Inleiding 3 Financiën 5 Sociaal-maatschappelijk domein 7 Ruimtelijk-economisch domein 10 Samenwerking 13 Milieu 14 Bedrijfsvoering 15

Transcriptie

1

2 KADERBRIEF 2015 INHOUD Bladzijde Inleiding 3 Financiën 5 Sociaal-maatschappelijk domein 7 Ruimtelijk-economisch domein 10 Samenwerking 13 Milieu 14 Bedrijfsvoering 15 Bijlagen Bijlage 1: Lijst met voorstellen voor nieuw beleid (onontkoombaar, prioriteit, wens) 16 1

3 2

4 Inleiding Voor u ligt een sluitende meerjarenbegroting. Om dit te kunnen realiseren stelt het college voor het gevoerde financiële beleid van de laatste jaren bestendigen. Gezonde financiën vormen een belangrijke randvoorwaarde om voor Best een positieve toekomst mogelijk te maken. Dit betekent dat de programmabegroting 2015 en de meerjarenramingen 2016 tot en met 2018 structureel sluitend moeten zijn: baten en lasten zijn in evenwicht zonder de inzet van reserves. Daarnaast zorgt de hoogte van de reservepositie ervoor dat onverwachte lasten en tegenvallende baten opgevangen worden. Door het vaststellen van de financiële kaders in deze kaderbrief zijn beide onderdelen van de randvoorwaarde ingevuld. In een periode waarin bezuinigingen nog steeds aan de orde zijn, vraagt de samenleving om meer betrokkenheid en verbinding. We zetten hierbij in op diverse fronten: de inwoners van Best het gemeentebestuur de regionale samenwerking de nieuwe dienstverlening op sociaal-maatschappelijk en op ruimtelijk-economisch domein. De inwoner centraal Deze keuze volgt op het gemis aan betrokkenheid bij de landelijke en lokale politiek, zichtbaar in een lage opkomst bij verkiezingen en een algemeen gevoel van mijn mening wordt niet gehoord. De inwoner van Best moet nog meer centraal staan bij het formuleren en uitvoeren van beleid. Hier ligt een rol voor het gemeentebestuur. Het actief betrekken en uitnodigen van de inwoners van Best in het proces is essentieel. Daarnaast is de gemeente Best al jaren actief in de (sub)regionale samenwerking. Begin 2014 is de visie op de toekomstige regionale samenwerking vastgesteld. De centrale vraagstelling bij elke samenwerking is steeds het bepalen van meerwaarde: welke meerwaarde levert de samenwerking op voor Best en welke meerwaarde levert Best aan het samenwerkingsverband? Dit leidt tot het aangaan van dynamische verbindingen gevoed door de ontwikkelingen in de brede gemeentelijke omgeving. Afhankelijk van de meerwaarde speelt Best een actieve of passieve rol in de samenwerkingsverbanden. De raad is op zoek naar een goede balans tussen enerzijds betrokken zijn bij de samenwerkingsvormen en anderzijds daadkrachtig bestuur op afstand toestaan. Dit moet leiden tot een juiste vorm van besturen en verantwoorden. Duurzame ontwikkeling Samenwerking is tevens van belang voor de aangepaste dienstverlening in het sociaal-maatschappelijk en ruimtelijk-economisch domein. De decentralisatie van de uitvoering van de Wet op de jeugdzorg en de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 en de invoering van de Participatiewet krijgt vorm door de inwoner centraal te stellen in de dienstverlening. Dit gebeurt in samenwerking met onder meer de gemeenten 3

5 Veldhoven en Oirschot. De uitvoering wordt klantgericht en flexibel ingericht zodat snelle aanpassingen mogelijk zijn. Naar verwachting treedt in 2017/2018 de Omgevingswet in werking. Deze wet vervangt 15 wetten waaronder de Wet ruimtelijke ordening, de Waterwet, de Wabo en delen uit de Wet milieubeheer en de Wet geluidhinder. De komende jaren wordt de implementatie van de wet voorbereid. Ook hierbij zoekt de gemeente de samenwerking met andere gemeenten. Het thema duurzaamheid heeft in de gemeente Best veel aandacht. De gemeente Best werkt hierbij samen met de inwoners en bedrijven op basis van participatie. (Burger)participatie is een onmisbaar element. Er worden concrete stappen gezet op de weg naar een energieneutraal en afvalarm Best. Dienstverlening De gemeente Best wil, in haar realisme, voldoen aan verwachtingen van de inwoners. Op het terrein van de bedrijfsvoering stelt het college een nieuwe werkelijkheid vast. De personele reductie van 238 fte naar 200 fte ligt op koers en zal in 2015 succesvol uitgevoerd zijn. De effecten van deze krimp zijn echter al merkbaar: de nieuwe taakvelden en andere eisen en verwachtingen van inwoners hebben hun effect op de verwachte dienstverlening. Ook door de verminderde capaciteit is de organisatie onder druk komen te staan. Om de spanning op de capaciteit van de organisatie te verminderen zijn de volgende initiatieven genomen: inzet op verdere flexibilisering, strategische opleidingskeuzes, de aanstelling in algemene dienst, toename van mobiliteit, verdere digitalisering van processen, doorontwikkeling van projectmatig werken en de voorgenomen invoering van een generiek functiehuis. Ook de samenwerking met Veldhoven is voortgezet en moet de komende jaren zichtbare resultaten opleveren. 4

