Uitwerkingen. Aandelen, obligaties en derivaten. drs. H.J.Ots. Hellevoetsluis

Transcriptie

1 Uitwerkingen Aandelen, obligaties en derivaten drs. H.J.Ots Hellevoetsluis

2

3 Opgaven H1 Opgave 2 Antwoord C. Opgave 3 Antwoord A. Opgave 4 Antwoord B. Opgave 5 Antwoord C. Opgave 6 Opgave 7 Antwoord A. Opgave 8 Antwoord B. Opgave 9 Antwoord B. Opgave 10 Antwoord A. Opgave 11 Antwoord C. Opgave 12 Opgave 13 Antwoord A. Opgave 14

4 Antwoord B. Opgave 15 Specificatie: Maatschappelijk kapitaal Aandelen in portefeuille Geplaatst kapitaal Aandeelhouders nog te storten Gestort kapitaal Opgevraagde stortingen Gestort en opgevraagd kapitaal BALANS Opgevraagde stortingen Gestort en opgevraagd van aandeelhouders kapitaal Opgave 16 Antwoord C. Opgave 17 Antwoord C. Opgave 18 Antwoord C. Geplaatst aandelenvermogen Algemene reserve = Intrinsieke waarde Opgave 19 Antwoord B. Opgave 20 Geplaatst aandelenvermogen Algemene reserve Agioreserve Intrinsieke waarde Aantal geplaatste aandelen = /100 = Intrinsieke waarde per aandeel = /3.000 = 160. Opgave 21 4

5 1 De intrinsieke waarde van het eigen vermogen van een onderneming is gelijk aan de boekwaarde (het netto-actief), dat wil zeggen het positieve verschil tussen de balanswaarde van de activa en het vreemd vermogen. 2 Dit is het gedeelte van de contante waarde van de toekomstige netto-kasstromen van de onderneming dat overblijft voor de aandeelhouders. 3 te lage waardering van de activa bijvoorbeeld door waardering tegen historische kostprijs in plaats van actuele waarde; te hoge waardering van de passiva, bijvoorbeeld door het aanleggen van voorzieningen; niet activeren van immateriële activa, zoals merken en goodwill. 4 Bij de balanswaardering van het aandelenkapitaal, bij niet-volgestorte aandelen en bij de dividenduitkering. Opgave 22 Onverdeelde winst Toename wettelijke reserves Overige reserves Opgave 23 1 Meer winst maken en het aantal aandelen terugbrengen (eigen aandelen inkopen). 2 Beleggers schatten bij aankoop van aandelen de winst in over vele jaren. Ze denken dat de winsten in deze bedrijven spectaculair zullen groeien. 3 Bij de berekening van de koers-winstverhouding wordt geen rekening gehouden met de interest-ontwikkeling. Bij een lage interest is een belegging in aandelen extra aantrekkelijk. Hierdoor stijgen de beurskoersen. De verhouding tussen de aandelenkoersen en de interest is vastgelegd in de yield-ratio. Hierbij wordt het rendement op de tienjarige staatslening gedeeld door het dividendrendement. 4 Er wordt wel rekening gehouden met het dividend maar niet met de winst van de bedrijven. 5 De uitkomst van de yield-ratio moet ongeveer gelijk zijn aan twee. Is het cijfer hoger dan twee, dan zijn de aandelen duur. Bij een lager cijfer, zijn de aandelen goedkoop. In dit geval is de yield-ratio 2,2. De aandelen zijn dus duur. 6 Er is ook een schaarste-probleem. De institutionele beleggers in Nederland hebben een zeer groot vermogen te beleggen Opgave 24 Rendement = 2,5/ 41 6,10%. Opgave 25 Beursdag Koers r i ( ri r) _ ( ri _ r) sep 21 okt 20,7-1,43-4,00 15,96 nov 19,5-5,80-8,36 69,95 dec 22,1 13,33 10,77 115,92 jan 21,9-0,90-3,47 12,05 feb 23 5,02 2,46 6,03 mrt 24,4 6,09 3,52 12,39 apr 25,1 2,87 0,30 0,09 mei 25,7 2,39-0,18 0,03 jun 24,6-4,28-6,85 46,88 jul 27,2 10,57 8,00 64,04 2 5

