HET FILMFONDS ALS PARTNER VAN NEDERLANDSE FILMMAKERS

Transcriptie

1 RUIMTE VOOR TALENT HET FILMFONDS ALS PARTNER VAN NEDERLANDSE FILMMAKERS

2 RUIMTE voor TALENT het filmfonds als partner van nederlandse filmmakers beleidsplan

3 inhoud 00:00:00:25 Achtergrond en aanleiding i 00:00:00:26 Nederlandse film in opmars i.1 00:00:00:27 Beperkte middelen i.2 00:00:00:27 Kunst van leven i.3 00:00:00:31 het Filmfonds richt zich op professionele filmmakers ii 00:00:00:33 Staat van dienst ii.1 00:00:00:36 Kwaliteit aanvraag ii.2 00:00:00:37 Distributieplan ii.3 00:00:00:40 Deskundigheidsbevordering ii.4 00:00:00:43 Bevorder de eigenheid van de Nederlandse film iii 00:00:00:45 Beloon succes iii.1 00:00:00:47 Subsidie op maat voor talent iii.2 00:00:00:53 Talent en kwaliteit iii.3 00:00:00:55 Maakgeld bij intendant iii.4 00:00:00:59 Kijk naar het buitenland iv 00:00:00:60 Coproduceren moet iv.1 00:00:00:62 Nieuwe grenzen iv.2 00:00:00:63 Holland Film meer armslag iv.3 00:00:00:63 HGIS stimuleert iv.4 00:00:00:65 het Filmfonds als partner voor filmmakers v 00:00:00:67 Eenduidige werkwijze v.1 00:00:00:68 Verhogen service v.2 00:00:00:69 Vergroten inzichtelijkheid organisatie v.3 00:00:00:69 Afspraak = Afspraak v.4 00:00:00:71 voor ambitie is geld nodig vi 00:00:00:89 Bijlage 01: 00:00:01:13 Bijlage 02: 00:00:01:17 Bijlage 03: Meerjarenbegroting Belangrijkste voornemens uit beleidsplan Figuur 1-10

4 Voorwoord

5 voorwoord D e Nederlandse film is springlevend. Met een marktaandeel van 13,5 procent in de bioscoop was 2007 een recordjaar. Veel bioscoopgangers dus. Ook het aantal makers groeit snel. Film maken was vroeger een tijdrovend proces, nu kan iedere vindingrijke liefhebber snel draaien en vertonen. Digitale technieken en YouTube hebben het maakproces gedemocratiseerd en de onweerstaanbare aantrekkingskracht van film zit wereldwijd in de lift. Dit stelt nieuwe eisen aan het Filmfonds. Radicaal kiezen Het Nederlands Fonds voor de Film speelt in zijn beleidsplan in op deze ontwikkelingen. Het leitmotiv is het stimuleren van cultureel ondernemerschap in alle geledingen, van speelfilm tot digitaal experiment. Te midden van de rijkdom aan artistieke ideeën levert het Filmfonds met scherpe keuzes zijn essentiële bijdrage aan de levensvatbaarheid van kwalitatief hoogstaande films. Professionaliteit wordt beloond door meer geld aan minder films te geven. Om de doorstroom van nieuwe aanwas te waarborgen, zet het fonds radicaal in op ontplooiing van talent. Scherpe keuzes Het beleid voor de komende vier jaar is diversiteit en scherpe keuzes stimuleren. De verworvenheden van de laatste jaren laten zien dat zowel bij films voor een breed publiek als bij films voor de fijnproevers eigenheid en professionaliteit aan de basis staan. Ruimte voor talent wordt het motto, talent in cultureel ondernemerschap en talent in het filmaanbod. Er is meer geld voor originele plannen van jonge, vernuftige makers en van ervaren, gedegen producenten. overheden het belang van film en trekken ze er steeds meer subsidie voor uit. Om de internationale concurrentie bij te kunnen blijven benen, zal de minister mee moeten. Het Filmfonds vraagt voor de periode enkele miljoenen meer aan, een verruiming van het budget met tien procent (3,5 miljoen euro). Professionaliteit Het Filmfonds draagt bij aan de bloei van de filmcultuur. Omdat filmmakers in hoge mate afhankelijk zijn van beslissingen van het fonds, staat het regelmatig in het brandpunt van de belangstelling. Het nastreven van professionaliteit in de filmsector stelt ook eisen aan het fonds zelf. In een aparte rapportage aan de minister zal een aantal voorstellen ter verbetering van de communicatie, de structuur en de besluitvorming worden gedaan. Hierin wordt ingegaan op de positie van het Filmfonds ten opzichte van het nieuw te vormen Sectorinstituut voor Film. Het Filmfonds stelt de komende jaren zo veel mogelijk in het werk om de realisering van fraaie, levensvatbare filmplannen te bevorderen. Het vertrouwt erop dat het beleidsplan Ruimte voor Talent bijdraagt tot een vitaal filmklimaat. amsterdam, 11 maart 2008 Hans van Beers voorzitter bestuur a.i. Toine Berbers directeur Financiering Professionaliteit kent een prijs en voor ambitie is geld nodig. Er moeten extra middelen komen, wil de Nederlandse film op een hoger plan geraken. In de hele wereld onderkennen

6 Zie internet niet als vijand, maar GEBRUIK het Ger Poppelaars, regisseur en voorzitter Dutch Directors Guild

7 Gouden Beer, Berlijn

8 we moeten naar meer concurrentie en meer talentontwikkeling San Fu Maltha, producent en voorzitter Nederlandse Vereniging van Speelfilmproducenten

9 Gouden Kalf, Utrecht

10 Uit de plannen van het fonds spreekt meer vertrouwen in de makers Paul Jan Nelissen, scenarist en voorzitter Netwerk Scenarioschrijvers

11 Gouden Luipaard, Locarno

12 hopelijk krijgt de nederlandse film meer urgentie Pieter van Huijstee, documentaireproducent