6 FINANCIEN Financieel meerjarenperspectief De financiële doorkijk naar de begrotingsperiode (tabel 1) start met de begrotingssaldi uit de 1 e tussentijdse rapportage Zoals elk jaar is in de begrotingssaldi rekening gehouden met het nieuw beleid onontkoombaar en prioriteiten. Er zijn geen wensen meegenomen in de begrotingssaldi, maar deze zijn wel onder de streep zichtbaar gemaakt. Hierin kunnen desgewenst nog keuzes gemaakt worden. Na de verwerking van het nieuw beleid volgen de definitieve begrotingssaldi 2015 tot en met De conclusie van de financiële doorkijk is dat de boekjaren 2015 tot en met 2018 positieve begrotingssaldi geven. Tabel 1 Financiële doorkijk ( "-" = nadelig) Ontwikkeling begrotingssaldo (aanname) Saldo na vaststelling 1e tussentijdse rapportage Onontkoombare externe ontwikkelingen - Mutaties begrotingssaldo naar aanleiding van meicirculaire 2014 p.m. p.m. p.m. p.m. - Ontwikkelingen VRBZO / visie brandweerzorg (afhankelijk van besluitvorming in AB VRBZO d.d ) Subtotaal inclusief externe ontwikkelingen Lasten investeringsprogramma en nieuw beleid 1. Onontkoombaar Prioriteit Mutaties bestaand beleid Bijdragen uit reserves investeringsprogramma en nieuw beleid 1. Bijdragen uit reserves nieuw beleid onontkoombaar Bijdragen uit reserves nieuw beleid prioriteit Subtotaal inclusief investeringsprogramma en nieuw beleid Bezuinigings- / ombuigingsvoorstellen: - Leerlingenvervoer, aanbestedingsvoordeel Restitutie subsidie Zuidzorg Heroriëntatie muziekonderwijs Buurthuizen - kostendekkende tarieven hanteren Taakstellend generieke korting binnen eigen bedrijfsvoeringsbudgetten / ict (aanvullend op taakstelling "opschaling gemeenten", structureel vanaf 2017) - Bijstelling uitkeringen WWB Begrotingssaldo inclusief bezuinings- en ombuigingsvoorstellen Niet opgenomen lasten investeringsprogramma en nieuw beleid - wensen: In de financiële foto zijn ook bezuinigingen opgenomen: De nieuwe aanbesteding op het leerlingenvervoer voor het schooljaar 2013/2014 tot en met 2016/2017 leidt tot een structurele besparing van Met Zuidzorg zijn er over de jaren 2012 tot en met 2015 afspraken gemaakt over de bekostiging van het uniforme deel (van het wettelijk basispakket) van de jeugdgezondheidszorg. Deze bekostiging is gebaseerd op een vast tarief per kind en één consultatiebureau per gemeente. Doordat het aantal geboortes de afgelopen jaren lager uitviel dan de prognoses deden vermoeden, wordt eenmalig een bedrag van ongeveer aan subsidie terugbetaald door Zuidzorg. Deze terugbetaling is als bezuiniging meegenomen in

7 Mede gelet op de decentralisaties zal de financiële positie ook de komende jaren onder druk staan. Daarom moeten in de toekomst verder gekeken worden naar mogelijkheden om de gemeente financieel gezond te houden. Herorientatie muziek- en dansonderwijs. Hierbij wordt een taakstellende korting van vanaf 2016 voorgesteld. Buurthuizen kostendekkend. Vanaf 2017 zullen voor de buurthuizen kostendekkende tarieven worden gehateerd. Dit betreft een bedrag van vanaf Taakstellende korting op bedrijfsvoeringsbudgetten / ICT van in 2017 en in Bijstelling uitkeringen Wet Werk en Bijstand: de verwachting is dat het geraamde gemiddelde uitkeringsbedrag voor de komende jaren structureel hoger is het werkelijk gemiddelde uitkeringsbedrag. Dit levert in totaal een voordeel op van ,-. Deze verwachting is gebaseerd op de werkelijke cijfers over Vanzelfsprekend worden de ontwikkelingen continu bijgehouden. Lastendruk Er is nieuw inzicht ontstaan in de mogelijkheden om de rioolheffing te verlagen met gemiddeld 10 per aansluiting. Dit voordeel wordt teruggegeven aan de inwoners door een evenredige verlaging van de rioolheffing. In 2015 zullen de onroerende zaakbelastingen alleen verhoogd worden met een inflatiecorrectie van 2%. Het introduceren van de papiercontainers zal in de toekomst leiden tot lagere verwerkingskosten met betrekking tot het huishoudelijk afval. Naar verwachting zal het tarief van de afvalstoffenheffing daarom in 2015 niet hoeven te stijgen. Bovengenoemde maatregelen resulteren in een aanzienlijk lagere gemiddelde lastendruk per huishouding in Best. Mede gelet op de decentralisaties komt de financiële positie wel onder druk te staan. Hierdoor zullen in de toekomst keuzes gemaakt moeten worden om de gemeente financieel gezond te houden. 6

8 SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJK DOMEIN Binnen het programma ontwikkelingen sociaal domein wordt al geruime tijd gewerkt aan de invoering van de transitie Jeugdzorg, Participatiewet en Wet maatschappelijke ondersteuning Naast specifieke voorbereidende werkzaamheden voor elk van de transities, zijn er ook onderwerpen die in samenhang opgepakt moeten worden. Deze onderwerpen kunnen samen worden opgepakt omdat zij het merendeel, zoniet alle transities aangaan en omdat de gemeente zo daadwerkelijk het sociale domein efficiënter en effectiever kan organiseren. Het gaat hierbij om de volgende projecten: Integrale toegang en toewijzing: Er wordt uitgegaan van een integrale benadering één huishouden, één plan en één coördinator. De hoofdlijnen voor het model van integrale toegang en toewijzing staan in het Beleidsplan Jeugd en de nota van AWBZ naar Wmo. Samen met onze partners in het sociaal domein worden deze hoofdlijnen uitgewerkt. Hiermee wordt een groot gedeelte van de transformatieopdracht binnen het sociaal domein vormgegeven. Informatievoorziening sociaal domein: Binnen dit project wordt gewerkt aan de keteninformatie binnen het domein, de online communicatie met de inwoners en het ontsluiten van informatie ten behoeve van regievoering door de gemeente. Een goede informatievoorziening is een belangrijke randvoorwaarde om de hervorming in het sociale domein te doen slagen. Cliëntparticipatie en bewonersparticipatie: Nu de gemeente verantwoordelijk wordt voor nieuwe doelgroepen, wordt bekeken hoe de gemeente de cliëntparticipatie voor alle doelgroepen binnen het sociaal domein het beste vorm kan geven. De gemeenteraad neemt in de loop van 2014 nog besluiten over nieuwe regelingen. Eigen kracht en burgerkracht: De overheveling van taken gaat in alle gevallen gepaard met besparingen. Enerzijds wordt er vanuit gegaan dat gemeenten de taken goedkoper kunnen uitvoeren omdat ze dichter bij de burger staan. Anderzijds moet veel meer dan voorheen gebruik worden gemaakt van eigen kracht van inwoners en de samenleving. Professionele zorg komt pas in laatste instantie aan bod. Binnen het project Eigen kracht en burgerkracht wordt gewerkt aan de bewustwording van deze nieuwe realiteit en het stimuleren ervan. Door de decentralisaties maakt het sociaal domein een steeds groter deel van de programmabegroting uit. De middelen voor de nieuwe taken binnen het sociaal domein worden vanuit het Rijk ontschot beschikbaar gesteld aan gemeenten via een deelfonds sociaal domein. Ook binnen de gemeente wordt steeds integraler gewerkt binnen het sociaal domein en wordt binnen de huidige programma s 5, 7 en 8 van de begroting veelal gewerkt aan dezelfde doelstellingen. Dit maakt dat er opnieuw gekeken gaat worden naar de indeling van de programmabegroting. Voor de begroting van 2015 worden hier alvast kleine stapjes worden gezet. In overleg met de gemeenteraad wordt gekeken naar verdergaande wijzigingen in de opzet van de programmabegroting voor de jaren daarna. Jeugdwet Vanaf 1 januari 2015 is de gemeente op basis van de Jeugdwet verantwoordelijk voor de organisatie en uitvoering van alle zorg aan jeugdigen. Naast de huidige verantwoordelijkheid voor het preventief jeugdbeleid krijgt de gemeente daarmee ook de verantwoordelijkheid voor de gespecialiseerde jeugdhulp, jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering en de toeleiding daar naar toe. Ook de organisatie van een gecombineerd Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (Wmo-taak) komt hierbij. 7

