waar hij advies verstrekte over de modernisering van het Belgische boekhoudrecht voor Belgische KMO s. Verder is hij onder meer voorzitter van het Hoger Instituut voor Accountancy en Fiscaliteit, en was hij tot 30 september 2007 buitengewoon hoogleraar aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Universiteit Gent. Dit Liber Amicorum, gemaakt in samenwerking met Kluwer, bekroont deze indrukwekkende carrière. Prominenten uit de ondernemings- en academische wereld, met name Jan Verhoeye (CBN, EFRAG), Geert Lenaerts (BIBF), Bruno Colmant (CBN), Dries Schockaert (IBR), Karel Van Hulle (Europese Commissie), Rutger Van Boven (IAB), e.a. hebben er bijdragen in geschreven over accountancy, IFRS, revisorale controle en bedrijfsvoering. De prijs bedraagt 63,60 BTW incl. ( 60,00 BTW excl.) per exemplaar. Bestelcode: BP/LAEDL-BI7001. Vier manieren om te bestellen: Bestel online: Telefoneer gratis: Fax gratis: Stuur een info@kluwer.be

Na 3 dagen... de aangifte vennootschapsbelasting de baas!

Na 3 dagen... de aangifte vennootschapsbelasting de baas! Grondige opleiding vennootschapsbelasting Date: 2009-11-26 Na 3 dagen... de aangifte vennootschapsbelasting de baas! Deze opleiding is een stappenplan naar een praktische kennis van de regels van de vennootschapsbelasting

Nadere informatie

Grondige cursus vennootschapsbelasting

Grondige cursus vennootschapsbelasting vzw Vereniging van accountants, bedrijfsrevisoren, belastingconsulenten, boekhouders en fiscalisten Exclusief tweedaags seminarie dinsdag 25 november 2014 woensdag 26 november 2014 De Lozen Boer - Lochristi

Nadere informatie

Onderbouw uw beslissingen met een stevige basiskennis van de spelregels

Onderbouw uw beslissingen met een stevige basiskennis van de spelregels Vennootschapsrecht in de praktijk Date: 2009-04-21 Onderbouw uw beslissingen met een stevige basiskennis van de spelregels Wie een vennootschap succesvol wilt leiden, adviseren of controleren, heeft een

Nadere informatie

HANDBOEK BOEKHOUDEN CONSOLIDATIE TWEEDE EDITIE

HANDBOEK BOEKHOUDEN CONSOLIDATIE TWEEDE EDITIE HANDBOEK BOEKHOUDEN CONSOLIDATIE TWEEDE EDITIE HANDBOEK BOEKHOUDEN CONSOLIDATIE Em. Prof. dr. Erik De Lembre Lic. Sadi Podevijn Tweede editie Antwerpen Cambridge Handboek Boekhouden. Consolidatie. Tweede

Nadere informatie

17 oktober 2013. cvo. sectoren. in een. Accountant. Diploma. Contact

17 oktober 2013. cvo. sectoren. in een. Accountant. Diploma. Contact Academiejaar 2013-2014 17 oktober 2013 Hogeree Leergangen voor Fiscale en Sociale Wetenschappen cvo PLAATSAANBIEDINGEN oktober 2013 VACATURE 2013-2014/001 Functietitel Accountant Stagiair-accountant Plaats

Nadere informatie

EEN geslaagd PROjECT!

EEN geslaagd PROjECT! A & D Boekhoudkantoor, Klapstraat 58, 1790 Teralfene Tel 0473.821367 www.infoboekhouden.be DE BOEKHOUDER-FISCALIST BIBF: Uw PARTNER VOOR EEN geslaagd PROjECT! Een brochure van het Beroepsinstituut van

Nadere informatie

Wat kunnen wij voor u doen? Wij ondersteunen u bij:

Wat kunnen wij voor u doen? Wij ondersteunen u bij: Wat kunnen wij voor u doen? Als zelfstandige arts, chirurg, tandarts of kinesist wilt u zich graag in de eerste plaats focussen op uw werk. Maar al te vaak komen er heel wat administratieve en boekhoudkundige

Nadere informatie

Informatiesessie Session d information Organisatie van bedrijfsrevisorenkantoren L organisation des cabinets de révision

Informatiesessie Session d information Organisatie van bedrijfsrevisorenkantoren L organisation des cabinets de révision Informatiesessie Session d information Organisatie van bedrijfsrevisorenkantoren L organisation des cabinets de révision 25.09.2008 Informatiesessie Session d information Organisatie van bedrijfsrevisorenkantoren

Nadere informatie

Dag van de CBN 2014. de recentste belangrijke. boekhoudkundige ontwikkelingen. Woensdagnamiddag 12 februari 2014

Dag van de CBN 2014. de recentste belangrijke. boekhoudkundige ontwikkelingen. Woensdagnamiddag 12 februari 2014 Dag van de CBN 2014 Woensdagnamiddag 12 februari 2014 U verneemt uit de ste hand de recentste belangrijke boekhoudkundige ontwikkelingen Commissie voor Boekhoudkundige Normen www.cnc-cbn.be De adviezen

Nadere informatie

LARCIER THEMA WETBOEKEN

LARCIER THEMA WETBOEKEN tree 1142 accountancy&fisc_deel1.fm Page iii Monday, July 18, 2011 10:43 AM LARCIER THEMA WETBOEKEN Wetboek Accountancy en Fiscaliteit 2011-2012 Boek 1 Grondwet Burgerlijk Recht Vennootschapsrecht Algemene

