Inleiding tot het economische recht

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inleiding tot het economische recht"

Transcriptie

1 Inleiding tot het economische recht Contactpersoon: woensdag 03/10/2012 Indelingen van het objectief recht: Afdeling 1: Publiek- en privaatrecht: Publiekrecht: regels rond werking/organisatie van overheidsinstellingen en de verhouding tussen overheid (als overheid) en burgers (vaak dwingend recht) - grondwettelijk recht - administratief recht - straf- en strafprocesrecht - belastingrecht Privaatrecht: regels rond relatie tussen burgers onderling (vaak aanvullend recht) - burgerlijkrecht - handelsrecht - vennootschapsrecht Gemengde rechtstakken: = rechtstakken die zowel een verband hebben met publiek- alsook privaatrecht - economisch recht - socialezekerheidsrecht Afdeling 2: Grondwettelijk recht/constitutioneel recht = handelt over normen die in de grondwet van de Staat werden vastgelegd Twee grote groepen: - fundamentele regels in verband met de organisatie en structuur van de Staat - fundamentele rechten bij de verhouding tussen burgers en de Staat Afdeling 3: Administratief recht = regels die werking en organisatie van het bestuur regelen Het bestuur: - uitvoerende macht (federale regering en regeringen gemeenschappen/gewesten) - administratieve overheden (provincies/gemeenten) - overheidsinstellingen met openbare dienst! omvat alsook motiveringsplicht en hoorplicht

2 Afdeling 4: Strafrecht = regels omtrent het optreden van de overheid tegen bepaalde gedragingen van personen (opsomming misdrijven, de kenmerken van de misdrijven en eventuele sancties)! overheid heeft monopolie op geweld Afdeling 5: Stafprocesrecht = regels omtrent het opsporen, vervolgen, onderzoeken en berechten van misdrijven Afdeling 6: Belastingrecht = rechten van de overheid met betrekking tot bepaling, inning en betwisting van belastingen Belastingen: heffingen (zonder aanwijsbare tegenprestatie) waar de overheid zijn betalingen meedoet. Afdeling 7: Internationaal publiekrecht (of volkenrecht) = regels rond verhoudingen tussen: - nationale staten - staten - internationale organisaties Bevat meerdere andere takken: - gewoonterecht - diplomatiek recht - verdragsrecht - oorlogsrecht - recht van (niet-)gouvernementele organisaties - internationale gerechtshoven Afdeling 8: Gerechtelijk privaatrecht = behoort tot het privaatrecht = regels rond procedure van burgerlijke rechtbanken (organisatie, samenstelling, ) Afdeling 9: Burgerlijk recht = behoort tot het privaatrecht = regelt verhouding tussen burgers (exclusief de bijzondere regels) = terug te vinden in Burgerlijk Wetboek Burgerlijk recht - vermogensrecht - zakenrecht: betrekking zakelijke rechten (eigendomsrecht e.a.) - verbintenissenrecht: regelt ontstaan, inhoud en uitvoering van verbintenissen - contractrecht - Personen-/familierecht: bepaalt de staat v/d persoon (naam, woonplaats, nationaliteit, ) - Familiaal vermogensrecht: regelt vermogensrechtelijke gevolgen van familiale verhoudingen

3 - erfrecht - huwelijksvermogensrecht Afdeling 10: Handelsrecht = behoort tot het privaatrecht = afwijkend privaatrecht van toepassing op handelaars en koophandel (voornamelijk terug te vinden in Wetboek van Koophandel) Afdeling 11: Vennootschapsrecht = behoort tot het privaatrecht = afwijkend privaatrecht van toepassing op economische vennootschappen Wanneer vennootschap: terug te vinden in Codex Afdeling 12: Socialezekerheidsrecht = behoort tot publiekrecht en privaatrecht = vorm van sociaalrecht = bevat garanties die overheid biedt aan sociaal zwakkere groepen = alsook regels over innen en uitbetalen v/d sociale zekerheid Arbeidsrecht: = vorm van sociaalrecht = regels omtrent arbeid = regels rond verhouding tussen werknemers en werkgevers Afdeling 13: Economisch recht: = behoort tot publiekrecht en privaatrecht = regels rond ingrijpen overheid binnen economie ( mededingingswet, eetwarenreglementering, vestigingswetgeving) = straffen op schenden van economisch recht zijn: economisch strafrecht

4 De rechtstaat: Recht geldt enkel voor bepaald domein en is verbonden met dit domein (vaak een staat) Rechtstaat: uitvaardigen, toepassen en naleven van rechtsregel in bepaalde Staat via door recht geregelde procedures = geen hoogste (dictatuur) leider die beslist = regels gelden voor onderhorigen en gezagsdragers = vaak hand in hand met democratie = rechten onderhorigen staan in grondwet (hebben ook inspraak op wijzigingen) Kenmerk van rechtstaat en democratie: Scheiding der machten (Montesquieu) = in grondwet vastgelegde verschillende functies van de staat - wetgevende macht - uitvoerende macht - rechterlijke macht doel: machtsconcentraties vermijden Bronnen van het recht: 1. De wet = van bindende aard - Materiële wet: algemene rechtsregels met onpersoonlijk karakter Burgerlijk wetboek - Formele wet: beslissingen v/d wetgevende macht = deel v/d materiële wet, uitgevaardigd door wetgever Wetgever: decreet, gemeenschappen, kamer, senaat, koning, ordonnanties (Brussel Hoofdstedelijke raad) 2. Het gewoonterecht = van bindende aard = gevestigde gebruiken die door de rechtsgenoten aanzien worden als bindende rechtsregels (vaak een bepaalde traditie aan de basis zeker van toepassing in handelsrecht) Voorbeeld (bindende regel op gewoonterecht): - Aansprakelijkheid voor gelijke delen (aanvullend recht) = alle partijen die contract afsloten draaien op - Hoofdelijke aansprakelijkheid = schuldeiser mag zelf beslissen wie opdraait (andere verdeling van schuld) illustratie: meerdere handelaars, één iemand kan aangesproken worden voor alle schuld = voornamelijk voordelen voor schuldeiser: - schuldeiser kan simpele procedure uitvoeren - wanneer iemand niet kan betalen, kan iemand anders er voor opdraaien

5 3. Algemene rechtsbeginselen = van bindende aard = door de rechtspraak gecreëerde rechtsprincipes = basisprincipes voor de rechtsorde, worden als normaal aanzien rechter moet beide partijen aanhoren 4. Rechtspraak = van gezaghebbende aard (het is niet verplicht deze regels te volgen, niet-bindend) = geheel van uitspraken van rechtscolleges waarbij rechtsgeschillen worden beslecht = rechters zijn niet verplicht andere rechters te volgen (zelf niet als deze hoger zijn in rang) 5. Rechtsleer = van gezaghebbende aard = uitspraken van derden die rechters inspireren en/of beïnvloeden uitspraken van professoren en/of auteurs over een bepaald onderwerp waar niet echt duidelijkheid over bestaat Het rechtssubject: 1. Natuurlijke persoon = elk persoon van vlees en bloed = bezit basisrechten en plichten! bepaalde rechten kan men verliezen door veroordeling! Burgerlijke dood: het verlies van alles rechten (bestaat niet meer) = voorbeeld zijn slaven of verbannen personen (hebben geen recht, je mag er alles meedoen) 2. Rechtspersoon = samenwerkingen tussen personen op grond van overeenkomst = overheidsinstellingen met bepaald doel (Staat, gewesten, gemeenten, EU, ) Vaak heeft een rechtspersoon een vertegenwoordiging van natuurlijke personen Rechtspersonen en natuurlijke personen verschillen: (specialisatiebeginsel) - natuurlijk persoon kan bijvoorbeeld trouwen - rechtspersoon kan niet trouwen, het is nl. een overeenkomst, bedrijf, instelling Publiekrechtelijke rechtspersonen: = overheidsorganen en instellingen door overheid met staatsgezag bekleed staat, gewesten, gemeenschappen, provincies, gemeenten... Bevoegdheid hangt meestal af van gebied en maatschappelijk belang! zowel openbare diensten als ondernemingen op overheidsinitiatief worden meegerekend Privaatrechtelijke rechtspersonen: = instellingen of groeperingen door privaat initiatief ontstaan met rechtspersoonlijkheid (zie pagina 52) - vennootschappen - verenigingen zonder winstoogmerk - stichtingen - beroepsverenigingen