13 Achtergrond en aanleiding i

14 i. achtergrond en aanleiding Nederlandse film in opmars i.1 De Nederlandse cinema boekt in oktober 2007 een uniek record: drie Nederlandse films aan de top. Wat jarenlang onmogelijk lijkt, wordt werkelijkheid. Alles is Liefde, Waar is het Paard van Sinterklaas? en Timboektoe voeren twee weken lang op 1, 2 en 3 de top-20 van het bioscoopbezoek aan. Duidelijker bewijs voor de opmars van de vaderlandse cinema is nauwelijks leverbaar (bijlage 3/fig. 1). Het mooie is dat dit succes niet uit de lucht komt vallen. Achter deze drie films zitten productiehuizen met ervaring en een duidelijk plan, die zich als cultureel ondernemer bewijzen. In één geval zagen de makers af van het aanvragen van subsidie: ze hadden een marktpartij aan boord. Belangrijkste selecties Nederlandse film: jaar festival film 2001 Oscar Father and Daughter 2003 Berlijn Ja Zuster, Nee Zuster 2003 Oscarnominatie Zus en zo 2004 Oscarnominatie De Tweeling 2006 Oscarnominatie Paradise now 2006 Venetië Zwartboek 2007 Venetië Nightwatching De Nederlandse film is volop in ontwikkeling en de opgaande lijn van de laatste acht jaar zet door. Maar kijken we naar Frankrijk, Denemarken, Zweden en Duitsland kijken, dan weten we dat het nog beter kan (bijlage 3/fig. 2). De bezoekersaantallen van het Nederlands Filmfestival in Utrecht en van Nederlandse films op het International Film Festival Rotterdam laten een groeiende belangstelling in eigen land zien, daarnaast echter valt op festivals in het buitenland nog een wereld te winnen. Het succes komt in de eerste plaats op het conto van de makers, maar was niet mogelijk geweest zonder het stimuleringsbeleid van de overheid, dat eind jaren negentig in een stroomversnelling kwam. Voor speelfilm is meer subsidie beschikbaar en de Suppletieregeling, ingevoerd in 2007, heeft de financiering vereenvoudigd. Het Filmfonds wil het succes van deze nieuwe regeling de komende jaren bestendigen door succesvolle makers nog beter in staat te stellen hun volgende film te maken en doortrekken naar documentaire en animatie. In deze categorieën is financiering achtergebleven (bijlage 3/ fig. 3). Om het vele talent hier tot bloei te brengen, neemt het fonds gerichte initiatieven (zie hoofdstuk III.2). Beperkte middelen i.2 Het budget van het Filmfonds is beperkt. Elk jaar doen in alle categorieën producenten, regisseurs en schrijvers een groter beroep op subsidie dan er geld beschikbaar is (bijlage 3/ fig. 4). Het variëren van de realiseringssubsidie, het loslaten van de maxima, de nieuwe Suppletieregeling én het credo van scherpere selectie (meer geld naar minder films) hebben de verwachtingen opgeschroefd. Een filmplan met realiseringssubsidie van het fonds dringt nu door tot de eredivisie. Dat geldt in alle categorieën. Het strookt met de wens van minister Plasterk van Cultuur dat fondsen toptalent meer ruimte geven en niet van alles een beetje doen. Kunst van Leven i.3 Het Filmfonds geeft gehoor aan vier wensen van de minister, die zijn geformuleerd in Kunst van Leven, de uitgangspuntenbrief. Het fonds wil met zijn beleidsplan de professionaliteit

15 i. achtergrond en aanleiding van makers vergroten en bijdragen aan versterking van de filmsector en het filmklimaat. Ten tweede bouwt het beleidsplan voort op de veranderingen die het fonds na de Filmbrief doorvoerde. Ten derde wordt de band met de publieke omroep aangehaald. En ten vierde wordt de beoordelingssystematiek verfijnd. Dit alles met de missie van het Filmfonds als uitgangspunt, namelijk het subsidiëren van Nederlandse filmproducties met de nadruk op kwaliteit en diversiteit en het stimuleren van het filmklimaat in Nederland. Over de inhoud van het plan zijn discussies gevoerd met producenten, regisseurs en schrijvers, departement, Raad voor Cultuur en andere betrokkenen. Selectie Het kernonderwerp is en blijft hoe de subsidiegelden voor de Nederlandse film zo goed mogelijk worden verdeeld. Bij de selectie doet het fonds een beroep op het artistieke oordeel van makers. Kunst is het domein van de kunstenaar, die werken schept op basis van eigen visie en inspiratie. Het fonds trekt ook adviseurs aan uit andere hoeken, zoals de wereld van distributie en vertoning. Deze expertise draagt bij aan de kwaliteit van het selectieproces. Het fonds zelf velt een oordeel over de soliditeit van de filmplannen. Tegen deze achtergrond zijn in 2007 enkele belangrijke stappen gezet. De overheid heeft de Suppletieregeling ingesteld ter vervanging van de CV-maatregel. Deze regeling kent subsidie toe aan filmproducenten zonder voorafgaande inhoudelijke (artistieke) toets. De Regeling Lange Speelfilm is aangepast met het oog op de Filmbrief van het kabinet en de Suppletieregeling. Trefzekerheid De ervaringen van de afgelopen planperiode hebben het Filmfonds tot het inzicht gebracht dat het ingezette beleid nog scherper kan worden uitgevoerd en dat de eigen rol en positie van het fonds duidelijk moeten worden neergezet. De inspanningen van het fonds moeten de komende vier jaar aan trefzekerheid winnen door de nadruk te leggen op professionaliteit, eigenheid en diversiteit in de hoop dat er meer variatie komt in het filmaanbod. Deze conclusie vormt de kern van het strategisch plan van het Filmfonds. Professionaliteit Na de selectie komt het vraagstuk van de verantwoorde beste - ding van middelen. Deze vraag kan niet los worden gezien van de professionaliteit van de betrokken kunstenaar. Het bevorderen van de professionaliteit verwordt niet tot inhoudelijke bemoeizucht. Het is echter de verantwoordelijkheid van de overheid om gemeenschapsgelden doelmatig te besteden. Per project moet rekenschap worden afgelegd, het fonds op zijn beurt legt rekenschap af over het hele scala aan gesteunde projecten.

16 Het Filmfonds richt zich op professionele filmmakers ii

17 ii. het filmfonds richt zich op professionele filmmakers Het fonds stimuleert culturele ondernemers om ambitieuze, goed doordachte en uitvoerbare plannen te ontwikkelen. Succes valt niet af te dwingen, maar een producent kan het wel zo inkleden dat succes minder van het toeval afhankelijk is. Dat kan met ervaren mensen, met bekende acteurs, slimme promotie en marketing. Het fonds wil dat films professioneel gemaakt worden, omdat dat ook bijdraagt aan de technische ontwikkeling van makers. Technisch goed ontwikkelde makers zijn op den duur de beste garantie voor succes. Om deze redenen is in de afgelopen kunstenplanperiode de nadruk op staat van dienst komen te liggen. Dit is helaas niet voldoende gebleken. Nog steeds wordt de Nederlandse filmwereld gekenmerkt door een grote versnippering die een verdere professionalisering in de weg zit. Door concentratie van producenten ontstaan ondernemingen die niet alleen beter in staat zijn grootschalige en hoogwaardige films te maken, maar die ook de stroom van goede en kleurrijke ideeën beter kunnen kanaliseren. Het Filmfonds zal zich in de periode op de volgende onderwerpen richten: Staat van dienst Kwaliteit aanvragen Distributieplan Deskundigheidsbevordering Meer geld voor aanvragers met grote staat van dienst ii.1 Producenten zijn en blijven de voornaamste partner van het Filmfonds. Het is aan hen om de beste projecten te ontwikkelen of op te sporen. In de reglementen is in de loop der jaren de mogelijkheid van aanvragen door anderen dan producenten tot een minimum beperkt. Hoewel staat van dienst een grote rol speelt bij de beoordeling van subsidieaanvragen, zijn er alleen al bij speelfilm 140 aanvragers actief, van wie er 60 realiseringsbijdragen hebben ontvangen. Het aantal van 140 is te hoog. Het is zo opgelopen omdat het fonds per project selecteert. Staat van dienst is de afgelopen jaren wel meegewogen, maar blijkbaar niet zwaar genoeg. Het fonds gaat met enkele gerichte maatregelen de versnippering in de productiesector tegen. In alle categorieën verstrekt het fonds meer subsidie aan minder aanvragers. Per afdeling wordt bekeken hoe dit het beste kan. Voor de lange speelfilm, waar het meeste geld omgaat, is een aantal concrete maatregelen ontwikkeld: Minimumdrempel bij realiseringsaanvragen Tweederde van het maakgeld naar de twaalf beste producenten Professionalisering door ontwikkelen kwaliteitstoets Toetsing achteraf van de besteding van middelen Minimumdrempel bij realiseringsaanvragen Uit onderzoek blijkt dat de kans op succesvolle realisering van een film sterk samenhangt met de ervaring en het gebleken

