Hygrothermie van de woning - warmte. ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hygrothermie van de woning - warmte. ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens"

Transcriptie

1 Hygrothermie van de woning - warmte ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens

2 Begrippen uit de bouwfysica 1. Warmtetransport: 4 wegen 2. Begrippen warmtetransmissie: λ, R, U, K, E 3. Vocht in de woning: R.V., Mollier, µ, S d 4. Glazerberekening Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 2

3 Warmtetransport? WARMTE ENERGIE Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 3

4 Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 4

5 Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 5

6 Q Warmte - eenheden warmte = energie = arbeid (Nm) Joule (J) Φ q warmtestroom = warmte per tijdseenheid (J/s) Watt (W) warmtestroomdichtheid = warmteflux = warmtestroom per (loodrechte) doorstroomoppervlakte Watt/m² (W/m²) Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 6

7 Warmte - eenheden θ of t Celciustemperatuur graden Celsius ( C) T absolute temperatuur Kelvin (K) T = (θ + 273,15) K 0 K = - 273,15 C Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 7

8 Warmte = energie Q warmte = energie Joule (J) Q warmte = energie kilowattuur (kwh) 1 kwh = 1000 J/s x 3600 s = 3, J = 3,6 MJ Q warmte = energie 1 cal = 4,19 J 1 kcal = 1 Cal = 4,19 kj calorie (cal) Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 8

9 Warmtetransport HOE? WARMTE ENERGIE Straling (radiatie) Stroming (convectie) Geleiding (conductie)? Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 9

10 Straling Zon: X-ray beeld Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 10

11 Straling Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 11

12 Straling energie-uitwisseling door straling T 1 T 2 q Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 12

13 Straling Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 13

14 Straling Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 14

15 Warmtetransport HOE? WARMTE ENERGIE Straling (radiatie) Stroming (convectie) Geleiding (conductie)? Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 15

16 Stroming Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 16

17 Stroming Natuurlijke convectie Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 17

18 Stroming Aangedreven convectie Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 18

19 Stroming Warmtetransport naar een vast oppervlak T f T w q Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 19

20 Warmtetransport HOE? WARMTE ENERGIE Straling (radiatie) Stroming (convectie) Geleiding (conductie)? Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 20

21 Geleiding Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 21

22 Geleiding Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 22

23 Geleiding warmtetransport doorheen materiaal T 1 R T 2 q Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 23

24 Warmtetransport Straling Stroming Geleiding Kunnen samen optreden bijvoorbeeld: luchtspouwen Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 24

25 Warmtetransport HOE? WARMTE ENERGIE Straling (radiatie) Stroming (convectie) Geleiding (conductie)? Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 25

26 Warmtetransport HOE? WARMTE ENERGIE faseverandering van een stof + transport van de stof + faseverandering omgekeerd aan eerste Bijvoorbeeld water: ca KJ/kg bij 0 C tot 2260 KJ/kg bij 100 C Rekenwaarde bij omgevingstemperatuur: 2415 KJ/kg Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 26

27 Bijvoorbeeld H 2 O Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 27

28 Bijvoorbeeld H 2 O Belangrijk principe bij koelmachines condensatieketel Q = 2260 KJ/kg vrijgegeven vergelijk opwarmen water c=4,19 KJ/kgK Q = 2260 KJ/kg opgenomen Bron: Bart Van Bossuyt omgevingsdruk, 100 C Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 28

29 Bijvoorbeeld H 2 O Bron: Menu, design Jakob Wagner Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 29

30 Bijvoorbeeld H 2 O Belangrijk principe bij Phase Change Materials (PCM) Q = 334 KJ/kg vrijgegeven vergelijk opwarmen ijs c=2,06 KJ/kgK Q = 334 KJ/kg opgenomen Bron: Bart Van Bossuyt omgevingsdruk, 0 C Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 30

31 Belangrijk principe bij Phase Change Materials (PCM) Bron: Bron: Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 31

32 Begrippen uit de bouwfysica 1. Warmtetransport: 4 wegen 2. Begrippen warmtetransmissie: λ, R, U, K, E 3. Vocht in de woning: R.V., Mollier, µ, S d 4. Glazerberekening Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 32

33 Begripppen warmtetransmissie warmtetransport door gevels, dak, vloer beschermd volume en warmteverliesoppervlak hoeveel warmte door 1 m²? rekenmethoden voor q q Transmissie Referentie Document 2010 (Vlaanderen) NBN B (2008) Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 33

34 Warmtetransmissie T i R T e Homogeen materiaal formule van geleiding warmtestroom loodrecht op wandoppervlak q één-dimensioneel stationair regime 1 q = ( T i T e ) R q R T i T e = warmtestroomdichtheid (W/m²) = warmteweerstand (m²k/w) = binnentemperatuur (K) = buitentemperatuur (K) Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 34

35 Warmteweerstand R d R afhankelijk van de dikte d volgens richting Φ eenheid: m λ R afhankelijk van het materiaal, hoe goed geleidt het warmte warmtegeleidbaarheid λ spreek uit: lambda Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 35

36 Warmteweerstand R d R = λ = dikte d eenheid: m dus 1 mm = 0,001 m 1 cm = 0,01 m warmtegeleidbaarheid λ spreek uit: lambda eenheid: W/mK λ = f (T, ρ, vochtgehalte) onze toepassing: λ constant voor specifiek materiaal Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 36

37 Warmtegeleidbaarheid λ (W/mK) grootteorde van λ Ui -waarden (U = rekenwaarde, i = binnen) metalen koper: 380 aluminium: 160 C-staal: 50 (RVS: 17) natuursteen graniet: 3,50 marmer: 2,91 breuksteen: 1,40 beton gewapend:1,7 ongewapend: 1,4 cellenbeton: 0,32 kunststoffen rubber: 0,17 pvc: 0,19 bitumen: 0,23 hout hardhout: 0,18 naaldhout: 0,13 OSB: 0,13 isolatie kurk: 0,050 min.wol: 0,045 pur: 0,035 Voor isolatie zijn de waarden in de tabel bovengrenzen. Voor reële rekenwaarde isolatieproducten: zie ATG s of Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 37

38 Warmtegeleidbaarheid λ (W/mK) λ D gedeclareerde waarde (statistisch bekomen uit meetwaarden) = specifiek materiaal λ U rekenwaarde uit tabel = soort materiaal λ Ui rekenwaarde voor binnencondities = droog λ Ue rekenwaarde voor buitencondities = kan nat worden Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 38

39 R samengestelde wand samengesteld uit meerdere homogene materialen T i T e q doorheen elk materiaal dezelfde warmtestroom ontmoet materialen achtereenvolgens (= serieschakeling) Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 39

40 R samengestelde wand R 1 R 2 R 3 warmteweerstand van de wand T i T e q q q R wand = R 1 + R 2 + R 3 Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 40

41 Overgangsweerstanden T i T e overgang binnen / wand overgang wand / buiten R 1 R 2 R 3 R T = R si + R 1 +R 2 +R 3 + R se q q q q q R si = overgangsweerstand binnen R se = overgangsweerstand buiten Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 41

