Klinisch Redeneren in het Universitair Lijnonderwijs

Transcriptie

1 Klinisch Redeneren in het Universitair Lijnonderwijs Voortgangsrapportage Penvoerende instelling: Participerende instellingen: LUMC, Universiteit Leiden AMC, Universiteit van Amsterdam UMCN, Katholieke Universiteit Nijmegen UMCU, Universiteit Utrecht

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Samenvatting 3 Projectdoelstelling 3 Historie 3 Voortgang per fase 4 Fase 1 Aanpassing DPS 4 Fase 2 Opzetten WBT server 9 Fase 3 Inwerken ICT-ers in DPS 10 Fase 4 Helpdesk DPS 10 Fase 5 Inventarisatie onderwerpen 10 Fase 6 Productie casussen 10 Fase 7 Beoordeling casussen 11 Fase 8 Evaluatie onderwijs 12 Knelpunten 13 Kennisdisseminatie 15 Kosten overzicht 16 Declaratie oktober 2003 t/m december Bijlage 1 W Citrix of W Controlling document Fase 2 Opzetten WBT server 20 Citrix niet meer van deze tijd? 20 De Citrix-killer 22 Bijlage 2 Productie casussen 25 Casus 02L Fase A 25 Casus 07L Fase A 31 Casus 09L Fase A 43 Casus 11L Fase A 52 Casus 12L Fase A 57 Casus 03A Fase A 65 Casus 06A Fase A 68 Casus 08A Fase A 75 Casus 09A Fase A 81 Casus 10A Fase A 86 Casus 06N Fase A 91 Casus 07N Fase A 101 Casus 08N Fase A 113 Casus 09N Fase A 126 Casus 10N Fase A 137 Bijlage 3 Kwaliteitscontrole 147 Casus 02L Fase C 147 Casus 04L Fase C 148 Casus 08L Fase C 150 Casus 04A Fase C 152 Casus 06A Fase C 153 Casus 07A Fase C 155 Bijlage 4 Kennisdisseminatie 156 SURF onderwijsdagen 156 Computer ondersteund oplossen van klinische problemen 157 Learning Clinical Reasoning with a Dynamic Patient Simulation Program 160 pagina 2

3 Samenvatting De ontwikkeling van de klinisch redeneer module binnen DPS is opgepakt door een subgroep van de projectmedewerkers en verloopt naar tevredenheid. Inmiddels zijn een drietal schermen geimplementeerd voor de eerste 3 fasen van het klinisch redeneer proces; het selecteren van activerende gegevens, het groeperen van activerende gegevens tot problemen en het opstellen van hypothesen. In de laatste drie maanden van 2003 is de productie van casus scripts en de implementatie van de casus in DPS goed op gang gekomen. Een terugkomdag van de cursus is georganiseerd om de laatste puntjes op de i te zetten wat betreft het programmeren in DPS. Deze dag werd tevens benut om de consequenties van de keuzen die gemaakt zijn bij de ontwikkeling van de klinisch redeneermodule, bijvoorbeeld voor de probleemboom in de casus, aan de casusprogrammeurs duidelijk te maken. De eerste casussen en de huidige versie van de klinisch redeneermodule zijn in Nijmegen ingezet voor testdoeleinden met studenten. Uit de test kwamen, zoals te verwachten, een aantal overkomelijke technische onvolkomenheden naar boven, maar positief was dat naar de mening van studenten dit onderwijs potentieel geschikt is om klinisch redeneren mee te leren. Het beoordelen van de casus in DPS (fase 7) heeft vertraging opgelopen die in het eerste kwartaal van 2004 wordt ingelopen. Projectdoelstelling In het project wordt een nieuwe onderwijswerkvorm ontwikkeld voor het aanleren van systematisch medisch probleemoplossen, in casu het Klinisch Redeneren. De nieuwe werkvorm past binnen het Raamplan 2001 waarin een belangrijk uitgangspunt is het aanleren van vaardigheden voor het benaderen en oplossen van gezondheidsproblemen van patiënten. De huidige groepsgerichte benadering is echter suboptimaal. Door de bestaande Dynamische Patiënt Simulator (DPS) aan te passen en uit te breiden met een kennismodel voor het systematisch analyseren van patiëntproblemen kan de student meer individueel begeleid worden. Daarvoor wordt een database ontwikkeld voor de opslag van voortgangsgegevens van het klinisch redeneren van de student. De concrete verwachte resultaten zijn: een constantere kwaliteit van het onderwijs, vermindering van de druk op het docentenkorps, efficiëntere inzet van docenten, eenvoudiger en effectiever opsporen van lacunes bij studenten, betere controle over participatie aan het onderwijs. Historie Het project is het begin van dit jaar gestart. De kickoff meeting heeft op 16 januari 2003 plaats gevonden. Het is de deelnemende instellingen gelukt op tijd nieuw personeel te werven, waardoor het project op volle kracht van start kon gaan. Op bepaalde fases loopt het project iets voor en op andere fases iets achter. Het project is goed op gang gekomen. De aanschaf van de nieuwe WBT server is, in overleg met Surf, wat later gestart dan in het controlling document aangegeven, maar dit zal het verdere beloop van het project niet beïnvloeden. De aanpassingen aan DPS vinden nog steeds plaats. Het ontwikkelen van de onderwijskundig optimale interface is een continu proces dat in de praktijk parallel loopt aan de ontwikkelingen van de casuistiek. De productie van de casus is conform de planning. pagina 3

