Beleid Verantwoord Beleggen Delta Lloyd Asset Management
|
|
- Johanna Abbink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Beleid Verantwoord Beleggen Delta Lloyd Asset Management Inhoudsopgave Beleid verantwoord beleggen... 1 Visie en doelstellingen... 1 Definities... 1 Reikwijdte... 2 Dilemma s... 2 Beleidsuitgangspunten... 2 Proces... 2 Thema s... 3 Strategieën verantwoord beleggen... 5 Informatie en rapportage... 6 Annex 1. De tien Global Compact principes van de Verenigde Naties... 7 Annex 2. De United Nations Principles for Responsible Investments (UNPRI)... 8 Annex 3. Definities van uitsluitingscriteria controversiële wapens... 9
2 BELEID VERANTWOORD BELEGGEN Visie en doelstellingen Delta Lloyd Groep beschouwt verantwoord ondernemen als een license to operate : haar omgeving verleent een vergunning, een mandaat om te opereren en gunt dit de Groep ook alleen, als Delta Lloyd haar maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt en hierover verantwoording aflegt. Verantwoordelijkheid voor de gevolgen van haar activiteiten en beslissingen op mens, milieu en maatschappij. Delta Lloyd Groep streeft naar een positieve bijdrage aan de ontwikkeling van haar medewerkers en de maatschappij, met winstgevende economische groei en met zorg voor het milieu. Gedacht vanuit de kernactiviteiten van de Groep betekent dat bouwen aan een zekere toekomst voor en met alle stakeholders. Continuïteit en vertrouwen zijn belangrijke pijlers. Een onderdeel van verantwoord ondernemen is verantwoord beleggen. Delta Lloyd Asset Management, de vermogensbeheerder van Delta Lloyd Groep, erkent de maatschappelijke verantwoordelijkheid die beleggers hebben. Zij combineert deze maatschappelijke verantwoordelijkheid met alle aspecten die voortvloeien uit haar fiduciaire verantwoordelijkheid. Delta Lloyd legt hierover verantwoording af aan haar klanten en rapporteert ook aan de bedrijven waarin zij belegt en aan de aandeelhouders van Delta Lloyd Groep. Delta Lloyd heeft verantwoord beleggen structureel ingebed in haar beleggingsbeleid. Het Beleid Verantwoord Beleggen geeft de richtlijnen, definities en (proces)afspraken weer die zij hanteert om dit te bereiken. Delta Lloyd is een lange termijn belegger die verantwoord ondernemen beschouwt als een belangrijke value driver : een factor die in belangrijke mate bijdraagt aan de ontwikkeling van waarde van de ondernemingen waarin zij heeft belegd. Verantwoord ondernemen draait om de continuïteit van de onderliggende waarden en het beheersen van risico s, aspecten die voor Delta Lloyd als belegger net zo belangrijk zijn. Verantwoord ondernemen is van belang voor de financiële performance van de beleggingen. Delta Lloyd hanteert inzake verantwoord beleggen de volgende uitgangspunten: De keuzes met betrekking tot de uitwerking van het Beleid Verantwoord Beleggen zijn verbonden aan de identiteit, reputatie en de uitstraling van Delta Lloyd. Verantwoord beleggen is een voortdurende ontwikkeling. De praktische uitwerking van het verantwoord beleggingsbeleid kan aangepast worden naar aanleiding van nieuwe inzichten. De uitwerkingen van het Beleid Verantwoord Beleggen en de uitvoering dienen toetsbaar te zijn aan de uitgangspunten. Delta Lloyd streeft een proactieve benadering na. Definities Corporate governance: het stelsel van maatregelen, processen en richtlijnen dat een onderneming in staat stelt om efficiënt en verantwoord te handelen in relatie tot haar belangrijkste stakeholders: werknemers, eigenaren, aandeelhouders, klanten, relaties en de maatschappij. Duurzaamheid: Bij duurzame ontwikkeling is sprake van evenwicht in sociale, economische en milieubelangen. Hierbij staat houdbaarheid van de toekomst centraal: het gaat om handelen in aansluiting op de behoeften van het heden, zonder dat dit een bedreiging vormt voor toekomstige generaties. ESG-criteria: environmental, social en governance criteria. ESG criteria vormen een specifieke categorie van niet-financiële performance indicatoren van bedrijven, waarbij ook gekeken wordt naar duurzame en ethische beginselen en goed ondernemersbestuur. Verantwoord beleggen: verantwoord beleggen is beleggen op grond van financiële, sociale, governance en milieuoverwegingen en/of de beïnvloeding van bedrijven, overheden en andere relevante actoren op grond van deze overwegingen
3 Reikwijdte Verantwoord beleggen heeft bij Delta Lloyd betrekking op alle assetcategorieën. Bij alle (des)investeringsbeslissingen worden de uitgangspunten met betrekking tot verantwoord beleggen gehanteerd. Dilemma s Verantwoord beleggen en duurzaamheid kennen grote grijze gebieden: er zit veel variatie tussen het puur economisch beleggen op basis van financiële criteria enerzijds en bijvoorbeeld het hanteren van uitsluitingscriteria of best-in-class selectie anderzijds. Voor Delta Lloyd gaat het bij verantwoord beleggen om het nemen van verantwoorde, onderbouwde beleggingsbeslissingen en het afleggen van verantwoording over deze beslissingen. Grijs gebied wil zeggen; lang niet alles is overduidelijk wel of niet aanvaardbaar. Hoe ver reikt bijvoorbeeld de verantwoordelijkheid in de keten? Wat moet je als belegger vinden van het gedrag van de toeleverancier, en dat van diens toeleverancier(s)? En hoe kijk je aan tegen bijvoorbeeld een bedrijf dat zaken doet met landen met omstreden regimes zoals Birma? En wat als dat bedrijf daar medicijnen levert? Delta Lloyd maakt in het kader van verantwoord beleggen zichtbaar waar zij, per thema of sector, in het grijze gebied staat. Beleidsuitgangspunten De uitgangspunten die Delta Lloyd hanteert bij verantwoord beleggen zijn: Pas toe of leg uit Voor alle uitgangspunten geldt dat het leidende principes zijn, die Delta Lloyd toepast bij haar investeringsbeslissingen. Afwijken van deze principes mag alleen indien hier een weloverwogen onderbouwing voor wordt gegeven. Alle assetcategorieën De richtlijnen voor verantwoord beleggen gelden voor alle assetcategorieën. Delta Lloyd maakt geen regionaal of sectoraal onderscheid. Uitsluiting van controversiële wapens Bedrijven die betrokken zijn bij de productie van of handel in controversiële wapens worden uitgesloten van het beleggingsuniversum 1. Transparant en verantwoordelijk Delta Lloyd is transparant over de invulling die zij geeft aan verantwoord beleggen, de dilemma s die ze daarbij afweegt en de uitvoering van het Beleid Verantwoord Beleggen. Delta Lloyd legt hierover verantwoording af aan haar belanghebbenden. Leren en verbeteren Verantwoord beleggen is een voortdurend proces van leren en verbeteren. Delta Lloyd stuurt op continue verbetering en ontwikkeling van haar visie op en uitvoering van verantwoord beleggen. Proces Voor alle beleggingen die Delta Lloyd beheert zijn in 2008 de eerste uitsluitingscriteria vastgesteld op basis van betrokkenheid bij productie van of handel in controversiële wapens. In 2009 zijn de criteria uitgebreid met de 10 United Nations Global Compact Principles; op basis hiervan is een breder beleid van uitsluiting en engagement van bedrijven ontwikkeld. 1 Zie Annex 3 voor definities van de uitsluitingscriteria Controversiële Wapens die Delta Lloyd hanteert