42 Overgangsweerstanden q q q q Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 42

43 R samengestelde wand R T = R si + R 1 +R 2 +R 3 + R se warmtedoorgangscoëfficiënt U U = 1 / R T eenheid: W/m²K 1 q = ( T i T e ) R T q = U ( T i T e ) Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 43

44 R luchtlagen T i T e stilstaande lucht = isolatie Geleiding, straling, convectie R 1 R 3 dikte luchtlaag emissiecoëfficiënt oppervlakken q q q ventilatie spouw richting en zin warmtestroom Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 44

45 R luchtlagen Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 45

46 R luchtlagen ongeventileerde luchtlagen (spouw zonder luchtopeningen) R-waarden tabel 2 TRD (vorige dia) matig geventileerde luchtlagen (vb.: spouwmuur) ½ van de R-waarden tabel 2 TRD warmteweerstand tussen luchtlaag en buiten maximaal 0,15 m²/wk of via berekening sterk geventileerde luchtlagen (vb.: spouw tussen onderdak en pannen) warmteweerstand luchtlaag = 0 m²k/w warmteweerstand tussen luchtlaag en buiten = 0 m²k/w Rse = Rsi Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 46

47 Balklagen en metselwerk T i 1 2 R 2 T e Bepalen equivalente λ U ( = parallelschakeling van weerstanden) Oppervlaktegewogen gemiddelde 1 R 1 1 λ U = A 1 λ U1 + A 2 λ U2 2 1 R 2 λ U = A 1 + A 2 λ U1 (1-f) + λ U2 f waarbij f = A 2 /(A 1 + A 2 ) opmerking: kan ook met de combinatiemethode ( gunstiger rekenwerk ) Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 47

48 Overzicht warmtetransmissie R = U = d λ 1 R T R T = R si + R 1 +R 2 +R 3 + R se q = U ( T i T e ) Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 48

49 Correcties op de U-waarde U c = U + ΔU (alles in W/m²K) ΔU = ΔU g + ΔU f + ΔU r U c : gecorrigeerde U-waarde ΔU g : correctieterm voor spleten en holtes ΔU f : correctieterm voor mechanische bevestigingen ΔU r : correctieterm voor omkeerdaken Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 49

50 Nog meer correcties correctie op de R-waarde voor in situ gespoten polyurethaanisolatie bijvoorbeeld gespoten PUR als vloerisolatie U-waarde van bouwdelen met variabele dikte bijvoorbeeld hellingsisolatie voor platte daken Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 50

51 Correcties NBN B U c = U + ΔU corr + ΔU (alles in W/m²K) ΔU corr = 1 R T - R corr 1 R T U c en ΔU : ΔU corr : R corr : idem als vorige correctieterm voor uitvoering = 0,1 m²k/w (normale verzorgde uitvoering) Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 51

52 Temperatuurverloop warmtestroomdichtheid q is constant doorheen alle lagen T i R 1 R 2 R 3 T e 1 q = ( T i T e ) R T 1 q = ( T i T x ) R x q q q q q R x : de som van de R-waarden van binnen tot plaats x T x : temperatuur op plaats x Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 52

53 Temperatuurverloop T T x : temperatuur op plaats x T i -q T x = T i R x ( T i T e ) R T T x T e R si R 1 R 2 R 3 R x R se R R x : de som van de R-waarden van binnen tot plaats x T x : temperatuur op plaats x Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 53

54 Temperatuurverloop T i T T i T T x T e T x T e R x R si R 1 R 2 R 3 R se R x d 1 d 2 d 3 x Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 54

55 Warmteoverdracht transmissie U x A Warmteoverdracht door wand (binnen /buiten) Naar de buitenlucht. Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 55

56 Warmteoverdracht transmissie?? Warmteoverdracht naar AOR, grond? Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 56

57 Warmteoverdracht transmissie warmteoverdrachtscoëfficiënt doorheen het gehele warmteverliesoppervlak (=transmissie) H T (W/K) = voor totaal beschermd volume van het gebouw H T = H D + H g + H U H D : rechtstreeks naar buitenomgeving = Σ U.A H g : via grond, onverwarmde kelder, kruipkelder (*) H U : via aangrenzende onverwarmde ruimte (*) (*) vereenvoudigde formule: H g,u = Σ U.A.b b: reductiefactor (b 1) Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 57

58 Warmteoverdracht transmissie H T = H D + H g + H U H T = Σ U.A + Σ U.A.b Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 58

59 Globaal isolatiepeil K-peil Rekenprocedure 1. beschermd volume V (m³) 2. warmteverliesoppervlakte A T (m²) 3. gemiddelde U-waarde U m (W/m²K) 4. compactheid gebouw C (m) 5. globaal isolatiepeil K-peil Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 59

60 Globaal isolatiepeil K-peil 3. U m = H T / A T 4. C = V / A T 5. K = 100 * (U m / U m,ref ) kengetal =dimensieloos K-peil: Als C<1 => K = 100 * Um Als C>4 => K = 100 * Um/ 2 Daartussen: K = 100 * Um/ (0,33*C + 0,67) Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 60

61 gemiddelde U-waarde: U m in W/m²K Globaal isolatiepeil K-peil volumecompactheid in m Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 61

62 E-peil: EPB (Vlaams Gewest) E-peil 2016 = 50 K-peil (40) incl. bouwknopen U-waarden VENTILATIE Zomercomfort Vanaf 1/1/2016 EPB-regelgeving Vlaams Gewest Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 62

63 U (W/m²K): warmtedoorgangscoëfficiënt Warmtestroom doorheen 1m² wand bij 1K (1 C) temperatuurverschil Wand: dak, gevel, vloer, venster, deur, poort, koepel K-peil: globaal isolatiepeil van gebouw Maat voor totaal warmteverlies doorheen buitenschil Inbegrepen verlies langsheen bouwknopen Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 63

64 E-peil: energieprestatie van het gebouw Maat voor het energieverbruik van de woning en de vaste installaties ervan in standaard-omstandigheden E-peil = 100 x karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik referentiewaarde voor het karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik Residentieel: verwarming, koeling, SWW, hulpe, E-opwekking Scholen en kantoren: verwarming, koeling, verlichting, hulpe. E-apwerking Provincie Oost-Vlaanderen - Steunpunt Duurzaam Bouwen 64

Warmtetransport & thermische isolatie

Warmtetransport & thermische isolatie Warmtetransport & thermische isolatie Hoofdstuk 1 Cauberg-Huygen 1 Warmte De drie warmtetransport-mechanismen mechanismen Warmteoverdracht van/naar constructies Berekening warmteweerstand constructies

Nadere informatie

Overzicht module 5: transmissie

Overzicht module 5: transmissie Overzicht module 5: transmissie M5.1 Inleiding en eisen M5.2 Opake constructies M5.3 Transparante constructies M5.4 Globale warmteverliezen M5.5 Vragen Opmerking : in de presentaties worden enkel de standaard

Nadere informatie

BIJLAGE V : Behandeling van bouwknopen

BIJLAGE V : Behandeling van bouwknopen Bijlage 3 BIJLAGE V : Behandeling van bouwknopen 1 Toepassingsdomein 1 2 Definities 2 3 Warmteoverdrachtscoëfficiënt door transmissie via de bouwknopen: H T 4 3.1 OPTIE A: Gedetailleerde methode 4 4.1.1

