Nederlandse Genealogische Vereniging. Afdeling Zeeland. Ze. Ill. II Cadsandt, Aerdenburg, Ysendyck en Biervliet. (zie verder binnenpagina)

Transcriptie

1 Nederlandse Genealogische Vereniging Afdeling Zeeland Ze. Ill. II Cadsandt, Aerdenburg, Ysendyck en Biervliet. (zie verder binnenpagina) WIJ VAN ZEELAND Mededelingenblad 12 e jaargang, nummer 2 april/mei 2010

2 Nederlandse Genealogische Vereniging afd. Zeeland Bestuurssamenstelling F.A.J.M. Moubis (Ferrie) Voorzitter Tabakstraat 24A 4561 HW Hulst R.J. de Groot (Rob) Secretaris Koudekerkeseweg RB Biggekerke G.C. Bek (Gilles) 2 e secretaris Spinellihof GP Goes J.G. Polderdijk (Jan) Penn.meester Schippersweg VP Nieuwdorp Y. Bliek (Yvonne) Lid Nwe Vlissingseweg AE Vlissingen J.L. Oosthoek (Jan) Lid Sterappelstraat LE Kapelle vakature Correspondentieadres: Secretariaat afd Zeeland NGV, Koudekerkseweg 19, 4373 RB nieuw adres: secretariaatzld@zeelandnet.nl Biggekerke Redactie Mededelingenblad Wij van Zeeland : redactiewvz@zeelandnet.nl R.J. de Groot Koudekerkseweg RB Biggekerke A.L. Minderhoud Kapelseweg PD Kloetinge A.M. van Gessel Kleine Beer HP Oostburg Werkgroep Computergenealogie: G.C. Bek Spinellihof GP Goes J.C.M. Hoornick Notestraat EB Goes A. Maljaars, Majoorwerf CA Zoutelande J.G. Polderdijk Schippersweg VP Nieuwdorp genpubl@zeelandnet.nl A. Taal J.van Reigersbergstr XC Middelburg J. van Zweeden Nassaulaan CB Baarn Cals, afd Zeeland Mw Y. Bliek Nwe Vlissingseweg AE Vlissingen calszeeland@zeelandnet.nl Telnr Webmaster R.J. de Groot Koudekerkseweg RB Biggekerke Haza-21 Helpdesk J. Remijn Claushof NN Goes j-remijn@hetnet.nl Afgevaardigde naar de ALV van de NGV F.A.J.M. Moubis Tabakstraat 24 A 4561 HW Hulst D. de Putter Spoorhaag AB Houten (plv. afg.) Bij de voorplaat: Zeeuws Archief, KZGW, Zel. Ill. II nr 2161 Cadsandt, Aerdenburg, Ysendyck en Biervliet. Het Koninklijk Zeeuws Genootschap der Wetenschappen ondersteunde de uitgave door af te zien van de vergoeding van de gebruiksrechten

3 Van de Voorzitter Zo, het mooie weer komt er weer aan. Velen onder ons gaan nu ook in de tuin werken, op vakantie en andere leuke dingen doen naast genealogisch onderzoek. Het seizoen is voorbij zeggen ze. In het afgelopen jaar zijn mij een paar vrienden ontvallen. Eén van hen had een mooie collectie genealogische gegevens. Helaas had hij niets geregeld en zijn verzameling verdween, vóór dat we er erg in hadden, in de oud-papierbak. De kinderen hadden geen enkele interesse in al dat oude papier en gooiden het weg. Foto s, kopieën van geboorteaktes uit Indië, allerlei kostbare herinneringen die gedurende tientallen jaren verzameld waren, verdwenen voor altijd. Erg jammer maar gedane zaken nemen geen keer zegt het spreekwoord. Tegenwoordig zie je regelmatig reclames van een uitvaartverzekering over hoe je wilt dat je laatste reis er uit zal zien. Je kunt van alles kiezen. Bijna allemaal hebben we een verzameling aan gegevens, maar de meesten van ons hebben niets geregeld. Binnenkort moet ik toch naar de notaris en ik ga regelen dat mijn genealogische collectie zeker een andere bestemming krijgt, dan de oud-papierbak. Bij het einde van het jaar horen nu eenmaal goede voornemens. Zo, en nu op vakantie. Ik hoop U fris en monter in het najaar allen weer te mogen ontmoeten. Plannen genoeg. Nu nog doen. Ferrie Moubis, Voorzitter Van de Redactie. Een wel erg dik nummer met weer nieuwe rubrieken! De redactie is erg verheugd dat nu bijna alle regio's in Wij van Zeeland aan bod komen én dat ze twee nieuwe rubrieken kan starten: Boeken, boeken. waarin Hans van Felius nieuwe uitgaven op het gebied van de genealogie bespreekt, en "Uit betrouwbare bron " waarin Mirjam Neuteboom haar licht laat schijnen over allerlei zaken de genealogie betreffende. Daarnaast natuurlijk de vaste rubrieken en een artikel over het CAR, een gigantische collectie namen van Zeeuwse families met ruim vindplaatsen! De evenementenlijst van de NGV is slachtoffer van de omvang van dit nummer: kijk daarvoor op de website van de NGV of in Gens Nostra. De volledige inhoud van dit nummer: Bestuursmededelingen verslag bestuursvergaderingen op 20 januari en 18 februari 2010 Lezing op 23 oktober 2010 De genealogische dag Uitslag loterij / enquete Nieuws uit de NGV-afdeling Zeeland lezing over digitalisering bij het CBG en thuis, door Martijn Spruit lezing over Aldfaer, door Jan Limpers en Jan Netelbeek Nieuws uit de Regio's van de afdeling Zeeland van de NGV Regio Goeree Overflakkee, met Eva Lassing-van Gameren Regio Tholen en St.Philipsland, met Annette Kuiper en Hans van Felius Regio Schouwen-Duiveland, met Hans van Felius - 3 -

4 Regio Oost Zeeuws Vlaanderen, met Luciën Lebbink Regio West Zeeuws Vlaanderen, met Marianne Gossije Uit het Genealogisch Centrum Zeeland Het Centraal Alfabetisch Register, met Paul Harthoorn en Rob de Groot Genealogie met en op de computer. Pro-Gen, deel 2 door Bram Maljaars NEW Aldfaer, met Jaap den Ouden PR-aktiviteiten Genealogisch Spreekuur Leden stellen zich voor Ons "nieuw" lid: Mirjam Neuteboom NEW Boeken, boeken, boeken, boeken, NEW boekbespreking door Hans van Felius Uit betrouwbare bron. Handtekeningen, met Mirjam Neuteboom Paleografie met Huib Uil Oud Schrift deel 5 Cursus Oud Schrift in Zierikzee in oktober 2010 Lezers schrijven Nieuws uit de NGV-bladen en de NGV-afdelingsbladen De grenzen van de Niet-Westerse genealogiebeoefening, deel II, door Roelof Vennik Van internet geplukt het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis op Ledenmutaties En data die u beslist niet mag vergeten!! Bestuursmededelingen. Verslag bestuursvergadering op 20 januari Na de gebruikelijke zaken, besprak het bestuur onder andere de volgende onderwerpen. * De toekomst van Van Zeeuwse Stam. Er komt onvoldoende copy binnen en daardoor zal het blad aan het eind van dit jaar stoppen, tenzij een andere instantie het blad wil/kan overnemen. Gevolg hiervan: het staat de redactie van Wij van Zeeland dan vrij om genealogische artikelen te publiceren. * Rapport Denktank en enquete. Op de volgende bestuursvergadering wordt naar aanleiding van de uitkomst van de enquête een terugkoppeling gemaakt naar het Hoofdbestuur van de NGV. * Genealogische Dag in Middelharnis op Goeroe-Overflakkee. Het Genealogisch Centrum, de Stichting Genealogische Publicaties en de NGV-afdeling Zeeland zullen acte de présence geven