4 Voortgang per fase Fase 1 Aanpassing DPS De daadwerkelijk ontwikkeling van de klinisch redeneermodule binnen DPS is de afgelopen maanden opgepakt door een subgroep van de projectgroep. Drie leden; P. de Vries-Robbée, P.M. Bloemendaal en S. Eggermont, zijn een aantal maal bij elkaar gekomen om de verschillende stappen in het klinisch redeneerproces verder uit te werken. De tussenresultaten zijn in de projectvergaderingen gepresenteerd, waarbij de overige projectleden de mogelijkheid werd geboden om aanvullingen en aanpassingen te suggereren. Het merendeel hiervan is inmiddels doorgevoerd. Het klinisch redeneerproces bestaat uit verschillende stappen. De ontwikkeling van de klinisch redeneermodule is volgens dezelfde stappen verlopen, waarbij alleen de ontwikkeling van de laatste stap nog niet is afgerond. Oorspronkelijk is uitgegaan van een opzet waarbij de module qua lay-out op het beeldscherm volledig los stond van de DPS casus. Bij nader inzien werd deze opzet als onnodig lastig en verwarrend voor de student ervaren, waarna is gekozen voor een opzet waarbij de schermen voor het klinisch redeneren in de DPS casus zelf worden getoond. Markeren van activerende gegevens Bij de eerste stap van het klinisch redeneerproces moet de student aangeven welke gegevens uit de status hij of zij als activerend ziet. Er is afgesproken dat de student de volledige uitslag van een symptoom (de naam van het symptoom en het antwoord van de patiënt) moet kunnen selecteren als activerend gegeven. Dit moet vervolgens samengevat tot één of een aantal woorden aan de lijst van activerende gevevens worden toegevoegd. Afhankelijk van het moeilijkheidsniveau van de casus verloopt de samenvatting automatisch, of moet de student uit een lange lijst een passende naam kiezen. Bij juiste en onjuiste markeringen moet de student hierover automatisch commentaar ontvangen van het programmma. In een van de vergaderingen werd een voorstel gedaan voor de uiteindelijke layout van het scherm voor het markeren van activerende gegevens. Daarbij werd een grafische weergave getoond die er als volgt uitzag. pagina 4

5 De uiteindelijke implementatie in DPS wijkt maar marginaal af van dit voorstel. De kleurstelling is volledig afhankelijk van de instellingen van de auteur van de casus. De inhoud van de lijsten wordt bepaald door de handelingen van de student. De werking van het scherm is generiek en wordt bepaald door het DPS programma. Het gedeelte van het DPS scherm waar normaal gesproken de patiëntstatus wordt afgebeeld wordt gevuld met de klinisch redeneermodule wanneer de student op Activerende Gegevens klikt. Links wordt een lijst afgebeeld van alle symptoomnamen en antwoorden van de patiënt die identiek is aan de status en rechts de lijst met activerende gegevens die de student al heeft gemarkeerd. Een activerend gegeven kan toegevoegd worden door op het pijltje naar rechts te klikken. Wanneer het volgens de auteur van de casus inderdaad een activerend gegeven betreft wordt positief commentaar onder in het scherm getoond en wordt het gegeven samengevat aan de rechter lijst toegevoegd. Wanneer het volgens de auteur géén activerend gegeven betreft wordt negatief commentaar getoond en wordt het gegeven niet aan de lijst toegevoegd. De student kan activerende gegevens van de lijst afvoeren door op het pijltje naar links te klikken naast de naam. pagina 5

6 Groeperen van activerende gegevens tot problemen Ook voor de layout van het tweede scherm voor het klinisch redeneren werden tijdens een vergadering suggesties gedaan, inclusief een grafische weergave. De uiteindelijke implementatie in DPS wijkt ook hier weer marginaal af van het oorspronkelijke idee. Wanneer de student op Problemen klikt wordt de plaats van de patiëntstatus gevuld met het tweede scherm van de klinisch redeneermodule, die van het koppelen van activerende gegevens aan problemen. Door op een pijltje naar rechts te klikken kan een activerend gegeven aan een probleem toegevoegd worden. Hierbij krijgt de student de keuze om het gegeven aan een bestaand probleem toe te voegen of een nieuw probleem aan te maken. Wanneer er meerdere activerende gegevens onder een probleem worden gekoppeld kan dit alleen wanneer de auteur deze koppeling goed heeft gekeurd. Wanneer de gegevens helemaal niet bij elkaar passen wordt de koppeling niet doorgevoerd. Bij het aanmaken van een nieuw probleem krijgt het probleem de naam Probleem 1. De student moet dit probleem nog actief benoemen. Hiertoe is een button in het scherm opgenomen achter het onbenoemde probleem. Bij het benoemen kan weer gekozen worden uit een lange lijst namen. Bij een juiste naamgeving pagina 6

