Help, ik ben aandeelhouder

Transcriptie

1 Help, ik ben aandeelhouder Aandeelhoudersovereenkomsten Jeroen Stevens 7 mei 2015 Minervastraat ZAVENTEM T +32 (0) F +32 (0) law.be

2 Overzicht 1. Algemene beschouwingen 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen 3. Stemafspraken 4. Moduleren van besluitvorming bestuursorgaan 5. Optieregelingen 6. BFF 2

3 1. Algemene beschouwingen Overeenkomst tussen (bepaalde) aandeelhouders (en vennootschap) Afspraken inzake werking van de vennootschap, overdracht aandelen, stemrecht, winst- en verliesverdeling, etc. Statuten of (supplementaire) onderhandse aandeelhoudersovereenkomst? 3

4 1. Algemene beschouwingen 4

5 Overzicht 1. Algemene beschouwingen 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen 3. Stemafspraken 4. Moduleren van besluitvorming bestuursorgaan 5. Optieregelingen 6. BFF 5

6 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen BFF Mark Suikerberg: vrije overdraagbaarheid, maar 100% Danny Winkelvos: vrije overdraagbaarheid, maar: Minderheidsparticipatie (30%) Informatie-ongelijkheid 6

7 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen Courante overdrachtsbeperkingen Onvervreemdbaarheidsbeding (art. 510, lid 2 W. Venn.) Goedkeuringsclausule (art. 510, lid 3 & lid 4 W. Venn.) Voorkooprecht (art. 510, lid 3 & lid 4 W. Venn.) Volgrecht Volgplicht 7

8 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen Voorkooprecht ( right of first refusal ) Begrip: verplichting om aandelen bij voorrang aan te bieden aan begunstigde(n) voorkooprecht (bijv. o.b.v. voorwaarden kandidaat-koper) Praktisch nut: vermijden van ongewenste aandeelhouder 8

9 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen Aandachtspunten Inhoud overdrachtskennisgeving: Aangeboden aandelen Identiteit kandidaat-overnemer Voorwaarden/modaliteiten bod Let op met 6 maanden-termijn (art. 510, lid 3 W. Venn.)! 9

10 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen Volgrecht ( tag along right ) Begrip: recht van begunstigde om aandelen mee te verkopen aan kandidaat-koper aan dezelfde voorwaarden als kandidaat-verkoper Praktisch nut: Samen uit, samen thuis Bescherming DW als minderheidsaandeelhouder 10

11 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen Volgplicht ( drag along right ) Begrip: verplichting van aandeelhouder om aandelen te verkopen aan kandidaat-koper aan dezelfde voorwaarden Praktisch nut: Faciliteren overdracht 100% van aandelen Bescherming MS als meerderheidsaandeelhouder 11

12 Overzicht 1. Algemene beschouwingen 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen 3. Stemafspraken 4. Moduleren van besluitvorming bestuursorgaan 5. Optieregelingen 6. BFF 12

13 3. Stemafspraken BFF Mark Suikerberg Controle over stemming algemene vergadering (o.a. dividendbeleid) Geen absolute strategische vrijheid (statutenwijzigingen) Danny Winkelvos Ondergaat wet van de meerderheid (50% + 1) Blokkeringsminderheid (statutenwijzigingen) 13

14 3. Stemafspraken Begrip Afspraken tussen aandeelhouders m.b.t. uitoefening stemrecht op algemene vergadering Alle aangelegenheden die tot bevoegdheid AV behoren Niet op niveau raad van bestuur! 14

15 3. Stemafspraken BFF Mark Suikerberg: goedkeuring kapitaalreorganisaties door DW (blokkeringsminderheid) Danny Winkelvos: dividendbeleid / resultaatsbestemming AV beslist met gewone meerderheid (50% + 1) Verplichte uitkering van minimumpercentage van beschikbare winst (cfr. art. 617 W. Venn.) 15

16 3. Stemafspraken Geldigheidsvoorwaarden (art. 551 W. Venn.) Beperkt in de tijd : geen wettelijke maximumduur; bepaalde duur i.f.v. doelstelling / belangen Steeds verantwoord op grond van belang vennootschap Niet strijdig met W. Venn. (bijv. ad nutum herroepbaarheid) Verbod op autocontrole Niet volgens richtlijnen (dochter)vennootschap / organen Geen engagement tot goedkeuring voorstellen organen 16

17 Overzicht 1. Algemene beschouwingen 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen 3. Stemafspraken 4. Moduleren van besluitvorming bestuursorgaan 5. Optieregelingen 6. BFF 17

18 4. Moduleren van besluitvorming bestuursorgaan BFF Mark Suikerberg Alleenheerser op bestuur- en managementniveau Hegemonie over besluitvormingsproces Danny Winkelvos Geen vertegenwoordiging in raad van bestuur Geen enkele zeggenschap 18

19 4. Moduleren van besluitvorming bestuursorgaan 1 e stap: bindend voordrachtrecht Betrokkenheid in besluitvorming AV verplicht om bestuurder(s) te benoemen uit kandidaten voorgedragen door bepaalde aandeelhouder / categorie Reëel keuzerecht AV (minstens 2 valabele kandidaten per vacature) 19