Nadere informatie

Uitbesteding van boekhoudkundige activiteiten bij Vlaamse kmo s

Uitbesteding van boekhoudkundige activiteiten bij Vlaamse kmo s Uitbesteding van boekhoudkundige activiteiten bij Vlaamse kmo s PROF.DR. PATRICIA EVERAERT, Docent Lessius Hogeschool en KULeuven GERRIT SARENS, Doctoraatsonderzoeker UGent (Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering)

Nadere informatie

Nieuwe boekhoudwetgeving op komst

Nieuwe boekhoudwetgeving op komst Nieuwe boekhoudwetgeving op komst Prof. dr. Stijn Goeminne, Universiteit Gent, Vakgroep Publieke Governance, Management en Financiën In het werkveld zijn de bepalingen van W.Venn. en haar uitvoeringsbesluit

Nadere informatie

FISCALIST. 520,30 incl. BTW OMSCHRIJVING. Introductie. Omschrijving. Voor wie is deze opleiding bestemd? Toelatingsvoorwaarden

FISCALIST. 520,30 incl. BTW OMSCHRIJVING. Introductie. Omschrijving. Voor wie is deze opleiding bestemd? Toelatingsvoorwaarden #ACCOUNTANCY FISCALIST BESPAAR MET DE KMO-PORTEFEUILLE 520,30 incl. BTW OMSCHRIJVING Introductie Campus Brugge Op maandag- en woensdagavond telkens van 18u30 tot 22u + extra lessen op zaterdagvoormiddag

Nadere informatie

inzicht in uw bedrijf

inzicht in uw bedrijf Niet zomaar cijfers inzicht in uw bedrijf accounting - auditing - consulting Kennis en maatwerk voor uw business Over Baker Tilly Belgium Baker Tilly Belgium is de merknaam van een groep vennootschappen

Nadere informatie

b. De vertegenwoordiger-natuurlijke persoon... 20 c. De andere aangestelden... 27 d. Het bestuur... 27

b. De vertegenwoordiger-natuurlijke persoon... 20 c. De andere aangestelden... 27 d. Het bestuur... 27 INHOUD Voorwoord: De uitoefening van een vrij en gereglementeerd cijferberoep door een rechtspersoon (wet van 18 januari 2010) door Sabine Laruelle, Minister van KMO s, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid.......................................

Nadere informatie

SAMENWERKEN MET EEN BOEKHOUDER-FISCALIST

SAMENWERKEN MET EEN BOEKHOUDER-FISCALIST SAMENWERKEN MET EEN BOEKHOUDER-FISCALIST WAT IS EEN ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST? De boekhouder-fiscalist BIBF is uw bevoorrechte raadgever als zelfstandige ondernemer, als vrije beroepsbeoefenaar of als

Nadere informatie

BEVOORRECHTE PARTNER VAN ONDERNEMERS

BEVOORRECHTE PARTNER VAN ONDERNEMERS BEVOORRECHTE PARTNER VAN ONDERNEMERS ONZE AANPAK MAAKT HET VERSCHIL Onze visie maakt het verschil Transparantie op vlak van werking en erelonen Voordelige abonnementsformules Gepersonaliseerd, op maat

Nadere informatie

H I A F. n i e u w s b r i e f. Bestaat een trend naar de ontwikkeling van een Europese versie van IFRS?

H I A F. n i e u w s b r i e f. Bestaat een trend naar de ontwikkeling van een Europese versie van IFRS? 1 e jaargang - Nummer 3 - Driemaandelijks - maart-april-mei 2008 Afgiftekantoor: 9000 GENT X - P708235 H I A F n i e u w s b r i e f Bestaat een trend naar de ontwikkeling van een Europese versie van IFRS?

Nadere informatie

VASTGOED EN VENNOOTSCHAP AANKOOP VAN VASTGOED DOOR DE VENNOOTSCHAP

VASTGOED EN VENNOOTSCHAP AANKOOP VAN VASTGOED DOOR DE VENNOOTSCHAP VASTGOED EN VENNOOTSCHAP AANKOOP VAN VASTGOED DOOR DE VENNOOTSCHAP Iven De Hoon VASTGOED EN VENNOOTSCHAP 2 INLEIDING 2 DE AANKOOP DOOR DE VENNOOTSCHAP 3 VOOR- EN NADELEN VAN EEN ONROEREND GOED IN EEN VENNOOTSCHAP

Nadere informatie

Samenvatting onderzoek: Diversificatiestrategieën van accountantskantoren

Samenvatting onderzoek: Diversificatiestrategieën van accountantskantoren UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE ACADEMIEJAAR 2010 2011 Samenvatting onderzoek: Diversificatiestrategieën van accountantskantoren Frederik Verplancke onder leiding van Prof. dr. Gerrit

Nadere informatie

Van der Steen, Diels,Van Gysel. Accountants Belastingconsulenten Ondernemingsadvies

Van der Steen, Diels,Van Gysel. Accountants Belastingconsulenten Ondernemingsadvies Uw 9 partner tot succes! { 4 Van der Steen, Diels,Van Gysel Accountants Belastingconsulenten Ondernemingsadvies 4 9 { 4 9 Uw partner tot succes! Wat kunnen wij voor u doen? VDV consultants is een gespecialiseerd

Nadere informatie

INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN

INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN AANVRAAG TOT TOEGANG TOT HET BEKWAAMHEIDSEXAMEN OP BASIS VAN TEN MINSTE ZEVEN JAAR ERVARING MET HET OOG OP DE VERKRIJGING VAN DE HOEDANIGHEID VAN

