Profiel. Oorsprong. Innovatief. Relatie met maatschappelijke organisaties. Vereniging en bureau. Ambitieus en strategisch

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Profiel. Oorsprong. Innovatief. Relatie met maatschappelijke organisaties. Vereniging en bureau. Ambitieus en strategisch"

Transcriptie

1 Op de CD staat de digitale versie van het VEWIN jaarverslag 2005

2 2 Profiel VEWIN is de brancheorganisatie van de waterbedrijven in Nederland. Haar belangrijkste taak is het behartigen van de (gezamenlijke) belangen van de leden in Den Haag en Brussel. VEWIN behoort met ca. 28 fte en een budget van ca. 6 miljoen euro tot een brancheorganisatie van een gemiddelde grootte. Het VEWIN-bureau is gevestigd in Rijswijk (Z-H) met een dependance in Brussel. effectieve en efficiënte belangenbehartiging, waarmee VEWIN de belangen van de sector onder de aandacht brengt in Den Haag en Brussel; optimale informatie voor de leden door relevante documenten en bronnen gemakkelijk beschikbaar te maken, onder andere op basis van een systeem van monitoring van belangrijke stakeholders en issues. Oorsprong VEWIN is opgericht op 18 november In dat jaar telde ons land 198 waterleidingbedrijven, waarvan er 177 lid waren van de Vereniging. Op 31 december 2005 kende Nederland nog 13 waterbedrijven, allen aangesloten bij VEWIN. Naast deze leden heeft VEWIN ook nog een buitengewoon lid in Curaçao. Innovatief VEWIN onderzoekt regelmatig hoe het tegemoet kan komen aan veranderende behoeften van de leden, de stakeholders, de consumenten en de maatschappij. Innovatie in lobby, in communicatie en in techniek is voor de watersector die in de rest van de wereld tot een van de voorbeelden geldt, van groot belang. VEWIN-leden leveren goedkoop, schoon en veilig drinkwater; een eerste levensbehoefte dat in ons land voor iedereen al decennia lang een vanzelfsprekendheid is. Jaarlijks produceren de leden 1,2 miljard m 3 drinkwater. In 1952 was dat 378 miljoen m 3. Vereniging en bureau VEWIN is een vereniging. De leden bepalen in de Algemene Ledenvergadering de koers. Het Bestuur bestaat uit drie vertegenwoordigers van de leden plus een onafhankelijke voorzitter. Het VEWIN-bureau staat onder leiding van een directeur die door het Bestuur is benoemd. Relatie met maatschappelijke organisaties De belangen van de waterbedrijven laten zich in vele opzichten combineren met de belangen van andere (maatschappelijke) organisaties. VEWIN zoekt dan ook de samenwerking met zulke stakeholders, onder andere consumentenorganisaties, de telecomsector, vertegenwoordigers van de chemische-, bestrijdingsmiddelen- en geneesmiddelenindustrie, natuur- en milieuorganisaties en andere brancheorganisaties om gezamenlijke belangen te onderkennen en uit te dragen. Ambitieus en strategisch De waterbedrijven produceren drinkwater dat aan de hoogste kwaliteitseisen voldoet. Zowel de bedrijven als het drinkwater genieten een groot vertrouwen van de consument. De bedrijfstak wil deze positie behouden en waar nodig versterken. De strategie van VEWIN is gericht op het realiseren van:

3 3 Inhoud Voorwoord 4 Jan Hendrikx Directieverslag 6 Theo Schmitz Verslag van activiteiten 9 Organisatie VEWIN 18 Interviews Rein Willems 22 Mathieu Weggeman 24 Chris Buijink 26 Innovatie in de praktijk 30 Jaarrekening Beeld Waarderingsgrondslagen 41 Balans 42 Staat van Baten en Lasten over Toelichting op de Balans 45 Toelichting op de staat van Baten en Lasten 50 Overige Gegevens 55 Accountantsverklaring 56

4 4 Voorwoord Jan Hendrikx voorzitter Bestuur VEWIN VEWIN als moderne netwerkorganisatie Het jaar 2005 was voor de Nederlandse drinkwatersector een jaar van innovatie en internationalisatie. Ook de branchevereniging VEWIN kiest voor vernieuwing en zal zich de komende tijd omvormen tot een moderne en professionele netwerkorganisatie. In bestuurlijke zin wordt daarbij rekening gehouden met de voortgaande consolidatie van bedrijven binnen de sector. Voorts speelden in 2005 veel internationale zaken vanuit Brussel. Tenslotte was er in 2005 ook bijzondere aandacht voor de noden van de derde wereld. Het beeld van het jaar 2005 blijft onverbrekelijk verbonden met de start ervan: de enorme natuurramp die Zuidoost-Azië trof. In een gezamenlijke actie hebben de Nederlandse waterbedrijven en waterschappen initiatieven getroffen om de tsunami-nood op Noord Sumatra te ledigen. Zij deden dit samen met een aantal provincies, gemeenten en Belgische zusterbedrijven in de Stichting H2O-Partners voor Sumatra. Bestuur Het Bestuur en de Algemene Ledenvergadering zijn in 2005 regelmatig bijeen geweest. De eigen VEWINorganisatie en het type belangenbehartiging vormden daarbij twee belangrijke onderwerpen van overleg. Na een eerste evaluatieronde werd op voorstel van de Commissie van Dijk II (2005) een aantal richtinggevende besluiten genomen. Om goed op ontwikkelingen in Den Haag en Brussel in te kunnen spelen zal VEWIN zich in het komend jaar omvormen tot een moderne netwerkorganisatie die namens de sector adequaat en flexibel kan opereren. Het VEWIN-bureau zal daartoe focussen op belangenbehartiging; uitvoerende taken zullen worden afgestoten. Wat betreft interne besluitvormingsprocessen is een aantal nieuwe spelregels bekrachtigd en werd besloten tot versimpeling van de bestuurlijke structuur nu het aantal VEWIN-leden verder slinkt. Nadere besluiten over een nieuwe bestuursvorm zullen in 2006 plaatsvinden in samenhang met een nieuwe strategische visie op de In het Bestuur en de Algemene Ledenvergadering kwamen daarnaast veel inhoudelijke toekomstvraagstukken aan de orde. Een daarvan is de op stapel staande nieuwe Waterleidingwet, die tijdens een bijzondere algemene ledenvergadering (met externe experts) in Utrecht besproken werd. Staatssecretaris van Geel gaf daarbij met zijn aanwezigheid blijk van het gewicht van dit onderwerp. Coalities VEWIN hecht grote waarde aan het goed onderhouden van (inter)nationale netwerken met andere stakeholders met als doel: het bouwen van coalities en mogelijkerwijs ook creëren van win-win-situaties voor meerdere partijen. Daartoe wordt regelmatig op bestuurlijk niveau overleg gevoerd met onder andere de Unie van Waterschappen, VNG, IPO, Energiened en VEMW alsmede met bedrijven en vertegenwoordigers uit andere landen (Groot-Brittannië, Verenigde Staten). toekomst van de watersector.

5 5 Een all hazard approach staat daarbij voor ogen, die in samenwerking met de ministeries van Binnenlandse Zaken & Koninkrijksrelaties en Justitie ook in Europa wordt uitgedragen. In een bilateraal bestuurlijk overleg bij Binnenlandse Zaken heeft minister Remkes zijn waardering voor de VEWIN-activiteiten op dit gebied uitgesproken. Brussel/Europa De toegevoegde waarde van de eigen vertegenwoordiging in Brussel (met de Unie van Waterschappen) werd in 2005 steeds duidelijker, dat wil zeggen zowel bij het Europarlement als richting de EU-commissie. Met de Unie van Waterschappen zal overleg gestart worden om gezamenlijk tot uitbreiding van deze EU-desk te komen, waarvoor dan uitbreiding van de huisvesting nodig is. Een en ander vanzelfsprekend ook in nauw overleg met EUREAU en Belgaqua, waarbij ons een sterk Europees waterhuis voor ogen staat. Den Haag/Nederland VEWIN wordt steeds duidelijker zichtbaar in Den Haag, zo mag de conclusie van de belangenbehartiging rondom het Binnenhof in 2005 luiden. Een voorbeeld daarvan is het beveiligingsdossier, waar VEWIN zich als vitale sector veel inspanningen getroost om het goed huisvaderschap van de sector inhoud te geven. In bestuurlijke zin voeren VEWIN-leden met locale en regionale autoriteiten overleg over de regionale en nationale watervoorziening in geval van calamiteiten en terroristische verstoringen. Jaarverslag 2005 Conform de eisen van een goede corporate governance bevat dit Jaarverslag 2005 naast verantwoording van de inhoudelijke lobbydossiers ook het financieel overzicht van de verenigingsactiviteiten. Gezien de veelheid van (nieuwe) wettelijke regels en eisen op dit terrein gold het opstellen van deze jaarrekening als een bijzondere uitdaging. Beter dan ooit geeft het financieel jaarverslag 2005 inzicht in het financiële reilen en zeilen van de VEWIN. De accountant van Deloitte heeft op 4 april 2006 een goedkeurende verklaring afgegeven. Externe communicatie De drinkwatersector geldt als een vitale infrastructuur voor de Nederlandse samenleving. Voor een zuiver beeld bij consumenten is adequaat onderhoud van kennis over het product(ieproces) van drinkwater van belang. In 2005 werd daartoe de campagne Week van het water gevoerd. Een initiatief dat gezien het succes in 2006 herhaald zal worden voorafgaand aan het Wereldkampioenschap Voetbal in Duitsland (juni 2006). Daarbij wordt in het bijzonder aandacht gegeven aan het thema: water en gezondheid Ook in 2006 staat VEWIN voor de belangen van de Nederlandse drinkwaterbedrijven. Zowel in Den Haag als in Brussel zal daartoe transparant, proactief en zelfbewust worden geopereerd. Zwolle, maart 2006