Nadere informatie

Bijlage VIII - Behandeling van bouwknopen

Bijlage VIII - Behandeling van bouwknopen Bijlage VIII - Behandeling van bouwknopen bvr 19/11/2010 b.s. 08/12/2010 Deze bijlage is enkel van toepassing op dossiers waarvan melding gedaan wordt of de stedenbouwkundige vergunning aangevraagd wordt

Nadere informatie

Bijlage VIII. Behandeling van bouwknopen 1 TOEPASSINGSDOMEIN DEFINITIES, AFKORTINGEN EN INDICES... 3

Bijlage VIII. Behandeling van bouwknopen 1 TOEPASSINGSDOMEIN DEFINITIES, AFKORTINGEN EN INDICES... 3 Bijlage 3 bij het besluit van de Vlaamse Regering houdende wijziging van het Energiebesluit van 19 november 2010, wat betreft aanpassingen aan diverse bepalingen over de energieprestatieregelgeving Bijlage

Nadere informatie

Bijlage VIII - Behandeling van bouwknopen

Bijlage VIII - Behandeling van bouwknopen Bijlage VIII - Behandeling van bouwknopen bvr 19/11/2010 b.s. 08/12/2010 bvr 15/12/2017 b.s. 28/12/2017 Deze bijlage is enkel van toepassing op dossiers waarvan de melding gedaan wordt of de aanvraag van

Nadere informatie

VERSLAG EPB-STUDIE. Bouwheer. Projectlocatie. Projectomschrijving. Ons dossiernummer. Datum. Stad Gent. Gent. Kinderdagverblijf De Bron 14-066

VERSLAG EPB-STUDIE. Bouwheer. Projectlocatie. Projectomschrijving. Ons dossiernummer. Datum. Stad Gent. Gent. Kinderdagverblijf De Bron 14-066 VERSLAG EPB-STUDIE Bouwheer Projectlocatie Projectomschrijving Stad Gent Gent Kinderdagverblijf De Bron Ons dossiernummer 14-066 Datum April 2015 01/09/2015 p. 1-13 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. EPB-eisen

Nadere informatie

Het hedendaagse platte dak

Het hedendaagse platte dak Het hedendaagse platte dak Basisregels voor een goede opbouw ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens Inhoud 1. Opbouw 2. Afschot en afschotisolatie 3. Luchtdichtheid

Nadere informatie

Cellenbetonmetselwerk 400 0,11 0,24 9,09 11,4. Muur- en dakplaten 600 0,16 0,24 7,14 9,7 uit cellenbeton 500 0,14 0,20 8,06 8,7

Cellenbetonmetselwerk 400 0,11 0,24 9,09 11,4. Muur- en dakplaten 600 0,16 0,24 7,14 9,7 uit cellenbeton 500 0,14 0,20 8,06 8,7 4. Fysische en mechanische eigenschappen Zo krijgen we de resultaten die in de volgende tabel zijn weergegeven [25] Materiaal r l e Demping m Faseverschuiving (kg/m 3 ) (W/mK) (m) (h) Cellenbetonmetselwerk

Nadere informatie

Opzetten van een Thermisch Rekenmodel

Opzetten van een Thermisch Rekenmodel Opzetten van een Thermisch Rekenmodel Met een thermisch rekenmodel is een beeld van de warmtestromen van binnen het huis naar buiten te vormen. Die warmte stroomt weg door de schil, het buitenoppervlak.

Nadere informatie

Bijlage 8 Rekenregels voor de bepaling van lineaire en puntwarmtedoorgangscoëfficiënten van bouwknopen

Bijlage 8 Rekenregels voor de bepaling van lineaire en puntwarmtedoorgangscoëfficiënten van bouwknopen Bijlage 8 Rekenregels voor de bepaling van lineaire en puntwarmtedoorgangscoëfficiënten van bouwknopen Gevalideerde numerieke berekeningen INHOUDSTAFEL 1 INLEIDING... 2 2 TOEPASSINGSDOMEIN... 2 3 NORMATIEVE

Nadere informatie

Hygrothermie van de woning - warmte. ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens

Hygrothermie van de woning - warmte. ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens Hygrothermie van de woning - warmte ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens Begrippen uit de bouwfysica 1. Warmtetransport: 4 wegen 2. Begrippen warmtetransmissie:

Nadere informatie

Het ENERGIEPRESTATIEPEIL (E-peil) en het ISOLATIEPEIL (K-peil) van gebouwen.

Het ENERGIEPRESTATIEPEIL (E-peil) en het ISOLATIEPEIL (K-peil) van gebouwen. Het ENERGIEPRESTATIEPEIL (E-peil) en het ISOLATIEPEIL (K-peil) van gebouwen. Inhoud _ Eisen op het niveau van Energieprestatie en Binnenklimaat _ K-peil of isolatiepeil van gebouwen _ E-peil of energieprestatiepeil

Nadere informatie

innovation in insulation

innovation in insulation warmte vocht geluid 2.000 / BW / 07-2003 Bergman Grafimedia Deze uitgave is met de meeste zorg samengesteld. Eventuele wijzigingen en zetfouten ten alle tijde voorbehouden. Warmte Inleiding In de hedendaagse

Nadere informatie

4.10 Thermische eigenschappen

4.10 Thermische eigenschappen 4.10 Thermische eigenschappen 4.10.1 Warmtegeleidingscoëfficiënt l De warmtegeleidingscoëfficiënt l is de maat voor de warmtestroom die per uur door een materiaal met een oppervlakte van 1 m 2 en een dikte

Nadere informatie

U- waardeberekening klik op wand nr Wandtype

U- waardeberekening klik op wand nr Wandtype Samenvatting modulair handboek centrale verwarming Bouwheer : Naam : Janssens Pieter Janssens Kerkstraat 134 a Voornaam: Adres : Pieter 9300 Aalst Kerkstraat 134 b Werfadres: Pieter Janssens Tel.: Kerkstraat

Nadere informatie

10 Materie en warmte. Onderwerpen. 3.2 Temperatuur en warmte.

10 Materie en warmte. Onderwerpen. 3.2 Temperatuur en warmte. 1 Materie en warmte Onderwerpen - Temperatuur en warmte. - Verschillende temperatuurschalen - Berekening hoeveelheid warmte t.o.v. bepaalde temperatuur. - Thermische geleidbaarheid van een stof. - Warmteweerstand

Nadere informatie

GEVALIDEERDE NUMERIEKE BEREKENINGEN

GEVALIDEERDE NUMERIEKE BEREKENINGEN BIJLAGE V BIJ HET MB VAN 2 APRIL 2007 GEVALIDEERDE NUMERIEKE BEREKENINGEN mb 1/12/2010 b.s. 08/12/2010 Deze bijlage is enkel van toepassing op dossiers waarvoor de EPBaangifte wordt ingediend vanaf 1 januari

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE PASSIEF LAGE ENERGIE Leefmilieu Brussel ISOLATIE : THEORETISCHE INLEIDING Marny DI PIETRANTONIO Plate-forme Maison Passive asbl Doelstellingen van de presentatie De