9 Het gaat niet alleen om een decentralisatie van taken. Het gaat ook om een transformatie en vernieuwing in de organisatie van jeugdhulp en de werkwijzen daarbij. De invoering van de Jeugdwet gaat gepaard met bezuinigingen. Het richtinggevend kader voor deze transitie staat in het beleidsplan Jeugd Dit kader wordt uitgewerkt in de aanbestedingen voor de nieuwe taken en de verordening jeugd. Participatiewet en aanpassing Wet werk en bijstand Per 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. Vanaf die datum is de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong) enkel nog toegankelijk voor mensen die duurzaam en volledig arbeidsongeschikt zijn. Het is niet meer mogelijk om in te stromen in de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). Mensen met arbeidsvermogen die een beroep doen op ondersteuning vallen dan onder de Participatiewet. Met deze herziening wil de regering de participatie van alle inwoners bevorderen door iedereen met arbeidsvermogen toe te leiden naar (regulier) werk of, wanneer dat (nog) niet kan, naar andere vormen van participatie. De gemeente is hierbij verantwoordelijk voor re-integratie en participatie van een bredere doelgroep inwoners. De invoering van de Participatiewet gaat gepaard met een stevige bezuiniging. Dit betekent dat de gemeente Best met minder middelen meer inwoners moet ondersteunen op het gebied van re-integratie, participatie en inkomen. Het richtinggevend kader voor deze transitie wordt neergelegd in de beleidsnota Participeren naar Vermogen Dit kader wordt uitgewerkt in een aantal verordeningen (re-integratie- en maatregelenverordening) en leidt mogelijk tot een aanpassing in de gemeentelijke organisatie op het gebied van Sociale zaken. Op regionaal niveau geeft de gemeente samen met werkgevers, SW-bedrijven en het UWV vorm aan het Werkbedrijf. Dit Werkbedrijf moet zorgen voor een goede aansluiting tussen inwoners met een arbeidsbeperking en geschikte arbeidsplaatsen. De komende twee jaar zijn voor de GR WSD aangemerkt als een transitieperiode, waarin een heroriëntatie plaatsvindt over de positie van het SW-bedrijf de WSD. De WSD heeft de elf gemeenten uit de GR WSD verzocht om voor 1 juli 2014 aan te geven welke doelgroepen, volumes en budgetten zij de komende twee jaar voorzien bij de WSD. De resultaten van de gemeenten worden gezamenlijk vertaald in een tweejarig transitiearrangement. Naast de invoering van de Participatiewet vindt er per 1 januari 2015 ook een wijziging plaats door de invoering maatregelen Wet werk en bijstand. Met de gewijzigde maatregelen wordt beoogd de bijstand (financieel en maatschappelijk) beheersbaar te houden en inwoners te activeren tot maatschappelijke participatie. Daarbij heeft de regering oog voor het vangnetkarakter van de bijstand, waarbij individueel maatwerk het uitgangspunt is. Om de houdbaarheid van deze financiële ondersteuning aan onze inwoners voor langere termijn te kunnen garanderen, blijft handhaving op de wet- en regelgeving van groot belang. Van AWBZ naar Wmo Naar verwachting treedt per 1 januari 2015 de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning: Wmo 2015 in werking. In de Wmo 2015 staan de individuele behoeften en mogelijkheden van inwoners nog meer centraal. De gemeente krijgt met de decentralisatie van begeleiding en dagbesteding uit de AWBZ een bredere verantwoordelijkheid. De budgettaire kaders die horen bij de Wmo 2015 maken het noodzakelijk om ook onderdelen van de huidige Wmo-ondersteuning, met name hulp bij het huishouden, anders te organiseren. Het richtinggevend kader voor deze decentralisatie staat in de nota van AWBZ naar Wmo. Dit kader wordt uitgewerkt in de bestuurlijke aanbestedingen voor de nieuwe Wmotaken en voor hulp bij het huishouden en in de nieuwe Wmo verordening die in het 3 e kwartaal van 2014 aan de gemeenteraad wordt voorgelegd. 8