5 * PR-aktiviteiten. Voor Schouwen-Duiveland en Tholen worden flyers afgeleverd bij de archieven. * Volgende vergadering. Donderdag 18 februari 2010 om uur bij Rob de Groot. Verslag bestuursvergadering op 18 februari Op deze vergadering waren Yvonne Bliek en Jan Polderdijk afwezig. Na de gebruikelijke "openingspunten" kwamen de volgende onderwerpen aan de orde. 1. Overleg Centrum afd. Zeeland. Hierbij aanwezig waren de heren Risseeuw en De Bree en mw Rentmeester van het Centrum en de heren Moubis en De Groot van de afd. Zeeland. Er heeft een prettig en correct gesprek plaats gevonden. Duidelijk is geworden dat het incident na de afgelopen Contactdag het gevolg is van een opeenhoping van incidenten. De situatie is thans zo dat het Centrum nog niet staat te springen om weer mee te werken aan een volgende Contactdag. De NGV staat open voor samenwerking, ook op andere terreinen. Wel hopen beide van nu af aan op normale verhoudingen. 2. Contactdag Het bestuur van de afdeling streeft er naar om samen met het Genealogisch Centrum ook in 2010 een Genealogische Dag te organiseren. Rob de Groot stelt voor om hiervoor een werkgroep samen te stellen, bestaande uit 2 personen van het Centrum en twee personen uit het bestuur van de afdeling Zeeland. Op de volgende vergadering wordt hierover een definitief besluit genomen, mede afhankelijk van het overleg op 4 maart (zie volgende punt). 3. Tripartitie-overleg Zeeuws Archief/Stg.Genealogisch Centrum/NGV afd. Zeeland. Op 4 maart vindt overleg plaats. Mogelijke onderwerpen wat betreft de afdeling zijn: relatie NGV - Genealogisch Centrum, houden Contactdag, toekomst genealogie, samenwerking voor een genealogisch spreekuur. 4. Resultaten enquête/terugkoppeling HB n.a.v. rapport denktank. De resultaten van de antwoorden worden doorgenomen. Ferrie zal contactpersoon zijn met het hoofdbestuur voor de rapportage inzake toekomst NGV. De conceptrapportage wordt ook doorgenomen. 5. Overleg Afd. Zeeland met afd. West-Brabant. Ferrie is benaderd door de voorzitter van West-Brabant. Hij zal een gesprek hebben waarbij o.a. de enquête ter sprake zal komen. Rob vraagt ook te polsen over eventuele samenwerking met betrekking tot PR. 6. Afdelingswebsite. De wens bestaat nog steeds dat er iemand gevonden wordt om de website te verzorgen. Als er niemand gevonden wordt wil Rob proberen de website opnieuw op te zetten, Ferrie wil eventueel hierbij helpen 7. Bijeenkomst met vrijwilligers. Er wordt geconcludeerd dat de afdeling eigenlijk geen vrijwilligers heeft. Alleen de bestuursleden zijn vrijwilligers. Tot nu toe werden uitgenodigd leden - 5 -

6 van de computerwerkgroep, Van Zeeuwse Stam (Genealogische Publicaties) en Haza 21 (Genealogisch Centrum). Op dit punt later terugkomen. 8. PR-aktiviteiten. - Genealogisch spreekuur bespreken met Centrum - 6 maart Genealogische Dag op Flakkee. Hier gaat namens de afdeling Jan Oosthoek naar toe, namens Stg. Genealogische Publicaties Sjaak Hoornick en Bram Maljaars en namens het Centrum de heren Hubregtse en Korstanje. - Rob wil graag een workshop/spreekuur genealogie bijwonen. - Ferrie geeft in november een lezing in de bibliotheek van Kapelle. - Rob zal Middelburg en Jan Oosthoek zal Goes benaderen voor een stand in de bibliotheek tijdens de normale openingsuren. - De afdeling is door Huib Uil uitgenodigd op de open archievendag in Zierikzee. 9. Volgende vergadering. De volgende vergadering is op 6 april om uur bij Jan Polderdijk, Schippersweg 26, Nieuwdorp. 10. Rondvraag. - Rob constateert dat de NGV afd. Zeeland geen formele relatie heeft met het Genealogisch Centrum en de Stichting Genealogische Publicaties. Ten aanzien van de Stichting blijkt dit toch enigszins anders te liggen. De Stichting Genealogische Publicaties is opgericht door de afdeling om de verzameling van de afdeling veilig te stellen, zodat deze niet door het hoofdbestuur gevorderd kon worden. De leden van de NGV ontvangen korting bij een abonnement op Van Zeeuwse Stam. Een ander doel van de Stichting is het kunnen uitgeven van cd s en verzamelen van data ten behoeve van genealogen. Een andere reden is dat de eerste uitgaven van de Prae 1600 Club werden uitgegeven onder de naam van de afdeling Zeeland van de NGV en daartegen is vanuit het hoofdbestuur bezwaar gemaakt, men wilde niet de kans lopen eventueel aansprakelijk gesteld te worden voor eventuele schulden. Lezing op 23 oktober 2010: Genetische Genealogie Op zaterdag 23 oktober zal Dhr. A.D.Huizer, bestuurslid van de Familiestichting HYSER een spreekbeurt houden over D.N.A. onderzoek. Hij was één van de deelnemers aan het onderzoek, dat is voortgekomen uit een initiatief van de NGV, het Koninklijk Nederlandsch Genootschap voor Geslachten Wapenkunde en de Vereniging voor Genealogie Ons Voorgeslacht. Zijn lezing is getiteld GENETISCHE GENEALOGIE ; Welke praktische mogelijkheden kan dit bieden voor de genealoog en geeft een toelichting op een praktijkvoorbeeld uit het onderzoek. Zeeuwse Genealogische Contactdag. De jaarlijkse genealogische contactdag vindt in 2010 plaats op zaterdag 16 oktober en wel in het Zeeuws Archief in Middelburg tezamen met de Open Archievendag

