BRL 1701 d.d NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN VOOR HET SKH-KOMO ATTEST MET PRODUCTCERTIFICAAT VOOR

Transcriptie

1 BRL 1701 d.d NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN VOOR HET SKH-KOMO ATTEST MET PRODUCTCERTIFICAAT VOOR GELIJMDE DRAGENDE HOUTEN BOUWCONSTRUCTIES Aanvaard door de Harmonisatie Commissie Bouw van de Stichting Bouwkwaliteit d.d. 8 juli 2004 Uitgave: Certificatie- en attesteringsinstelling SKH Nadruk verboden

2 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 2 van 22 ALGEMENE INFORMATIE BIJ DEZE UITGAVE Deze nationale beoordelingsrichtlijn is op 14 maart 2003 door de certificatie- en attesteringsinstelling SKH conform het SKH Reglement voor Certificatie bindend verklaard en zal per 1 april 2004 worden gehanteerd voor het uitgeven van een SKH-KOMO attest-met-productcertificaat Gelijmde dragende houten bouwconstructies. Deze beoordelingsrichtlijn vervangt de beoordelingsrichtlijn BRL 1701 d.d Uitgever: Certificatie- en Attesteringsinstelling SKH Postbus AD Wageningen Telefoon Fax mail@skh.org Website Certificatie- en attesteringsinstelling SKH Niets uit dit drukwerk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van SKH, noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd

3 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 3 van 22 INHOUDSOPGAVE Pag.nr. 1. Inleiding 4 2. Procedure ter verkrijging van een attest-met-productcertificaat 4 3. Prestatie-eisen, attesteringsonderzoek en kwaliteitsverklaring 5 4. Producteisen 6 5. Eisen met betrekking tot het kwaliteitssysteem Lijst van vermelde documenten 15 Bijlage 1: Model KOMO attest-met-productcertificaat, type 1 Bijlage 2: Model KOMO attest-met-productcertificaat, type 2

4 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 4 van INLEIDING 1.1 Algemeen De in deze beoordelingsrichtlijn opgenomen eisen worden door de certificatie- en attesteringsinstellingen, die hiervoor erkend zijn door de Raad van de Accreditatie, gehanteerd bij de behandeling van een aanvraag voor c.q. de instandhouding van een attest-met-productcertificaat voor gelijmde dragende houten bouwconstructies. De af te geven kwaliteitsverklaringen worden aangeduid als KOMO attest-met-productcertificaat. Eisen die ontleend zijn aan publiekrechtelijke regelgeving zijn vermeld in hoofdstuk 3. Naast de eisen die in deze beoordelingsrichtlijn zijn vastgelegd, stellen de certificatie- (en attesterings) instellingen aanvullende eisen, in de zin van algemene procedure-eisen van certificatie en attestering, zoals vastgelegd in het algemeen certificatie- of attesteringsreglement van de betreffende instelling. Deze beoordelingsrichtlijn vervangt BRL 1701 Gelijmde dragende houten bouwconstructies d.d De kwaliteitsverklaringen die op basis van die BRL zijn afgegeven, zijn geldig tot Onderwerp De kwaliteitsverklaring heeft betrekking op gelijmde dragende houten bouwconstructies die geschikt zijn voor de vervaardiging van bouwwerken en die in combinatie met andere bouwsystemen toegepast kunnen worden. De gelijmde dragende houten bouwconstructies zijn vervaardigd van gelamineerd hout. Op basis van deze beoordelingsrichtlijn kunnen twee typen kwaliteitsverklaringen worden afgegeven: - Type 1: voor gelijmde dragende houten bouwconstructies met een sterkteklasse-aanduiding (zonder verdere uitspraken in de kwaliteitsverklaring over de sterkte in relatie tot de toepassing), die bestemd zijn voor de handel ; - Type 2: voor gelijmde dragende houten bouwconstructies, die bestemd zijn voor specifieke toepassingen (met uitspraken in de kwaliteitsverklaring over de sterkte in relatie tot de toepassing). Anders dan voor het sterkteaspect gelden de overige prestaties voor beide typen kwaliteitsverklaringen. 2 PROCEDURE TER VERKRIJGING VAN EEN ATTEST-MET-PRODUCTCERTIFICAAT 2.1 Start De aanvrager verstrekt de nodige gegevens ten behoeve van het opstellen van de technische specificatie. Hij geeft aan welke uitspraken in het attest-met-productcertificaat moeten worden opgenomen en verstrekt de onderbouwing van die uitspraken. 2.2 Toelatingsonderzoek De attesterings- en certificatie instelling onderzoekt of de in het attest-met-productcertificaat op te nemen uitspraken in overeenstemming zijn met hoofdstuk 3 en 4.