7 wordt positief commentaar gegeven. Bij een onjuiste naamgeving wordt de naamgeving niet toegestaan. Bij een juiste, maar te veel omvattende naamgeving wordt voorgesteld het probleem eerst specifieker te benoemen. Groeperen van problemen Voor het groeperen van de problemen werd een vergelijkbaar scherm voorgesteld als voor het groeperen van de activerende gegevens. Uiteindelijk is ervoor gekozen om deze functionaliteit in het tweede scherm toe te voegen. Hiertoe is onder de lijst met activerende gegevens een lijst met ongekoppelde problemen opgenomen. Voor het koppelen van de problemen wordt weer hetzelfde te werk gegaan als bij activerende gegevens. Opstellen van hypothesen Wanneer in het vorige scherm de student problemen aan elkaar heeft gekoppeld en hier vervolgens een naam aan wil geven die nog niet geheel bewezen is, spreken we van een hypothese en nog niet van een (bewezen) probleem. Dit kan in het programma eenvoudig geblokkeerd worden in het koppelscherm, maar dit zou de student ons inziens onnodig frustreren. In het programma is het momenteel als volgt opgelost. Aan de rechter lijst in het scherm is onder de lijst met problemen een lijst toegevoegd met de titel Hypothesen. Wanneer de student nu een probleemnaam kiest die nog niet volledig bewezen is, maar wel juist zou kunnen zijn, gezien de pagina 7

8 gegevens die de student van de patiënt heeft opgevraagd, wordt dit probleem niet als probleem, maar als hypothese aan de lijst toegevoegd, met bijbehorend commentaar. Vervolgens kan de student aanvullend onderzoek aanvragen, waarmee de hypothese bewezen kan worden. Zodra de uitslag van dit onderzoek als activerend gegeven aan de hypothese wordt toegevoegd (in het voorbeeld Stenose ductus pancreaticus ), is de hypothese bewezen en mogen we van een probleem spreken. De hypothese wordt nu automatisch als probleem in de linker en rechter lijst opgenomen en als hypothese afgevoerd. Voor het actief genereren van hypothesen door de student bij bepaalde problemen moet nog een derde worden ontwikkeld. Het voorstel voor de lay-out hiervan is inmiddels al bedacht. scherm pagina 8

9 Gevolgen voor de probleemboom De daadwerkelijke ontwikkeling van de redeneermodule heeft inmiddels wat gevolgen met zich meegebracht voor de probleemboom die door de auteur in een casus wordt gestopt. De probleembomen moeten voornamelijk iets uitgebreid worden om voor de student het genereren van hypothesen mogelijk te maken. Deze uitbreiding is qua werkbelasting voor de auteur minimaal ten opzichte van de totale belasting voor het ontwikkelen van een volledige casus. Alle auteurs van de casus zijn hiervan op de hoogte gebracht. Fase 2 Opzetten WBT server Bij het schrijven van het controlling document van het KRUL project werd er vanuit gegaan dat de applicaties die ontwikkeld moeten worden binnen dit project ter beschikking zouden worden gesteld op een WBT server uitgaande van de Citrix metaframe software (zie fase 2 van het controlling document, hier tevens toegevoegd aan bijlage 1). Tijdens de duur van het project is Windows 2003 advanced server uitgebracht door Microsoft. Deze server software generatie bevat het RDP5 protocol, waardoor eisen die aan de door ons gebruikte software gesteld worden (true color en geluid), ineens tot de mogelijkheden behoren. Het in gebruik nemen van nieuwe server software met de daaraan gekoppelde vernieu wing van beheerprogrammatuur, vraagt echter wel om onderzoek en investering van de automatiseringsafdeling. De projectleider heeft tijd nodig gehad om een goede keuze te maken tussen W Citrix of W2003 (zie voor de argumentatie bijlage 1 over Citrix). Het was zinloos om over te gaan tot de aanschaf van hardware voordat deze keuze gemaakt was. Daarom heeft de projectleider uitstel gevraagd en gekregen tot 1 oktober 2003 wat betreft de aanschaf van de hardware. Dit heeft de consequentie dat de server pas in januari 2004 in gebruik wordt genomen. De lessen die in het najaar opgeleve rd zijn, zijn daarom aangeboden via zogenaamde fileshar es. Hoewel dit onhandig was, vooral voor het centraal verzamelen van informatie, heeft dit geen onoverkomelijke problemen opgeleverd. Met name heeft deze werkwijze geen invloed gehad op de andere fases in het project. Voor andere fases in het project geeft uitstel van fase 2 geen problemen. De kosten van fase 2 zijn gelijk gebleven over het gehele project. Begin december is door de projectgroep definitief gekozen voor het W2003 platform en is een server besteld. De verwachting is dat deze server eind december geleverd wordt, waarna productiebeheer deze server nog pagina 9