7 Verdere bijzonderheden hieromtrent volgen spoedig. Uitslag loterij gekoppeld aan de enquete De gelukkige winnares van de IRIS-bon is Mevrouw Rasch uit De Meern. Ook namens de redactie van harte gefeliciteerd. De resultaten van de enquete zullen gepubliceerd worden in de volgende Wij van Zeeland, die begin augustus zal verschijnen. Nieuws uit de NGV-afdeling Zeeland Verslag lezingen Martijn Spruit: Digitaliseren bij het CBG en thuis Dhr. Spruit toonde met computer en beamer aan wat het CBG te bieden heeft en welke gegevens op dit moment gedigitaliseerd worden. Hij heeft de beschikking over een toekomstige opslagcapaciteit van 12 terabytes. Het CBG heeft veel verzameld en ontsluit enkel de bronnen uit eigen verzameling. Zij hebben ook nog gegevens die voor de oorlog opgetekend zijn en waarvan tijdens de oorlog de oorspronkelijke verloren zijn gegaan, o.a. van de plaats Meeuwen waarvan hij dacht dat het in Zeeland lag. Familie-advertenties Het CBG beschikt over een verzameling familieadvertenties, waarvan de oudste ongeveer dateert uit Het ontsluiten van deze bronnen is begonnen in de jaren 90 van de vorige eeuw met het opplakken van deze advertenties en inscannen. Deze worden nu opnieuw gedigitaliseerd. De advertenties van zijn gerangschikt en toegankelijke d.m.v. een barcode. Er kan nauwkeurig gezocht worden door in de zoeksleutel de achternaam en de naam van de echtgenoot in te vullen. Zij hebben nu ongeveer 1,2 miljoen scans. Algemeen Politieblad Ook het Algemeen Politieblad welk aanvangt in 1852 is toegankelijk gemaakt. Hieruit komen veel genealogische gegevens te voorschijn. Het betreft hier niet alleen criminelen, maar mensen die gezocht werden om bijvoorbeeld toestemming te verlenen aan een minderjarige zoon dat hij in militaire dienst mag treden. Bid-prentjes Van de verzameling bidprentjes zijn die uit de 18 e en 19e eeuw gedigitaliseerd en ontsloten. Nederlands-Indië De bronnen betreffende Nederlands-Indië zijn in het verleden op microfiches gezet en gedigitaliseerd. Het betreft ook de afstammingsbewijzen, die door - 7 -

8 de Japanners geëist werden. Hier zitten ook vervalsingen bij, waaruit blijkt dat er een afstamming is van de oorspronkelijk bewoners, waardoor men niet in een kamp werd opgesloten. Tweede wereld oorlog. Duitse aktes. Dit zijn kopie-akten van Nederlanders, wonende in Duitsland. Deze zijn nog niet alle openbaar vanwege de privacy. Rode kruiskaarten. Dit zijn mondelinge opgetekende gegevens van personen, hier zijn ongeveer kaartjes aanwezig. Politie kwartierstaten. Op deze kaarten staan drie kwartieren vermeld. Er zijn er ongeveer Men gebruikte deze om aan te tonen dat je niet van joden afstamde. Rijks genealogische Collectie Ook de Rijks genealogische collectie is ondergebracht bij het CBG. Alsmede de aanvraagformulieren van Indische paspoorten. Heraldische verzameling, digitaal op naam te raadplegen. Fotocollectie uit tijdschriften op naam. Deze zijn op de website vrij toegankelijk. Zoeaven ( leger van de Paus). Op 20 sept is dit leger verslagen. Er waren behoorlijk wat Nederlanders die als zoeaven gediend hebben. In 1990 is in Frankrijk een boek verschenen waarin alle namen vermeld zijn van mensen die dienst gedaan hebben. Door dhr. Spruit worden alle gegevens van de Nederlanders als het kan met foto s verzameld. Beeldformaten Tot slot had hij nog wat tips voor beeldformaten: Jpg 129 kb; Png;750 kb en Tif 2317 kb. De voorkeur voor bewaren en qua scherpte zijn de tif-formaten. Jpg behoudt helderheid met 90 % compressie, 300 dpi moet voldoende zijn. Png is vooral geschikt voor afbeeldingen met kaders zoals wapens. Ordening van plaatjes: Naam; Datum; Gezin; Generatie. Genealogisch Repertorium Wordt nog steeds bijgehouden. Er gaat geen publicatie, die binnenkomt, in het archief, alvorens die bij de verantwoordelijke persoon hiervoor is geweest. (Gilles Bek) Jan Limpers en Jan Netelbeek: Aldfaer Op 27 februari j.l. was er door de NGV afd. Zeeland een lezing georganiseerd in De Vroone te Kapelle. De lezing ging over het Genealogische programma Aldfaer en werd verzorgd door 2 heren van N.G.V. Nederland t.w. Dhr. Limpers en Dhr. Netelbeek. Ze werden hartelijk welkom geheten - 8 -

9 door voorzitter Moubis. Met behulp van laptop - bediend door Dhr. Netelbeek, en internet, startte Jan Limpers met het ophalen van de welbekende website van het NGV. Van daaruit werd het programma Aldfaer gedownload en kon de uiteenzetting beginnen. Aldfaer is gratis voor iedereen te downloaden, is zeer gebruiksvriendelijk en gemakkelijk leesbaar. Het totale scherm is altijd zichtbaar en dus ook bruikbaar voor alle gegevens van een familie. De persoonsgegevens van Yvonne Bliek werden gebruikt om de werking van het programma uit te leggen. Spreker volgt in zijn verhaal de mogelijkheden die het programma Aldfaer biedt en laat zien dat de diverse mogelijkheden makkelijk te vinden en ook te gebruiken zijn. Vervolgens demonstreert spreker het gebruik van foto s in het programma en de installatie daarvan. Er worden daarna vele opties van het programma belicht, te weten: overname van andere programma s, verschillende soorten rapporten, grafische overzichten, uitprinten van stambomen in verschillende vormen, enz. enz. De heren laten zien dat er in het Aldfaer programma veel te zien en te doen is, maar vooral: probeer het programma zélf uit! Er worden daarna veel vragen gesteld en vakkundig beantwoord. De heren worden door voorzitter Moubis bedankt en voorzien van de bekende attributen, die daar bij horen. (Jan Oosthoek) Eén van de uitvoermogelijkheden binnen Aldfaer: - 9 -

10 Nieuws uit de Regio's van afdeling Zeeland Opnieuw hebben zich "correspondenten" bereid verklaard om in Wij van Zeeland een artikel te schrijven over zaken die spelen in hun regio. De redactie is verheugd dat nu ook West Zeeuws Vlaanderen - in de persoon van Marianne Gossije - en Noord- en Zuid-Beveland - met als contactpersoon Mirjam Louisse - in Wij van Zeeland aanwezig zijn. En dat betekent, dat de redactie nog op zoek is naar een correspondent voor de regio Walcheren.Wie zou?? Regio Goeree-Overflakkee, Eva Lassingvan Gameren Berichten van Goeree-Overflakkee lijst met kerken van de classis Op 6 maart jongstleden was de Genealogische dag in Middelharnis. Ook vertegenwoordigers van Zeeland waren aanwezig met hun materiaal. Wij hadden het idee dat de belangstelling minder was, een gegeven dat bij meer regio s helaas te bespeuren valt. Het internet is immers zo gemakkelijk (en daar werken we zelf ook aan mee, met onze websites en databases). Maar elkaar ontmoeten is toch ook belangrijk en gezellig, dus we gaan wel door met dit soort dagen, mogelijk in iets andere vorm. Dan wil ik ook nog even aandacht vragen voor vreemde dingen die je in het historischgenealogisch onderzoek tegenkomt. Zo is er Sommelsdijk, al sinds jaar en dag in één adem genoemd met