6 6 Directieverslag Theo Schmitz directeur VEWIN Transparant, proactief en zelfbewust De wereld om ons heen verandert steeds sneller. Wie in Europa en Nederland bij wil blijven, moet zelf ook flexibel zijn en een groot adaptief vermogen hebben. Dat geldt voor bedrijven en evenzeer voor belangenorganisaties. Netwerkorganisatie Kon VEWIN vóór 2000 getypeerd worden als gildenorganisatie, na de eeuwwisseling vond omvorming plaats naar een brancheorganisatie. Dit gebeurde als uitvloeisel van de Commissie van Dijk I (2000). In de daaropvolgende complexe vraagstukken op het gebied van liberalisering, modernisering en privatisering van de EU-Commissie via EUREAU en CEEP (the European Centre of Enterprises with Public Participation and of Enterprises of General Economic Interest) aan de orde. periode werden bestaande serviceactiviteiten beëindigd en kwamen een aantal uitvoerende taken en belangenbehartiging meer en meer centraal te staan. Belangrijk in Europese besluitvorming is coalitievorming met andere landen en sectoren. EUREAU vormt in dat opzicht een goed platform, waar nuttige contacten met Na de werkzaamheden van de Commissie van Dijk II in 2005 zal VEWIN zich verder omvormen tot dé netwerkorganisatie van de Nederlandse drinkwaterbedrijven in Den Haag en Brussel. Kwaliteit en betrouwbaarheid staan daarbij samen met effectiviteit en efficiency centraal. andere landen (Scandinavië en Groot-Brittannië) en sectoren (chemie en landbouw) kunnen worden opgezet. Het voorzitterschap van de Commissie EUREAU III (P. Jonker, directeur Duinwaterbedrijf Zuid-Holland) is daarbij voor VEWIN een belangrijke steun in de rug. Proactieve belangenbehartiging zal vanaf heden voorop staan. Nog resterende uitvoerende taken zullen in 2006 worden afgestoten en lobbywerkzaamheden worden scherper op elkaar afgestemd. Zowel in Den Haag als in Brussel zal VEWIN zich met dit nieuwe Den Haag/Nederland In regelmatig overleg met de leden heeft VEWIN in 2005 de gemeenschappelijke belangen op een groot aantal beleidsvelden behartigd. De stuurgroepenstructuur bleek daarbij een doeltreffende wijze van intern communiceren. werk(verdelings)model helder kunnen profileren. Brussel/Europa In nauw overleg met de Europese waterkoepel EUREAU werd op tal van onderwerpen inbreng geleverd bij de EU-Commissie en het Europarlement, met name rond de dossiers inzake de Kaderrichtlijnen Water en Grondwater en de nieuwe Europese Dienstenrichtlijn. Tevens kwamen Op het vlak van economie en samenleving groeit het bewustzijn dat een goed functionerende drinkwatersector van groot belang is. Het in de sector aanwezige kennispotentieel is een bron van exportmogelijkheden naar landen in de derde wereld en Oost-Europa. Schoon drinkwater staat immers voor gezondheid, welvaart en welzijn. Met het Innovatieplatform (ministerie van Algemene

7 7 Dergelijke bezoeken aan praktijkvoorbeelden van waterbedrijven bewijzen telkens opnieuw hun waarde. Pantoscoop Regeren is vooruitzien : beleidszaken van 2012 zijn nu al ergens ter wereld onderwerp van discussie in onderzoekscentra of politieke denktanks. De hardheid van drinkwater is een voorbeeld: thans in discussie bij de Wereld Gezondheidsorganisatie, over enkele jaren onderdeel van een Brusselse richtlijn. Relevante beleidsvelden moeten daarom nauwlettend wereldwijd gescand worden op toekomstige ontwikkelingen voor de watersector. Reden voor VEWIN om de Pantoscoop op te stellen met een veelheid van beleidsvelden die nu of in de toekomst voor de watersector relevant zijn. Een handzame publicatie met veel toekomstwaarde. Zaken) en het ministerie van Economische Zaken wordt over deze zaken regelmatig overleg gevoerd. Tijdens de nationale Innovatiedag eind 2005 in Maarsen heeft VEWIN dienovereenkomstig het high tech karakter van de sector met kracht uitgedragen. Successen zijn voorts geboekt op het gebied van beveiliging en externe veiligheid van waterbedrijven, het convenant Gewasbescherming, het CTB-toelatings beleid (gewonnen rechtszaak) en de implementatie van de Kaderrichtlijn Water. In 2005 werden thematische veldbezoeken en werkexcursies georganiseerd, bijvoorbeeld: voor minister Veerman aan Wierdense Veld: waterwinning voor natuur; naar de Brabantse Wal: verweving waterwinning met landbouw; voor het Innovatieplatform naar Bereplaat en Harnaschpolder: grootschalige (afval)waterzuivering. Financieel Het afgesloten boekjaar kent naast de projecten van 2005 ook nog een aantal overloopprojecten uit 2004 (met een daarvoor ultimo 2004 gecreëerde reserve). Het totaal van deze activiteiten is binnen de beschikbare middelen afgesloten. Door de waardevermeerdering van de Kiwa-aandelen is zelfs sprake van een aanzienlijk eindresultaat ad ,-. Per saldo stijgt het eigen vermogen van 9,2 miljoen per eind 2004 naar 10,1 miljoen per eind Communicatie Communicatie neemt een belangrijke plaats in binnen VEWIN. Het gaat daarbij om communicatie met de politiek en ministeries/directoraten in Den Haag en Brussel, met stakeholders in binnen- en buitenland en met de lidbedrijven waarvoor VEWIN de belangen behartigt. Nieuwe technologieën bieden de mogelijkheid informatie sneller en doeltreffender bij de juiste personen te brengen, respectievelijk het interactief denken en werken te bevorderen. VEWIN heeft in dat kader in 2005

8 8 T h e o S c h m i t z een meerjarig moderniseringsplan gestart voor haar belangrijkste informatiedragers: waaraan alle secretarissen van de thematische stuurgroepen deelnemen. de nieuwe knipselservice LexisNexis en de digitale VEWIN Actueel nieuwsbrief; verbetering van de website, en; introductie van een vernieuwd intranet met behulp van het SharePoint-portalsysteem. Het uitwisselen van informatie zal hierdoor aanzienlijk sneller en eenvoudiger worden. Bureau In het verslagjaar kwamen vier werknemers in dienst en verlieten vijf medewerkers het bedrijf, onder andere vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Voor alle medewerkers worden persoonlijke opleidingsplannen (pop s) samengesteld. Inmiddels is een meerdaagse, intensieve toplobbyistentraining gestart Overleg tussen directie en personeel vond viermaal plaats via de ondernemingsraad (tot 1 mei) en de personeelsvertegenwoordiging (PVT, na 1 mei). Daarbij kwamen onder andere de nieuwe zorgverzekering, de levensloopregeling, de CAO voor de drinkwatersector en het pakket bedrijfsregelingen aan de orde. Afsluitend Het jaar 2005 was een jaar waarin veel inspanningen van de VEWIN-medewerkers gevraagd werden om alle vernieuwingen ook daadwerkelijk tot stand te brengen. Ik dank hen voor de getoonde inzet en het bereikte resultaat. Rijswijk, maart 2006 VEWIN heeft in 2005 ervoor gekozen om de werkzaamheden in Den Haag en Brussel op te delen in de volgende thema s en stuurgroepen: Innovatiebeleid; Beveiliging & crisismanagement; Watersysteem & ruimtelijk beleid; Drinkwaterkwaliteit; Waterketen; Doelmatigheid, transparantie & benchmark; Infrastructuur; Belastingen & subsidies. Kader beleidsvorming VEWIN ALGEMENE LEDENVERGADERING BESTUUR SG SG SG SG SG SG SG SG Stuurgroepen

9 9 Verslag van activiteiten Een beknopte beschrijving van de door VEWIN in 2005 uitgevoerde activiteiten. Watersysteem & ruimtelijk beleid, waterketen, infrastructuur, belastingen & subsidies. Het zijn enkele van de onderwerpen waar VEWIN zich mee bezighoudt. Het behartigen van de belangen van de leden op (inter)nationaal niveau en het informeren van de leden zijn daarbij de kerntaken. De belangenbehartiging van VEWIN beperkt zich niet alleen tot Nederland, maar gaat over de grenzen heen. De inzet voor wederopbouwactiviteiten na de tsunami is daarvan een voorbeeld. Iets dichter bij huis krijgt de drinkwatersector steeds vaker te maken met Europese regelgeving die invloed heeft op de Nederlandse situatie. VEWIN is daarom zeer actief in Europa. In 2005 was dat vooral rond de onderwerpen Dienstenrichtlijn, Kaderrichtlijn Water en aansluitend de Richtlijn Prioritaire Stoffen en de Grondwaterrichtlijn VEWIN bevindt zich in het netwerk van waterbedrijven, overheden, stakeholders en consumenten. De brancheorganisatie VEWIN transformeert naar een netwerkorganisatie. 1. Innovatiebeleid Water is door het Innovatieplatform onder leiding van minister-president Balkenende betiteld als één van de sleutelgebieden ter vergroting van de concurrentiekracht van Nederland. Het ministerie van Economische Zaken (EZ) heeft onlangs deze aanbeveling overgenomen en water een speciale plaats gegeven binnen de herijking van haar financieel instrumentarium. Reden voor VEWIN om vertegenwoordigers van het Innovatieplatform en het ministerie van EZ uit te nodigen voor een werkbezoek aan de drinkwatersector. In het kader van de begrotingsbehandeling van het ministerie van EZ heeft VEWIN gepleit voor maximale openstelling van de stimuleringsinstrumenten voor de publieke drinkwatersector. Met de introductie van de Omnibusregeling lijkt dat verzekerd. Daarnaast heeft VEWIN bij EZ gepleit voor de oprichting van een Technologisch Topinstituut (TTI) Waterzuiveringstechnologie. Met de instelling van de nieuwe subsidieregeling IOP/TTI (Innovatiegerichte Onderzoeksprogramma s en Technologische Topinstituten) in november 2005 lijkt een dergelijk TTI dichterbij te zijn gekomen. In samenwerking met de bedrijven ontwikkelde VEWIN het Visiedocument Innovatiebeleid. Dit document is een gemeenschappelijk uitgangspunt van het innovatiebeleid van de drinkwatersector. De waterbedrijven ondernemen ook in toenemende mate activiteiten in het verlengde van hun kerntaak. Niet alleen in Nederland, maar ook daarbuiten. Voorbeelden daarvan zijn projecten op het gebied van industriewater, afvalwater, ontwikkelingssamenwerking, rioleringszorg en internationale research.