10 Passend Onderwijs In augustus 2014 treden de wetswijzigingen rondom passend onderwijs in werking. Het eerste schooljaar 2014/2015 wordt veelal nog als een overgangsjaar beschouwd waarbij nog geen ingrijpende veranderingen in bijvoorbeeld leerlingenstromen te verwachten zijn. Vanaf het schooljaar 2015/2016 zijn wel veranderingen te verwachten, zoals een andere verdeling van onderwijsmiddelen in de regio en andere inrichting van de ondersteuningsstructuur in het onderwijs. Om over een optimale ondersteuning voor jeugdigen goed af te stemmen, is gekozen voor een jaarlijks overleg tuseen gemeente en onderwijs op bestuurlijk niveau in een OOGO (op overeenstemming gericht overleg). Doordecentralisatie onderwijshuisvesting Per 1 januari 2015 komt er een wetswijziging onderwijshuisvesting. Doel is taken en budget voor het buitenonderhoud en aanpassingen van schoolgebouwen in primair en speciaal onderwijs van gemeente naar schoolbesturen over te hevelen. Door de wetswijziging is de gemeente niet meer verantwoordelijk voor groot onderhoud aan schoolgebouwen, dit betekent dat de gemeente hiervoor geen middelen meer ontvangt in het gemeentefonds. De financiële consequenties hiervan worden nader onderzocht. Voor het voortgezet onderwijs is in het Integraal Huisvestingsplan vastgesteld dat volledige doordecentralisatie van taken op het gebied van nieuwbouw en renovatie kansrijk is. De betekenis hiervan wordt nader onderzocht. Naar aanleiding hiervan worden in 2015 daadwerkelijke keuzes gemaakt. 9

11 RUIMTELIJK - ECONOMISCH DOMEIN De gemeente Best heeft een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Best is in de Nationale Monitor Gemeentelijke Duurzaamheid 2014 (i.o.v. Ministerie van Infrastructuur en Milieu) landelijk gezien als 10 e gerangschikt op de categorie economisch kapitaal. Dit geeft aan dat er sprake is van een hoog opleidingsniveau van de bevolking, een goede ontsluiting en een goede beschikbaarheid van gemoderniseerde bedrijventerreinen. Dit biedt uitstekende kansen voor de toekomst. Bouwprogrammering en grondexploitatie Voor het bouwdossier in Best en, daarmee sterk samenhangend, de grondexploitatie, is de komende jaren met name de besluitvorming uit maart 2013 relevant. De gemeente geeft, in samenwerking met de bouwpartners, uitvoering aan een woningbouwprogramma van woningen in tien jaar. In de eerste jaren (waaronder 2015) liggen de aantallen lager om later op te lopen, ervan uitgaande dat de markt dan aangetrokken is. Door het regionale karakter van de woningmarkt vindt de afstemming over kwantitatieve (aantallen) en kwalitatieve (typologie, prijssegment) aspecten in toenemende mate binnen de stedelijke regio Eindhoven plaats. Flankerend beleid op het niveau van Best blijft nodig om de woningmarkt te stimuleren en risico s te beperken. Een risico binnen het vakgebied planeconomie is de kwetsbaarheid van de ambtelijke organisatie op dit punt. Ook Deloitte Real Estate heeft in haar second opinion op de grondexploitaties geadviseerd hier extra op in te zetten. De gemeente wil daarom haar capaciteit op het gebied van planeconomie versterken. Centrum en evenementen In 2014 en 2015 krijgt het centrum een impuls met de reconstructie van de openbare ruimte. Het afgelopen jaar is tegen deze achtergrond gestart met de herinrichting van de Hoofdstraat met uitzondering van het deel tussen het Kerkhofpad en het station. Dit deel is niet meegenomen vanwege budgettaire beperkingen. Naast de investering in stenen is het juist nu van belang ook te blijven investeren in een bruisend centrum. Ook de aanhoudende economische malaise in de horeca- en retailsector noodzaken daartoe. Ten behoeve van een gecoördineerde inzet wil de gemeente de ondersteuning van de activiteiten van het centrummanagement evenementen, promotie, aankleding centrum en leegstandsprojecten voorlopig handhaven op het niveau van 2014 en pas met ingang van 2018 beëindigen. Daarna moet het centrummanagement, met het door ondernemers zelf opgebrachte budget uit de collectieve reclameheffing, in principe op eigen benen kunnen staan. In samenhang met de afbouw van de ondersteuning van het centrummanagement wil de gemeente nog wel een eenmalige impuls geven aan de samenwerking tussen ondernemers in de vrije tijdssector. De gemeente wil hiermee het toerisme en de evenementen in Best stimuleren en de bekendheid van Best als recreatiegemeente vergroten. Dit is niet alleen van belang voor de horeca- en retailsector in het centrum, maar bijvoorbeeld ook voor de ontwikkeling van het Groene Woud. Buitengebied De Wet ruimtelijke ordening schrijft voor dat bestemmingsplannen iedere tien jaar geactualiseerd moeten worden. De afgelopen jaren zijn veel plannen al geactualiseerd. Voor het buitengebied heeft de gemeente een structuurvisie en een nieuw bestemmingsplan in voorbereiding. Het is verplicht om daarbij een milieu effectrapportage (MER) op te stellen. De structuurvisie geeft richting aan gewenste ruimtelijke ontwikkelingen. Het is een verdiepingsslag van de generieke Structuurvisie Best In een bestemmingsplan worden de gewenste 10

