Stichting Pensioenfonds Achmea Personeel. Jaarverslag 2005

Transcriptie

1 Stichting Pensioenfonds Achmea Personeel Jaarverslag 2005

2

3 Inhoudsopgave Bestuursverslag Voorwoord Belangrijke cijfers Statutaire colleges Omschrijving pensioentermen Verslag van het bestuur Profiel SPAP Bestuursvergaderingen Inhoud van de pensioenregeling Ontwikkelingen in aantal verzekerden Algemene ontwikkelingen op pensioengebied Beheersing van de risico s Slotopmerking 35 Jaarrekening Balans per 31 december Staat van baten en lasten over Kasstroomoverzicht Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 42 5 Toelichting op de balans per 31 december Toelichting op de staat van baten en lasten over Overige gegevens 54

4

5 Bestuursverslag 2005

6

7 1.1 Voorwoord Met genoegen brengen wij u hierbij verslag uit over het boekjaar 2005: het eerste boekjaar van het fonds. Dit verslag bevat de uitkomsten van het financiële beheer, alsmede de actuariële analyse van het resultaat. In het verslag zijn naast de facetten van de eigen pensioenregeling ook belangrijke ontwikkelingen op pensioengebied aangegeven. Tevens zijn in dit jaarverslag gegevens opgenomen over het tijdelijk ouderdomspensioen, in verband met de samenhang daarvan met de pensioenregeling. De wijze van verslaglegging is conform de bepalingen in Titel 9 Boek 2 BW, alsmede conform de Richtlijn verslaglegging pensioenfondsen die onder verantwoordelijkheid van de Raad voor de Jaarverslaggeving is opgesteld. Naast het publicitair jaarverslag verschijnen tevens de jaarstaten over het boekjaar Het publicitair verslag is op verzoek verkrijgbaar bij het bestuurssecretariaat te Apeldoorn. G.H.J. van Arkel, voorzitter A.M. de Graaf, secretaris

8

9 1.2 Belangrijke cijfers (Bedragen in duizenden euro s) 2005 Aandeel herverzekeraar in technische voorzieningen Reserves Bijdrage werkgever en werknemers Uitgekeerde pensioenen Herverzekeringspremies en -koopsommen Pensioenopbouw LOP Pensioenopbouw TOP 2% per dienstjaar 1,75% per dienstjaar Aantallen Deelnemers Slapers Gepensioneerden* 315 Totaal Franchise Indexatie pensioenen** Op basis van loonindex 0,00% Op basis van prijsindex 0,82% *) excl. gepensioneerden met een arbeidsongeschiktheidspensioen. **) De indexatie van pensioenaanspraken is voorwaardelijk: er is geen recht op indexatie en het is niet zeker en/of in hoeverre in de toekomst een indexatie zal plaatsvinden.

10 10

11 1.3 Statutaire colleges Bestuur Het bestuur van het pensioenfonds bestaat uit tien bestuursleden. Vijf leden worden aangewezen door de werkgever en vijf bestuursleden worden gekozen op basis van door de centrale ondernemingsraad te houden verkiezingen. Zowel deelnemers als gepensioneerden komen in aanmerking voor de benoeming tot werknemersbestuurslid. Daarnaast kent het fonds drie plaatsvervangende bestuursleden. Deze bestuursleden worden eveneens door de centrale ondernemingsraad benoemd. Bestuursleden en plaatsvervangende bestuursleden hebben een zittingstermijn van vier jaar. Eén van de leden die door de werkgever zijn benoemd wordt als voorzitter aangewezen. De door de centrale ondernemingsraad benoemde bestuursleden kiezen uit hun midden een secretaris. Eind 2005 bestond het bestuur uit de volgende personen: Werkgeverszijde Werknemerszijde G.H.J. van Arkel, voorzitter A.M. de Graaf, secretaris J.R.P. van den Brink, mevrouw W.B. Sieders-Hagenbeek, plv. voorzitter plv. secretaris G.N. Koelemeij mevrouw J. van der Kamp W.N. Paanakker M.R. Bührs J.P. Rekker W.A. Stegink J. Posthumus (1e plaatsvervanger) W.J. Koek (2e plaatsvervanger) C. Spruyt (3e plaatsvervanger) Accountant Actuaris KPMG Accountants N.V. Hewitt Associates B.V. Rijnzathe 14 Weenahuis 3454 PV DE MEERN Weena CK ROTTERDAM Verzekeraar Achmea Pensioen- en Pensioenbureau Levensverzekering N.V. Achmea Human Resources Prins Willem Alexanderlaan 651 Postbus NB APELDOORN 8000 AA ZWOLLE Secretariaat Achmea Pensioenen Postbus HC APELDOORN Het bestuur draagt zorg voor het (dagelijks) beleid van het pensioenfonds. Het pensioenfonds wordt door de voorzitter tezamen met de secretaris of hun plaatsvervangers in en buiten rechte vertegenwoordigd. 11

12 12 Jaarverslag Pensioen

13 1.4 Omschrijving pensioentermen Ter verduidelijking van het jaarverslag worden enkele technische pensioentermen verklaard. Voor een volledig overzicht van alle technische pensioentermen wordt naar het reglement van het fonds verwezen. Deelnemer De werknemer op wie de Achmea CAO van toepassing is of de werknemer waarbij deelname aan de pensioenregeling van het fonds bij arbeidsovereenkomst is overeengekomen. Loonindexcijfer De index van de Achmea CAO-lonen en omvat de salarisontwikkeling die geldt voor de salarisschaalbedragen zoals opgenomen in de CAO voor het voorafgaande kalenderjaar. Nabestaandenpensioen Het pensioen dat de nabestaande van de deelnemer ontvangt indien de (gewezen) deelnemer is overleden. Franchise Een bedrag waarover geen pensioen wordt opgebouwd, omdat geacht wordt dat de AOW in dat deel voorziet. De hoogte van de franchise voor het levenslang ouderdomspensioen bedraagt , en wordt jaarlijks aan de salarisontwikkeling aangepast, voor het eerst op 1 januari Gewezen deelnemer De deelnemer wiens deelnemerschap anders dan door overlijden of pensionering is beëindigd en aanspraken jegens het fonds heeft. Gepensioneerde De (gewezen) deelnemer die op grond van het reglement een uitkering van tijdelijk of levenslang pensioen geniet. Herverzekeraar Achmea Pensioen- en Levensverzekeringen N.V. Levenslang ouderdomspensioen Het pensioen dat de (gewezen) deelnemer van het fonds ontvangt vanaf 65-jarige leeftijd tot aan zijn overlijden. Pensioengrondslag Het pensioengevend salaris voor het levenslang ouderdomspensioen, verminderd met een franchise. Pensioendatum De pensioendatum en/of de eerdere of latere, door de deelnemer zelf gekozen datum, binnen de in het reglement bepaalde grenzen. Pensioenrichtdatum De eerste dag van de maand waarin de (gewezen) deelnemer de 62-jarige leeftijd bereikt. Premievrije aanspraken Het pensioen dat bij beëindiging van een deelneming door ontslag wordt meegegeven op basis van de doorgebrachte deelnemerstijd. Prepensioen De prepensioenregeling is bedoeld om de vut-regeling te vervangen. Het prepensioen is een tijdelijke uitkering die eindigt op de pensioendatum (= 65 jaar). 13

