Heb je er wel eens aan gedacht om bestuurswerk te gaan doen?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Heb je er wel eens aan gedacht om bestuurswerk te gaan doen?"

Transcriptie

1 jaargang 5 nummer 1 VAN DE VOORZITTER Alweer de derde nieuwsbrief van de stichting in de nieuwe lay-out. Het onwennige is eraf, en het begint al bijna gewoon te worden. Maar zo gewoon is het niet. Er is altijd weer de aangename spanning "gaan we hierover schrijven of schrijven we daarover?" en "komt alles wel op tijd af?". Natuurlijk lukt het altijd en je merkt er als lezer niets van, je krijgt zo n bijzonder mooi exemplaar van de nieuwsbrief gewoon in de bus. Maar zo gewoon is dit niet, hiervoor wordt veel werk verricht. Ook het nieuws zelf is telkens bijzonder. Deze keer lees je weer een verslag van een bijzonder zelfhulpweekend in Bunnik, geschreven door een veelbelovende deelnemer, georganiseerd door een trouwe en enthousiaste organisator en begeleid door een nieuw bestuurslid zelfhulpweekenden. Noem het maar gewoon. Dat is het niet. Kijk ook eens naar het artikel over de merknaam "Oscar Hausdörfer", een schijnbaar gewone naam, maar dat is het niet. Voor steeds meer stotteraars echt heel bijzonder. Het stotteren, voor vele stotteraars gewoon, dat feit vond hij heel bijzonder. Wij laten ons inspireren door zijn werk en resultaten en zoeken daarom voor de zelfhulpgroepen regiospecialisten die ervoor helpen zorgen dat stotteraars zeggen: "Stotteren gewoon? Nee, da s heel bijzonder". Lilian Briggeman JAARPLAN 2004 Vorig jaar is het beleidsplan vastgesteld dat dient om de activiteiten van de Stichting Natuurlijk Spreken richting te geven, te coördineren en, in een later stadium, te evalueren. Ieder jaar wordt vervolgens een jaarplan opgesteld. Dit is een overzicht van belangrijke projecten die in dat jaar opgepakt zullen worden. Om plannen te realiseren, is tijdige en veelvuldige communicatie essentieel. Anderen kunnen dan meedenken over hoe de plannen kunnen worden waargemaakt en zo helpen het beleid tot een succes te maken. Tenslotte bouw je de toekomst altijd samen. Wat gaan we in 2004 zoal doen? Allereerst is het nodig dat we twee nieuwe bestuursleden vinden, nu onze penningmeester en het bestuurslid zelfhulpgroepen ons aan het einde van dit jaar gaan verlaten (na veel goed werk trouwens!). Ten tweede zullen nieuwe financiële ondersteuners moeten worden gevonden, nu de ene na de andere subsidie wordt stopgezet. Diverse fondsen zijn al benaderd, maar tot op heden zit het kabinetsbeleid ons niet mee. Dus weet je nog een fonds dat mogelijkheden biedt, laat het ons weten. Of ken je iemand die een donatie aan een goed doel overweegt, breng dan de stichting onder zijn of haar aandacht. Onze activiteiten zijn niet kostbaar, mede doordat er veel werk door vrijwilligers wordt verzet, en elke donatie is waardevol voor de voortgang van onze activiteiten. Ten derde gaan we in 2004 de zelfhulpgroepen versterken door het opleiden van regiospecialisten die ieder enkele zelfhulpgroepen onder hun hoede krijgen. Enkele mensen hebben al interesse getoond, en dit jaar moet het dus gaan gebeuren. De doorstroom in de zelfhulpgroepen kan ons inziens veel groter. We mikken dus op een hogere effectiviteit en daarnaast op versterking van de praktische organisatie in de groepen. De regiospecialisten kunnen dit beleidsspeerpunt gaan realiseren. Daarnaast zal een licentie-overeenkomst met het Instituut Natuurlijk Spreken tot stand komen, nu Jan Heuvel de naam "Oscar Hausdörfer" als merknaam heeft laten registreren. De Stichting Natuurlijk Spreken krijgt met deze licentie het recht om de naam "Oscar Hausdörfer" te blijven gebruiken, en daar moeten natuurlijk goede afspraken over worden gemaakt. Wat doen we wel en wat doen we niet? Praktisch verandert er voor ons niet veel, maar een merknaam betekent wel een stukje erkenning en duidelijkheid naar buiten toe. En zo voelt het ook, we staan voor de principes van Oscar Hausdörfer. Tenslotte is dit jaar voor ons belangrijk, omdat we een beslissing willen nemen over de opzet van de zelfhulpweekenden: gaan we verder met drie zelfhulpweekenden per jaar, of kiezen we voor (een combinatie met) meer eendaagse activiteiten? We hebben met elkaar afgesproken, dat we eind dit jaar hierover een besluit willen nemen. Je zult nog van ons horen! Lilian Briggeman Heb je er wel eens aan gedacht om bestuurswerk te gaan doen? Twee bestuursleden van Stichting Natuurlijk Spreken hebben aangegeven in de loop van 2004 hun werkzaamheden voor de stichting neer te leggen. Daarom zijn wij op zoek naar twee nieuwe enthousiaste bestuursleden. Spreken de Hausdörfer principes je aan en wil je graag je bijdrage leveren aan de verdere ontwikkeling van de stichting, trek dan de stoute schoenen aan en bel gewoon op. We vergaderen iedere zes weken op dinsdagavond. In overleg krijg je een specifiek aandachtsgebied onder je hoede. Daarnaast denk je natuurlijk mee in het beleid en bij alle voorkomende zaken, want we vormen een klein team. Voor verder informatie, ook als je nog twijfelt of bestuurswerk iets voor jou is, kun je gerust bellen ( s avonds, Lilian Briggeman, tel ). 1