Nadere informatie

INHOUD AUTEURSLIJST 3 WOORD VOORAF 15. AFDELING 1 De jaarrekening opstellen 17

INHOUD AUTEURSLIJST 3 WOORD VOORAF 15. AFDELING 1 De jaarrekening opstellen 17 INHOUD AUTEURSLIJST 3 WOORD VOORAF 15 AFDELING 1 De jaarrekening opstellen 17 1. Algemene principes 17 1.1. Evolutie 17 1.2. Het principe van de secties 17 1.3. De omschrijving van bepaalde rubrieken 18

Nadere informatie

ernationale - Advocaten gespecialiseerd in sociaal recht - Dis Individueel arbeidsrecht - Collectieve arbeidsrelaties - Alternatief loon en

ernationale - Advocaten gespecialiseerd in sociaal recht - Dis Individueel arbeidsrecht - Collectieve arbeidsrelaties - Alternatief loon en ernationale - Advocaten gespecialiseerd in sociaal recht - Dis Individueel arbeidsrecht - Collectieve arbeidsrelaties - Alternatief loon en fiscaliteit - Herstructureringen en overgang van ondernemingen

Nadere informatie

FISCAAL RECHT KENNIS PRAKTIJK INNOVATIE IMPLEMENTATIE

FISCAAL RECHT KENNIS PRAKTIJK INNOVATIE IMPLEMENTATIE ACADEMISCH PROGRAMMA POSTGRADUAAT FISCAAL RECHT KENNIS PRAKTIJK INNOVATIE IMPLEMENTATIE INHOUD POSTGRADUAAT FISCAAL RECHT MODULE FISCALE RECHTSVAKKEN Pagina 2 tot 7 POSTGRADUAAT FISCAAL RECHT SUMMERSCHOOL

Nadere informatie

INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN

INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN AANVRAAG TOT TOEGANG TOT HET BEKWAAMHEIDSEXAMEN OP BASIS VAN TEN MINSTE ZEVEN JAAR ERVARING MET HET OOG OP DE VERKRIJGING VAN DE HOEDANIGHEID VAN

Nadere informatie

ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORDEN. Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten

ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORDEN. Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORDEN Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten 10/2017 DE BEROEPSACTIVITEITEN DE 2 BEROEPSPERSPECTIEVEN Fiscaliteit Boekhouder-fiscalist

Nadere informatie

Hyarchis.Net MKB. Hyarchis.Net MKB voor efficiënte ondernemers. Stroomlijn al uw digitale- en papierstromen

Hyarchis.Net MKB. Hyarchis.Net MKB voor efficiënte ondernemers. Stroomlijn al uw digitale- en papierstromen Hyarchis.Net MKB Hyarchis.Net MKB voor efficiënte ondernemers Stroomlijn al uw digitale- en papierstromen Heeft uw bedrijf door alle uitpuilende archiefkasten soms meer weg van een papieropslag? Kunt u

Nadere informatie

Accountancy - Fiscaliteit

Accountancy - Fiscaliteit Accountancy - Fiscaliteit ACCOUNTANCY MEDEWERKER Bachelor Accountancy of Master Handelswetenschappen, TEW, Economie. Enkele jaren ervaring in een boekhoudkantoor of in de volledige boekhouding van een

Nadere informatie

Open Source Software. Bart van Dijk (b.van.dijk@hccnet.nl)

Open Source Software. Bart van Dijk (b.van.dijk@hccnet.nl) Open Source Software Bart van Dijk (b.van.dijk@hccnet.nl) Open Source Software (OSS) Wat is het Waarom willen we het wel (of niet) OSS voorbeelden Geschiedenis Licenties Ontwikkeling en ondersteuning Wat

Nadere informatie

DE ZELFSTANDIG ONDERNEMER Al je aftrekbare beroepskosten op een rijtje.

DE ZELFSTANDIG ONDERNEMER Al je aftrekbare beroepskosten op een rijtje. DE ZELFSTANDIG ONDERNEMER Al je aftrekbare beroepskosten op een rijtje. Iven De Hoon DE ZELFSTANDIG ONDERNEMER 2 INLEIDING 2 Wat bedoelt men met aftrekbare beroepskosten? 3 Wat zijn zoal belangrijke beroepskosten?

Nadere informatie

Prof. dr. Stijn Goeminne, Faculteit Economie & Bedrijfskunde, Universiteit Gent

Prof. dr. Stijn Goeminne, Faculteit Economie & Bedrijfskunde, Universiteit Gent De boekhoudkundige verwerking van uitgestelde belastingen bij gerealiseerde meerwaarden waarvoor de uitgestelde belastingregeling geldt en bij kapitaalsubsidies Prof. dr. Stijn Goeminne, Faculteit Economie

Nadere informatie

HANDBOEK BOEKHOUDEN BELGISCH BOEKHOUDRECHT

HANDBOEK BOEKHOUDEN BELGISCH BOEKHOUDRECHT HANDBOEK BOEKHOUDEN BELGISCH BOEKHOUDRECHT HANDBOEK BOEKHOUDEN BELGISCH BOEKHOUDRECHT De algemeen aanvaarde boekhoudbeginselen en financiële rapporteringstandaarden voor ondernemingen en (internationale)

Nadere informatie

COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN

COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN CBN-advies 2012/8 De boekhoudkundige verwerking van de inbreng in eigendom in een Belgische burgerlijke maatschap die niet de rechtsvorm heeft aangenomen van een handelsvennootschap