12 ruimtelijke ontwikkelingen juridisch verankerd. Intentie is om één actueel, eenduidig en toegankelijk bestemmingsplan voor het buitengebied op te stellen dat digitaal raadpleegbaar is. Hiermee wordt voldaan aan de Verordening ruimte Noord-Brabant 2014 die per 1 maart 2014 in werking is getreden. Het bestemmingsplan Buitengebied wordt in 2015 vastgesteld. Terraweg In 2012 heeft de raad een besluit genomen over de toekomst van de Terraweg. Mede als gevolg hiervan wordt de komende periode het bestemmingsplan geactualiseerd. In dat kader vindt (verplicht) bodemonderzoek plaats op het gehele gebied binnen de grenzen van het bestemmingsplan. Dit is deels eigendom van de woningbouwcorporatie thuis en deels van de gemeente. Hieruit blijkt een noodzaak tot sanering op beide eigendommen. Het beheer van de openbare ruimte ter plaatse wordt uitgevoerd door of in opdracht van de gemeente. Bosbeleidsplan In 2015 wordt een nieuw bosbeleidsplan vastgesteld. Het huidige bosbeleidsplan dateert van Het bosbeleidsplan dient iedere tien jaar te worden geactualiseerd om aan het FSC-duurzaamheidskeurmerk te blijven voldoen. Met dit keurmerk geef je als gemeente een voorbeeldfunctie. Ook de geldopbrengst is daardoor jaarlijks iets hoger (circa 600). Op dit moment wordt het beleid nog volgens het oude plan uitgevoerd. In dat plan komen de aspecten duurzaamheid, biodiversiteit, recreatie en natuurwaarde niet of onvoldoende aan de orde. In het nieuwe beleidsplan worden ook de kwaliteiten van het Langven geborgd. Onkruidbestrijding Onlangs heeft de Tweede Kamer ingestemd met het verbod op chemische onkruidbestrijding buiten de landbouw. Na 1 november 2015 is het niet langer toegestaan om de onkruidbestrijding op verharding uit te voeren met behulp van chemische bestrijdingsmiddelen. In opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu is recent landelijk onderzoek uitgevoerd onder gemeenten en aannemers. Dit heeft uitgewezen dat de alternatieve methoden een factor vier duurder zijn. In 2015 zijn in Best proeven nodig om te bepalen welke alternatieve methodes moeten worden toegepast om ze daadwerkelijk in 2016 te kunnen uitvoeren. Hondentoiletten In 2012 is bezuinigd in de vorm van het geleidelijk afschaffen van de 45 hondentoiletten. Alvorens de resterende vijftien hondentoiletten worden afgeschaft, heeft een evaluatie plaatsgevonden. Uit deze evaluatie, die samen met het GOEB is gedaan, blijkt het wenselijk een tiental hondentoiletten te handhaven. Het gevolg is dat een deel van de ingeboekte bezuiniging niet wordt gehaald en een structurele lastenverhoging van is opgevoerd. Regionale economische zaken De gemeente Best blijft, onder andere binnen de campussamenwerking en de Brainport-organisatie, een actieve rol vervullen bij het realiseren van de economische strategie van de regio Eindhoven. Enkele speerpunten daarbij zijn het behouden en uitbouwen van het excellente vestigingsklimaat voor (inter)nationale toptechnologie bedrijven, het uitrollen van een internationaliseringsstrategie en het vinden van een oplossing voor het tekort aan technisch geschoold personeel. De publiek-private ambities met betrekking tot de investeringen in bedrijventerrein Heide en de Philips Healthcare campus moeten tegen deze achtergrond worden bezien. Zo heeft Philips Healthcare de afgelopen jaren gewerkt aan een visie op de ontsluiting van haar bedrijfsvestiging in Best; een visie die door de gemeente wordt ondersteund. In het kader van deze visie is het van belang een rotonde op het kruispunt Ringweg Brem te realiseren, waar 11

13 naast De Gagel ook Philips op aansluit. Het college tracht op dit moment potentiële subsidiemogelijkheden te benutten. Een gemeentelijke bijdrage is daarbij noodzakelijk. Internationale school De onlangs opgestarte International School Eindhoven (ISE) in de voormalige Constant Rebecque Kazerne biedt opvang en onderwijs aan kinderen van internationale kenniswerkers in de leeftijd van 0 tot 19 jaar. Daarmee draagt deze school bij aan de aantrekkelijkheid van de regio als vestigingsplaats voor kenniswerkers in de (brainport) regio. Deze voorziening wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van o.a. Ministerie Economische Zaken, provincie Noord-Brabant, het bedrijfsleven en de vier campusgemeenten. Verkeer Het beleidsveld mobiliteit en bereikbaarheid is fundamenteel aan het veranderen. Bewoners participeren nadrukkelijk in allerlei initiatieven en ook duurzaamheid speelt steeds nadrukkelijker een rol. Groei van het verkeersaanbod is niet meer vanzelfsprekend. Uitzondering hierop vormt de mobiliteit die ontstaat door nieuwe ontwikkelingen. Door de ontwikkeling van Dijkstraten, Steegsche Velden, Schutboom en op termijn Aarle zal de verkeersdruk op de Ringweg toenemen. Op termijn is de verwachting dat deze toename leidt tot noodzakelijke aanpassingen aan de Ringweg. Een zorgelijke landelijke trend is de toename van het aantal verkeersslachtoffers. Met name onder fietsers vallen meer ernstige slachtoffers. Het Rijk heeft daarom iedere gemeente verzocht om een Lokale aanpak veilig fietsen op te stellen. Het college stelt deze aanpak voor Best op. Om ook daadwerkelijk uitvoering te geven aan deze aanpak zijn financiële middelen nodig. In de volgende Kaderbrief wordt hiervoor een concreet voorstel voorgelegd. De provincie zet in op verkeersveiligheid door zich te richten op mensgerichte verkeerseducatie onder de slogan Maak van de nul een punt. In 2015 is het speerpunt verkeersveiligheid voor senioren. 12

14 SAMENWERKING Regionale samenwerking Samenwerking was nodig, is nodig en zal in de toekomst meer nodig zijn dan ooit om de belangen en de doelen van de gemeente Best te kunnen halen. Dat betekent niet dat de gemeente overal zomaar instapt en dat zij samenwerkt om het samenwerken. De gemeente heeft het mandaat van haar eigen inwoners en bedrijven om keuzes en afwegingen te maken en daar gaat zij zorgvuldig mee om. Dat betekent dat de gemeente, als zij samenwerkt, dat bewust en weloverwogen doet en vanuit een eigen visie. Deze visie van de gemeente Best op regionale samenwerking bestaat uit een vijftal bouwstenen: A. Samenwerking vanuit de maatschappelijke opgave, B. De weg omhoog op de ladder van regionale samenwerking met behoud van eigen identiteit, C. Lokaal draagvlak als legitimatie voor regionale samenwerking, D. Van government naar governance, ook in Best, E. Samenwerking met minder bureaucratie. Kortom, er moet een goede balans gevonden worden tussen kwaliteit en kwantiteit van de samenwerkingspartners met steeds maatschappelijke (lokaal en bovenlokaal) meerwaarde voor de inwoners als uitgangspunt. De centrale vraagstelling bij elke samenwerking is steeds het bepalen van meerwaarde: welke meerwaarde levert de samenwerking voor Best op en welke meerwaarde kan Best aan het samenwerkingsverband leveren? Dit leidt tot het aangaan van dynamische verbindingen gevoed door de ontwikkelingen in de brede gemeentelijke omgeving. Binnen de Metropool Regio Eindhoven zijn in 2015 de volgende overleg- en besluitvormingsgremia operationeel: Regionaal platform, Regioraad, Dagelijks Bestuur, werkplaatsen, gesprekstafels, portefeuillehouders overleg en bijeenkomsten voor raadsleden. Subregionaal neemt de concrete samenwerking met de gemeenten Veldhoven en Oirschot de komende vier jaren een belangrijke plaats in. Belastingen en heffingen Zeer recent, april 2014, is een quick-scan gehouden bij de gemeenten Eindhoven, Veldhoven en Best voor het organisatie-onderdeel Belastingen en Heffingen. Deze quick-scan moet een beeld geven óf en onder welke voorwaarden samenwerking op het gebied van Belastingen en Heffingen tot een efficiëntere en mogelijk goedkopere manier van werken kan leiden en hoe daarbij de dienstverlening wordt verbeterd of minimaal van hetzelfde niveau blijft. Ten tijde van het schrijven van deze kaderbrief is de rapportage van de quick-scan nog niet beschikbaar, deze wordt begin juni 2014 verwacht. Die rapportage gaat dienen als belangrijk document voor verdere besluitvorming. 13