5 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 5 van Beoordeling van het kwaliteitssysteem van de aanvrager De certificatie- en attesteringsinstelling onderzoekt of het kwaliteitssysteem van de aanvrager in overeenstemming is met hoofdstuk Afgifte van het attest-met-productcertificaat Het attest-met-productcertificaat wordt overeenkomstig de modellen kwaliteitsverklaring (zie bijlagen 1 en 2 van deze BRL) conform het algemeen reglement van de certificatie- en attesteringsinstelling afgegeven wanneer het attesteringsonderzoek (2.2) en de beoordeling van het kwaliteitssysteem van de aanvrager (2.3) in positieve zin zijn afgerond. 2.5 Externe kwaliteitszorg Na afgifte van het attest-met-productcertificaat wordt door de certificatie- en attesteringsinstelling controle uitgeoefend zoals beschreven in 5.11 van deze BRL. 3 PRESTATIE-EISEN, ATTESTERINGSONDERZOEK EN KWALITEITSVERKLARING 3.1 VOORSCHRIFTEN UIT HET OOGPUNT VAN VEILIGHEID ALGEMENE STERKTE VAN DE BOUWCONSTRUCTIE; BB-afd Sterkte bouwconstructie; Prestatie-eisen, BB-art. 2.1 Een bouwconstructie moet voldoen aan de prestatie-eisen zoals aangewezen in tabel 2.1. Attesteringsonderzoek Gecontroleerd wordt of met betrekking tot de kwaliteitsverklaring - Type 1: de opgegeven sterkteklassen, bepaald overeenkomstig NEN 6763, juist zijn; - Type 2: de opgegeven sterkteklassen, bepaald overeenkomstig NEN 6763, alsmede de methode voor het berekenen van de prestaties overeenkomstig NEN 6760 juist zijn. Attest-met-productcertificaat Het attest-met-productcertificaat vermeldt voor de kwaliteitsverklaring - Type 1: uitsluitend de sterkteklasse; - Type 2: de sterkteklasse alsmede de vermelding dat de berekeningsmethode geschikt is voor het bepalen van de prestaties en/of kan voor toepassingsvoorbeelden de prestaties geven waaraan de gelijmde dragende houten bouwconstructies voldoen. STERKTE BIJ BRAND; BB-afd Sterkte bouwconstructie (bij brand); Prestatie-eisen, BB-art. 2.8 Een bouwconstructie moet voldoen aan de prestatie-eisen zoals aangewezen in tabel 2.8. Attesteringsonderzoek Gecontroleerd wordt of de opgegeven prestaties, bepaald overeenkomstig NEN 6073 dan wel NEN 6069, juist zijn. Attest-met-productcertificaat Het attest-met-productcertificaat type 2 vermeldt dat de berekeningsmethode geschikt is voor het bepalen van de prestaties en/of kan voor toepassingsvoorbeelden de prestaties geven waaraan de gelijmde

6 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 6 van 22 dragende houten bouwconstructies voldoen. Deze zullen gedurende ten minste 30 minuten niet bezwijken. BEPERKING VAN ONTWIKKELING VAN BRAND; BB-Afd Bijdrage tot brandvoortplanting; Prestatie-eisen, BB-art Een constructie-onderdeel moet voldoen aan de prestatie-eisen zoals aangewezen in tabel Attesteringsonderzoek Gecontroleerd wordt of de opgegeven prestaties, bepaald overeenkomstig NEN 6065, juist zijn. Attest-met-productcertificaat Het attest-met-productcertificaat vermeldt de klasse van de bijdrage tot brandvoortplanting. Deze moet ten minste voldoen aan klasse 4. BEPERKING VAN ONTSTAAN VAN ROOK; BB-Afd Rookdichtheid; Prestatie-eisen, BB-art Een constructie-onderdeel moet voldoen aan de prestatie-eisen zoals aangewezen in tabel Attesteringsonderzoek Gecontroleerd wordt of de opgegeven prestaties, bepaald overeenkomstig NEN 6066, juist zijn. Attest-met-productcertificaat Het attest-met-productcertificaat vermeldt de rookdichtheid van de rookproductie. Deze bedraagt ten hoogste 10 m VOORSCHRIFTEN UIT HET OOGPUNT VAN GEZONDHEID BEPERKING VAN DE TOEPASSING VAN SCHADELIJKE MATERIALEN; BB-Afd Toepassing schadelijke materialen; Prestatie-eisen, BB-art Toe te passen materialen waaruit giftige of hinderlijke stoffen kunnen vrijkomen, moeten voldoen aan de prestatie-eisen zoals aangewezen in tabel Attesteringsonderzoek Gecontroleerd wordt of de toe te passen lijmen voldoen aan de voorschriften. Attest-met-productcertificaat Het attest-met-productcertificaat vermeldt dat de toegepaste lijm voldoet aan de voorschriften. 4 PRODUCTEISEN 4.1 Algemeen Indien bij de vervaardiging van gelijmde dragende houten bouwconstructies lamellen met vingerlassen worden toegepast moeten deze vingerlassen worden geproduceerd en gecontroleerd overeenkomstig NEN-EN 385.