10 10 V e r s l a g v a n a c t i v i t e i t e n Internationalisering In het Visiedocument Innovatiebeleid spreken de waterbedrijven uit dat ook internationalisering bijdraagt aan innovaties in de drinkwatersector. Wel speelt daarbij de discussie over de legitimiteit van marktactiviteiten door publieke bedrijven: draagt het bij aan de kerntaak en welke risico s lopen de gebonden klanten? Mede naar aanleiding van het visiedocument hebben de ministeries van EZ en VROM inmiddels uitgesproken dat bestaande wetten en statuten daartoe de ruimte bieden. Mits deze activiteiten transparant en gescheiden van de publieke taak worden uitgevoerd, en voldoen aan mededingingsregels. Het ministerie van EZ heeft daarbij aangegeven dat, daar waar het exportkansen vergroot, zij bereid is om eventuele financiële belemmeringen weg te nemen. Internationale lobby Via het Water Supply and Sanitation Technology Platform lobbyen Eureau en VEWIN om water ook op de agenda te krijgen van het Zevende Kaderprogramma Onderzoek en Technologieontwikkeling ( ). Met behulp van dit Kaderprogramma beoogt Europa in 2010 de meest concurrerende en dynamische kenniseconomie ter wereld te worden. Door het totale budget daarvoor ten opzichte van 2006 jaarlijks met 7,5% te verhogen (naar uiteindelijk 12,6 miljard in 2013) wil de Europese Commissie de gewenste groei aanjagen. VEWIN pleit ervoor dat Nederland op dit terrein in Europa een voortrekkersrol gaat vervullen, bijvoorbeeld als trekker van een zogenaamde Joint Technology Initiative Water. 2. Beveiliging & crisis management De aanslagen in New York en Madrid hebben het gevoel versterkt dat beveiliging tegen (terreur)aanslagen en grootschalige crises noodzaak is. Ook de drinkwatersector bekijkt sindsdien haar beveiliging en crisismanagement bewust vanuit deze invalshoek. Inzet is het realiseren van een samenhangend pakket aan technische maatregelen gebaseerd op een risicomethodiek, alsmede het realiseren van een adequate beveiligingscultuur. VEWIN was in 2005 trekker van het strategisch overleg vitale infrastructuren, als één van de twaalf vitale sectoren van Vitaal. Vitaal is het overheidsproject dat de vitale infrastructuur in Nederland adequaat wil beschermen tegen een breed scala aan dreigingen. De winst van dit traject is dat de sectoren een helder beeld hebben van hun kwetsbaarheden, onderlinge afhankelijkheden en de issues die voor alle sectoren spelen. De drinkwatersector wordt in Den Haag gezien als een belangrijke speler en partner vanwege de voortvarende wijze waarop ze een

11 V e r s l a g v a n a c t i v i t e i t e n 11 aanpak voor de beveiliging heeft ontwikkeld en momenteel implementeert. Het ministerie van BZK continueert dit traject in De VEWIN-waterbedrijven vormen samen met regionale en nationale overheden een belangrijk netwerkonderdeel van het Beleidsplan Crisisbeheersing Met dit beleidsplan geeft het kabinet vorm aan een nieuwe crisisstructuur voor Nederland. Door gezamenlijk te oefenen leren de organisaties met elkaar samen te werken en worden goede afspraken gemaakt. Sinds juni 2005 is de drinkwatersector samen met drie andere sectoren als eerste op het Alerteringssysteem Terrorismebestrijding aangesloten. Het rijk waarschuwt via dit systeem cruciale sectoren bij een verhoogde terreurdreiging, zodat de sector en de overheid passende maatregelen kunnen nemen. De drinkwatersector draagt hierdoor bij aan de verdere verdieping van dit systeem. 3. Watersysteem & ruimtelijk beleid Drinkwaterbelangen in de waterwetgeving In 2005 kwam de implementatie van de Kaderrichtlijn Water (KRW) in Nederland in een stroomversnelling. Hoewel de discussie over de hoge kosten nog steeds speelt, zette VEWIN in op de kansen die de KRW biedt en de innovatieve oplossingen die nodig zijn. Voor de drinkwaterwinning is de KRW een kans: zowel om bovenstroomse vervuiling van de Rijn en Maas aan te pakken als voor de verdere ontwikkeling en verspreiding van waterkennis en -technologie. VEWIN (nationaal) en de afzonderlijke waterbedrijven (regionaal) hebben in 2005 volop geparticipeerd in diverse overlegstructuren rond de KRW met als inzet een adequate bescherming van de drinkwaterwinning uit grond- en oppervlaktewater op Europees niveau. VEWIN was in het kader van de behandeling van de Grondwaterrichtlijn in het Europees Parlement actief, onder andere ook via haar Europese

12 12 V e r s l a g v a n a c t i v i t e i t e n koepelorganisatie EUREAU. De meeste door EUREAU aangedragen amendementen zijn in de eerste lezing door het Europees Parlement overgenomen. Tenslotte heeft VEWIN er bij de opstelling van de concept- Waterwet met succes voor gepleit dat de vergunningverlening voor drinkwaterwinningen bij de provincie blijft. Kwaliteit natuur in waterwingebieden hoog Waterwinning en natuur gaan uitstekend samen. Dat is in 2005 geëtaleerd in een veldsymposium voor ambtenaren en politici op waterwinlocatie Brabantse Wal van waterbedrijf Evides en in een werkbezoek van minister Veerman (LNV) aan locatie Wierden van waterbedrijf Vitens. Dat waterbedrijven bij het ministerie van LNV steeds meer worden gezien als partners in natuurbeheer werd bevestigd door de overhandiging door minister Veerman van het LNV-rapport De betekenis van de waterwinsector voor de natuur in Nederland aan VEWINbestuursvoorzitter Hendrikx. Uit het rapport blijkt dat de kwaliteit van de natuur in waterwingebieden ( ha) zeer hoog is: 60-80% van alle Nederlandse plant- en diersoorten komt er voor. 4. Drinkwaterkwaliteit Drinkwater in Nederland is van onbesproken kwaliteit en de waterbedrijven willen die kwaliteit blijvend garanderen. Naast preventieve maatregelen en nieuwe concepten zoals Water Safety Plans, dragen watertechnologische innovaties bij aan high quality kraanwater. Ook VEWIN besteedde in 2005 veel aandacht aan de kwaliteitsaspecten van water, zoals bijvoorbeeld het hardheidsvraagstuk. Gezond en veilig drinkwater vormt de basis van het grote consumentenvertrouwen: meer dan 97% van de Nederlanders geeft aan zeer tevreden te zijn over het Nederlandse drinkwater. Hardheid ter discussie bij Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) Binnen de WHO is (opnieuw) een discussie gestart over de relatie tussen hardheid van drinkwater en de kans op hart- en vaatziekten. Aanleiding is het toenemend gebruik van zeewater als bron voor de drinkwatervoorziening. Innovatieve zuiveringstechnieken maken dat mogelijk. Het water bevat door deze behandeling echter te weinig mineralen als calcium en magnesium ( hardheid van het water). Opnieuw toevoegen van deze mineralen is dan ook noodzakelijk. De WHO overweegt op basis van epidemiologisch onderzoek hogere minimale grenswaarden voor hardheid aan te bevelen. Deze ontwikkeling zou onbedoeld ook consequenties kunnen hebben voor het Nederlandse onthardingsbeleid. Het Nederlandse onthardingsbeleid is gebaseerd op een bredere afweging dan de huidige WHO-insteek. Om de discussie te faciliteren, organiseerde VEWIN een succesvol werkbezoek voor de WHO op een Nederlandse drinkwaterlocatie. Dat leidde bij de WHO tot meer inzicht. Daarnaast organiseerde VEWIN een sectorstandpunt en agendeerde het onderwerp bij het ministerie van VROM en de Europese koepelorganisatie EUREAU. De discussie loopt ook in 2006 nog door. Managen risico s van bron tot kraan De WHO introduceerde in 2004 een nieuwe benadering voor beheersing van risico s in de drinkwaterketen:

13 V e r s l a g v a n a c t i v i t e i t e n 13 Water Safety Plans (WSP s), zijnde een risicobenadering van bron tot kraan. Nieuw is dat in deze ketenbenadering strategische partners betrokken worden die een rol spelen bij het voorkómen van risico s voor de drinkwatervoorziening. Bij de bron zijn dat landeigenaren, de landbouwsector, natuur- en milieuorganisaties en overheden. En aan de kraan zijn dat de verschillende huiseigenaren (woningbouwverenigingen en particulieren). De Europese Commissie beraadde zich in 2005 over mogelijke verankering van Water Safety Plans in de Europese Drinkwaterrichtlijn. VEWIN organiseerde samen met EUREAU een succesvol werkbezoek in Nederland om de Europese Commissie inzicht te geven in de wijze waarop Nederlandse waterbedrijven met Water Safety Plans omgaan. Staatssecretaris Van Geel (VROM) introduceerde in 2005 de discussie over de Toekomstagenda Milieu, opvolger van het vierde Nationaal Milieubeleidsplan. VEWIN slaagde erin om de aanpak van bedrijfsoverstijgend risicomanagement waterkwaliteit in de toekomstagenda te brengen. Met name nieuwe stoffen zoals medicijnresten die via het rioolwater in het oppervlaktewater terechtkomen verdienen aandacht. Netwerksamenwerking met natuurlijke partners zoals de ministeries van VROM en V&W, het RIVM, Riza, RIWA en de waterschappen leidt tot een structurele aanpak van dergelijke risico s. Op basis van een wetenschappelijk onderbouwde risicoanalyse vindt een beoordeling van de aanvaardbaarheid van het risico plaats. Daarnaast wordt gekeken naar de perceptie van risico s. Samen met genoemde partners realiseerde VEWIN in 2005 gedragscodes en een risicoanalyse die ervoor zorgen dat risico s beter zijn afgedekt. Toetsing aan drinkwatercriterium verplicht Samen met Duinwaterbedrijf Zuid-Holland, Waterleidingbedrijf Amsterdam en Evides heeft VEWIN het beroep gewonnen tegen de verlengde toelating van het bestrijdingsmiddel Roundup Ready to Use. Het College voor de Toelating van Bestrijdingsmiddelen (CTB) had bij de toelating namelijk niet gekeken naar de gevolgen voor de drinkwaterwinning. Grote winst is dat voortaan bij de toelating of verlenging van álle bestrijdingsmiddelen aan het drinkwatercriterium getoetst moet worden. Samenwerking op gebied van bestrijdingsmiddelen In september 2005 werd ook een belangrijk samenwerkingsproject op het gebied van bestrijdingsmiddelen afgerond: de Barometer Duurzaam Terreinbeheer. Bestrijdingsmiddelen gebruikt op verharde oppervlakken e.d. vormen een groot probleem voor de waterwinning. Terreinbeheerders die hun terrein duurzaam beheren door in beginsel geen chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken, komen in aanmerking voor een certificaat Duurzaam Terreinbeheer. Op 14 september 2005 werden de eerste certificaten uitgereikt. De ontwikkeling van deze certificering is het product van de samenwerking met een fabrikant van onkruidbestrijdingsmiddelen (Monsanto), een waterschap (Hollandse Delta), twee onderzoeksinstituten (Plant Research International en Alterra), een adviseur (Centrum voor Landbouw en Milieu), een criteriabeheerder (Milieukeur) en een certificerende instelling (Kiwa Certificatie en Keuringen). Een ander samenwerkingsproject beleefde zijn hoogtepunt op 1 december 2005 toen de uitkomsten van het project Schone bronnen, nu en in de toekomst bekend werden gemaakt. Partijen uit het Convenant Gewasbescherming (landbouw, bestrijdingsmiddelenindustrie en de watersector) hebben samen naar oplossingen gezocht voor knelpunten rond waterkwaliteit. Door vanuit verschillende invalshoeken gezamenlijk in te zoomen op problemen en oorzaken was het mogelijk nieuwe oplossingen te bedenken. In 2006 wordt gewerkt aan implementatie. Daarnaast lijkt de ontwikkelde aanpak goede perspectieven te bieden om ingezet te worden voor het halen van de doelen van de Kaderrichtljn Water.