15 MILIEU Duurzaam In 2015 wordt verder uitvoering gegeven aan het beleidsplan energie- en materialentransitie. Met dit beleid zet de gemeente in op een energieneutrale en afvalarme samenleving in De uitvoering van het plan spitst zich toe op, in samenspraak met maatschappelijke actoren, informeren, activeren en enthousiasmeren van in het plan geformuleerde doelgroepen. Daarnaast richt het plan zich op implementatie van diverse maatregelen op het gebied van energiebesparing en hergebruik van afvalstoffen. Deze activiteiten dragen er aan bij dat het draagvlak voor de gemeentelijke duurzaamheidsagenda verder wordt vergroot en er stappen worden gezet op de weg naar een energieneutraal en afvalarm Best. Deelname van bewoners blijkt hierbij een onmisbaar element. Als gemeente hebben we immers maar een beperkt aandeel in het totaal van energieconsumptie en afvalproductie. Grote stappen kunnen we enkel in samenspraak met bewoners en ondernemers zetten. De inspanningen worden onverminderd voortgezet. In dit verband is er voor 2015 onder meer budget opgenomen voor de introductie van papiercontainers. Deze maatregel moet ertoe leiden dat de hoeveelheid gescheiden ingezameld papier substantieel toeneemt. Dit leidt tot extra inkomsten uit de vermarkting van het materiaal en tot een besparing op de verwerking van restafval met een lagere afvalstoffenheffing tot gevolg. Om als gemeente haar voorbeeldfunctie verder vorm te geven, kiezen we voor het gemeentelijk wagenpark steeds voor de meest duurzame variant passend bij de gewenste functionaliteit. Zo rijden diverse voertuigen op aardgas en is het voornemen om voor een binnenkort te vervangen voertuig over te gaan op een elektrische variant. In 2015 vindt een evaluatie en actualisatie van het beleidsplan plaats. Hiermee wordt inzicht verkregen in de behaalde resultaten en kunnen eventuele keuzes gemaakt worden ten aanzien van de vervolginspanningen. Ter uitvoering van de doelstellingen uit het beleidsplan energie- en materiaaltransitie is in het investeringsprogramma een bedrag van opgenomen ten behoeve van de implementatie van energiebesparende maatregelen bij Zwembad de Dolfijn. Aangezien de dakbedekking momenteel aan vervanging toe is, is het opportuun hier een koppeling te maken met zonnecollectoren die kunnen voorzien in een deel van de warmtebehoefte van het zwemwater. Door deze energiebesparingsmaatregel wordt er 30-40% bespaard op gasverbruik waardoor de gevraagde investering zichzelf terug verdient in circa 8 jaar. Deze terugverdientijd ligt ruimschoots binnen de economische levensduur van de collectoren van circa 30 jaar. Belevingsonderzoek Eindhoven Airport In 2012 heeft een belevingsonderzoek naar de leefomgeving rondom vliegveld Eindhoven plaatsgevonden. Aan de financiering van dit onderzoek heeft de gemeente Best bijgedragen met een bedrag van In 2015 vindt een tweede meting plaats. Door de resultaten van beide onderzoeken te vergelijken, kan worden bepaald welke invloed de geplande toename van burgervliegverkeer heeft op onder andere hinder, slaapverstoring en bezorgdheid van omwonenden. Voor deze tweede meting wordt ook een financiële bijdrage van de gemeente Best verlangd. Door een andere opzet en gewijzigde verdeling van de kosten, bedragen de kosten voor de gemeente