6 Subjectieve rechten: = op objectief recht gesteunde aanspraken die een persoon toelaten op een bepaalde manier te handelen Mensen zijn handelingsbekwaam, al zijn er uitzonderingen: - elk minderjarig persoon - dementerende - verkwisters (gokverslaafden) - Vaak wordt er bij handelingsonbekwaamheid een curator aangesteld die beslissingen neemt voor de zwakkere partij 1. Politieke rechten = rechten van personen t.o.v. de overheid - politieke vrijheden: vrijheid om zich in democratie te ontplooien - participatierechten (democratie): burger kan meedoen aan overheidsbeleid (stemrecht) - sociaaleconomische rechten: burgers hebben recht op goede publieke goederen en financiële tegemoetkomingen 2. Civiele rechten = rechten van burgers t.o.v. medeburgers Twee grote groepen: - patrimoniale rechten: rechten waardeerbaar in geld - zakelijkrecht: recht tot rechtstreekse aanspraak van een persoon op een zaak (wanneer je iets koopt, wordt dit je eigendom) Verschillende soorten zakelijkrecht: - eigendomsrecht - erfdienstbaarheden - recht van erfpacht - recht van opstal - vorderingsrecht/persoonlijk recht: recht tot aanspraak op een prestatie vanwege een persoon wanneer je contractafsluit (voorbeeld voor Thuis te zien) heb je recht om dit ook effectief te gaan zien - niet-patrimoniale rechten: rechten niet-waardeerbaar in geld (vallen buiten de handel) - persoonlijkheidsrecht: recht op eer, goede naam, privacy en berouw - familiale rechten: rechten in verband met de onderlinge situatie tussen een persoon en zijn familie (huwelijk, ouderschap, voogdij, adoptie, afstamming )

7 Indeling ook mogelijk via: - Vorderingsrechten of persoonlijke rechten: zie hierboven - Intellectuele rechten: = behoren tot de patrimoniale rechten = geen betrekking op zaak of persoon, wel op onlichamelijke voorwerpen of geestelijke voortbrengselen - auteursrecht (zowel patrimoniaal als niet/extra-patrimoniaal) - octrooirecht - merkenrecht Rechtsfeit en rechtshandeling: Rechtsfeit: elk feitelijk gegeven (gebeurtenis, situatie, handeling) waar in het objectief recht juridische gevolgen zijn aangekoppeld Drie soorten: - feiten die voorvallen zonder menselijk handelen (de geboorte, pensioenleeftijd bereiken) - feiten die onbewust voor rechtsgevolgen zorgden (iemand slaat een ander) - feiten die bewust voor rechtsgevolgen zorgden (behoort tevens tot rechtshandelingen) Rechtshandeling: handeling die zorgt dat de persoon zijn rechtsgevolgen bewust wijzigen = rechtsgevolgen beïnvloeden de rechtstoestand van een persoon = hij krijgt/verliest/wijzigt rechten/verplichtingen die hij reeds bezat - adopteren van een kind - afsluiten van een contract - aanmaken van een testament Partijen: zij veroorzaken de rechtshandeling Rechtsopvolgers: zij nemen de rechtshandeling over (worden erdoor beïnvloeden) Verbintenisrecht: het geven, doen of niet doen voortvloeiend uit rechtshandelingen - meerzijdig verbintenisrecht: het afsluiten van een contract - eenzijdig verbintenisrecht: het beloven van een beloning (je hond loopt weg, 300 euro voor vinder, verplicht dit te geven)

8 Onrechtmatige daad: = verbintenissen die voortvloeien uit menselijke handelingen waar de wet rechtsgevolgen aan vastknoopt - je veroorzaakt botsing, moet je voor opdraaien Aansprakelijkheidsrecht: = Art / 1383 Burgerlijk Wetboek Enkel voor handeling die objectief onrechtmatig is en waarvan de onrechtmatigheid ook aan de dader kan worden gekoppeld, zal leiden tot schuld = als een slachtoffer de schuld van een dader niet kan aantonen, zal hij niet vergoed worden Objectieve-/risico aansprakelijkheid: wet die het mogelijk maakt om in bepaalde situaties schuld toe te kennen zonder dat de onrechtmatigheid moet worden aangetoond Uitbaders van een kerncentrale dragen bij een eventuele ontploffing altijd schuld, zelf wanneer de ontploffing werd veroorzaakt door een natuurramp. Ze namen namelijk het risico om een kerncentrale op te starten en uit te baden, het nemen van dit risico gaat gepaard met het dragen van de schuld Quasi-contracten: Zaakwaarneming: het beperken van schade voor derden en het recht om de kost voor deze schadebeperking in te brengen Buur zijn dak zakt in, hij is er niet. Je herstelt dit dak voor 500 euro, waardoor heel zijn woonst wordt gered van overvloedig veel water. Buur komt terug thuis en is verplicht de 500 terug te betalen. Onverschuldigde betaling: bij betaling naar een verkeerd persoon, is deze persoon verplicht het bedrag terug te storten. Hij die fout stortte, dient wel op de draaien voor de eventuele kosten. Iemand stort 500 op mijn rekening en eist dit terug, ik ben verplicht dit terug te storten, maar kan eventuele kosten wel aanrekenen Verrijking zonder oorzaak: iemand wordt verarmd, een ander verrijkt, zonder juridische oorzaak (staat niet in Burgerlijk Wetboek)

9 Aansprakelijkheid van eigen foutieve daad: = Art / 1383 Burgerlijk Wetboek Drie basis elementen nodig: - fout - schade - oorzakelijk verband 1. Fout = onrechtmatig handelen en schuldbekwaamheid/toerekenbaarheid aan dader Onrechtmatig handelen: - schending van specifieke regel: makkelijk aantoonbaar voor een slachtoffer (al zal dader proberen aan te tonen dat de overtreding niet aan hem te wijten, onvermijdbaar was) - schending van zorgvuldigheidsnorm: zich niet gedragen als een zorgvuldig en normaal persoon = mens is verplicht zich te gedragen als bonus pater familias (goede huisvader) iemand sterft door ingrijpen van een arts, is dit strafbaar? Men kijkt naar wat een normale, zorgvuldige arts zou gedaan hebben en/of dit strookt met het gebeuren waardoor de persoon stierf Schuldbekwaamheid en toerekenbaarheid = bij het begaan van een fout, moet men nagaan of de dader in staat was zijn fout te beseffen/voorkomen - kinderen zijn pas schuldbekwaam vanaf 7 jaar. Daarvoor geen vooruitziendheid - geesteszieken zijn niet schuldbekwaam Men moet de schuld ook kunnen toerekenen aan de dader = overmacht kan iemand ontoerekenbaar verklaren 2. Schade =slachtoffer moet kunnen aantonen dat er verlies is van patrimoniaal en extra-patrimoniaal voordeel! ook toekomstige schade kan men aanrekenen, zolang deze maar zeker is! zowel materiële als morele schade kunnen vergoed worden 3. Oorzakelijk verband = aantonen verband tussen fout en schade = aantonen dat de schade zich ook niet had voorgedaan wanneer de fout niet werd gemaakt (= equivalentieleer)! wanneer het slachtoffer zelf een fout is begaan, waardoor de schade toenam, zal hij niet vergoed worden 4. Vergoeding van de schade = wanneer men 1, 2 en 3 kan aantonen, zal het slachtoffer recht hebben op een vergoeding = de vergoeding tracht het slachtoffer terug in de situatie te plaatsen voor de schade