10 moet installeren. Hierbij wordt uitgegaan dat deze server het project. in de eerste maand van 2004 operationeel wordt voor Fase 3 Inwerken ICT-ers in DPS Deze fase is in de eerste rapportage periode afgerond en reeds gerapporteerd. Fase 4 Helpdesk DPS De helpdesk functioneert zoals gewenst. Naast de mogelijkheden voor hulp per telefoon en worden software-technische problemen ook in de vergaderingen ter sprake gebracht. Daarnaast werd er een terugkomdag georganiseerd, waarvan hieronder een verslag. Terugkomdag DPS cursus Doelstelling Bij voorgaande DPS cursussen is gebleken dat het erg nuttig is om een aantal maanden na de laatste cursusdag een terugkomdag te organiseren. Hierin worden de problemen besproken die de casusprogrammeurs tegen zijn gekomen bij het programmeren in DPS en kunnen eventueel wat onderwerpen uit de cursus opnieuw worden aangestipt die niet duidelijk zijn overgekomen. Aanpak Op 16 oktober 2003 is een terugkom(mid)dag georganiseerd, waarvoor alle DPS casus programmeurs binnen het project zijn uitgenodigd. Van tevoren is aan alle deelnemers gevraagd welke onderwerpen zij graag aan de orde zouden zien komen. Aan de hand hiervan is een lijst met onderwerpen opgesteld die tijdens de terugkomdag aan de orde zijn gekomen. Hierbij hebben de programmeurs waar mogelijk elkaar geadviseerd hoe de problemen op te lossen en waar nodig is deze uitleg door de cursusorganisatie aangevuld. De deelnemers kregen ruim de tijd om elkaars casus (en de problemen en oplossingen hierin) te bekijken. Daarnaast kwamen een aantal onderwerpen aan de orde die ten tijde van de cursus nog niet behandeld konden worden omdat de klinisch redeneer module in het DPS programma toen nog niet was ontwikkeld. De programmeurs en organisatie waren tevreden over de gang van zaken en hebben de terugkomdag als nuttig ervaren. Onderwerpen Dynamiek en feedback bij een ziektebeeld De structuur van Help 5 Calculates vanuit de rules Score en costs in de initialisatie Grote multimedia bestanden Dynamische active findings Opbouwen probleemboom Koppeling van discreten aan Probleemparameters Omgaan met het moeilijkheidsniveau K 0 t/m 10 Interface KRUL module Fase 5 Inventarisatie onderwerpen Deze fase is tijdens de eerste rapportage-periode afgerond en gerapporteerd. In vervolg hierop zullen in januari 2004 de rapporterende instellingen de casus onderwerpen voor dat jaar indienen. Fase 6 Productie casussen De naamgeving van de casussen loopt qua nummering bij het LUMC en het AMC niet meer synchroon met volgorde van oplevering. Voor de duidelijkheid is hieronder een schema opgenomen met de volgorde van de pagina 10

11 oplevering van de casussen en de naamgeving voor de drie instituten. De letter toevoeging achter het casus nummer is een aanduiding voor de participerende instelling (A=AMC, L=LUMC, N=UMCN). In de laatste kolom is aangegeven welke deliverables voor deze rapportage gepland waren in het standlijnenoverzicht. Oplevervolgorde LUMC AMC Nijmegen Deliverables in deze rapportage 1 01L 01A 01L 2 06L 02A 02L 3 08L 04A 03L Fase C 4 04L 05A 04L Fase C 5 03L 07A 05L Fase B, C 6 07L 03A 06L Fase A, B, C 7 12L 06A 07L Fase A, B, C 8 11L 08A 08L Fase A, B 9 02L 09A 09L Fase A, B 10 09L 10A 10L Fase A Fas e A Casus scripts Het eerste deel van Fase 6 betreft de deelfase A, de casus scripts. De prod uctie van de scripts loopt op schema. Volgens het standlijnenoverzicht zouden in de periode oktober t/m december 2003 aan elke instelling 5 Fase s A ontwikkeld worden, de casussen 6,7,8,9 en 10. Deze productie is door alle instellingen gehaald. De deliv erables zijn opgenomen in dit verslag als Bijlage 2. Fase B de implementatie van casus in DPS Het tweede deel van Fase 6 betreft de deelfase B, de implementatie van de casus in DPS. Ook fase B van de casus loopt op schema. Volgens het standlijnenoverzicht zouden in de periode oktober t/m december 2003 aan elk instituut de casussen 5,6, 7, 8 en 9 opgeleverd worden aan Utrecht ter beoordeling. Hiervan zijn opgeleverd door Leiden de fasen B van casus 03L, 07L, 12L, 11L en 02L, door Amsterdam 03A, 06A, 08A, 09A en 10A en door Nijmegen 05N, 06N, 07N, 08N en 09N, geheel volgens de oorpronkelijke planning van het standlijnenoverzicht. Volgens eerdere afspraken met SURF worden deze deliverables niet in de rapportage opgenomen vanwege de omvang. Fase 7 Beoordeling casussen In deze rapportage periode zijn de casussen beoordeeld door Dr. M.J. Quaak van het UMCU. Het gaat hierbij om de zogenaamde fases C van een casus. De 6 beoordelingen die zijn afgerond treft u aan in Bijlage 3. Het betreft een voorlopige beoordeling omdat DPS nog niet volledig is ontwikkeld. Als de klinisch redeneermodule af is kan het gebruik hiervan in de casus ook worden beoordeeld. Door ziekte van de beoordelaar is er enige vertraging opgelopen. De verwachting is dat deze vertraging in het 1e kwartaal 2004 kan worden ingelopen. Beoordeeld zijn de casussen Casus 02L Casus 04L Casus 08L Casus 04A Casus 06A Casus 07A De deliverables zijn opgenomen in dit verslag als bijlage 3. pagina 11