7 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 7 van Gelijmde dragende bouwconstructies van naaldhout Productie-eisen De productie-eisen zijn vastgelegd in NEN-EN 386. Voor de in NEN-EN 386 aangegeven Service classes dient Klimaatklassen te worden gelezen, waarbij de klimaatklassen worden ingedeeld overeenkomstig NEN 6760, bijlage B. Indien volle doorsnede vingerlassen worden toegepast is tevens NEN-EN 387 van toepassing, waarbij f m,dc,k >0,8 * f m,dc,k. Gelamineerd hout moet uit geschaafde, geschuurde of fijn bezaagde lamellen worden opgebouwd Naaldhout Voor de gehanteerde sterkteklassen (de zogenaamde C, GLxxc en GLxxh - klassen) geldt: NEN 5498 en bijlagen J en K van NEN Bijlagen J en K van NEN 6760 zijn identiek aan de in NEN 6763 opgenomen tabellen 1 a en 1 b. De minimale sterkteklasse van de lamellen voor gelamineerd hout volgt uit tabel 3 van NEN 6763, of: NEN-EN 338, NEN-EN 384 en NEN-EN 1194, waarbij de in rekening te brengen karakteristieke waarden voor de sterkte en de stijfheid volgen uit tabellen 1 en 2 van NEN-EN Tabellen 1 a en 1 b van NEN 6763 zijn identiek aan tabellen 1 en 2 van NEN-EN De in deze tabellen aangegeven druksterkte loodrecht op de houtvezel mag met een factor 2,0 worden vermenigvuldigd. Voor het toepassen van naaldhoutsoorten geldt bovendien dat: de sterkteklasse moet zijn bepaald; de lijmbaarheid met nader te specificeren lijm(en), bepaald overeenkomstig BRL 2338, is aangetoond. Afhankelijk van de toepassing mag van het gelamineerde product een bepaalde uitstraling worden verwacht. Daarom wordt een onderscheid gemaakt in: esthetische kwaliteit voor toepassing in de industriële bouw: basiskwaliteit. esthetische kwaliteit voor toepassing in het zicht komende delen in de utiliteits- en woningbouw: zichtkwaliteit. Voor de basiskwaliteit geldt, dat de aan de deklamellen te stellen visuele eisen zijn vastgelegd in tabel 1, die is gebaseerd op ontwerp NEN-EN Voor de zichtkwaliteit geldt daarnaast dat: ten minste drie zijden geschaafd dan wel geschuurd zijn. wanneer een lamel bij het schaven aan de zijkant geheel gemist wordt, wordt deze gevuld met een bijpassende vuller of wordt een lat ingelijmd. de hoeken moeten worden afgerond of afgeschuind. de onderste in het zicht komende lamel vlak en glad is. los zittende kwasten niet acceptabel zijn.

8 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 8 van 22 Tabel 1: visuele kwaliteitseisen voor de deklamellen ten behoeve van de basiskwaliteit van gelamineerd naaldhout Maximale lengte van scheuren op het moment van samenstellen Wan Schimmelaantasting Aantasting door insecten Niet over de lameldikte doorgaande scheuren Wel over de lameldikte doorgaande scheuren Blauwschimmel Bruin of witrot GL24* en lager Hoger dan GL24* Scheuren met een diepte < halve lameldikte mogen worden veronachtzaamd. het maximum van 1,5 m het maximum van 1,0 m of 1 / 2 van het lameldeel of 1 / 4 van het lameldeel tussen twee vingerlassen tussen twee vingerlassen het maximum van 1,0 m of 1 / 4 van het lameldeel tussen twee vingerlassen Niet groter dan 1 / 3 van de lameldikte dan wel de lamelbreedte Toegestaan Niet toegestaan Niet toegestaan Niet toegestaan Actieve aantasting van insecten is niet toelaatbaar Kwasten < 40 mm < 30 mm Lijm Toe te passen lijmen moeten voldoen aan de eisen van BRL Ter informatie is het volgende vermeld. Voor dragende houten bouwconstructies kunnen zowel polycondensatielijmen, PU, caseïnelijmen als melaminelijmen worden toegepast. Onderscheiden worden lijmen van het van type I en type II, conform NEN-EN 301, waarbij voor type I moet worden gekozen indien de constructie wordt blootgesteld aan temperaturen > 50 0 C en/of de constructie wordt toegepast in klimaatklasse III. Lijm van het type II is geschikt voor toepassing in klimaatklassen I en II. Polycondensatielijmen op basis van fenolen en aminoplasten moeten voldoen aan de in NEN-EN 301 genoemde eisen, terwijl beproevingen op deze lijmen dienen te worden uitgevoerd overeenkomstig het in NEN-EN t/m 4 gestelde Lamellen De dikte van de lamellen moet ten minste 6 mm en mag, in overeenstemming met het gestelde in NEN-EN 386, ten hoogste 45 mm bedragen. Voor de te hanteren persdruk is tabel 4 van NEN-EN 386 van toepassing. In afwijking van het in tabel 3 van NEN-EN 386 vermelde, mag de lameldikte in klimaatklasse III (Service class 3) maximaal 27 mm bedragen. Klimaatklasse III wordt conform NEN 6760 opgesplitst in klimaatklasse III a en III b. De scheiding tussen deze klassen is in figuur 1 aangegeven.