6 aug 27,8 2,21-0,36 0,13 sep 29,1 4,68 2,11 4,45 okt 28,7-1,37-3,94 15,53 som 33,37 363,47 gemiddeld 2,57 27,96 r i is de procentuele koersverandering = rendement _ r = gemiddeld rendement ó op maandbasis = 27, 96 = 5,29% ó op jaarbasis = 5,29% x 12 = 18,32%. 6

7 Opgaven H2 Opgave 2 Antwoord C. Opgave 3 Antwoord A. Opgave 4 Antwoord C. Opgave 5 Antwoord A. Opgave 6 Opgave 7 Opgave 8 Antwoord C. Opgave 9 Opgave 10 Op de kapitaalmarkt blijkt het verschil tussen de couponinterest en het effectief rendement op een staatslening met een bepaalde looptijd uit het feit dat de koers van de staatsobligaties verschilt van de parikoers. Opgave 11 Jaar Cashflow

8 r K 0, , , , , , , , , ,1 69 K ,05 0,1 0,15 r Opgave 12 Jaar Bedrag in (1) (2) (3) (2)*(3) (1)*(2)*(3) Jaar (1 + i) -n 1 4 0,9434 3,77 3, ,8900 3,56 7, ,8396 3,36 10, , ,38 329,51 Totaal 93,07 350,48 8

9 350,48 De duration is = 3,77 jaar. 93,07 9

10 Opgaven H3 Opgave 2 Antwoord B. Opgave 3 Opgave 4 Antwoord A. Opgave 5 Antwoord B. Opgave 6 Opgave 7 Antwoord A. Opgave 8 Antwoord B. Opgave 9 Antwoord C. Opgave 10 Opgave 11 Antwoord B. Opgave 12 Opgave 13 Antwoord B. 10

11 Opgave 14 Koers Uitoefenprijs Intrinsieke waarde 500 Optiepremie 495 Tijds -en verwachtingswaarde 5 Opgave 15 1 C apr 30,00 IW = = 3. P apr 40,00 IW = = 7 2 Uitoefenprijs, resterende looptijd, volatiliteit, intereststand, beurskoers aandeel. 3 2, = 4,60. 4 De koerswaarde bij punt A bedraagt 35. De put-optie wordt dan uitgeoefend; resultaat ,70-2,30 = 0. 5 Als de koers gelijk is aan 0, is het resultaat: = Als de optie niet beneden 30 daalt, wordt de optie niet uitgeoefend en heeft de schrijver de ontvangen premie verdiend. Opgave 16 1 De belegger heeft zekerheid dat interest en aflossing op de convertible zullen plaatsvinden. 2 De convertible kan geconverteerd worden in aandelen tegen een vastgestelde koers. Het recht tot kopen en de gefixeerde koers vormen het calloptie-element. 3 De beurskoers van het aandeel is bij in the money hoger dan de conversiekoers. Opgave 17 1 Volatiliteit is de beweeglijkheid van de onderliggende waarden. Hoe groter de volatiliteit, hoe groter het koersrisico en hoe hoger de optiepremie. 2 a Hij koopt een put-optie. b Na afloop van de looptijd moet een nieuwe put-optie worden gekocht. Het aantal langlopende put-opties is beperkt. c - Gekochte call-opties kunnen extra rendement opleveren ( speculatiewinst). - Gekochte put-opties dekken het risico van koersdaling af. Opgave 18 1 De afloop van de opties is op de derde vrijdag van januari. Daarna hebben de opties geen waarde meer. 2 De AEX-index is samengesteld uit de gewogen koersen van de 25 meest verhandelde fondsen in de voorafgaande drie kalenderjaren. De weging van elk fonds is aan een maximum gebonden. 3 De AEX-index geeft de stemming weer op de effectenbeurs en de verwachting m.b.t de ontwikkelingen in het bedrijfsleven. 4 De schrijver van een call-optie verplicht zich tot levering van de onderliggende aandelen tegen de uitoefenprijs. De schrijver van een put-optie verplicht zich tot afname van de onderliggende aandelen tegen de uitoefenprijs. 11