2 VAN DE PENNINGMEESTER Hierbij een overzicht van het financiële reilen en zeilen van de stichting. De trouwe donateurs storten ieder jaar een zeer welkom bedrag, maar ik kan me voorstellen dat je ook graag wil weten wat we met dat geld doen. Aan het begin van ieder jaar maken we een raming van de kosten en de inkomsten: de begroting. Voor 2003 hadden we ingeschat voor het organiseren van zelfhulpweekenden en voor het bezoeken van zelfhulpgroepen ruim 5000 euro nodig te hebben. Deze activiteiten zouden moeten worden bekostigd door een eigen bijdrage van de deelnemers en door subsidies van provincies en Nederlandse Stottervereniging Demosthenes. De overige kosten bestaan uit administratieve kosten, vergaderkosten, porti, briefpapier en dergelijke. Deze waren in 2003 op ca euro begroot. Ook dachten we nog ca. 600 euro nodig te hebben voor het uitbrengen van twee nieuwsbrieven en het opzetten van onze eigen website. Deze kosten zouden met name betaald moeten worden uit de donaties. De tendens is dat de afgelopen jaren steeds meer provincies de zelfhulpweekenden niet meer willen ondersteunen. Aangezien dit onze grootste inkomstenbron is, levert dit problemen op. In 2003 heeft dit geleid tot een financieel tekort van 986 euro. Nu heeft dit nog niet direct tot grote rampen geleid aangezien we uit voorgaande jaren wat reserves hadden opgebouwd. Maar uiteraard kan dit niet lang zo doorgaan en moeten we op zoek naar alternatieve inkomstenbronnen. Zeker ook om een aantal nieuwe plannen die we als bestuur hebben verder vorm te kunnen geven. Als er onder de lezers mensen zijn die hierover ideeën hebben dan horen we dat graag. Dus weet je via je werkgever of op een andere wijze fondsen of andere potjes waar wij eventueel een beroep op kunnen doen, laat het ons dan weten. Voor inzage in de financiën kan bij de penningmeester een jaarrekening 2003 en/of de begroting 2004 worden aangevraagd. Ook voor suggesties omtrent alternatieve inkomstenbronnen kun je mij een tje sturen: met vriendelijke groet, Lucas Loopers REACTIES UIT HET GASTENBOEK BASISCURSUSSEN november 2003 Het was fantastisch om een stuur in handen te hebben gekregen, waarmee ik bepaal wat ik zeg. Een echte eyeopener. Markus Het is een hele ervaring om eindelijk aan de oorzaak van stotteren te werken. De rust die je opbouwt en de klanken die je stuurt geeft een goed gevoel. Ik ben op de goede weg, nu op naar natuurlijk spreken. Janet april 2004 Na jaren niets aan mijn spreken gedaan te hebben vond ik het tijd worden om er iets aan te gaan doen. Na de 2 basisweekenden weet ik zeker dat Hausdörfer mij de handvatten heeft gegeven om vrij van stotteren te worden. Paul Een hele goede ervaring te weten dat je zonder angst te hebben in iedere spreeksituatie jezelf kunt zijn! Marry Er is de afgelopen tijd al veel over gezegd maar nu is het dan eindelijk tijd om de daad bij het woord te voegen: Stichting Natuurlijk Spreken is op zoek naar mensen die interesse hebben om regiospecialist te worden. Maar, wat is nu precies een regiospecialist? Een regiospecialist is een vrijwilliger die uit naam van de stichting op regelmatige basis Hausdörfer zelfhulpgroepen bezoekt in de regio waarin de toekomstige specialist woonachtig is. Het doel van de bezoeken aan de zelfhulpgroepen is het helpen verdiepen van de kennis van de groep over spreken volgens Oscar Hausdörfer, om zodoende de gehele groep naar een hoger niveau te tillen. Hiervoor zoeken we enthousiaste mensen die graag het Hausdörfer gedachtegoed willen en kunnen overdragen aan anderen. Regiospecialisten gezocht! Om dit goed te kunnen doen is een gedegen begrip van de inzichten volgens Oscar Hausdörfer uiteraard vereist. Daarom moet de aanstaande regiospecialist in ieder geval de basiscursus Hausdörfer hebben gevolgd. Verdere verdieping van de kennis zal onder andere plaatsvinden door middel van het overnieuw volgen van de basiscursus, waarin een actieve rol voor de kandidaat zal zijn weggelegd. Voorwaarde is wel dat de kandidaat na de opleiding voor tenminste 3 jaar beschikbaar zal zijn als regiospecialist voor de stichting. Lijkt dit iets voor jou? Neem dan contact op met de voorzitter van de stichting. 2