4 Delta Lloyd heeft de UN Global Compact Principles als leidraad gekozen omdat deze principes werelwijd gedragen worden en gebaseerd zijn op internationale verdragen en conventies. Deze principes hebben betrekking op de ondernemingen waarin (in)direct wordt belegd. Delta Lloyd laat zich informeren en adviseren door een internationale en onafhankelijke aanbieder van duurzaamheidsonderzoek en ESG-informatie. Delta Lloyd ontvangt gedetailleerde bedrijfsinformatie aangaande de Global Compact Principles en controversiële wapens. Aanvullend onderzoek of advies wordt op verzoek geleverd. Delta Lloyd heeft een Commissie Verantwoord Beleggen ingesteld, die met een vaste frequentie bijeenkomt. De Commissie beoordeelt de externe input en voert daarnaast zelfstandig onderzoek uit naar bedrijven, sectoren en/of thema s. Zij adviseert de directie van Delta Lloyd Asset Management over het verantwoord beleggingsbeleid en de uitvoering daarvan. Het advies gaat in op bedrijven die op de watchlist worden geplaatst, die in een engagementtraject worden betrokken of die direct worden uitgesloten van het beleggingsuniversum. De directie van Delta Lloyd Asset Management neemt een besluit over het advies van de Commissie Verantwoord Beleggen. Delta Lloyd heeft de United Nations Principles for Responsible Investments (UNPRI) ondertekend. Het UNPRI netwerk is opgericht in 2006 en is een internationaal sterk groeiende groep van beleggers die zich allen inzetten voor de integratie van zaken met betrekking tot het milieu, de samenleving en goed ondernemingsbestuur in haar beleggingsbeleid. De richtlijnen van UNPRI 2 hebben betrekking op het beleggingsproces van de vermogensbeheerder zelf. Thema s Verantwoord beleggen ziet toe op vele dimensies en thema s. Te denken valt aan energie, vastgoed, wapens, klimaatverandering, natuur, arbeidsrechten, voedselzekerheid en bonusbeleid. Maar de lijst is veel langer. Hier volgt een toelichting op de thema s die het meest frequent met verantwoord beleggen in verband worden gebracht. Mensenrechten Mensenrechten zijn universeel en veelomvattend: burgerrechten, politieke rechten, economische, sociale en culturele rechten. Mensenrechten zijn vastgelegd in verdragen van de Verenigde Naties 3 en de OECD Guidelines for Multinational Enterprises. Ondernemingen moeten de mensenrechten respecteren en naleving van deze rechten door anderen bevorderen. Delta Lloyd respecteert mensenrechten en verwacht van de ondernemingen waarin zij belegt dat zij dat ook doen. Van mogelijke investeringen en van de beleggingen in portefeuille van Delta Lloyd wordt onderzoek gedaan naar de mate waarin het bedrijf mensenrechten respecteert, om te beoordelen of het bedrijf (mogelijk) betrokken is, of is geweest, bij schendingen van mensenrechten. Recht op werk en arbeidsomstandigheden In de VN Universele Verklaring van de Rechten van de Mens zijn artikelen opgenomen met betrekking tot rechten van werknemers. Internationaal geaccepteerde standaarden zijn ontwikkeld met daarbij toezichthoudende organen die de toepassingen op nationaal niveau (helpen) implementeren. De fundamentele principes van de International Labour Organization (ILO) hebben als doel kansen voor vrouwen en mannen te bevorderen op fatsoenlijk en productief werk, onder vrije, gelijke, veilige en waardige omstandigheden 4. Delta Lloyd onderschrijft het recht op werk en goede arbeidsomstandigheden en sluit bedrijven uit die deze rechten in ernstige mate schenden. 2 Zie voor de UN Principles for Responsible Investment de omschrijving in Annex 2 3 O.a. Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, UN Human Rights Norms for Business en de UN Declaration on the Rights of Indigenous People. 4 ILO Declaration on Fundamental Principles and Rights at Work: 1) vrijheid van vereniging en erkenning van het recht op collectieve onderhandeling; 2) verbod op gedwongen arbeid; 3) verbod op kinderarbeid; en 4) verbod op discriminatie met betrekking tot werk
5 Milieu Zorgen om het milieu vormen de bron van duurzaam handelen. Om de menselijke gezondheid en het milieu te beschermen is het noodzakelijk het ecosysteem waarin wij leven te respecteren. Richtlijnen en principes omtrent bescherming van het milieu en het vergroten van de verantwoordelijkheid voor het milieu zijn onder andere vastgelegd in VN verdragen. Zo zijn tijdens de Verenigde Naties Conferentie over Milieu en Ontwikkeling (UNCED) internationale milieuverdragen tot stand gekomen inzake biodiversiteit en klimaatverandering. Delta Lloyd sluit bedrijven uit die de milieuprincipes van Global Compact herhaaldelijk of in ernstige mate schenden en zij stuurt op naleving door de ondernemingen waarin zij belegt van de internationale standaarden en richtlijnen. Anti-corruptie In 2004 is aan de UN Global Compact Principles een tiende principe toegevoegd: Bedrijven moeten corruptie in al haar vormen, inclusief afpersing en omkoping, bestrijden 5 ; een zeer sterk wereldwijd signaal dat het uitbannen van corruptie een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van het bedrijfsleven. Corruptie stoelt op machtsmisbruik en heeft een onevenredig grote impact op arme en achtergestelde mensen. Daarnaast loopt het bedrijfsleven door corruptie risico s op het gebied van wetgeving, reputatie en financiën. Het bedrijfsleven wordt daarom opgeroepen om samen met overheden, VN vertegenwoordigingen en de samenleving aan een meer transparante wereldeconomie te bouwen. Vanuit haar drie kernwaarden Eerlijk, Toegankelijk, Samenwerken bouwt Delta Lloyd aan een integere bedrijfscultuur. In de gedragscode van Delta Lloyd wordt aandacht gegeven aan het voorkomen van corruptie en Delta Lloyd bewaakt ook bij haar investeringen dat ondernemingen zich niet schuldig maken aan corruptie, afpersing of omkoping. Voor alle vier bovengenoemde thema s geldt dat indien Delta Lloyd beleggingen heeft in bedrijven die zich in ernstige mate schuldig maken aan overtredingen van internationaal geaccepteerde standaarden, de uitgangspunten van het beleid worden toegepast. Delta Lloyd geeft daarbij de voorkeur aan het voeren van een constructieve dialoog en een rol als actief aandeelhouder met als doel het gedrag