11 Middelharnis, maar tot 1812 waren ze in principe staatkundig en kerkelijk van elkaar gescheiden. Middelharnis viel onder het gewest Holland en kerkelijk was het aangesloten bij de classis Voorne-Putten. Sommelsdijk was Zeeland en predikanten en kerkenraad moesten naar Zeeland voor hun vergaderingen. Hetzelfde doet zich voor bij Bommende. Dit plaatsje op Schouwen kende zijn bloeitijd in de 16 e en 17 e eeuw. Maar het richtte zich daarbij naar het noorden: de staten van Holland waren het hoogste gezag in het havenstadje. Ook kerkelijk was de blik naar die kant gericht. De kerk van Bommenede hoorde bij de classis van Voorne-Putten (later classis Brielle genoemd) van de hervormde kerk. Het oude Bommenede viel, zoals bekend wordt verondersteld, ten prooi aan een grote overstroming en werd in 1684 verlaten. Van de oude kerkarchieven is niets bewaard gebleven. Wat er over is, zijn documenten over zaken die op classicaal niveau speelden. Dat is bewaard gebleven in het archief van de classis; dit archief wordt tegenwoordig bewaard in het Streekarchief Voorne- Putten en Rozenburg in Brielle. U kunt in deze stukken met enig speurwerk nog namen tegenkomen van predikanten en kerkenraadsleden uit Bommenede. Ook die van schoolmeesters: zij moesten altijd bij hun aanstelling naar de classis om te tekenen voor een kerkgetrouw onderwijs. Het zal voor deze mannen altijd een hele onderneming geweest zijn om een classisvergadering te bezoeken. De vergaderingen werden aanvankelijk roulerend in één van de aangesloten kerken gehouden, maar uiteindelijk werd er gekobrief van baljuw en schepenen Bommenede

12 zen voor een vaste vergaderplaats in Brielle. Voor de mensen van Bommenede een hele opgave. Zij, en ook wel vertegenwoordigers van oost Flakkee moesten s winters nog wel eens noodgedwongen absenteren. Na het opheffen van Bommenede als kerk kwam er geld vrij van de predikantsplaats. Hier profiteerde het Flakkeese Herkingen van, waar eind 17 e eeuw een predikant beroepen kon worden. Ter illustratie een lijst van alle kerken van de classis, zoals vooraan in één van de actaboeken te vinden is met Bommenede, zonder Sommelsdijk -, en een brief van baljuw en schepenen van de stad en heerlijkheid Bommenede die de broeders van de classis vragen om in te stemmen met de spoedige indiensttreding van dominee Hendrick van Rossum. Regio Tholen en St.Philipsland, Annette Kuiper en Hans van Felius Het Gemeentearchief Tholen, een kleine kennismaking Tot het jaar 2008 kon u het gemeentearchief van de gemeente Tholen bezoeken in het voormalig gemeentehuis te Sint- Maartensdijk. De plaats van het gemeentearchief was gelegen aan de achterzijde van het gebouw. Dit nodigde niet echt uit tot een spontaan bezoek. Voor een bezoek diende men zich eerst te melden bij de receptie. De laatste paar jaar kon men niet gelijk doorlopen, omdat een baliemedewerkster de deur met een cijfercode diende te openen. In het nieuwe gemeentehuis waar het archief sinds januari 2009 gehuisvest is, is dat wel even anders. Bij binnenkomst ziet u aan de linkerzijde een glazen wand met een deel van de tekst van het charter waar de stadsrechten van de stad Tholen in staan beschreven. Dit charter kunt u natuurlijk ook in het echt zien. Een verbetering in vergelijking met de ontvangstruimte voor het studiezaalbezoek in Sint Maartensdijk is dat we nu ook kluisjes en een garderobe voor bezoekers hebben. Tassen en jassen mogen niet meer de studiezaal binnen

13 In de hal (openbare ruimte) staat een koffieautomaat, waar u gratis koffie/thee krijgen. Koffie/thee mag niet meer in de studiezaal worden gedronken. De mogelijkheid bestaat ook om in de kantine van het gemeentehuis te eten. Voor een schappelijke prijs kunt u daar lunchen. U kunt onder andere soep, broodjes en snacks kopen. U kunt alleen betalen met een pinpas. Werkten er in het archief te Sint Maartensdijk 2 vakkrachten, inmiddels is het aantal formatieplaatsen uitgebreid tot 3. Op het moment kunt u naast de archivaris Fred van den Kieboom, op de studiezaal Janneke Boomsluiter aantreffen, en achter de schermen en soms ook in de studiezaal Annette Kuiper. Het archief wordt door een aantal stagiaires/vrijwilligers geholpen bij de werkzaamheden. Zo is Mark van Dijke in de studiezaal bezig met het invoeren van doopgegevens in de computer. Deze gegevens zijn nu nog (alfabetisch/fonetisch) te raadplegen door middel van een kaartsysteem. In de toekomst zullen deze gegevens op het internet te raadplegen zijn. De heer De Leeuw voert deze werkzaamheden thuis uit. Corné Stoutjesdijk digitaliseert (scant) de DTB boeken. Hennie de Wilde en Carola van As houden zich bezig met de verzorging van het archief. Christina Briggeman ontsluit de bouwvergunningen voor Dhr Brouwer digitaliseert de grote fotonegatievenverzameling. Deze mensen kunt u naast de archivarissen ook in de studiezaal aantreffen. Naast de gegevens van de Burgerlijke Stand en DTB, die voor genealogen van belang zijn, kunt u op het archief ook terecht voor de rechterlijke archieven (RA- ZE), de archieven van de voormalige gemeenten waaruit Tholen is ontstaan en particuliere archieven zoals: kerken, kruis-, sport-, muziekverenigingen, scholen, etc. De volgende keer zal ik u wegwijs maken in de archieven die aanwezig zijn bij het gemeentearchief, want ook in deze archieven is het mogelijk om gegevens van uw voorouders te vinden. Soms kunt u snel iets vinden en een andere keer kost het wat meer moeite. Ik nodig u, mede namens mijn collega's, bij deze dan ook uit voor een bezoek aan ons gemeentearchief. De openingstijden zijn van maandag tot en met donderdag van 9.00 tot uur. Hof van Tholen 2 te Tholen. ( Annette Kuiper) Het Jaarboek van de Heemkundekring Stad en Lande In 2009 verscheen al weer het zevende jaarboek van de Heemkundekring Stad en Lande van Tholen. Hoewel een jonge loot aan de boom van historische verenigingen in Zeeland kan de kring enthousiasme niet ontzegd worden. De groei van leden gaat jaarlijks met tientallen, dus geschiedenis op Tholen schijnt te leven. Dat zal niet het minst komen door het verschijnen van een jaarboek. Elke keer weer met leesbare artikelen, en zeker ook artikelen die de herinnering stimuleren