Nadere informatie

HANDBOEK BOEKHOUDEN ENKELVOUDIG BOEKHOUDEN BOEKHOUDEN VOOR DE ZELFSTANDIGE ONDERNEMER EN DE KLEINE VZW

HANDBOEK BOEKHOUDEN ENKELVOUDIG BOEKHOUDEN BOEKHOUDEN VOOR DE ZELFSTANDIGE ONDERNEMER EN DE KLEINE VZW HANDBOEK BOEKHOUDEN ENKELVOUDIG BOEKHOUDEN BOEKHOUDEN VOOR DE ZELFSTANDIGE ONDERNEMER EN DE KLEINE VZW HANDBOEK BOEKHOUDEN ENKELVOUDIG BOEKHOUDEN BOEKHOUDEN VOOR DE ZELFSTANDIGE ONDERNEMER EN DE KLEINE

Nadere informatie

De waarheid over de notionele intrestaftrek

De waarheid over de notionele intrestaftrek De waarheid over de notionele intrestaftrek Februari 2008 Wat is de notionele intrestaftrek? Notionele intrestaftrek, een moeilijke term voor een eenvoudig principe. Vennootschappen kunnen een bepaald

Nadere informatie

Bedrijfsoverdracht in Vlaanderen

Bedrijfsoverdracht in Vlaanderen Bedrijfsoverdracht in Vlaanderen Onderzoek over de planning van de bedrijfsoverdracht uitgevoerd met de steun van Agentschap Ondernemen: Executive summary Prof. dr. Tensie Steijvers drs. Ine Umans Universiteit

Nadere informatie

Facturering en doorfacturering Stefan Ruysschaert - Luc Heylens dinsdag 7 februari 2005

Facturering en doorfacturering Stefan Ruysschaert - Luc Heylens dinsdag 7 februari 2005 Facturering en doorfacturering Stefan Ruysschaert - Luc Heylens dinsdag 7 februari 2005 Programma De doorfacturering van kosten verloopt volgens bepaalde technieken. Kosten kunnen immers als dusdanig worden

Nadere informatie

Analyse van de algemene commentaren ontvangen tijdens de openbare raadpleging die door het IBR werd georganiseerd en standpunt van het IBR

Analyse van de algemene commentaren ontvangen tijdens de openbare raadpleging die door het IBR werd georganiseerd en standpunt van het IBR ONTWERP VAN NORM MET BETREKKING TOT DE CONTRACTUELE CONTROLE VAN KMO S EN KLEINE (I)VZW S EN STICHTINGEN EN DE GEDEELDE WETTELIJK VOORBEHOUDEN OPDRACHTEN BIJ KMO S EN KLEINE (I)VZW S EN STICHTINGEN Analyse

Nadere informatie

Auteur. Onderwerp. Datum

Auteur. Onderwerp. Datum Auteur Marc Joostens - manager Jean-Marc Cambien - senior manager Ine Lejeune - vennoot E-business services PricewaterhouseCoopers Onderwerp Nieuwigheden inzake facturering: de Europese BTW-Richtlijn is

Nadere informatie

de economische beroepsbeoefenaar als adviseur of politieagent? WCO taken en aansprakelijkheid van de boekhouder, accountant en bedrijfsrevisor

de economische beroepsbeoefenaar als adviseur of politieagent? WCO taken en aansprakelijkheid van de boekhouder, accountant en bedrijfsrevisor Uitnodiging seminaries 5 5 exclusieve seminaries de economische beroepsbeoefenaar als adviseur of politieagent? WCO taken en aansprakelijkheid van de boekhouder, accountant en bedrijfsrevisor zelfstandigen

Nadere informatie

Seminaries Carl Van Biervliet

Seminaries Carl Van Biervliet Seminaries Carl Van Biervliet Vennootschapsbelasting aanslagjaar 2016 practicum (16/14) Brussel: 10 mei 2016 Gent: 12 mei 2016 Doelstelling van het practicum is de recente ontwikkelingen in de Vennootschapsbelasting

Nadere informatie

Instelling. VP Accountants en Belastingsconsulenten. Onderwerp. Tweede taxshift in de maak: fiscale revolutie

Instelling. VP Accountants en Belastingsconsulenten. Onderwerp. Tweede taxshift in de maak: fiscale revolutie Instelling VP Accountants en Belastingsconsulenten Onderwerp Tweede taxshift in de maak: fiscale revolutie Copyright and disclaimer De inhoud van dit document kan onderworpen zijn aan rechten van intellectuele

Nadere informatie

Abnormale of goedgunstige voordelen toch geen minimale belastbare basis?

Abnormale of goedgunstige voordelen toch geen minimale belastbare basis? Abnormale of goedgunstige voordelen toch geen minimale belastbare basis? Aan de hand van bepaalde transacties wordt binnen groepen van vennootschappen soms gepoogd om winsten te verschuiven naar de vennootschappen

Nadere informatie

Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten. ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORdEN

Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten. ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORdEN Verantwoordelijke uitgever: Beroepsinstituut van erkende Boekhouders en Fiscalisten ERKEND BOEKHOUDER-FISCALIST WORdEN DE BEROEPSACTIVITEITEN De 2 beroepsperspectieven Fiscaliteit Boekhouder-fiscalist

Nadere informatie

IAB-Info. Inhoud. Beroep. Economie

IAB-Info. Inhoud. Beroep. Economie Nummer 4 16 29 februari 2004 IAB-Info Inhoud 16e jaargang Beroep c Bestuur en aandeelhouderschap van erkende professionele vennootschappen Deze bijdrage strekt ertoe een overzicht te bieden van zowel de

Nadere informatie

Academiejaar 2015-2016 26 januari 2016. PLAATSAANBIEDINGEN januari 2016 VACATURE 2015-2016/011. Fiscaal Adviseur

Academiejaar 2015-2016 26 januari 2016. PLAATSAANBIEDINGEN januari 2016 VACATURE 2015-2016/011. Fiscaal Adviseur Academiejaar 2015-2016 26 januari 2016 Hogere Leergangen voor Fiscale en Sociale Wetenschappen cvo PLAATSAANBIEDINGEN januari 2016 VACATURE 2015-2016/011 Fiscaal Adviseur Je bent een all-round specialist