9 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 9 van 22 III a III a b III Figuur 1: Klimaatklassen (NEN 6760 Met toestemming van NEN te Delft overgenomen.) Toepassing in klimaatklasse III a moeten worden gerealiseerd met hout uit duurzaamheidklasse (NEN 6760) I, II of III. Toepassing in klimaatklasse III b moeten worden gerealiseerd met hout uit duurzaamheidklasse I of II. De duurzaamheidklasse kan worden verkregen voor naaldhout door een natuurlijke duurzaamheid volgens NEN-EN 335, d.m.v. verduurzaming volgens de eisen uit BRL 0601 of BRL 2906, of d.m.v. houtmodificatie volgens de eisen uit BRL Bescherming De kopse kanten van het gelamineerde hout moeten worden beschermd met een daartoe geëigend waterwerend middel. Constructiedelen moeten tijdens het transport en de bouwfase afdoende tegen weersinvloeden worden beschermd zodat de meegegeven kwaliteit gehandhaafd blijft. Daarnaast moeten houtsoorten uit duurzaamheidsklassen IV en V bij toepassing in klimaatklasse III worden verduurzaamd. Ook houtsoorten uit duurzaamheidsklassen I t/m III met meer dan 2% spint moeten bij toepassing in klimaatklasse III worden verduurzaamd. Het toepassen van een verduurzamingmiddel kan het toepassen van een afwerkmiddel niet vervangen. 4.3 Gelijmde dragende houten bouwconstructies van loofhout Productie-eisen De productie-eisen zijn vastgelegd in NEN-EN 386. Voor de in NEN-EN 386 aangegeven Service classes dient Klimaatklassen te worden gelezen, waarbij de klimaatklassen worden ingedeeld overeenkomstig NEN 6760, bijlage B. Indien volle doorsnede vingerlassen worden toegepast is tevens NEN-EN 387 van toepassing, waarbij f m,dc,k >0,8 * f m,dc,k. Gelamineerd hout moet uit geschaafde, geschuurde of fijn bezaagde lamellen worden opgebouwd. Afhankelijk van de houtsoort, de dikte van de lamellen en de te hanteren lijm, moeten in de IKB, voor het

10 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 10 van 22 verkrijgen van een product dat aan de eisen ten aanzien van sterkte, stijfheid en duurzaamheid voldoet, worden vastgelegd: het maximale tijdverschil tussen schaven en het opbrengen van de lijm; de minimaal op te brengen hoeveelheid lijm; de minimale persdruk; de persduur; de temperatuur tijdens het persen Loofhout Alle houtsoorten waarvan de sterkteklasse overeenkomstig NEN 5498 of EN 384 is bepaald komen in aanmerking. Daarnaast gelden de bijlagen J en K van NEN 6760, de tabellen 1 a en 1 b van NEN 6763 of tabellen 1 en 2 van NEN-EN Mits de lijmverbindingen, getoetst volgens NEN-EN 302, deugdelijk zijn bevonden, kunnen veiligheidshalve de sterkteklasse(n) die gelden voor de individuele lamellen op het gelamineerde product van toepassing worden verklaard. De in de tabellen aangegeven druksterkte loodrecht op de houtvezel mag met een factor 2,0 worden vermenigvuldigd. De feitelijke sterkteklasse van het gelamineerde product, opgebouwd uit in sterkteklasse(n) ingedeelde lamellen, kan uitsluitend via de in NEN 5498 of NEN-EN 384 aangegeven regels worden vastgesteld of via berekeningen, waarbij van liggerafmetingen van 90*270 ( 6 lamellen) moet worden uitgegaan. Aangezien voor de sterkteklasse een ligger met de afmetingen 150*600 het uitgangspunt is, moet de op de wijze bepaalde buigsterkte, evenals de hieruit af te leiden treksterkte evenwijdig aan de vezel, voor inschaling worden vermenigvuldigd met 0,9. Voor het toepassen van loofhoutsoorten geldt bovendien dat: de sterkteklasse is bepaald; de lijmbaarheid met een thermohardende lijm, bepaald overeenkomstig BRL 2338, is aangetoond. Afhankelijk van de toepassing mag van het gelamineerde product een bepaalde uitstraling worden verwacht. Daarom wordt een onderscheid gemaakt in: esthetische kwaliteit voor toepassing in de industriële bouw: basiskwaliteit. esthetische kwaliteit voor toepassing in het zicht komende delen in de utiliteits- en woningbouw: zichtkwaliteit. Voor de basiskwaliteit geldt, dat de aan de deklamellen te stellen visuele eisen zijn vastgelegd in tabel 1, die is gebaseerd op ontwerp NEN-EN Voor de zichtkwaliteit geldt daarnaast dat: ten minste drie zijden geschaafd dan wel geschuurd zijn; wanneer een lamel bij het schaven aan de zijkant geheel gemist wordt, deze wordt gevuld met een bijpassende vuller of een lat wordt ingelijmd; de hoeken moeten worden afgerond of afgeschuind; de onderste in het zicht komende lamel vlak en glad is; Los zittende kwasten niet acceptabel zijn Lijm Toe te passen lijmen moeten voldoen aan de eisen van BRL Ter informatie is het volgende

11 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 11 van 22 vermeld. Voor dragende houten bouwconstructies kunnen zowel polycondensatielijmen, PU, caseïnelijmen als melaminelijmen worden toegepast. Onderscheiden worden lijmen van het van type I en type II, conform NEN-EN 301, waarbij voor type I moet worden gekozen indien de constructie wordt blootgesteld aan temperaturen > 50 0 C en/of de constructie wordt toegepast in klimaatklasse III. Lijm van het type II is geschikt voor toepassing in klimaatklassen I en II. Polycondensatielijmen op basis van fenolen en aminoplasten moeten voldoen aan de in EN 301 genoemde eisen, terwijl beproevingen op deze lijmen dienen te worden uitgevoerd overeenkomstig het in NEN-EN t/m 4 gestelde Lamellen De dikte van de lamellen moet ten minste 6 mm en mag, in overeenstemming met het gestelde in NEN- EN 386, ten hoogste 40 mm bedragen. In afwijking van het in tabel 3 van NEN-EN 386 vermelde, mag de lameldikte in klimaatklasse III (Service class 3) maximaal 27 mm bedragen. Voor de te hanteren persdruk is tabel 4 van NEN-EN 386 van toepassing Bescherming De kopse kanten van het gelamineerde hout moeten worden beschermd met een daartoe geëigend waterwerend middel. Constructiedelen moeten tijdens het transport en de bouwfase afdoende tegen weersinvloeden worden beschermd zodat de meegegeven kwaliteit gehandhaafd blijft. Daarnaast moeten houtsoorten uit duurzaamheidsklassen IV en V bij toepassing in klimaatklasse III worden verduurzaamd. Ook houtsoorten uit duurzaamheidsklassen I t/m III met meer dan 2% spint moeten bij toepassing in klimaatklasse III worden verduurzaamd. Het toepassen van een verduurzamingmiddel kan het toepassen van een afwerkmiddel niet vervangen.

