Verbruik, duurzaamheid en beschikbaarheid biomassa

Transcriptie

1 Verbruik, duurzaamheid en beschikbaarheid biomassa Martijn Boosten (Waddinxveen, 19 december 2017)

2 Verbruik biomassa

3 Herkomst biomassa

4 Bij- en meestook

5 Hernieuwbare energie en houtige biomassa Energieakkoord: 16% duurzame energie in 2023 Energieagenda: CO 2 -arme energievoorziening, broeikasgasreductie van 80-95% in 2050 (t.o.v. 1990) Regeerakkoord: broeikasgasreductie van 49% in 2030

6 Ontwikkelingen biomassa Korte termijn Afname bij- en meestook in kolencentrales Toename houtkachels bij bedrijven en huishoudens (Middel)lange termijn Biomassa voor hoge temperatuur warmte in industrie Brandstoffen voor lucht- en scheepvaart Grondstof voor chemicaliën en materialen

7 Opkomst biobased toepassingen Agro & Chemie, juni 2014 Wageningen World, nr Cobouw

8 Stijgende vraag biomassa NL Bron: Oldenburger, J Consumptie van hout en houtproducten in Nederland. Bosberichten. Nr

9 Verwachte ontwikkelingen in EU Bron: Oldenburger, J Is er in de toekomst voldoende hout voor iedereen? Bosberichten. Nr Hoeveelheden in mil. m3 Rondhout Equivalenten

10 Duurzaamheid biomassa

11 Duurzaamheid biomassa

12 Duurzaamheid biomassa Visie Probos Biomassa is economische drager voor bos, natuur, landschap en stedelijk groen Belangrijke randvoorwaarden: Cascadering Lokaal en regionaal benutten Voorkomen van een langlopende koolstofschuld (carbon debth) Duurzame oogst: Algemene principes duurzaam bosbeheer Extra aandacht nodig voor nutriëntenbalans in bossen Ook voor glastuinders: weet wat je stookt!

13 Beschikbaarheid biomassa in NL Scenario s Nu Lange termijn PLUS Jaar Eenheid kton ds PJ kton ds PJ Houtige biomassa uit houtverwerkende industrie en afvalsector Houtige biomassa uit bos, landschap en bebouwde omgeving 499 9, , , ,0 Biomassaplantages (wilg, populier, miscanthus) 1 0, ,8 Totaal , ,8 Bron: Boosten, M. & J. Oldenburger Biomassapotentieel NBLH-sector in 2020 en Wageningen, Stichting Probos

14 Houtverwerkende industrie Resthout: 322 kton ds/jr 45 kton ds energie in NL 104 kton ds energie export en afvalsector 173 kton in producten (m.n. strooisel en plaatmaterialen) Gebruikt hout: 983 kton ds/jr A-, B- en C-hout 454 kton ds energie in NL Vooral potentie in ombuigen export

15 Bos, landschap, bebouwde omgeving Biomassa oogst (incl haardhout) Totale oogst: 519 kton Export: 126 kton Ombuigen export (o.a. hogere biomassaprijs nodig) Aanvullende oogst mogelijk, maar: Waarborgen beeldkwaliteit/ landschappelijke kwaliteit Maatschappelijk en bestuurlijk draagvlak Gemeenten spreken niet van biomassaoogst Verbeteren logistiek, planning, mechanisatie en inrichting Kosten Duurzaamheid waarborgen

16 Voorbeeld: kosten tak- en tophoutoogst Onderdeel Voorconcentreren in de opstand Uitrijden met forwarder Chippen Transportkosten naar eindgebruiker Totaal (bij kaalkap) Kosten 1 tot 2 per ton 8 tot 5 per ton bij kaalkap ( 18 tot 20 per ton bij dunning) 10 tot 12 per ton 7 tot 15 per ton 26 tot 34 per ton Opbrengst afgeleverd bij eindgebruiker: ca. 25 tot 35 per ton Bron: Boosten, M. & J. Oldenburger Kostenefficiënte en verantwoorde oogst van tak- en tophout. Wageningen, Stichting Probos

17 Voorbeeld: nutriëntenafvoer op zandgronden

18 Actieplan Bos en Hout Regionale biomassahubs ha bosuitbreiding (waaronder ha energiebossen)

19 Biomassahubs of -pleinen Lokale/regionale samenwerking bij oogst en vermarkting Fysiek of virtueel biomassaplein Kan landschapsbeheer/-groenbeheer betaalbaarder maken Lokale/regionale afzet biomassa: Meerjarige afspraken Kritische massa nodig Zekerheid over beschikbaarheid/afname en prijs biomassa op langere termijn Korte ketens: duurzaamheidswinst Maakt bio-energie van boom tot ketel tastbaar/zichtbaar voor omgeving Voorbeeld: Biomassalland ( Bron:

20 Biomassateelt

21 Kansen in NL Geen grootschalige teelt op landbouwgrond M.n. restgronden en functiecombinaties Teelt voor eigen gebruik of lokale/regio afzet

22 Vragen?