Nadere informatie

Nota 1 m.b.t. de organisatie van het toelatingsexamen tot de stage van accountant

Nota 1 m.b.t. de organisatie van het toelatingsexamen tot de stage van accountant Nota 1 m.b.t. de organisatie van het toelatingsexamen tot de stage van accountant De Wet van 22 april 1999 betreffende de boekhoudkundige en fiscale beroepen biedt de houders van een diploma opgenomen

Nadere informatie

Incompany training voor coöperaties

Incompany training voor coöperaties Incompany training voor coöperaties 2016 Erkend dienstverlener voor de kmo-portefeuille Incompany trainingen: wij komen naar uw coöperatie. Coopburo, de coöperatieve dienstverlener van Cera, biedt: 1.

Nadere informatie

Postuniversitaire studiecyclus Andre SPRUYT een reis door de fiscale basisbeginselen.

Postuniversitaire studiecyclus Andre SPRUYT een reis door de fiscale basisbeginselen. Postuniversitaire studiecyclus Andre SPRUYT een reis door de fiscale basisbeginselen. Studiecyclus omtrent de fiscale basisbeginselen n.a.v. het emeritaat van prof. André Spruyt 20 u verdeeld over 5 sessies

Nadere informatie

Nieuw! Office Improvement Expert in administratie en dienstverlening

Nieuw! Office Improvement Expert in administratie en dienstverlening Nieuw! Office Improvement Expert in administratie en dienstverlening Stroomlijnen van processen & organiseren van resultaatgerichte teamwerking Waarom deze opleiding? Ondanks de toenemende complexiteit

Nadere informatie

In België geldt er voortaan een nieuwe beroepsnorm Wat en waarom? Frequently Asked Questions

In België geldt er voortaan een nieuwe beroepsnorm Wat en waarom? Frequently Asked Questions Norm met betrekking tot de contractuele controle van KMO s en kleine (i)vzw s en stichtingen en de gedeelde wettelijk voorbehouden opdrachten bij KMO s en kleine (i)vzw s en stichtingen In België geldt

Nadere informatie

In het begin moeten wij vooral op de kosten leggen en niet teveel geld uitgeven. Dus gratis is natuurlijk beter.

In het begin moeten wij vooral op de kosten leggen en niet teveel geld uitgeven. Dus gratis is natuurlijk beter. 3. INFORMATIE VOOR STARTENDE ONDERNEMERS Als jij een onderneming wil opstarten, kan jij beroep doen op en aantal organisaties waar jij meer informatie kunt vinden en waar jij tevens administratieve of

Nadere informatie

Nota 1 m.b.t. de organisatie van het toelatingsexamen tot de stage van accountant

Nota 1 m.b.t. de organisatie van het toelatingsexamen tot de stage van accountant Nota 1 m.b.t. de organisatie van het toelatingsexamen tot de stage van accountant De Wet van 22 april 1999 betreffende de boekhoudkundige en fiscale beroepen biedt de houders van een diploma opgenomen

Nadere informatie

Advies. Over het voorontwerp van decreet tot invoering van een verhoogd abattement bij hypotheekvestiging op de enige woning

Advies. Over het voorontwerp van decreet tot invoering van een verhoogd abattement bij hypotheekvestiging op de enige woning Brussel, 9 juli 2008 070908 Advies decreet hypotheekvestiging Advies Over het voorontwerp van decreet tot invoering van een verhoogd abattement bij hypotheekvestiging op de enige woning 1. Toelichting

Nadere informatie

Notarieel boekhouden. Postgraduaat

Notarieel boekhouden. Postgraduaat Notarieel boekhouden Postgraduaat 2017 2018 Doelgroep Het postgraduaat notarieel boekhouden richt zich tot notariële medewerkers die een bachelor of master behaalden en het notarieel boekhouden in hun

Nadere informatie

INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN (I.A.B.)

INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN (I.A.B.) INSTITUUT VAN DE ACCOUNTANTS EN DE BELASTINGCONSULENTEN (I.A.B.) Instituut opgericht bij wetten van 21 februari 1985 en van 22 april 1999 Belgisch Staatsblad van 28 februari 1985 en 11 mei 1999 Zetel:

Nadere informatie

José Haustraete - Bedrijfsrevisor - Professor Universiteit Gent

José Haustraete - Bedrijfsrevisor - Professor Universiteit Gent José Haustraete - Bedrijfsrevisor - Professor Universiteit Gent Is een Taxificatie in België haalbaar? Taxificatie, een vrome wens van het bedrijfsleven, maar wellicht problematisch gezien onze beleidsmensen

Nadere informatie

De nieuwe manier van boekhouden, die zich aanpast aan uw wensen. Flexibel Boekhouden

De nieuwe manier van boekhouden, die zich aanpast aan uw wensen. Flexibel Boekhouden De nieuwe manier van boekhouden, die zich aanpast aan uw wensen. Flexibel Boekhouden WIE ZIJN WIJ? Accountnet is een combinatie van accountants, belastingadviseurs, bedrijfsadviseurs, advocaten, gestors

Nadere informatie

Van. naar I Do. Kempense InnovatieRaad

Van. naar I Do. Kempense InnovatieRaad Van naar I Do Kempense InnovatieRaad Ideeën genereren Elke mens is een vat vol ideeën. Als je bedrijf op wieltjes loopt is het wellicht de moeite eens stil te staan en alles te herdenken. Net dan zijn