14 Want men slaagt er elke keer weer in om een combinatie te maken van recent en verder verleden. Het jaarboek 2009 begint met de droevige geschiedenis van een transport van weeskinderen. Het zal bekend klinken: de overheid moet dringend bezuinigen, en in 1823 betekende dit voor de gemeente Tholen de sluiting van het weeshuis, en het transport van 24 Thoolse kinderen naar Drenthe, om daar verder opgevoed te worden in de Maatschappij van Weldadigheid. Een heus oproer was het gevolg! Verder de herinneringen aan een bedrijfstak die vrijwel geheel verdwenen is: klompenmakerij. In dit geval de herinnering aan de Thoolse firma Van der Linde, waar men klompen kon laten repareren. Dat schoolmeesters niet altijd even goed binnen de dorpsgemeenschap functioneerden bewijst het artikel over Jonas Minnaert zo rond 1635 in Stavenisse. Ook het dialect wordt niet vergeten, met het korte stukje van Kees Fase: Van wie bin jie d r êên. Een zin die een ieder die op een dorp woonde wel bekend voor zal komen. Aan wie is het niet gevraagd? Een vervolg op de slachtofferlijst van de Tweede Wereldoorlog en een artikel over de inmiddels verdwenen Deehoeve completeren het keurig verzorgde boekje! Meer informatie over het verkrijgen van een exemplaar of het lidmaatschap van de Heemkundekring? De secretaris Cees de Koning zal met plezier informatie geven: cpgdekoning@hetnet.nl. (HvF) Regio Schouwen-Duiveland, Hans van Felius Al eerder berichtte ik over de vrijwilligersavond van het Gemeentearchief Schouwen-Duiveland. Van belang is ook nog om weer eens te wijzen op de vele gegevens die via de website van het gemeentearchief beschikbaar zijn. Probeer maar eens via en kies vervolgens voor gemeentearchief, en daarna voor zoeken in de collecties. Een steeds groeiend aantal nadere toegangen, in een aantal gevallen zelfs met plaatjes van de originele archiefstukken, is daar te vinden. Van belang is nog te melden dat bij de invoer van de notariële akten van Zierikzee weer een mijlpaal is bereikt: er zijn nu reeds akten nader toegankelijk gemaakt. Een zeer belangrijke bron voor genealogisch onderzoek op Schouwen-Duiveland. Want niet alleen de inwoners van Zierikzee gingen naar de notaris in die stad, ook andere eilandbewoners kwamen er terecht. En ik vond er zelfs enkele Thoolse voorouders vermeld. Een aanrader dus! Verder verscheen alweer het 34 e jaarboek van de Vereniging Stad en Lande (Schouwen-Duiveland), genaamd Kroniek van het land van de zeemeermin (Schouwen-Duiveland)

15 Naast een aantal artikelen over de ontwikkeling van het eiland in de twintigste eeuw (de ontwikkeling van Nieuw-Haamstede, en de wederopbouw van de polders na 1953), ook een aantal persoonlijk getinte artikelen (de herinneringen aan de executie van tien verzetstrijders in Renesse in 1944, en een biografisch artikel over M.J. bij de Vaate, jarenlang redacteur van de Zierikzeesche Nieuwsbode). Historisch gezien zijn de artikelen over Schouwen- Duiveland als feitelijke bakermat van de Nadere Reformatie uit de zeventiende eeuw, en de ontwikkeling van de Zierikzeese Slavenkas tot een sociaal fonds. Het enige genealogisch getinte artikel handelt over het geslacht Van Cats op Schouwen- Duiveland in de Middeleeuwen. Voor de echte genealogische doorzetters onder ons. Nadere informatie over dit en andere verschenen jaarboeken, en over het lidmaatschap van de Vereniging Stad en Lande kunt u verkrijgen bij de secretaris, s Heer Arendstraat 10, 4301 JR Zierikzee. (HvF) Regio Oost Zeeuws-Vlaanderen, Luciën Lebbink Dubbele trouwakten Hulst werd op 4 november 1645 ingenomen door Prins Frederik Hendrik en werd zodoende met Hulsterambacht Staats. Vanaf dan kwam de Calvinisering van het bestuursapparaat, want alleen de Gereformeerde religie telde voor openbare ambten. Voor inschrijving voor een Gilde zowel als knaap en gezel telde dat men ook van Gereformeerde religie moest zijn. Daar de bevolking Katholiek bleef en zijn bediening kreeg van uit het Spaanse Clinge en schuurkerken, komt het regelmatig voor dat men dubbele trouwakten tegenkomt van gehuwden, zowel gehuwd bij de Pastoor en omdat men het nodig had voor Openbare ambten of de Gilden trouw

16 den zij ook nog bij de Dominee. De Dominee was meestal zo sportief om in de kantlijn te schrijven dat ze Roomsgezind waren en zodoende komt het voor dat beide trouwakten te vinden zijn in Hulst, wat uniek is. (Luciën Lebbinck) Regio West Zeeuws-Vlaanderen, Marianne Gossije Historisch onderzoek in West Zeeuws-Vlaanderen Wie genealogisch of historisch onderzoek doet in West-Zeeuws- Vlaanderen krijgt vroeg of laat te maken met immigranten en emigranten. Dit deel van Nederland is door zijn roerige geschiedenis van oorlogen en overstromingen vaak ontvolkt en opnieuw bevolkt. De eerste grote, op papier vastgelegde breuk in de samenstelling en omvang van de bevolking in het westelijk deel van Zeeuws- Vlaanderen is te vinden voor en na het begin van de Tachtigjarige Oorlog. Namen die rond 1550 in bijvoorbeeld Sluis en Sint Anna ter Muiden voorkomen zijn na 1604, wanneer het gebied definitief van de Spaanse overheersing wordt bevrijd, nauwelijks meer aanwezig. Dat heeft deels te maken met de verdrijving of de vlucht van katholieken, deels met het feit dat veel land jarenlang onder water bleef staan door de inundaties in verband met de oorlogsvoering. De plaatsen waar je deze ingrijpende gebeurtenissen in verkapte vorm kunt tegenkomen zijn de boeken van de weeskamer en de lidmatenboeken van de Nederduits Hervormde Kerk. Vooral de lidmatenboeken zijn een enigszins onderschatte bron van informatie. Misschien heeft dat er mee te maken dat ze weliswaar keurig gekopieerd in de kasten van het Zeeuws Archief staan, maar dat het handschrift van de predikanten niet altijd even leesbaar is. Daarnaast werd er vaak in etappes geschreven en werden er later nog notities toegevoegd, waardoor het geheel vaak nogal rommelig oogt. Toch kan een lidmatenboek een nuttige bron zijn. In die van Sluis zie je bijvoorbeeld hoeveel soldaten er in de loop der jaren kwamen en gingen. Dat zijn typisch mensen die lastig te volgen zijn. Ze kwamen van overal uit Nederland en zelfs West-Europa. Een prachtige website, die heel actief wordt beheerd, is: waarop inmiddels ook vele `Zeeuws-Vlaamse' soldaten te vinden zijn. Zo tref je er bijvoorbeeld de Zwitserse huursoldaat Jean Liser aan, de stamvader van alle De Lijsers, Lisers, Lijsers etc in Nederland en Noord- Amerika