Nadere informatie

nee nee nee Trans missiegegevens rekenzone gehele woning conslructie A[m* RcţrrŕKAV] UfW/nťK] 3oi H zonwering beschaduwing toelichting

nee nee nee Trans missiegegevens rekenzone gehele woning conslructie A[m* RcţrrŕKAV] UfW/nťK] 3oi H zonwering beschaduwing toelichting 34 woningen Ooslmera la Berkel en Rodenrijs D.R. van Dongen, Nex2us Trans missiegegevens rekenzone gehele woning conslructie A[m* RcţrrŕKAV] UfW/nťK] 3oi H zonwering beschaduwing toelichting gevel 30.04

Nadere informatie

Voor de projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning ingediend werd van 1/01/2014 tot 31/12/2014

Voor de projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning ingediend werd van 1/01/2014 tot 31/12/2014 Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 21 december 2007 tot vaststelling van de eisen op het vlak van de energieprestatie en het binnenklimaat van gebouwen - officieus gecoördineerde versie

Nadere informatie

De meeste winst is te behalen door de werkelijke -waarde van een detail in te voeren. Deze waarde kan worden berekend door het detail geschematiseerd

De meeste winst is te behalen door de werkelijke -waarde van een detail in te voeren. Deze waarde kan worden berekend door het detail geschematiseerd IsoniQ Muurvoet detail Aan : IsoniQ T.a.v. : De heer H. Coenen Referentie : 20151222 / 2479 Behandeld door : Vestiging Utrecht / De heer J.J. van den Engel Datum : 2 februari 2016 Betreft : Berekening

Nadere informatie

schematische doorsnede van de wand van een oven Filmlaagjes zijn dunne (laminaire) laagjes lucht voor, direct tegen de wand

schematische doorsnede van de wand van een oven Filmlaagjes zijn dunne (laminaire) laagjes lucht voor, direct tegen de wand schematische doorsnede van de wand van een oven Filmlaagjes zijn dunne (laminaire) laagjes lucht voor, direct tegen de wand schematische doorsnede van de wand van een oven Filmlaagjes zijn dunne (laminaire)

Nadere informatie

Algemeen: door het toepassen van gevelisolatie is dan ook veel energie te besparen.

Algemeen: door het toepassen van gevelisolatie is dan ook veel energie te besparen. Gevelisolatie Dit verhaal bevat: een korte beschrijving van een aantal voor gevelisolatie belangrijke bouwfysische principes. een uitleg over de berekening van de warmteweerstand uitleg diverse soorten

Nadere informatie

B-1342 Limelette, avenue P. Holoffe 21 B-1932 Sint-Stevens-Woluwe, Lozenberg 7 B-1000 Brussel, Lombardstraat 42 STUDIEVERSLAG

B-1342 Limelette, avenue P. Holoffe 21 B-1932 Sint-Stevens-Woluwe, Lozenberg 7 B-1000 Brussel, Lombardstraat 42 STUDIEVERSLAG WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF INRICHTING ERKEND BIJ TOEPASSING VAN DE BESLUITWET VAN 30 JANUARI 1947 Proefstation Kantoren Maatschappelijkezetel B-1342 Limelette, avenue P.

Nadere informatie

Maximale waarden K65 + eisen naar nieuwe installaties. EPB - Minimale materiaaleisen v16-07-2012. Dossier 150397 Stad Aalst Scheerlinck Wendy K22

Maximale waarden K65 + eisen naar nieuwe installaties. EPB - Minimale materiaaleisen v16-07-2012. Dossier 150397 Stad Aalst Scheerlinck Wendy K22 STUDIEBUREAU TECHNIEKEN (HVAC / ELEKTRO / SANITAIR / BRAND) - STABILITEIT - EPB Veiligheidscoördinatie niveau A - Energiecoördinator - EPC Vlaanderen Brussel Wallonië - Blowerdoor - Test prive rioleing

Nadere informatie

NOTITIE. Datum 14 september 2016 Projectnaam Matrix VII Werknummer RNL Warmteweerstand gebouwschil ir. J.A. Pleysier Ir. M.

NOTITIE. Datum 14 september 2016 Projectnaam Matrix VII Werknummer RNL Warmteweerstand gebouwschil ir. J.A. Pleysier Ir. M. NOTITIE Datum 14 september 2016 Projectnaam Matrix VII Werknummer Van ir. J.A. Pleysier Ir. M.Ritmeijer Aan OT Deerns Nederland B.V. Bouwfysica & Energie Fleminglaan 10 2289 CP Rijswijk Postbus 1211 2280

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel ISOLATIE : THEORETISCHE INLEIDING Emmanuel S HEEREN Plate-forme Maison Passive asbl Doelstellingen van de presentatie De basisnoties aanleren over

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE 1 Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel ISOLATIE : THEORETISCHE INLEIDING Emmanuel S HEEREN Plate-forme Maison Passive asbl Doelstellingen van de presentatie De basisnoties aanleren over

Nadere informatie

GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap afdeling infrastructuur west Schoonmeersstraat 26, 9000 Gent t: 09 24 24 800 f: 09 24 24 856

GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap afdeling infrastructuur west Schoonmeersstraat 26, 9000 Gent t: 09 24 24 800 f: 09 24 24 856 project: bouwheer: architect: ingenieur stabiliteit: ingenieur technieken: veiligheidscoördinator: nieuwbouw Hotelschool Oostende en uitbreiding NT2 campus Ensor Generaal Jungbluthlaan 2 8400 Oostende

Nadere informatie

warmteverlies berekenen theoretische uitwerking

warmteverlies berekenen theoretische uitwerking Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid modulair handboek centrale verwarming MODULE 4.1A warmteverlies berekenen theoretische uitwerking 2 Depotnummer: D/2013/1698/05 module 4: Boekdeel 1A Voorwoord

Nadere informatie

Duurzaam bouwen Isoleren en luchtdicht bouwen. Bouwknopen

Duurzaam bouwen Isoleren en luchtdicht bouwen. Bouwknopen Duurzaam bouwen Isoleren en luchtdicht bouwen Bouwknopen 1 Bouwknopen Gevel / plat dak: isolatie niet hoog genoeg in muur Bron: PaThB 2010 2 Bouwknopen Gevel / plat dak: opstand thermisch onderbroken Bron:

Nadere informatie

Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen

Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen EPB-Rapport Administratieve gegevens van het project Naam van het project Straat Gemeente Referentie kadaster Containers 3 stuks Mechelen 1-A-1 Nummer Postcode

Nadere informatie

De warmteweerstand van De Hoop Reno systeemvloer volgens NEN 1068:2012

De warmteweerstand van De Hoop Reno systeemvloer volgens NEN 1068:2012 TNO-rapport TNO 2014 R10329-A De warmteweerstand van De Hoop Reno systeemvloer volgens NEN 1068:2012 Technical Sciences Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus 49 2600 AA Delft www.tno.nl T +31

Nadere informatie

Basisprincipes. Binnenisolatie - Deel 1: Basisprincipes. Groot potentieel voor na-isolatie van muren. Timo De Mets Labo Hygrothermie