3 VERSLAG ZELFHULPWEEKEND BUNNIK (2, 3 EN 4 APRIL) Vrijdag 2 april jongstleden bleek het voor een flinke groep mensen prima gelegenheid om naar het zelfhulpweekend in Bunnik te komen om de wellicht wat weggezakte Hausdörfer kennis weer eens wat op te frissen. Het weekend werd georganiseerd door Jurgen Naaldenberg, wat hij overigens niet onverdienstelijk heeft gedaan. Het weekend liep geolied. Bedankt daarvoor Jurgen! Wat mij echter opviel tijdens het weekend was dat het bij een aantal (ex-)stotteraars wat minder gesmeerd liep. Blijkbaar hebben Hausdörfers best wel moeite met het geleerde steeds in de praktijk toe te passen, zodat de nieuwe spreekwijze een gewenning en daardoor een automatisme wordt. Er was dus werk aan de winkel tijdens het weekend. Over dit onderwerp ging de eerste workshop, die door Jan Heuvel gegeven werd. In een kringgesprek kreeg ieder de kans om te vertellen waar hij of zij in het dagelijkse leven nog tegenaan liep. Wat voor knelpunten we als kalmtebeoefenaars in de praktijk nog tegenkomen en hoe dit te verbeteren valt. Wat hieruit naar voren kwam, was dat een ieder zich vooral bleek te fixeren op slechts één of twee puntjes van de Hausdörfer-methode. De één was intensief met de klanken aan het werk, de ander meer met het niet ergeren aan zijn stotteren en zo waren er nog een aantal andere voorbeelden. Geheel terecht werd opgemerkt dat de Hausdörfer-methode als een sluitend geheel moet worden gezien, waar niet zondermeer onderwerpjes uit kunnen worden gelicht waar enkel en alleen maar aan gewerkt wordt. Het geheel van Hausdörfer is vele malen meer dan de som der delen! Met deze wijsheid op zak hebben we ons vervolgens naar het barretje van ons verblijf gespoed en onze conversatie onder het genot van enige speciale bieren voortgezet. Op de tweede dag, nadat we een uitstekend ontbijtje hadden weggezet, kreeg Jan Heuvel de klank weer goed te pakken. Hierin benadrukte hij onder meer het belang van zelfvertrouwen in het spreken, of in Hausdörfertekst: de "ik-kan gedachte". Als je jezelf wijsmaakt dat je een bepaald woord niet kan zeggen, zul je erachter komen dat je het ook daadwerkelijk niet kunt. Door jezelf ervan te overtuigen dat je alles kunt zeggen, zul je merken dat je dit ook gewoon kunt. De workshop die daarop volgde, gegeven door ondergetekende, sloot hier redelijk op aan. Hierin werd het belang onderstreept van theoretische kennis over Hausdörfer en hoe je dit kan helpen in praktijksituaties. Hierna werd alles in gereedheid gebracht voor de informatiemiddag. We hadden ons voorbereid op drommen stotteraars die zich zouden verdringen om een glimp op te vangen van de ervaringsberichten van Hausdörfers, die zij voor de groep zouden vertellen, maar de opkomst viel helaas een beetje tegen. Toch besloot naar aanleiding van deze informatiemiddag een stotteraar zich in te schrijven voor de basiscursus. Wij wensten hem volmondig alle sterkte toe. Na een leuk avondje in een van Bunnik s gezelligste knijpjes en weer wat speciale bieren later, konden we de volgende morgen wel wat yoga gebruiken om even lekker los te komen en de roes te laten voor wat het was. Paul Blok had dit snel in de gaten en speelde hier ogenblikkelijk op in, met een heerlijk ontspannende yoga-workshop. Niet veel later lagen wij Hausdörfers ingespannen op grond om enige ingewikkelde yoga-lichaamsknopen in onszelf te leggen. Zonder dollen, het was erg relaxed en om één of andere reden werd er sindsdien vrijwel niet meer gestotterd. Je relaxed voelen heeft dus blijkbaar invloed op je spraak. Zou je eigenlijk eens iets vaker moeten proberen! Al met al een leuk weekend, veel geleerd en meegemaakt. We konden met een tevreden gevoel, een opgevulde Hausdörfertank en frisse moed weer huiswaarts keren. Voor de lezer, wie weet tot een volgend weekend! Lennart Koning WEBSITE ALWEER ÉÉN JAAR ACTIEF Het is alweer een jaar geleden dat de website www. online ging. En met succes. De site werd al snel door heel wat mensen bezocht. Hier volgen wat statistieken. Januari 2004 was de topmaand tot nu toe: in deze maand kwam het aantal hits namelijk uit op 910, gevolgd door maart 2004 (861) en februari 2004 (754). De maanden met de minste hits waren: oktober 2003 (384), augustus 2003 (398) en juni 2003 (451). Het aantal hits is echter niet gelijk aan het absolute bezoekersaantal. Elke keer als iemand een pagina op de website opent, telt de server dat namelijk als een hit. Een bezoeker bezoekt echter vaak meerdere pagina s, waardoor hij per bezoek meerdere hits genereert. Het aantal bezoekers per maand ligt dan ook beduidend lager dan het aantal hits. Sinds de start van de website is er echter wel een duidelijk stijgende lijn te zien in het aantal bezoekers. Het aantal bezoekers was het hoogst in maart 2004, namelijk 157, gevolgd door januari 2004 (146) en februari 2004 (110). De maanden met de minste bezoekers waren: juni 2003 (28) en augustus 2003 (69). Verder is de site inmiddels bekend bij diverse zoekmachines, wat het aantal bezoeken weer bevordert. Opvallend is dat de website ook veel Duitse bezoekers trekt. De meest populaire onderwerpen zijn het nieuws en de nieuwsbrieven. Mocht je nog dingen missen op de website of ander suggesties hebben stuur dan een tje naar webmaster@. Jolanda de Vries 3