12 5 De schrijvers van ongedekte call-opties zijn verplicht tot levering van de onderliggende aandelen tegen de uitoefenprijs, als de koersen boven de uitoefenprijzen stijgen. Ze leiden dan verlies, want ze moeten de aandelen kopen tegen hogere prijzen en vervolgens tegen lagere prijzen leveren aan de kopers van de call-opties 6 Handelaren. 7 Kopers van call-opties zullen bij stijgende koersen winst maken..kopers van put-opties zullen bij dalende koersen winst maken. 8 De aandelenkoersen zullen stijgen, als de schrijvers van call-opties aandelen moeten bijkopen om te kunnen leveren. Maar het is ook mogelijk dat de handelaren de koers drukken door extra aandelen aan te bieden. Opgave 19 Op grond van de put-call-pariteit is de premie van de call gelijk aan de premie voor de put, maar bij de call moet twee maal provisie betaald worden voor de aandelen. Het verlies, afgezien van provisie voor de aandelen is bij beide transacties 7,50 (x 100). 12

13 Opgaven H4 Opgave 2 Antwoord B. Opgave 3 Antwoord A. Opgave 4 Antwoord B. Opgave 5 10 x ( 25-50) = Opgave 6 (1) (2) (1)*(2) Aandeel Wegings- Verwacht FT5 factor index dividend Aandeel 0,85 2,30 1,96 B 1,20 0,00 C 2,64 0,00 D 0,95 2,00 1,90 E 0,80 2,00 1,60 Totaal 5,46 De index is 300,00 De financieringsinterest is: 1/12 x 0,04 x 300 = 1,00 Het verwachte dividend is -5,46 De theoretische koers van het mei-contract is 295,55 Opgave 7 1 We berekenen eerst de bèta van de portefeuille als het gewogen gemiddelde van de afzonderlijke bèta's: (1) (2) Aan- Koers Beurswaarde Wegings Bèta (1)*(2) 13

14 deel factor A ,18 0,85 0,15 B ,25 0,80 0,20 C ,19 0,60 0,12 D ,22 0,90 0,20 E ,11 1,10 0,13 F ,04 1,50 0, ,00 0,86 De bèta van de aandelenportefeuille is dus gelijk aan 0,86. Als de AEX-index daalt met 1%, daalt de beurswaarde van de portefeuille met 0,86%. Van de portefeuille moet dus 0,86 x = worden afgedekt. Per contract wordt 200 x 300 = afgedekt: Er zijn dus = 334 contracten nodig Van de portefeuille moet dan 0,26 x = worden afgedekt. Er zijn nu = 100 contracten nodig

15 Opgaven H5 Opgave 2 Antwoord A. Opgave 3 Antwoord C. Opgave 4 Opgave 5 Opgave 6 Antwoord A. Opgave 7 Antwoord C. Opgave 8 Antwoord C. Opgave 9 Opgave 10 Antwoord A. Opgave 11 Antwoord B. Opgave 12 Antwoord C. Opgave 13 Antwoord A. Opgave 14 15

16 Opgave 15 Antwoord A. Opgave 16 Als de interest in de Verenigde Staten bijvoorbeeld 1 % hoger ligt dan de interest in Euroland, zal de termijnkoers van de dollar op jaarbasis 1 % lager liggen dan de spotkoers. Het aanhouden van een dollarpositie in plaats van onmiddellijke verkoop levert immers een interestvoordeel van 1 % op. De verkoper van dollar/euro-futures is daarom bereid op termijn van een jaar met een 1 % lagere prijs genoegen te nemen. Opgave 17 USD Datum Ontvangst Uitgave Positie Actie long verkoop contant long verkoop per long verkoop per long verkoop per long verkoop per short koop per Opgave 18 jan feb mrt apr Cash flow -$ $ Stap 1 Niet afdekken jan feb mrt apr Beginpositie $0 -$ $ Cash flow $0 -$ $0 $ Rente $0 $0 -$450 -$452 Dekking $0 Eindpositie $0 -$ $ $ Stap 2 Contante indekking jan feb mrt apr 16