12 Fase 8 Evaluatie onderwijs In december 2003 is er in Nijmegen proefgedraaid met de KPA-DPS cases 01N t/m 09N. Van deze evaluaties noemen we de alge mene opmerkingen die bij meerdere studenten en herhaaldelijk terugkwamen. Setting 1 In het KPA-onderwijs zoals het aan 3e ja ars stude nten wordt gegeven in het blok PKO1 ( Praktis ch Klinisch Onderwijs) is twee maal, op 1 en op 8 december 2003, aan een groep van circa tien studenten, casus 01N aangeboden. Dit du urde circa een uur. De studenten werd gevraagd op een papier, met hetzelfde nummer als hun PC, commentaar op te schrijven. De database van de door hen gemaakte casus werd ook op dat nummer opgeslagen. Bevindingen Een uur lang waren de studenten ingetogen (stil en geconcentreerd) bezig met deze casu s. Als ze al een eind gevorderd waren in de casus werd er ook uitgewisseld m et de b uren. Sommig e studenten deden de casus samen en dat ging prima. Er was in een eerste indruk wel een groot verschil te zien in de groepen tussen studenten die snel het progra mma doorhad den en een probleemboom klaarmaakte en tussen studenten die weinig gegevens verzamelden. Het zou heel interessant zijn in een later stadium te onderzoeken, bijv. door te kijken hoe deze studenten de papieren K PA cas us maken, waaraan dit ligt. Er werden twee zaken door alle studenten gemeld: Ten eerste was dit, dat bij het aankli kken van een activerend gegeven bij het KPA gedeelte, het selectie-scherm helemaal terug omhoog schoot. Voor het volgende activerende gegeven moest men weer terug omlaag scrollen. Dit werd als l astig en tijdrov end ervaren. Na overleg in de vergadering van 10 december jl., is dit punt door de ontwikkelaars in Leiden opgepakt en naar ieders tevredenheid opgelost. Het tweede was da t als je activerende gegevens wilt onderbrengen bij problemen en je wilt een activerend gegeven terugplaatsen, dat dan het gehele probleem terugplaatst wordt en je dus weer opnieuw alle activerende gegeve ns onder het probleem moet plaats en met uitzondering van dat ene activerende gegeven. Een suggestie was om een optie in te voegen waarmee je probleem kunt herbenoemen en/of om een activerend gegeven opzichzelf ter ug te kunnen plaatsen. Deze laatste bevind ing is geplaatst op een aandachtspuntenlij st. Deze lijst zal later, nadat er meer proefdraai- gegevens bekend zijn, worden behandeld. Setting 2 Op 10 t/m 12 december 2003 is er door twaalf studenten Informatiekunde in het keuzeblok KME1 (Medische bes luitvorming), een aantal cases uit de KPA-DPS een onderscheid te maken in commentaar op de casus en op de programmatuur. Voor cases 01N t/m 09N ge-evalueerd. Aan hen werd gevraagd wat betreft de prog rammatuur moesten ze onderscheid maken: 1. fouten, 2.onhandigheid, 3. aardigheden. Bevindingen Een overall indruk van hun afzonderlijk ingeleverde evaluatie s bevat de volgende items: Deze studenten kregen vooraf geen uitleg over de werking van de programmatuur en wensen zich allemaal een startscherm met uit leg. Allen willen dat de casus opgeslagen kan worden. Velen willen een undo button voor hun acties in DPS. Velen willen ook dat DPS sneller is (of dat duidelijk is waar h et programma mee bezig is). De meesten w illen dat er een optie komt om een Activerend Gege ven per probleem weg te halen of toe te voegen. De mees ten w illen dat er vrije tekstinvoer is voor probleemn amen Veel willen erop geattend eerd worden door het programma als ze Activerende Gegevens hebben gemist in hun selectie, voordat ze verder gaan. Er wordt door een enkeling gereageerd op het overall probleemboom over zicht. Die reacties staan lijnrecht tegenover elkaar. Daar waar de ene het logis ch en p rettig vindt, vindt de ander het non-intuitief en onnodig. Ook op de generie ke feedback voor KPA wordt wisselend gereagee rd. De meeste vinden het logisch en prettig maar een enkeling zag de feedback niet eens! Met z n allen hebben ze corrigerende opmerkingen aangeleverd ten aanzien van de cases zelf, daar waar die nog niet logisch overkwam (of een spelfout had overgehouden). pagina 12