4 BEZOEK AAN DE KLEINZOON VAN OSCAR HAUSDÖRFER Oscar Hausdörfer is gestorven op 12 december Hij had twee dochters en een zoon. Zijn zoon Herbert, geboren op 15 februari 1897, overleed op jonge leeftijd (april 1936) vrij plotseling aan een nierkwaal, die hij had opgelopen in de eerste wereldoorlog. In februari jl. had ik de eer persoonlijk kennis te maken met de zoon van Herbert, een échte kleinzoon van Oscar Hausdörfer. Het eerste contact was een jaar geleden al tot stand gekomen. Tot een ontmoeting was het echter nog niet gekomen. Nu was het me dan eindelijk gelukt om op 16 februari jl. een afspraak te maken in Frankfurt am Main met de kleinzoon van de man, aan wie ik zo veel te danken heb omdat hij voor mijn leven van doorslaggevende betekenis is geweest. Ik had er geen idee van hoe hij er uit zou zien en kon alleen maar gissen naar zijn leeftijd. Op de afgesproken plek verscheen een vitale man, die vriendelijk lachend op me afstapte. Het was Friedrich Hausdörfer, 72 jaar oud! Het was voor mij een indrukwekkende ontmoeting en een grote eer om de hand te mogen schudden van 'de kleinzoon van...'. Ik had hem zoveel te vragen, ik wilde graag zoveel mogelijk weten over 'toen' en ik was bovendien erg geïnteresseerd in foto's. Ook wilde ik met hem graag praten over de tegenwoordige tijd en de toekomst, bijvoorbeeld over de auteursrechten van het boek 'Door de nacht naar het licht'. Die rechten zijn tenslotte op hem overgegaan. Bij een kopje koffie en een lekkere Deutsche Kuchen kwam het gesprek op gang. Ik vertelde hem over de opzienbarende verdiensten van zijn grootvader, die nog steeds volop tot uiting komen, en welke betekenis deze voor mij persoonlijk hebben gehad. Hij vertelde over zijn vader Herbert, die was gestorven toen hij nog geen 2 jaar oud was, dat hij ook nog een jongere zus heeft en dat hij 17 jaar oud was toen zijn grootvader Oscar Hausdörfer stierf. In die tijd had hij weinig contact gehad met zijn grootvader omdat zij tamelijk ver uit elkaar woonden. Ook had het doen en laten van zijn grootvader hem in zijn jonge jaren niet zo zeer geboeid. Hij kon zich ook nog herinneren dat hij al eens een paar grote dozen van zijn grootvader had weggegooid. Helaas! Deze man was nu duidelijk geïnteresseerd in zijn roots. Hij was onder andere een speurtocht begonnen naar het graf van zijn vader in het voormalige Breslau in Polen. Ook toonde hij veel belangstelling over wat zijn grootvader heeft geschreven over onder andere zijn kinderen. Hij wist bijvoorbeeld niet, dat zijn vader Herbert en zijn beide zussen alle drie op jonge leeftijd hebben gestotterd, zoals te lezen is in 'Door de nacht, naar het licht'. Stotteren komt nu volgens hem in de hele familie Hausdörfer niet meer voor. Je zou kunnen zeggen dat Oscar Hausdörfer grondig werk heeft verricht! We hebben afgesproken dat we nog een paar dingen gaan uitzoeken en contact zullen blijven onderhouden. Het was een warm en openhartig gesprek, dat een diepe indruk op mij heeft gemaakt. Frappant was dat hij mij de volgende dag belde met de mededeling, dat het graf van zijn vader was gevonden! Jan Heuvel REGISTRATIE VAN HAUSDÖRFER ALS MERKNAAM Tot voor kort kon iedereen zich bedienen van de naam 'Hausdörfer' als het ging om een therapie voor stotteraars of om zelfhulpactiviteiten. Dat betekende ook dat het gedachtegoed van Oscar Hausdörfer, zoals beschreven in zijn boek "Door de nacht naar het licht", op alle mogelijk manieren kon worden geïnterpreteerd (bijvoorbeeld als een spreektechniek) en met andere inzichten kon worden verweven. Je zou kunnen zeggen dat de methode zich daardoor kan ontwikkelen. Maar als je ervan uitgaat dat het gedachtegoed van Hausdörfer aan het begin van de vorige eeuw al een volledig antwoord gaf op 'stotteren', zou hierdoor eigenlijk alleen maar vervaging kunnen optreden of een zekere 'wildgroei' kunnen ontstaan. Dit willen we natuurlijk graag voorkomen. Aan de huidige werkwijze, waarmee de inzichten van Oscar Hausdörfer worden uitgedragen, is een jarenlange ontwikkeling voorafgegaan. De werkwijze is uiteraard nog steeds voor verbetering vatbaar en dat zal de komende jaren ook nog wel zo blijven. Het ontwikkelen van een optimale werkwijze, waarmee het gedachtegoed van Hausdörfer kan worden uitgedragen, geldt als geweldige uitdaging voor INS en SNS. In de loop der jaren hebben wij een bepaald kwaliteitsniveau bereikt en een daaraan gekoppelde naamsbekendheid verworven, onder andere ook bij zorgverzekeraars. Deze ontwikkelingen willen we natuurlijk graag voortzetten en het reeds bereikte graag beschermen. Daarom leek het ons zinvol om de naam Hausdörfer te laten registreren bij een octrooibureau. Dit heeft een tijdje geduurd, maar het is uiteindelijk gelukt: sinds april 2003 is de naam "Hausdörfer" een geregistreerde merknaam bij 'De Vereenigde'. De merknaam geldt voor de BeNeLux (depot nr ) en sinds oktober jl. ook voor de Duitstalige landen (depotnr ). Dat betekent dat de naam "Hausdörfer" in deze landen uitsluitend mag worden gebruikt in of voor therapie en/of zelfhulp op het gebied van stotteren door de merkhouder zelf en de eventuele licentiehouder(s). Op dit moment is INS merkhouder en SNS licentiehouder voor een periode van 10 jaar. Wij hopen je hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Jan Heuvel 4