17 Beginpositie $0 -$ $ $ Cash flow $0 -$ $0 $ Rente $0 -$ $ $1.810 Dekking -$ Eindpositie -$ $ $ $4.056 Stap 3 Contante indekking jan feb mrt apr Beginpositie $0 -$ $ $ Cash flow $0 -$ $0 $ Rente $0 -$ $ $1.792 Dekking -$ Eindpositie -$ $ $ $0 1 swap jan feb mrt apr Beginpositie $0 $0 -$ $ Cash flow $0 -$ $0 $ Rente $0 $0 -$450 -$452 Dekking -$ Swap 1 $ $ Eindpositie $0 -$ $ $0 2 swaps jan feb mrt apr Beginpositie $0 $0 $0 $0 Cash flow $0 -$ $0 $ Rente $0 $0 $0 $0 Dekking -$ Swap 1 $ $ Swap 2 $ $ Eindpositie $0 $0 $0 $0 3 swaps jan feb mrt apr Beginpositie $0 $0 $0 $0 Cash flow $0 -$ $0 $ Rente $0 $0 $0 $0 Dekking -$ Swap 1 $ $ Swap 2 $ $

18 Swap 3 $ $ Eindpositie $0 $0 $0 $0 Opgave 19 1,0119 3m-termijnkoers = 0,90 x = 0,8972 1,015 1,0248 6m-termijnkoers = 0,90 x = 0,8950 1,0305 1,0386 9m-termijnkoers = 0,90 x = 0,8926 1,0473 Opgave 20 1 De inkoop wordt duurder als de dollarkoers stijgt. 2a Contante indekking Ruton koopt dollars en zet deze direct tegen 4 % per jaar op deposito. Het bedrag in dollars kiest ze zo groot dat het na 3 maanden is opgerent tot $ $ Dus: 1+ 3/12x0, 04 = $ Op 1-2 betaalt Ruton met de dollars die vrijkomen uit deposito de crediteur. 2b Valutatermijncontract Ruton koopt per 1-2 volgend jaar $ tegen de koers 0, Door deze koop op termijn wordt de koers gefixeerd en het valutarisico op de schuld afgedekt. 2c Valuta-opties Ruton dekt het valutakoersrisico af door op 1 november bij de bank de call-optie te kopen voor de koop op 1-2 volgend jaar van $ tegen de koers 1. Ruton zal dan per saldo voor de inkoop maximaal = betalen; het kan ook minder zijn, maar niet meer. 2d Leading, dat is versnellen van de betaling bij een verwachte koersstijging. Lagging vertraging (speculeren). 3 (1 3/12 0,0145) 1 = 0, Opgave 21 1 De maximale prijs is , = De maximale prijs is , = De minimale prijs is , = Opgave 22 18

19 Netto-opbrengst Pondenkoers ,61 1,62 1,63 1,64 1,65 1,66 1,67 Niet afdekken Termijnaffaire Netto-opbrengst bij put Opgave 23 1 In de volgende figuur zien we dat de hoofdsommen op de kapitaalmarkt worden aangetrokken en vervolgens geruild. EUR 8 EUR 8 mln NL F V US USD 4 mln USD 4 mln. Op de vervaldatum ruilen de ondernemingen de hoofdsommen terug. We krijgen dan dezelfde figuur met dit verschil dat de pijlen nu de andere kant opgaan. In de volgende figuur is de jaarlijkse interestbetaling in dollars en euro s weergegeven. De ondernemingen lopen wel valutarisico op de interest. 7% 7% NL F V US 8% 8% 19

20 Opgave 24 1 Per 1 januari koopt de onderneming $ en ruilt deze tegen guldens. Per 1 april worden de dollars teruggeruild en gebruikt voor betaling aan de buitenlandse leverancier. $ Per 1 januari koopt de onderneming = $ ,88 1,005 Dit wordt op een 3m-deposito gezet. 3 1,005 3m-termijnkoers = 0,90 x = 0,8955 1,010 De dollars worden over 3 maanden geleverd tegen deze koers. 4 De maximale prijs is x 0, = De maximale prijs is x 0, = De minimale prijs is x 0, = Opgave 25 1 Dollarkoers Opbrengst premie Netto-opbrengst 1, , , , , , Nettoopbrengst Dollarkoers 0,88 0,93 0,98 1,03 2 Dollarkoers Opbrengst premie Netto-opbrengst 1, , ,

21 0, , , Netto-opbrengst Dollarkoers 0,88 0,93 0,98 1,03 Opgave 26 Pondenkoers Niet afdekken Termijnaffaire Opbrengst Premie Nettoopbrengst bij put bij put 1, , , , Netto-opbrengst Pondenkoers ,61 1,62 1,63 1,64 1,65 1,66 1,67 Niet afdekken Termijnaffaire Netto-opbrengst bij put Opgave 27 21