14 14 V e r s l a g v a n a c t i v i t e i t e n 5. Waterketen De zorg voor drinkwater, riolering en afvalwaterzuivering ligt in Nederland respectievelijk bij waterbedrijven, gemeenten en waterschappen. De politiek vindt het belangrijk dat deze partijen doelmatigheidswinst en vergroting van de transparantie nastreven. VEWIN neemt deel aan het Bestuurlijk Overleg Waterketen (BOW) onder voorzitterschap van de staatssecretaris van VROM. Het BOW adviseert het ministerie van VROM over het rijksbeleid op het gebied van de waterketen. Het ministerie van VROM heeft in 2005 haar eerste voortgangsrapportage naar de Tweede Kamer gezonden aangevuld met de brochure Samenwerken aan water, die is ontwikkeld door de koepelorganisaties VNG, Unie van Waterschappen en VEWIN. De Tweede Kamer vindt het huidige bottom-up beleid te vrijblijvend en heeft de staatssecretaris van VROM opgeroepen meer stimulerend op te treden. VEWIN zet samen met de VNG en de UvW in op regionale samenwerking en bottom-up invulling van verbetering van transparantie en doelmatigheid in de waterketen. Onderzoeksprogramma De onder het BOW ressorterende Stuurgroep Drinkwater-, Afvalwater- en Rioleringsbeleid (DRAB) is een gezamenlijk onderzoeksprogramma Waterketen gestart. Naast evaluaties van experimenten met smal en breed waterspoor wordt onderzoek gedaan naar effecten van variabilisering van een waterketentarief. Verder is onderzoek gestart naar de kosten en baten van samenwerkingsopties in de waterketen en naar facturering van waterketendiensten. Tevens heeft het ministerie van VROM de wens om samen met de waterketenpartners een monitoringsysteem te ontwikkelen voor meting van de voortgang van verbetering van transparantie en doelmatigheid in de waterketen. Inzet van VEWIN is geen toetsingsinstrument, maar een stimuleringsinstrument te ontwikkelen. In 2005 hebben de VNG, de Unie van Waterschappen en VEWIN een gezamenlijke stap gezet naar het uitwisselen van kennis en best practises rond de waterketen met de brochure Samenwerken aan water. Een volgende stap is de ontwikkeling van een gezamenlijke website. Deze activiteiten versterken de samenwerking tussen de koepelorganisaties, stimuleren de bottom-up invulling van regionale samenwerkingsinitiatieven en vergroten het inzicht bij de politiek. 6. Doelmatigheid, transparantie & benchmark Herziening Waterleidingwet VEWIN heeft in 2005 met regelmaat overleg gevoerd over de herziening van de Waterleidingwet. Op 25 februari trad een onderdeel van de Waterleidingwet, de Eigendomswet, in werking. Deze regelt het publieke eigendom van de waterbedrijven. De herziening van de Waterleidingwet is daarmee een stap verder, maar nog niet geheel afgerond. Belangrijke onderdelen in de nieuwe Drinkwaterwet worden doelmatigheid en transparantie, waarbij voor de waterbedrijven het uitgangspunt van decentraal toezicht voorop staat. Dit is mede door de inzet van VEWIN in de wet opgenomen. In de toekomstige Drinkwaterwet is ook een verplichte benchmark opgenomen. Deze zal gebaseerd zijn op de huidige vrijwillige VEWIN-Benchmark. In 2005 is het VEWIN-standpunt door het kabinet bevestigd dat de verplichte benchmark en het decentrale toezicht verkozen worden boven centraal toezicht. Alle waterbedrijven namen in 2005 deel aan de smalle VEWIN-benchmark voor het onderdeel Financiën & Efficiency. Deze bedrijfsvergelijking werpt haar vruchten af. Uit cijfers van bureau SEOR-ECRI van de Erasmus Universiteit Rotterdam blijkt dat de drinkwatersector sinds de introductie van de benchmark aantoonbaar efficiënter ging werken.

15 V e r s l a g v a n a c t i v i t e i t e n 15 Mededinging en liberalisering In Nederland en in Europa vinden ontwikkelingen plaats op het terrein van mededinging en liberalisering. Europa vernieuwt regelgeving om zijn concurrentiedoelstellingen te realiseren. In 2005 is met name de Dienstenrichtlijn aan de orde geweest. Deze moet vrij grensoverschrijdend verkeer van diensten gaan bevorderen. Via de Tweede Kamer en het Europees Parlement heeft VEWIN zich ervoor ingezet om de watervoorziening uit te zonderen van deze Richtlijn, omdat deze invloed kan hebben op de publieke wijze waarop de drinkwatervoorziening in Nederland is geregeld. Het Europese Parlement heeft met enkele honderden amendementen de Richtlijn inmiddels ingrijpend gewijzigd. De Raad en de Commissie zullen vervolgens bezien welke consequenties zij trekken aan de hand van de besluiten van het Europees Parlement. In het Europees Parlement is onder meer bepaald dat de Richtlijn niet van toepassing zal zijn op diensten van algemeen belang (DAB), zoals bepaald door de lidstaten zelf. Het land-van-oorsprong-beginsel is afgezwakt. Diensten van Algemeen Economisch Belang (DAEB) vallen onder de werkingssfeer van de Dienstenrichtlijn. Door het compromis van het Europees Parlement worden effecten voor de Nederlandse drinkwatersector nagenoeg uitgesloten. De Richtlijn zal de vrijheid van lidstaten om te bepalen hoe deze diensten georganiseerd worden niet inperken. Niettemin blijft VEWIN waakzaam op het vervolgproduct: een nieuwe versie van de Dienstenrichtlijn van de Europese Commissie. In vervolg op het Groenboek PPS heeft de Europese Commissie eind 2005 aangekondigd dat ze een richtlijn voor concessies voorbereidt die het beleid voor publieke diensten op Europees niveau zal vastleggen. Via Eureau en CEEP draagt VEWIN opties aan voor modernisering van de drinkwatersector en een transparante evaluatie van publieke dienstverlening, als alternatief voor verplichte aanbesteding van deze diensten. Internationale benchmark In 2005 moderniseerde VEWIN haar benchmark. Nieuwe methodes en modellen werden ontwikkeld en de benchmark werd uitgebreid met een pilot waaraan buitenlandse waterbedrijven deelnemen. Twee Deense bedrijven (Kobenhavens Energy en Odense Vandelskap AS) en een Zweeds bedrijf (Stockholm Vatten) werden toegevoegd. Op deze manier kunnen de waterbedrijven zich internationaal vergelijken en kunnen de Nederlandse waterbedrijven leren van de buitenlandse bedrijven en vice versa. Leveringsonderbrekingen Samen met Kiwa en de waterbedrijven heeft VEWIN een methode ontwikkeld om leveringsonderbrekingen uniform te meten en te vergelijken. Daarnaast startte de ontwikkeling van een activamodel, waarmee behalve operationele kosten ook afschrijvingskosten eenvormig aan processen kunnen worden toegewezen. Hierdoor krijgen de waterbedrijven een nieuw inzicht in de financiële prestaties. Cross-sector benchmark Er is een start gemaakt met de cross-sector benchmark waarbij processen van drinkwaterbedrijven worden gebenchmarkt met processen bij andere sectoren. De pilot startte met deelactiviteiten van het distributieproces. De kosten van de waterbedrijven worden vergeleken met de kosten bij uitbesteding aan externe partijen in de installatiebranche, zoals aannemers, meterfabrikanten en andere utility-bedrijven. 7. Infrastructuur Ondergrondse netten VEWIN heeft in 2005 via het ministerie van Economische Zaken inbreng geleverd bij de opstelling van de wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten. Deze zal in 2006 het politieke besluitvormingstraject doorlopen.

16 16 V e r s l a g v a n a c t i v i t e i t e n Het ministerie van EZ wil met de wet graafschade aan kabels en leidingen verminderen. De wet verplicht netbeheerders via een online systeem ligginggegevens van kabels en leidingen te verstrekken aan partijen die graafwerkzaamheden verrichten. VEWIN bepleit om, naast informatie-uitwisseling, ook zorgvuldig graven te bevorderen. Daarnaast moet de wet de juiste balans vinden met gegevensuitwisseling uit het oogpunt van terrorismebestrijding. In het voorbereidingstraject van het wetsvoorstel werkten de netbeheerders nauw samen. Behoud van zeggenschap over de informatie- uitwisseling is een belangrijk aandachtspunt. Verlegvergoedingen Om nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk te maken kan het verplaatsen van bestaande drinkwaterinfrastructuur noodzakelijk zijn. Daar moet wel een redelijke en billijke vergoeding voor verlegkosten tegenover staan. VEWIN heeft daarom samen met de Gasunie en EnergieNed overleg gevoerd met het Interprovinciaal Overleg (IPO) voor een evenwichtige modelverordening ter vervanging van een tijdelijke regeling. Veiligheidsmanagement rond leidingbeheer Waterbedrijven hebben hun veiligheidsmanagement voor leidingen op risicovolle locaties verbeterd. De Onderzoeksraad voor Veiligheid bracht hierover advies uit naar aanleiding van de bijna dijkdoorbraak bij Stein. Leidinglekkage kan in specifieke situaties tot ernstige externe effecten leiden. Het is wenselijk om dergelijke situaties vooraf te identificeren en hierop passende beheermaatregelen te treffen. Hiervoor zijn in 2005 door VEWIN instrumenten voor de bedrijfstak ontwikkeld, waarmee risicovolle situaties kunnen worden geïdentificeerd. Vervolgens kunnen de juiste maatregelen worden gekozen. Het veiligheidsmanagement rond het leidingbeheer wordt hiermee verder verbeterd. In 2006 brengt VEWIN in beeld hoe de sector dan heeft ingespeeld op de verbeteradviezen van de Onderzoeksraad. 8. Belastingen & subsidies Het aantal gemeenten dat precario op waterleidingen heft, nam in 2005 gestaag toe. Zowel met juridische middelen als via belangenbehartiging is deze tendens vanuit VEWIN bestreden. PWN won het proces dat tegen de gemeente Zaanstad werd aangespannen. VEWIN heeft in 2005 uitgedragen dat precarioheffing op waterleidingen een voor de burger onzichtbare en inefficiënte manier is om extra gemeentelijke belasting te innen. Landelijke politici en vertegenwoordigers van gemeenten, provincies en consumentenorganisaties zijn hierop met succes aangesproken. Nadat zich in de Tweede Kamer eerder al een meerderheid aftekende voor een precarioverbod op nutsleidingen, besloot het Kabinet de mogelijkheid van precarioheffing in de loop van 2006 te gaan afschaffen.