12 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 12 van EISEN MET BETREKKING TOT HET KWALITEITSSYSTEEM 5.1 Algemeen Verantwoordelijkheid De verantwoordelijkheid voor het fabricageproces, de kwaliteit van de producten en voor de interne kwaliteitsbewaking ligt bij de producent Melding van veranderingen Alle belangrijke veranderingen binnen het kwaliteitssysteem die mogelijk van invloed zijn op de kwaliteit van de eindproducten dienen vooraf schriftelijk aan de certificatie-instelling te worden gemeld Interne kwaliteitsbewaking De in het kader van het kwaliteitssysteem te volgen procedures voor keuring, beproeving en registratie moeten zijn vastgelegd in een intern kwaliteitsbewakingssysteem (IKB). De IKB dient te voldoen aan de in paragraaf 5.9 opgenomen eisen Directievertegenwoordiger Er dient een directievertegenwoordiger te zijn aangewezen, die ongeacht zijn overige verantwoordelijkheden, beschreven verantwoordelijkheden en bevoegdheden heeft voor het bewerkstelligen van de uitvoering en het op peil houden van het kwaliteitssysteem. 5.2 Keuring en beproevingen Van elke keuring of beproeving, zoals omschreven in de IKB, en uitgevoerd conform vastgelegde procedures, dient een goede registratie te worden bijgehouden. Tevens dient een verificatie plaats te vinden aan de hand van reeds eerder uitgevoerde keuringen en beproevingen om na te gaan of aan de gestelde eisen wordt voldaan. 5.3 Kalibratie De productiemachines en de meet- en beproevingsapparatuur dienen in goede staat te verkeren en periodiek te worden gekalibreerd en onderhouden volgens een vastgelegd kalibratie- c.q. onderhoudssysteem; de resultaten hiervan dienen op een toegankelijke wijze te worden geregistreerd. 5.4 Herkenbaarheid van beproevingsmonsters Monsters bedoeld voor keuring en beproeving dienen duidelijk herkenbaar en identificeerbaar te zijn. 5.5 Producten met tekortkomingen Producten met tekortkomingen dienen duidelijk gekenmerkt te zijn. Tevens dient men te beschikken over een procedure voor de behandeling van deze producten en herkenbare (aparte) opslag respectievelijk een aanvullend registratiekenmerk (bijvoorbeeld in geval van foutieve fabricage of assemblage). Zonodig dienen corrigerende maatregelen te worden genomen. 5.6 Toelevering Grondstoffen, halfproducten en andere producten of bewerkingen, waarvoor een certificatieregeling van kracht is, moeten aan de desbetreffende beoordelingsrichtlijn voldoen of onder productcertificatiecontrole worden vervaardigd of verwerkt. Alle ontvangen grondstoffen voor het product dienen te worden gecontroleerd volgens het IKB-schema.

13 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 13 van Interne controle Als aanvulling op de keuringen en beproevingen van de toegeleverde grondstoffen, het productieproces en van het gerede product, dient aantoonbar te zijn dat alle vereiste keuringen zijn uitgevoerd. Men dient te beschikken over een passende en toegankelijke registratie van de uitgevoerde keuringen en beproevingen en deze op peil houden om aan de hand hiervan aannemelijk te kunnen maken, dat voldaan is aan de gestelde eisen. Daar, waar nodig, dienen statistische technieken te worden toegepast op de onderzoeksresultaten. 5.8 Klachtenbehandeling De producent (houder van het attest-met-productcertificaat) dient aantoonbaar te beschikken over een goede klachtenregistratie en de behandeling hiervan met betrekking tot het onder attest-metproductcertificaat geleverde product. Per klacht dient te worden aangegeven hoe de klacht is geanalyseerd en afgehandeld. 5.9 Interne kwaliteitsbehandeling De producent dient een Interne Kwaliteits Bewakingsschema-IKB te hanteren, waarin minimaal de volgende onderdelen zijn opgenomen en schriftelijk zijn vastgelegd: Controle van grondstoffen bij ontvangst; Instructies per werkplek; Controle van het eindproduct; Controle op de meetapparatuur; Klachtenregistratie Externe kwaliteitsbewaking De producent zal te allen tijde samenwerken en de medewerkers van de certificerende instelling tot de fabriek toelaten om hun controleactiviteiten uit te voeren en de betreffende documenten te controleren. Wanneer noodzakelijk zullen monsters getrokken worden, die gratis ter beschikking gesteld worden Externe controle De certificatie instelling controleert tweemaal per jaar of voldaan wordt aan de hoofdstukken 3, 4 en 5 gestelde eisen. Van deze controle wordt een schriftelijke rapportage opgesteld. Het College van Deskundigen stelt de bezoekfrequentie jaarlijks opnieuw vast. Afhankelijk van de situatie in het bedrijf kunnen aanvullende controlerondes worden uitgevoerd en extra monsters worden genomen Merken Uitgangspunt is, dat ieder toegepast constructief element kan worden geidentificeerd is. Behoudens in speciale gevallen, waarbij deze identificatie op een andere eenduidige wijze is geregeld, moet daartoe ieder element duidelijk worden voorzien van: woord- of beeldmerk KOMO ; de productie-identificatiecode ; het nummer van het attest-met-productcertificaat; de sterkteklasse.