Nadere informatie

Advies van 10 maart 2014 met betrekking tot de wijziging van het koninklijk besluit van 22 november 1990

Advies van 10 maart 2014 met betrekking tot de wijziging van het koninklijk besluit van 22 november 1990 Advies van 10 maart 2014 met betrekking tot de wijziging van het koninklijk besluit van 22 november 1990 betreffende de diploma's van de kandidaat-accountants en de kandidaat-belastingconsulenten Ontwerp

Nadere informatie

N Financiële planners A2 Brussel, 27 maart 2014 MH/SL-EDJ/AS 717-2014 ADVIES. over

N Financiële planners A2 Brussel, 27 maart 2014 MH/SL-EDJ/AS 717-2014 ADVIES. over N Financiële planners A2 Brussel, 27 maart 2014 MH/SL-EDJ/AS 717-2014 ADVIES over EEN ONTWERP VAN WET INZAKE HET STATUUT VAN EN HET TOEZICHT OP DE ONAFHANKELIJK FINANCIËLE PLANNERS EN INZAKE HET VERSTREKKEN

Nadere informatie

Het Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen

Het Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen Het Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen 1 Innovatiekompas Inspiratie Sessies Contacteer ons voor: Een voordracht om kennis te maken met het kompasmodel. Een workshop om het toepassen van

Nadere informatie

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s In een globaliserende economie moeten regio s en ondernemingen internationaal concurreren. Internationalisatie draagt bij tot de economische

Nadere informatie

Exact Online. Uw financiële cockpit op internet

Exact Online. Uw financiële cockpit op internet Exact Online Uw financiële cockpit op internet Eenvoudig online boekhouden Een onderneming staat of valt met haar financiële beleid. Met inzicht in de omzet, winst en cashflow nu en in de toekomst. Een

Nadere informatie

Toegepaste fiscaliteit. Bachelor na bachelor

Toegepaste fiscaliteit. Bachelor na bachelor Toegepaste fiscaliteit Bachelor na bachelor 2017 2018 Fiscale deskundigen gegeerd De nood aan hoogopgeleid personeel in het domein van de belastingen is de laatste jaren sterk gestegen. Dat komt doordat

Nadere informatie

EEN EIGEN ONDERNEMING STARTEN ALS WEDDING PLANNER. Deel 2

EEN EIGEN ONDERNEMING STARTEN ALS WEDDING PLANNER. Deel 2 Master Executive in Wedding Management EEN EIGEN ONDERNEMING STARTEN ALS WEDDING PLANNER Deel 2 [LES 2] Event & Media Education. Alle rechten voorbehouden. Elke vorm van kopiëren of verspreiding van de

Nadere informatie

HERSTRUCTURERINGEN OVERGANG VAN ONDERNEMINGEN BESCHERMING VAN INTELLECTUELE EIGENDOM VAN DE ON- DISCRIMINATIE

HERSTRUCTURERINGEN OVERGANG VAN ONDERNEMINGEN BESCHERMING VAN INTELLECTUELE EIGENDOM VAN DE ON- DISCRIMINATIE SOCIAAL STRAFRECHT INDIVIDUEEL ARBEIDSRECHT Alternatief loon en fiscaliteit Privéleven en bescherming van persoonsgegevens & tieve arbeidsrelaties HERSTRUCTURERINGEN OVERGANG VAN ONDERNEMINGEN BESCHERMING

Nadere informatie

SAMENWERKINGSVORMEN, FUSIES EN SPLITSINGEN IN DE SOCIAL PROFIT

SAMENWERKINGSVORMEN, FUSIES EN SPLITSINGEN IN DE SOCIAL PROFIT SAMENWERKINGSVORMEN, FUSIES EN SPLITSINGEN IN DE SOCIAL PROFIT SAMENWERKINGSVORMEN, FUSIES EN SPLITSINGEN IN DE SOCIAL PROFIT Stefaan TUYTTEN Senior consultant social profit SBB Accountants & Adviseurs

Nadere informatie

Nieuwsbrief 2009-10 Nieuwe BTW-regels vanaf 01/01/2010 : wijziging inzake de plaats van diensten

Nieuwsbrief 2009-10 Nieuwe BTW-regels vanaf 01/01/2010 : wijziging inzake de plaats van diensten Nieuwsbrief 2009-10 Nieuwe BTW-regels vanaf 01/01/2010 : wijziging inzake de plaats van diensten 1. Principe Vanaf 1 januari 2010 wijzigen de regels inzake plaatsbepaling bij grensoverschrijdende diensten

Nadere informatie

COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN

COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN CBN-advies 2019/XX Neerlegging van de enkelvoudige jaarrekening bij de Nationale Bank van België: nieuwe modellen van de jaarrekening Ontwerpadvies van 5 juni 2019

Nadere informatie

Open Data bij de Vlaamse overheid. 19 juni 2015

Open Data bij de Vlaamse overheid. 19 juni 2015 Open Data bij de Vlaamse overheid 19 juni 2015 Open Data in Vlaanderen Anno 2015 Strategisch Inhoudelijk Open Data Raamwerk 4 sporen Juridisch Technisch 2012 2013 2014 2015 2016 VIP projecten Coördinatiecomité

Nadere informatie

infonota Ondernemingsvormen De eenmanszaak De vennootschap

infonota Ondernemingsvormen De eenmanszaak De vennootschap Ondernemingsvormen De eenmanszaak De eenmanszaak is een ondernemingsvorm waarbij de onderneming wordt opgericht door een natuurlijk persoon (oprichter). De éénmanszaak wordt ook wel 'onderneming natuurlijk

Nadere informatie

Het beleid rond administratieve lasten kritisch bekeken

Het beleid rond administratieve lasten kritisch bekeken Het beleid rond administratieve lasten kritisch bekeken Prof. dr. Frankie Schram Gastprofessor Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen UA Gastprofessor Instituut voor de Overheid K.U.Leuven Medewerker

Nadere informatie

Maak uw fiscale doelen waar!