17 V e r s l a g v a n a c t i v i t e i t e n 17 Grondwaterwinning Het Belastingplan 2006 stelt grondwaterwinning voor beregening of bevloeiing vrij van belastingheffing. Hiervan profiteert de landbouwsector. VEWIN heeft geijverd tegen de inconsequente benadering van grondwateronttrekkers. Het is namelijk niet verdedigbaar dat een laagwaardige grondwatertoepassing (beregening en bevloeiing) wordt vrijgesteld van belasting, terwijl een hoogwaardige toepassing, zoals drinkwater, wel belast blijft. Daarnaast betwist VEWIN de effectiviteit van de grondwaterbelasting als instrument om verdroging tegen te gaan. De staatssecretaris van Financiën heeft daarop toegezegd de grondwaterbelasting door Rijk en provincie te zullen onderzoeken. Subsidies Het jaar 2005 liet op het gebied van subsidies een verdergaande verschraling van bestaande regelingen zien. Kansen voor de drinkwatersector liggen op het gebied van innovatiesubsidies. Het thema water heeft prioriteit bij het Rijk en de Europese Unie. Er worden in dat kader diverse onderzoeksprogramma s ontwikkeld en budgetten gereserveerd. Daarnaast is het ministerie van EZ bezig met een herijking van zijn subsidieinstrumentarium. Er is een beweging te zien naar minder strak ingerichte subsidieregelingen met allerlei voorwaarden en vereisten. Ook bestaat een tendens naar de beoordeling van subsidieaanvragen op basis van de toegevoegde waarde van de innovatie voor de Nederlandse economie. VEWIN brengt drinkwater onder de aandacht bij het ministerie van EZ, zodat het op de innovatieagenda blijft staan. 9. Ontwikkelingssamenwerking De waterbedrijven en VEWIN werken in ruime mate mee aan de verwezenlijking van Millennium-doelstelling nr. 7 van de Verenigde Naties om in 2015 wereldwijd 1,2 miljard mensen toegang tot drinkwater en 2,6 miljard mensen toegang tot sanitaire voorzieningen te laten krijgen. Nederland zal hiervan 50 miljoen mensen voor haar rekening nemen, aldus minister Van Ardenne van Ontwikkelingssamenwerking. De waterbedrijven en VEWIN leveren hun bijdrage afzonderlijk of in samenwerkingsverband zoals Aqua for All, Aquanet en Water Fonds Indonesië. Ten behoeve van het Wereld Water Forum in Mexico in 2006 is een Waterspiegel special in voorbereiding met een overzicht van internationale initiatieven op dit gebied. Naast de bijdrage aan de ontwikkelingssamenwerking en de bijdrage aan het imago van het waterbedrijf als Maatschappelijk Verantwoorde Onderneming (MVO), zorgen deze activiteiten voor een interessante werkomgeving. De kennis en ervaring die daarbij wordt opgedaan komen ook ten goede aan de publieke taak van het waterbedrijf.

18 18 Organisatie VEWIN Doelstelling Bureau VEWIN draagt er als netwerkorganisatie aan bij dat de leden hun strategische doelstellingen kunnen realiseren. Daartoe behartigt VEWIN de belangen van haar leden en fungeert als communicatie- en informatiecentrum. De belangenbehartiging richt zich op de wet- en regelgeving van de nationale en Europese overheden, die voor de sector van belang is. Daarbij wordt gestreefd naar coalities met andere maatschappelijke groeperingen. Besluitvorming In de Algemene Ledenvergadering bepalen de waterbedrijven (de leden van VEWIN) de strategische koers van de Vereniging. Het Bestuur, dat door de Leden - vergadering wordt benoemd, bestaat uit drie vertegenwoordigers van de leden plus een onafhankelijk voorzitter. Het Bestuur leidt de Vereniging en heeft voor de dagelijkse leiding van het VEWIN-bureau een directeur aangesteld. Organisatiestructuur bureau Ultimo 2005 is het VEWIN-bureau conform onderstaand organogram georganiseerd. De afdeling Beheer, alsmede de EU-desk Brussel, vallen onder rechtstreekse aansturing van de directie. ALGEMENE LEDENVERGADERING BESTUUR DIRECTIE BEHEER EU-DESK BRUSSEL BRON TOT KRAAN COMMUNICATIE & INFORMATIE WATER & ECONOMIE

19 19 Management Team per Drs. T.J.J. Schmitz, directeur Mr. D.W. Zwart, directiesecretaris Drs. A. Frentz / unit Water & Economie Ir. L.T.A. Joosten / unit Bron tot Kraan C.G. Sleddering / unit Communicatie & Informatie Samenstelling personeel Op 31 december 2005 waren er 32 mensen in dienst bij VEWIN, te weten 16 mannen en 16 vrouwen. In totaal is dit 28,575 fte. De verhouding fulltime : parttime is 15 : 17 (47% : 53%). In 2005 zijn vier personen in dienst getreden bij VEWIN; vijf personen zijn uit dienst getreden. Verzuimcijfers In totaal bedroeg in 2005 het ziekteverzuimpercentage kort + middellang 1.7%. Dit is een daling van 33% t.o.v. het percentage in 2004 dat toen 2.6% bedroeg. Ziekteverzuimcijfers * Ziekmeldingsfrequentie Kort (% aandeel t/m 7 dagen) Middellang (% aandeel 8 t/m 42 dagen) Lang (% aandeel 43 t/m 365 dagen) * Berekening volgens standaard voor verzuimregistratie (Projectgroep Uniformering Verzuimgrootheden [1996]. Berekening van ziekteverzuim: Standaard voor verzuimregistratie. Amsterdam: Nederlands Instituut voor Arbeidsomstandigheden). Bestuur De samenstelling van het Bestuur was in 2005 als volgt: Mr. J.A.M. Hendrikx, oud-commissaris der Koningin in de provincie Overijssel / voorzitter Mw. C.M. van de Wiel, directeur Waterleidingbedrijf Amsterdam / vice-voorzitter (t/m 31 december 2005) Drs. G.J. van Nuland, algemeen directeur Brabant Water / secretaris-penningmeester Ir. J.C. van Winkelen, voorzitter Raad van Bestuur Vitens / bestuurslid Per 1 januari 2006 is de samenstelling (na een bestuurswisseling) als volgt: Mr. J.A.M. Hendrikx, oud-commissaris der Koningin in de provincie Overijssel / voorzitter Drs. G.J. van Nuland, directeur Brabant Water / vice-voorzitter Ir. J.C. van Winkelen, voorzitter Raad van Bestuur Vitens / secretaris-penningmeester Ir. M.G.M. den Blanken, directeur PWN / bestuurslid (vanaf 1 januari 2006) VEWIN-bestuursleden (v.l.n.r.) Mr. J.A.M. Hendrikx Drs. G.J. van Nuland Ir. J.C. van Winkelen Ir. M.G.M. den Blanken

20 20 O r g a n i s a t i e V E W I N - O v e r z i c h t l e d e n Waterbedrijf Groningen PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland Waterleidingmaatschappij Drenthe Hydron Flevoland Vitens Waterleidingbedrijf Amsterdam Duinwaterbedrijf Zuid-Holland Hydron Midden-Nederland Oasen tot Hydron Zuid-Holland Evides Brabant Water Tilburgsche Waterleiding-Maatschappij Waterleiding Maatschappij Limburg Naast deze leden heeft VEWIN ook nog een buitengewoon lid in Curaçao: Aqualectra Distribution Kerncijfers waterbedrijven 2005 Het bij Afzet drinkwater in voorzieninggebied genoemde getal is de afzet aan de eindgebruiker (exclusief lekverlies). De peildatum voor de gegevens is De cijfers zijn aangeleverd door de waterbedrijven. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland Werknemers 507 vte Administratieve aansluitingen Netlengte km Zuiveringsstations drinkwater 5 Inwoners voorzieningsgebied Afzet drinkwater in voorzieningsgebied m 3 Waterleidingbedrijf Amsterdam Werknemers 554 vte Administratieve aansluitingen Netlengte km Zuiveringsstations drinkwater 2 Inwoners voorzieningsgebied Afzet drinkwater in voorzieningsgebied m 3 Waterbedrijf Groningen Werknemers 208 vte Administratieve aansluitingen Netlengte km Zuiveringsstations drinkwater 6 Inwoners voorzieningsgebied Afzet drinkwater in voorzieningsgebied m 3

Water nu en... KRW De Europese. Kaderrichtlijn water. Een grote kans voor. de verbetering van de. waterkwaliteit. en daarmee ook voor de

Water nu en... KRW De Europese. Kaderrichtlijn water. Een grote kans voor. de verbetering van de. waterkwaliteit. en daarmee ook voor de KRW De Europese Kaderrichtlijn water Een grote kans voor de verbetering van de waterkwaliteit en daarmee ook voor de drinkwatervoorziening. Water nu en... Vereniging van Waterbedrijven in Nederand KRW

Nadere informatie

Convenant over uitwisseling van grondwaterkwaliteitsgegevens tussen drinkwaterbedrijven, provincies en het Ministerie van VROM

Convenant over uitwisseling van grondwaterkwaliteitsgegevens tussen drinkwaterbedrijven, provincies en het Ministerie van VROM Convenant over uitwisseling van grondwaterkwaliteitsgegevens tussen drinkwaterbedrijven, provincies en het Ministerie van VROM Definitieve versie: 201108 Overwegende dat De Europese Kaderrichtlijn Water

Nadere informatie

Oasen in 2006 Het jaar in beeld

Oasen in 2006 Het jaar in beeld Oasen in 2006 Het jaar in beeld Gouda 29 mei 2007 Januari 29 mei 2007 Oasen in 2006 2 Verbouwing zuiveringsstation Rodenhuis In 2006 vierde Oasen het bereiken van hoogste punt van de bouw. Tijdens de ombouw

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018. 2500 EA Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018. 2500 EA Den Haag > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag DG Bestuur en Koninkrijksrelaties Directie Arbeidszaken Publieke Sector

Nadere informatie

Aan de (plv.) leden van de vaste commissie voor Europese Zaken. Geachte leden,

Aan de (plv.) leden van de vaste commissie voor Europese Zaken. Geachte leden, Aan de (plv.) leden van de vaste commissie voor Europese Zaken. Van Anne Mulder (VVD) en Renske Leijten (SP), Voorbereidingsgroep onderzoek Nederlandse belangenbehartiging in de EU betreft Verslag met

Nadere informatie

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving 16 september 2014-15:25 Het ministerie van Infrastructuur en Milieu besteedt in 2015 9,2 miljard euro aan een gezond, duurzaam

Nadere informatie

Position Paper. AO Water 24 juni 2015

Position Paper. AO Water 24 juni 2015 Position Paper AO Water 24 juni 2015 Ambitieniveau Nederland De Europese Commissie stelt dat Nederland door te weinig urgentie, het ontbreken van onderzoek naar de effectiviteit van maatregelen en het

Nadere informatie

DIT IS VNO-NCW. Lidmaatschap en contributie

DIT IS VNO-NCW. Lidmaatschap en contributie De Europese lobby van vno-ncw richt zich zowel op de Europese spelers in Brussel (Europese Commissie, Europees Parlement) als op de Nederlandse politiek (in Den Haag en via de Permanente Vertegenwoordiging

Nadere informatie

In deze brief licht ik het voornemen tot oprichting van deze rechtspersoon nader toe.