14 Rekenrente De gebruikelijke rente (4%, dan wel 3%) waarmee bij de vaststelling van de voorziening verzekeringsverplichtingen rekening wordt gehouden. Tijdelijk ouderdomspensioen Het pensioen dat de (gewezen) deelnemer ontvangt vanaf de pensioendatum tot de 65-jarige leeftijd, of tot aan zijn overlijden. Gustav Mahler Toeslag op pensioen Verhoging van ingegane en premievrije pensioenen. 14

15 muziek is de stilte tussen twee noten Claude Debussy 15

16 16

17 1.5 Verslag van het bestuur Profiel SPAP Het Pensioenfonds Achmea Personeel stelt zich ten doel het uitkeren van oudedags- en arbeidsongeschiktheidspensioen aan deelnemers en gewezen deelnemers, alsmede nabestaandenpensioen aan hun nagelaten betrekkingen. De pensioenregeling is van toepassing op alle medewerkers in dienst van Achmea Personeel B.V., met uitzondering van de werknemers werkzaam in de business unit Zorg. Op deze werknemers is de pensioenregeling van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars (SBZ) van toepassing. Pensioenaanspraken worden opgebouwd volgens het middelloonsysteem. De opbouw van de rechten is gebaseerd op een pensioengrondslag, berekend op het salaris minus een loongeïndexeerde franchise. De pensioenpremies worden berekend met een percentage van de pensioengrondslag. Het fonds is een zogenaamd volledig herverzekerd fonds en neemt deel in de solidaire portefeuille van de verzekeraar. Dit betekent dat de verzekeraar de verzekeringstechnische risico s draagt. Het Pensioenfonds besteedt de verzekerdenadministratie uit. Hiertoe heeft het fonds met Achmea Pensioen- en Levensverzekeringen N.V. een verzekeringsovereenkomst gesloten. Het niveau van de dienstverlening is in een Service Level Agreement verwoord. De uitvoering, bewaking en coördinatie van de dagelijkse gang van zaken wordt onder verantwoordelijkheid van het bestuur gedaan door het Pensioenbureau HR van Achmea. Het pensioenbureau draagt zorg voor de advisering van het bestuur over de uitvoering van de pensioenregeling, alsmede bewaking en coördinatie van de door het bestuur aan derden opgedragen taken. De secretariële ondersteuning van het bestuur wordt door de ambtelijk secretaris verricht Bestuursvergaderingen Het Pensioenfonds Achmea is op 1 januari 2005 opgericht. Het bestuur is reeds op 8 december 2004 voor het eerst in vergadering bijeengekomen. Vervolgens heeft op 16 en 17 februari 2005 een tweedaagse bijeenkomst plaatsgevonden waarin nader is ingegaan op allerlei aspecten die samenhangen met het besturen van een pensioenfonds. Tijdens deze en de in 2005 gehouden reguliere bestuursvergaderingen die op 24 maart, 8 juni, 27 september en 1 december hebben plaatsgevonden, zijn, voor zover niet elders in dit verslag is beschreven, de volgende onderwerpen besproken. Functies binnen het bestuur Tijdens de eerste vergadering op 8 december 2004 heeft de installatie van het bestuur plaatsgevonden, alsmede de benoemingen. Het bestuur heeft op voordracht van de werkgever de heer G.H.J. van Arkel tot voorzitter benoemd. De heer J.R.P. van den Brink is als plaatsvervangend voorzitter aangewezen. Wat de werknemersgeledingen betreft is besloten de heer A.M. de Graaf tot secretaris van het fonds te benoemen en mevrouw W.B. Sieders-Hagenbeek te benoemen tot plaatsvervangend secretaris. De voorzitter en secretaris of hun plaatsvervangers voeren het dagelijks beleid van het fonds. Zij vertegenwoordigen het fonds in en buiten rechte. 17

18 Statuten en pensioenreglement De inhoud van de pensioenregeling wordt door partijen die betrokken zijn bij het arbeidsvoorwaardenoverleg, vastgesteld. Het is aan het bestuur van het fonds deze afspraken in het pensioenreglement vast te leggen. Het bestuur is bevoegd de statuten en het reglement te wijzigen, maar heeft daartoe wel de instemming van de werkgever en de centrale ondernemingsraad nodig. Het bestuur heeft in de vergadering van 8 december 2004 de statuten vastgesteld. Dit was nodig om het fonds op 1 januari 2005 te kunnen oprichten. In de tweedaagse bijeenkomst op 16 en 17 februari 2005 is vervolgens het reglement vastgesteld. De hoofdlijnen van de pensioenregeling worden in het hoofdstuk hierna beschreven. Actuariële en Bedrijfstechnische Nota (ABTN) Pensioenfondsen moeten werken volgens een ABTN. Hierin zijn onder meer de financiële opzet van een pensioenfonds en de grondslagen waarop deze berust, gemotiveerd omschreven. Het bestuur heeft tijdens het verslagjaar de ABTN opgesteld en aan de toezichthouder (DNB) overlegd. Financieringsovereenkomst Het financieren van de pensioenverplichtingen is een zaak tussen werkgever en het pensioenfonds. De financieringsovereenkomst is tijdens het verslagjaar geformaliseerd. Administratieve organisatie en interne beheersing Het pensioenfonds besteedt de verzekerdenadministratie en het beheer van het vermogen van het fonds uit aan de verzekeraar. Hiertoe heeft het bestuur tijdens het verslagjaar een offerte van de verzekeraar ontvangen. Het bestuur heeft met de offerte van de verzekeraar ingestemd. Het formaliseren van de afspraken met Achmea Pensioen- en Levensverzekering N.V. vindt plaats in een verzekeringsovereenkomst. Deze overeenkomst zal in de loop van 2006 worden gesloten. Tijdens het verslagjaar heeft het bestuur met de verzekeraar afspraken gemaakt over het niveau van de dienstverlening. Deze afspraken zijn vastgelegd in een Service Level Agreement. Periodiek wordt administratief overleg gevoerd met de verzekeraar. In dit overleg worden de lopende uitvoeringszaken besproken en worden bijzonderheden met betrekking tot de uitvoering van het reglement doorgenomen. Organisatie van het fonds Het bestuur heeft het Pensioenbureau HR gevraagd om de dagelijkse gang van zaken van het fonds te behartigen. De pensioenregeling (volledig herverzekerd in de solidaire portefeuille) is bij Achmea Pensioen- en Levensverzekering N.V. ondergebracht. Het met de verzekeraar afgesloten contract heeft een looptijd van vijf jaar. Hewitt Associates is aangewezen als actuaris van het fonds en de accountant van het fonds is KPMG Accountants. Het fonds heeft besloten zich aan te sluiten bij de koepel van ondernemingspensioenfondsen, de Stichting voor Ondernemingspen sioenfondsen. Het besturen van het pensioenfonds Omdat het Pensioenfonds Achmea Personeel tijdens het verslagjaar is opgericht, heeft het bestuur besloten zich over een aantal aspecten te buigen die samenhangen met het goed besturen van een pensioenfonds. Tijdens de op 16 en 17 februari 2005 gehouden pensioentweedaagse heeft het bestuur uitvoerig gesproken over een aantal vraagstukken die daarmee samenhangen. Het bestuur heeft onder meer gesproken over de eisen die de Pensioen- en spaarfondsenwet in dit verband stelt. Tevens heeft het bestuur gesproken over een aantal specifieke onderwerpen, waarvan een aantal daarvan hierna worden besproken. Deskundigheidsplan In het kader van de ontwerprichtlijnen voor goed pensioenfondsbestuur die elders in dit verslag worden besproken zijn ook bepalingen opgenomen 18