14 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 14 van LIJST VAN VERMELDE DOCUMENTEN * Bouwbesluit:2003 Bouwbesluit (Stb. 2001, 410; Stb. 2002, 203, 516, 518, 582 en de Ministeriële Regelingen Stcrt. 2002, 241; Stcrt. 2003, 101) NEN-EN 301: 2001 Lijmen voor dragende houtconstructies, polycondensatielijmen op basis van phenolen en aminoplasten (Ontwerp) Classificatie en prestatie-eisen. NEN-EN 302-1/4: 2004 Lijmen voor dragende houtconstructies Beproevingsmethoden NEN-EN 335-1: 1992 Duurzaamheid van hout en op hout gebaseerde producten Definitie van risicoklassen voor biologische aantasting - Deel 1: Algemeen : NEN-EN 335-2: 1992 Idem: Deel 2: Massief hout NEN-EN 338: 2003 Hout voor constructieve toepassingen. Sterkteklassen. NEN-EN 384: 2004Hout voor constructieve toepassingen. Bepaling van de karakteristieke waarden van mechanische eigenschappen en de volumieke massa. NEN-EN 385: 2001 Gevingerlast hout voor constructieve toepassingen. Prestatie-eisen en minimum vervaardigingseisen. NEN-EN 386: 2001 Gelijmd gelamineerd hout Prestatie-eisen en minimale eisen voor de vervaardiging. NEN-EN 387: 2001 Gelijmd gelamineerd hout Grote vingerlassen Prestatie-eisen en minimale eisen voor de vervaardiging. NEN-EN 1194: 1999 Houtconstructies Gelijmd gelamineerd hout Sterkteklassen en bepaling van karakteristieke waarden. NEN-EN : 2001 Houtconstructies; Op sterkte gesorteerd hout met rechthoekige doorsnede; (ontwerp) Deel 1; Algemene eisen. NEN 5498: 1997 Gezaagd hout Sterkteklassen, classificatiemethode en bepalingsmethoden, 2 e druk, mei 1997, inclusief concept wijzigingsblad NEN 5498/A1, juli 2003 NEN 6065: 1997 Bepaling van de bijdrage tot brandvoortplanting van bouwmateriaal (combinaties), 1 e druk, november 1991, inclusief wijzigingsblad NEN6065/A1, mei 1997 NEN 6066: 1997 Bepaling van de rookproductie bij brand van bouwmateriaal (combinaties), 1 e druk, november 1991, inclusief wijzigingsblad NEN6066/A1, mei 1997 NEN 6069: 1991 Experimentele bepaling van de brandwerendheid van bouwdelen, 1 e druk, oktober 1991, inclusief wijzigingsblad NEN 6069/A2: 2001 NEN 6073: 1991 Rekenkundige bepaling van de brandwerendheid van bouwdelen Houtconstructies, 1 e druk, december 1991, inclusief wijzigingsblad A2:2001 NEN 6760: 2001 TGB-Houtconstructies Basiseisen Eisen en bepalingsmethoden, december 2001+C1:2002 NEN 6763: 1996 Gelamineerd hout Producteigenschappen en bepalingsmethoden, 1 e druk, maart 1996, inclusief wijzigingsblad NEN6763/A2:2002 BRL 0601 ** Houtverduurzaming onder vacuüm en druk, uitgave SKH BRL 0604 ** Houtmodificatie, uitgave SKH BRL 2338 ** Lijmen voor dragende houten bouwconstructies, uitgave SKH BRL 2906 ** Houtverduurzaming d.m.v. dompelen, uitgave SKH * ** Indien achter het nummer van een gecorrigeerde of aangevulde norm een jaartal is geplaatst, betreft dit het jaar waarin de laatst gepubliceerde correctie of aanvulling is uitgegeven. Voor de juiste datum van deze BRL wordt verwezen naar het Overzicht van kwaliteitsverklaringen in de bouw van SBK.