In deze brief licht ik het voornemen tot oprichting van deze rechtspersoon nader toe. > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Bestuur, Democratie & Financiën Europa en Binnenlands Bestuur Schedeldoekshaven 200 2511 EZ Den Haag Postbus

Nadere informatie

Strategische planning drinkwater Lange termijnvisie Vitens

Strategische planning drinkwater Lange termijnvisie Vitens Strategische planning drinkwater Lange termijnvisie Vitens Peter Salverda Omgevingsmanager Vitens 20 Maart 2013 Opzet presentatie Waarom strategische planning? Ambitie en lange termijn visie Duurzaamheid

Nadere informatie

Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking

Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking Startnotitie Digitaal Platform voor presentatie van het beste en mooiste van de Vlaams-Nederlandse culturele samenwerking Commissie Cultureel Verdrag Vlaanderen - Nederland Brussel, april 2014 CVN heeft

Nadere informatie

Verslag bijeenkomst medicijnresten uit water 10 maart 2016

Verslag bijeenkomst medicijnresten uit water 10 maart 2016 We starten de dag met het teruggeven van de resultaten uit de interviews Vitens en Vallei en Veluwe hebben gesproken met deskundigen, beleidsmakers en bestuurders om meer zicht te krijgen op het probleem,

Nadere informatie

Deze brochure is een uitgave van: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Postbus EA Den Haag

Deze brochure is een uitgave van: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Postbus EA Den Haag Deze brochure is een uitgave van: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Postbus 20011 2500 EA Den Haag www.rijksoverheid.nl Maart 2019 Publicatie-nr. 120128 120128_Brochure_SVHBV2.indd

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

AL IN JANUARI 2007 BEREIKTEN WE MET HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN (EZ) VOLLEDIGE INSTEMMING OVER DE INHOUD VAN HET NIEUWE PROGRAMMA VOOR

AL IN JANUARI 2007 BEREIKTEN WE MET HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN (EZ) VOLLEDIGE INSTEMMING OVER DE INHOUD VAN HET NIEUWE PROGRAMMA VOOR 20 AL IN JANUARI 2007 BEREIKTEN WE MET HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN (EZ) VOLLEDIGE INSTEMMING OVER DE INHOUD VAN HET NIEUWE PROGRAMMA VOOR ECONOMISCHE STRUCTUURVERSTERKING KOERS NOORD: OP WEG NAAR

Nadere informatie

Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Datum: 22 april 2013 Betreft: Beleidsreactie op het advies "De

Nadere informatie

Samen geven we richting aan de koers van de NKC

Samen geven we richting aan de koers van de NKC Samen geven we richting aan de koers van de NKC ₀ ₀ ₀ In de aanloop naar de klimaattop in Parijs is eind 2014 de Nederlandse Klimaatcoalitie van start gegaan om CO2 reductie bij bedrijven en andere organisaties

Nadere informatie

Helder, schoon... Rivierwater. Het belang van schoon oppervlaktewater in Nederland

Helder, schoon... Rivierwater. Het belang van schoon oppervlaktewater in Nederland Helder, schoon... Rivierwater Het belang van schoon oppervlaktewater in Nederland Introductie door Peter Stoks, directeur RIWA Het belang van schoon oppervlaktewater Schoon water. We kunnen niet zonder.

Nadere informatie

Bezoekadres Kenmerk Uw brief Bijlage(n) Maatschappelijke diensttijd, kansen en uitdagingen

Bezoekadres Kenmerk Uw brief Bijlage(n) Maatschappelijke diensttijd, kansen en uitdagingen > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1999 2000 27 127 Financiële verantwoordingen over het jaar 1999 Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

een veelzijdige aak Stansvorm

een veelzijdige aak Stansvorm S c h o o n d r i n k w at e r een veelzijdige aak Stansvorm Schoon drinkwater, een veelzijdige taak Oppervlaktewater speelt een belangrijke rol in vele economische en maatschappelijke facetten van onze

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 000 XII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (XII) voor het jaar 2012 Nr. 133 BRIEF VAN DE MINISTER

Nadere informatie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Voorstellen Waterschap Hollandse Delta John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Waterschap Hollandse Delta Dynamiek in de Delta [2] Inhoud De taken van het waterschap De dynamiek in de tijd Een dynamische

Nadere informatie

AEGON STELT WIJZGINGEN IN CORPORATE GOVERNANCE VOOR OM ZEGGENSCHAP AANDEELHOUDERS TE VERSTERKEN

AEGON STELT WIJZGINGEN IN CORPORATE GOVERNANCE VOOR OM ZEGGENSCHAP AANDEELHOUDERS TE VERSTERKEN 205722 PERSBERICHT AEGON STELT WIJZGINGEN IN CORPORATE GOVERNANCE VOOR OM ZEGGENSCHAP AANDEELHOUDERS TE VERSTERKEN STRUCTUURREGIME VERLATEN; STEMRECHT VERENIGING AEGON TERUGGEBRACHT AEGON N.V. is van plan

Nadere informatie

SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND (SNN) IS EEN SAMENWERKING VAN DE DRIE NOORDELIJKE PROVINCIES FRYSLÂN, GRONINGEN EN DRENTHE. DEZE SAMENWERKING IS

SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND (SNN) IS EEN SAMENWERKING VAN DE DRIE NOORDELIJKE PROVINCIES FRYSLÂN, GRONINGEN EN DRENTHE. DEZE SAMENWERKING IS 14 SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND (SNN) IS EEN SAMENWERKING VAN DE DRIE NOORDELIJKE PROVINCIES FRYSLÂN, GRONINGEN EN DRENTHE. DEZE SAMENWERKING IS VASTGELEGD IN EEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING IN

Nadere informatie

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel waterketen Stand van zaken voorjaar 2016 In het Bestuursakkoord Water (BAW) van mei 2011 zijn afspraken gemaakt over onder andere

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Decentrale productie drinkwater

Decentrale productie drinkwater Decentrale productie drinkwater Relevante wet- en regelgeving Wim Heiko Houtsma Projectleider Drinkwater voor later (IenM) Opbouw Decentraal? Prioriteiten drinkwatervoorziening: I. Drinkwater moet gegarandeerd

Nadere informatie

Van belang. Het verhaal van de Nederlandse Vereniging van Banken

Van belang. Het verhaal van de Nederlandse Vereniging van Banken Van belang Het verhaal van de Nederlandse Vereniging van Banken De som der delen De uitdagingen van de sector Door de NVB Van belang De nieuwe realiteit In Nederland zijn ruim tachtig Nederlandse en buitenlandse

Nadere informatie

Geachte gasten, beste collega s

Geachte gasten, beste collega s Geachte gasten, beste collega s Ik heet u allen van harte welkom bij de officiële ingebruikname van de volledig nieuwe voorzuivering voor ons Productiebedrijf Andijk. In het bijzonder wil ik verwelkomen,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2001 2002 28 000 VIII Vaststelling van de begroting van de uitgaven en de ontvangsten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (VIII) voor

Nadere informatie

Watersysteem van de Toekomst: vervolg debat-diner

Watersysteem van de Toekomst: vervolg debat-diner Memo Aan deelnemers diner-debat Eye Kopie aan Contactpersoon Rik van Terwisga Datum 8 januari 2015 Onderwerp Vervolg Debat-diner "Watersysteem van de Toekomst" Watersysteem van de Toekomst: vervolg

Nadere informatie

Subsidies in de regio

Subsidies in de regio Subsidies in de regio Noord Nederland Subsidies in de regio -- Noord-Nederland Om bepaalde regio s binnen Nederland direct of indirect te versterken zijn er verschillende regionale, nationale en Europese

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012 Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012 Dames en heren, [Inleiding] Ik vind het wel leuk, maar ook een beetje spannend. Maar moet

Nadere informatie

Voorwoord. In deze brochure geven wij u inzicht in de branche en de rol van NLingenieurs als haar vertegenwoordiger.

Voorwoord. In deze brochure geven wij u inzicht in de branche en de rol van NLingenieurs als haar vertegenwoordiger. Voorwoord De Nederlandse advies- en ingenieursbranche levert innovatieve en duurzame oplossingen voor de Nederlandse en internationale samenleving. De branche is bepalend geweest voor het ontstaan van

Nadere informatie

Provinciale Staten van Overijssel

Provinciale Staten van Overijssel www.prv-overijssel.nl Provinciale Staten van Overijssel Postadres Provincie Overijssel Postbus 10078 8000 GB Zwolle Telefoon 038 425 25 25 Telefax 038 425 75 02 Uw kenmerk Uw brief Ons kenmerk Datum EMT/2005/1830

Nadere informatie

Samen werken aan goed openbaar bestuur

Samen werken aan goed openbaar bestuur Samen werken aan goed openbaar bestuur SAMEN WERKEN AAN GOED OPENBAAR BESTUUR Gemeenten, provincies, waterschappen, het Rijk, de EU en hun samenwerkingsverbanden vormen samen het openbaar bestuur in ons

Nadere informatie

Informatieavond ontwikkeling nieuwe drinkwaterwinning

Informatieavond ontwikkeling nieuwe drinkwaterwinning 26-4-2018 Informatieavond ontwikkeling nieuwe drinkwaterwinning Vriezenveen-Daarlerveen-Daarle 24 april 2018 Programma programma Piet Dijkstra inleiding Vitens Gerben Korten voortraject provincie Sander

Nadere informatie

Veilig, Verantwoordelijll, VVD!