22 A Wissel disconteren Bedrag wissel x 0,8952 = ,27 Disconto 0,25 x 6,40% x ,2727 = ,64 Netto-opbrengst ,64 B x 0,8909 = bij termijntransactie. C Geldmarkttransactie $ Per 1 januari verkoopt de onderneming = $ ,92. 1,02025 In euro's levert dit op: ,92 x 0,8952 = De te verkopen dollars per 1-1 moeten eerst geleend worden. Per 1 april wordt deze lening afgelost met de dollars van de debiteur. D Opbrengst x 0,8864 = ,00 Premie ,00 Netto-opbrengst bij putoptie ,00 Opgave 28 Strategie Optie Uitoefenprijs Bedrag Premie A Koop Put 0,91 $ B Koop Put 0,89 $ C Verkoop Call 0,94 $ D Verkoop Call 0,89 $ E Zero cost: Koop Put 0,89 $ Verkoop Call 0,94 $ F 50 %-winstdeling: Koop Put 0,89 $ Verkoop 0,5Call 0,89 $ De keuze voor een bepaalde strategie is o.a. afhankelijk van de risicohouding van de ondernemingsleiding, de speelruimte die er is m.b.t prijscalculaties (concurrentie) en de valutavisie van de ondernemingsleiding. A Dollarkoers Niet afdekken Opbrengst put Premie Netto-opbrengst 0, , , , , ,

23 Netto-opbrengst Dollarkoers ,86 0,87 0,88 0,89 0,90 0,91 0,92 0,93 0,94 0,95 Niet afdekken Netto-opbrengst bij put B Dollarkoers Niet afdekken Opbrengst bij put Premie Netto-opbrengst 0, , , , , , Netto-opbrengst Dollarkoers ,86 0,87 0,88 0,89 0,90 0,91 0,92 0,93 0,94 0,95 Niet afdekken Netto-opbrengst bij put 23

24 C Dollarkoers Niet afdekken Opbrengst bij call Premie Netto-opbrengst 0, , , , , , Netto-opbrengst Dollarkoers ,86 0,88 0,90 0,92 0,94 0,96 0,98 1,00 1,02 Niet afdekken Netto-opbrengst bij call D Dollarkoers Niet afdekken Opbrengst bij call Premie Netto-opbrengst 0, , , , , ,

25 Netto-opbrengst Dollarkoers ,86 0,88 0,90 0,92 0,94 0,96 0,98 1,00 1,02 Niet afdekken Netto-opbrengst bij call E Netto-opbrengst bij Dollarkoers Niet afdekken Zero cost 0, , , , , , Netto-opbrengst Dollarkoers ,86 0,88 0,90 0,92 0,94 0,96 0,98 1,00 1,02 Niet afdekken Zero cost 25

26 F Netto-opbrengst bij Dollarkoers Niet afdekken 50 %-winstdeling 0, , , , , , Netto-opbrengst Dollarkoers ,86 0,88 0,90 0,92 0,94 0,96 0,98 1,00 1,02 Niet afdekken 50 %-winstdeling 26

27 Opgaven H6 Opgave 2 Antwoord B. Opgave 3 Antwoord A. Opgave 4 Antwoord A. Opgave 5 Opgave 6 Antwoord B. Opgave 7 Opgave 8 Antwoord B. Opgave 9 Opgave 10 Opgave 11 Antwoord B. Opgave 12 Antwoord A. Opgave 13 Antwoord C. 27

28 Opgave 14 Antwoord C. Opgave kasreservepolitiek - uitgifte van schatkistpapier - valutaswaps 2 De ECB vergoedt een minimale interest op het saldo van een depositorekening. 3 De stabiliteit van de euro is ook afhankelijk van de interest-ontwikkeling en de economische groei in de VS en Japan. 3 importeurs en exporteurs centrale banken valutaspeculanten interest-arbitrageanten algemene banken 5 Hoe hoger (lager) het prijsniveau des te lager (hoger) de interne koopkracht. Opgave 16 Cashflows bij Cashflows bij vaste interestvergoeding 6% marktinterestvergoeding Marktinterest 5% 6% 7% 5% 6% 7% Jaar Marktwaarde begin jaar 1 In geval 1 loopt de onderneming marktwaarderisico, in geval 2 kasstroomrisico. Opgave 17 d vv = md vv = md ac = 8 x x 300 = 5,67 jaar 900 5,67 = 5,40 jaar 1,05 5 1,10 Duration gap = md ac - md vv. ac = 4,55 jaar M vv 900 = 4,55-5,40 x M = 0,81 jaar Numico loopt dus interestrisico. Om het eigen vermogen immuun te maken voor interestveranderingen, moet de duration gap gelijk aan nul worden. Dan moet gelden: 28