Basisprincipes. Binnenisolatie - Deel 1: Basisprincipes. Groot potentieel voor na-isolatie van muren. Timo De Mets Labo Hygrothermie Basisprincipes Labo Hygrothermie Informatiesessie Binnenisolatie Deel 1 9 oktober 2018 Groot potentieel voor na-isolatie van muren 3,7 miljoen woningen 1946-1970 Vooral ongeïsoleerde spouwmuren 23 % 38

Nadere informatie

Bepaling R bf en R bw volgens NEN 1068:2012 bij toepassing kruipruimte isolatie (Drowa chips en EPS-platen)

Bepaling R bf en R bw volgens NEN 1068:2012 bij toepassing kruipruimte isolatie (Drowa chips en EPS-platen) TNO-rapport TNO 2015 R10125 Bepaling R bf en R bw volgens NEN 1068:2012 bij toepassing kruipruimte isolatie (Drowa chips en EPS-platen) Gebouwde Omgeving Van Mourik Broekmanweg 6 2628 XE Delft Postbus

Nadere informatie

Tabel orde van grootte. 15 of X kwh/m².jaar ,2x15 of 1,2 x X. 0.6 (vanaf 2018) Luchtdichtheidstest n50 [vol/h] x0.6 (vanaf 2018) % - -

Tabel orde van grootte. 15 of X kwh/m².jaar ,2x15 of 1,2 x X. 0.6 (vanaf 2018) Luchtdichtheidstest n50 [vol/h] x0.6 (vanaf 2018) % - - Criteria Eenheid EPB Brussel 20 (NE of NGE) LE ZLE Huisvesting Tertiair Netto-energiebehoeften voor verwarming of X kwh/m².jaar 60 30 1,2x of 1,2 x X 0.6 (vanaf 2018) Luchtdichtheidstest n50 [vol/h] -

Nadere informatie

TRANSMISSIE REFERENTIE DOCUMENT

TRANSMISSIE REFERENTIE DOCUMENT TRANSMISSIE REFERENTIE DOCUMENT Regels m.b.t. de berekening van de transmissieverliezen in het kader van de energieprestatieregelgeving versie 2 oktober 2006 BEREKENING VAN DE WARMTEDOORGANGSCOËFFICIËNT

Nadere informatie

ES10-095 ELK ZIJN DAK CVBA DE BOOMGAARD Duowoningen

ES10-095 ELK ZIJN DAK CVBA DE BOOMGAARD Duowoningen ES10-095 ELK ZIJN DAK CVBA DE BOOMGAARD Duowoningen VERSLAG DOORREKENING EPB dd.15.05.11 In het kader van de geplande werken zijn de volgende eisen betreffende de EPB-wetgeving van toepassing : Aard van

Nadere informatie

Resultaten monitoring

Resultaten monitoring RenoseeC: renovaties met sociale, ecologische en economische meerwaarde via collectieve aanpak Resultaten monitoring Afdeling Bouwfysica KU Leuven / EnergyVille Evi Lambie & Dirk Saelens Cayman 1 Uitgevoerde

Nadere informatie

Weergave van het rapport Weergavevolgorde van het rapport Resultaten alle EPB-eenheden per eis Weergegeven EPB-eenheden in het rapport Gebouw "Woning"

Weergave van het rapport Weergavevolgorde van het rapport Resultaten alle EPB-eenheden per eis Weergegeven EPB-eenheden in het rapport Gebouw Woning Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen EPB-Rapport Administratieve gegevens van het project van het project Marc Janssens Rilaar Straat Diestsesteenweg Nummer Gemeente Referentie kadaster Aarschot

Nadere informatie

Voor projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning is ingediend vanaf 1/1/2015

Voor projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning is ingediend vanaf 1/1/2015 Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 21 december 2007 tot vaststelling van de eisen op het vlak van de energieprestatie en het binnenklimaat van gebouwen - officieus gecoördineerde versie

Nadere informatie

Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen

Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen EPB-apport Administratieve gegevens van het project van het project Straat Gemeente eferentie kadaster 15011.002 Vesta_voorstudie_v6.5.1_20150626_EB Nummer

Nadere informatie

Vloerisolatie. Gerrit Siegers Eisen in de woningbouw Belangrijke keuzes Kosten/baten

Vloerisolatie. Gerrit Siegers Eisen in de woningbouw Belangrijke keuzes Kosten/baten Vloerisolatie Gerrit Siegers Eisen in de woningbouw Belangrijke keuzes Kosten/baten En als je alles gehad hebt dan ook nog even de vloer! Woning aan de Kruisstraat in Zeelst Eisen in de woningbouw vanaf

Nadere informatie

Verkrijgbaar met een druksterkte van 15 N/mm² en 25 N/mm²

Verkrijgbaar met een druksterkte van 15 N/mm² en 25 N/mm² Uitgekiend perforatiepatroon Aangepaste kleimengeling EPB aanvaard Verkrijgbaar met een druksterkte van 15 N/mm² en 25 N/mm² 2 3 K Blok: omschrijving en bestektekst Omschrijving De K Blok van Dumoulin

Nadere informatie

: dikte van laag [m] : lambda waarde c.q. warmtegeleidingscoëfficiënt van het materiaal van de laag [W/mK]

: dikte van laag [m] : lambda waarde c.q. warmtegeleidingscoëfficiënt van het materiaal van de laag [W/mK] cv Postbus 299 3000 AG ROTTERDAM telefoon: 010 2430176 telefax: 010 2430917 ING bank: 4209573 KvK: 24481815 E-mail: info@bouwcentrum-advies.nl Bouwfysica Warmteweerstand 1. De warmteweerstand R m [m²k/w]

Nadere informatie

Voor de aanvragen tot stedenbouwkundige vergunning ingediend van 1/7/2011 tot 31/12/2013

Voor de aanvragen tot stedenbouwkundige vergunning ingediend van 1/7/2011 tot 31/12/2013 Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 21 december 2007 tot vaststelling van de eisen op het vlak van de energieprestatie en het binnenklimaat van gebouwen - officieus gecoördineerde versie

Nadere informatie

Bijlage 1 Specificaties van de exacte berekening van de invloed van lineaire en puntbouwknopen op de totale warmtestroom

Bijlage 1 Specificaties van de exacte berekening van de invloed van lineaire en puntbouwknopen op de totale warmtestroom Gevalideerde numerieke berekeningen Inhoud 1 INLEIDING... 2 2 TOEPASSINGSDOMEIN... 2 3 NORMATIEVE REFERENTIES... 2 4 GEBRUIKTE SYMBOLEN... 3 5 GEVALIDEERDE NUMERIEKE SOFTWARE... 3 6 VOORWAARDEN VOOR HET

Nadere informatie

TRISCO VERSIE 12.0W RAPPORT BOUWKNOOP

TRISCO VERSIE 12.0W RAPPORT BOUWKNOOP pagina 1 van de 7 TRISCO VERSIE 12.0W RAPPORT BOUWKNOOP Datum: 14/02/2017 Dossier: De berekeningen van de bouwknopen dienen steeds te gebeuren via een gevalideerde software. Onderstaande resultaten werden