15 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 15 van 22 BIJLAGE 1: Model KOMO attest-met-productcertificaat, type 1 KOMO attest-met-productcertificaat Naam (CI) Adres (CI) Telefoonnummer (CI) Telefaxnummer (CI) Logo (CI) GELIJMDE DRAGENDE HOUTEN BOUWCONSTRUCTIES VOOR DE HANDEL Nummer: Uitgegeven: Vervangt: Producent Fabriek te Importeur VERKLARING VAN (CI) Dit attest-met-productcertificaat is op basis van BRL 1701 Gelijmde dragende houten bouwconstructies conform het (CI) Reglement voor certificatie afgegeven door (CI). (CI) verklaart dat de door (producent) vervaardigde gelijmde dragende houten bouwconstructies, bestemd voor de handel, geschikt zijn voor de vervaardiging van bouwwerken, al dan niet in combinatie met andere bouwsystemen, die prestaties leveren zoals in dit attest-met-productcertificaat zijn omschreven, mits de gelijmde dragende houten bouwconstructies voldoen aan de in dit attest-met-productcertificaat vastgelegde technische specificatie. (CI) verklaart dat de door de producent vervaardigde en gecertificeerde gelijmde dragende houten bouwconstructies aan de in dit attest-met-productcertificaat vastgelegde technische specificatie voldoen, mits zij voorzien zijn van het hieronder afgebeelde KOMO-beeldmerk op een wijze zoals aangegeven in dit attest-met-productcertificaat. Door (CI) wordt in het kader van dit attest-met-productcertificaat controle uitgeoefend op de vervaardiging van de gelijmde dragende houten bouwconstructies; er wordt geen controle uitgeoefend op de montage van de gelijmde dragende houten bouwconstructies in het bouwwerk. Voor de relatie van de uitspraken van dit attest-met-productcertificaat met de voorschriften van het Bouwbesluit wordt verwezen naar het Overzicht van kwaliteitsverklaringen in de bouw zoals dat door de Stichting Bouwkwaliteit (SBK) wordt gepubliceerd. Voor (CI):. directeur Gebruikers van dit attest-met-productcertificaat wordt geadviseerd om bij (CI) te informeren of dit document nog geldt. Afbeelding van het KOMO-beeldmerk. is een collectief merk van Stichting Bouwkwaliteit (SBK) Dit attest-met-productcertificaat bestaat uit... bladzijden. Nadruk verboden Copyright Stichting Bouwkwaliteit (SBK)

16 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 16 van 22 BOUWBESLUITINGANG Nr afdeling grenswaarde/ bepalingsmethode prestaties volgens kwaliteitsverklaring 2.1 Algemene sterkte in Prestatie is niet gebruikssituatie beoordeeld; door 2.12 Beperking ontwikkeling van brand 2.15 Beperking ontstaan van rook 3.15 Beperking toepassing schadelijke materialen Klasse 1, 2, 3 of 4, volgens NEN 6065 Rookdichtheid < 10 m -1, < 5,4 m -1 of < 2,2 m -1 volgens NEN 6066 Volgens voorschriften ministeriële regeling constructeur te bepalen Klasse.. (ten minste klasse 4) m -1 (< 10 m -1 ) Voldoen aan voorschriften opmerkingen i.v.m. toepassing Vermelding sterkteklasse

17 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 17 van TECHNISCHE SPECIFICATIE 1.1 Onderwerp Gelijmde dragende houten bouwconstructies bestemd voor de handel (toepassing niet bekend). 1.2 Merken De gelijmde dragende houten bouwconstructies worden gemerkt met 1.3 Productspecificatie Hout Lijm. 2. VERWERKINGSVOORSCHRIFTEN 2.1 Opslag 2.2 Montage. 2.3 Bescherming. 2.4 Afwijkingen. 3. PRESTATIES 3.1 PRESTATIES UIT HET OOGPUNT VAN VEILIGHEID ALGEMENE STERKTE VAN DE BOUWCONSTRUCTIE; BB-Afdeling Sterkte bouwconstructie; BB-art. 2.1 De sterkte van gelijmde dragende houten bouwconstructies zijn in het kader van dit attest-metproductcertificaat niet beoordeeld. Op elke gelijmde dragende houten bouwconstructie is de sterkteklasse aangegeven waarmee per project de prestatie door een constructeur kan worden bepaald. BEPERKING VAN ONTWIKKELING VAN BRAND; BB-Afd. 2.12

18 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 18 van Bijdrage tot brandvoortplanting; BB-art De bijdrage tot brandvoortplanting van de gelijmde dragende houten bouwconstructies, bepaald overeenkomstig NEN 6065, behoort tot klasse.. BEPERKING VAN ONTSTAAN VAN ROOK; BB-Afd Rookdichtheid; BB-art De gelijmde dragende houten bouwconstructies hebben, bepaald overeenkomstig NEN 6066, een rookproductie <.. m PRESTATIES UIT HET OOGPUNT VAN GEZONDHEID BEPERKING TOEPASSING SCHADELIJKE MATERIALEN; BB-Afd Toepassing schadelijke materialen; BB-art De toegepaste lijm voldoet aan de voorschriften. TITELS VAN VERMELDE DOCUMENTEN WENKEN VOOR DE TOEPASSER BIJLAGEN (eventuele details)