5 ERVARINGSBERICHT LENNART KONING Er bestaat een verschil tussen begrijpen en ergens van overtuigd zijn. Net als tijdens het eerste basisweekend. Ik begreep alles goed. Het spreken ging ook geweldig, maar ik was er niet van overtuigd dat dit ook blijvend zou zijn. Ik begreep ook niet zo goed wat ik precies anders deed om vloeiend te spreken. Ja, ik begreep het eigenlijk wel, maar ik kon het eigenlijk niet bevatten dat het zo gemakkelijk was. Dat spreken zo eenvoudig kon zijn en dat ik mezelf er niet voor in hoefde te spannen. Ik begreep niet waarom ik eigenlijk niets hoefde te doen. Zeker niet na Del Ferro, waar ik vocht als een leeuw om maar zo vloeiend mogelijk te zijn. Met enige vertwijfeling verliet ik het basiskamp op weg naar huis. Voor het eerst na het weekend stond ik, zonder medecursisten, alleen in een snackbar. Ik had een eind door de bossen gesjouwd, had trek gekregen en wilde wat bestellen. Ik stond voor de balie te wachten op mijn beurt. Het gaf mij hetzelfde gevoel als toen ik net mijn rijbewijs haalde en voor het eerst alleen in de auto zat, zonder iemand naast me. Ik wist dat ik het kon, maar toch. "Een patatje mét en een broodje kalfsvleeskroket", zei ik tegen het meisje achter de balie. "Kalfsvleeskroket". Ik wist zeker dat ik het kon zeggen, maar toch enige twijfel. Logisch na al die jaren stelde ik mezelf gerust. In de trein naar huis kwam ik een mevrouw tegen die net de Volkskrant naast zich had neergelegd. "Zou ik uw krantje even mogen inzien?" wilde ik vragen. Maar er klonk niets. Stotter ik nu of durf ik het gewoon niet te vragen? "Zou ik uw kkkrantje even mogen lezen mevrouw? Deze ene fractie van stotteren, wat de mevrouw misschien niet eens is opgevallen, leek wel een eeuwigheid te duren. Ze lachte en zei dat ik hem wel mocht houden hoor. Waarom? Ik kom nota bene net van een Hausdörferweekend af, waar ik eigenlijk al vanaf het begin vloeiend spreek. Het krantje interesseerde mij eigenlijk helemaal niet. Waarom vraag ik het dan? Waarom stotter ik nu? Tsja waarom... dat is nu de vraag waar het allemaal om draait. Nu een jaar later. Ik heb een nieuwe baan. Niet echt een spektakel, gewoon een bijbaantje naast mijn studie. Het gaat trouwens erg lekker, met studeren bedoel ik dan. Ik zit op mijn fiets voor het eerst naar mijn nieuwe werk en ben benieuwd of ik het leuk zal vinden en of er een beetje gezellige mensen zijn. Ik loop het kantoor binnen. "Goeiemorgen, ik ben hier vandaag voor het eerst, ik ben op zoek naar de teamleider?!" Ah, jij moet Lennart zijn. Ik kom zo bij je. Wil je alvast een bakje koffie? "Ja lekker, doe maar zwart alsjeblieft" Vroeg opstaan ben ik als student zijnde niet echt gewend. Op de fiets zat ik ook al te gapen. Een bakje koffie gaat er dan wel in. Zomaar even een willekeurig voorbeeldje uit het dagelijkse leven. Een ieder zou in deze situatie niets bijzonders herkennen. Toch is het voor mij ontzettend speciaal. En daarmee zeg ik niets teveel. Ik bedoel dan niet dat ik zo blij ben met de lekkere koffie op mijn werk, maar het idee dat ik tijdens dit gesprekje echt denk aan koffie en niet aan de "k" van koffie die ik moet uitspreken. Dat gevoel van vertrouwen in mijn spraak maakt zich langzamerhand steeds meer van mij meester. Ik begin steeds meer overtuigd te raken van mijn stellige wetenschap dat ik elk woord kan zeggen. Ik wist namelijk altijd al dat ik het kon, als ik alleen was en blijkbaar ook tijdens de basisweekenden. Ik wist wel dat ik vloeiend kon spreken. Ik stelde er alleen een voorwaarde aan. Er mocht niemand bij zijn. Met andere woorden: de luisteraar beïnvloedde mijn manier van spreken. Het is natuurlijk volslagen klinkklare onzin om degene tegen wie je spreekt zo belangrijk te maken, of zo bang te zijn van zijn of haar oordeel dat je ervan gaat stotteren. Dat doe je als je alleen bent toch ook niet? Ik ben in deze gedachte gesterkt door te bewijzen dat ik het wél kan. Tegen andere mensen, tegen bekenden en tegen vreemden. Dit heb ik gedaan door het toepassen en het vooral begrijpen van de Hausdörfer-methode. Ik heb mezelf moeten overtuigen. En overtuiging heb je nodig als je vloeiend wil spreken. Stotteren is namelijk altijd een uiting van onzekerheid of van ontmoediging. Zoals ik het kantoortje van mijn chef kwam binnengelopen, zo denk ik nu. Ik ben veranderd. Ik zeg meer, ik durf meer, ik uit me vaker en beter, ik denk op een andere manier en pieker vooral minder, ik heb een duidelijkere mening en durf deze naar voren te brengen, maar bovenal ben ik nu mezelf. En ik weet zeker dat iedereen met de juiste wil en doorzettingsvermogen dit ook kan bereiken. Lennart EVEN VOORSTELLEN... MARCEL SPRINGELKAMP Hierbij wil ik me graag voorstellen. Ik ben Marcel Springelkamp, ben 27 jaar en woon in Apeldoorn. Ik ben werkzaam als planner bij de Infanterie school van de landmacht in Harskamp. In januari 2001 heb ik de basiscursus bij Jan Heuvel gevolgd en zit vanaf september in het bestuur van de Stichting Natuurlijk Spreken waarbij ik me bezig hou met de zelfhulpweekenden. Ik heb al verschillende bestuursvergaderingen bijgewoond. Ik hoop dat ik je een keer ontmoet op een zelfhulpweekend. Marcel Springelkamp 5

6 OVERZICHT ZELFHULPGROEPEN Almelo: Theo Sas , Nieënhof 20, 8111 CA Heeten Amsterdam: Maarten Jurrjens, Belle van Zuylenlaan 12, 1902 PM Castricum, , Assen: Ellen Jager , Telglanden 14, 9407 JK Assen, Eindhoven: Frits Schalij , Gestelsestraat 58, 5615 LG Eindhoven, Heerenveen: René Haayes, , De Reling 31, 8447 EE Heerenveen, Leiden: Paul Blijboom , Roerstraat 84III, 1078 LS Amsterdam, Nijmegen: Lilian Briggeman, , Roosendaal: Esther van Alphen, , Rotterdam: Lennart Koning, , Schiebroekseweg 6, Bergschenhoek, Utrecht: Jeroen Neele (0346) , Zwanenkamp 1205, 3607 NT Maarssen, Winterswijk: Dennie Grotenhuis, (0544) , Mars 2, 7131 HH Lichtenvoorde, LEDEN GEZOCHT VOOR ZELFHULPGROEP NIJMEGEN De Hausdörfer zelfhulpgroep Nijmegen is op zoek naar nieuwe deelnemers. Daarom willen we langs deze weg iedereen die de Hausdörfer basiscursus gevolgd heeft of anderszins geïnteresseerd is in natuurspreken volgens Oscar Hausdörfer vragen contact op te nemen met Lilian Briggeman (adresgegevens achterin de nieuwsbrief). De zelfhulpgroep komt eens in de drie weken bij elkaar in een schoolgebouw van het ROC in Nijmegen. DATA ZELFHULPWEEKENDEN Op het moment van het opstellen van deze nieuwsbrief waren de data voor de zelfhulpweekenden nog niet bekend. De data van de zelfhulpweekenden worden kenbaar gemaakt op onze website www. en in "Voor Herhaal Vatbaar" van Demosthenes. Tip Een groep van vijf tweedejaars studenten Logopedie van de Fontys Hogeschool te Eindhoven heeft een website opgezet in het kader van een voorlichtingscampagne voor stotterende jongeren en jongeren die meer willen weten over stotteren. Ook Hausdörfer ontbreekt niet op deze site. De site is een bezoekje waard: NIEUWE FOLDER De tekst van de nieuwe folder van Stichting Natuurlijk Spreken is klaar. Deze folder moet nog gedrukt worden, maar is al wel te downloaden van onze website www. Donatie Bij deze Nieuwsbrief wordt een acceptgiro meegestuurd waarmee je de donatie voor 2004 kunt overmaken. Tref je geen acceptgiro aan, dan heb je volgens onze gegevens de donatie voor 2004 al eerder overgemaakt. Belgische donateurs ontvangen geen acceptgirokaart. Zij worden verzocht hun donatie over de maken op de girorekening van de SNS, zie hiernaast. Nieuwsbrief De nieuwsbrief verschijnt tweemaal per jaar (juni en december) en wordt aan alle donateurs van Stichting Natuurlijk Spreken toegezonden. Redactie: Marc Muntjewerff stichtingnatuurlijkspreken..nl Layout: Sjoerd Hiemstra Drukwerk en verzending: Sjoerd Hiemstra Oplage: 300 Bestuur van de stichting Voorzitter: Lilian Briggeman Tel.: (024) Secretaris: Frits Rietveld Diedenweg CP Wageningen (0317) Colofon Penningmeester: Lucas Loopers Heklanden PL Assen Tel./fax: (0592) Bestuurslid zelfhulpgroepen: René Hooijman tel: (0487) Bestuurslid zelfhulpweekenden: Marcel Springelkamp tel: (06) Bestuurslid p.r.: Marc Muntjewerff tel.: (026) Website www. Girorekening t.n.v. Stichting Natuurlijk Spreken Heklanden PL Assen 6