13 Allen achten dit programma potentieel geschi kt voor het oefenen in Klinisch redeneren. Het wordt genoemd als additioneel onderwijs. Bij een aantal studenten kwam naar voren dat ze de structuur van het programma identiek willen zien aan de manier waarop op dit moment de Klinische Probleem Analyse in Nijmegen wordt onderwezen (zie PKO1 onderwijs). Een aantal opmerkingen die gemaakt werden zijn inmiddels door de ontwikkelaars in Leiden opgelost. Zo is er nu de mogelijkheid de casus op te starten als een groot scherm en geeft de reeds eerder genoemde KPA selectie van Activerende gegevens, nu geen terugspringend beeld meer. Knelpunten Er is vertraging ontstaan bij het beoordelen van de casus (fase 7). 6 Van de 15 in het standlijnenoverzicht geplande casus zijn beoordeeld. De oorzaak hiervoor is dat de beoordelaar te weinig tijd vrij heeft gemaakt voor deze fase en daarbij op een voor deze fase cruciaal moment ziek is geweest. De beoordelaar heeft beterschap beloofd en zal de achterstand in het eerste kwartaal van 2004 inlopen. De ingebruikneming van de WBT server voor de distributie van de casus is wat vertraagd, maar hier wordt van verwacht dat deze in het begin van 2004 operationeel is. Deze vertraging heeft geen gevolgen voor de voortgang van de andere fasen van het project. Een van medewerkers van de projectgroep van Nijmegen gaat rond maart 2004 met zwangerschapsverlof. Dit knelpunt is naar volle tevredenheid van de projectleider en de medewerkers in Nijmegen opgelost door een extra medewerker aan te nemen. De universiteit zelf heeft gelden vrijgemaakt om deze medewerker al per 1 januari in dienst te nemen. Hierdoor zal hij volledig ingewerkt zijn ten tijde van het zwangerschapsverlof en de productie van casussen in Nijmegen kunnen continueren. pagina 13

14 Standlijnen overzicht Fase 1 Aanpassing DPS Fase 2 Opzetten WBT server Fase 3 Inwerken ICT-ers Fase 4 Helpdesk DPS Fase 5 Inventarisatie onderwerpen Jan- 03 Server beheer 01t/m 12 Feb- 03 Mar- 03 Apr- May- Jun- Aug- Sep- Oct- Nov- Dec Jul Fase 6 01a 02a 03a Productie casussen 01b 02b Client en casus ondersteuning 04a 05a 03b 04b Fase 7 01c 02c Beoordeling casussen Fase 8 Evaluatie onderwijs 06a 07a 05b 06b 03c 04c 08a 09a 07b 08b 05c 06c 10a 09b 07c Fase 1 Aanpassing DPS Fase 2 Opzetten WBT server Fase 3 Inwerken ICT-ers Fase 4 Helpdesk DPS Fase 5 Inventarisatie onderwerpen Fase 6 Productie casussen Fase 7 Beoordeling casussen Fase 8 Evaluatie onderwijs Jan- 04 Feb- 04 Server beheer Client en casus ondersteuning 13t/m 25 1d 2d 3d 11a 12a 10b 11b 08c 09c 4d 5d 6d Mar- Apr- May- Jun- Aug- Sep- Oct- Nov- Dec Jul a 14a 15a 16a 12b 14b 13b 15b 10c 12c 11c 13c 7d 8d 10d 9d 11d 17a 18a 16b 17b 14c 15c 12d 13d 19a 20a 21a 22a 18b 19b 20b 21b 16c 17c 18c 19c 14d 15d 16d 17d 23a 24a 25a 22b 24b 23b 25b 20c 2 22c 1c 23c 18d 20d 19d 21d 24c 25c 22d 23d 24d 25d pagina 14