Veilig, Verantwoordelijll, VVD! Veilig, Verantwoordelijll, VVD! Verkiezingsprogramma Waterschap Zuiderzeeland 2019-2023 Waterschap 2019-2023 Veilig, Verantwoordelijk, Doelmatig, VVD! De wereld om ons heen verandert, dus ook die van het

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 12 juli 2018 Betreft Monitor betaaltermijnen Overheid 2017

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 12 juli 2018 Betreft Monitor betaaltermijnen Overheid 2017 > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

Kerngegevens drinkwater 2017

Kerngegevens drinkwater 2017 Kerngegevens drinkwater 2017 Distributiegebieden Toelichting op deze folder Deze folder geeft een overzicht van kerngegevens van de drinkwatersector en van drinkwaterbedrijven. Daarnaast geven tijdreeksen

Nadere informatie

Wat is INTERREG?

Wat is INTERREG? Wat is INTERREG? www.vrom.nl 0 INTERREG is een Europese subsidieregeling, waarbinnen partijen uit meerdere landen samenwerken in projecten op het terrein van de ruimtelijke en regionale ontwikkeling. Projecten

Nadere informatie

Kerngegevens drinkwater 2018

Kerngegevens drinkwater 2018 Kerngegevens drinkwater 2018 Distributiegebieden Toelichting op deze folder Deze folder geeft een overzicht van kerngegevens van de drinkwatersector en van de drinkwaterbedrijven. Daarnaast geven tijdreeksen

Nadere informatie

Datum 13 november 2013 Betreft Motie Sjoerdsma (33625, nr. 8) inzet private sector bij klimaatfinanciering

Datum 13 november 2013 Betreft Motie Sjoerdsma (33625, nr. 8) inzet private sector bij klimaatfinanciering Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 13 november 2013 Betreft Motie Sjoerdsma

Nadere informatie

Samenwerking in de waterketen Het landelijk kernteam samenwaw. Ruud van Esch

Samenwerking in de waterketen Het landelijk kernteam samenwaw. Ruud van Esch Samenwerking in de waterketen Het landelijk kernteam samenwaw Ruud van Esch Lid kernteam samenwerking waterketen namens UvW Beleidsadviseur waterketen en circulaire economie Inhoud presentatie Bestuursakkoord

Nadere informatie

Functieprofiel Lid Raad van Commissarissen Brabant Water

Functieprofiel Lid Raad van Commissarissen Brabant Water Functieprofiel Lid Raad van Commissarissen Brabant Water Brabant Water Lid Raad van Commissarissen 1. Inleiding Brabant Water levert drink- en industriewater aan ruim 2,5 miljoen inwoners en bedrijven.

Nadere informatie

Profielschets voorzitter Raad van Toezicht

Profielschets voorzitter Raad van Toezicht Profielschets voorzitter Raad van Toezicht Ieder lid van de Raad van Toezicht beschikt over specifieke deskundigheid die noodzakelijk is voor de vervulling van zijn specifieke taak, binnen de Raad van

Nadere informatie

4. Bij voorkeur zal de raad van toezicht van Stichting P60 bij de werving van nieuwe toezichthouders buiten het eigen netwerk zoeken.

4. Bij voorkeur zal de raad van toezicht van Stichting P60 bij de werving van nieuwe toezichthouders buiten het eigen netwerk zoeken. REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT Opgesteld door de voorzitter op 25.03.2013 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 27.05.2013 te Amstelveen HOOFDSTUK I. ALGEMEEN Artikel 1. Begrippen en terminologie Dit

Nadere informatie

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s In een globaliserende economie moeten regio s en ondernemingen internationaal concurreren. Internationalisatie draagt bij tot de economische

Nadere informatie

Brussel op afstand? Tegen deze achtergrond is het doel van deze studie is om:

Brussel op afstand? Tegen deze achtergrond is het doel van deze studie is om: Tegen deze achtergrond is het doel van deze studie is om: Brussel op afstand? Een verkenning naar mogelijkheden voor maatschappelijke diensten en ruimte voor zelfsturing bij agrarisch natuurbeheer in de

Nadere informatie

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen

Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen Voortgang en resultaat regionale uitwerking Bestuursakkoord Water, onderdeel afvalwaterketen Stand van zaken voorjaar 2015 In het Bestuursakkoord Water (BAW) van mei 2011 zijn afspraken gemaakt over onder

Nadere informatie

Samen werken aan succesvol beleid. Rijksbeleid met gevolgen voor decentrale overheden

Samen werken aan succesvol beleid. Rijksbeleid met gevolgen voor decentrale overheden Samen werken aan succesvol beleid Rijksbeleid met gevolgen voor decentrale overheden 2 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Samen werken aan succesvol beleid Rijksbeleid met gevolgen

Nadere informatie

Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit

Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit Informatie over het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC) -1- Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit 3 Bestuurlijke aanpak

Nadere informatie

3.3 Bestuur en Middelen

3.3 Bestuur en Middelen 3.3 Bestuur en Middelen Het behartigen van gemeenschappelijke belangen van de gemeenten op de in de gemeenschappelijke regeling genoemde beleidsterreinen binnen de ruimtelijke en sociale agenda die bepalend

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Een stroomversnelling. je carrière. Ga er maar voor. Ongekend veelzijdig.

Een stroomversnelling. je carrière. Ga er maar voor. Ongekend veelzijdig. Een stroomversnelling in je carrière. Ga er maar voor. Ongekend veelzijdig. 2,5 miljoen consumenten en bedrijven dagelijks van water voorzien. Feit: Voor 2,5 miljoen mensen en bedrijven in ons werkgebied

Nadere informatie

Sturingsfilosofie en Organisatiestructuur Waterschap Limburg

Sturingsfilosofie en Organisatiestructuur Waterschap Limburg Sturingsfilosofie en Organisatiestructuur Waterschap Limburg Uitgangspunten, hoofdlijnen en vervolgprocedure November 2015 Inhoud Bestuursopdracht als kader Visie 2020 en WBP als basis voor sturing en

Nadere informatie

Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 3 Samenwerkingsovereenkomst

Nadere informatie

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Conferentie over Biodiversiteit in een veranderende wereld 8-9 september 2010 Internationaal Conventiecentrum

Nadere informatie

REKENKAMERCOMMISSIES GEMEENTEN ELBURG - NUNSPEET - OLDEBROEK - PUTTEN

REKENKAMERCOMMISSIES GEMEENTEN ELBURG - NUNSPEET - OLDEBROEK - PUTTEN REKENKAMERCOMMISSIES GEMEENTEN ELBURG - NUNSPEET - OLDEBROEK - PUTTEN gemeente Oldebroek JAARVERSLAG 2015 Rekenkamercommissies Elburg, Nunspeet, Oldebroek, Putten April 2016 2 Voorwoord Geachte gemeenteraadsleden

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Agro Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den

Nadere informatie

Bijgaand zend ik u, mede namens de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, de antwoorden op deze vragen.

Bijgaand zend ik u, mede namens de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, de antwoorden op deze vragen. > Retouradres Postbus 20011 2500 EA DEN HAAG Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directoraat-Generaal Wonen en Bouwen Directie Woningmarkt Turfmarkt

Nadere informatie

Voor de delegaties gaan in bijlage dezes de ontwerp-conclusies van de Raad, waarover een akkoord is bereikt in de Groep sociale vraagstukken.

Voor de delegaties gaan in bijlage dezes de ontwerp-conclusies van de Raad, waarover een akkoord is bereikt in de Groep sociale vraagstukken. RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 11 februari 2011 (16.02) (OR. en) 6196/1/11 REV 1 SOC 99 COMPET 34 VERSLAG van: de Groep sociale vraagstukken aan: het Comité van permanente vertegenwoordigers (1e deel)

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

Rekenkamercommissie. Onderzoekprogramma vanaf 2012

Rekenkamercommissie. Onderzoekprogramma vanaf 2012 Rekenkamercommissie Onderzoekprogramma vanaf 2012 1. Inleiding De gemeenteraad van Brummen heeft een Rekenkamercommissie. De Rekenkamercommissie voert onderzoeken uit betrekking hebbende op de doelmatigheid,

Nadere informatie

Motie Ondersteuning Standaardisatie Uitvoeringsprocessen. voor BALV 17 november 2014

Motie Ondersteuning Standaardisatie Uitvoeringsprocessen. voor BALV 17 november 2014 Motie Ondersteuning Standaardisatie Uitvoeringsprocessen voor BALV 17 november 2014 Gemeente Zaanstad namens gemeenten Zwolle, Leeuwarden, Amersfoort, Haarlemmermeer, Rotterdam, Utrecht, Enschede en Apeldoorn

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : F.K.L. Spijkervet AB CATEGORIE : B-STUK (Beleidsstuk) VERGADERING D.D. : 26 november 2013 NUMMER : WM/MIW/RGo/7977 OPSTELLER : R. Gort, 0522-276805 FUNCTIE

Nadere informatie

Europa wil slim, duurzaam en inclusief

Europa wil slim, duurzaam en inclusief Europa wil slim, duurzaam en inclusief Noord-Nederland bereidt zich intensief voor op de Europese programma s in de periode 2014 2020. Het SNN biedt u met dit bericht inzicht in voortgang en verwachtingen.

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus EA Den Haag. Datum 11 april 2016 Vragen 2016Z06314

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus EA Den Haag. Datum 11 april 2016 Vragen 2016Z06314 De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag www.rijksoverheid.nl www.facebook.com/minbzk www.twitter.com/minbzk Uw kenmerk Datum Betreft Vragen 2016Z06314 Hierbij

Nadere informatie

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen

1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking

Nadere informatie

Inkoop- en aanbestedingsbeleid 2017

Inkoop- en aanbestedingsbeleid 2017 Inkoop- en aanbestedingsbeleid 2017 1 P a g i n a Inhoudsopgave DEEL I... 4 INKOOP- EN AANBESTEDINGSBELEID 2017... 4 1 Inleiding... 4 1.1 Professioneel opdrachtgeverschap... 4 1.2 Doelstellingen inkoop-

Nadere informatie

De watervoorziening in 2040: (de)centraal duurzaam intelligent?

De watervoorziening in 2040: (de)centraal duurzaam intelligent? De watervoorziening in 2040: (de)centraal duurzaam intelligent? Symposium Energie en Water schrijven toekomst 20 juni 2012 Jan Peter van der Hoek Focus Drinkwatervoorziening NL: dichtbevolkt gebied (16,7

Nadere informatie

Functieprofiel Raad van Toezicht

Functieprofiel Raad van Toezicht Functieprofiel Raad van Toezicht Opgesteld: november 2014 Vastgesteld: 25 november 2014 Functieprofiel Raad van Toezicht SALTO 1 Functieprofiel Raad van Toezicht SALTO Organisatieschets In 2001 zijn de

Nadere informatie

Innovatiebudget Sociaal Domein regio Arnhem

Innovatiebudget Sociaal Domein regio Arnhem Innovatiebudget Sociaal Domein regio Arnhem Eind juli is de eerste ronde afgerond voor de besteding van het regionale Innovatiebudget Sociaal Domein. In deze ronde is niet het volledige beschikbare budget

Nadere informatie

Klankbordgroep nhwbp en nieuwe normering Op 9 maart vond een klankbordbijeenkomst plaats over de voortgang van het nhwbp en de nieuwe normering.