18 ii. het filmfonds richt zich op professionele filmmakers succes van de producent. Omdat subsidie in principe voor zoveel mogelijk partijen toegankelijk moet zijn, is het zinvol om een eenduidige minimumdrempel in te bouwen: een aanvrager van een realiseringssubsidie zal voortaan minimaal twee films moeten hebben geproduceerd. 140 producenten kregen subsidie: 80 producenten minimaal 0 geproduceerde films 60 producenten minimaal 1 geproduceerde film hiervan: 30 minimaal 2 geproduceerde films Het fonds verwacht dat deze beleidskeuze bijdraagt aan de consolidatie en professionalisering van de filmsector. Deze benadering wil niet zeggen dat het Filmfonds geen oog heeft voor beginnende filmmakers. Er is ruime aandacht voor jong en bewezen talent (zie hoofdstuk III.2). Tweederde maakgeld naar de twaalf beste producenten Door subsidies te verstrekken aan een beperkter aantal makers hoopt het Filmfonds een bijdrage te leveren aan de concentratie en daarmee aan de professionalisering van de Nederlandse filmsector. Concreet betekent dit dat het fonds het subsidiebedrag voor speelfilm opdeelt: tweederde gaat naar de meest succesvolle makers en éénderde naar jong talent. Dit is een aanscherping van de bestaande praktijk. Uit berekeningen van het fonds blijkt dat in de afgelopen jaren 55 procent van het realiseringsgeld terecht is gekomen bij twaalf productiehuizen (bijlage 3/fig. 5). In het nieuwe beleid wordt per jaar op grond van bewezen artistiek en commercieel succes bepaald welke twaalf producenten in aanmerking komen voor tweederde van het realiseringsgeld. Deze verdeling zal regelmatig worden geëvalueerd en getoetst aan de praktijk. Bovendien zal de komende vier jaar bekeken worden welke invloed uitgaat van deze verdeling op de uitvoering van de Suppletieregeling. Een eerste evaluatie heeft eind 2007 al tot enkele aanpassingen geleid, maar de regeling is nog te kort van kracht om te kunnen zien in hoeverre gesubsidieerde films in staat zijn om het beoogde grotere Nederlandse publiek aan te spreken. Tevens wordt bekeken in hoeverre de Suppletieregeling voldoet aan de doelstelling dat filmproducenten in financiële zin profiteren van succesvolle films. Werk aan professionalisering door het ontwikkelen van een kwaliteitstoets In het kader van het bevorderen van professionaliteit wil het Filmfonds de beoordeling van aanvragers verder verfijnen en waar mogelijk objectiveren. Het beoordelen van de kwaliteit van productiehuizen is niet eenvoudig. De beste graadmeter is natuurlijk succes het resultaat van bijvoorbeeld de laatste drie films al kunnen ook andere factoren dan de kwaliteit van een producent bijdragen aan succes. Om de staat van dienst van makers objectiever te kunnen bepalen is het fonds een experiment gestart met een waarderingsmodel, waarin punten worden gegeven voor staat van dienst en recent artistiek en commercieel succes, investeringen van particuliere partijen en kwaliteit van scenario en filmplan. Ook de staat van dienst van regisseur en scenarioschrijver spelen hierin een grote rol. Het model wordt op dit moment, na een eerste bespreking met de Nederlandse Vereniging van Speelfilmproducenten (NVS) en in samenwerking met wetenschappers, verder ontwikkeld. Dit experiment kan worden verfijnd om te komen tot een beoordelingsmethode die de basis vormt voor een door de minister gewenste kwaliteitstoets. Het fonds zal de komende periode hiernaar studie verrichten. Bij de kwaliteitstoets kunnen naast artistieke en commerciële succesfactoren ook bedrijfsmatige factoren een rol spelen. Voorbeelden zijn: een goede planning (onder meer doorlooptijd, die nu gemiddeld anderhalf jaar bedraagt voor een complete speelfilm), een