van de onderneming te veranderen. Als dit niet leidt tot het gewenste resultaat, kan dit uitsluiting van de onderneming tot gevolg hebben. Wapens Controversiële wapens zijn wapens die onevenredig veel slachtoffers veroorzaken, waarvan de effecten disproportioneel zijn of die geen onderscheid maken tussen militaire doelen en burgerdoelen. De effecten van deze wapens kunnen nog jaren na het gebruik ervan merkbaar blijven. Delta Lloyd keurt de productie van, handel in en het gebruik van controversiële wapens ten strengste af. Zij sluit daarom bedrijven uit die betrokken zijn bij de productie en ontwikkeling van, en/of de handel in controversiële wapens. Voedselzekerheid Het thema Voedselzekerheid vormt in sommige opzichten een vak apart. Voedselzekerheid is de meest fundamentele behoefte van de mens, die echter in toenemende mate onder druk komt te staan. Enerzijds door de wereldwijde bevolkingsgroei en verandering in eetgewoontes, anderzijds door bijvoorbeeld verarming van landbouwgrond en afnemende beschikbaarheid van water. Verantwoord beleggen en de keten van voedselzekerheid raken elkaar in ruwweg vier gebieden: investeringen in landbouwgrond, investeringen in bedrijven uit de voedselindustrie, investeringen in (toeleveranciers aan) de voedselketen en investeringen in afeleide instrumenten gerelateerd aan de voedselketen. Delta Lloyd beoordeelt eventuele investeringen in deze gebieden kritisch op hun bijdrage aan voedselzekerheid. Beleggingsbeslissingen aangaande investeringen in voedselzekerheid zullen worden genomen mede op basis van criteria zoals de doelstellingen van de International Land Coalition, de Responsible Investment in Farmland Principles en de uitgangspunten van de UN Special Rapporteur on the Right to Food Olivier de Schutter. 5 Zie voor de Global Compact Principes de omschrijving in Annex 1-4 -
6 Strategieën verantwoord beleggen Delta Lloyd geeft op verschillende manieren uiting aan haar rol als verantwoord belegger, onder andere door strikte uitsluitingscriteria te hanteren ten aanzien van specifieke thema s, door engagement in te zetten in bepaalde gevallen en door als actieve aandeelhouder een goed doordachte en onderbouwde stem uit te brengen. Om inhoud te geven aan verantwoord beleggen, hanteert Delta Lloyd verschillende soorten strategieën: Het uitsluitingenbeleid Delta Lloyd beoordeelt ondernemingen op betrokkenheid bij controversiële bedrijfspraktijken en sluit zogenaamde worst of the worst bedrijven uit haar beleggingsuniversum uit. Andere uitsluitingen kunnen voortkomen uit wet- en regelgeving of de identificatie van issues die met breed maatschappelijk draagvlak als controversieel worden beoordeeld. Bepaalde ethisch of morele motieven zijn voorbeeld van deze laatste uitsluitingsgrond. Delta Lloyd sluit bedrijven uit die in ernstige mate de Global Compact Principles schenden en bedrijven die betrokken zijn bij de productie van of handel in clusterwapens, chemische wapens, biologische wapens, antipersoons mijnen, munitie met verarmd uranium en/of munitie met wit fosfor. De uitsluitingen zijn van toepassing op alle assetcategorieën. Engagement Engagement betekent het aangaan van de dialoog met ondernemingen aangaande principes en afspraken of verwachtingen over verantwoord ondernemen, met als doel het gedrag van de ondernemingen te beïnvloeden. Deze bedrijven worden daarbij niet uitgesloten uit het beleggingsuniversum. Delta Lloyd gelooft in een constructieve dialoog. Zij gaat die dialoog regelmatig aan met de bedrijven die zij bezoekt en analyseert. Gebruik maken van haar kracht als aandeelhouder doet Delta Lloyd met name bij de deelnemingenbeleggingen. Zij werkt samen met die bedrijven om hun prestaties op korte en lange termijn te verbeteren. De expertise die Delta Lloyd heeft opgebouwd met deze vorm van dialoog en contact, zal zij in toenemende mate ook inzetten buiten de deelnemingen beleggingen. Enkele aspecten die cruciaal zijn voor succesvol engagement zijn: - het functieniveau van de vertegenwoordiging van het bedrijf met wie het gesprek plaatsvindt; - de mate waarin duidelijke doelen en strategieën zijn vastgesteld (wanneer stemt de uitkomst tot tevredenheid); - een goede aansluiting op internationale verdragen en conventies; - het vooraf bepalen van de maximale engagement periode en het meten van de resultaten. Het agenderen van issues en stemmen op de Algemene vergaderingen van Aandeelhouders Delta Lloyd zal, in het belang van verzekerden en andere begunstigden, haar stemrecht gebruiken in zoveel mogelijk algemene aandeelhoudersvergaderingen van de beursgenoteerde ondernemingen waarin Delta Lloyd een belang heeft van 5% of meer (in termen van zeggenschap), dan wel een belang van 25 miljoen of meer heeft (in kapitaal gemeten). Delta Lloyd gebruikt haar stemrecht om invloed uit te oefenen op het beleid van de onderneming en streeft naar waardecreatie door een verantwoord, consistent en transparant stemgedrag. Zij brengt een goed doordachte en onderbouwde stem uit. Delta Lloyd publiceert haar stemgedrag per agendapunt van elke bezochte (B)AvA na afloop op de website 6. Daarnaast zullen relevante ontwikkelingen in het kader van het stembeleid worden gerapporteerd in het jaarverslag. Delta Lloyd wil met de uitvoering van deze strategische vorm van verantwoord beleggen ook een bijdrage leveren aan de promotie en acceptatie van de Principles for Responsible Investment. Beleid op basis van positieve of relatieve criteria 6 Zie voor publicaties
7 Delta Lloyd investeert een deel van haar beleggingen op basis van positieve criteria, ook wel doelinvesteringen genoemd. Voorbeeld hiervan zijn thema fondsen en fondsen specifiek gericht op duurzame ontwikkeling. Beleggen op basis van positieve criteria wil zeggen dat de best presterende bedrijven binnen een sector worden geselecteerd, op basis van interne en externe research. Een kwalitatieve beoordeling laat zien hoe een bedrijf functioneert ten opzichte van haar concurrenten. Op grond van deze beoordeling kan een bedrijf in een verantwoord belegde portefeuille worden opgenomen. Het integreren van milieu, sociale en governance factoren in het besluitvormingsproces van beleggen Het beleggingsproces wordt niet alleen gedreven door financiële factoren zoals omzet en winstverwachting of stabiliteit van de cashflow. De afweging van niet-financiële criteria wordt steeds meer in onderzoek, besluitvorming en dossieropbouw zichtbaar gemaakt. Verantwoord beleggen betekent dat niet-financiële criteria, de zogenaamde ESG-criteria, expliciet worden meegenomen in analyse, research en in beleggingsbeslissingen. ESG staat voor Environmental, Social en Governance, criteria op het