10 Aansprakelijkheid voor de daad van personen, zaken en dieren waarvoor men instaat: = Art Burgerlijk Wetboek We kunnen ook kwalitatief aansprakelijk zijn = aansprakelijk kan oplopen omwillen van een bepaald hoedanigheid = naast de eigenlijke schuldig, wordt nog iemand aansprakelijk gesteld die eerder in staat zal zijn om de schadevergoeding te betalen - een ouder voor zijn kind - een werkgever voor zijn werknemer 1. Aansprakelijkheid voor personen waarvoor men instaat - Als ouder voor minderjarige kinderen = ouder is aansprakelijk want ze staan in voor de opvoeding/toezicht op het kind uitzondering: als ouder kan aantonen dat toezicht en opvoeding goed was! geldt ook voor ouders van schuldonbekwame (-7 jaar) kinderen - Als werkgever voor werknemers die fouten begaan in hun functie enkel bij een volgende voorwaarden: - een band van ondergeschiktheid - een fout van aangestelde of kwalitatieve aansprakelijkheid - tijdens de bediening waarvoor aangesteld - Als onderwijzer voor leerlingen = onderwijzers aansprakelijk voor foutief gedrag minderjarige én meerderjarige leerlingen wanneer deze onder hun toezicht staan uitzondering: als onderwijzer kan aantonen dat het toezicht goed was 2. Aansprakelijkheid voor zaken/dieren waarvoor men instaat - Aansprakelijk voor schade verricht door zaken waarvan men bewaarder is! bewaarder eigenaar: vervoerder, aannemer, huurder, is ook bewaarder - Aansprakelijk voor schade verricht door dieren waarvan men eigenaar is - Aansprakelijkheid voor schade verricht door het instorten van gebouwen waarvan men eigenaar is! bewoner moet niet opdraaien, wel eigenaar moet zorgen voor de goede staat v/h gebouw

Deel 0 ALGEMEEN RECHT 13

Deel 0 ALGEMEEN RECHT 13 7 Deel 0 ALGEMEEN RECHT 13 1 ALGEMENE INLEIDING 15 1.1 Wat is recht? 15 1.2 Indelingen van het recht 16 A Privaatrecht publiekrecht 16 B Enkele andere indelingen 17 1.3 De bronnen van het recht 18 A Wetgeving

Nadere informatie

Inleiding tot Recht. Uit Praktisch Burgerlijk Recht

Inleiding tot Recht. Uit Praktisch Burgerlijk Recht Inleiding tot Recht Uit Praktisch Burgerlijk Recht 1. Wat is recht? Een exacte definitie is niet te geven. Elke klassieke definitie bevat vier elementen: Gedragsregels, normen Doel = maatschappelijk leven

Nadere informatie

Inhoud WOORD VOORAF 3. Deel 1 INLEIDING TOT HET RECHT 13

Inhoud WOORD VOORAF 3. Deel 1 INLEIDING TOT HET RECHT 13 5 WOORD VOORAF 3 Deel 1 INLEIDING TOT HET RECHT 13 1 ALGEMENE INLEIDING 15 1.1 Verantwoording 15 1.2 Het begrip recht 16 1.2.1 Algemeen 16 1.2.2 Een geheel van algemeen geldende normatieve regels 17 1.2.3

Nadere informatie

Belang van het onderscheid

Belang van het onderscheid privaatrecht publiekrecht Horizontale relaties in het recht = relaties tussen particuliere personen Verticale relaties in het recht = relaties tussen overheid en privé-personen Belang van het onderscheid

Nadere informatie

INDELINGEN VAN HET RECHT

INDELINGEN VAN HET RECHT RECHTSMETHODIEK INDELINGEN VAN HET RECHT INHOUD I. Indelingen van het recht 2 II. Indelingen van het publiek - en het privaatrecht 3 III. Verdere onderdelen van het publiekrecht 5 IV. Verdere onderverdeling

Nadere informatie

De belangrijkste bron van het burgerlijk recht is het burgerlijk wetboek,

De belangrijkste bron van het burgerlijk recht is het burgerlijk wetboek, Recht is alomtegenwoordig. Of het nu gaat om een verbod iets te doen (door het rood licht rijden), een verplichting iets te doen (deelnemen aan verkiezingen), een werkwijze die men dient na te leven (procesrecht)

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inhoudsopgave 5 Voorwoord 11

Inhoudsopgave. Inhoudsopgave 5 Voorwoord 11 Inhoudsopgave 5 Voorwoord 11 Hoofdstuk I.- Algemene inleiding 13 Afdeling 1.- Het privaatrecht, wat is dat? 13 1.- Objectief recht vs. subjectief recht 13 I.- Algemeen 13 II.- Objectieve benadering het

Nadere informatie

Hoofdstuk I. Algemene inleiding 15

Hoofdstuk I. Algemene inleiding 15 Voorwoord 13 Hoofdstuk I. Algemene inleiding 15 Afdeling 1. Het privaatrecht, wat is dat? 15 1. Objectief recht vs. subjectief recht 15 I. Algemeen 15 II. Objectieve benadering het objectief recht 15 III.

Nadere informatie

1. Een geldige wil = om een rechtshandeling te stellen, moeten de partijen hun volwaardige wil uiten

1. Een geldige wil = om een rechtshandeling te stellen, moeten de partijen hun volwaardige wil uiten Inleiding tot het economische recht Contactpersoon: joeri.vananroye@law.kuleuven.be woensdag 10/10/2012 Overeenkomst mogelijk bij aanwezigheid: (Art. 1108 BW) - toestemming - handelingsbekwaamheid - bepaald

Nadere informatie

Inleiding tot het recht

Inleiding tot het recht 1ste bach PSW Inleiding tot het recht Prof. Janvier Q uickprinter Koningstraat 13 2000 Antwerpen www.quickprinter.be R B08 3,50 Online samenvattingen kopen via www.quickprintershop.be Inleiding tot het

Nadere informatie

Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 5 LIJST VAN TABELLEN... 9 LIJST VAN PRAKTISCHE VOORBEELDEN... 11 I. INLEIDING... 13

Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 5 LIJST VAN TABELLEN... 9 LIJST VAN PRAKTISCHE VOORBEELDEN... 11 I. INLEIDING... 13 Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 5 LIJST VAN TABELLEN... 9 LIJST VAN PRAKTISCHE VOORBEELDEN... 11 I. INLEIDING... 13 II. HET OBJECTIEVE RECHT... 17 A. HET OBJECTIEVE EN SUBJECTIEVE RECHT... 17 1. Het objectieve

Nadere informatie

BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID IN SCHOOLVERBAND. Prof. dr. Aloïs VAN OEVELEN Gewoon hoogleraar Universiteit Antwerpen

BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID IN SCHOOLVERBAND. Prof. dr. Aloïs VAN OEVELEN Gewoon hoogleraar Universiteit Antwerpen BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID IN SCHOOLVERBAND Prof. dr. Aloïs VAN OEVELEN Gewoon hoogleraar Universiteit Antwerpen INHOUD I. De begrippen burgerlijke aansprakelijkheid en strafrechtelijke II. Twee concrete

Nadere informatie

Leerplandoelstellingen (GO!-onderwijs: 2008/062, 2008/063, 2008/065) DEEL 1 Burgerlijk recht. Inleiding tot het burgerlijk recht

Leerplandoelstellingen (GO!-onderwijs: 2008/062, 2008/063, 2008/065) DEEL 1 Burgerlijk recht. Inleiding tot het burgerlijk recht Leerplandoelstellingen (GO!-onderwijs: 2008/062, 2008/063, 2008/065) DEEL 1 Burgerlijk recht Inleiding tot het burgerlijk recht Je kan het begrip recht (in eigen woorden) omschrijven. ( 1.1) Je kan de

Nadere informatie

Burgerlijke aansprakelijkheid in schoolverband

Burgerlijke aansprakelijkheid in schoolverband Burgerlijke aansprakelijkheid in schoolverband Prof. dr. Alois VAN OEVELEN Gewoon hoogleraar Universiteit Antwerpen 1 BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID EN STRAFRECHTELIJKE VERANTWOORDELIJKHEID A. Begrip burgerlijke

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL. Inhoudstafel

INHOUDSTAFEL. Inhoudstafel Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 5 LIJST VAN TABELLEN... 9 LIJST VAN PRAKTISCHE VOORBEELDEN... 10 I. INLEIDING... 11 II. HET OBJECTIEVE RECHT...15 A. HET OBJECTIEVE EN SUBJECTIEVE RECHT... 15 1. Het objectieve

Nadere informatie

Verbintenissenrecht. Inleiding in het recht

Verbintenissenrecht. Inleiding in het recht Inhoud I Verbintenissenrecht 17 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 in het recht 19 19 Recht en rechtsbronnen 19 1.2.1 Wetten 20 1.2.2 Verdragen 21 1.2.3 Jurisprudentie 23 1.2.4 Het gewoonterecht

Nadere informatie

7,2. Samenvatting door een scholier 1410 woorden 9 april keer beoordeeld. Maatschappijleer. Hoofdstuk 1

7,2. Samenvatting door een scholier 1410 woorden 9 april keer beoordeeld. Maatschappijleer. Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1410 woorden 9 april 2005 7,2 36 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Het Nederlands recht kent een driedeling: * Burgerlijk recht (civiel recht, privaatrecht):

Nadere informatie

Inleiding in het NEDERLANDSE RECHT

Inleiding in het NEDERLANDSE RECHT Mr.J.W.P. Verheugt Inleiding in het NEDERLANDSE RECHT TWAALFDE DRUK Boom Juridische uitgevers Den Haag 2003 Lijst van ajkortingen XV Recht in het algemeen 1 1 2 3 4 5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 6 7 8 2 1 2 2.1

Nadere informatie

Handelingsbekwaamheid is de geschiktheid om de rechten en plichten waarvan men drager is zelf uit te oefenen, zonder tussenkomst van derden.

Handelingsbekwaamheid is de geschiktheid om de rechten en plichten waarvan men drager is zelf uit te oefenen, zonder tussenkomst van derden. Voorwaarden om te starten als zelfstandige. 1. Attest Bedrijfsbeheer 2. Handelingsbekwaanheid 3. Meerderjarigheid 4. Vestigingswet 1. Attest bedrijfsbeheer. Het attest bedrijfsbeheer is een voorwaarde

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord... v Beknopte inhoud... xvii BOEK I. RECHTSFENOMEEN. Hoofdstuk I. Concepten van recht... 3

INHOUD. Voorwoord... v Beknopte inhoud... xvii BOEK I. RECHTSFENOMEEN. Hoofdstuk I. Concepten van recht... 3 INHOUD Voorwoord.......................................................... v Beknopte inhoud................................................... xvii BOEK I. RECHTSFENOMEEN Hoofdstuk I. Concepten van recht.......................................

Nadere informatie

Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat?

Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Scheiding der machten De rechters zijn gescheiden www.rechtvoorjou.nl Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Maak de volgende oefeningen met behulp van de informatie op de website*. Naam Leerling:...Klas:...

Nadere informatie

I VERBINTENISSENRECHT 17

I VERBINTENISSENRECHT 17 I VERBINTENISSENRECHT 17 1 Inleiding in het recht 19 1.1 Inleiding 19 1.2 Recht en rechtsbronnen 20 1.2.1 Wetten 20 1.2.2 Verdragen 21 1.2.3 Jurisprudentie 22 1.2.4 Het gewoonterecht 23 1.3 Privaatrecht

Nadere informatie

DE RECHTERS ZIJN GESCHEIDEN

DE RECHTERS ZIJN GESCHEIDEN DE RECHTERS ZIJN GESCHEIDEN www.rechtvoorjou.nl Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Maak de volgende oefeningen met behulp van de informatie op de website. Naam Leerling: Klas:. 3.0 a.

Nadere informatie

Inhoudsopgave DEEL 1 INLEIDENDE BEGRIPPEN DEEL 2 ASPECTEN UIT HET BURGERLIJK RECHT

Inhoudsopgave DEEL 1 INLEIDENDE BEGRIPPEN DEEL 2 ASPECTEN UIT HET BURGERLIJK RECHT Inhoudsopgave DEEL 1 INLEIDENDE BEGRIPPEN HOOFDSTUK 1: INDELING VAN HET RECHT 3 1.1. Het publiekrecht 4 1.1.1. Het staatsrecht 4 1.1.2. Het administratief recht 5 1.1.3. Het strafrecht 6 1.1.4. Het fiscaal

Nadere informatie

2.3.3 Overeenkomst is in strijd met de wet, goede zeden of openbare orde 58

2.3.3 Overeenkomst is in strijd met de wet, goede zeden of openbare orde 58 Inleiding 12 1 Terreinverkenning 15 1.1 Is recht saai? 15 1.2 Waarom recht? 16 1.3 Waar vinden we het recht? 17 1.3.1 Wet 18 1.3.2 Verdrag 27 1.3.3 Jurisprudentie 27 1.3.4 Gewoonte 33 1.4 Enkele onderscheidingen

Nadere informatie

Opdrachten & docentenhandleiding www.rechtvoorjou.nl

Opdrachten & docentenhandleiding www.rechtvoorjou.nl Opdrachten & docentenhandleiding www.rechtvoorjou.nl Opdrachten & docentenhandleiding www.rechtvoorjou.nl pagina 2 van 14 Inhoudsopgave 1 Opdracht 1: Kennisvragen bij www.rechtvoorjou.nl 3 Werkblad 1:

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 13. Noordhoff Uitgevers bv

Inhoud. Inleiding 13. Noordhoff Uitgevers bv Inhoud Inleiding 13 1 Enige grondbeginselen 15 1.1 Rechtsregels 16 1.1.1 Publiekrecht en privaatrecht 16 1.1.2 Dwingend en aanvullend (regelend) recht 17 1.1.3 Materieel en formeel recht 18 1.1.4 Objectief

Nadere informatie

Inhoud 1 Recht Indelingen in het recht 3 Rechtsbronnen

Inhoud 1 Recht Indelingen in het recht 3 Rechtsbronnen Inhoud 1 Recht 21 1 Rechtsregels 21 2 Rechtsregels en andere sociale regels 22 3 Rechtssysteem 23 3.1 Functies van het rechtssysteem 23 3.2 Functies van staatsorganen 23 4 Soorten rechtsregels 24 4.1 Gedragsnormen