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen 14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Pumadrivers nieuwsbrief 3/2011

Pumadrivers nieuwsbrief 3/2011 Pumadrivers nieuwsbrief 3/2011 Van de voorzitter Ik heb in de eerste nieuwsbrief van dit jaar gezegd dat er nieuws moet zijn voor een nieuwe nieuwsbrief En nieuws hebben we zeker weer. Nieuwe bestuursleden

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden zijn ouders hem, maar alle andere konijntjes noemden

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

Apostolische rondzendbrief

Apostolische rondzendbrief oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de

Nadere informatie

Borstkanker ''Angst voor het onbekende''

Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Ellen Wagter-Streep Schrijver: Ellen Wagter-Streep ISBN: 9789402129663 Ellen Wagter-Streep Inhoud Inhoud... 05 Voorwoord...

Nadere informatie

N I E U W S B R I E F J A A R G ANG 4 NUMMER 2

N I E U W S B R I E F J A A R G ANG 4 NUMMER 2 N I E U W S B R I E F J A A R G ANG 4 NUMMER 2 Van de voorzitter Oscar Hausdörfer is springlevend, daar kan niemand iets tegenin brengen, hijzelf het allerminst. Kijk maar naar de vele zelfhulpactiviteiten

Nadere informatie

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo. Relaties HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.org Relaties kunnen een belangrijke rol spelen bij het omgaan

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

DAMstenen voor het dagelijks LEVEN

DAMstenen voor het dagelijks LEVEN Voorwoord Verschijnt september 2013 DAMstenen voor het dagelijks LEVEN Allerdaagse overdenkingen voor het dagelijks leven Daar ligt het dan. Een boekje met dagelijkse overdenkingen. Noem het maar tegeltjeswijsheden.

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Beertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2

Beertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 Beertje Anders Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 H. Vos Beertje Anders Wat zonlicht is voor bloemen, is een glimlach voor een beer. Beertje Anders en Beertje Bruin gaan bij oma spelen. Het was maar even

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

Bijlage 4.2.2 Vragenlijst voor stotterende kinderen

Bijlage 4.2.2 Vragenlijst voor stotterende kinderen Bijlage 4.2.2 Vragenlijst voor stotterende kinderen bussum 2011 Wij wijzen erop dat het gebruik van de bijlagen bedoeld is voor de praktijk van de therapeut die de in het boek Stotteren: van theorie naar

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

VERSJES: Mourik lou VADERDAG. Lieve papa, kom eens even met uw hoofd heel dicht bij mij. k wil u graag een zoentje geven en u krijgt daar nog wat bij!

VERSJES: Mourik lou VADERDAG. Lieve papa, kom eens even met uw hoofd heel dicht bij mij. k wil u graag een zoentje geven en u krijgt daar nog wat bij! VERSJES: Mourik lou VADERDAG Lieve papa, kom eens even met uw hoofd heel dicht bij mij. k wil u graag een zoentje geven en u krijgt daar nog wat bij! t Is geen zakdoek of sigaren, t is een heel, heel ander

Nadere informatie

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.

Nadere informatie

Preek Psalm 78:1-8 20 september 2015 In het spoor van Opening winterwerk Spiegelbeeld I

Preek Psalm 78:1-8 20 september 2015 In het spoor van Opening winterwerk Spiegelbeeld I Preek Gemeente van Christus, De mooiste dingen in het leven kun je niet als erfernis wegschenken Let er maar eens op. De belangrijkste dingen zijn geen erfstuk. Zeker, je kunt mooie spulletjes erven. Of

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

1Help: faalangst! 1.1 Verkenningen

1Help: faalangst! 1.1 Verkenningen 11 1Help: faalangst! Karel heeft moeite met leren. Dat zal wel faalangst zijn! zegt iemand. Een gemakkelijk excuus, want Karel is wel erg snel klaar met zijn huiswerk. Ellen, die ook moeite heeft met leren,

Nadere informatie

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer -

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon Beste lezer, Ik hoop dat jouw doorzettingsvermogen

Nadere informatie

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar

Nadere informatie

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet ik? Houd je spreekbeurt over GGNet 1 Houd je spreekbeurt over GGNet Krijg je zelf hulp van GGNet Jeugd? Of je vader/moeder/broer(tje)/zus(je) of iemand anders die je kent? Werkt één van je ouders bij GGNet?

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind.

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind. Tekst: opening Helpdesk Welkom dames en heren, Het doet mij goed om te zien dat er zo veel mensen op deze feestelijke opening van de Helpdesk zijn afgekomen. Dat betekent dat er veel interesse voor is.

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Je bent jong en je wilt wat!

