Gevaarlijke producten in de basisschool.

Transcriptie

1 Gevaarlijke producten in de basisschool

2 Gevaarlijke stoffen in de basisschool De inventaris van de gevaarlijke stoffen vermeldt niet waar deze opgeslagen zijn. De gevaarlijke stoffen zijn niet allemaal voorzien van een genormeerd etiket. In sommige lokalen bevinden zich gevaarlijke stoffen die niet via de aankoopprocedure zijn aangekocht. Kuisproducten met gevaarlijke eigenschappen worden onbeheerd achtergelaten in de gang. In een toiletruimte zijn chemische producten aanwezig binnen handbereik van kinderen. De onderhoudsproducten dienen in een gesloten kast of ruimte te worden geplaatst. In een aantal klassen zijn gevaarlijke producten aanwezig en in bereik van kleuters en leerlingen. De etikettering is een aandachtspunt. De school kan geen inventaris voorleggen van producten met gevaarlijke eigenschappen. De gevaarlijke producten staan verspreid over verschillende lokalen in de school. Gevaarlijke producten staan in een niet afgesloten ruimte die voor de kinderen toegankelijk is. In de keuken bevinden zich gevaarlijke producten op kindhoogte. Tijdens de rondgang werd vastgesteld dat voedingsmiddelen en chemische producten niet gescheiden worden, Kuisproducten met gevaarlijke eigenschappen worden onbeheerd achtergelaten in de gang. De school gebruikt nog verven op basis van solventen. Bron: 2

3 Gevaarlijke stoffen in de basisschool Regelgeving EU-GHS Indeling - gevaren Etikettering Gevaarlijke stoffen in de klas Preventiemaatregelen Eerste hulp Plan van aanpak Nuttige adressen/links Goed of fout? 3

4 Regelgeving EU 1272/2008 Europese verordening over de indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels EU-GHS of CLP KB 11 februari 2010 KB 11 maart 2002 Veiligheids- en gezondheidssignalering Recipiënten voor gebruik en opslag van gevaarlijke stoffen moeten voorzien zijn van voorgeschreven etikettering Lokalen, plaatsen, afgesloten ruimten voor opslag van gevaarlijke stoffen aanduiden door waarschuwingsbord 4

5 KB 11 maart 2002 Chemische agentia Risico s door werken met chemische stoffen verkleinen of elimineren door nemen van preventiemaatregelen Contact/blootstelling verminderen Gepaste hygiëne Regelgeving Hoeveelheid beperken tot noodzakelijke minimum Veilig behandelen en opslaan Gevaarlijke stoffen niet opslaan in verpakking van levensmiddelen, diervoeder of cosmetica Gevaarlijke stoffen vervangen door niet of minder gevaarlijk product Informatie over aanwezigheid (welke stoffen en waar) 5

6 EU-GHS Global Harmonised System Indeling van stoffen volgens gevaren in 29 gevarenklassen Elke gevarenklasse is onderverdeeld in gevarencategorieën volgens ernst van het gevaar Etiketten en veiligheidsinformatiebladen Eenvormige gevarensymbolen, gevarenaanduidingen en voorzorgsmaatregelen 6

7 EU-GHS: gevarenklassen Fysische of directe gevaren: explosief ontvlambaar oxiderend houder onder druk Gezondheidsgevaren Milieugevaren giftig corrosief schadelijk lange termijn gezondheidsgevaarlijk milieugevaarlijk 7

8 Indeling - gevaren Gevarenklasse Oud - nieuw Gevaar Explosiegevaar Kan knal, ontploffing veroorzaken door warmte, schok of wrijving Ontvlambaar Kan door vlam, vonk of warmtebron gemakkelijk tot ontvlammen gebracht worden Oxiderend Kan verbranding van brandbare stoffen sterk bevorderen Voorbeeld Spuitbussen/aërosols, autoruitenontdooier, gas (propaan, butaan), Ether, ethanol, aceton, Zuurstofwater, bleekwatertabletten, salpeterzuur, 8

9 Indeling - gevaren Gevarenklasse Oud - nieuw Gevaar Houder onder druk Giftig Kan bij inademen, inslikken of opname via de huid ernstige acute of chronische aandoeningen veroorzaken Corrosief of bijtend Tast bij contact ogen of huid aan en kan chemische brandwonden veroorzaken Voorbeeld Gasflessen, zuurstofflessen, Methanol, ontvlekkers, waterdichtmakende sprays, ontsmettingsmiddelen, Ontkalker, afbijtmiddel, bijtende soda, zoutzuur, ontstopper voor afvoerbuizen, agressieve zuren/basen/logen, 9

10 Indeling - gevaren Gevarenklasse Gevaar Voorbeeld Schadelijk (Irriterend) Kan bij rechtstreekse, langdurige of herhaalde aanraking met de huid of slijmvliezen irritaties of ontstekingsreacties veroorzaken Schadelijk Kan door inademen, inslikken of bij opname door de huid gezondheid chronisch of acuut schaden of de dood veroorzaken Bleekwater, solventen, terpentijn, detergent voor de vaatwas, stopverf, Ontvlekkers, afbijtmiddelen voor verf, lakverf, vernis, lijmen, 10

11 Indeling - gevaren Gevarenklasse Gevaar Voorbeeld Lange termijn gezondheidsgevaarlijk Stoffen die kankerverwekkend zijn, mutageen en/of giftig zijn voor de voortplanting Milieugevaarlijk Kan direct of op lange termijn schade berokkenen aan het milieu (waterorganismen, ozonlaag) Chroom-, cadmiumverbindingen, Bepaalde onkruid- en ongedierteverdelgers, zware metalen, 11