19 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 19 van 22 BIJLAGE 2: Model KOMO attest-met-productcertificaat, type 2 KOMO attest-met-productcertificaat Naam (CI) Adres (CI) Telefoonnummer (CI) Telefaxnummer (CI) Logo (CI) GELIJMDE DRAGENDE HOUTEN BOUWCONSTRUCTIES Nummer: Uitgegeven: Vervangt: Producent Fabriek te Importeur VERKLARING VAN (CI) Dit attest-met-productcertificaat is op basis van BRL 1701 Gelijmde dragende houten bouwconstructies conform het (CI) Reglement voor certificatie afgegeven door (CI). (CI) verklaart dat de door (producent) vervaardigde gelijmde dragende houten bouwconstructies geschikt zijn voor de vervaardiging van bouwwerken, al dan niet in combinatie met andere bouwsystemen, die prestaties leveren zoals in dit attest-met-productcertificaat zijn omschreven, mits de gelijmde dragende houten bouwconstructies voldoen aan de in dit attest-met-productcertificaat vastgelegde technische specificatie en mits de gelijmde dragende houten bouwconstructies worden gemonteerd overeenkomstig de in dit attest-met-productcertificaat vastgelegde verwerkingsvoorschriften. (CI) verklaart dat de door de producent vervaardigde en gecertificeerde gelijmde dragende houten bouwconstructies aan de in dit attest-met-productcertificaat vastgelegde technische specificatie voldoen, mits zij voorzien zijn van het hieronder afgebeelde KOMO-beeldmerk op een wijze zoals aangegeven in dit attest-met-productcertificaat. Door (CI) wordt in het kader van dit attest-met-productcertificaat controle uitgeoefend op de vervaardiging van de gelijmde dragende houten bouwconstructies; er wordt geen controle uitgeoefend op de montage van de gelijmde dragende houten bouwconstructies in het bouwwerk. Voor de relatie van de uitspraken van dit attest-met-productcertificaat met de voorschriften van het Bouwbesluit wordt verwezen naar het Overzicht van kwaliteitsverklaringen in de bouw zoals dat door de Stichting Bouwkwaliteit (SBK) wordt gepubliceerd. Voor (CI):. directeur Gebruikers van dit attest-met-productcertificaat wordt geadviseerd om bij (CI) te informeren of dit document nog geldt. Afbeelding van het KOMO-beeldmerk. is een collectief merk van Stichting Bouwkwaliteit (SBK) Dit attest-met-productcertificaat bestaat uit.. bladzijden. Nadruk verboden Copyright Stichting Bouwkwaliteit (SBK)

20 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 20 van 22 BOUWBESLUITINGANG Nr afdeling grenswaarde/ bepalingsmethode prestaties volgens kwaliteitsverklaring 2.1 Algemene sterkte in Uiterste grenstoestand Gemaakte berekening gebruikssituatie bouwconstructie, berekening volgens NEN Sterkte bij brand Brandwerendheid op bezwijken van bouwconstructie volgens NEN Beperking ontwikkeling van brand 2.15 Beperking ontstaan van rook 3.15 Beperking toepassing schadelijke materialen Klasse 1, 2, 3 of 4, volgens NEN 6065 Rookdichtheid < 10 m -1, < 5,4 m -1 of < 2,2 m -1 volgens NEN 6066 Volgens voorschriften ministeriële regeling minuten (> 30 minuten) Klasse.. (ten minste klasse 4) m -1 (< 10 m -1 ) Voldoen aan voorschriften opmerkingen i.v.m. toepassing Vermelding sterkteklasse

21 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 21 van TECHNISCHE SPECIFICATIE 1.2 Onderwerp Gelijmde dragende houten bouwconstructies bestemd voor specifieke toepassingen. 1.2 Merken De gelijmde dragende houten bouwconstructies worden gemerkt met 1.4 Productspecificatie Hout Lijm. 2. VERWERKINGSVOORSCHRIFTEN 2.5 Opslag 2.6 Montage. 2.7 Bescherming. 2.8 Afwijkingen. 3. PRESTATIES 3.3 PRESTATIES UIT HET OOGPUNT VAN VEILIGHEID ALGEMENE STERKTE IN GEBRUIKSSITUATIE; BB-Afdeling Sterkte bouwconstructie; BB-art. 2.1 De prestaties van de gelijmde dragende houten bouwconstructies zijn door de houder van het attest-met-productcertificaat per project bepaald met een, overeenkomstig NEN 6760, geschikte berekeningsmethode. Tevens is op elke gelijmde dragende houten bouwconstructie de sterkteklasse aangegeven. (Eventuele) toepassingsvoorbeelden.

22 Gelijmde dragende houten bouwconstructies, d.d Pagina 22 van 22 STERKTE BIJ BRAND; BB-Afdeling Sterkte bouwconstructie; BB-art. 2.8 De brandwerendheid op bezwijken bij brand zijn door de houder van het attest-metproductcertificaat per project bepaald met een, overeenkomstig NEN 6073, geschikte berekeningsmethode. BEPERKING VAN ONTWIKKELING VAN BRAND; BB-Afd Bijdrage tot brandvoortplanting; BB-art De bijdrage tot brandvoortplanting van de gelijmde dragende houten bouwconstructies, bepaald overeenkomstig NEN 6065, behoort tot klasse.. BEPERKING VAN ONTSTAAN VAN ROOK; BB-Afd Rookdichtheid; BB-art De gelijmde dragende houten bouwconstructies hebben, bepaald overeenkomstig NEN 6066, een rookproductie <.. m PRESTATIES UIT HET OOGPUNT VAN GEZONDHEID BEPERKING TOEPASSING SCHADELIJKE MATERIALEN; BB-Afd Toepassing schadelijke materialen; BB-art De toegepaste lijm voldoet aan de voorschriften. TITELS VAN VERMELDE DOCUMENTEN WENKEN VOOR DE TOEPASSER BIJLAGEN (eventuele details)