19 ii. het filmfonds richt zich op professionele filmmakers doordacht distributieplan (doelgroepen, distributiekanalen), gedegen contracten met makers, een actief festivalbeleid en een deugdelijke organisatie. De kwaliteitstoets kan ten slotte uitdrukking vinden in een, eveneens door de minister gewenst, keurmerk voor producenten. Evalueer besteding van middelen door toetsing achteraf Bij het verlenen van subsidie is de toetsing op doelmatige besteding van middelen een voorwaarde. Het fonds wil consequenties verbinden aan toetsing achteraf, voor zichzelf en voor aanvragers. Het fonds is verantwoordelijk voor de toekenning van subsidies aan artistiek veelbelovende en levensvatbare films. De producent is verantwoordelijk voor een effectieve, efficiënte en rechtmatige besteding van de middelen. Kwaliteit aanvragen ii.2 Ondanks de aankondiging in 2007 dat onvolledige aanvragen niet meer in behandeling worden genomen, komt het nog steeds voor dat in ingediende dossiers belangrijke stukken ontbreken. Bij speelfilm heeft de splitsing in twee fasen de administratieve rompslomp voor aanvragers weliswaar verminderd, toch ontbreekt in aanvragen te vaak een synopsis of zijn de rechten niet geregeld. Bij de Suppletieregeling is het merendeel van de aanvragen onvolledig. Ook blijkt dat nogal wat producenten het belang van een heldere regievisie onderschatten. Het helpt als selecteurs zich een levendige voorstelling kunnen maken van hoe een film eruit gaat zien. Al blijft het belang van een sterk scenario onverminderd groot, in binnen- én buitenland wordt steeds strenger gelet op de volledigheid van ingediende filmplannen. Zo leert ook de ervaring bij Eurimages, het coproductiefonds van de Raad van Europa, dat regievisies zwaar wegen. Een manier om de kwaliteit van aanvragen te verbeteren, is door in alle categorieën het aantal indienmogelijkheden voor realisering terug te brengen naar twee per project. Een film die tweemaal is afgewezen, kan dan niet opnieuw worden ingediend. Dit dwingt producenten hun projecten zo krachtig mogelijk te ontwikkelen. Bovendien wordt voorkomen dat projecten al te zeer naar de wensen van de commissie worden gemodelleerd en dat de organisatie overmatig wordt belast door producenten die ideeën alleen maar toetsen. Uit cijfers blijkt dat projecten die veelvuldig worden behandeld, meestal toch geen realiseringssubsidie krijgen (bijlage 3/fig. 6). Distributieplan ii.3 De afgelopen planperiode overziend, moet het Filmfonds constateren dat een aantal artistiek hoogwaardige producties te weinig succes had. De films die in het kader van het project De Oversteek zijn gemaakt, behoren tot de artistiek interessantste van de laatste jaren. Ze zijn goed ontvangen en twee ervan, Guernsey en Langer Licht, werden geselecteerd op festivals (respectievelijk voor de Quinzaine des Réalisateurs in Cannes en de Tiger-competitie in Rotterdam). De films zijn evenwel internationaal onvoldoende aangeslagen en hebben in Nederland weinig publiek getrokken (bijlage 3/fig. 7). De vertonings regeling voor Nederlandse artistieke film, in 2007 in het leven geroepen, probeert hierin verandering te brengen, maar het fonds is van mening dat er meer moet gebeuren om een groter publiek te winnen voor de artistieke film: Al in aanvragen blijven de aspecten vertoning en distributie onderbelicht. Het Filmfonds treft te vaak obligate plannen aan. Bij speelfilm biedt de aanvraag in twee fasen producenten de mogelijkheid om in fase twee met een doortimmerd distributieplan te komen, maar de praktijk blijkt weerbarstig.

20 ii. het filmfonds richt zich op professionele filmmakers Bij de andere categorieën leiden uitbrengplannen helemaal een kwijnend bestaan. Beloning achteraf voor publieksaantallen is de beste aansporing voor een uitgekiende uitbreng, die in ieder geval opnieuw bekeken moet worden als de werkkopie er ligt. Meer aandacht voor doelgroepen en distributiekanalen (film, dvd, tv, internet) kan daarbij helpen. De consument is kritischer en heeft naast een bezoek aan de bioscoop steeds meer keuzemogelijkheden, zoals dvd, video on demand, mobiel beeld en geluid. Het Filmfonds zoekt aansluiting bij de plannen van de NVS, de Dutch Directors Guild (DDG), het Netwerk Scenario schrijvers en het Filmmuseum om de Nederlandse cinematografie digitaal te ontsluiten en zoekt naar mogelijkheden om producenten, regisseurs en schrijvers beter te belonen voor hun inspanningen. Variëren subsidie voor promotie en distributie Als een film eenmaal klaar is, wordt het bestaande uitbrengplan vaak aangepast aan het door distributeurs verwachte resultaat. Het fonds zal na dit moment het plan opnieuw bekijken en vanuit zijn distributieregeling een bedrag ter beschikking stellen. Ook hier wil het fonds in de toekomst strenger selecteren en variabel subsidiëren na raadpleging van betrokken marktpartijen. Voor kansrijke artistieke films moeten grotere bedragen beschikbaar komen. Testvertoningen Testvertoningen kunnen een belangrijk hulpmiddel zijn bij de montage en de uitbreng van een film. Het Filmfonds heeft dergelijke vertoningen zelfs verplicht gesteld. Deze verplichting laat het fonds vallen. Nu makers hiermee bekend zijn, behoort het tot de eigen verantwoordelijkheid van culturele onder nemers om te bepalen of een testvertoning nuttig is of niet. De producent kan voor een tegemoetkoming in de kosten wel een aparte aanvraag indienen bij het fonds. Onderzoek marketingplan voor de Nederlandse artistieke film Het Filmfonds wil onderzoeken hoe het een extra bijdrage kan leveren aan de marketing van artistieke films. Met de brancheorganisaties zal het fonds bekijken wat het hierin kan betekenen. Een voorbeeld is het coördineren van de vertoning van trailers van komende films bij lopende Nederlandse films. CinemaNet en Cinema Delicatessen Ook de snelle ontwikkeling van digitale vertoning vergroot de mogelijkheden van distributie. Het Filmfonds heeft deze trend gestimuleerd met de ondersteuning van CinemaNet Nederland en Cinema Delicatessen. Voor producenten en distributeurs bieden deze verzelfstandigde instanties extra mogelijkheden. Festivals en distributie arthouse film Nederland kent een explosieve groei van het aantal filmfestivals. Het toont de groeiende kracht van film als kunstvorm. Het budget van de regeling festivals staat echter zwaar onder druk. Het ministerie is voornemens subsidie, rechtstreeks verstrekt aan aanvragers van festivals, naar het fonds over te hevelen. Hierbovenop vraagt het fonds, in navolging van de Raad voor Cultuur, euro extra voor deze regeling. De distributie van de buitenlandse arthousefilm is recent overgeheveld van het departement naar het fonds. Ook deze regeling gaat gebukt onder grote budgetkrapte. Om de in de verdrukking komende buitenlandse kunstzinnige films beter tot hun recht te laten komen, wil het fonds euro toevoegen aan de euro die momenteel beschikbaar is voor distributeurs van dit type film.

21 ii. het filmfonds richt zich op professionele filmmakers bevordering van Deskundigheid ii.4 Het Filmfonds zal een deel van de beschikbare scenario gelden inzetten voor talentontwikkeling van jonge schrijvers en regis seurs, mogelijk in samenwerking met het Binger Filmlab en het Netwerk Scenarioschrijvers om nieuwe terreinen te verkennen. Met het Binger worden hierover gesprekken gevoerd. Op een ander gebied werken Fonds en NVS samen met het Binger. Zo zijn er workshops gepland voor moderne marketing en tracking en voor distributiecontracten. Met de DDG, de NVS en het Netwerk Scenarioschrijvers verenigd in het Platform Auteursfilm (PAF) wil het fonds permanent blijven spreken over de ontplooiing van talent. In dit overleg zal ook de ontwikkeling van kunstzinnige films voor een breder publiek (de charismatische kunstzinnige film) aan de orde komen. Praktijkstudies Het Filmfonds verleent bijdragen aan individuele filmmakers die zich op hun vakgebied verder willen professionaliseren. Het betreft kortlopende workshops en cursussen van maximaal één jaar. Er is veel vraag naar deze bijdragen, waarbij het fonds als richtlijn hanteert dat alleen de cursusgelden voor vergoeding in aanmerking komen. Het fonds zal met de Media desk meer cursussen onder de aandacht brengen. Culturele Diversiteit Het Filmfonds zal de opmars van de multiculturele samenleving in de Nederlandse film krachtig bevorderen. Lange speelfilms als Shouf Shouf Habibi!, Het Schnitzelparadijs, Het Paard van Sinterklaas en heel recent Alibi trokken volle zalen en inspireren makers tot nieuwe ideeën. Onder de aanvragers bij het fonds bevindt zich een groot aantal makers met een multiculturele achtergrond. Gebleken is dat zij meer dan gemiddeld moeite hebben door te stromen als regisseur en schrijver. Met enkele gerichte maatregelen, zoals het aantrekken van speciale adviseurs, het stimuleren van de belangstelling voor film maken op scholen (met de Filmacademie) en een spreekuur, moedigt het fonds makers met een multiculturele achtergrond aan. In de komende kunstenplanperiode schept het Filmfonds in samenspraak met zijn adviseurs extra ruimte in het talentontwikkelingsprogramma voor makers met een multiculturele achtergrond. Beurzen De Raad voor Cultuur bepleit beurzen en stipendia voor Nederlandse filmmakers in het buitenland. Alleen met meer geld van OCW kan voor deze gerenommeerde meerjarige opleidingen in het buitenland een studiebeurzenstelsel worden ontwikkeld.