Nadere informatie

Verbintenissenrecht & ondernemingsrecht

Verbintenissenrecht & ondernemingsrecht Verbintenissenrecht & ondernemingsrecht Mr. CW.de Ruiter Mr. R.Westra Derde druk Boom Juridische uitgevers Den Haag Inhoud I VERBINTENISSENRECHT in het recht Recht en rechtsbronnen Wetten Verdragen Jurisprudentie

Nadere informatie

waardigheid participatie gelijke rechten solidariteit individuele vrijheid

waardigheid participatie gelijke rechten solidariteit individuele vrijheid individuele vrijheid participatie gelijke rechten solidariteit waardigheid Basisrechten Santé België is een rechtsstaat en een democratie die ieders mensenrechten e De Staat garandeert de naleving van

Nadere informatie

INLEIDING TOT HET BURGERLIJK RECHT

INLEIDING TOT HET BURGERLIJK RECHT INLEIDING TOT HET BURGERLIJK RECHT Nicole HEIJERICK Notarieel Jurist, Docent Europese Hogeschool Brüssel, Gastdocent EHSAL Management School l.s.m. Trudo BREESCH Hoofdlector Katholieke Hogeschool Kempen,

Nadere informatie

Bijlage. Antwoorden op de vragen Wetsartikelenregister Jurisprudentieregister

Bijlage. Antwoorden op de vragen Wetsartikelenregister Jurisprudentieregister Bijlage Antwoorden op de vragen Wetsartikelenregister Jurisprudentieregister Versie 2016/2017 1 Inleiding recht Antwoorden Hoofdstuk 1 Antwoord 1: B Antwoord 2: B Antwoord 3: wetten (regelgeving), verdragen,

Nadere informatie

Recht in je opleiding

Recht in je opleiding Verbintenissenrecht el ondernemingsrecht Mr. C.W. de Ruiter Mr. R. Westra Tweede druk Boom Juridische uitgevers Den Haag 201 o Inhoud VERBINTENISSENRECHT I I.I 1.2 i-3 1.4 1.6 i-7 1.8 1.9 I.IO in het recht

Nadere informatie

INHOUD. INLEIDING... 1 A. De wet... 3 B. De rechtspraak... 28 C. De rechtsleer... 32 D. De gewoonte... 32 E. De algemene rechtsbeginselen...

INHOUD. INLEIDING... 1 A. De wet... 3 B. De rechtspraak... 28 C. De rechtsleer... 32 D. De gewoonte... 32 E. De algemene rechtsbeginselen... INHOUD INLEIDING... 1 A. De wet.... 3 B. De rechtspraak.... 28 C. De rechtsleer... 32 D. De gewoonte.... 32 E. De algemene rechtsbeginselen.... 34 BOEK I. PERSONENRECHT TITEL I PERSONENRECHT.... 39 Hoofdstuk

Nadere informatie

Hoofdlijnen Nederlands Recht Wolters-Noordhoff 1

Hoofdlijnen Nederlands Recht Wolters-Noordhoff 1 Inhoudsopgave Hoofdlijnen Nederlands Recht Prof. mr. C.J. Loonstra Inleiding 1 Terreinverkenning 1.1 Is recht saai? 1.2 Waarom recht? 1.3 Waar vinden we het recht? 1.3.1 De wet 1.3.2 Het verdrag 1.3.3

Nadere informatie

Inleiding. 1 Plaatsbepaling en definitie burgerlijk recht

Inleiding. 1 Plaatsbepaling en definitie burgerlijk recht I Inleiding 1 Plaatsbepaling en definitie burgerlijk recht Burgerlijk recht Het burgerlijk recht, ook wel aangeduid als privaatrecht of civiel recht, regelt de juridische betrekkingen tussen burgers onderling.

Nadere informatie

Afstamming heeft alles te maken met welke bloedband je hebt met je voorouders (je ouders, grootouders, overgrootouders,...). Je afstamming bepaalt

Afstamming heeft alles te maken met welke bloedband je hebt met je voorouders (je ouders, grootouders, overgrootouders,...). Je afstamming bepaalt Afstamming heeft alles te maken met welke bloedband je hebt met je voorouders (je ouders, grootouders, overgrootouders,...). Je afstamming bepaalt dus bij welke familie je hoort. Ouders Met je ouders heb

Nadere informatie

Uw rechten en plichten als 18-jarige

Uw rechten en plichten als 18-jarige Uw rechten en plichten als 18-jarige Hoofdstuk 5 Een 18 de verjaardag is vaak een mijlpaal waarop men zelfstandiger en onafhankelijker wordt, maar het is ook het moment van wettelijke meerderjarigheid.

Nadere informatie

ProDemos Huis voor democratie en rechtsstaat

ProDemos Huis voor democratie en rechtsstaat Wat is rechtspraak? Nederland is een rechtsstaat. Een belangrijk onderdeel van een rechtsstaat is onafhankelijke rechtspraak. Iedereen heeft wel eens ruzie met een ander. Stel je hebt een conflict met

Nadere informatie

Burgerlijk recht 4 BURGERLIJK RECHT 4 (CJU16.4/CREBO:56178)

Burgerlijk recht 4 BURGERLIJK RECHT 4 (CJU16.4/CREBO:56178) BURGERLIJK RECHT 4 (CJU16.4/CREBO:56178) sd.cju16.4.v1 ECABO, Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd in enige vorm of wijze,

Nadere informatie

Beknopte Inhoudstafel

Beknopte Inhoudstafel Beknopte Inhoudstafel Een gedetailleerde inhoudsopgave vindt U bij het begin van elk deel p. Algemene inleiding (Herman Nys)... 1 I. Wat is het recht?... 3 A. Oorsprong en noodzaak van het recht... 3 B.

Nadere informatie

ZITTINGSDAG EN UUR TEL. GRIFFIER 057/ e Kamer. 1 en 1bis. 1e en 3e Ma. 09:00 u. 2bis

ZITTINGSDAG EN UUR TEL. GRIFFIER 057/ e Kamer. 1 en 1bis. 1e en 3e Ma. 09:00 u. 2bis KAMER 1e Kamer BEVOEGDHEID FAMILIE- EN JEUGDSECTIE 1. Vorderingen ten aanzien minderjarige kinderen (artikel 572bis, 4 Ger. 2.Onderhoudsverplichtingen (artikel 572bis, 7 Ger. 3. Betwistingen kinderbijslag

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 t/m 4

Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 t/m 4 Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 t/m 4 Samenvatting door een scholier 1623 woorden 10 december 2007 5,4 53 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Hoofdstuk 1: Idee

Nadere informatie

Inhoud. 1.5 Materieel en formeel recht 16 1.6 Samenvatting 17

Inhoud. 1.5 Materieel en formeel recht 16 1.6 Samenvatting 17 Inhoud 1 Basisbegrippen in het burgerlijk recht 13 1.1 Inleiding 13 1.2 De plaats van het burgerlijk recht 13 1.3 Bronnen van het burgerlijk recht 15 1.4 Burgerlijk Wetboek en Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering

Nadere informatie

Basisbegrippen van Recht enkele definities

Basisbegrippen van Recht enkele definities Basisbegrippen van Recht enkele definities Recht ð D. Simoens: Het recht is een geheel van gedragsregels, die tot ordening van het maatschappelijk leven door de staat worden opgelegd en waarvan de naleving

Nadere informatie

Proeftoets E2 vwo4 2016

Proeftoets E2 vwo4 2016 Proeftoets E2 vwo4 2016 1. Wat zijn de twee belangrijkste redenen om rechtsregels op te stellen? A. Ze zijn een afspiegeling van wat het volk goed en slecht vindt en zorgen voor duidelijke afspraken om

Nadere informatie

Centrum Duurzaam Gebouwbeheer

Centrum Duurzaam Gebouwbeheer Even voorstellen CeDuBo: promotie duurzaam bouwen sinds 2001 CDG : Centrum duurzaam gebouwbeheer Nieuw initiatief, gelanceerd 2015 Ondersteuning gebouwbeheerders www.gebouwbeheerder.be Centrum Duurzaam

Nadere informatie

Artikel 3:40 Een besluit treedt niet in werking voordat het is bekendgemaakt.