16 BEDRIJFSVOERING Klant Contact Centrum (KCC) Gelet op diverse (landelijke) ontwikkelingen zoals bijvoorbeeld de decentralisaties, de (sub) regionalisering van diverse taken en het Nieuwe Werken, is een herijking van het dienstverleningsconcept noodzakelijk. Dit concept is in 2014 gereed en op basis daarvan wordt een implementatieplan voor 2015 opgesteld. Een van de onderdelen voor de professionalisering van de dienstverlening is optimalisering van het KCC. Het KCC verzorgt de toegang tot de dienstverlening via alle kanalen en handelt de meest voorkomende vragen/diensten af. Op termijn is het KCC het startpunt van alle dienstverleningsprocessen en bewaakt de termijnen van de afhandeling. Optimalisering van de bereikbaarheid is daar een belangrijk onderdeel van (o.a. uitbreiding digitale dienstverlening, implementatie van de nieuwe telefooncentrale, huisvesting en personele bezetting). Huisvesting en werkomgeving Op basis van een herijkte organisatievisie wordt de komende jaren doorgebouwd aan de organisatie. Dé opgave is om nog meer midden in de samenleving te staan. Verbetering van de dienstverlening aan de inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties staat daarbij centraal. Bezuinigingen en bijna 20% krimp hebben ertoe geleid dat bij elke taak continu gekeken wordt of het slimmer georganiseerd kan worden. De filosofie van Het Nieuwe Werken wordt vertaald naar een passend model, de Bestse Manier van Werken (BMW). Met BMW worden de nodige veranderingen op het gebied van cultuur en kantoorinrichting beoogd. Dit betekent flexibel, open, transparant, taakvolwassen en outputgericht werken, met een goede balans tussen werk en privé. Het huidige gebouw en inventaris dateren van begin jaren tachtig. Het gebouw voldoet niet aan de eisen van deze tijd en vraagt om groot onderhoud. Dit betekent dat we voor de komende jaren sowieso moeten investeren in het gebouw. De beschikbare onderhoudsbudgetten zijn onvoldoende voor het noodzakelijke groot onderhoud. De afgelopen jaren zijn beperkte onderhoudsactiviteiten opgevangen binnen de exploitatie. Voor investeringen zal dus budget vrijgemaakt moeten worden. Momenteel wordt gewerkt aan een plan dat gericht is op een efficienter ruimtegebruik. De vrijkomende ruimte kan gebruikt worden voor een centraal inwonersplein op begane grond, dat ook ruimte biedt voor sociale partners en ondernemers. Op de 1e en 2e etage worden kantoorruimtes gerealiseerd met de reductie van 20% huidige werkplekken. De nieuwe kantoren bevorderen de samenwerking en integrale advisering. In 2014 wordt hiervoor de business case gemaakt. Informatiebeveiliging Ten slotte stelt de Informatiebeveiliging de komende jaren hoge eisen, grotendeels afgedwongen door wettelijke eisen. De kwetsbaarheid van data, applicaties en systemen is de laatste jaren landelijk en internationaal meermaals aangetoond. Daarom wil de gemeente Best een volledige aansluiting bij de landelijke Informatiebeveiligingsdienst (IBD). Het benodigde beleidskader en de uitvoeringsregelingen worden samen met de gemeente Veldhoven ontwikkeld en geïmplementeerd. 15

17 Bijlagen 16

18 1. Nieuw beleid en nieuwe investeringen - onontkoombaar 4,500% INVESTERINGEN EXPLOITATIELASTEN Nr. Omschrijving afschr Portef. Regie Toelichting termijn houder afd. RAMING VAN BATEN EN LASTEN Resultaatgebied 1.1 Algemeen Bestuur Product Burgerzaken 1 Terugdraaien bezuiniging aanpassing openingstijden van Aert GW Bij het opstellen van de kaderbrief 2014 was een van de voorstellen om de openingstijden per aan te passen. Hiermee zou een bezuiniging van 1,5 fte schaal 7( ) behaald worden. Bij de uitwerking van het voorstel moet geconstateerd worden dat de dienstverlening ernstig onder druk komt te staan. Voor de inrichting van de dienstverleningsorganisatie wordt op dit moment gewerkt aan een nieuw perspectief, een actualisering van het dienstverleningsconcept uit Dit nieuwe perspectief heeft gevolgen voor de werkzaamheden van het KCC. Het is met de kennis van nu, lastig om te kwantificeren hoe deze ontwikkelingen zich, ook in tijd, tot elkaar verhouden. Helder is dat er permanent aandacht is voor efficienter werken en dat dit kan resulteren in een verlaging van de kosten de komende jaren, waardoor er vanaf 2016 alsnog een financiële bezuiniging gerealiseerd kan worden. Resultaatgebied 3.2 Openbare ruimte Product Parken en plantsoenen 2 Aanpassing onkruidbestrijding op verharding Gloudemans BE Onlangs heeft de Tweede Kamer ingestemd met het verbod op chemische onkruidbestrijding buiten de landbouw. Na 1 november 2015 is het niet langer toegestaan om de onkruidbestrijding op verharding uit te voeren met behulp van chemische bestrijdingsmiddelen. In opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft Tauw recent landelijk onderzoek uitgevoerd onder gemeenten en aannemers. Dit heeft uitgewezen dat de alternatieve methoden een factor 4 duurder zullen zijn. Vooralsnog zijn in de meerjarenbegroting de aanvullende exploitatielasten een factor 3 hoger gesteld. Alvorens in 2016 daadwerkelijk wordt overgegaan tot het toepassen van andere methoden, zullen in 2015 in Best proeven worden gedaan. Dan zal ook concreet duidelijk kunnen worden wat de financiële consequenties voor Best zijn. Resultaatgebied 4.1 Economische zaken Product Economische ontwikkeling 3 Bijdrage aan Internationale School Eindhoven Verheijen RO Met dit beleid wordt het regionale vestigingsklimaat voor expats en technisch geschoold personeel bevorderd. Een structurele bijdrage aan de exploitatie van ISE is passend bij de ambities van Brainport en de campussamenwerking waarvan de gemeente Best deel uitmaakt. De bijdrage van Best is 0,7% van de exploitatielasten. De grootste bijdrage komt vanuit het onderwijs zelf, de gemeente Eindhoven en derden. Op de overige campusgemeenten is ook naar rato een beroep gedaan. Resultaatgebied 10.1 Ruimtelijke ordening en gebiedsontwikkeling Product Ruimtelijke ordening 4 Uitvoering raadsbesluit Terraweg College RO In 2012 heeft de raad een besluit genomen over de toekomst van de Terraweg en de Vogelkers. Mede als gevolg hiervan wordt momenteel het bestemmingsplan Terraweg geactualiseerd. In dit kader vindt (verplicht) bodemonderzoek plaats op het gehele gebied dat binnen de grenzen van het bestemmingsplan ligt. Hieruit blijkt een noodzaak tot bodemsanering op gronden die in eigendom zijn van 'thuis en op gronden die in eigendom zijn van de gemeente. Na een opknapbeurt van de openbare ruimte door Thuis, wordt dit in eigendom aan de gemeente overgedragen. De gevolgen voor het beheer worden opgevangen binnen de bestaande budgetten. 4 idem, dekking uit vrije algemene reserve College RO Dekking uit de vrije algemene reserve ]Kopie van Nieuw beleid DEFINITIEF 17