Nadere informatie

DC Trade Port Noord-Venlo. Berekening gelijkwaardigheid warmteweerstand begane grond vloer

DC Trade Port Noord-Venlo. Berekening gelijkwaardigheid warmteweerstand begane grond vloer DC Trade Port Noord-Venlo Berekening gelijkwaardigheid warmteweerstand begane grond vloer Rapportnummer F 21541-3-RA d.d. 15 februari 2019 DC Trade Port Noord-Venlo Berekening gelijkwaardigheid warmteweerstand

Nadere informatie

Overzicht module 5: transmissie

Overzicht module 5: transmissie Overzicht module 5: transmissie M5.1 Inleiding en eisen M5.2 Opake constructies M5.3 Transparante constructies M5.4 Globale warmteverliezen M5.5 Vragen Opmerking : in de presentaties worden enkel de standaard

Nadere informatie

Basisbeginselen infrarood. Emissie coëfficiënt: het vermogen van een materiaal om IR straling uit te zenden

Basisbeginselen infrarood. Emissie coëfficiënt: het vermogen van een materiaal om IR straling uit te zenden Basisbeginselen infrarood Emissie coëfficiënt: het vermogen van een materiaal om IR straling uit te zenden Voorwaarden goede meting Stabiel weer Bewolkte hemel voor en tijdens de meting (in open lucht)

Nadere informatie

Voor projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning is ingediend vanaf 1/1/2017

Voor projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning is ingediend vanaf 1/1/2017 Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 21 december 2007 tot vaststelling van de eisen op het vlak van de energieprestatie en het binnenklimaat van gebouwen - officieus gecoördineerde versie

Nadere informatie

EPB-advies: woning Datum: xxx

EPB-advies: woning Datum: xxx EPB-advies: woning Datum: Bouwheer Naam: Adres: Tel: Gsm: E-mail: Bouwplaats Project: Bouwen van woning Adres: Vergunning: datum bouwaanvraag: 2012 Compactheid Type: woning Geïsoleerd volume: - Verliesoppervlak:

Nadere informatie

Isolatie. Technische achtergrond 5 november Wouter van den Acker PKW

Isolatie. Technische achtergrond 5 november Wouter van den Acker PKW Isolatie Technische achtergrond 5 november 2016 Wouter van den Acker PKW Over PKW Energie en duurzaamheid Architectuur en ontwerp Tekeningmanagement Vastgoedmanagement Projectmanagement Kantoor Delft Inhoud

Nadere informatie

Algemeen: door het toepassen van gevelisolatie is dan ook veel energie te besparen.

Algemeen: door het toepassen van gevelisolatie is dan ook veel energie te besparen. Gevelisolatie Dit verhaal bevat: een korte beschrijving van een aantal voor gevelisolatie belangrijke bouwfysische principes. een uitleg over de berekening van de warmteweerstand uitleg diverse soorten

Nadere informatie

Na-isolatie van industriegebouwen in de praktijk.

Na-isolatie van industriegebouwen in de praktijk. Na-isolatie van industriegebouwen in de praktijk. Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek: Energieprestatie van commerciële en industriële gebouwen. ir. An De Schryver ir. Marcus Peeters Onderzoekskern:

Nadere informatie

Isoleren bestaande muren!

Isoleren bestaande muren! Isoleren bestaande muren! Mogelijkheden en Beperkingen ir. Marcus Peeters - marcus.peeters@hubkaho.be Lector / onderzoeker KaHo Sint-Lieven Aalst KMO-loket LED-netwerk: Duurzaam Bouwen Onderzoekskern DUBiT

Nadere informatie

Rekenen met Energie. Vragen en antwoorden over energie en besparing voor. 5 november Frans Debets.

Rekenen met Energie. Vragen en antwoorden over energie en besparing voor. 5 november Frans Debets. Rekenen met Energie Vragen en antwoorden over energie en besparing voor 5 november 2016 Frans Debets www.debetsbv.nl Energie Besparen Waarom wil je dat? Hoe pak je het aan? Kosten besparen; Waarde verkoopbaarheid

Nadere informatie

Muren uit. baksteenmetselwerk. bepaling van de thermische isolatie

Muren uit. baksteenmetselwerk. bepaling van de thermische isolatie Muren uit baksteenmetselwerk bepaling van de thermische isolatie INHOUD 1 Inleiding 5 2 Wettelijke verplichtingen 6 2.1 Regelgeving 6 2.2 Vlaams gewest 6 2.2.1 Toepassingsgebied 6 2.2.2 Eisen 7 2.3 Waals

Nadere informatie

Bouwfysica. Koudebruggen. Definitie koudebruggen. Effecten van koudebruggen

Bouwfysica. Koudebruggen. Definitie koudebruggen. Effecten van koudebruggen Koudebruggen Definitie koudebruggen Een koudebrug in een constructie is heel algemeen te definiëren als: een gedeelte in de constructie waar een grotere warmtetransmissie van binnen naar buiten plaatsvindt

Nadere informatie

Buiten BOUWCONCEPT : BETONELEMENT MET BINNENISOLATIE. Sch.: 1/10 AANSLUITING GEVEL - VLOER OP VOLLE GROND DOORSNEDE DETAIL EPB-AANVAARD

Buiten BOUWCONCEPT : BETONELEMENT MET BINNENISOLATIE. Sch.: 1/10 AANSLUITING GEVEL - VLOER OP VOLLE GROND DOORSNEDE DETAIL EPB-AANVAARD BOUWCONCEPT : BETONELEMENT MET BINNENISOLATIE Sch.: 1/10 DOORSNEDE DETAIL STANDAARD EPB-AANVAARD AANSLUITING GEVEL - VLOER OP VOLLE GROND LAGE ENERGIE JA continuïteit? indien d > d min / 2 tussenvoeging?

Nadere informatie

VvE s met Energie. Onderzoek VvE Schiezicht 10 april 2014 Wouter van den Acker PKW

VvE s met Energie. Onderzoek VvE Schiezicht 10 april 2014 Wouter van den Acker PKW VvE s met Energie Onderzoek VvE Schiezicht 10 april 2014 Wouter van den Acker PKW Inhoud Het Energiemodel Bestaande situatie Trias Energetica Maatregelen Scenario s Hoe verder? Energieadvies voor Schiezicht

Nadere informatie

VR DOC.0966/6BIS

VR DOC.0966/6BIS VR 2016 0909 DOC.0966/6BIS Bijlage 3 Bijlage VII Maximaal toelaatbare U-waarden of minimaal te realiseren R-waarden Voor gebouwen waarvan de vergunning aangevraagd werd voor 1 januari 2010 gelden de volgende

Nadere informatie

Ken en begrijp je energiegebruik Leer om te gaan met de begrippen en eenheden

Ken en begrijp je energiegebruik Leer om te gaan met de begrippen en eenheden Ken en begrijp je energiegebruik Leer om te gaan met de begrippen en eenheden Rekenen met Energie Vragen en antwoorden over energie en besparingen voor VVE 010 22 juni 2017 Frans Debets www.debetsbv.nl