17 In een lidmatenboek vind je soms keurig vermeld waar iemand vandaan kwam met een attestatie (een verklaring van `goed religieus gedrag' van de predikant). Soms ook wanneer iemand weer vertrok en waar naartoe. Zoals gezegd is het lezen van deze informatie niet altijd eenvoudig en ook kan niet iedereen naar Middelburg komen om persoonlijk onderzoek te doen. Daarom is het bijzonder plezierig dat Huib Plankeel een groot deel van de lidmatengegevens inmiddels heeft verwerkt en gepubliceerd op zijn website: Migratie zie je vooral ook terug bij de komst van de hugenoten naar West- Zeeuws-Vlaanderen. Daar zal ik in een volgende bijdrage verder op ingaan. Nu verwijs ik alleen naar een min of meer slapende Yahoo-groep over de geschiedenis van de hugenoten: Misschien kunnen we die wat leven inblazen door vragen te stellen of opmerkelijke feiten in te sturen? (Marianne Gossije Uit het Genealogisch Centrum Zeeland, Het CAR, het Centraal Alfabetisch Register Na de informatie over de verzameling Lutijn en het dossier Blasijntje Danckaerts, willen we in dit nummer aandacht besteden aan het CAR, het Centraal Alfabetisch Register. Dit - afgesloten - register bevat een alfabetisch lijst met familienamen voornamelijk uit Zuid-Beveland, met verwijzingen naar vindplaatsen. Het zijn vooral de heren G. E. Op 't Hof en P. A. Harthoorn, die dit register hebben opgezet, later daarbij geholpen door onder andere mevrouw Hermien Gijsbertsen. Met de opbouw van het CAR is kort na de oorlog begonnen, om het verlies aan gegevens na de grote brand die Middelburg in 1940 trof en het archief voor een groot deel vernietigde, enigszins op te heffen. Op 't Hof en Harthoorn waren beiden apart aan het verzamelen van familienamen begonnen en op zeker moment kwamen beiden tot de conclusie dat dubbel werk ook op dit terrein uit den boze was. Aldus kwam het tot een samenwerking en taakverdeling in één van de eerste genealogische werkgroepen, rond In genummerde schoolschriftjes - tot ruim 250 stuks - werden de gegevens verzameld, die gevonden werden in vooral kerkarchieven, in gerechtelijke archieven en in DTB-boeken

18 Het zoekwerk gebeurde veelal op de fiets en vond vooral plaats in Zuid-Beveland. Hier ontdekten ze in 's-heer Arendskerke het oudste trouwboek van Zeeland, dat dateert uit Opvallend is het, dat veel vermeldingen in het register afkomstig zijn uit Gapinge en Sluis. Ook komen enkele familienamen uit andere delen van Zeeuws Vlaanderen voor. Na het vertrek van de familie Harthoorn in 1955 naar Engeland - als chemicus kreeg hij de mogelijkheid voor Shell daar onderzoekswerk te doen - werden de werkzaamheden voor het register "gewoon" voortgezet: alleen nu in de vorm van pakketten teksten die heen en weer gestuurd werden van Nederland naar Engeland en weer terug. CAR, de bovenste rij ordners, 23 in getal! De schoolschriften werden grote vellen en die werden uitgetikt en opgeslagen in uiteindelijk 67 ordners. In 2004 werden deze 67 ordners van de Op 't Hof-collectie, bevattende pagina's, door de Stichting Historic Future - voorzitter Henk P. van Venetien - ge scand en op een CD gezet en werd Paul Harthoorn gevraagd een handleiding voor deze CD te schrijven. De collectie bevat zo'n vindplaatsen vooral van akten uit het rechterlijk archief van de Zeeuwse Eilanden (RAZE). Zoeken in de verzameling is niet direct heel goed te doen. De lijsten met namen en de verwijzingen zijn niet altijd goed te lezen en ook de data zijn niet altijd even

19 accuraat. Van Op 't Hof is bekend dat zijn noteringen vaak nogal vaag waren. Gelukkig heeft mevrouw Gijsbertsen deze tijdverwijzingen soms kunnen aanvullen. Desondanks is de verzameling de moeite van het bekijken waard, zeker als je op zoek bent naar familiegegevens uit Zuid-Beveland en uit Gapinge of Sluis en vastgelopen bent. Overigens: het register lijkt te lopen tot WIJ, maar de X is ondergebracht bij de K en de Z bij de S. 't Is maar een weet. In het volgende nummer van Wij van Zeeland kom ik terug op het werk dat mevrouw Gijsbertsen voor het CAR, maar ook voor de Zeeuwse Genealogie heeft verrricht. Ik mocht haar in Ede interviewen ter gelegenheid van haar 85e verjaardag in augustus (Rob de Groot) Genealogie op/in de computer Pro-Gen 3.0b deel 2 Om uitvoer van de verzamelde gegevens mogelijk te maken gaan we naar rechtsboven in het hoofdmenu. Hier kunnen we de standaard uitvoermogelijkheden vinden zoals persoon- en relatiegegevens. Uit deze gegevens kunnen we een selectie maken waarvan we een uitvoer willen maken. Dit kan rechtstreeks naar het scherm, printer of naar een rtf bestand.(rich Text Format) Een rtf bestand is een extensie van het programma Microsoft Word. Met Word kan het bestand dan mooier gemaakt worden en in de juiste vorm gegoten worden. In afb.1 zien we een selectie uit het personenbestan d

20 Afb.1 Als we dit uitvoeren naar een tekstuitvoer op het scherm krijg je een uitvoerig overzicht. Zie Afb.2 Afb.2 In het uitvoermenu kunnen we kiezen uit de vele mogelijkheden. Al deze opties zijn via de Insert toets ook weer aan te passen naar eigen smaak. Afb

21 Kiezen we voor uitvoer naar schijf, dan worden de gegevens uitgevoerd naar Word. Dit geeft het volgende resultaat. Bestand : D:\PG30\NL\DATA\ZTELANDE Datum : Floris HOLLEBRANDSE, geboren op te Zoutelande, overleden op te Zoutelande, 59 dagen oud. 200 Johannis ABRAHAMSE, Arbeider, geboren ca.1790 te Domburg, overleden op te Zoutelande. Gehuwd met Kornelia HOUTERMAN (zie 201 op blz. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.). Uit dit huwelijk: 1. Adriana ABRAHAMSE (zie 202 op blz. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.). 2. Kornelis ABRAHAMSE, geboren op te Zoutelande. 3. Adriana ABRAHAMSE, geboren op te Zoutelande, overleden op te Zoutelande op 93-jarige leeftijd. Gehuwd op 43-jarige leeftijd op te Zoutelande met Pieter STURM, Dagloner, geboren ca.1818 te Aagtekerke, overleden op te Zoutelande, zoon van Jan STURM en Zoetje VER- HAGE. 4. Klaais ABRAHAMSE, geboren op te Zoutelande, overleden op te Zoutelande, 80 dagen oud. 5. Zoetje ABRAHAMSE, Boeremeid, geboren op te Zoutelande. Gehuwd op 21-jarige leeftijd op te Zoutelande met Adri