Je bent jong en je wilt wat! Je bent jong en je wilt wat! Logisch, je voelt je geen sukkel. Je bent jong, je zit vol energie en je wilt eruit halen wat er uit dit leven te halen valt. Plezier maken, feesten en doen waar je zin in

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

Vanjezelfhouden.nl 1

Vanjezelfhouden.nl 1 1 Kan jij van jezelf houden? Dit ontwerp komt eigenlijk altijd weer ter sprake. Ik verbaas mij erover hoeveel mensen er zijn die dit lastig vinden om te implementeren in hun leven. Veel mensen willen graag

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

zomer Vakantie zomer

zomer Vakantie zomer NieuwsBrief nr.3, 2011 Naar Binnen Beste lezer, Het is weer tijd voor de zomer. In het midden van Nederland is afgelopen week de zomervakantie begonnen. De kinderen hebben zes weken geen school. Zes weken

Nadere informatie

OOGGETUIGE. Johannes 20:30-31

OOGGETUIGE. Johannes 20:30-31 1 januari OOGGETUIGE Johannes 20:30-31 Een nieuw jaar ligt voor ons. Wat er gaat komen, weten we niet. Al heb je waarschijnlijk mooie plannen gemaakt. Misschien heb je goede voornemens. Om elke dag uit

Nadere informatie

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les twee Welkom bij les twee van deze e-cursus waarin we je willen laten zien hoe je groter kunt worden zodat je problemen

Nadere informatie

Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag lijden voor de Kerk van Jezus Christus

Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag lijden voor de Kerk van Jezus Christus AVONDMAALSVIERING KONINGSKERK 13-09 - 2009 door ds. L. Krüger Schriftlezing: Koloss. 1: 24-29 (NBV) Ik ben blij dat ik nu voor u lijd Ik ben blij dat ik voor mijn geloof mag lijden Ik ben blij dat ik mag

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

De viool en de gitaar en de dwarsfluit.

De viool en de gitaar en de dwarsfluit. De viool en de gitaar en de dwarsfluit. Er was is een vrouw die had een familie. De familie heette de viool. Ze had 2 baby violen en 2 zussen en 1 moeder en vader.,maar toen ze bij ons kwamen was pa niet

Nadere informatie

Blok 1 - Introductie

Blok 1 - Introductie Reflectie jaar 1 Algemeen Aan het begin van het eerste jaar kwamen een hoop nieuwe dingen op mij af. Na een jaar reizen had ik veel zin om aan de studie Voeding en Diëtetiek te beginnen en was erg benieuwd

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

POP. Persoonlijk ontwikkelingsplan. Robin van Heijningen

POP. Persoonlijk ontwikkelingsplan. Robin van Heijningen 1 POP Persoonlijk ontwikkelingsplan Robin van Heijningen 2 POP Persoonlijk ontwikkelingsplan Robin van Heijningen Hillegom 17 oktober 2013 Schoonderbeek Installatietechniek 3 Persoonlijk ontwikkelingsplan

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

ecourse Moeiteloos leren leidinggeven

ecourse Moeiteloos leren leidinggeven ecourse Moeiteloos leren leidinggeven Leer hoe je met minder moeite en tijd uitmuntende prestaties met je team bereikt 2012 Marjan Haselhoff Ik zou het waarderen als je niets van de inhoud overneemt zonder

Nadere informatie

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING CASUS: AMINA Alle vrijheid die ik in Turkije had verdwijnt. Ik voelde me opgesloten en depressief. Toen ik mijn man leerde kennen ben ik misschien te veel van dingen uitgegaan en heb ik te weinig gevraagd.

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Enquête stichting Parentes Zoetermeer

Enquête stichting Parentes Zoetermeer Enquête stichting Parentes Zoetermeer In de afgelopen weken hebt u de mogelijkheid gehad om d.m.v. onze enquête uw stem te laten horen over diverse punten die spelen binnen onze stichting Parentes. In

Nadere informatie

Beste lezer, NIEUWSBRIEF Nr. 14-3 e JAARGANG uitgave nr. 4 van 2014 opmaak: 29 mei 2014

Beste lezer, NIEUWSBRIEF Nr. 14-3 e JAARGANG uitgave nr. 4 van 2014 opmaak: 29 mei 2014 NIEUWSBRIEF Nr. 14-3 e JAARGANG uitgave nr. 4 van 2014 opmaak: 29 mei 2014 info@heemkunde-margraten.nl www.heemkunde-margraten.nl Verenigingslokaal: Rijksweg 68 Margraten (naast feestzaal het Kroontje

Nadere informatie

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden, September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst Hallo mede dierenvrienden, Na mijn indrukwekkende reis naar India, is mij gevraagd om een kort verhaaltje

Nadere informatie

Inspirerend Presenteren

Inspirerend Presenteren Inspirerend Presenteren Door Kai Vermaas & Charis Heising Bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla Inleiding Wil je leren hoe jij een presentatie kunt geven waar je zeker bent van je verhaal? En

Nadere informatie

Participatief leiderschap. Hoe leid je een samenwerkingsverband?

Participatief leiderschap. Hoe leid je een samenwerkingsverband? Participatief leiderschap Hoe leid je een samenwerkingsverband? Mr. Drs. Lucien Stöpler Justice in Practice December 2014 Participatief leiderschap: Hoe leid je een samenwerkingsverband? 2014 Justice in

Nadere informatie

GEZONDER WORDEN, ZIJN & BLIJVEN MET NLP

GEZONDER WORDEN, ZIJN & BLIJVEN MET NLP GEZONDER WORDEN, ZIJN & BLIJVEN MET NLP Voor iedereen die: Gezonder wil eten Wil stoppen met schadelijke verslavingen Meer wil bewegen Minder stress en meer ontspanning wil Inclusief werkboek Leopoldstraat

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

- 21 INSPIRERENDE QUOTES VOOR LEERKRACHTEN -

- 21 INSPIRERENDE QUOTES VOOR LEERKRACHTEN - Beste collega, Ik houd van quotes. Zoals je misschien wel weet, plaats ik dagelijks waardevolle tips, verhalen, video s en quotes op mijn Facebookpagina: www.fb.com/positiefleren.nl Ik merk dat ik veel

Nadere informatie

Het instappen in de Paranormale Wereld

Het instappen in de Paranormale Wereld Het instappen in de Paranormale Wereld Eerste druk, 2014 2014 Johanna de Vos isbn: 9789048432189 nur: 728 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming van deze

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

DE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?.

DE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?. DE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?. Amersfoort, 21 augustus 2007 John van den Hout Geachte aanwezigen, Toen ik me voorbereidde om voor u dit verhaal te houden, was mijn eerste gedachte: Wat

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

Suzanne Peters. Blijf bij me! liefdesroman

Suzanne Peters. Blijf bij me! liefdesroman Suzanne Peters Blijf bij me! liefdesroman Hoofdstuk 1 Katja belde aan bij het huis. Ze vond het toch wel erg spannend. Het was de tweede keer dat ze op visite ging bij de hondenfokker en deze keer zou

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

Zingeving op MAAT. Wat zijn de effecten van aandacht voor levensvragen en hoe meet je dat?