15 Legenda Gepland Gereed Naam fase Kennisdisseminatie Website De projectwebsite is vanaf het begin van h et project in de lu cht en wordt regelmatig geupdate. De website wordt door de zoekmachine Google g oed gevonden. Op deze site staan o.a. het controlling docum ent, notulen van vergaderinge n en gemaakte afs praken tijdens het project, onderwerpen van (nog te ontwikkelen) casus, gereedgekomen deliverables, rapportages aan SURF en een logboek met alle gebeurte nissen vanaf de start van het project. De site is een actueel medium waar projectmedewerkers snel zaken kunnen nazoeken. DPS cursus en helpdesk Fasen 3 en 4 van dit project zijn voornamelijk gericht op kennisdissemina tie van de DPS programmatuur naar binnen en buiten de projectgroep. De cursus is inmiddels afgerond, inclusief een terugkomdag en al het cursusmateriaal is beschikbaar op de DPS website De helpd esk wordt nog gecontinueerd gedurende de rest van het project (zie ook F ase 4 van dit document). Congressen In de periode oktober t/m dece mber 2003 is door verschillende projectmedewerkers deelgenomen aan nationale en internationale congressen en bijeenkomsten tenbehoeve van kenn isdisseminatie. Hieronder volgt een kort verslag van de congressen. De abstracts en uitgebreide informatie zijn opgenomen als bijlage 4. SURF Onderwijsdagen Tijdens de SURF Onderwijsdagen op 18 en 19 november 2003 in het Congresgebouw te Den Haag hebben prof. dr. P.F. de Vries-Robbé en drs. E.M.Schoonderwaldt namens het KRUL project een presentatie gehouden als onderdeel van een sessie over casuïstiek in onderwijsvernieuwingsprojecten. Tevens had het KRUL project een stand op de Informatiemarkt over onderwijsvernieuwingsprojecten. Hier kon het project ook op een PC worden gedemonstree rd. NVMO congres Op het NVMO congres is tijdens een postersessie een presentatie gegeven over het KRUL project door P.M. Bloemendaal en S. Eggermont. Tijdens de posterborrel is op een notebook de klinisch redeneermodule uitgebreid gedemo nstreerd aan geïnteresseerden. Online Educa Berlijn M. Alers en P.F. de Vries Robbé hebben een demonstratiesessie verzorgd op het Online Educa congres in Berlijn. Tijdens een presentatie is het klinisch redeneer principe volgens de Nijmeegse school uitgelegd en de integratie met het computerprogramma DPS aan de orde gekome n. Vervolgens is de redeneermodule gedemonstreerd. pagina 15

16 Kosten overzicht 10 Oktober-03 Begroting Gerealis eerde In rapportage kosten periode t/m rapportage Restant op periode begroting Materiële kosten Fase 1 en 2 45, , Fase 3 en 4 7, , , , Fase 5, 6 en 7 11, , Fase 8 en Diversen 37, , , , , Totaal Materiële kosten 102, , , , , Personele kosten Fase 1 en 2 39, , , , Fase 3 en 4 32, , , Fase 5, 6 en 7 640, , , , , Fase 8 en Diversen 14, , , , Overige personele kosten Projectleiding 47, , , , , Financieel beheer 43, , , , , Accountantscontrole 6, , Subtotaal Personele kosten inc.overhead 823, , , , , Maximale subsidie 453, Restant subsidie tot rapportage periode 281, Opgevraagde subsidie -t/m voorgaande periode 172, in rapportage periode 16, deel LUMC 8, deel AMC 2, deel UMCU deel KUN 5, t/m rapportage periode 189, Restant op te vragen subsidie 264, pagina 16

17 11 November-03 Begroting Gerealiseerde In rapportage t/m rapportage Restant op kosten periode periode begroting Materiële kosten Fase 1 en 2 45, , , , Fase 3 en 4 7, , , , Fase 5, 6 en 7 11, , Fase 8 en Diversen 37, , , , Totaal Materiële kosten 102, , , , , Personele kosten Fase 1 en 2 39, , , , Fase 3 en 4 32, , , Fase 5, 6 en 7 640, , , , , Fase 8 en Diversen 14, , , , Overige personele kosten Projectleiding 47, , , , , Financieel beheer 43, , , , , Accountantscontrole 6, , Subtotaal Personele kosten inc.overhead 823, , , , , Maximale subsidie 453, Restant subsidie tot rapportage periode 264, Opgevraagde subsidie -t/m voorgaande periode 172, in rapportage periode 28, deel LUMC 19, deel AMC 2, deel UMCU deel KUN 5, t/m rapportage periode 200, Restant op te vragen subsidie 236, pagina 17

18 12 December-03 Begroting Gerealiseerde In rapportage t/m rapportage Restant op kosten periode periode begroting Materiële kosten Fase 1 en 2 45, , , , Fase 3 en 4 7, , , , Fase 5, 6 en 7 11, , Fase 8 e n Diversen 37, , , , Totaal Materiële kosten 102, , , , Personel e kosten Fase 1 en 2 39, , , , Fase 3 en 4 32, , , Fase 5, 6 en 7 640, , , , , Fase 8 en Diversen 14, , , , Overige personele kosten Projectleiding 47, , , , , Financieel beheer 43, , , , , Accountantscontrole 6, , Subtotaal Personele kosten inc.overhead 823, , , , , Maximale subsidie 453, Restant subsidie tot rapportage periode 236, Opgevra agde subsidie -t/m voorgaande periode 172, in rapportage periode 19, deel LUMC 10, deel AMC 2, deel UMCU deel KUN 5, t/m rapportage periode 191, Restant op te vragen subsidie 217, pagina 18