Artikel 3:40 Een besluit treedt niet in werking voordat het is bekendgemaakt. Wetgeving Algemene wet bestuursrecht Artikel 1:3 1. Onder besluit wordt verstaan: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling. 2. Onder beschikking

Nadere informatie

Recht P2 Auteur: Lydia Janssen

Recht P2 Auteur: Lydia Janssen Recht P2 Auteur: Lydia Janssen Ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid Eenmanszaak Maatschap VOF (CV) Ondernemingsvormen met rechtspersoonlijkheid (2:3 BW) BV NV (vereniging, coöperatie, OWM, stichting)

Nadere informatie

in de school Adv ocaat

in de school Adv ocaat Advocaat in de school LAGER ONDERWIJS Wat is het recht? Scheiding der machten Iemand pesten is niet tof, door het rode licht fietsen of lopen is gevaarlijk, met mes en vork eten is beleefd, roepen in de

Nadere informatie

Meer info inzake aansprakelijkheid VZW en haar bestuurders

Meer info inzake aansprakelijkheid VZW en haar bestuurders Meer info inzake aansprakelijkheid VZW en haar bestuurders DE BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID De persoon die schade aan iemand anders veroorzaakt, is verplicht die te herstellen. Hierbij wordt een onderscheid

Nadere informatie

Feitelijke vereniging of VZW? Een overzicht

Feitelijke vereniging of VZW? Een overzicht Feitelijke vereniging of VZW? Een overzicht Ouders die zich willen engageren in de school van hun kind verenigen zich vaak in een ouderraad, oudervereniging, oudercomité. Verschillende begrippen die meestal

Nadere informatie

Deel 1 - Burgerlijk recht BUSINESS class

Deel 1 - Burgerlijk recht BUSINESS class Deel 1 - Burgerlijk recht BUSINESS class III.Rechterlijke macht De rechterlijke macht bestaat uit rechtbanken en gerechtshoven. Zij worden geacht volgende principes te volgen: Het gerecht behandelt iedereen

Nadere informatie

Basisbegrippen in het burgerlijk recht

Basisbegrippen in het burgerlijk recht Hoofdstuk 1 Basisbegrippen in het burgerlijk recht Na dit hoofdstuk kun je: beschrijven welke rechtsrelaties in het burgerlijk recht worden geregeld; het verschil tussen het publiekrecht en het privaatrecht

Nadere informatie

Gelet op de artikelen 127, 128, 135, 136, 163, 166 en 178 van de gecoördineerde grondwet van 17 februari 1994;

Gelet op de artikelen 127, 128, 135, 136, 163, 166 en 178 van de gecoördineerde grondwet van 17 februari 1994; Collegebesluit nr. 07/326 19 september 2007 Besluit houdende het reglement betreffende het ondersteunen van vrijwilligerswerk door het aanbieden van een verzekering Het College, Gelet op de artikelen 127,

Nadere informatie

1 Inleiding: plaats van verbintenissenrecht

1 Inleiding: plaats van verbintenissenrecht 1 Inleiding: plaats van verbintenissenrecht 1.1 De opzet en doel van het boek In het dagelijks leven gaan we tal van verplichtingen aan of worden ons juist door het recht verplichtingen opgelegd. We sluiten

Nadere informatie

Hét Juridisch Archief

Hét Juridisch Archief Op veler verzoek maakt Wolters Kluwer de oude drukken van 135 belangrijke boeken én het archief van 25 tijdschriften online beschikbaar! Binnen Navigator, Legal Intelligence of Rechtsorde heeft u nu al

Nadere informatie

Algemeen juridische beroepsvorming 4 ALGEMEEN JURIDISCHE BEROEPSVORMING 4 (CJU01.4/CREBO:50109)

Algemeen juridische beroepsvorming 4 ALGEMEEN JURIDISCHE BEROEPSVORMING 4 (CJU01.4/CREBO:50109) ALGEMEEN JURIDISCHE BEROEPSVORMING 4 (CJU01.4/CREBO:50109) sd.cju01.4.v3 ECABO, Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd in

Nadere informatie

BASISBEGRIPPEN Julie Kerckaert Inleiding tot het Belgisch publiekrecht Academiejaar

BASISBEGRIPPEN Julie Kerckaert Inleiding tot het Belgisch publiekrecht Academiejaar BASISBEGRIPPEN Julie Kerckaert Inleiding tot het Belgisch publiekrecht Academiejaar 2014-2015 Inhoudsopgave Administratieve rechtshandeling... 4 1. Definitie... 4 2. Toelichting... 4 Algemeen rechtsbeginsel...

Nadere informatie

Verbintenissenrecht: inleiding

Verbintenissenrecht: inleiding Inleiding tot het economische recht Contactpersoon: joeri.vananroye@law.kuleuven.be woensdag 17/10/2012 Verbintenissenrecht: inleiding Verbintenis = op objectief recht gesteunde rechtsband tussen twee

Nadere informatie

VERMOGENSRECHT. Tekst & Commentaar

VERMOGENSRECHT. Tekst & Commentaar VERMOGENSRECHT Tekst & Commentaar INHOUD Voorwoord Auteurs Lijst van afkortingen V VII XVII BOEK 3. VERMOGENSRECHT IN HET ALGEMEEN 1 Titel 1. Algemene bepalingen (art. 1-31) 3 Afdeling 1. Begripsbepalingen

Nadere informatie

Opleiding. Boekhouden. Code + officiële benaming van de module. C 3 Burgerlijk, handels- en economisch recht. Academiejaar 2015-2016.

Opleiding. Boekhouden. Code + officiële benaming van de module. C 3 Burgerlijk, handels- en economisch recht. Academiejaar 2015-2016. Opleiding Boekhouden Code + officiële benaming van de module C 3 Burgerlijk, handels- en economisch recht Academiejaar 2015-2016 Semester 1 Studieomvang 6 studiepunten Totale studietijd 120 Aantal lestijden

Nadere informatie

Introductie in het recht

Introductie in het recht Introductie in het recht mr. A.J. Wierenga Introductie in het recht Hoofdstuk 1 Recht in het algemeen Programma Actualiteiten Rechtsbronnen Rechtsgebieden Indelingen 1 Wortels in de maatschappij Acties

Nadere informatie

Nederland is een rechtsstaat. Een belangrijk onderdeel van een rechtsstaat is onafhankelijke rechtspraak. Iedereen heeft wel eens ruzie met een

Nederland is een rechtsstaat. Een belangrijk onderdeel van een rechtsstaat is onafhankelijke rechtspraak. Iedereen heeft wel eens ruzie met een Wat is rechtspraak? 2 Nederland is een rechtsstaat. Een belangrijk onderdeel van een rechtsstaat is onafhankelijke rechtspraak. Iedereen heeft wel eens ruzie met een ander. Stel je hebt een conflict met