12 Etiket Gevarensymbolen Signaalwoord: gevaar of waarschuwing Gevarenaanduiding: H-zin (hazard) i.p.v. oude R(isk)-zin Voorzorgsmaatregel: P-zin (precaution) i.p.v. oude S(afety)-zin 12

13 Gevaarlijke stoffen in de klas Bron van gevaar Mogelijke risico s preventie Verven en oplosmiddelen op basis van solventen Reinigingsproducten Vb. ontstoppers, ontkalkers, bijtende soda, zoutzuur, Inademing Accidenteel inslikken Inwendige brandwonden bij inslikken Brandwonden bij spatten op huid of in de ogen Dampen irriterend bij inademen Buiten bereik van kinderen Bewaren achter slot Bij gebruik: kinderen op afstand Goed verluchten White spirit nooit in een glas gieten Vervangen door verven op waterbasis Buiten bereik van kinderen Bij gebruik: kinderen op afstand Voorraad onderhoudsproducten in apart lokaal, achter slot Niet overgieten in andere recipiënt 13

14 Gevaarlijke stoffen in de klas Bron van gevaar Mogelijke risico s preventie Schuimende producten (afwasproduct, handzeep, douchegels, ) Product tegen luizen Inslikken White spirit Bleekwater (javel) Spatten in de ogen Inslikken kan pneumonie geven Vorming van irriterende gassen bij vermenging met andere producten Buiten bereik van kinderen Bewaren in originele verpakking Bijsluiter lezen Buiten bereik van kinderen Buiten bereik van kinderen Verluchten na gebruik Niet gebruiken in aanwezigheid van kinderen Niet mengen met andere producten 14

15 Gevaarlijke stoffen in de klas Bron van gevaar Mogelijke risico s preventie Cosmetica op basis van alcohol (parfum, deodorant, ) Geneesmiddelen in handbereik van kinderen Planten / plantendelen Alcoholvergiftiging bij inslikken Spatten in de ogen Accidenteel inslikken Vergiftiging door inname van bladeren of besjes Brandwonden op huid en in ogen na contact Buiten bereik van kinderen Afspraken op schoolniveau: geen medicatie toelaten Bij medische noodzaak: voorschrift van arts volgen, geneesmiddelen toedienen enkel door volwassene Geen giftige planten of planten met giftige delen in klaslokaal 15

16 Gevaarlijke stoffen in de klas Bron van gevaar Mogelijke risico s preventie Onkruidverdelgers Vergiftiging bij inslikken Buiten bereik van kinderen Achter slot bewaren Gebruiksaanwijzing volgen Insecticiden Vergiftiging bij inslikken Enkel insectenverdelging gebruiken waarbij kinderen niet aan gifstoffen kunnen Mini-batterijtjes Inslikken Batterijtjes niet laten rondslingeren Kies toestellen en speelgoed met kindveilige batterijhouder 16

17 Preventie Inventariseer Verwijder giftige planten Vermijd medicatie op school Hou gevaarlijke stoffen buiten bereik van kinderen: o o o o o Niet op de grond, op spoelbak of vensterbank In kast achter slot Voorraad in lokaal niet toegankelijk voor kinderen Laat geen gevaarlijke producten rondslingeren Sluit verpakkingen/flessen na gebruik Poetsproducten achter slot: o o Voorraad in onderhoudslokaal/berging achter slot Geen producten op kar in gang 17

18 Preventie Beperk hoeveelheid in de klas. Voorraad in lokaal of kast achter slot. Lees etiket/gebruiksinstructies voor gebruik Verwijder nooit etiket Bewaar in originele verpakking: o o o Giet niet over in andere verpakking, giet nooit in glas of beker Giet niet in verpakking van drank of voedingsmiddel Verdunningen: noteer product, verdunning, gevarensymbolen, datum (vervaldatum) Meng nooit producten waarbij menging niet toegelaten is Bij gebruik vluchtige of irriterende stoffen: o o niet in aanwezigheid van kinderen na gebruik verluchten. 18

19 Preventie Indien nodig handschoenen gebruiken Handen wassen na gebruik Kasten op slot, voorzien van pictogram Maak afspraken met de kinderen Gebruik pictogrammen 19

20 Eerste hulp Bij inslikken Contact met de ogen/huid Inademen Verven, oplosmiddelen Niet doen braken, naar arts Spoelen met water Frisse lucht Bijtende producten Bleekwater Ontstopper Onkruidverdelgers Niet doen braken, naar arts! Spoelen met veel water Frisse lucht, naar arts Schuimende producten Niet doen drinken of braken Spoelen met veel water Luizenproduct Naar arts Spoelen met water - Planten Geneesmiddelen Vergiftiging: naar arts Spoelen met water

21 Voorbeelden uit de praktijk?! 21

22 Voorbeelden?! 22

23 ?! 23

24 ?! 24

25 ?! 25

26 ?! 26

27 ?! 27

28 ?! 28

29 Plan van aanpak Rondlopen/kijken Verwijder producten zonder etiket, in verkeerde verpakking Beperk hoeveelheid in klas Stockeer producten in kast achter slot Voorraad in berging/lokaal achter slot Gebruik veiliger stoffen vb. verven op waterbasis Inventariseren: welke stoffen, waar, welke gevarensymbolen Maak afspraken met de kinderen 29

30 Nuttige adressen/links Antigifcentrum brochure: Vergiftiging voorkomen Praktische tips - pedagogisch dossier voor kinderen van 4 tot 7 jaar: Argus en het flessenspook Info over giftige planten Chemicaliën op school. Veiligheid en milieuzorg in het schoollaboratorium 30