29 md vv = md ac x M ac 900 = 4,55 x vv M = 6,57 jaar en d vv = 1,05 x 6,57 = 6,89 jaar Als de interest nu stijgt met 0,1%, krijgen we: M ac = - md ac x r vv x M ac = -4,55 x 0,001 x = -5,91 M vv = - md vv x r vv x M vv = -6,57 x 0,001 x 900 = -5,91 M ev = 0 Nieuwe balans Activa 1.294,09 Eigen vermogen 400,00 Vreemd vermogen 894, , ,09 Duratio is immuun geworden voor het interestrisico. md vv kan gelijk gemaakt worden aan 6,57 door de samenstelling van het vreemd vermogen aan te passen: M lvv + M kvv = 900 8M M lvv lvv + 1M + M kvv kvv = 6,89 Als we deze vergelijkingen oplossen, krijgen we: M lvv = 757,79 M kvv = 142,21 M vv = 900,00 Opgave 18 5% 4,5% NL H T US 6,2% 6% 29

30 Hesro betaalt per saldo: 5% 4,5% + 6,2% = 6,7%. Het voordeel is 0,2%. Tesro betaalt per saldo: 6% + 4,5% 6,2% = 4,3%. Het voordeel is 0,3%. Opgave 19 Rentepositie: 1-4 NLG 20 mln. opnemen voor 3 maanden 1-7 NLG 20 mln. opnemen voor 3 maanden 1-10 NLG 20 mln. opnemen voor 3 maanden 1-12 NLG 5 mln. uitzetten voor 6 maanden Op 1-1 kan de interestpositie als volgt worden afgedekt: Koop NLG 20 mln. 3 6 FRA 3,28% Koop NLG 20 mln. 6 9 FRA 3,30% Koop NLG 20 mln FRA 3,35% Verkoop NLG 5 mln FRA 3,40% Opgave 20 Ruton betaalt per saldo na de interest-swap: (EURIBOR + 1%) + 5,5% (EURIBOR) = 6,5%. Opgave Verschil ten gevolge van het valutarisico. - Looptijdverschillen. - Op het moment van uitgifte is de marktrente verschillend. - Risicoprofiel van de ondernemingen is verschillend. 2 De belegger geeft de voorkeur aan belegging in nulprocentobligaties, omdat hij geen herbeleggingsrisico loopt. 3 De emitterende instantie heeft lagere interestkosten, omdat de nulprocentobligatie een lager effectief rendement heeft ten opzichte van een gewone obligatielening. Ook is er een besparing op de transactiekosten. 4 Als de belegger zijn belegging voor afloopdatum verkoopt en op dat moment een andere marktrente geldt dan op het moment van verkrijging van de obligaties. 5 - Om valutarisico af te dekken. - Om activiteiten in het buitenland te financieren. - Om een voordeel te verkrijgen door de lagere interest in het buitenland. 6 - Een termijnaffaire kan in iedere hoeveelheid valuta worden afgesloten en opties alleen in in aantallen gehele contracten. Een optie is sterk gestandaardiseerd. - Een termijnaffaire is niet verhandelbaar, een optie is wel verhandelbaar. Opgave 22 1 Als over drie maanden de dollar/spotkoers 1,8700 is. 2 Een call-optie. Opgave 23 1 Derivaten zijn contracten waarvan de waarde afhangt van één of meer onderliggende waarden. Het zijn geen directe financieringsmiddelen zoals aandelen of obligaties. 2 Met behulp van derivaten kan een onderneming bepaalde prijsrisico's inperken. 30