gebied van het milieubeleid, sociaal beleid en corporate governance, goed ondernemingsbestuur. Door deze ESG-criteria te gebruiken bij research, opbouw van een business case voor investeringen en gedurende de tijd dat een investering in portefeuille zit, vindt een extra screening plaats van ondernemingen waarbij risico s en kansen sterker naar voren komen. Het integreren van ESG criteria in investeringsbeslissingen past Delta Lloyd toe bij alle assetcategorieën. Het stimuleren van duurzaam beleid door ondernemingen in algemene zin In de geest van de Principles for Responsible Investment ondersteunt Delta Lloyd iniatieven op het gebied van verantwoord beleggen en stimuleert de ontwikkeling van gedragen gedachtegoed. Delta Lloyd heeft zich in 2009 aangesloten bij de UN PRI, onderschrijft de Global Compact principes en is lid van de Vereniging voor Beleggers in Duurzame Ontwikkeling (VBDO). Informatie en rapportage Delta Lloyd is voorstander van een economische benadering jegens verantwoord beleggen. Onze research aangaande (mogelijke) investeringen moet naast financiële gegevens- ook informatie verschaffen over de verwachte voordelen en kosten. Deze voordelen kunnen financieel zijn of anders, inclusief financiële inschattingen van niet-tastbare waarden zoals cultuur of ethiek. Het verstrekken van informatie aan beleggers en andere geïnteresseerden en het met elkaar delen van inzichten helpt om een gemeenschappelijke taal te creëren waarin de echte waarde van natuurlijk kapitaal zichtbaar wordt. Investeerders zullen deze waarde dan steeds meer laten meewegen in hun besluitvorming. Delta Lloyd wil zelf transparant zijn over haar beleid en activiteiten op het gebied van verantwoord beleggen en verlangt dat ook van de entiteiten waarin zij belegt. Delta Lloyd gelooft dat op lange termijn een set van vergelijkbare en betrouwbare rapportage standaarden aangaande ESG-factoren een essentieel onderdeel zal vormen van mainstream, algemeen toegepaste ESG integratie en een versterking van verantwoord ondernemen en verantwoord beleggen
8 ANNEX 1. DE TIEN GLOBAL COMPACT PRINCIPES VAN DE VERENIGDE NATIES De Global Compact principes zijn tien principes op het gebied van mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu en corruptie, waar universele consensus over bestaat en die zijn opgesteld op basis van: De Universele Verklaring van de rechten van de mens; De verklaring van fundamentele principes en rechten op het werk van de internationale werkgelegenheidsorganisatie (ILO); De Verklaring van RIO van Milieu en Ontwikkeling; en De Verenigde Naties Conventie tegen Corruptie. De Global Compact vraagt bedrijven om een set vastgestelde kernwaarden te aanvaarden, te steunnen en voor zover binnen hun invloedssfeer, na te leven. Kernwaarden op het gebied van mensenrechten, arbeid, milieu en corruptie. Deze kernwaarden zijn als volgt geformuleerd: Mensenrechten Principe 1: Principe 2: Bedrijven moeten de bescherming van internationaal geproclameerde mensenrechten ondersteunen en respecteren binnen hun invloedssfeer; en ervoor zorgen dat zij niet betrokken raken bij mensenrechten schendingen. Arbeidsomstandigheden Principe 3: Bedrijven moeten ondersteuning geven aan de vrijheid van vereniging en de effectieve erkenning van het recht op collectieve onderhandelingen; en Principe 4: aan het uitbannen van alle vormen van gedwongen of verplichte arbeid; Principe 5: aan het effectief tegengaan van kinderarbeid; en Principe 6: aan eliminatie van (beroeps)discriminatie. Milieu Principe 7: Principe 8: Principe 9: Anti-Corruptie Principe 10: Bedrijven moeten een voorzichtige aanpak hanteren aangaande milieu-gerelateerde activiteiten; en initiatieven ontwikkelen om een sterker milieubewustzijn te realiseren; en de ontwikkeling en verspreiding van milieuvriendelijke technologieen stimuleren. Bedrijven moeeten alle vormen van corruptie bestrijden, inclusief uitbuiting en omkoping
9 ANNEX 2. DE UNITED NATIONS PRINCIPLES FOR RESPONSIBLE INVESTMENTS (UNPRI) Om richting te geven aan investeringsbeslissingen van beleggers is met steun van de Verenigde Naties een internationaal netwerk opgericht van investeerders. Deze investeerders hebben gezamenlijk een zestal principes geformuleerd, die ten grondslag moeten liggen aan verantwoord beleggen: de Principles for Responsible Investment. Delta Lloyd heeft de Principles for Responsible Investment mede ondertekend, en heeft zichzelf daarmee verbonden aan naleving van deze principes en het afleggen van verantwoording daarover. De zes principes van de Principles for Responsible Investment zijn: I. Neem ESG issues op in investeringsanalyse en in besluitvormingsprocessen II. III. IV. Wees een actief aandeelhouder en neem ESG issues op in aandeelhoudersbeleid en praktijk Streef passende publicatie na van ESG issues door de bedrijven waar je investeert Beveel acceptatie en uitvoering van de PRI aan binnen de beleggingssector V. Werk samen om de effectiviteit van implementatie van de Principes te vergroten VI. Rapporteer over je activiteiten en voortgang met betrekking tot implementatie van de Principes
10 ANNEX 3. DEFINITIES VAN UITSLUITINGSCRITERIA CONTROVERSIËLE WAPENS Delta Lloyd applies the following criteria to define a controversial weapon: Anti-personnel mine: definitions as defined in the Ottawa convention Cluster weapon: definitions as defined in the Convention on Cluster munitions Chemical weapon: definitions as defined in the Chemical Weapons Convention Biological weapon: definitions as defined in the Biological and Toxin weapons Convention Depleted uranium: defined as a weapon containing depleted uranium White phosphorus: defined as a weapon containing white phosphorus Delta Lloyd applies the following criteria to determine a company s involvement in controversial weapons: 1. A company is currently involved in the development, testing, production, system integration, maintenance or trade of a complete weapon or the greater part of it; 2. A company is currently involved in the development, testing, production, system integration, maintenance or trade of munitions-related key-components of the weapon, such as sub munitions, fuses and warheads; 3. A company is currently involved in the development, testing, production, system integration, maintenance or trade of a missile and/or launching system (tank, artillery, submarine etc) that is specifically made or adapted to launch the warhead and/or weapon that is classified as controversial; 4. A company currently holds a majority stake (>50%) or minority blocking stake (>20%) in a company, or is currently owned (>50%) by a company that is involved in controversial weapons based on the criteria 1, 2 or