22 Bevorder de eigenheid van de Nederlandse Film iii

23 iii. bevorder de eigenheid van de nederlandse film Naast het cultureel ondernemerschap is het prikkelen van artistieke ontplooiing van jong en bewezen talent het tweede hoofdthema in het beleidsplan. Het Filmfonds is een cultuurfonds dat gespitst is op bijzondere artistieke aanwas om de filmkunst te bevorderen. Naast het steunen van films die volle zalen trekken, moeten staf, adviseurs en intendanten veel gevoel hebben voor bijzondere en kwetsbare films die bij fijnproevers opvallen door aanpak, originaliteit en eigenheid. Zij moeten nieuwe tendensen signaleren op nationaal en internationaal niveau en projecten stimuleren die de profilering van de Nederlandse film ten goede komen. Eigenheid Het Filmfonds vraagt professionele producenten om bij de ontwikkeling van hun plannen eigenzinnigheid en originaliteit voorop te stellen. De Nederlandse film moet het hebben van zijn eigenheid. Succesvolle publieksfilms als Zwartboek en Alles is Liefde kenmerken zich door een typisch Nederlandse eigenheid, die aanslaat bij het grote publiek. Ook bij de alom gewaardeerde kunstzinnige speelfilms als Drift, Guernsey en Langer Licht, de bekroonde animatiefilm Father and Daughter en de succesdocumentaire Forever spat de authenticiteit ervan af. Het Filmfonds wil eigenheid en originaliteit op de volgende manieren bevorderen: Beloon succes Subsidie op maat voor talent Talent en kwaliteit Maakgeld bij intendant Beloon succes iii.1 Bewezen artistiek succes biedt een betere garantie op nieuw succes. In hoofdstuk II deden we plannen uit de doeken om het langetermijnsucces van productiehuizen krachtiger te steunen. Op deze plek gaat het om de beloning van individuele successen. De bestaande stimulans voor artistiek succes wordt uitgebreid. Het fonds trekt in 2009 meer geld uit voor de beloning van artistieke prestaties. Andere bonussen Bij documentaire doet vanaf 2009 een bonus op succes zijn intrede. Het fonds ontwikkelt ook bij animatie en O&O zo n stimulans. Goed aangeschreven kunstenaars kunnen zo extra steun krijgen en de genres worden beter zichtbaar. Ook zoekt het fonds naar mogelijkheden om het aangaan van internationale coproductie aan te moedigen met extra subsidie. Het fonds bestudeert, mede op verzoek van het Netwerk Scenarioschrijvers, een idee voor een vrijplaats die enkele zeer ervaren scenarioschrijvers in de gelegenheid stelt een scenario te ontwikkelen. Dit zou kunnen door per jaar twee of drie stipendia uit te reiken aan succesvolle schrijvers. Suppletieregeling De Suppletieregeling heeft de stimulans voor commercieel succes overbodig gemaakt. Bij die stimulans werden de drie best lopende films beloond, terwijl in de Suppletieregeling bij alle renderende commerciële films de omvang van de verdiensten is gerelateerd aan het commerciële succes. De stimulans voor commercieel succes verdwijnt derhalve. De Suppletieregeling, die van de andere activiteiten van het fonds is gescheiden, stimuleert het aantrekken van marktkapitaal en beoogt commercieel succes te belonen. De supple-

24 iii. bevorder de eigenheid van de nederlandse film tiebijdrage geldt als eigen inbreng van de producent, die via een preferente positie in het terugbetaalschema kan worden terugverdiend. De producent profiteert van de kaartverkoop en krijgt meer mogelijkheden om toekomstige filmprojecten te financieren. Financiering Los van deze financiële injecties wil het fonds de komende jaren met producenten tot een actieplan komen om structureel meer financiële armslag voor de Nederlands film te krijgen. Dat kan door met ijzersterke argumenten meer geld te vragen aan de overheid. Belangrijk is dat de hele branche zich achter één concreet plan opstelt: of dat nu herziening van het BTW-convenant is, toeslag op een bioscoopkaartje of belasting op dvd s. Het fonds is bereid om hier de regie te voeren. Betere financiering moet ook kunnen met heldere afspraken binnen de productie- en distributieketen en door van distributeurs en bioscoopexploitanten daadwerkelijk een bijdrage te vragen. Hiervoor is meer inzicht nodig in de opbrengsten van films tot en met de dvd-verkoop en verkoop in het buitenland In dit verband steunt het fonds het initiatief van de NVS, de DDG en Netwerk Scenarioschrijvers voor een digitaal platform. Dit platform draagt bij aan de auteursrechtelijke positie van filmmakers, professionalisering en verbetering van hun inkomenspositie. Ook staat het fonds positief tegenover het actieplan auteursrecht van de DDG. Initiatieven die leiden tot hogere investeringen van vertoners (NVB) en distributeurs (NVF) juicht het fonds van harte toe. Zij kunnen bijdragen aan een groter succes voor de Nederlandse film én aan het eigen zakelijke succes. Subsidie op maat voor talent iii.2 Animatie O&O Documentaire Speelfilm E-cultuur Snelloket Flexibele subsidiëring kan diversiteit helpen. Na het geslaagde experiment bij speelfilm wil het Filmfonds met ingang van 2009 bij alle categorieën de maxima laten vervallen. Het moet mogelijk worden om meer reliëf te geven aan het filmaanbod door bijzondere films een bijzondere subsidie te verlenen. Ook bij ontwikkeling wordt het mogelijk om de bestaande maxima te overschrijden, mits met redenen omkleed. Het fonds stelt meer geld beschikbaar voor meeschrijvende auteurs, regisseurs, scriptdoctors of scenariocoaches. Het gaat hier om begeleiding op maat. Animatie Ontplooiing van talent bij animatie richt zich de komende vier jaar op meer korte animatiefilms en de productie van de eerste lange animatiefilm sinds Om de ambities kracht bij te zetten volgt op de budgetverhoging van 2006 een nieuwe, forse verhoging met drie ton ten opzichte van het vorige kunstenplan. Tevens zal mogelijk in samenwerking met het Stimuleringsfonds een intendant worden aangesteld, belast met talentontwikkeling, innovatie en begeleiding. Hij zal ook aandacht schenken aan de toenemende toepassingen van animatie in andere genres.