19 ten aanzien van de deskundigheid van de bestuursleden. Het bestuur is van mening dat duidelijkheid over de vereiste deskundigheid van bestuurders van groot belang is. In dit kader heeft het bestuur een deskundigheidsplan opgesteld. Onderdeel van dit plan is een deskundigheidsmatrix waarin de mate van deskundigheid van de bestuursleden met betrekking tot de diverse vakgebieden duidelijk inzichtelijk wordt gemaakt. Om de algemene kennis op peil te houden en te verrijken en om op de hoogte te blijven van de algemene ontwikkelingen op pensioengebied heeft het bestuur besloten zich periodiek gezamenlijk te laten bijscholen. Tevens heeft het bestuur besloten, voor zover dit gewenst wordt geacht, zich individueel te laten bijscholen op specifieke onderwerpen. Communicatie Eén van de terreinen waarop het bestuur heeft besloten expliciet beleid te willen maken betreft het onderwerp communicatie. Het bestuur heeft haar ambitie uitgesproken op dit gebied een voortrekkersrol te vervullen en daarmee een voorbeeldfunctie te verkrijgen voor andere (Achmea) pensioenfondsen. Tijdens een van de bestuursvergaderingen heeft het bestuur de aanzet gegeven voor het nog vast te stellen communicatiebeleid. Het bestuur heeft de intentie uitgesproken, uiteraard na een zorgvuldige afweging van kosten en effectiviteit, zoveel mogelijk verschillende soorten communicatiemiddelen in te zetten. Harmonisatiedossiers / pensioenprojecten Het pensioenfonds heeft in het verslagjaar een aantal harmonisatiedossiers onder haar aandacht gehad. Het gaat hier om groepen werknemers die afkomstig zijn uit bedrijven of bedrijfsonderdelen waarop een andere dan de Achmea-CAO van toepassing is en overgaan naar Achmea Personeel B.V. en zodoende, ook voor wat de pensioenregeling betreft, met ingang van 1 januari 2006, onder de werkingssfeer van de Achmea-CAO komen te vallen. Om te voorkomen dat werknemers er als gevolg van de overgang naar de nieuwe Achmea-CAO op achteruit gaan, worden afspraken gemaakt. Deze afspraken gelden ook ten aanzien van de overgangsbepalingen van de (nieuwe) pensioenregeling. Achmea HR heeft tijdens het verslagjaar harmonisatietrajecten van een aantal bedrijven begeleid. Dit betreft Arbo Management Groep, Arbo Groep Gak, Argonaut, Levob, voormalig AXA Zorg en voormalig Royal & SunAlliance. Het Pensioenbureau van HR is nauw betrokken geweest bij deze trajecten voor wat betreft het harmoniseren van het pensioen van de betrokken medewerkers. Nieuwe pensioenregeling Als gevolg van de Wet aanpassing fiscale behandeling vut/prepensioen en de introductie van de levensloopregeling (de Wet VPL), moest de pensioenregeling worden aangepast. Zoals eerder in dit verslag opgemerkt, wordt de inhoud van de pensioenregeling bepaald door partijen betrokken bij het CAO-overleg. Het is aan het bestuur de inhoud van de regeling in het reglement vast te leggen. Daarnaast is het de taak van het bestuur voor een adequate communicatie zorg te dragen. Tijdens het verslagjaar heeft een aantal voorlichtingsbijeenkomsten plaatsgevonden over de nieuwe pensioenregeling die ook geldt voor medewerkers van Levob, Axa Zorg, Achmea Arbo en Argonaut. Een uitgebreide toelichting over de inhoud van de nieuwe pensioenregeling zal in het jaarverslag over het jaar 2006 worden opgenomen. Techniek is communicatie: deze twee zijn voor componisten synoniem Leonard Bernstein 19

20 1.5.3 Inhoud van de pensioenregeling Hieronder zijn de belangrijkste kenmerken van de pensioenregeling opgenomen zoals die gold in Pensioensysteem Levenslang ouderdomspensioen ( Middelloon) Tijdelijk ouderdomspensioen (Eindloon) Pensioenrichtleeftijd De eerste van de maand waarin de deelnemer de leeftijd van 62 jaar bereikt en/of de eerdere of latere door de deelnemer zelf gekozen datum, binnen de door het reglement aangegeven grenzen. Pensioengevend salaris Levenslang ouderdomspensioen 12 maal het vaste maandsalaris plus vakantietoeslag, eindejaarsuitkering en overige vaste toeslagen, voor zover van toepassing, vermeerderd met variabele inkomensbestanddelen. Tijdelijk ouderdomspensioen 12 maal het vaste maandsalaris plus vakantietoeslag, eindejaarsuitkering en overige vaste toeslagen, voor zover van toepassing, vermeerderd met het gemiddelde van de variabele inkomensbestanddelen van de afgelopen vijf jaar. Franchise De franchise bedraagt op 1 januari ,. De franchise wordt jaarlijks aangepast. Hierbij wordt in principe de algemene salarisontwikkeling bij de werkgever gevolgd. Pensioengrondslag Pensioengevend salaris minus franchise. Levenslang ouderdomspensioen Per deelnemingsjaar 2% van de in het jaar geldende pensioengrondslag. Tijdelijk ouderdomspensioen Per deelnemingsjaar 1,75% van het laatst vastgestelde pensioengevend salaris. Indexatie Ouderdomspensioenen actieven (inclusief arbeidsongeschikten) Algemene loonontwikkeling bij de werkgever (onvoorwaardelijk) Ouderdomspensioenen niet actieven Prijsontwikkeling (voorwaardelijk) Arbeidsongeschiktheidspensioenen Algemene loonontwikkeling bij de werkgever (onvoorwaardelijk) Op te bouwen pensioensoorten Levenslang Ouderdomspensioen Tijdelijk ouderdomspensioen Nabestaandenpensioen (inclusief opslag voor Wezenpensioen) Pensioenen op risicobasis Tijdelijk nabestaandenpensioen Arbeidsongeschiktheidspensioen 20