22 aan WIJKHUIS, 26 jaar oud, Boereknecht, geboren op te Zoutelande, overleden op te Zoutelande op 76-jarige leeftijd, zoon van Stoffel Abrahamse WIJKHUIS en Jakoba Jakobusse GELDHOF. 6. Jan ABRAHAMSE, geboren op te Zoutelande, overleden op te Zoutelande, 12 dagen oud. 7. Martina ABRAHAMSE, geboren op te Zoutelande. 8. Leintje ABRAHAMSE, geboren op te Zoutelande. 9. Johannis ABRAHAMSE, geboren op te Zoutelande. Bram Maljaars NEW Ons lid Jaap den Ouden heeft zich bereid verklaard vanaf het volgende nummer - augustus het genealogieprogramma Aldfaer toe te lichten én als vraagbaak te fungeren voor leden, die met Aldfaer in problemen komen. In dit nummer stelt Jaap den Ouden zich alvast voor. In de komende tijd wil ik u graag iets gaan vertellen over het programma Aldfaer, maar eerst wil ik mij aan u voorstellen. Mijn naam Jaap den Ouden, 60 jaar jong. Opgegroeid in een polder te Capelle aan den IJssel. Met voor en achter een slootje zoals we dat toen noemden. Toen ik 13 jaar was verhuisden we naar Rotterdam- Kralingen. Dit tot mijn grote tegenzin. Het platteland bleef echter trekken en zodoende verhuisde ik in 1972 naar Kapelle- Biezelinge. Jaap den Ouden * Inmiddels was ik 22 jaar. Mijn leven lang ben ik tv monteur geweest, waarvan 13 jaar als zelfstandig ondernemer. Omstreeks 1980 leerde ik in Kapelle dhr. Witte kennen en die maakte mij enthousiast voor stamboomonderzoek. Trots liet hij mij op zolder zijn vele mappen en ordners zien. Van hem leerde ik begrippen zoals kwartierstaat en parenteel. Toen hij korte tijd later als verrassing met een kwartierstaat van Den Ouden aankwam was ik verkocht. Hij adviseerde mij om lid te worden van Gens Nostra, zo gezegd zo gedaan. Maar als zo velen van ons denk ik, ging de maatschappelijke carrière voor. Vanaf 2000 kreeg ik meer vrije tijd en kon ik me weer gaan verdiepen in het genealogisch onderzoek. Ik abonneerde mij oa op Wij van Zeeland en zo zat ik er weer middenin. Omdat mijn voorouders uit de regio Pernis en Hoogvliet komen ben ik ook lid van Ons voorgeslacht. Het werd natuurlijk pas echt leuk met de komst van de computer, alles werd veel overzichtelijker en we konden mooiere uitdraaien maken. Diverse programma s heb ik uitgeprobeerd, maar ik kwam steeds terug op Aldfaer. Mijn tweede verslaving is goochelen, voor kinderen en volwassenen

23 Alleen dat is nu weer uitgegroeid tot een bron van inkomsten met optredens door heel Zuid West Nederland en België. But that s another story. De volgende keer beginnen we echt met Aldfaer en probeer ik u stap voor stap wegwijs te maken in het programma. Met vriendelijke groeten, Jaap den Ouden. Overigens komt ook het programma Haza21 te zijner tijd aan de beurt: Jan Remijn wil graag een aantal artikelen over dit programma schrijven! Én als vraagbaak fungeren, maar die rol speelt Jan al veel langer!! (rob de groot) PR-aktiviteiten Het bestuur van de afdeling Zeeland streeft ernaar om de regio's van de afdeling - ondanks de grote afstanden waar we in Zeeland mee te maken hebben - méér te betrekken bij het wel en wee van de afdeling. Daarbij wordt nagedacht over activiteiten die ook in de regio's zouden kunnen plaatsvinden, naast de reguliere bijeenkomsten in Kapelle. Er wordt gedacht aan genealogische workshops en genealogische spreekuren, te organiseren in samenwerking met bibliotheken en archieven ter plaatse. Uiteraard kunnen deze activiteiten niet alleen door het bestuur "bemenst" worden, en we hebben inmiddels een aantal mensen bereid gevonden mee te denken over en mee te werken aan het organiseren van een genealogisch spreekuur. Wilt u zich ook beschikbaar stellen om mee te denken of mee te werken aan het organiseren van een genealogisch spreekuur in uw regio, dan horen wij dat graag!! Een mailtje naar het secretariaat is zó geschreven: secretariaatzld@zeelandnet.nl (rob de groot) Nieuwe Leden stellen zich voor. Mirjam Neuteboom-Dieleman. Inderdaad ben ik officiëel nieuw lid van de NGV en van afdeling Zeeland, maar ik voel mij absoluut geen nieuw lid. Dat komt omdat ik al sinds 1974 genealogisch actief ben in Zeeland. Door persoonlijke omstandigheden heb ik me jaren geleden als lid van de NGV afgemeld, maar ik vond het nu wel weer eens tijd worden om opnieuw lid te worden. Oudgedienden van de afdeling Zeeland weten waarschijnlijk wel waar ik zo al mee bezig geweest ben, genealogisch dan, de afgelopen

24 jaar. Voor de nieuwe lichting: mijn hart ligt bij het kwartierstaatonderzoek, waarvoor ik steeds weer opnieuw een lans wil breken. Kwartierstaatonderzoek is breed en daardoor zoveel leuker dan alleen maar onderzoek naar de eigen familie(naam). Waar ik overigens een hartgrondige hekel aan heb is het opstellen van telefoonboeken : kwartierstaten met alleen maar namen en data. Daar wordt niemand vrolijk van. Er zijn zoveel mooiere resultaten te behalen. In de afgelopen 35 jaar heb ik uit de kwartierstaat van mijn twee kinderen de interessantere families geplukt en daar uitgebreid onderzoek naar gedaan: Van Elsacker, Bernouille, de Brabantse familie Coenen (van Zegenwerp), Vlasman, Oliphant, de beide laatste families afkomstig uit Reimerswaal. Er zijn families waar ik nog steeds onderzoek naar doe. Een voorbeeld daarvan is de Florentijnse familie Da Lutiano. Piero da Lutiano, een Italiaanse koopman uit Florence, kwam in de 16 e eeuw naar de Nederlanden en trouwde daar met Geertruyd van Wulven, telg uit de adellijke families Van Wulven en Van Renesse. Hun zoon, Frederik de Lutiano was ambachtsheer van Ellewoutsdijk, Everinge en Coudorpe. Via zijn dochter Cathelijne de Lutiano, die met Hendrik Minnaert trouwde, komen de Lutiano s vele Zeeuwse kwartierstaten binnen. Het is gebleken dat er naar het voorgeslacht van de Da Lutiano s, de Van Wulvens en de Van Renesses en vele aanverwante kwartieren nog veel onderzoek te doen is en veel prachtige resultaten te behalen zijn. In mijn laatste publicatie, getiteld Buren van de Medici. De geschiedenis van de familie da Lutiano in het 14 e, 15 e en 16 e eeuwse Florence heb ik de meest recente onderzoeksresultaten over de Lutiano s verwerkt. Andere publicaties zijn in voorbereiding. Nadere informatie: De publicatie Buren van de Medici is te bestellen via mijn adres: info@genea-transcript.com. NEW Boeken, boeken, boeken, boeken, door Hans Felius Je hebt van die beroepen waarvan het bestaan nog wel bekend is, maar die door de veranderende omstandigheden een beetje in de vergetelheid zijn geraakt. Hoewel het beroep rietdekker zeker nog bestaat is het toch in ons dagelijks bestaan een beetje naar de achtergrond geraakt. En de tegenwoordige rietdekkers die vast te maken hebben met allerlei ARBO-regels zullen zich nog hoogstens vaag voor kunnen stellen hoe hun beroep in het toch nog recente verleden werd uitgeoefend. Het boekje De rietdekker van Rinus Spruit laat dit duidelijk lezen. Aan de hand van zijn familiegeschiedenis worden we meegenomen in het verleden, leven we mee met het wel en wee van de familie Spruit. De altijd zieke moeder, de zwijgzame vader, de meewerkende zoons. Naast het drama van de familie (de dood op jeugdige leeftijd van een van