19 1. Nieuw beleid en nieuwe investeringen - onontkoombaar 4,500% INVESTERINGEN EXPLOITATIELASTEN Nr. Omschrijving afschr Portef. Regie Toelichting termijn houder afd. Product Bouwgrondexploitatie 5 Extra capaciteit planeconomie Gondrie RO Zowel in college als raad (onder meer gevoed door de advisering van Deloitte Real Estate) is de afgelopen jaren gewezen op de kwetsbaarheid van de organisatie (met slechts 1 planeconoom) waar het de grondexploitaties betreft. Gemeente Best heeft in het verleden altijd een actieve grondpolitiek gevoerd en dientengevolge veel geld in de grond geïnvesteerd. Daarmee kent de gemeente nu relatief veel actieve grondexploitaties, die nog een relatief lange looptijd kennen. Tegen deze achtergrond wordt momenteel geïnvesteerd in het opleiden van een tweede planeconoom, die vanaf volwaardig zal kunnen acteren. Om de grondexploitaties niet met een volle extra fte te belasten, wordt dezelfde persoon tevens geschoold in vastgoedjuridica. Op dit terrein wordt vanwege capaciteitstekort structureel ingehuurd en met een gedeeltelijke inzet van de extra planeconoom ook op dit terrein, kan dit vanaf tot het verleden gaan behoren. Dit bespaart een fors bedrag op externe inhuur. 5 Extra capaciteit planeconomie, dekking uit GREX Gondrie RO Aandeel grondexploitatie (50%) 5 Extra capaciteit planeconomie, dekking uit projecten Gondrie RO Kostenverhaal bij initiatieven derden (50%) ]Kopie van Nieuw beleid DEFINITIEF 18

20 1. Nieuw beleid en nieuwe investeringen - onontkoombaar 4,500% INVESTERINGEN EXPLOITATIELASTEN Nr. Omschrijving afschr Portef. Regie Toelichting termijn houder afd. KOSTENPLAATSEN Kostenplaats huisvesting 6 Exploitatielast gescheiden afvalinzameling van Aert ON gemeentehuis Het college heeft in maart ingestemd met de aanschaf van afvalbakken om afval op het gemeentehuis gescheiden in te zamelen. Het afvoeren en te verwerken van het afval leidt tot de genoemde structurele exploitatielasten. Kostenplaats automatisering 7 Hogere onderhoudslasten VDI-software van Aert ON Er is eind 2013 nieuwe software (VDI-omgeving) aangekocht met daarbij (verplicht) meerjarig onderhoud. Dit onderhoud zorgt ervoor dat we jaarlijks patches en updates van deze software ontvangen zodat de software up-to-date blijft. Het bedrag is in zijn totaliteit groter, echter heeft er ook een opschoningsactie plaatsgevonden (bepaalde software is opgezegd) waardoor het vermelde bedrag het verschil hiervan is. Kostenplaats Facilitaire Zaken 8 Betere bereikbaarheid / telefonie van Aert ON Eerder is in het "TELAN" onderzoek vastgesteld dat de bereikbaarheid ondermaats is en verbeterd dient te worden. Met de nieuwe telefonie, waarbij vast en mobiel voor de gehele organisatie (inclusief alle nevenlocaties) is geïntegreerd, wordt de bereikbaarheid sterk verbeterd. Met de nieuwe telefonieoplossing wordt ingestoken op het tijd en plaatsonafhankelijk bereikbaar zijn van alle eigen personeelsleden. Naast de benodigde bedienposten voor KCC/secretariaat wordt het personeel enkel nog uitgerust met één mobiele telefoon. De nieuwe en geintegreerde telefonievoorziening sluit naadloos aan op die van Veldhoven waarbij beide centrale's elkaars back up worden. Bij een storing in één van beide centrale's kan het telefoonverkeer direct worden omgeleid naar de andere centrale. Door deze "redundancy" wordt het risico op daadwerkelijke uitval door storingen geminimaliseerd. Deze geïntegreerde telefonieoplossing is toekomstbestendig en functioneert optimaal bij implementatie van een nieuw kantoorconcept vooral bekend als "Het nieuwe werken". Toelichting extra budget: als gevolg van invoering van de nieuwe telefonie, ontstaat een andere financiele opzet. De totale lasten voor telefonie in de nieuwe situatie worden geraamd op structureel Van dit bedrag kan structureel worden gedekt uit bestaande telefoniebudgetten. Kostenplaats Financieel Beleid 9 Nieuwe taken financiën Verheijen FI Betreft nieuwe taken Financiën: Invoering van de wet op de VPB voor gemeenten vanaf 2016, administratieve aanpassingen a.g.v. de invoering van de werkkostenregeling, de uitvoering van de wet Markt en Overheid, invoering Horizontaal Toezicht en uitbreiden specialistische kennis over belastingaangelegenheden. Daarnaast intensivering bestaande taken: dit is een uitvloeisel van de bevindingen bij de accountantscontrole. Ook wordt steeds vaker een beroep gedaan op Financien bij intensieve onderzoeksvragen samenwerkingsverbanden (oa ODZOB, VRBZO, decentralisaties, vrijwillige samenwerkingsverbanden). Vooralsnog tijdelijk opgevoerd t/m Mogelijkheden om hierin samen te werken met Veldhoven zullen worden onderzocht. Tijdig evalueren ivm de continuiteit van deze werkzamheden. Feitelijk is er behoefte aan een fiscalist, juridisch en financieel onderlegd. 9 idem, dekking uit vrije algemene reserve Dekking uit de vrije algemene reserve Kostenplaats communicatie 10 Digitale publicatie beleidsregels van Aert IA Om aan de verplichting te kunnen voldoen om Algemeen verbindende voorschriften (verordeningen) digitaal te publiceren, zijn we in 2014 aangesloten bij GVOP. Onderhoud van GVOP bedraagt jaarlijks waarvoor nog geen budget voor is geraamd binnen communicatie.dit vloeit voort uit de wet Elektronische bekendmakingen. Bij het wel of niet verlengen van het contract met Groeiend Best in 2016 wordt dit meegenomen en wordt het digitaal publiceren daar onderdeel van. Komt dan in de kaderbrief voor 2016 terug. 10 idem, dekking uit vrije algemene reserve Dekking uit de vrije algemene reserve Totaal 1. onontkoombaar: Totaal 1. omontkoombaar Dekking uit reserves Saldo 1. onontkoombaar ]Kopie van Nieuw beleid DEFINITIEF 19