Nadere informatie

U-Calc Versie 10-2009

U-Calc Versie 10-2009 U-Calc Versie 10-2009 Licentie & Gebruiksvoorwaarden Dit programma wordt gratis ter beschikking gesteld door Rockwool Belgium NV. Het is zeer zorgvuldig opgesteld volgens de laatst bekende Europese en

Nadere informatie

BELBLOCK betonmetselstenen & thermische isolatie samen wordt het goed

BELBLOCK betonmetselstenen & thermische isolatie samen wordt het goed De eerste parameter voor het comfortgevoel binnen een gebouw is de binnentemperatuur. Om deze zomer en winter op een economische wijze op een aangenaam peil te houden is een samenwerking tussen de en de

Nadere informatie

(Auteursrecht EUROSENSE, 2016)

(Auteursrecht EUROSENSE, 2016) Dakramen bestaan hoofdzakelijk uit glas. Er bestaan veel verschillende glassoorten met diverse thermische eigenschappen en dus een andere thermische radiatie. Het is dan ook onmogelijk om een rechtlijnige

Nadere informatie

05 Bouwfysische aspecten 01 Thermisch gedrag van een spouwmuur

05 Bouwfysische aspecten 01 Thermisch gedrag van een spouwmuur 05 Bouwfysische aspecten 01 Thermisch gedrag van een spouwmuur Doel Deze informatie beoogt duidelijk te maken hoe de warmte-isolerende functie van een spouwmuur wordt verzekerd. Zij geeft onder ander antwoord

Nadere informatie

Of het nu gaat om elektrische stroom, een waterstroom of een warmtestroom: in het algemeen heb je om stroom te krijgen een drijvende kracht nodig.

Of het nu gaat om elektrische stroom, een waterstroom of een warmtestroom: in het algemeen heb je om stroom te krijgen een drijvende kracht nodig. Of het nu gaat om elektrische stroom, een waterstroom of een warmtestroom: in het algemeen heb je om stroom te krijgen een drijvende kracht nodig. Of het nu gaat om elektrische stroom, een waterstroom

Nadere informatie

GEVEL 5. "Een goed dak is niet vanzelfsprekend" 153,900 4,09 4,23 0,24 6,8 15,54 4,00 : g/m² 14,3 8,7. 5,6 g/m² goed. Nee.

GEVEL 5. Een goed dak is niet vanzelfsprekend 153,900 4,09 4,23 0,24 6,8 15,54 4,00 : g/m² 14,3 8,7. 5,6 g/m² goed. Nee. blad 1 "Een dak is niet vanzelfsprekend" Opdrachtgever: Mijn voorbeeld Adres: Postcode en plaats: Dordrecht Contactpersoon: Gevel Behandeld door: Projectcode: Omschrijving: Voorbeeld Datum Berekening Overzicht

Nadere informatie

Indien er bij 2 objecten sprake is van een temperatuurverschil, is er sprake van warmteoverdracht.

Indien er bij 2 objecten sprake is van een temperatuurverschil, is er sprake van warmteoverdracht. Indien er bij 2 objecten sprake is van een temperatuurverschil, is er sprake van warmteoverdracht. Indien er bij 2 objecten sprake is van een temperatuurverschil, is er sprake van warmteoverdracht. Warmteoverdracht

Nadere informatie

Methode voor de berekening van de ontwerpwarmtebelasting

Methode voor de berekening van de ontwerpwarmtebelasting Methode voor de berekening van de ontwerpwarmtebelasting NBN EN 12831:2003 prnbn EN 12831 ANB Christophe Delmotte, Ir Laboratorium Prestatiemetingen Technische Installaties WTCB - Wetenschappelijk en Technisch

Nadere informatie

Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes. Elisa Van Kenhove, Onderzoeksgroep Bouwfysica UGent

Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes. Elisa Van Kenhove, Onderzoeksgroep Bouwfysica UGent Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes Elisa Van Kenhove, Onderzoeksgroep Bouwfysica UGent IWT Proeftuinen Woningrenovatie 2014-2019 Context woonerf de Schipjes in Brugge

Nadere informatie

Bijlage REFERENTIEDOCUMENT VOOR DE BEREKENING VAN DE TRANSMISSIEVERLIEZEN (TRD)

Bijlage REFERENTIEDOCUMENT VOOR DE BEREKENING VAN DE TRANSMISSIEVERLIEZEN (TRD) BEREKENING VAN DE WARMTEDOORGANGSCOËFFICIËNT VAN WANDEN VAN GEBOUWEN (U-WAARDE), VAN DE WARMTEOVERDRACHTSCOËFFICIËNT DOOR TRANSMISSIE IN GEBOUWEN (H-WAARDE) Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 1 1 INLEIDING...

Nadere informatie

Implementatie van bouwknopen in EPR

Implementatie van bouwknopen in EPR Implementatie van bouwknopen in EPR LESSENPAKKET ontwikkeld in opdracht van PAThB2010 LESSENPAKKET Kadert in PROJECT PAThB2010 Practical Approach for Thermal Bridges 2010 IN OPDRACHT VAN Brussels Hoofdstedelijk

Nadere informatie

Duurzaam bouwen. Het geïsoleerde plat dak

Duurzaam bouwen. Het geïsoleerde plat dak Duurzaam bouwen Het geïsoleerde plat dak 1 Het platte dak Dak: bovenste deel van de gebouwschil buitenklimaat binnenklimaat 2 Het platte dak Dak: bovenste deel van de gebouwschil waterdicht + winddicht

Nadere informatie

Eisenhowerlaan 112, Postbus 82223 NL-2508 EE Den Haag T +31 (0)70 350 39 99 F +31 (0)70 358 47 52

Eisenhowerlaan 112, Postbus 82223 NL-2508 EE Den Haag T +31 (0)70 350 39 99 F +31 (0)70 358 47 52 Rapport E.2009.0794.01.R001 Stichting Warm Bouwen Warm Bouwen onderzoek Status: DEFINITIEF Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software info@dgmr.nl www.dgmr.nl Van Pallandtstraat 9-11,

Nadere informatie

Tentamen Warmte-overdracht

Tentamen Warmte-overdracht Tentamen Warmte-overdracht vakcode: 4B680 datum: 25 juni 07 tijd: 9.00-12.00 uur LET OP Er zijn in totaal 4 opgaven waarvan de eerste opgave bestaat uit losse vragen. Ieder onderdeel wordt (indien nodig)

Nadere informatie

Administratieve gegevens VERSIE 2

Administratieve gegevens VERSIE 2 Blz 1 van 6 Administratieve gegevens VERSIE 2 Project : Balenberg Dossiercode : 2014-099 P 705 Aangifteplichtige 1 : functie : bedrijf en bedrijfsvorm : ondernemingsnummer : Aangifteplichtige 2 : nationaliteit

Nadere informatie

Het ABC van de energieprestatieregelgeving

Het ABC van de energieprestatieregelgeving Het ABC van de energieprestatieregelgeving De Vlaamse overheid streeft er naar dat alle gebouwen in Vlaanderen energiezuinig én comfortabel worden. Een van de middelen om dit te realiseren, is de energieprestatieregelgeving,