Nadere informatie

Beknopte inhoudstafel

Beknopte inhoudstafel REVEVR_VB_13001_2013.book Page V Monday, August 5, 2013 9:32 AM Beknopte inhoudstafel Een gedetailleerde inhoudsopgave vindt u bij het begin van elk deel p. Algemene inleiding (Herman Nys)...1 I. Wat is

Nadere informatie

Prioritaire voertuigen

Prioritaire voertuigen Prioritaire voertuigen Wat doet de politierechtbank ermee? Kathleen Stinckens Rechter in de politierechtbank Leuven Inleiding Zonder ongeval Met ongeval Voor de burgerlijke rechtbank Voor de strafrechtbank

Nadere informatie

Informatiefiche. Verantwoordelijkheid van de bevoegde persoon

Informatiefiche. Verantwoordelijkheid van de bevoegde persoon Informatiefiche Verantwoordelijkheid van de bevoegde persoon VERANTWOORDELIJKHEID Een (ernstig) arbeidsongeval leidt zowel tot strafrechtelijke verantwoordelijkheid als burgerlijke aansprakelijkheid Strafrechtelijke

Nadere informatie

voorlopige hechtenis kinderbijslag spaarrekening ... als je minderjarig bent bioscoop identiteitskaart beroepsvereniging deeltijds onderwijs dancing

voorlopige hechtenis kinderbijslag spaarrekening ... als je minderjarig bent bioscoop identiteitskaart beroepsvereniging deeltijds onderwijs dancing ... als je minderjarig bent uitgave 2007 ... als je minderjarig bent Minderjarig Volgens de Belgische wetten is een minderjarige een persoon die jonger is dan 18. Mensen en diensten die rond de wet werken

Nadere informatie

1 Inleiding recht. 1.1 Rechtsgebieden en rechtsbronnen. Inleiding

1 Inleiding recht. 1.1 Rechtsgebieden en rechtsbronnen. Inleiding 1 Inleiding recht 1.1 Rechtsgebieden en rechtsbronnen Inleiding Onze samenleving heeft zich de afgelopen vijftig jaar in snel tempo ontwikkeld. De groeiende complexiteit van, onder andere, intermenselijke

Nadere informatie

Als ouders uit elkaar gaan

Als ouders uit elkaar gaan INHOUD WORKSHOP (on)bekwaamheid minderjarige Ouderlijk gezag Co-ouderschap versus exclusief ouderlijk gezag Verblijfs- en omgangsregeling Positie minderjarige kinderen wanneer ouders uit elkaar gaan Bundel

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 2. TOEPASSINGSGEBIED VAN HET RECHT OP AFBEELDING...33

INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 2. TOEPASSINGSGEBIED VAN HET RECHT OP AFBEELDING...33 INHOUDSOPGAVE DANKWOORD... v VOORWOORD...vii HOOFDSTUK 1. DE GRONDSLAG... 1 1. De grondslag: het persoonlijkheidsrecht op afbeelding... 1 2. Invloed van de mensenrechten... 3 A. Art. 22 G.W.... 4 B. Art.

Nadere informatie

Komt een wijkteammedewerker bij de burger en hij maakt en fout

Komt een wijkteammedewerker bij de burger en hij maakt en fout 1. Inleiding Komt een wijkteammedewerker bij de burger en hij maakt en fout Over aansprakelijkheden en schadevergoeding bij wijkteams Tim Robbe 1 Een wijkteammedewerker komt bij een burger. Vervolgens

Nadere informatie

Inhoud HC1. Recht en Informatica (1) Inleiding en Overzicht. Opzet vak. Verplichte stof. Sancties. Beoordeling

Inhoud HC1. Recht en Informatica (1) Inleiding en Overzicht. Opzet vak. Verplichte stof. Sancties. Beoordeling Recht en Informatica (1) Inleiding en Overzicht Henry Prakken 20 april 2015 Inhoud HC1 Opzet vak Waarom recht en informatica? Overzicht colleges Crash course recht 2 Opzet vak 8 hoorcolleges aanwezigheid

Nadere informatie

LVAK, najaar 2017 Mr. Lydia Janssen. Beschrijft juridische banden tussen ouders en kinderen

LVAK, najaar 2017 Mr. Lydia Janssen. Beschrijft juridische banden tussen ouders en kinderen LVAK, najaar 2017 Mr. Lydia Janssen } Ouderschap } Gezag } Positie gescheiden ouders } Grove schets van internationale aspecten Beschrijft juridische banden tussen ouders en kinderen 1 } Uit wie het kind

Nadere informatie

BRAND AANSPRAKELIJKHEDEN

BRAND AANSPRAKELIJKHEDEN BRAND AANSPRAKELIJKHEDEN Brokers Training Devlamynck Luc 1 Extra-contractuele Diverse benamingen Artikels burgerlijk wetboek 1382 tot 1386 bis Waarborgen BA gebouw Verhaal van derden 2 Extra contractuele

Nadere informatie

Willem Westermann 19 mei 2015 @16e Informatiebijeenkomst Bijzondere Wetten en Openbare Orde en Veiligheid

Willem Westermann 19 mei 2015 @16e Informatiebijeenkomst Bijzondere Wetten en Openbare Orde en Veiligheid Willem Westermann 19 mei 2015 @16e Informatiebijeenkomst Bijzondere Wetten en Openbare Orde en Veiligheid Deze begrippen worden vaak door elkaar gehaald, maar ze verschillen wezenlijk: een verantwoordelijk

Nadere informatie

SPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel INLEIDING RECHT MAANDAG 19 DECEMBER UUR

SPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel INLEIDING RECHT MAANDAG 19 DECEMBER UUR SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel INLEIDING RECHT MAANDAG 19 DECEMBER 2016 14.30-16.30 UUR Nakijkinstructie: Als bij een vraag een x-aantal antwoorden wordt gevraagd, wordt alleen het eerste x-aantal

Nadere informatie

Samenvatting Maatschappijwetenschappen Rechten

Samenvatting Maatschappijwetenschappen Rechten Samenvatting Maatschappijwetenschappen Rec Samenvatting door een scholier 2118 woorden 19 maart 2005 5,1 27 keer beoordeeld Vak Maatschappijwetenschappen REC21: Hoofdstuk 1 Recht 1.1 Rechterlijke organisatie

Nadere informatie

Hét Juridisch Archief

Hét Juridisch Archief Binnen Navigator, Legal Intelligence en/of Rechtsorde heeft u de beschikking over een grote hoeveelheid vakinformatie. Toch komt het voor dat wordt verwezen naar oudere artikelen. Op veler verzoek heeft

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL BOEK II. ZAKENRECHT... 1 TITEL I ZAKEN IN HET ALGEMEEN... 3. Inleiding... 3

INHOUDSTAFEL BOEK II. ZAKENRECHT... 1 TITEL I ZAKEN IN HET ALGEMEEN... 3. Inleiding... 3 INHOUDSTAFEL BOEK II. ZAKENRECHT.... 1 TITEL I ZAKEN IN HET ALGEMEEN.... 3 Inleiding.... 3 Hoofdstuk I. Onderscheid der goederen.... 4 Afdeling I. Belangrijkste indelingen.... 4 Afdeling II. Roerende en

Nadere informatie

ARBEIDSVEILIGHEID EN AANSPRAKELIJKHEID

ARBEIDSVEILIGHEID EN AANSPRAKELIJKHEID ARBEIDSVEILIGHEID EN AANSPRAKELIJKHEID Gouverneur Roppesingel 15 bus 1.2 (B) 3500 Hasselt T +32 11 36 09 71 F +32 11 36 08 15 steven.renette@mploy.be ERNSTIG ARBEIDSONGEVAL 1. ERNSTIG ARBEIDSONGEVAL Arbeidsongeval:

Nadere informatie

Minderjarigheid in het recht

Minderjarigheid in het recht Minderjarigheid in het recht Minderjarigen zijn personen onder de 18 jaar, tenzij voor hun 18e levensjaar huwelijk, geregistreerd partnerschap (GP) of meerderjarigverklaring van moeder van 16/17 jr Twee

Nadere informatie

Inleiding. 1 Strafrecht

Inleiding. 1 Strafrecht Inleiding 1 Strafrecht Plaats van het strafrecht Het strafrecht is, net als bijvoorbeeld het staatsrecht en het bestuursrecht, onderdeel van het publiekrecht. Het publiekrecht regelt de betrekkingen tussen

Nadere informatie

Wetboek van Strafrecht in het algemeen. Hoofdstuk 15 Lesboek Basisbekwaamheid Buitengewoon Opsporingsambtenaar

Wetboek van Strafrecht in het algemeen. Hoofdstuk 15 Lesboek Basisbekwaamheid Buitengewoon Opsporingsambtenaar Wetboek van Strafrecht in het algemeen Hoofdstuk 15 Lesboek Basisbekwaamheid Buitengewoon Opsporingsambtenaar Casus Een Belgische passagier aan boord van een Nederlands vrachtschip, haalt uit de koffer

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: Recht. Alternatieven voor recht

Hoofdstuk 1: Recht. Alternatieven voor recht Hoofdstuk 1: Recht Alternatieven voor recht Recht is zoals al gezegd een instrument om de maatschappij te ordenen. Alles is recht, kan een bepaalde houding zijn (die dan nog eens intrinsiek op alles toepasbaar

Nadere informatie

BRAND AANSPRAKELIJKHEDEN. Brokers Training Mei 2007 Devlamynck Luc

BRAND AANSPRAKELIJKHEDEN. Brokers Training Mei 2007 Devlamynck Luc BRAND AANSPRAKELIJKHEDEN Brokers Training Mei 2007 Devlamynck Luc Extra-contractuele Diverse benamingen Artikels burgerlijk wetboek 1382 tot 1386 bis Waarborgen BA gebouw Verhaal van derden Extra contractuele

Nadere informatie

Vrijwilliger : elke natuurlijke persoon die vrijwilligerswerk verricht.

Vrijwilliger : elke natuurlijke persoon die vrijwilligerswerk verricht. BIJLAGE Bijlage nr. 1 Reglement vrijwilligersverzekering Artikel 1.- Binnen de perken van de in het verdelingsplan van de nationale Loterij voorziene subsidies, biedt de Vlaamse Gemeenschapscommissie een

Nadere informatie

Examenmatrijs kennisexamen

Examenmatrijs kennisexamen Examenmatrijs kennisexamen Algemene informatie Examenmatrijs code en vaststellingsdatum --05 Examennaam Brede kennis personen- en familierecht Kwalificatiedossier en cohort Juridisch-administratieve beroepen

Nadere informatie

Bestuur Nederlandse Associatie voor Praktijkexamens

Bestuur Nederlandse Associatie voor Praktijkexamens Diplomalijn Examen Niveau Juridisch Vermogensrecht hbo Versie 1.0 Geldig vanaf 01-01-2013 Vastgesteld op 28-08-2012 Vastgesteld door Veronderstelde voorkennis Bestuur Nederlandse Associatie voor Praktijkexamens

Nadere informatie

Juridische valkuilen van het beginnend ondernemerschap. mr. Claudia Lap, notaris 6 maart 2014

Juridische valkuilen van het beginnend ondernemerschap. mr. Claudia Lap, notaris 6 maart 2014 Juridische valkuilen van het beginnend ondernemerschap mr. Claudia Lap, notaris 6 maart 2014 Wat komt er vanavond aan bod? Algemene juridische aspecten: naam, kamer van koophandel, belasting Rechtsvormen:

Nadere informatie

Overzicht inschrijvingsvereisten Rechten 2015-2016

Overzicht inschrijvingsvereisten Rechten 2015-2016 Bachelor of Science in de Rechten (180 studiepunten) 1ste bachelorjaar - Modeltraject ( 60 sp verplicht ) Bronnen en beginselen van het recht 1 6 Sociologie I 1 6 Politieke Geschiedenis van België 1 6

Nadere informatie

AANSPRAKELIJKHEID. Bart ADRIAENS Advocaat-vennoot Claeys & Engels. HR BUILDERS 2 mei 2011

AANSPRAKELIJKHEID. Bart ADRIAENS Advocaat-vennoot Claeys & Engels. HR BUILDERS 2 mei 2011 AANSPRAKELIJKHEID Bart ADRIAENS Advocaat-vennoot Claeys & Engels HR BUILDERS 2 mei 2011 Claeys & Engels 2009 1 Inleiding 1.1 Twee soorten aansprakelijkheid Strafrechtelijke aansprakelijkheid Risico op

Nadere informatie

4,8. Samenvatting door een scholier 1585 woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer

4,8. Samenvatting door een scholier 1585 woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer Samenvatting door een scholier 1585 woorden 2 juni 2004 4,8 17 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Geldigheidsvoorwaarden bij het huwelijk (moeten vervuld worden omdat het huwelijk geldig zou zijn): -

Nadere informatie

Arbeidsongevallen. Steven Van den Broeck Directie TWW Antwerpen FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg

Arbeidsongevallen. Steven Van den Broeck Directie TWW Antwerpen FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Arbeidsongevallen Steven Van den Broeck Directie TWW Antwerpen FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg steven.vandenbroeck@werk.belgie.be 5 juni 2018 1 Inhoud 1. Wetgeving 2. EHBO 3. Vergoeding

Nadere informatie

08/12/1992 Wet tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens

08/12/1992 Wet tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens verwerking van Art. 6 1. De verwerking van waaruit de raciale of etnische afkomst, de politieke opvattingen, de godsdienstige of levensbeschouwelijke overtuiging of het lidmaatschap van een vakvereniging

Nadere informatie

Vergelijking Curatele, Beschermingsbewind en Mentorschap

Vergelijking Curatele, Beschermingsbewind en Mentorschap Vergelijking Curatele, Beschermingsbewind en Mentorschap Curatele Beschermingsbewind Mentorschap Vanaf welke leeftijd? 18 jaar 18 jaar 18 jaar De grond voor de maatregel is voor de meerderjarige die tijdelijk

Nadere informatie

Factsheet De aansprakelijkheid van de arts

Factsheet De aansprakelijkheid van de arts Factsheet De aansprakelijkheid van de arts Algemeen Als u vermoedt dat een beroepsbeoefenaar uw rechten heeft geschonden, kunt u hem of de zorginstelling waarbinnen hij werkt aansprakelijk stellen. Volgens

Nadere informatie

GRATIS VRIJWILLIGERSVERZEKERING: REGLEMENT

GRATIS VRIJWILLIGERSVERZEKERING: REGLEMENT GRATIS VRIJWILLIGERSVERZEKERING: REGLEMENT Dit Reglement regelt de modaliteiten inzake het aanbieden van een Collectieve Verzekering vrijwilligerswerk, gefinancierd met middelen van de Vlaamse Overheid,

Nadere informatie

BOEK I. RECHTSFENOMEEN...

BOEK I. RECHTSFENOMEEN... I I NHOUDSTAFEL Voorwoord................................................ xiii BOEK I. RECHTSFENOMEEN........................... 1 Hoofdstuk I. Concepten van recht.......................... 3 Afdeling

Nadere informatie