25 iii. bevorder de eigenheid van de nederlandse film De mogelijkheden en de belangstelling voor animatie zijn de afgelopen jaren spectaculair gestegen. Adviesbureau Berenschot, dat op verzoek van het Filmfonds een quick scan deed naar de animatiewereld, wijst op de vele mogelijkheden van animatie. Het beleid van het fonds om jonge animatiefilmers te steunen heeft tal van filmplannen losgemaakt, die door afnemende belangstelling van omroep en andere financiers moeilijk te realiseren zijn. Hier zijn extra inspanningen gewenst, maar pas na scherpe selectie. Lange animatiefilms zitten in de hele wereld in de lift. Veel Europese landen (België en Denemarken voorop) leveren met de regelmaat van de klok artistiek hoogwaardige films af. Maar ook Nederland kent een flink aantal met internationale prijzen overladen talenten, zoals Rosto en Michael Dudok de Wit. De tijd is rijp voor een lange animatiefilm. Fondssubsidie hiervoor komt uit de regeling lange speelfilm en, mits aan de voorwaarden voldaan, de Suppletieregeling. Animatiefilmers zelf bepleiten extra aandacht voor scenario s. Hier ligt een taak voor de intendant. Daarnaast stimuleert het fonds de productie van korte films (bijvoorbeeld van drie minuten) die meer kans hebben een publiek te bereiken (via bioscoop, internet en televisie). Op deze manier hoopt het fonds de belangstelling van omroepen, distributeurs en bioscopen voor animatie terug te winnen, zodat artistieke prestaties van animatiefilmers door een groter publiek gezien worden. Onderzoek & Ontwikkeling O&O staat bij uitstek open voor experiment en onderzoek naar grensverleggende vormen van verbeelden met audio visuele middelen. Enerzijds wordt scherp geselecteerd op goed doortimmerde ideeën voor filmisch onderzoek, anderzijds brengt het open staan voor nieuwe, eigenzinnige filmische benaderingen met zich mee dat de uitkomst soms ongewis is. Ook hier zijn scherpe keuzes nodig wat betreft ideeën, wijze van aanpak en staat van dienst. Uitgesproken ideeën van talentvolle makers moeten ruim baan krijgen. Tegenover vernieuwende ideeën van jonge, eigenzinnige makers voor een lager budget wordt een welwillender houding ingenomen, opdat nieuw talent kan rijpen. Documentaire Bij documentaire neemt de rol van het Filmfonds toe door afnemende inspanningen van de omroep, terwijl het aantal bioscoopbezoekers stijgt. Ook hier is de druk op het budget boven matig hoog. Om aan de behoefte van het groeiende publiek te voldoen, moet er meer productiegeld komen voor documentaires. De Nederlandse documentaire blijft succesvol binnen en buiten de landsgrenzen. In de Nederlandse bioscoop hebben de afgelopen jaren films als Forever, Buddha s lost Children en Goud het erg goed gedaan. In het buitenland zijn retrospectieven gewijd aan belangrijke Nederlandse makers als Heddy Honigmann, Jos de Putter en Frank Scheffer. De financiële middelen voor documentaire zijn de afgelopen kunstenplanperiode niet gegroeid. Ervaren makers zijn volop aan het werk, maar de groei van nieuw talent dreigt ernstig achterop te raken. De budgetten uit Hilversum zijn de laatste jaren teruggelopen, waardoor het fonds zich gedwongen ziet zijn inspanningen per film te verhogen. Het reguliere budget geeft echter geen ruimte. Hierdoor neemt het aantal fondsdocumentaires af. Met een ruimer budget heeft het Filmfonds de ambitie per jaar minimaal vijftien films te steunen. Met de publieke omroep wordt samengewerkt in het Teledoc-project, waarin boven op de uit de reguliere middelen door het Filmfonds gesteunde films een extra aantal documentaires gezamenlijk zal worden gefinancierd.

26 iii. bevorder de eigenheid van de nederlandse film Het ontwikkelings- en begeleidingsbudget wordt verruimd om meer filmplannen uit te werken. Als opvolger van het project Every Picture Tells A Story (EPTAS) komt er naast de bonus voor succes een wild card om buiten het selectiesysteem om jaarlijks afgestudeerde makers met euro een documentaire te laten maken. Lange speelfilm Het Filmfonds gaat met een ambitieus project talentvolle regisseurs en schrijvers selecteren die worden begeleid door ervaren producenten. In dit initiatief komen verschillende (speel)films tot stand binnen de driehoek producent, regisseur en schrijver met als doel om gezamenlijk met de NVS, de DDG, het Netwerk en de publieke omroep nieuwe en bewezen talenten sneller tot ontwikkeling te laten komen. Er wordt geld apart gezet om deze makers gedurende een langere periode te steunen. Met de partners wordt momenteel over verdere invulling van dit plan overleg gevoerd. Hierbij is ook de Telefilm betrokken, het omroepproject voor televisiefilms, dat mogelijk in dit grotere initiatief kan worden ingepast. Dit plan komt boven op de bestaande projecten ter bevordering van talent, waarin het Filmfonds met omroepen en andere fondsen samenwerkt (bijlage 3/fig. 8). Deze vormen een getrapt model, waarin jonge makers na hun eindexamenfilm een marsroute bewandelen op weg naar een lange speelfilm via KORT! (10 minuten), One Night Stand (40 minuten) en De Oversteek (debuut of tweede film). Om doorstroming te bevorderen is het Filmfonds voorstander van meer regie en samenhang tussen de hierboven genoemde verschillende projecten. In de selectieprocedure zouden de resultaten van voorgaande projecten een grotere rol mogen spelen. Veelbelovende talenten moeten zoveel mogelijk aan de slag blijven. Met het Stimuleringsfonds wordt overlegd over uitbreiding van het project One Night Stand. De afgelopen jaren heeft het Filmfonds van de minister driemaal twee miljoen euro gekregen om de artistieke film te stimuleren. Dit geld is gebruikt voor het experimentele project De Verbeelding, waarin de grens tussen de experimentele en de kunstzinnige film wordt verkend (in samenwerking met de Mondriaan Stichting). Het overige geld is besteed aan meer productiegeld voor enkele kansvolle films, internationale coproducties en een jeugdfilm. Het heeft geleid tot een opbloei van artistieke projecten. Het fonds vraagt de minister om deze extra subsidie van twee miljoen te continueren om deze activiteit voort te kunnen zetten. Een substantieel deel van dit bedrag is bestemd voor de Vertoningsregeling voor Nederlandse arthousefilms die in 2007 voor drie jaar van start is gegaan met subsidie van de minister. Voor jeugdfilms met een artistieke ambitie, is het project Cinema Junior in het leven geroepen. De Raad voor Cultuur pleit voor meer van deze films*. Het Filmfonds breidt met de publieke omroep dit project uit naar gemiddeld één artistieke jeugdfilm per jaar. De bestaande commissie Jeugd beslist nu nog enkel over scenario-ontwikkeling, maar zal een grotere rol krijgen bij de selectie voor realiseringssubsidie. E-cultuur De revolutie op het gebied van e-cultuur gaat razendsnel. Het aantal projecten dat niet meer gebonden is aan één bepaalde discipline, categorie of platform groeit jaarlijks. Het Filmfonds staat open voor deze ontwikkelingen. Het neemt al deel in de Interregeling, de speciale subsidie van OCW aan samenwerkende fondsen voor vernieuwende en multidisciplinaire projecten, maar er is in het veld en bij het fonds behoefte aan meer initiatieven. ** Omdat e-cultuur op talloze vlakken opduikt en het Filmfonds onmogelijk overal actief kan zijn, staat de filmische benadering van projecten voorop: verhaalvorm en visualisering. * adviesrapport 'Kinderfilm, naar een volwassen beleid' van de Raad voor Cultuur, 2006 ** onderzoek 'Het Nederlands Fonds voor de Film binnen E-Cultuur' van Wolting/Olde Rikkert, 2008