Maak uw fiscale doelen waar! Tax Corner juli 2015 Maak uw fiscale doelen waar! De digitale eengemaakte markt van de Europese Unie: btw-initiatieven voor grensoverschrijdende e-commerce Buitenlandse bankrekeningen moeten gemeld worden

Nadere informatie

Whitepaper. Online samenwerken: meer transparantie en efficiency geeft accountant extra ruimte voor advies

Whitepaper. Online samenwerken: meer transparantie en efficiency geeft accountant extra ruimte voor advies Whitepaper Online samenwerken: meer transparantie en efficiency geeft accountant extra ruimte voor advies Een whitepaper van UNIT4 Accountancy 2013 Inleiding Accountantskantoren leveren vandaag de dag

Nadere informatie

Samenwerking en deontologie

Samenwerking en deontologie Samenwerking en deontologie Met welke deontologische regels rekening houden in een associatie? In deze reader bekijken we de vereisten en beperkingen die vanuit de deontologische codes van de meeste vrije

Nadere informatie

KLUWER ACCOUNTANCY ACTUALITEIT NR. 1 WEKEN 1 EN 2 3

KLUWER ACCOUNTANCY ACTUALITEIT NR. 1 WEKEN 1 EN 2 3 KLUWER ACCOUNTANCY ACTUALITEIT NR. 1 WEKEN 1 EN 2 3 Professionele vennootschappen van erkende boekhouders (-fiscalisten), accountants en belastingconsulenten Versoepeling aandeelhouders- en bestuursstructuur

Nadere informatie

Auteur. Onderwerp. Datum

Auteur. Onderwerp. Datum Auteur FOD Financiën Onderwerp 19 vragen en antwoorden omtrent de fiscale aftrek voor de enige eigen woning Datum februari 2005 Copyright and disclaimer Gelieve er nota van te nemen dat de inhoud van dit

Nadere informatie

De full service juridische en strategische huisadviseur voor ondernemers met visie

De full service juridische en strategische huisadviseur voor ondernemers met visie De full service juridische en strategische huisadviseur voor ondernemers met visie LexPartners: uw full service juridische sparringpartner en huisadviseur Door het sterk gestegen belang voor ondernemingen

Nadere informatie

Aangeboden door Wouter Devloo tel 0484 187434 www.boekhouder.be B&A Advies bvba. Doorrekening van kosten komende van een derde partij

Aangeboden door Wouter Devloo tel 0484 187434 www.boekhouder.be B&A Advies bvba. Doorrekening van kosten komende van een derde partij cic Doorrekening van kosten komende van een derde partij Dit zijn kosten die eerst betaald worden door partij A om ze in een latere fase door te factureren aan partij B zonder dat deze deel uitmaakt van

Nadere informatie

Relatie Vennootschap Bedrijfsleider Recente fiscale ontwikkelingen. Luc Maes 24/11/2016

Relatie Vennootschap Bedrijfsleider Recente fiscale ontwikkelingen. Luc Maes 24/11/2016 Relatie Vennootschap Bedrijfsleider Recente fiscale ontwikkelingen Luc Maes 24/11/2016 1 1. Afbakening van het onderwerp Inkomstenbelastingen bedrijfsleiders van een handelsvennootschap recente rechtspraak:

Nadere informatie

Exact Online BUSINESS CASE MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING. De 5 tips van Marc Vosse. www.exactonline.

Exact Online BUSINESS CASE MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING. De 5 tips van Marc Vosse. www.exactonline. BUSINESS CASE Exact Online MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING De 5 tips van Marc Vosse www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY DE 5 TIPS VAN MARC VOSSE Voor

Nadere informatie

praktijkseminarie de operationele aanpak valorisatieproblematiek

praktijkseminarie de operationele aanpak valorisatieproblematiek praktijkseminarie de operationele aanpak valorisatieproblematiek SBO maatschappelijke finaliteit Prof. Dr. Ann Jorissen (UA) IWT, 11 januari 2010 1 Effective Governance of Private Enterprises: the influence

Nadere informatie

De online bedrijfsanalysetool PARTNERPROGRAMMA

De online bedrijfsanalysetool PARTNERPROGRAMMA De online bedrijfsanalysetool PARTNERPROGRAMMA MKB ondernemer wil duiding cijfers & strategisch advies van zijn accountant Uitkomst wetenschappelijk onderzoek onder ondernemers Klantonderzoek SRA en Universiteit

Nadere informatie

Kruispuntbank van ondernemingen : het ondernemingsnummer

Kruispuntbank van ondernemingen : het ondernemingsnummer Kruispuntbank van ondernemingen : het ondernemingsnummer 1. Wat is het ondernemingsnummer? Het ondernemingsnummer, dat sedert 1 juli 2003 werd ingevoerd, is een uniek identificatienummer (bestaande uit

Nadere informatie

DIGITAAL WERKEN OP WEG NAAR 2020

DIGITAAL WERKEN OP WEG NAAR 2020 DIGITAAL WERKEN OP WEG NAAR 2020 Doclogic Full Service Partner Digitaal Werken Richard Dobbe Senior Sales Consultant Even voorstellen Doclogic 1999-2009 Decos Richard Dobbe Senior Sales Consultant Autonomy