verantwoord beleggen
verantwoord beleggen Verantwoord beleggen bij Delta Lloyd Delta Lloyd Groep ziet beleggen als een effectieve manier om waarde te vermeerderen, zolang dat op een verantwoorde manier gebeurt. Maar wat is
Nadere informatieDe leden van de beleggingscommissie. 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen
NOTITIE Van Aan CC Datum Betreft Sjoerd Hoogterp De leden van de beleggingscommissie 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Inleiding Het pensioenfonds Werk en (re)integratie (PWRI)
Nadere informatieStichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015
Maatschappelijk verantwoord beleggen Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015 Beleid ten aanzien van Maatschappelijk verantwoord beleggen Inleiding BPF Houthandel draagt
Nadere informatieBeleid Duurzaam Beleggen. Stichting Pensioenfonds Delta Lloyd
Beleid Duurzaam Beleggen Stichting Pensioenfonds Delta Lloyd 28 maart 2018 1. Inleiding Dit document beschrijft het beleid van Delta Lloyd Pensioenfonds op het gebied van duurzaam beleggen. Het fonds heeft
Nadere informatieBeleid Duurzaam Beleggen Bpf Bakkers
7 juli 2017 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Visie op duurzaam beleggen...... 4 3. Beleid... 5 3.1 Reikwijdte beleid 5 3.2 Uitsluitingenbeleid 5 3.3 Stembeleid 7 3.4 Selectie externe vermogensbeheerders 8 3.5
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid
Maatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid 8 januari 205 Inleiding In de Investment Policy Statement heeft SPT de volgende beleggingsovertuiging geformuleerd: Een pensioenfonds is een institutionele,
Nadere informatieFONDS SLUYTERMAN VAN LOO. Formulering van een verantwoord beleggingsbeleid
FONDS SLUYTERMAN VAN LOO September 2015 Verantwoord Beleggingsbeleid Formulering van een verantwoord beleggingsbeleid FONDS SLUYTERMAN VAN LOO V E R A N T W O O R D B E L E G G I N G S B E L E I D INHOUDSOPGAVE
Nadere informatieVerantwoord beleggen bij ABN AMRO Pensioenfonds
Verantwoord beleggen bij ABN AMRO Pensioenfonds Versie 2016 Inhoud 1. Inleiding 2. Uitgangspunten 3. Reikwijdte van de strategieën 4. Uitsluitingsbeleid 5. Integrale waardenanalyse 6. Stembeleid 1. Inleiding
Nadere informatieVerantwoord beleggen beleid
Verantwoord beleggen beleid Samenvatting Waarom verantwoord beleggen? PMT heeft als missie het zorgen voor een betaalbaar, duurzaam en waardevast pensioen voor alle deelnemers in de sector Metaal en Techniek.
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid
Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandel en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB-beleid) van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds
Nadere informatieCode maatschappelijk verantwoord beleggen 1 januari 2010 PF-B-2009 / 324
Code maatschappelijk verantwoord beleggen 1 januari 2010 PF-B-2009 / 324 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleid maatschappelijk verantwoord beleggen... 3 2.1. Maatschappelijke verantwoordelijkheid...
Nadere informatieVerantwoord beleggen bij het ABN AMRO Pensioenfonds
Verantwoord beleggen bij het ABN AMRO Pensioenfonds Versie 2014 Inhoud 1. Inleiding 2. Uitgangspunten 3. Reikwijdte van de strategieën 4. Uitsluitingsbeleid 5. Integrale waardenanalyse 6. Stemmen 1. Inleiding
Nadere informatieVerantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten
Verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten Inleiding Fysiotherapeuten heeft als eerste doelstelling zorg te dragen voor een goed en betaalbaar pensioen. Binnen deze fiduciaire
Nadere informatieBeleid Verantwoord Beleggen
Beleid Verantwoord Beleggen 23-10-2018 Vastgesteld 23-10-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Wat is verantwoord beleggen?... 3 3. Waarop richten wij ons in het kader van verantwoord beleggen?... 4
Nadere informatie11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen
11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen INLEIDING Wereldwijd wordt meer en meer de gedachte omarmd dat bij beleggen in ondernemingen rekening gehouden moet worden met de gevolgen van het handelen
Nadere informatieDoubleDividend Management B.V.
DoubleDividend Management B.V. Onze visie op het uitsluiten van ondernemingen vanwege betrokkenheid bij controversiële activiteiten Amsterdam, oktober 2016 DoubleDividend Management B.V. Herengracht 320
Nadere informatieStichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten
9-1-2018 Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten ESG-beleid Over dit document Dit document beschrijft het ESG-beleid (Environmental, Social en Governance) van Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten
Nadere informatieCode VINCI Leveranciers Global Performance Commitment
Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Contents P. 2 Introductie P. 2 VINCI s commitments P. 4 Leveranciers commitments P. 6 Implementatie 1 15 april 2012 Introductie Deze Code «Global Performance
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Beleggen en Corporate Governance
Maatschappelijk Verantwoord Beleggen en Corporate Governance Uitgave mei 2015 Disclaimer De in deze brochure verstrekte informatie van Stichting Pensioenfonds SABIC, gevestigd te Sittard (het pensioenfonds
Nadere informatieJaarverslag verantwoord beleggen 2015
Jaarverslag verantwoord beleggen 2015 Ook in 2015 heeft Pensioenfonds Vervoer in het beleggingsbeleid en de uitvoering ervan weer een impuls kunnen geven aan maatschappelijke verantwoord beleggen. Nadat
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance
Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Uitgave april 2015 Disclaimer De in deze brochure verstrekte informatie van Stichting Pensioenfonds DSM Nederland, gevestigd te Heerlen (het
Nadere informatieDoubleDividend Management B.V. Onze visie op het uitsluiten van ondernemingen vanwege betrokkenheid bij controversiële activiteiten
DoubleDividend Management B.V. Onze visie op het uitsluiten van ondernemingen vanwege betrokkenheid bij controversiële activiteiten Amsterdam, september 2017 DoubleDividend Management B.V. Herengracht
Nadere informatieBetrokkenheidsbeleid Aegon Nederland
Betrokkenheidsbeleid Aegon Nederland Betrokkenheidsbeleid Aegon Nederland 1. Reikwijdte Dit betrokkenheidsbeleid is van toepassing op Aegon Nederland N.V., Aegon Schadeverzekering N.V., Aegon Levensverzekering
Nadere informatieVerantwoord beleggen bij het ABN AMRO Pensioenfonds
Verantwoord beleggen bij het ABN AMRO Pensioenfonds Versie 2018 Inhoud 1. Inleiding 2. Uitgangspunten 3. Reikwijdte van de strategieën 4. Uitsluitingsbeleid 5. Stemmen 6. Engagement 7. ESG-integratie 1.