Klankbordgroep nhwbp en nieuwe normering Op 9 maart vond een klankbordbijeenkomst plaats over de voortgang van het nhwbp en de nieuwe normering. Nieuwsbrief voorzitters en secretarissendirecteuren week 10 Landelijke toetsdag waterkeringen Op deze dag werden door het ministerie van I&M de resultaten van de 3e toetsing gepresenteerd. Ook werd uitleg

Nadere informatie

Vereniging van waterbedrijven in Nederland. Kerngegevens drinkwater 2016

Vereniging van waterbedrijven in Nederland. Kerngegevens drinkwater 2016 Vereniging van waterbedrijven in Nederland Kerngegevens drinkwater 2016 Watervoorzieningsgebieden Toelichting op deze folder Deze folder geeft een overzicht van kerngegevens van de drinkwatersector en

Nadere informatie

Artikel I. Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz, enz, enz.

Artikel I. Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz, enz, enz. Besluit van 2008 tot wijziging van het Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten 2006 in verband met de verlenging van de instellingsduur, de uitbreiding van de bezetting en de uitbreiding

Nadere informatie

Voortgang en resultaat aanpak afvalwaterketen

Voortgang en resultaat aanpak afvalwaterketen Voortgang en resultaat aanpak afvalwaterketen Stand van zaken voorjaar 2014 In het Bestuursakkoord Water (mei 2011) zijn afspraken gemaakt over onder andere het vergroten van de doelmatigheid in de waterketen.

Nadere informatie

Publieke waarde creëren. Daniël van Geest en Peter Teesink

Publieke waarde creëren. Daniël van Geest en Peter Teesink Publieke waarde creëren Daniël van Geest en Peter Teesink Een kortere versie van onderstaand artikel verscheen eerder in het magazine Vensters Open 2. Het is geschreven door Peter Teesink, gemeentesecretaris

Nadere informatie

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen Water in Eindhoven Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans 28 september 2010 Aanleiding voor de stedelijke wateropgaven Maatregelen Effecten van maatregelen Omgaan met nieuwe extremen 1835 1921 2004

Nadere informatie

EUROPEES PARLEMENT. Commissie milieubeheer, volksgezondheid en consumentenbeleid

EUROPEES PARLEMENT. Commissie milieubeheer, volksgezondheid en consumentenbeleid EUROPEES PARLEMENT 1999 2004 Commissie milieubeheer, volksgezondheid en consumentenbeleid 31 juli 2001 PE 307.539/1-43 AMENDEMENTEN 1-43 ONTWERPVERSLAG - Werner Langen (PE 307.539) DIENSTEN VAN ALGEMEEN

Nadere informatie

Innovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem

Innovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem Innovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem Eind juli is de eerste ronde afgerond voor de besteding van het regionale Innovatiebudget Sociaal Domein. In deze ronde is niet het volledige beschikbare

Nadere informatie

Profielschetsen voor drie leden van de Raad van Commissarissen van Brabant Water NV, s-hertogenbosch

Profielschetsen voor drie leden van de Raad van Commissarissen van Brabant Water NV, s-hertogenbosch Profielschetsen voor drie leden van de Raad van Commissarissen van Brabant Water NV, s-hertogenbosch 1. Inleiding Brabant Water levert drink- en industriewater aan ruim 2,5 miljoen inwoners en bedrijven.

Nadere informatie

Datum 14 januari 2011 Opgemaakt door afdeling Planvorming. Huidige samenwerking in de Veluwse afvalwaterketen

Datum 14 januari 2011 Opgemaakt door afdeling Planvorming. Huidige samenwerking in de Veluwse afvalwaterketen Datum 14 januari 2011 Opgemaakt door afdeling Planvorming Huidige samenwerking in de Veluwse afvalwaterketen Blad 2 van 6 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Huidige situatie; wat is er al bereikt?... 4

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal 1

Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015-2016 33 872 Wijziging van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (verbetering vergunningverlening, toezicht en handhaving) A herdruk 1 GEWIJZIGD

Nadere informatie

t e w a r d r u k 3 de kosten van drinkwater BELANGEN EN BELEID VAN DE DRINKWATERSECTOR

t e w a r d r u k 3 de kosten van drinkwater BELANGEN EN BELEID VAN DE DRINKWATERSECTOR w a t e r d r u k 3 de kosten van drinkwater BELANGEN EN BELEID VAN DE DRINKWATERSECTOR Colofon De kosten van drinkwater is een uitgave van de Vereniging van waterbedrijven in Nederland (Vewin), Rijswijk

Nadere informatie

Uitvoeringskader Watertechnologie 2014-2020. Bijlage Succesvolle watertechnologieprojecten

Uitvoeringskader Watertechnologie 2014-2020. Bijlage Succesvolle watertechnologieprojecten Uitvoeringskader Watertechnologie 2014-2020 Bijlage Succesvolle watertechnologieprojecten Overzicht succesvolle waterprojecten Vanaf 2000 wordt in Fryslân gewerkt aan de ontwikkeling van het watertechnologiecluster

Nadere informatie

De groenten van HAK, met het water van Brabant Water

De groenten van HAK, met het water van Brabant Water WATER PAKKET U kent Brabant Water van een betrouwbare drinkwaterlevering, maar Brabant Water heeft zakelijke klanten zoals u nog veel meer te bieden. Onze jarenlange ervaring, innovatieve aard en servicegerichte

Nadere informatie

Februari Goed mkb-bestuur en accountant: een waardevolle combinatie

Februari Goed mkb-bestuur en accountant: een waardevolle combinatie Februari 2018 Goed mkb-bestuur en accountant: een waardevolle combinatie De tekst van deze brochure is een samenvatting van het NEMACC-rapport MKB Goed bestuur en toezicht in Nederland, een verkennend

Nadere informatie

Hoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012)

Hoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012) Hoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012) De Hoge Raad voor Vrijwilligers (HRV) kijkt relatief tevreden terug op 2011, het Europees Jaar voor het Vrijwilligerswerk.

Nadere informatie

BABVI/U201101511 Lbr. 11/056

BABVI/U201101511 Lbr. 11/056 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8020 betreft Overheidsbrede inkoop van beeldmateriaal uw kenmerk ons kenmerk BABVI/U201101511 Lbr. 11/056 bijlage(n) -

Nadere informatie

Directiereglement Voorgesteld door de directie op: 14 juni 2011 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011

Directiereglement Voorgesteld door de directie op: 14 juni 2011 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011 Directiereglement Voorgesteld door de directie op: 14 juni 2011 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 14 juni 2011 HOOFDSTUK I. ALGEMEEN Artikel 1. Begrippen en terminologie Dit Reglement is opgesteld

Nadere informatie

VOORWOORD. Paul van Bakel (voorzitter) Pagina 2 van 7

VOORWOORD. Paul van Bakel (voorzitter) Pagina 2 van 7 JAARVERSLAG 2016 VOORWOORD In 2015 startten we het onderzoek naar één bedrijfstakregeling voor iedereen die werkzaam is als of bij een openbare apotheker. Begin 2016 werd duidelijk dat dit op de korte

Nadere informatie

Hartelijk dank aan de Raad voor het Openbaar Bestuur voor dit advies over de relatie tussen decentrale overheden en Europa.

Hartelijk dank aan de Raad voor het Openbaar Bestuur voor dit advies over de relatie tussen decentrale overheden en Europa. Het gesproken woord geldt Speech VNG-voorzitter Jorritsma Rob, 25 november 2013 Hartelijk dank aan de Raad voor het Openbaar Bestuur voor dit advies over de relatie tussen decentrale overheden en Europa.

Nadere informatie

Europese Ster. Definitief akkoord toekomstig landbouwbeleid. Europese Ster 709-01 juli 2013. Roo, Marijke de. Een nieuwsbrief van:

Europese Ster. Definitief akkoord toekomstig landbouwbeleid. Europese Ster 709-01 juli 2013. Roo, Marijke de. Een nieuwsbrief van: Roo, Marijke de Van: Europese Ster Verzonden: maandag 01 juli 2013 15:03 Aan: Statengriffie provinsje Fryslân Onderwerp: Europese Ster 709-01 juli 2013 Opvolgingsmarkering: Markeringsstatus:

Nadere informatie

Klimaatakkoord Rijk en UvW

Klimaatakkoord Rijk en UvW Klimaatakkoord Rijk en UvW Politieke en beleidsmatige context (klimaatbeleid) Rafaël Lazaroms 25 mei 2010 1 Inhoud presentatie Voorstellen Internationaal en nationaal klimaatbeleid Positie waterschappen

Nadere informatie

Zeker in Hollandse Delta.

Zeker in Hollandse Delta. Zeker in Hollandse Delta. Verkiezingsprogramma PvdA waterschap Hollandse Delta 2019-2023. 1 Verkiezingsmanifest waterschappen PvdA Zuid-Holland. We wonen in een schitterende delta. Al eeuwenlang is water

Nadere informatie

Iedereen denkt bij informatieveiligheid dat het alleen over ICT en bedrijfsvoering gaat, maar het is veel meer dan dat. Ook bij provincies.

Iedereen denkt bij informatieveiligheid dat het alleen over ICT en bedrijfsvoering gaat, maar het is veel meer dan dat. Ook bij provincies. Iedereen denkt bij informatieveiligheid dat het alleen over ICT en bedrijfsvoering gaat, maar het is veel meer dan dat. Ook bij provincies. Gea van Craaikamp, algemeen directeur en provinciesecretaris

Nadere informatie

Prinsjesdag 2014. Vewin Lobby Agenda. De top 3 van

Prinsjesdag 2014. Vewin Lobby Agenda. De top 3 van Vewin Lobby Agenda Prinsjesdag 2014 Ook dit jaar heeft de minister van Financiën, Jeroen Dijsselbloem, op de derde dinsdag in september de nieuwe begroting aangeboden aan het parlement. Na de Algemene

Nadere informatie

informatiecentrum tel. uw kenmerk bijlage(n) (070) 373 8393 - Lbr. 14/086

informatiecentrum tel. uw kenmerk bijlage(n) (070) 373 8393 - Lbr. 14/086 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. uw kenmerk bijlage(n) (070) 373 8393 - betreft ons kenmerk datum Voortgang informatieveiligheid ECLBR/U201402103 Lbr. 14/086 19 november

Nadere informatie