Nadere informatie

KNELPUNTEN VERKOOP ONROEREND GOED

KNELPUNTEN VERKOOP ONROEREND GOED KNELPUNTEN VERKOOP ONROEREND GOED REEKS KNELPUNTEN CONTRACTENRECHT BERNARD TILLEMAN Gewoon hoogleraar K.U.Leuven/KULAK ALAIN VERBEKE Gewoon Hoogleraar K.U.Leuven & Universiteit Tilburg Advocaat te Brussel

Nadere informatie

ACCOUNTANCY EN FISCALITEIT

ACCOUNTANCY EN FISCALITEIT OP C K IE CON UN GS IN EP T 2013-2014 Geel ID Bachelor in het Bedrijfsmanagement LE ACCOUNTANCY EN FISCALITEIT Onze troeven Uniek opleidingsconcept Je krijgt de tijd om na te gaan welke richting je uit

Nadere informatie

1. Waarom kan werken met een vennootschap voordelig zijn?

1. Waarom kan werken met een vennootschap voordelig zijn? Inhoudstafel 1. Waarom kan werken met een vennootschap voordelig zijn? 1.1. Tariefverschil... 1 1.2. Werken met minimaal twee belasting plichtigen... 3 1.3. Inkomensspreiding... 4 1.3.1. Reserveren van

Nadere informatie

DE BOEKHOUDER-FISCALIST BIBF: UW PARTNER VOOR EEN GESLAAGD PROJECT! Door Leen SNELS, Erkende boekhouder-fiscalist en lid Nationale Raad BIBF

DE BOEKHOUDER-FISCALIST BIBF: UW PARTNER VOOR EEN GESLAAGD PROJECT! Door Leen SNELS, Erkende boekhouder-fiscalist en lid Nationale Raad BIBF : UW PARTNER VOOR EEN GESLAAGD PROJECT! Door Leen SNELS, Erkende boekhouder-fiscalist en lid Nationale Raad BIBF A. De bevoorrechte raadgever en partner van de zelfstandige ondernemer, de bedrijfsleider

Nadere informatie

Executive Academy. Permanente Educatie voor Professionals. Permanente Educatie voor Professionals

Executive Academy. Permanente Educatie voor Professionals. Permanente Educatie voor Professionals Executive Academy Permanente Educatie voor Professionals Permanente Educatie voor Professionals Wat is de Executive Academy? De Executive Academy is een samenwerking tussen de Amsterdam Business School

Nadere informatie

Master in het vennootschapsrecht

Master in het vennootschapsrecht BRUSSEL t Master in het vennootschapsrecht Faculteit Rechtsgeleerdheid Campus Brussel Welkom aan de KU Leuven, een van de grootste en oudste universiteiten van Europa. Met meer dan 250 masteropleidingen

Nadere informatie

toegepaste fiscaliteit

toegepaste fiscaliteit Toegepaste informatica HoGent toegepaste fiscaliteit bachelor na bachelor AFSTANDS LEREN 2015-2016 fi2016.indd 1 26/03/2015 16:43:35 fi2016.indd 2 26/03/2015 16:43:35 Ga voor een specialisatie in fiscaliteit

Nadere informatie

toegepaste fiscaliteit

toegepaste fiscaliteit Toegepaste informatica HoGent toegepaste fiscaliteit bachelor na bachelor AFSTANDS LEREN 2014-2015 Ga voor een specialisatie in fiscaliteit Je hebt een bachelor- of masterdiploma dat een basiskennis fiscaliteit

Nadere informatie

Bestuur en aandeelhouderschap van erkende professionele vennootschappen

Bestuur en aandeelhouderschap van erkende professionele vennootschappen Bestuur en aandeelhouderschap van erkende professionele vennootschappen L. DHAENE I. Inleiding Een accountant en/of een belastingconsulent kan zich, met het oog op een gezamenlijke uitoefening van professionele

Nadere informatie

2.1. Definitie... 2 2.2. Alleen aandelen?... 2 2.3 Alleen inkopen?... 2 2.4. Alleen bestaande aandelen?... 3 2.5. Alleen in eigen naam?...

2.1. Definitie... 2 2.2. Alleen aandelen?... 2 2.3 Alleen inkopen?... 2 2.4. Alleen bestaande aandelen?... 3 2.5. Alleen in eigen naam?... Inhoudstafel Deel 1 - Inkoop van eigen aandelen 1. Inleiding... 1 2. Wat is een verkrijging van eigen aandelen?... 2 2.1. Definitie... 2 2.2. Alleen aandelen?... 2 2.3 Alleen inkopen?... 2 2.4. Alleen

Nadere informatie

HOE CAPPA ZIJN KLANTEN BETER IS GAAN ADVISEREN

HOE CAPPA ZIJN KLANTEN BETER IS GAAN ADVISEREN Exact Online CASE STUDY HOE CAPPA ZIJN KLANTEN BETER IS GAAN ADVISEREN www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY ONDERSCHEIDENDE KWALITEITEN LEIDEN TOT SUCCES VOOR ZOWEL ONDERNEMER ALS ZIJN

Nadere informatie

Incompany trainingen voor coöperaties 2018

Incompany trainingen voor coöperaties 2018 Incompany trainingen voor coöperaties 2018 Cera, dienstverlening coöperatief ondernemen Ons aanbod voor coöperaties: 1. advisering en begeleiding 2. vorming, ontmoeting en sensibilisering 3. onderzoek

Nadere informatie

Vertrek uit pole positie met de KMO inspiratiesessies

Vertrek uit pole positie met de KMO inspiratiesessies Vertrek uit pole positie met de KMO inspiratiesessies September Sociale inspectie? Zo kan het ook: goed voorbereid! Weet u als werkgever welke verschillende soorten inspecties u mag verwachten? Kent u

Nadere informatie