Nadere informatie

Bijlage bij de EPB-aangifte: transmissieformulier. EPB-aangifte. Transmissieformulier. Kantoorgebouw G-2009/11921/EP05010/A464/D01/SD001

Bijlage bij de EPB-aangifte: transmissieformulier. EPB-aangifte. Transmissieformulier. Kantoorgebouw G-2009/11921/EP05010/A464/D01/SD001 Vlaamse overheid Vlaams Energieagentschap E-mail: energie@vlaanderen.be Website: www.energiesparen.be EPB-aangifte Transmissieformulier Kantoorgebouw 73083-G-2009/11921/EP05010/A464/D01/SD001 Dossiernaam:

Nadere informatie

Methode voor de berekening van de ontwerpwarmtebelasting

Methode voor de berekening van de ontwerpwarmtebelasting Methode voor de berekening van de ontwerpwarmtebelasting NBN EN 12831:2003 prnbn EN 12831 ANB Christophe Delmotte, Ir Laboratorium Prestatiemetingen Technische Installaties WTCB - Wetenschappelijk en Technisch

Nadere informatie

Verduidelijkingen bij de subtabel Maximale U-waarden en minimale R-waarden

Verduidelijkingen bij de subtabel Maximale U-waarden en minimale R-waarden Verduidelijkingen bij de subtabel Maximale U-waarden en minimale R-waarden (1) en (2) De maximale U-waarde voor het venster in zijn totaliteit de combinatie van glas, raamprofiel, afstandshouder en eventuele

Nadere informatie

Vlaamse premie voor energiebesparende investeringen. folder niet-belastingbetalers vo1 1

Vlaamse premie voor energiebesparende investeringen. folder niet-belastingbetalers vo1 1 8 Vlaamse premie voor energiebesparende investeringen door niet-belastingbetalers Inleiding Komt u in aanmerking? Algemene voorwaarden De Vlaamse overheid wil dat elke woning tegen beschikt over een geïsoleerd

Nadere informatie

Thermische isolatie van zware vloeren

Thermische isolatie van zware vloeren Thermische isolatie van zware vloeren Om te kunnen beantwoorden aan de bestaande of in voorbereiding zijnde gewestelijke reglementeringen omtrent de energieprestatie van gebouwen, onderzoekt dit artikel

Nadere informatie

Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes

Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes Elisa Van Kenhove Onderzoeksgroep Bouwfysica, Constructie en Klimaatbeheersing Vakgroep Architectuur & Stedenbouw Faculteit Ingenieurswetenschappen

Nadere informatie

Bouwservice buro Kuip. detail 1

Bouwservice buro Kuip. detail 1 Bouwservice buro Kuip Documentatie constructie 6. november 2012 Berekening van de U-waarde volgens NEN 1068 Blad 1/3 Bron: detail 1 Gebruikerscatalogus - freco Constructie: detail 1 BUITEN BINNEN Temperatuur

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Verloren Hoek 114 3920 gemeente Lommel bestemming eengezinswoning type open bebouwing bouwjaar 1930 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

BEREKENINGEN. Betreft : verbouw boerderij aan de Doarpstrjitte te Suhuzum Project no : 1307 Datum :

BEREKENINGEN. Betreft : verbouw boerderij aan de Doarpstrjitte te Suhuzum Project no : 1307 Datum : BEREKENINGEN Betreft : verbouw boerderij aan de Doarpstrjitte te Suhuzum Project no : 1307 Datum : 10-05-2013 Ventilatieberekening Daglichtberekening Berekening thermische isolaties Penta Architekten bv

Nadere informatie

Passiefhuis renovatie 16 appartementen Nieuwkuijk

Passiefhuis renovatie 16 appartementen Nieuwkuijk Passiefhuis renovatie 16 appartementen Nieuwkuijk Bepaling ψ phpp waarde Opgesteld door: Datum: 29-04-2010 S&W Consultancy Rapportnr: 210221 Postbus 5185 Versie: 001 4380 KD Vlissingen Tel: 0118 442 270

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Rode 20 8000 gemeente Brugge bestemming eengezinswoning type gesloten bebouwing bouwjaar 2014 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 90

Nadere informatie

De warmteverliescoëfficiënt van een begane grondvloer bij toepassing van Drowa chips als bodemisolatie in kruipruimtes bij een tussenwoning

De warmteverliescoëfficiënt van een begane grondvloer bij toepassing van Drowa chips als bodemisolatie in kruipruimtes bij een tussenwoning TNO-rapport 060-DTM-2011-02437 De warmteverliescoëfficiënt van een begane grondvloer bij toepassing van Drowa chips als bodemisolatie in kruipruimtes bij een tussenwoning Technical Sciences Van Mourik

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Breeërweg nummer 45 bus bestemming eengezinswoning type open bebouwing bouwjaar 1963 softwareversie 9.10.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

EPB-aangifte: hoofdformulier - Woning 1ste verdieping. EPB-aangifte. Aangifte van de energieprestatie en het binnenklimaat van een gebouw

EPB-aangifte: hoofdformulier - Woning 1ste verdieping. EPB-aangifte. Aangifte van de energieprestatie en het binnenklimaat van een gebouw EPB-aangifte: hoofdformulier - Woning 1ste verdieping VEA/EPB-A-01 Vlaamse overheid Vlaams Energieagentschap E-mail: energie@vlaanderen.be Website: www.energiesparen.be EPB-aangifte Aangifte van de energieprestatie

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Profeetstraat nummer 43 bus bestemming eengezinswoning type gesloten bebouwing bouwjaar 1921 softwareversie 9.7.1 berekende energiescore

Nadere informatie

Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen

Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen Energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen EPB-apport Administratieve gegevens van het project van het project 15_048_CIN Cinema Aalst - EPB Straat hopmarkt Nummer Gemeente eferentie kadaster Aalst

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Brugsevaart nummer 48 bus P122 bestemming eengezinswoning type open bebouwing bouwar 2015 softwareversie 9.9.0 berekende energiescore (kwh/m²ar): 188 De energiescore

Nadere informatie

Bouwfysische Gegevens Thermische Isolatie. Toelichting bij de bladen met thermische prestaties

Bouwfysische Gegevens Thermische Isolatie. Toelichting bij de bladen met thermische prestaties Bouwfysische Gegevens Thermische Isolatie Toelichting bij de bladen met thermische prestaties Toelichting bij de bladen met thermische prestaties. Het Bouwbesluit stelt eisen aan de thermische kwaliteit

Nadere informatie

De BEN- woning : de woning van de toekomst. Energieconsulent Bouwunie & BVA arch. Luc Dedeyne

De BEN- woning : de woning van de toekomst. Energieconsulent Bouwunie & BVA arch. Luc Dedeyne De BEN- woning : de woning van de toekomst Energieconsulent Bouwunie & BVA arch. Luc Dedeyne Architect : Luc Dedeyne GSM 0473 551 568 luc.dedeyne@bouwunie.be 1 K45/E80 Nu bouwen met de eisen van de

Nadere informatie