Zingeving op MAAT. Wat zijn de effecten van aandacht voor levensvragen en hoe meet je dat? Zingeving op MAAT Wat zijn de effecten van aandacht voor levensvragen en hoe meet je dat? Hoe maken we het hard? Aandacht voor levensvragen en ouderen in zorg en welzijn Expertisenetwerk Levensvragen en

Nadere informatie

Masters hangen aan Eelco's lippen...

Masters hangen aan Eelco's lippen... Masters hangen aan Eelco's lippen... De spanning voor het WK-Masters in Lyon loopt bij de deelnemers aan Project 2015 al danig op. Daarom hebben we Eelco gevraagd of hij een keer met ons wilde praten over

Nadere informatie

Vertrouwen. Margriet Ledin-de Hoop. Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer

Vertrouwen. Margriet Ledin-de Hoop. Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer Vertrouwen Margriet Ledin-de Hoop Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer Inhoudsopgave Woord vooraf 6 1. Op reis 8 2. Spring! 15 3. Ver weg of heel dichtbij? 24 4. Actief afwachten 32 5. In vertrouwen keuzes

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

DETENTIE EN HET GEZIN

DETENTIE EN HET GEZIN DETENTIE EN HET GEZIN klachten en krachten 7 november 2014, Veenhuizen Hans Barendrecht, db mijn zoontje heeft veel vragen, maar ík ook. praktijk als wetenschap geloof in herstel voor mensen die achter

Nadere informatie

Impressies uit Apeldoorn

Impressies uit Apeldoorn Impressies uit Apeldoorn We beleefden afgelopen woensdag een avond met een ster. Twee mensen uit het Israëlische dorp Neve Shalom Wahat al-salam (oase van vrede) lieten ons in een adembenemende presentatie

Nadere informatie

Irma Steenbeek VERSTAG

Irma Steenbeek VERSTAG Irma Steenbeek VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

De vrouw van vroeger (Die Frau von früher)

De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Roland Schimmelpfennig De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Vertaling Tom Kleijn Personen FRANK, midden veertig CLAUDIA, zijn vrouw ROMY VOGTLÄNDER ANDI, zoon van Frank en Claudia TINA, Andi's vriendin

Nadere informatie

Lekker Slapen kun je Leren

Lekker Slapen kun je Leren Lekker Slapen kun je Leren Meer rust uit je slaap & energie in je dag Een uitgerust persoon telt voor twee! Inhoudsopgave Voorwoord blz. 3 Inleiding blz. 5 1. Slaap: Facts & Fiction blz. 7 2. Wat spook

Nadere informatie

Almelo, 8 juli 2015. En dat is niet zo makkelijk voor iedereen want de meeste kinderen zijn gewend aan school, vrienden, azc, enz, enz.

Almelo, 8 juli 2015. En dat is niet zo makkelijk voor iedereen want de meeste kinderen zijn gewend aan school, vrienden, azc, enz, enz. Almelo, 8 juli 2015 Onderwerp: Moeilijk verhuizen! Beste heer/mevrouw Ik ben (...) Ik ben 14 jaar oud. Ik woon met mijn ouders en mijn 2 kleine broertjes in azc Almelo. In deze vakantie moeten er ongeveer

Nadere informatie

Gedwongen opname met een IBS of RM *

Gedwongen opname met een IBS of RM * Gedwongen opname met een IBS of RM * Informatie voor cliënten Onderdeel van Arkin Inleiding In deze folder staat kort beschreven wat er gebeurt als u gedwongen wordt opgenomen. De folder bevat belangrijke

Nadere informatie

Ondernemerschapsblokkades

Ondernemerschapsblokkades Ondernemerschapsblokkades Wat houdt je tegen om je droom werkelijkheid te laten worden? En hoe los je dat op? 7 tips om in actie te komen! Samengesteld door Willemijn Lau Hoi toekomstig professional, Wat

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Training: Mindfulness. 22 september 2015 NOG 1 PLEK! 23 september 2015 NOG PLEK! 1 december 2015 start extra training

Training: Mindfulness. 22 september 2015 NOG 1 PLEK! 23 september 2015 NOG PLEK! 1 december 2015 start extra training Training: Mindfulness 22 september 2015 NOG 1 PLEK! 23 september 2015 NOG PLEK! 1 december 2015 start extra training Waarom? Leven in deze hectische tijd vraagt veel van ons dat maakt dat we ons vaak uitgeput

Nadere informatie

Dam tot Damloop. Fédération Française de la Cardiologie

Dam tot Damloop. Fédération Française de la Cardiologie Kit Fondsenwerving De Mobilisation Kit Dam tot Damloop Fédération Française de la Cardiologie Loop voor een goed doel! Deelname aan dit evenement is natuurlijk op zichzelf al een geweldige prestatie, maar

Nadere informatie

'Vrede voor jou, hierheen gekomen' (Geroepen om te zingen, nr. 15) 'Hij kent je bij je naam'. (internet) http://www.youtube.com/watch?

'Vrede voor jou, hierheen gekomen' (Geroepen om te zingen, nr. 15) 'Hij kent je bij je naam'. (internet) http://www.youtube.com/watch? Liturgie Jongerenviering op 10 juni 2012 Protestantse Kerk in Wehl Welkom Anneke We begroeten elkaar met het zingen van: 'Vrede voor jou, hierheen gekomen' (Geroepen om te zingen, nr. 15) Thema van de

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk Dalfsen ARGO BV 2014 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Dalfsen zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B1 nr. 4)

Luisteren: muziek (B1 nr. 4) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk

Nadere informatie

Nieuwsbrief januari 2011 nr.68 Pagina 1 van 5

Nieuwsbrief januari 2011 nr.68 Pagina 1 van 5 Nieuwsbrief nr. 68 jaargang 7 januari 2011 Hallo allemaal, Om te beginnen wil de redactie van de nieuwsbrief jullie een goed, gezond en sportief 2011 wensen. We hopen dat alle goede voornemens uit gaan

Nadere informatie