27 iii. bevorder de eigenheid van de nederlandse film In sommige gevallen wordt, net als bij O&O, de voorwaarde van bioscoopvertoning vervangen door vertoning in een openbare ruimte. Om expertise te kweken op het terrein van e-cultuur zal het fonds in de periode een speciale adviseur voor e-cultuur aanstellen, die fungeert als aanspreekpersoon. Bij hem worden e-cultuurplannen ingediend, waarna een toets volgt op het criterium van filmische benadering. De adviseur bepaalt de route door het fonds: documentaire, speelfilm, animatie of O&O. Hij neemt deel aan de vergadering van de betreffende adviescommissie om het project toe te lichten. Deze adviseur volgt de tendensen in het veld, bezoekt festivals en eindexamenpresentaties en bevordert innovatie in alle categorieën. Bij speelfilm is deze innovatie in 2007 ingezet met het project De Verbeelding. De adviseur onderzoekt ook de mogelijkheid van enkele bijzondere initiatieven, zoals een wild card voor bepaalde makers, en hij bestudeert of het fonds serious games moet stimuleren, al of niet in samenwerking met de omroep en het Stimuleringsfonds. Snelloket Door de snelle technische ontwikkelingen is het voor makers steeds eenvoudiger om zonder of met een klein beetje subsidie films te maken. Juist onder deze groep filmmakers gaan vele nieuwe ideeën schuil, die het fonds als aanjager van eigenzinnigheid moet steunen. De manier van werken van deze vernieuwers strookt niet altijd met de procedures van het fonds. Daarom creëert het fonds een snelloket, waar de aanvraagprocedure eenvoudiger is en sneller besloten wordt wel of niet bij te dragen. Het gaat hier om relatief kleine bedragen (maximaal euro per project) en om filmplannen met een relatief eenvoudig productieproces. Voor deze makers wordt euro apart gezet. Kleinschaligheid staat voorop, ook in de begroting. De regeling staat open voor alle categorieën. Een adviseur toetst op kwaliteit, professionaliteit en eigenzinnigheid en wijst een aanvraag vervolgens toe of af. Jonge makers kunnen via deze laagdrempelige procedure snel aan de slag. Ze moeten kunnen overleggen: filmplan (scenario, plan van aanpak, regievisie), begroting, cv en eventueel reeds gemaakte opnamen. talent en kwaliteit iii.3 Artistiek talent en kwaliteit, gekoppeld aan professionaliteit, zijn de criteria voor selectie, die gemaakt wordt door adviseurs en intendanten. Het Filmfonds heeft met adviseurs goede ervaringen. Ze zijn deskundig en betrokken en gaan consciëntieus te werk. Het ideale aantal per commissie is drie, schreef Suzanne van Voorst in haar rapport* over advisering, tenzij extra expertise welkom is (bepaalde genres, technische kennis, marktkennis). De minister heeft in zijn uitgangspuntenbrief het Filmfonds gevraagd nader in te gaan op de beoordelingscriteria. Stroomlijnen criteria De verschillen in beoordelingscriteria per categorie worden zoveel mogelijk teruggebracht. Bij lange speelfilm zijn de afgelopen jaren veranderingen doorgevoerd die de selectiemethode verhelderen. De andere categorieën zullen zoveel mogelijk worden gestroomlijnd naar dit voorbeeld. De aangekondigde proef met een waarderingsmodel met punten kan hierbij van dienst zijn. Bij speelfilm maakt de komst van de Suppletieregeling het mogelijk films te subsidiëren die op artistieke gronden niet door de selectie komen, maar die wel voldoende marktfinanciering hebben gevonden om aan de voorwaarden van de Suppletieregeling te voldoen. Dat neemt niet weg dat uit het * Een goed advies, 2002