31 3 Over-the-counter-transacties zijn contracten met de bank, die vaak meer 'op maat gesneden' kunnen zijn dan de standaardcontracten die via de beurs lopen. 4 Een interest-swap is een transactie waardoor, zonder overdracht van de hoofdsom, het interesttype van een lening kan worden gewijzigd. 5 1 is na drie maanden aangegroeid tot: 1 1,015 = 1,015. $ 1 is na drie maanden aangegroeid tot: $ 1 1,025 = $ 1,025. De driemaands termijnkoers is dus: 1,015 : 1,025 = 0, Een globale berekening gaat ervan uit dat het interestverschil 4 % is, dus 1 % in drie maanden, zodat de termijnkoers is 99 % van 1 = 0,99. Opgave 24 1 Een interest-swap is een overeenkomst tussen een onderneming en een bank waarbij gedurende een bepaalde looptijd en gebaseerd op een bepaalde hoofdsom in euro s, de interestverplichtingen in de vorm van een vaste interest en een variabele interest met elkaar worden geruild. 2 Het doel van het afsluiten van een interest-swap is interestvoordeel en beheersing van het interestrisico. 5 Het doel is kopers of verkopers van valuta- en interestcontracten de mogelijkheid te bieden zich te beschermen tegen nadelige koersontwikkelingen en speculanten te laten handelen in deze contracten. 6 Een future of termijncontract is een overeenkomst, waarbij levering in de toekomst plaatsvindt. Er wordt alleen onderhandeld over de prijs; hoeveelheid en afloopdatum zijn gestandaardiseerd. 7 De koersvorming van de US dollar/euro-future wordt onder meer bepaald door: a De verwachting over - de koersontwikkeling van de dollar ten opzichte van de euro. - de ontwikkeling van de Amerikaanse en Eurogeldmarktinterest. - ontwikkeling van de Amerikaanse betalingsbalans. b Vraag naar en aanbod van deze futures. c Looptijd. 8 Een obligatie-future is een overeenkomst tot koop of verkoop van een obligatie-index. Het is een termijncontract dat wordt afgerekend aan het einde van de overeengekomen looptijd. 9 De obligatie-index is gebaseerd op de gewogen gemiddelde notering van een aantal Staatsleningen ,6% - 94% = 5,6%. Winst: 5,6% van = Een short -positie is een optie-positie waarbij men de plicht heeft bij uitoefening en aanwijzing de onderliggende waarde te leveren (call-contract) of af te nemen (put-contract) tegen de uitoefenprijs. Deze positie ontstaat door het schrijven van een optie. Bij futures gaat het om een verkocht termijncontract (leveringsplicht). De speculant zal een short positie in dollars innemen als hij verwacht dat de koers van de dollar zal dalen. Hij zal dan dollar/euro-futures verkopen. Als de koers van de dollar daalt, zullen ook de koersen van de dollar/euro-futures dalen. De verkochte dollar-futures kan hij tegen een lagere koers terugkopen. 12 Een long -positie is een optiepositie die het recht geeft de onderliggende waarde te kopen (call-optie) of te verkopen (put-optie) tegen de uitoefenprijs. Bij futures gaat het om een gekocht termijncontract (koopplicht). De speculant zal een long positie in dollars innemen als hij verwacht dat de dollarkoers zal stijgen. Hij zal dan dollar futures kopen. Als de koers van de dollar stijgt, zullen ook de prijzen van de dollar/eurofutures stijgen. De gekochte dollar/euro-futures kan hij dan tegen de hogere prijs verkopen- Opgave 25 1 Een interest-swap is een overeenkomst waarbij de interestverplichting geruild wordt met een andere marktpartij (meestal een bank). De hoofdsom wordt niet geruild. 31

32 2 Een FRA is een overeenkomst tussen twee partijen waarbij afgesproken wordt een verschil tussen de op dit moment overeengekomen toekomstige interest (forward rate) en de in de toekomst geldende interest te verrekenen. 3 Te betalen interest over de lening: (3/12) x 0,095 x Verrekening via FRA: (3/12) x (0,08-0,09) x Rentekosten Opgave 26 3m-EURIBOR 3m-EURIBOR + 0,4% Waarde cap Premie Te betalen 4% 4,4% 0% 0,4% 4,8% 5% 5,4% 0% 0,4% 5,8% 6% 6,4% 0% 0,4% 6,8% 7% 7,4% 0% 0,4% 7,8% 8% 8,4% 1% 0,4% 7,8% 9% 9,4% 2% 0,4% 7,8% 10% 10,4% 3% 0,4% 7,8% 12% Te betalen 10% 8% 6% 4% 2% 0% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% EURIBOR op vervaldatum 3m-EURIBOR + 0,4 % Te betalen Opgave 27 3m-EURIBOR 3m-EURIBOR - 0,2% Waarde floor Premie Rendement 4% 3,8% 3% 0,3% 6,5% 5% 4,8% 2% 0,3% 6,5% 6% 5,8% 1% 0,3% 6,5% 7% 6,8% 0% 0,3% 6,5% 8% 7,8% 0% 0,3% 7,5% 9% 8,8% 0% 0,3% 8,5% 10% 9,8% 0% 0,3% 9,5% 32