21 Opbouwperiode Vanaf aanvang deelnemerschap, doch niet voor 1 januari 2000, tot de pensioendatum. Ook de bij aanvang aan het fonds overgedragen rechten worden binnen het fonds uitgevoerd. Levenslang Ouderdomspensioen 65 jaar, levenslang. Tijdelijk ouderdomspensioen 62 jaar tot 65 jaar. Nabestaandenpensioen overlijden (gewezen) deelnemer, tot overlijden partner Tijdelijk nabestaandenpensioen overlijden (gewezen) deelnemer, tot 65-jarige leeftijd nabestaande. Wezenpensioen overlijden (gewezen) deelnemer, tot 18 jaar kind, verlenging tot 27 jaar bij studerende kinderen. Arbeidsongeschiktheidspensioen ingang WAO en zolang de arbeidsongeschiktheid duurt (maximaal tot 65 jaar. Nabestaandenpensioen (NP) ten behoeve van partner als bedoeld in het pensioenreglement 70% van het (bereikbare) levenslange ouderdomspensioen. Tijdelijk nabestaandenpensioen Maximale Anw-uitkering vermindert met het bedrag dat de nabestaande aan Anw ontvangt. Wezenpensioen 14% van het (bereikbare) levenslange ouderdomspensioen. Voor volle wezen wordt dit bedrag verdubbeld. 21

22 1.5.4 Ontwikkeling aantal verzekerden Hieronder is een overzicht opgenomen van de ontwikkeling het aantal verzekerden bij het pensioenfonds in Deelnemers Gewezen deelnemers Gepensioneerden Ouderdomspensioen Invaliditeitspensioen Nabestaandenpensioen Wezenpensioen a Stand 1 januari Mutaties door b - nieuwe toetredingen 399 c - herintreding 33 d - ontslag met premievrije aanspraak e - waarde overdracht -242 f - ingang pensioen g - overlijden -5-4 h - afloop j - andere oorzaken Stand per 31 december

23 zonder muziek zou het leven een vergissing zijn Friedrich Nietzsche 23

24 24

25 1.6 Algemene ontwikkelingen op pensioengebied Afschaffing belastingaftrek van prepensioen- en vutpremies en invoering van de levensloopregeling Als gevolg van de Wet aanpassing fiscale behandeling vut/prepensioen en de introductie van de levensloopregeling (de Wet VPL), moest de pensioenregeling worden aangepast. Hieraan is in het verslagjaar aandacht besteed. De implementatie van de nieuwe pensioenregeling vindt plaats in het verslagjaar De Tweede Kamer heeft tot na de zomer gediscussieerd over de definitieve invoeringsdatum van de Wet VPL. Minister De Geus heeft eind augustus de knoop doorgehakt. Bestaande pensioenregelingen moesten op 1 januari 2006 zijn aangepast aan de nieuwe wet. De minister verwees hierbij naar een rapportage van De Nederlandsche Bank (DNB), die concludeert dat ongeveer 75% van alle deelnemers in aanvullende pensioenregelingen na 1 januari 2006 zullen deelnemen aan een pensioenregeling die voldoet aan de Wet VPL. Dat lijkt een goed resultaat, maar betekent ook dat voor 25% van de deelnemers (en voor circa 50% van de pensioenregelingen, blijkens de DNB-rapportage) de pensioenregeling mogelijk niet op tijd is aangepast. Als tegemoetkoming voor de pensioenregelingen die niet op tijd zijn aangepast heeft minister De Geus een overgangsmaatregel getroffen. Deze geldt tot 1 januari 2007 en houdt in dat pensioenregelingen die nog niet zijn aangepast aan de Wet VPL niet in hun geheel als bovenmatig worden beoordeeld. Slechts een gedeelte van de pensioenpremie wordt belast met een extra eindheffing. En dat alleen als de totale premie die verschuldigd is voor de pensioenregeling bovenmatig blijkt te zijn, gemeten naar VPL-normen. Invoering WIA Ook de invoeringsdatum van de wijzigingen in het WAO-stelsel stond in het verslagjaar ter discussie. Ook hier bleef de voorgenomen invoeringsdatum van 1 januari 2006 gehandhaafd. Het nieuwe stelsel bestaat uit een inkomensvoorziening voor volledig arbeidsongeschikten (de IVA) en een regeling werkhervatting voor gedeeltelijk arbeidsgeschikten (de WGA). De naam van de overkoepelende wet is Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA). De uitvoering van de WGA wordt gedeeltelijk geprivatiseerd. Werkgevers kunnen ervoor kiezen zelf het risico te dragen, maar mogen de uitvoering ook onderbrengen bij het UWV of een private verzekeraar. Het UWV zal de IVA uitvoeren. Mede naar aanleiding van de invoering van de WIA heeft het kabinet dit jaar de hoogte van de pensioenopbouw tijdens ziekte en arbeidsongeschiktheid ter discussie gesteld. Het kabinet stelde zich daarbij op het standpunt dat als in het tweede ziektejaar maar 70% van het loon wordt uitgekeerd, dan ook maar over 70% van het loon pensioen mag worden opgebouwd. En dat standpunt zou ook doorwerken in de premievrije pensioenopbouw gedurende een periode van arbeidsongeschiktheid die volgt na het tweede ziektejaar. Vrijwel alle pensioenfondsen maakten bezwaar tegen de gevolgen van het standpunt van het kabinet. In een brief verzochten sociale partners het kabinet op dit standpunt terug te komen. De Tweede Kamer heeft dit onderwerp in november besproken bij de behandeling van het wetsvoorstel over het nieuwe overgangsrecht VPL. De Tweede Kamer heeft zich daarbij opgesteld achter de brief van sociale partners. Men nam een amendement aan waardoor het kabinetsstandpunt ongedaan werd gemaakt. Het blijft daarom mogelijk tijdens ziekte of arbeidsongeschiktheid over de volledige pensioengrondslag pensioen op te bouwen. Ook als de werkgever in het tweede ziektejaar maar 70% van het loon doorbetaalt. Wat dit pensioenfonds 25