Nadere informatieStichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties. Beleid voor verantwoord beleggen
Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties Beleid voor verantwoord beleggen Inhoudsopgave 1. Doel van verantwoord beleggen... 3 2. De pijlers van het beleid voor verantwoord beleggen... 3 3. Integratie
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid
SPMS en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB-beleid) van Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten (SPMS) uiteengezet. Dit
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Beleggen
Maatschappelijk Verantwoord Beleggen 1 Verantwoord beleggingsbeleid Wij vinden het belangrijk dat uw geld maatschappelijk verantwoord wordt belegd. Dit doen we op verschillende manieren: we sluiten bepaalde
Nadere informatieHet Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds
INTRODUCTIE Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds Ahold Pensioenfonds (APF) belegt op lange termijn en wereldwijd. Als belegger heeft APF de taak om het beste resultaat te behalen in
Nadere informatieEthische Code van Compass Group
van Compass Group Versie 1.2 Compass Group & UN Global Compact Als wereldleider in onze branche moeten we de allerhoogste eisen stellen aan de kwaliteit van de diensten die we leveren en aan de professionele
Nadere informatieStichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in Bouwmaterialen (Bpf HiBiN) ESG Beleid
Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in Bouwmaterialen (Bpf HiBiN) ESG Beleid 1 Versie Datum Door Status Omschrijving wijziging incl. aanleiding 1.0 17-01-2018 BVC Voorlopig 2 Inhoudsopgave
Nadere informatie1. Verantwoord beleggen bij Wealth Management Partners: van principes tot praktijk
1. Verantwoord beleggen bij Wealth Management Partners: van principes tot praktijk 1.1 Principes Bij de beleggingskeuzes die Wealth Management Partners (WMP) maakt richt zij zich primair op het realiseren
Nadere informatieVGZ verantwoord beleggingsbeleid in vergelijking met Code Duurzaam Beleggen VVV. geen. geen
VGZ verantwoord beleggingsbeleid in vergelijking met Code Duurzaam Beleggen VVV Code Duurzaam Beleggen VvV onderdeel inhoud verschil artikel 1 De Code Duurzaam Beleggen opgesteld door het Verbond van Verzekeraars
Nadere informatieHet Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds
Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds INTRODUCTIE Ahold Pensioenfonds (APF) belegt op lange termijn en wereldwijd. Als belegger heeft APF de taak om het beste resultaat te behalen in
Nadere informatieVoorwoord. Namens alle medewerkers van WMP, Hoogachtend, w.g. B. Nienhaus Directeur
Voorwoord Na onze initiële registratie en de ondertekening van de UN Global Compact (UNGC) in 2011, doet het mij een genoegen de onderschrijving van Wealth Management Partners (WMP) aan de tien principes
Nadere informatieWelke beleggingen sluiten wij uit?
Ons verantwoord beleggingsbeleid Wij hebben de taak om het beste beleggingsresultaat te behalen in het belang van onze deelnemers. Beleggen doen wij graag verantwoord. Daarom houden wij rekening met milieu,
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid
SPMS en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB) van Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten (SPMS) uiteengezet. Dit document
Nadere informatieHet Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds
INTRODUCTIE Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds Ahold Pensioenfonds (APF) belegt op lange termijn en wereldwijd. Als belegger heeft APF de taak om het beste resultaat te behalen in
Nadere informatieViertal pijlers voor verantwoord beleggen
Achmea Beleggingsfondsen Beheer BV (Achmea Beleggingsfondsen) is beheerder van meerdere beleggingsinstellingen van Achmea en voert daarvoor een verantwoord beleggingsbeleid. In dit document wordt het Verantwoord
Nadere informatieVoorwoord. Patrick Mol Managing partner
Voorwoord In 2011 ondertekende Wealth Management Partners (WMP) zowel de United Nations Principles for Responsible Investments (UNPRI) als de UN Global Compact (UNGC). Dit was voor ons de stimulans om
Nadere informatieVERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER
VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven alleen succesvol kunnen zijn in maatschappijen waarin mensenrechten beschermd en gerespecteerd worden. Wij erkennen
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid
SPMS en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB-beleid) van Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten (SPMS) uiteengezet. Dit
Nadere informatiepggm.nl PGGM Overtuigingen en Uitgangspunten ten aanzien van Verantwoord Beleggen
pggm.nl PGGM Overtuigingen en Uitgangspunten ten aanzien van Verantwoord Beleggen Mei 2014 PGGM Overtuigingen en Uitgangspunten ten aanzien van Verantwoord Beleggen Inleiding Dit document beschrijft de
Nadere informatieBrochure. Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance
Brochure Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Deze brochure gaat over Maatschappelijk Verantwoord (MVB) Beleggen en
Nadere informatieDuurzaamheidsanalyse bedrijven
De inspanningen van bedrijven op het vlak van duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen worden door KBC Asset Management beoordeeld volgens een evaluatiemodel dat werd opgesteld in samenwerking
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance. Versie
Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Versie 29-05-2017 Versie 29-05-2017 Maatschappelijk verantwoord Beleggen en Corporate governance Deze brochure gaat over Maatschappelijk Verantwoord
Nadere informatieInternationale verdragen: overig. + ILO-declaraties en principes. + OESO-richtlijnen. + Parijs-akkoord
+ Internationale verdragen: overig + Internationale verdragen: overig + ILO-declaraties en principes + OESO-richtlijnen + Parijs-akkoord + Sustainable Development Goals (SDG s) + UN Global Compact 02.01
Nadere informatieBeleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus
Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus Juni 2014 1. Inleiding Dit Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen dient als leidraad en toetssteen
Nadere informatieEerste halfjaarverslag 2018 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen
eerste halfjaarverslag 2018 maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid op gebied
Nadere informatiebeleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord
beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord hoe belegt BPL Pensioen Ons maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid BPL Pensioen wil een duurzaam en betrouwbaar pensioenfonds zijn dat de
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance. Versie 14-04-2016
Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Versie 14-04-2016 Versie 14-04-2016 Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Deze brochure gaat over Maatschappelijk Verantwoord
Nadere informatieJaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen
Jaarverslag 2017 Maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING Pensioenfonds Vervoer vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid
Nadere informatieStichting Spoorwegpensioenfonds. Beleid voor betrokken aandeelhouderschap
Stichting Spoorwegpensioenfonds Beleid voor betrokken aandeelhouderschap Algemeen Het Spoorwegpensioenfonds (SPF) belegt het pensioenvermogen van haar deelnemers. Een belangrijk onderdeel van deze beleggingen
Nadere informatieING ENVIRONMENTAL APPROACH
ING ENVIRONMENTAL APPROACH Mensenrechten op de werkplek 3 De uitgangspunten 4 Vrijheid van organisatie en het recht op collectieve onderhandeling 5 TABLE OF CONTENTS Dwangarbeid 6 Kinderarbeid 7 Discriminatie
Nadere informatieESG als vertrekpunt voor uw portefeuille
Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. ESG als vertrekpunt voor uw portefeuille 30 januari 2018 Annette van der Krogt Agenda 1. Algemene ontwikkelingen verantwoord beleggen 2. MVB Investment
Nadere informatieBeleid verantwoord beleggen Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn
Beleid verantwoord beleggen Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn Juni 2014 Inleiding In juni 2013 heeft het bestuur van Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn, hierna te noemen PFZW of het pensioenfonds,
Nadere informatiedocument MVB-beleid Pagina 1 van 8
document MVB-beleid Pagina 1 van 8 inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 2. MISSIE EN VISIE... 3 3. VERANTWOORDELIJKHEID... 3 4. UITSLUITEN... 4 5. STEMMEN EN ENGAGEMENT... 5 6. ESG INTEGRATIE BIJ ONZE EXTERNE
Nadere informatieMaatschappelijk verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds Achmea
Maatschappelijk verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds Achmea Inleiding In de strategie van Stichting Pensioenfonds Achmea (SPA) is vastgelegd dat SPA wil bijdragen aan een duurzame samenleving.