28 iii. bevorder de eigenheid van de nederlandse film budget voor lange speelfilm behalve artistieke films, ook films die een breed publiek aanspreken worden gesteund die artistieke waarde hebben. Budget De adviescommissie heeft in elke categorie jaarlijks een door het fonds van tevoren bekendgemaakt bedrag ter beschikking. Om aan te geven dat het hier gaat om de selectie van topkwaliteit wordt het aantal indienmomenten van realisering bij lange speelfilm teruggebracht van vijf naar vier per jaar. Bij de Suppletieregeling kan continu worden ingediend. Bij animatie en O&O is het aantal indienmomenten ook maximaal vier. Alleen bij documentaire, waar de actualiteit van groot belang kan zijn, wordt vaker ingediend. De commissie houdt overzicht over de filmplannen en weegt ze ten opzichte van elkaar af. De website van het fonds houdt op toegankelijke wijze alle toekenningen bij. Vaste adviseurs Alle categorieën werken met vaste adviseurs, die voor een bepaalde periode worden benoemd. De fondsstaf houdt overzicht over wat is toegekend en voor zover mogelijk wat er aan indieningen nog te verwachten valt. De commissie speelfilm telt minimaal twee vaste adviseurs, die elke twee jaar rouleren. Het profiel van deze vaste adviseurs schrijft een brede kennis van film scenario, publieksbereik, artistieke potentie voor. Deze twee leden worden per vergadering bijgestaan door een steeds wisselende adviseur en indien nodig door specialisten. De afdeling speelfilm stelt van tevoren met een financieel ter zake kundig commissielid een zakelijk advies op over een filmplan, en de hoogte van het budget, dat wordt ingebracht op de vergadering. Bij speelfilm stellen de meeste aanvragers er prijs op hun plan mondeling toe te lichten. Bij andere categorieën is om doelmatigheidsredenen alleen een mondelinge toelichting vooraf moge- lijk op initiatief van de commissie. In alle gevallen is na het besluit op de aanvraag een gesprek mogelijk. Hoogte bijdrage Bij speelfilm stelt de commissie in de eerste fase ook de hoogte van de subsidie vast. Ze kijkt hierbij naar de hoogte van de gevraagde bijdrage, het budget, de kwaliteit van het project en de gemiddelde fondsbijdrage. De commissie kan voor kansrijke projecten met veel artistieke kwaliteit hogere bijdragen blijven uittrekken, mits gemotiveerd in het advies. Ook zal ze inspanningen van andere partijen, zoals distributeurs, omroep of sales agents, betrekken in de afwegingen. In 2007 en 2008 is enkele malen een miljoen euro toegekend, omdat de commissie geloofde in de artistieke potentie van deze projecten. Maakgeld bij intendant iii.4 De komst van de intendant bij lange speelfilm symboliseert voor veel makers de omvorming van het Filmfonds van een bureaucratische tot een toegankelijke instelling. Het contact is snel, rechtstreeks en vruchtbaar. Aanvragers waarderen de vakkennis. De regel dat intendanten elke twee jaar wisselen garandeert dat er verschillende smaken aan bod komen en stelt hen in staat compromisloos te werk te gaan. Bij documentaire is voor een afgezwakte vorm van het intendantschap gekozen: het hoofd is een maker uit het veld die met de adviseurs de selectie verricht. Bij animatie start in 2009 een experiment met een intendant die adviseert en begeleidt. De beslissing over een maakbudget wordt later genomen. Tot dan ligt de selectie, net als in de categorie O&O, bij de commissie-

29 leden. Het fonds zal vanaf 2009 ook elders intendantprocedures invoeren, zoals bij het snelloket (zie III.2/snelloket). iii. bevorder de eigenheid van de nederlandse film Twee routes bij speelfilm De mogelijkheid om selectie door intendanten te laten verrichten wordt bij speelfilm verscherpt en uitgebreid. Er komt naast de selectie door de adviescommissie een volwaardige tweede route via de artistieke en commerciële intendanten. Het maakgeld is verhoogd naar drie miljoen per intendant voor zijn hele zittingsperiode. Hij verbindt zich met een realiseringssubsidie aan minimaal vijf films. De omvang van de bijdragen kan ook hier naar eigen inzicht variëren. Selectieve scenariobegeleiding De filmbrief vraagt het Filmfonds om de taak van de intendanten bij scenariobegeleiding in te perken (bijlage 3/fig. 9). De nadruk moet meer liggen op selectie. Vanaf 2008 wordt het aantal scenario s dat een intendant begeleidt, beperkt tot maximaal twintig. Daarnaast wordt vastgesteld dat deze projecten pas kunnen worden ingediend bij de adviescommissie als de intendant schriftelijk heeft meegedeeld het project niet verder te willen ontwikkelen. De intendant kan ook op het gebied van deskundigheidsbevordering een rol spelen in de plannen van het fonds. In het verleden hebben intendanten workshops en thema-avonden gehouden. Bij aanvang geven de intendanten aan welke prioriteiten ze aanbrengen in hun selectie.

30 Kijk naar het buitenland i v

31 iv. kijk naar het buitenland Nederlandse filmmakers vinden moeilijk aansluiting bij de internationale filmwereld. Nederland is een relatief kleine markt en de bestaande subsidiesystemen dwingen filmmakers niet echt over de grens te kijken, waardoor netwerken te fragiel blijven om internationaal aan de weg te timmeren. Ervan uitgaande dat selectie in het buitenland bijdraagt aan de kwaliteit van het filmproduct uit Nederland, acht het Filmfonds het meenemen van de internationale dimensie van belang. Het Filmfonds wil de filmmakers overhalen meer naar het buitenland te kijken met de volgende middelen: Coproduceren moet Nieuwe grenzen Holland Film meer armslag HGIS stimuleert Coproduceren moet iv.1 Voor diepgaande ontplooiing van artistieke film moeten producenten participeren in internationale coproducties en toegang krijgen tot grotere netwerken en bredere distributiekanalen, zoals internationale festivals. Ze moeten ook op de hoogte zijn van de creatieve vernieuwing buiten de landsgrenzen. Dit gebeurt te weinig, omdat het schort aan oriëntatie op het buitenland en omdat er in Nederland slechts beperkt financiering te vinden is om buitenlandse partners te interesseren. Er moet meer geld komen voor internationale coproducties. Het fonds wil hier, afhankelijk van de kwaliteit van projecten, euro extra voor reserveren. Daarnaast gaat het fonds deelname aan internationale coproducties daad werkelijk belonen: mogelijk financieel, mogelijk via het waarderingsmodel. Het coproductiebeleid van het fonds is gebaseerd op drie pijlers: internationale afspraken, wederkerigheid en artistieke kwaliteit. Internationale afspraken Het Filmfonds bouwt internationale samenwerking uit, met onder andere Eurimages, het Vlaams Audiovisueel Fonds en Duitse fondsen. De regeling met Vlaanderen bevalt beide partijen uitstekend; producenten leren samenwerken en de coproducties doen het beter bij Eurimages. Bijkomend voordeel is dat de regeling de zorg over wederkerigheid wegneemt. Besloten is dat documentaire en animatie de speelfilm volgen door in de coproductieovereenkomst met Vlaanderen jaarlijks twee films per fonds te steunen. Het zou mooi zijn als door het beschikbaar komen van meer geld soortgelijke overeenkomsten kunnen worden gesloten met andere partners. Wederkerigheid Het fonds wil graag het aangaan van internationale minderheidscoproducties stimuleren, maar dit kan niet zonder het omgekeerde: financiële steun uit het buitenland voor Nederlandse producties. In het verleden is geregeld te veel geld naar het buitenland gevloeid in verhouding tot wat er binnenkwam. Met sommige landen heeft Nederland een negatieve balans, met andere een positieve. Wederkerigheid zal bij het fonds nooit een doel op zichzelf zijn, maar de verhoudingen kunnen ook niet volledig uit het oog worden verloren. Artistieke kwaliteit Het Filmfonds houdt altijd de mogelijkheid open om, behalve in internationale samenwerkingsverbanden, deel te nemen in artistiek interessante projecten met minder voor de hand liggende partners, zoals het Hubert Bals Fonds, die producenten aanzetten tot het leggen van waardevolle contacten.