26 betreft zijn de werkgever en de vakorganisaties nog in onderhandeling over de problematiek. Omdat nog geen definitief standpunt is bepaald, is besloten in dit jaarverslag de status quo over 2005 aan te houden. FTK uitgesteld tot 2007 De Nederlandsche Bank (DNB) heeft in een persbericht bekendgemaakt dat de invoering van het nieuwe financiële toezichtskader voor pensioenfondsen (FTK) wordt uitgesteld tot 1 januari Desgewenst kunnen pensioenfondsen al per 1 januari 2006 overstappen op waardering volgens het FTK. Deze fondsen moeten dit dan tijdig melden aan DNB en alle betrokken partijen. DNB stelt hierbij als voorwaarde dat de fondsstukken (zoals het reglement en ABTN) FTK-proof zijn. Vanaf het moment dat het FTK wordt ingevoerd, moet een pensioenfonds ieder kwartaal aan DNB rapporteren. DNB stelt momenteel de overzichten op aan de hand waarvan deze rapportage moet plaatsvinden. Bij het opstellen hiervan raadpleegt DNB de koepelorganisaties. Het bestuur heeft zich tijdens het verslagjaar laten informeren over de gevolgen van de invoering van de FTK. Gelet op het feit dat tijdens het verslagjaar duidelijkheid kwam over het uitstellen van de invoering daarvan, heeft het bestuur besloten dit punt opnieuw in 2006 op de agenda te zetten. Ook nieuwe Pensioenwet uitgesteld tot 2007 Het verschuiven van de invoeringsdatum van het FTK houdt verband met het feit dat de invoering van de nieuwe Pensioenwet wordt uitgesteld tot 1 januari Dat uitstel is niet onverwacht. Het gaat immers om een ingrijpende wijziging in de pensioenwetgeving met veel beleidsmatige aspecten. Al vroeg in het verslagjaar bleek het niet haalbaar om het wetsvoorstel tijdig aan de Tweede Kamer aan te bieden. Concepten voor het wetsvoorstel zijn al eerder verspreid, maar het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft het uiteindelijke wetsvoorstel pas eind december 2005 aangeboden aan de Tweede Kamer. Al in 1991 ontstond het voornemen om een nieuwe pensioenwet in te voeren. Er ontstond behoefte aan diverse inhoudelijke wijzigingen en aan een algehele technische herziening van het systeem van de Pensioenen spaarfondsenwet (PSW). Al sinds 1999 vindt met de pensioenkoepels overleg plaats over de nieuwe Pensioenwet. De Sociaal Economische Raad (SER) heeft er op verzoek van het kabinet in 2001 een advies over opgesteld. De nieuwe Pensioenwet bevat veel inhoudelijke wijzigingen die van belang zijn voor pensioenfondsen. Een daarvan is een duidelijker verdeling van de verantwoordelijkheden tussen werkgever, werknemer en de pensioenuitvoerder. Ook regelt deze wet de taakafbakening tussen pensioenfondsen en verzekeraars. Een ander belangrijk punt is de voorlichting aan belanghebbenden. Pensioenfondsen en verzekeraars moeten hun deelnemers en gepensioneerden duidelijk voorlichten over hun opgebouwde aanspraken en de aanpassing van hun pensioenen aan de inflatie. Deze communicatie moet minstens één keer per jaar plaatsvinden. Werknemers die niet langer pensioen opbouwen in een fonds (slapers) moeten eens in de vijf jaar informatie krijgen over hun opgebouwde aanspraken. Voorlichting over vrijwillige aanvullende pensioenregelingen moet voldoen aan de eisen die ook gelden voor voorlichting over (andere) complexe financiële producten. Doel hiervan is dat werknemers de regeling onderling moeten kunnen vergelijken. Ook de voorlichting over het al dan niet aanpassen van de pensioenen aan de inflatie (indexatie) wordt aangescherpt. Het wetsvoorstel bepaalt verder dat bedrijfspensioenregelingen geen toetredingsleeftijd boven de 21 jaar mogen hanteren. Overigens werd in eerdere toetsversies nog een leeftijd van 18 jaar gehanteerd, later is deze leeftijd op aandringen van de SER en de Raad van State bijgesteld naar 21 jaar. Het kabinet wil zo discriminatie van jongere werknemers ten opzichte van oudere werknemers tegengaan. Bovendien willen 26

27 zowel het kabinet, werkgevers en werknemers stimuleren dat het aantal mensen zonder aanvullende pensioenopbouw verder afneemt. Zowel De Nederlandsche Bank (DNB) als de Autoriteit Financiële Markten (AFM) worden toezichthouders in de Pensioenwet. De AFM ziet toe op de naleving van de voorschriften over voorlichting. DNB controleert de financiële aspecten en alle overige bepalingen. Nieuwe zorgverzekeringswet sinds 1 januari 2006 Op prinsjesdag heeft het kabinet meer duidelijkheid gegeven over de inkomensafhankelijke bijdrage die vanaf 2006 verschuldigd is voor de nieuwe Zorgverzekeringswet (Zvw). Ook is duidelijk geworden wat de inkomensafhankelijke bijdrage voor gepensioneerden betekent. De normale situatie is dat de werkgever de inkomensafhankelijke bijdrage moet vergoeden aan de werknemer. De inkomensafhankelijke bijdrage is dan 6,5%. Voor mensen die deze inkomensafhankelijke bijdrage niet vergoed krijgen (waaronder zelfstandigen, freelancers en gepensioneerden) heeft het kabinet een lagere bijdrage van 4,4% vastgesteld. Dat is een koopkrachtmaatregel. Over alle pensioenuitkeringen is dus een inkomensafhankelijke bijdrage van 4,4% verschuldigd, dat geldt ook voor nabestaandenpensioenen, invaliditeitspensioenen en prepensioenen. Het is echter mogelijk dat het kabinet alsnog de inkomensafhankelijke bijdrage voor nabestaandenpensioenen en invaliditeitspensioenen op nul stelt. De Tweede Kamer heeft dat eind december in een motie gevraagd aan minister Hoogervorst. STAR en CSO ontevreden met resultaten evaluatieonderzoek medezeggenschap gepensioneerden De Sociaal Economische Raad (SER) heeft op 10 oktober 2005 de resultaten van de tussenevaluatie medezeggenschap gepensioneerden gepubliceerd. In het medezeggenschapsconvenant van 28 februari 2003 was afgesproken dat getoetst zou worden of per 1 juli 2005 bij minstens 65% van de pensioenfondsen de medezeggenschap van gepensioneerden in voldoende mate zou zijn gerealiseerd. Dat blijkt niet het geval te zijn. Ook niet als alleen gekeken wordt naar de bedrijfstakpensioenfondsen (Bpf en). Uit het onderzoek blijkt dat de meeste Bpf en (71%) inmiddels een deelnemersraad hebben opgericht. Soms functioneert de deelnemersraad nog niet en te vaak wordt niet aan alle wettelijke voorwaarden voldaan. Bij sommige fondsen bijvoorbeeld is de verdeling van de zetels niet evenredig aan de verhouding tussen de actieve en gepensioneerde deelnemers. De convenantspartijen, de Stichting van de Arbeid (STAR) en het Coördinatieorgaan Samenwerkende Ouderenorganisaties (CSO), hebben in een gezamenlijke persverklaring laten weten teleurgesteld te zijn over deze uitkomsten. Conform de afspraken in het convenant willen CSO en STAR het onderwerp niet langer uitsluitend overlaten aan zelfregulering van pensioenfondsen. STAR en CSO gaan zich, in goed overleg met de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, nader beraden over de implicaties. Mede naar aanleiding van een opmerking van DNB heeft het bestuur tijdens het verslagjaar besloten na instemming door de werkgever en de centrale ondernemingsraad de statuten van het fonds zodanig aan te passen dat de voorwaarden zijn geschapen om het oprichten van een deelnemersraad voor het fonds mogelijk te maken. Implementatie wetgeving Europese pensioenrichtlijn behandeld in parlement Het parlement heeft in het verslagjaar de wet behandeld die de Europese pensioenrichtlijn verwerkt in de Pensioen- en spaarfondsenwet. Uiterste implementatiedatum was 23 september Die datum is niet gehaald want de wet is uiteindelijk pas op 17 januari 2006 aangenomen door de Eerste Kamer. De richtlijn wil het gemakkelijker maken om over de landsgrenzen heen financiële diensten te verlenen. Hierbij gaat het specifiek om de 27