20 4. Moduleren van besluitvorming bestuursorgaan 2 e stap: sleutelbeslissingen Bestuursmandaat effectieve zeggenschap Definiëren sleutelbeslissingen - goedkeuring minderheidsbestuurder noodzakelijk Intern + extern Statutaire verankering 20

21 4. Moduleren van besluitvorming Courante voorbeelden Business plan / budget Jaarverslag + (ontwerp)jaarrekening Materiële overeenkomsten Benoeming CEO + delegatie bevoegdheden (Des)investeringen, acquisities Dochtervennootschappen Sleutelpersoneel Aandelenoptieplan Beslissingen met impact op samenstelling kapitaal Transacties verbonden ondernemingen Belangenconflicten Beslissingen als aandeelhouder 21

22 4. Moduleren van besluitvorming bestuursorgaan BFF Bestuursmandaat DW: transparante besluitvorming (o.a. betrokkenheid exitproces & strategische opties) Sleutelbeslissingen DW: Business plan Benoeming CEO / delegatie van bevoegdheden Transacties met aandeelhouders / verbonden ondernemingen 22

23 Overzicht 1. Algemene beschouwingen 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen 3. Stemafspraken 4. Moduleren van besluitvorming bestuursorgaan 5. Optieregelingen 6. BFF 23

24 5. Optieregelingen BFF Geen contractueel mechanisme voor MS/DW om resterend aandelenpakket te verwerven Geen contractuele regeling i.g.v. structureel conflict 24

25 5. Optieregelingen Verschijningsvormen (Wederkerige) put- en callopties (incl. leaver-opties) Ontmijningsclausules i.g.v. blokkering (deadlock) 25

26 5. Optieregelingen Wederkerige put- en callopties Calloptie (verkoopbelofte) versus putoptie (aankoopbelofte) Praktisch nut: Overdracht los van conflictsituatie (bijv. controlewijziging aandeelhouder, etc.) Leaver-opties (good leaver / bad leaver) = contractuele koppeling aandelenbezit en operationele verantwoordelijkheid 26

27 5. Optieregelingen Aandachtspunten (1) Sluitende procedure voor uitoefening optie ( triggering event, termijnen, etc.) Prijsbepaling door derde (bindende derdenbeslissing) Sluitende aanstellingsprocedure Prijsberekening: basiselementen / parameters contractueel vastleggen (Cass. 5 juni 1953 Hof v. Beroep Brussel 18 juni 2007) 27

28 5. Optieregelingen Aandachtspunten (2) Artikel 32 W. Venn. (verboden leeuwenbeding): vrijstelling van bijdrage in verlies Opgelet met putopties tegen vaste uitoefenprijs Tendens naar soepele(re) interpretatie (vennootschapsbelang) 28

29 5. Optieregelingen Ontmijningsclausules Risico op patstelling: 50/50, blokkeringsminderheid, sleutelbeslissingen Praktisch nut: (definitieve) oplossing voor blokkering vennootschapsorganen d.m.v. wijziging in aandeelhouderschap 29

30 5. Optieregelingen Ontmijningsclausules Clausules uit Angelsaksische praktijk: Texas shoot-out, Russian roulette, Dutch auction, Mexican shoot-out, etc. Conventionele uitsluiting van aandeelhouder i.g.v. deadlock Ingrijpend karakter ontradend effect Stimulans voor onderhandelde oplossing 30

31 5. Optieregelingen Texas Shoot-Out aanvaardt bod van A B A bod op aandelen van B voor X B weigert aanbod van A en wenst aandelen van A te kopen aan een hogere prijs A B verkoopt zijn aandelen aan A voor X A en B in biedingsprocedure (auction) 31

32 5. Optieregelingen Russian Roulette aanvaardt bod van A A biedt zijn aandelen te koop aan voor X B weigert aanbod van A B A koopt aandelen van A voor X verplicht om aandelen van B te kopen voor X 32

33 5. Optieregelingen Mexican Shoot-Out Highest Sealed Bid A biedt aan om aandelen van B te kopen aan X B B biedt aan om aandelen van A te kopen aan Y A Hoogste bod (onder gesloten omslag) wint! 33

34 Overzicht 1. Algemene beschouwingen 2. Afspraken inzake overdraagbaarheid van aandelen 3. Stemafspraken 4. Moduleren van besluitvorming bestuursorgaan 5. Optieregelingen 6. BFF 34

35 6. BFF Must have Voorkooprecht volgrecht / volgplicht Stemafspraak inzake dividendbeleid / resultaatsbestemming Bindend voordrachtrecht + beperkte lijst van sleutelbeslissingen (evt. ontmijningsclausules) 35

36 6. BFF Nice to have [Anti-dilutiebescherming] Niet-concurrentie / niet-afwervingsverplichting Overdracht intellectuele eigendom Periodieke informatierechten 36

37 Minervastraat ZAVENTEM T +32 (0) F +32 (0) law.be