Nadere informatieBeleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen
Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Inleiding In de strategie van Pensioenfonds Achmea is vastgelegd dat het fonds wil bijdragen aan een duurzame samenleving. Dit is vertaald in de volgende kritische
Nadere informatieBeleid Verantwoord Beleggen van Pensioenfonds Vervoer versie mei eloni. Beleid Verantwoord Beleggen
eloni Beleid Verantwoord Beleggen 1 Inhoud 1. Introductie... 3 2. Opzet van het beleid Verantwoord Beleggen... 3 2.1. Doel van het beleid Verantwoord Beleggen... 3 2.2. Implementatie van het beleid...
Nadere informatieBeleid ethisch beleggen
Beleid ethisch beleggen 1. Inleiding Ethisch of verantwoord beleggen houdt verband met maatschappelijk verantwoord ondernemen 1. Dit laatste komt erop neer dat ondernemers rekening houden met de omgeving
Nadere informatieBrochure. Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate Governance
Brochure Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate Governance Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate Governance Deze brochure gaat over Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (MVB) en
Nadere informatie11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen
11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen INLEIDING Wereldwijd wordt meer en meer de gedachte omarmd dat bij beleggen in ondernemingen rekening gehouden moet worden met de gevolgen van het handelen
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA 's-gravenhage Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500EA Den Haag Directie Arbeidszaken Publieke Sector Arbeidsvoorwaarden en Overleg
Nadere informatieInvestment beliefs. Uitgangspunten vermogensbeheer. bpfhibin.nl. stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen
Investment beliefs bpfhibin.nl stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen Uitgangspunten vermogensbeheer Milieu, maatschappij en corporate governance zijn belangrijk Inhoudsopgave
Nadere informatieBeleggingsupdate Allianz Pensioen
Allianz Nederland Levensverzekering N.V. Beleggingsupdate Allianz Pensioen Beleggingsupdate 2 Rendementen lifecycles Allianz Pensioen Beleggen In deze Beleggingsupdate vindt u tabellen met het 1-, 3- en
Nadere informatieMVO volgens : een ISO26000 zelfverklaring
MVO volgens : een ISO26000 zelfverklaring 1 Waarom MVO? Moeten: Horen: Lonen: gedrag af MVO handelen wordt afgedwongen MVO handelen o.b.v. vrijwilligheid (morele motivatie) De markt beloont MVO en straft
Nadere informatieBeleid Verantwoord Beleggen
N.V. Versie: 5 Inhoudsopgave Over Aegon en Verantwoord Beleggen 3 Inleiding 3 Verantwoord Beleggen volgens Aegon 3 ESG-integratie 4 Uitvoering en verantwoording 4 Beleid Verantwoord Beleggen 5 Goed bestuur
Nadere informatieABP beleid inzake verantwoord beleggen
ABP beleid inzake verantwoord beleggen 2 ABP Beleid inzake verantwoord beleggen Inhoud Samenvatting... 3 Inleiding... 5 1. Rekening houden met ESG-factoren... 6 2. De dialoog met ondernemingen aangaan...
Nadere informatieGedragscode MGG Netherlands B.V.
MGG Netherlands B.V. is een van de grootste zandgieterijen in Europa en biedt aan zo n 600 mensen een arbeidsplek. Onze mensen vormen het hart van ons bedrijf en zijn het belangrijkste kenmerk waarmee
Nadere informatieVerklaring inzake de beleggingsbeginselen
Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfspensioenfonds AVH 1. Introductie 1.1 Inleiding Deze verklaring inzake de beleggingsbeginselen geeft beknopt de uitgangspunten weer van het
Nadere informatieDutch Sustainability Research
Dutch Sustainability Research Helpt u beter geïnformeerd beleggen ANP 2002/FOTO: PICTOR UNIPHOTO Dutch Sustainability Research Helpt u beter geïnformeerd beleggen Uw klant, bestuur of management vraagt
Nadere informatieBeleidsdocument Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten januari 2017
Beleidsdocument Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten januari 2017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. MVB en de relatie met algemene beleggingsbeginselen 4 2. Uitgangspunten
Nadere informatieGedragscode. SCA Gedragscode
SCA Gedragscode 1 Gedragscode SCA Gedragscode SCA wil op sociaal- en milieutechnisch verantwoorde wijze omgaan met haar belanghebbenden en op basis van respect, verantwoordelijkheid en uitmuntendheid een
Nadere informatieGedragscode MGG Netherlands B.V
Gedragscode MGG Netherlands B.V. MGG Netherlands B.V. is een van de grootste zandgieterijen in Europa en biedt aan zo n 700 mensen een arbeidsplek. Onze mensen vormen het hart van ons bedrijf en zijn het
Nadere informatieVERANTWOORD BELEGGINGSBELEID
Providence Capital NV Meerweg 7, 1405 BA Bussum Postbus 286, 1400 AG Bussum Nederland T +31 (0)35 6926 750 F +31 (0)35 6926 740 info@providencecapital.eu www.providencecapital.eu ProvCapBussum VERANTWOORD
Nadere informatieVattenfall Gedragscode voor leveranciers
Vattenfall Gedragscode voor leveranciers Introductie Vattenfall levert energie voor de maatschappij van vandaag en draagt bij aan het energiesysteem van morgen. Bij de uitvoering van onze bedrijfsactiviteiten
Nadere informatiePopulair beleggingsplan
Populair beleggingsplan versie oktober 2015 1 Inhoudsopgave Waarom belegt het pensioenfonds? 4 Wat is het doel van beleggen? 4 Wat levert beleggen op? 4 Er gaan toch ook risico s gepaard met beleggen?