19 Declaratie oktober 2003 t/m december 2003 De totale kosten over de periode 1 oktober t/m 31 december 2003 LUMC 38, ABN/AMRO bankrekeningnummer tnv AZL LUMC divisie 1, te Leiden onder vermelding van SAPnummer AMC 7, Instituut AMC medical research. Rekeningnummer projectcode SS UMCU 2, Crediet- en Effectenbank UMC no onder vermelding van Onderwijsinstituut en kostenplaatsnummer J938 UMCN 15, Fortis Bank KUN-UMCN, rekeninghouder Stg. KU FWB gnk ten gunste van projectnummer KRUL-DPS-project cluster BEG/Poels pagina 19

20 Bijlage 1 W Citrix of W2003 Controlling document Fase 2 Opzetten WBT server Eén van de grootste voordelen van computerondersteund onderwijs is dat het plaats- en tijd onafhankelijk is. Aangezien de DPS een dermate ingewikkeld programma is waardoor het niet via web-based technologie kan worden aangeboden, is gekozen voor de Windows Based Terminal technologie. Om het project schaalbaar en beheersbaar te maken wordt hierbij uitgegaan van de Citrix metaframe programmatuur. Onder een terminal wordt verstaan een computer die inlogt op een centrale server. De applicatie, in casu DPS, wordt gestart op de server en zichtbaar gemaakt op de computer van de gebruiker. De gebruiker heeft hiervoor (gratis) client programmatuur nodig en een computer die aangesloten is op internet. Doel: Eenvoudige disseminatie van DPS casussen via internet naar universiteiten en hogescholen. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van verschillende soorten platformen (IBM-compatible, Macintosh, Unix, etc). Tevens worden er aan de computer niet al te hoge (snelheids)eisen gesteld. Hoewel een goede internetverbinding de voorkeur heeft is deze technologie nog bruikbaar met behulp van internetverbindingen via een 56k6 modem. De snelheid van de applicatie is immers afhankelijk van de server. Om voldoende capaciteit te kunnen garanderen wordt uitgegaan van een aantal van 50 concurrent user licenties, waardoor 50 studenten gelijktijdig op de WBT server kunnen werken. Deze licenties hoeven slechts eenmalig te worden aangeschaft. Tijdsplanning: 8 maanden + 16 maanden Totaal wordt voor deze periode 24 maanden gehanteerd. De WBT server is pas noodzakelijk binnen het project als er voldoende casussen voorhanden zijn om deze in de nieuwe werkgroepen in te zetten. Dit tijdstip wordt pas in de tweede helft van het project verwacht. Deze fase bevindt zich dus niet in het kritisch tijdspad. Na ongeveer 8 maanden zijn er reeds voldoende casussen beschikbaar om in te zetten in het onderwijs. De casussen zullen geïnstalleerd moeten worden op de WBT server. Tevens zullen de onderwijs PC s uitgerust moeten worden met client programmatuur. Hierdoor zullen de activiteiten in deze fase na 8 maanden verschuiven van de server kant naar de client kant. De activiteiten in deze periode lopen door tot het einde van het project (16 maanden). Plan van aanpak: Opstellen specifieke specificaties WBT server en bestelling van de server. Gerekend wordt op een doorloopperiode van 3 maanden. Installatie van de server in de SER. Aangezien dit ingepland moet worden, wordt een doorloopperiode van 1 maand gehanteerd. Installatie besturingssysteem en WBT software: 1 maand. Installatie DPS specifieke software en casus: 1 maand. Een capaciteitsanalyse maken van server en aantal clients niet alleen voor de duur van het project en de testfase, maar juist ook voor de periode daarna, wanneer het een structureel in het onderwijs wordt ingebed. Resultaat: WBT server geschikt voor inzet van DPS casussen voor de deelnemende instellingen en bereikbaar via internet. Het onderhoud van deze server zal voor de deelnemende instellingen na afloop van het project door het LUMC worden overgenomen. Andere Nederlandstalige medische getinte onderwijsinstellingen kunnen tegen exploitatiekosten gebruik maken van deze server. Citrix n Inleiding iet meer van deze tijd? Terwijl nu zelfs de politiek discussieert over open sources, zijn spelers als IBM en Microsoft in hoog tempo bezig om wereldstandaards te ontwikkelen met een hoge toegevoegde waarde voor bedrijven, die deze standaards willen gebruiken (zoals u kunt lezen in het artikel'zin en onzin van ICT wereldstandaards'). Zij beseffen als geen ander dat de ICT voor bedrijven niet meer is dan een middel, en geen doel. Belangrijke aspecten hierbij zijn: De gebruiker en zijn tegenwoordige behoeften staan centraal De kosten per gebruiker worden zo laag mogelijk gehouden pagina 20