28 uitvoering van pensioenregelingen. Deze richtlijn stelt in het buitenland gevestigde pensioenfondsen in staat pensioenregelingen van Nederlandse ondernemingen uit te voeren en vice versa. Dat betekent echter niet dat er andere wetgeving van toepassing wordt op de pensioenregelingen zelf. De richtlijn maakt geen inbreuk op de nationale, sociale en arbeidswetgeving die van toepassing is op de pensioenregelingen. Zo vermeldt de richtlijn expliciet dat het verplichtstellen van een pensioenregeling onverminderd mogelijk blijft. De wens van een bij een bedrijfstakpensioenfonds aangesloten onderneming om de pensioenregeling in het buitenland te laten uitvoeren is dus geen vrijstellingsgrond. Referentiekader SZW over het rapport Staatsen Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft op 8 juli 2005 een referentiekader bekendgemaakt voor de toegestane nevenactiviteiten van pensioenfondsen. Minister De Geus had dit referentiekader, dat voortvloeit uit het rapport Staatsen, in september 2004 al aangekondigd. Hij maakte toen bekend dat hij de uitwerking van het rapport Staatsen, met als belangrijk element Pension Fund Governance, grotendeels overlaat aan zelfregulatie door sociale partners. Het aangekondigde referentiekader voor nevenwerkzaamheden van pensioenfondsen is nu dus verschenen. Uitgangspunt van het referentiekader is dat pensioenfondsen zich moeten beperken tot hun kerntaken. Dat zijn het verstrekken van pensioenuitkeringen en werkzaamheden die daar direct verband mee houden. Het ministerie geeft expliciet aan dat de fondsen vrij zijn in hun beleggingen. Voorwaarde is wel dat er sprake moet zijn van een goed pensioenfondsbestuur. Als uitzondering op de hoofdregel geldt dat pensioenfondsen vutregelingen mogen blijven uitvoeren. Een vutregeling is weliswaar geen pensioenregeling, maar in de praktijk is het nu eenmaal zo gegroeid dat sommige pensioenfondsen ook de vutregeling uitvoeren. Het kabinet heeft daar geen bezwaar tegen. Het ziet dit als een overgangsmaatregel, omdat wordt verwacht dat de vutregelingen op den duur geheel zullen verdwijnen. Geen VPB heffing over commerciële activiteiten pensioenfondsen Staatssecretaris Wijn is in een brief aan de Tweede Kamer van 27 april 2005 teruggekomen op eerdere plannen van de regering om vennoots chapsbelasting(vpb) te gaan heffen over commerciële activiteiten van pensioenfondsen. De plannen dateren nog van het belastingplan Per 1 januari 2004 is de fiscale wetgeving zodanig aangepast dat pensioenfondsen in principe VPB verschuldigd zijn over commerciële activiteiten. Onduidelijk bleef echter wat precies onder commerciële activiteiten moet worden verstaan. Bij de behandeling van de plannen in de Tweede Kamer is de wet zodanig aangepast dat eerst een definitie van commerciële activiteiten moet worden vastgelegd in nadere regelgeving. Pas daarna kan worden overgegaan tot daadwerkelijke heffing. Verwacht werd dat daarbij gebruik kon worden gemaakt van de conclusies van de commissie Staatsen. Inmiddels heeft minister De Geus echter besloten vooralsnog af te zien van regelgeving over de Staatsenproblematiek. Hij betrekt het onderwerp bij de discussie over Pension Fund Governance. De minister verwacht dat pensioenfondsen in dat kader op eigen initiatief voldoende afstand zullen nemen tot nevenactiviteiten. De Geus wil in 2007 evalueren of deze zelfregulering tot voldoende resultaten heeft geleid. Staatssecretaris Wijn haakt in zijn brief over VPB-heffing in op deze evaluatiedatum. Hij deelt mee dat hij tot 2007 geen nadere regelgeving zal opstellen met daarin een definitie van commerciële activiteiten. Dit betekent dat tot 2007 geen VPB-heffing over commerciële activiteiten van pensioenfondsen zal plaatsvinden. Wijn verwacht dat eventuele commerciële activiteiten van pensioenfondsen vóór 2007 zullen worden ondergebracht in afzonderlijke VPB-plichtige ondernemingen. 28

29 Waardeoverdrachten: Nieuw besluit reken- en procedureregels, het Circuit is opgeheven In het Staatsblad van 29 maart 2005 is een nieuw Besluit reken- en procedureregels waardeoverdracht gepubliceerd. Hierin zijn de te volgen procedures op meerdere punten gewijzigd. Aanleiding voor de wijzigingen is een evaluatierapport van de Stichting van de Arbeid (STAR) uit mei Eén van de bepalingen is dat de overdragende pensioenuitvoerder voortaan binnen 10 werkdagen na ontvangst van het definitieve verzoek (de akkoordverklaring van de deelnemer) de overdrachtswaarde moet betalen. Ook is nu expliciet vastgelegd dat bij overdracht van pensioenaanspraken die gekoppeld zijn aan een beleggingseenheid, de feitelijke overdrachtswaarde pas wordt vastgesteld op de betaaldatum. Dat was in het oude besluit onvoldoende duidelijk geregeld. Het nieuwe besluit is op 30 maart 2005 in werking getreden. Naar aanleiding van de nieuwe regels heeft het Circuit zich per 1 juni 2005 opgeheven. Het Circuit voor waardeoverdracht ontstond in 1998 uit het samengaan van de Stichting 4%-circuit voor waardeoverdracht en de Stichting Dienstverlening samenwerkingsverband (SDS). Het werd bestuurd door de pensioenkoepels Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen, de Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen en het Verbond van Verzekeraars. Doel van het Circuit was via aanvullende regels de waardeoverdrachten te versoepelen. Dat is nu niet langer nodig, omdat de soepelere voorwaarden nu zijn verwerkt in de nieuwe reken- en procedureregels. Het Circuit blijft gedeeltelijk bestaan in de vorm van het Plus-Circuit. Dit houdt zich bezig met de waardeoverdracht van oude aanspraken (van vóór 1 juli 1994). De bij het Plus-Circuit aangesloten werkgevers en pensioenuitvoerders hebben aangegeven ondanks bepaalde juridische risico s toch mee te werken aan oude waardeoverdrachten. De nieuwe Pensioenwet neemt deze risico s weg. Hiermee komt de functie van het Plus-Circuit te vervallen. Het Plus-Circuit zal tot de invoering van de Pensioenwet blijven bestaan, maar zal geen eigen rekenregels meer hanteren. Goed Pensioenfonds Bestuur (Pension Fund Governance) De Stichting van de Arbeid (STAR) heeft in het verslagjaar op verzoek van minister De Geus het Pension Fund Governance vraagstuk ter hand genomen. Dat heeft ertoe geleid dat de STAR op 16 december 2005 Principes voor goed pensioenfondsbestuur heeft gepresenteerd aan het kabinet. De principes hebben tot doel de kwaliteit, de zorgvuldigheid en de openheid van pensioenuitvoerders ondernemingspensioenfondsen, bedrijfstakpensioenfondsen en verzekeraars in Nederland op een hoger plan te brengen. De principes moeten door alle pensioenuitvoerders worden nageleefd. Een nalevingsplicht wordt in de wet verankerd. Bij Pension Fund Governance gaat het om zorgvuldig bestuur, intern toezicht, verantwoording, deskundigheid, openheid en communicatie. Uitgangspunt van de STAR is dat een pensioenfondsbestuur helder voor ogen moet hebben waarvoor het verantwoordelijk is, hoe die verantwoordelijkheid wordt gedragen, hoe het interne toezicht is geregeld en hoe en aan wie verantwoording wordt afgelegd. De STAR omschrijft 32 principes voor pensioenfondsen. Deze zijn ingedeeld in drie hoofdstukken: Algemeen, Verantwoording en Intern toezicht. De algemene principes borduren voort op gebieden waar pensioenfondsen de afgelopen jaren al grote stappen hebben gezet. Deze gebieden zijn bijvoorbeeld de deskundigheid van het bestuur, transparantie en openheid. Het hoofdstuk Algemeen bevat onder meer het referentiekader over de toegestane nevenactiviteiten, dat het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) op 8 juli 2005 heeft gepubliceerd. Wat betreft de verantwoording aan de belanghebbenden bij het fonds geven de principes aan dat elk pensioenfonds een verantwoordingsorgaan in het 29