25 de zoons) horen we uitgebreid over de vaak zware omstandigheden waaronder het beroep werd uitgeoefend. Het boek leest als de spreekwoordelijke trein. En dat is blijkbaar niet alleen mijn mening, want het is een populair boek; het zal namelijk niet vaak gebeuren dat een dergelijk boek al in een maand aan een tweede druk toe is. Rinus Spruit, De rietdekker. Een familiegeschiedenis; uitgave van Cossee Amsterdam, geïllustreerd met foto s van de schrijver. ISBN (HvF) new Uit betrouwbare bron. Een nieuwe rubriek in Wij van Zeeland De redactie van Wij van Zeeland streeft steeds naar vernieuwing en uitbreiding van het informatie aanbod. We zijn daarom blij u een nieuwe rubriek te kunnen aanbieden. In Uit betrouwbare bron. zal Mirjam Neuteboom-Dieleman regelmatig kort aandacht besteden aan een genealogie-gerelateerd onderwerp. Dit kan een bijzondere (archief)vondst zijn. Het kan een nieuw verschenen boek zijn, waaruit genealogen misschien belangrijke informatie kunnen putten. Het kan een Zeeuws dorp zijn, dat even historisch én genealogisch uitgelicht wordt. Bovendien wil zij in een serie aandacht gaan besteden aan bijzondere voornamen, die in het verleden soms heel gewoon waren, maar die wij nu alleen nog in onze kwartierstaten tegenkomen. Waarom Uit betrouwbare bron? Onderzoek in de originele bronnen blijft essentieel in de genealogie. Naast archivalische bronnen gebruiken wij ook genealogische literatuur in de vorm van boeken, tijdschriftartikelen en tegenwoordig ook internetpublicaties om de kennis over onze voorouders te vergroten. Al deze bronnen moeten echter wel betrouwbaar zijn. Hoe kunnen we nagaan of de interpretatie die een schrijver aan zijn bronnen gegeven heeft, juist is? Die controle is alleen mogelijk als er bronvermelding is. Een publicatie zonder bronvermelding is a priori onbetrouwbaar, want oncontroleerbaar. Bovendien biedt bronvermelding de mogelijkheid om een onderzoek verder te voeren. Wij hopen dat het zal voorkomen, dat u met informatie uit deze rubriek verder aan de slag kunt, maar dan moet u wel weten waar die informatie vandaan komt, m.a.w. hoe betrouwbaar die informatie is. Uw reacties zijn overigens altijd van harte welkom. Deze keer aandacht voor een bijzondere vondst betreffende een handtekening. Handtekeningen., door Mirjam Neuteboom-Dieleman

26 Ik heb er iets mee. Tientallen heb ik gefotografeerd, de laatste jaren en toegevoegd als illustraties in allerlei kwartierstaten en andere publicaties die ik gemaakt heb. Afgezien van wat grafologen misschien allemaal wel of niet aan een handtekening zouden kunnen aflezen, hebben handtekeningen mij als leek op dat gebied, vaak ook iets te vertellen over hun eigenaar, namelijk mijn voorouder die zich ervan bediend heeft. De flamboyante Reimerswaalse burgemeester Willem Jansz. Oliphant had een schitterende handtekening, helemaal in zijn stijl, denk ik. De Wouwse Jan Coenen, had een prachtig gestileerde handtekening, helemaal in de stijl van zijn beroep, secretaris van Wouw en Moerstraten. Maar bij mijn 19 e eeuwse voormoeder Susanna de Neef, mag ik blij zijn dat haar handtekening er is: bijna onleesbare hanenpoten, waarbij je heel goed moet kijken wat er staat, maar inderdaad, haar naam is er uit te halen. En wat veel belangrijker is: Susanna de Neef kon haar naam zetten en dat was al heel wat in de 19 e eeuw, toen het analfabetisme schrikbarend groot was en er maar al te vaak onderaan een akte van de burgerlijke stand stond: welke [comparant] verklaard heeft niet te kunnen schrijven, uithoofde van zulks niet geleerd te hebben. Een wel zeer bijzondere handtekening vond ik nog niet zo lang geleden in het gemeente-archief van Rotterdam. In het oud notariëel archief van de stad Rotterdam vond ik een acte waarin voorkwam Jan van Standonck. Het was een attestatie uit 1590 en het ging om de lading van een schip bestaande uit een halff last harinck, acht corffven rosijnen ende drie coppel vijghen.een zekere Huijbrecht Cornelisz. had die lading met zijn boot vanuit Zeeland naar Rotterdam vervoerd. Niet zo interessant, maar omdat ik op zoek was naar alle Van Standoncken, voorkomende in Rotterdam en omgeving, maakte ik een afdruk van het microfiche. Nadere bestudering leerde dat Jan van Standonck zijn handtekening onder de acte geplaatst had, maar wel op het eerste gezicht totaal onleesbaar. En toch was het zijn handtekening, alleen geplaatst in spiegelschrift. Ik vond dat zo ongelofelijk dat ik nog speciaal het origineel heb opgevraagd en ingezien. En inderdaad, zoals te verwachten was, geen verschil met de kopie. Het bleef een handtekening in spiegelschrift

27 Handtekening in spiegelschrift van Jan (van) Standonck. Hij zette ook het jaartal er bij in spiegelschrift: 1590 (rechts midden). (GA Rotterdam, Oud Notariëel archief, inv.nr. 3 f. 4) Hebt U ook iets bijzonders gevonden? Laat het weten via deze rubriek! Paleografie met Huib Uil (5) In de vorige aflvering (Wij van Zeeland, 12 e jaargang, nummer 1, pagina 35) was de tweede tekst te vinden. Zoals aangekondigd, stapten we de rechtkamer van Haamstede binnen waar de schout, schepenen en secretaris in 1718 vergaderden. De inzenders, die zich over deze tekst bogen, danken we voor hun transcripties. Ook nu deden ze flink hun best met een goed resultaat. Wij laten eerst de transcriptie volgen en gaan dan nader in op de inhoud. Den 24 november 1718, present het volle collegie van schout en schepenen, preter de secretaris S. Rademaker. Compareerde de weduwe van de schout Stoffel Buerman als procuratie hebbende van signeur Marynus van Verre, ende sij comparant bekende in die qualiteyt in regten vrijen eijgen