33 12% Rendement 10% 8% 6% 4% 2% 0% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% EURIBOR op vervaldatum 3m-EURIBOR - 0,2 % Rendement Opgave 28 3m-EURIBOR 3m-EURIBOR + 0,3% Collar Te betalen 4% 4,3% 6,5% 6,8% 5% 5,3% 6,5% 6,8% 6% 6,3% 6,5% 6,8% 6% 6,8% 6,5% 6,8% 7% 7,3% 7,0% 7,3% 8% 8,3% 8,0% 8,3% 9% 9,3% 8,0% 8,3% 10% 10,3% 8,0% 8,3% 12% Te betalen 10% 8% 6% 4% 2% 0% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% EURIBOR op vervaldatum 3m-EURIBOR + 0,3 % Te betalen Opgave 29 33

34 3m-EURIBOR 3m-EURIBOR + 0,2% Te betalen 4% 4,2% 5,2% 5% 5,2% 5,7% 6% 6,2% 6,2% 6% 6,7% 6,2% 7% 7,2% 6,2% 8% 8,2% 6,2% 9% 9,2% 6,2% 10% 10,2% 6,2% 12% 10% Te betalen 8% 6% 4% 2% 0% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% EURIBOR op vervaldatum 3m-EURIBOR + 0,2 % Te betalen 34

35 Opgaven H7 Opgave 2 Antwoord A. Opgave 3 Antwoord C. Opgave 4 Antwoord C. Opgave 5 Opgave reële inkooptransactie en tegelijkertijd een verkooptermijntransactie; - reële verkooptransactie en tegelijkertijd een inkooptermijntransactie. 2 De handelaar zal streven naar een economische voorraad van nul door voor(ver)kopen aan afnemers. 3 De speculant neemt een volgtijdig prijsrisico op dezelfde beurs. De arbitrageant probeert te profiteren van gelijktijdige prijsverschillen op verschillende beurzen. Opgave Inkoop kg X à 24 = Verkoop kg X à 32 = Winst Inkoop kg X à 20 = Verkoop kg X à 32 = Gelijktijdig prijsverschil Volgtijdig prijsverschil x - 4 = Opgave kg kg = kg kg kg kg kg kg = kg. 35

36 3 Technische voorraad blijft gelijk. Economische voorraad: kg kg kg kg = kg. 4 Een positieve economische voorraad is voordelig bij prijsstijging. Een negatieve economische voorraad is voordelig bij prijsdaling. Opgave 9 1 Het contract kan elke handelsdag worden afgewikkeld door een sluitingskoop (1.000 kg) op de termijnmarkt. 2 De economische voorraad is gelijk aan kg. 3 Totdat het contract is afgewikkeld door een sluitingskoop of door een reële (voor)inkooptransactie van kg. Opgave Verkoop kg X à 28 = Inkoop kg X à 25 = Winst Dit is een volgtijdig prijsverschil. Op de termijnmarkt ontstaan geen gelijktijdige prijsverschillen. Opgave Technische voorraad kg Voorverkopen kg Voorinkopen kg Termijntransacties: 1-10 Economische voorraad kg 1-10 Verkoop kg 1-11 Verkopen kg 1-11 Koop kg 1-11 tot Economische voorraad kg De levering van de voorverkopen en voorinkopen op 1-12 heeft geen invloed op de economische voorraad. Opgave 12 Termijnmarkt: 15-6 Inkoop, levering november à 1,75 = Verkoop, levering november à 2,50 = Volgtijdig prijsverschil (voorraadwinst) Deze winst compenseert het verlies op de negatieve economische voorraad door prijsstijging van 15-6 tot