30 leven moet roepen. De principes omschrijven de taken en bevoegdheden van het verantwoordingsorgaan en geven aan hoe het bestuur van het fonds verantwoording moet afleggen. Voor het interne toezicht geven de principes vier mogelijkheden: visitatie door een onafhankelijke commissie van deskundigen; het instellen van een audit commissie; toezicht door een afzonderlijk eigen orgaan (zoals een Raad van Commissarissen); het creëren van een one tier board. Dat houdt in dat binnen het bestuur onderscheid wordt gemaakt tussen uitvoerende bestuursleden (voor het dagelijks bestuur) en toezichthoudende bestuursleden. De laatste twee opties kunnen ingrijpend zijn voor de structuur en de manier van werken van een pensioenfonds. De eerste twee opties zijn daarentegen vrij eenvoudig te realiseren. Bij optie één moet een zogenoemde visitatiecommissie minimaal eens in de drie jaar toetsen hoe het bestuur functioneert. De visitatiecommissie moet deskundig en onafhankelijk zijn. Bij optie twee stelt het fonds een auditcommissie in waarin ten minste drie onafhankelijke deskundigen zitting hebben. De STAR is van mening dat de principes uiterlijk 1 januari 2008 door alle pensioenuitvoerders geïmplementeerd zouden moeten zijn. De STAR vraagt pensioenkoepels dit met kracht te bevorderen. In 2008 zal vervolgens een evaluatie van start gaan. Het kabinet heeft de principes op 24 januari 2006 aangeboden aan de Tweede Kamer. Het kabinet vindt het een goed uitgangspunt voor het bestuur van pensioenfondsen en zal de principes verankeren in de nieuwe Pensioenwet. IAS 19 / Richtlijn 271 Pensioen in de jaarrekening. Dat is de consequentie van de nieuwe richtlijnen van de Raad voor de Jaarverslaglegging, die met ingang van 1 januari 2005 van kracht worden. Op grond van Richtlijn 271 Personeelsbeloningen moet het saldo van de pensioenverplichtingen en -bezittingen volgens vastomschreven methoden in de jaarrekening worden verantwoord. Loonaangifte 2006 In het project loonaangifte 2006 int de Belastingdienst de belasting en premies per 1 januari Nieuw is dat de premieheffing voor de werknemersverzekeringen voortaan per maand achteraf plaatsvindt. Het is het vervolg op, en de afronding van, de Walviswetgeving die per 1 januari 2005 is ingevoerd. De nieuwe loonaangifte systematiek geldt ook voor pensioenuitkeringen. Gelijke behandeling Minister De Geus heeft in het verslagjaar twee brieven aan de Tweede Kamer gestuurd over de relatie tussen de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij arbeid (WGBL) en pensioenregelingen met een leeftijdsafhankelijke premiestaffel. De brieven zijn een reactie op een aantal oordelen van de Commissie Gelijke Behandeling (CGB). De commissie concludeert dat het gebruik van een leeftijdsafhankelijke staffel niet is toegestaan als de werknemer een percentage van de premie moet betalen. Dat leidt namelijk tot een verschil in het netto loon tussen jongere en oudere werknemers. De CGB ziet dat als ongerechtvaardigd onderscheid op grond van leeftijd en acht het dus in strijd met de wet. De uitspraak heeft in het pensioenveld tot onrust geleid omdat in vrijwel alle premieregelingen een leeftijdsafhankelijke premiestaffel wordt gehanteerd. De fiscus schrijft dat zelfs voor. 30

31 Minister De Geus wijst erop dat de WGBL uitdrukkelijk bepaalt dat verschil in behandeling is toegestaan voorzover dat verschil is terug te voeren op actuariële factoren. De wetgever doelde hiermee ook op de situatie dat het gebruik van actuariële factoren leidt tot ongelijke werknemersbijdragen voor jongeren en voor ouderen. Ook dat is toegestaan. De Geus erkent dat de memorie van toelichting bij de WGBL op dit punt duidelijker had mogen zijn. Het is echter niet mogelijk om een toelichting aan te passen en de wettekst is op zich correct. De minister ziet daarom geen aanleiding de wet te wijzigen. 31