Nadere informatieIORP II-proof vanuit een ESG perspectief 2 7 S E P T E M B E R
IORP II-proof vanuit een ESG perspectief 2 7 S E P T E M B E R 2 0 1 8 Introductie Werkzaam bij Kempen, onderdeel van Van Lanschot Kempen Fiduciair manager van NL pensioenfondsen Lid ESG council Kempen
Nadere informatieVerantwoord beleggen beleid
Verantwoord beleggen beleid Samenvatting 1.1 Waarom Verantwoord Beleggen? PMT heeft als missie het zorgen voor een betaalbaar, duurzaam en waardevast pensioen voor alle deelnemers in de sector Metaal en
Nadere informatieISO 26000, wereldwijde MVO richtlijn
ISO 26000, wereldwijde MVO richtlijn Zet goede bedoelingen om in goede acties Ingeborg Boon NEN met dank aan Hans Kröder 1 Europees: 30 leden Wereldwijd: 159 leden ruim 60 jaar 18.000 publicaties Missie:
Nadere informatieING BANK N.V. FNV Bondgenoten
Projectovereenkomst voor HR Dienstverlening LOOPBAAN TRAJECT Tussen ING BANK N.V. en FNV Bondgenoten 1 De Partijen: ING Bank NV, gevestigd te Amsterdam, ("ING"), en FNV Bondgenoten, gevestigd te Utrecht,
Nadere informatieSamenvatting stembeleid MN
Samenvatting stembeleid MN MN is van mening is dat actief aandeelhouderschap van groot belang is voor een verantwoorde bedrijfsvoering door de bedrijven waar zij in belegt. Daarom voert MN wereldwijd een
Nadere informatieBELEID INZAKE MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN
BELEID INZAKE MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN Inleiding Om een toekomstbestendige uitvoering van de pensioenregelingen te kunnen realiseren, waarbij de koopkracht van de deelnemers zo goed mogelijk
Nadere informatieVerslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2017
Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2017 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2017 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers
Nadere informatieINVESTERINGSINSTRUCTIE EN PRESTATIE-INDICATOREN FONDS HERSTRUCTURERING BEDRIJVENTERREINEN GELDERLAND (FHBG)
BIJLAGE 2 B.V. INVESTERINGSINSTRUCTIE EN PRESTATIE-INDICATOREN FONDS HERSTRUCTURERING BEDRIJVENTERREINEN GELDERLAND (FHBG) DEZE BIJLAGE IS GEBASEERD OP ARTIKEL 10.2 VAN OVEREENKOMST BETREFFENDE FHBG. TENZIJ
Nadere informatieRICHTLIJN FINANCIEEL BEHEER GOEDE DOELEN
RICHTLIJN FINANCIEEL BEHEER GOEDE DOELEN Deze richtlijn heeft betrekking op reserves en fondsen en het verantwoord beheer daarvan. Hierbij gaat het om alle vormen van beheer, dat wil zeggen alle spaar-
Nadere informatieTeslin Capital Management BV. Fatsoenlijk Ondernemen en Investeren
Teslin Capital Management BV Fatsoenlijk Ondernemen en Investeren Versie november 2014 2 Onze visie: Een onderneming heeft als doel waarde te creëren op de lange termijn, met inachtneming van de belangen
Nadere informatieRSM - General Counsel - mensenrechtenbeleid SURVEY
RSM - General Counsel - mensenrech Projects Contacts Library Help Survey Distributions Data & Analysis Reports RSM - General Counsel - mensenrechtenbeleid - 2017 SURVEY ENQÛETE - De rol van de GC in het
Nadere informatieVerslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014
Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2014 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers
Nadere informatie1/5. Stembeleid BNG Vermogensbeheer B.V. februari 2009
Stembeleid BNG Vermogensbeheer B.V. februari 2009 Inleiding In hoofdstuk 5.6 van de Wet op het financieel toezicht (Wft) zijn de bepalingen uit de Nederlandse corporate governance code (Code Tabaksblat)
Nadere informatieDoubleDividend Management B.V. Stembeleid
DoubleDividend Management B.V. Stembeleid Amsterdam, 1 januari 2019 DoubleDividend Management B.V. Herengracht 320 1016 CE Amsterdam Telefoon: +31 20 5207660 contact@doubledividend.nl www.doubledividend.nl
Nadere informatieHet Wie, Wat en Hoe vanwelzorg in 2012
Het Wie, Wat en Hoe vanwelzorg in 2012 En hoe de puzzelstukjes Of hoe de puzzelstukjes precies in elkaar precies passen in elkaar passen Onze Visie Wie we willen zijn in 2012 1 1 Als marktleider in het
Nadere informatieRichtlijn Financieel Beheer Goede Doelen Richtlijn vastgesteld op 22 juni 2017
Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen Richtlijn vastgesteld op 22 juni 2017 Deze richtlijn heeft betrekking op reserves en fondsen en het verantwoord beheer daarvan. Hierbij gaat het om alle vormen
Nadere informatie10 oktober 2014. Beleid Verantwoord Beleggen
10 oktober 2014 Beleid Verantwoord Beleggen Beleid Verantwoord Beleggen SPW Verantwoord beleggen is voor SPW een belangrijk onderdeel van de beleggingsfilosofie en een integraal onderdeel van de beleggingsbeginselen.
Nadere informatieLeveranciersgedragscode
Leveranciersgedragscode 1. Achtergrond en uitgangspunten Het Ronald McDonald Kinderfonds vangt gezinnen op van ernstig zieke kinderen. In onze bedrijfsvoering streven wij naar optimaal en verantwoord rendement
Nadere informatieVoorwoord. Namens alle medewerkers van WMP, Hoogachtend, w.g. B. Nienhaus Directeur
Voorwoord Na onze initiële registratie en de ondertekening van de UN Global Compact (UNGC) in 2011, doet het mij een genoegen de onderschrijving van Wealth Management Partners (WMP) aan de tien principes
Nadere informatie6e Sustainability Congres 17 maart 2005. Jacqueline Cramer (EUR) Dick Hortensius (NEN) Louise Bergenhenegouwen (NEN)
6e Sustainability Congres 17 maart 2005 Jacqueline Cramer (EUR) Dick Hortensius (NEN) Louise Bergenhenegouwen (NEN) Programma Voorstel voor ISO Guidance on Social Responsibility Resultaten eerste vergadering
Nadere informatieBeleid. Verantwoord beleggen in de financiële sector
Beleid Verantwoord beleggen in de financiële sector September 2017 Inhoud 1 Introductie 3 2 ESG-beleid voor de Financiële Sector 4 INHOUD 2 1 Introductie ACTIAM is dé verantwoorde fonds- en vermogensbeheerder
Nadere informatieNederlands Nationaal Contactpunt voor de OECD Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen. Lodewijk de Waal Voorzitter NCP 16 november 2016
Nederlands Nationaal Contactpunt voor de OECD Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen Lodewijk de Waal Voorzitter NCP 16 november 2016 MVO: dilemma s zijn overal: 2 De ondernemingsraad en MVO MVO
Nadere informatie