32 32

33 1.7 Beheersing van de risico s Het fonds wordt bij het beheer van de pensioenverplichtingen en de financiering daarvan geconfronteerd met risico s. De belangrijkste doelstelling van het fonds is het nakomen van de pensioentoezeggingen. Voor het realiseren van deze doelstelling wordt gestreefd naar een toereikende solvabiliteit op basis van de marktwaarde van de reële pensioenverplichtingen. Het belangrijkste risico voor het fonds betreft het solvabiliteitsrisico, ofwel het risico dat het fonds niet beschikt over voldoende vermogen ter dekking van de pensioenverplichtingen. De solvabiliteit wordt gemeten op basis van algemeen geldende als ook naar de specifieke normen die door de toezichthouder worden opgelegd. Indien de solvabiliteit van het fonds zich negatief ontwikkelt, bestaat het risico dat het fonds de premie voor de onderneming en de deelnemers moet proberen te verhogen of dat er geen ruimte is voor een eventuele indexatie van opgebouwde pensioenrechten. Indexatieresultaten, waarbij het gevoerde indexatiebeleid afwijkt van de aannamen in de kasstroomprojectie. Ook loon- en prijsstijgingen alsmede de franchise-ontwikkeling kunnen afwijken van de verwachting. Actuariële resultaten, indien de actuariële aannamen en veronderstellingen niet vereenstemmen met de werkelijkheid. Hierbij kan onder meer worden gedacht aan verschillen in de levensverwachting van de deelnemers (het langlevenrisico) of afwijkingen in invaliderings- en revalideringskansen. Dit risico heeft het fonds ondergebracht bij de verzekeraar. Premieresultaten, indien de premie niet gelijk is aan de marktwaarde van de kasstromen die voortvloeien uit de nieuwe pensioentoezeggingen. Dit betreft bijvoorbeeld verschillen tussen de kostprijs en de daadwerkelijk ontvangen bijdragen op basis van de doorsneepremie voor nieuwe pensioentoezeggingen. Naast het solvabiliteitsrisico loopt het fonds nog diverse andere risico s zoals risico s samenhangende met de beleggingen, en het verplichtingenrisico, ook wel het actuarieel risico genoemd. Zowel het actuariële risico als de beleggingsrisico s zijn ondergebracht bij de verzekeraar Achmea Pensioenen Levensverzekeringen N.V. Ten slotte loopt het fonds, net als elke andere organisatie, nog enkele niet financiële risico s. Verplichtingenrisico De pensioenverplichtingen kunnen in de tijd worden weergegeven door middel van een schatting van de toekomstige kasstromen. Het verplichtingenrisico uit zich in: Solvabiliteitsrisico Het solvabiliteitsrisico is de combinatie van het beleggings- en verplichtingenrisico. Het fonds beheerst dit risico met name met het herverzekeringsbeleid. Overige niet financiële risico s: operationeel risico Operationeel risico is het risico vanwege de onjuiste afwikkeling van transacties, fouten in de verwerking van gegevens, het verloren gaan van informatie, fraude en dergelijke. Dergelijke risico s worden door het fonds beheerst door het stellen van hoge kwaliteitseisen aan de organisaties die bij de uitvoering betrokken zijn op gebieden als interne organisatie, procedures, processen en controles, kwaliteit van geautomatiseerde systemen enzovoorts. Deze kwaliteitseisen worden periodiek getoetst door het bestuur. 33

34 34

35 1.8 Slotopmerking Verdere gegevens betreffende het boekjaar 2005 zijn vermeld in de hierna opgenomen jaarrekening. De winst- en verliesrekening is afgesloten met een positief resultaat van circa ,. Het positieve resultaat is enerzijds het gevolg van ontvangen rentebaten en anderzijds van uitgaven in verband met opstartkosten. Dit verslag wordt beëindigd met een woord van dank aan allen, die in het verslagjaar voor het fonds werkzaam zijn geweest. Ermelo, 16 mei 2006 G.H.J. van Arkel, voorzitter A.M. de Graaf, secretaris 35

36 36

37 Jaarrekening

38 38

39 1 Balans per 31 december 2005 (na bestemming van het saldo van baten en lasten) Activa 31 december januari 2005 Aandeel herverzekeraar in de technische voorzieningen Premievorderingen Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Passiva 31 december januari 2005 Reserves Technische voorzieningen Kortlopende schulden

40 2 Staat van baten en lasten over 2005 Baten Premies Overgenomen pensioenverplichtingen Directe beleggingsopbrengsten Uitkeringen uit hoofde van herverzekering Resultaatdeling uit hoofde van herverzekering Vermeerdering technische voorziening herverzekeraar Lasten Mutatie technische voorzieningen Overgedragen pensioenverplichtingen Uitkeringen en afkopen Uitvoeringskosten Betaalde intrest Premies herverzekering Resultaat boekjaar Verdeling resultaat boekjaar Algemene reserve

41 3 Kasstroomoverzicht 2005 Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode. Dit houdt in dat alle ontvangsten en uitgaven ook als zodanig worden gepresenteerd. Er wordt onderscheid gemaakt tussen kasstromen uit operationele activiteiten en financieringsactiviteiten Kasstroom uit operationeleactiviteiten Bijdragen van werkgever en werknemers Van herverzekeraar ontvangen uitkeringen Ontvangsten wegens overgenomen verplichtingen Uitgekeerde pensioenen Overgedragen verplichtingen Betaalde premies herverzekering Kosten Kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangen geldmiddelen bij aanvang activiteiten Bankrente op rekening courant Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Mutatie geldmiddelen

42 4 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Algemeen Voor zover niet anders is gemeld zijn de activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde. Alle bedragen in het jaarverslag zijn vermeld in euro s, tenzij anders is vermeld. Activa en passiva die in vreemde valuta luiden zijn omgerekend tegen jaarultimokoers. Verschillen ontstaan door deze omrekening per jaarultimo komen ten gunste of ten laste van het resultaat. indexaties te bekostigen, vindt voor de categorie gewezen deelnemers en pensioengerechtigden, waarvan de indexatie voorwaardelijk is, overleg plaats met de werkgever. Voor de categorieën actieve deelnemers en deelnemers als gevolg van arbeidsongeschiktheid komt een tekort ten laste van de werkgever. Het saldo van overrente en indexaties wordt, voor zover niet in rekening gebracht bij de werkgever, toegevoegd of onttrokken aan de reserve toekomstige indexaties. Waarderingsgrondslagen voor de balans Technische voorzieningen Vorderingen Voor zover nodig is op de vorderingen een voorziening wegens oninbaarheid in mindering gebracht. Voorziening pensioenverplichtingen Bij de berekening van de voorziening pensioenverplichtingen is uitgegaan van het op de balansdatum geldende pensioenreglement en van de over de verstreken deelnemersjaren verworven aanspraken. Reserves Algemene reserve Het saldo van baten en lasten wordt, voor zo ver niet toegewezen aan de reserve toekomstige indexaties of uitgekeerd als premie restitutie, toegevoegd aan de algemene reserve. Reserve toekomstige indexaties Het totaal van de jaarlijkse overrente wordt ter beschikking gesteld voor de financiering van indexaties. De beschikbare overrente wordt verdeeld over drie categorieën: de actieve deelnemers, de gewezen deelnemers en pensioengerechtigden en de deelnemers als gevolg van arbeidsongeschiktheid. Indien de overrente onvoldoende is om de De indexering van de pensioenaanspraken geschiedt op basis van loon- en prijsindex. Indien de rechten behoren tot een deelnemer in actief dienstverband, dan worden de opgebouwde rechten en rechten uit eerdere Achmea dienstverbanden verhoogd met de loonindex. De prijsindex is van toepassing op rechten van gewezen deelnemers en pensioengerechtigden, met uitzondering van ingegane uitkeringen van arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Voor deze laatste categorie geldt een aanpassing aan de hand van het loonindexcijfer. De indexaties op basis van het prijsindexcijfer hebben een voorwaardelijk karakter. Eénmaal toegekende indexaties kunnen niet worden aangetast. De berekeningen zijn uitgevoerd op basis van de volgende actuariële grondslagen en veronderstellingen: 42