R.K. Basisschool Sint Augustinus. Mgr d Arbergstraat CX Elsloo. tel Web:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "R.K. Basisschool Sint Augustinus. Mgr d Arbergstraat 10. 6181 CX Elsloo. tel. 046-4371823. Web: www.bsstaugustinus-elsloo.nl"

Transcriptie

1 R.K. Basisschool Sint Augustinus Mgr d Arbergstraat CX Elsloo tel Web: Mail: directie@bsstaugustinus-elsloo.nl 1

2 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1: 1.1 Wettelijk kader Hoofdstuk 2: Kader 2.1 Wie zijn wij? 2.2 Wat is onze visie op veiligheid? Hoofdstuk 3: Veiligheid op BS Sint Augustinus Een veilige school: een taak voor ons allemaal 3.1 Wie doet wat? Schoolleiding Arbocoördinatie Bedrijfshulpverlening Intern begeleider Medezeggenschapsraad Leerlingen, ouders/verzorgers en bezoekers van onze school 3.2 En wie zijn onze partners? Jeugdgezondheidszorg Implementatieplan Westelijke Mijnstreek Verwijsindex Buitenschoolse opvang Hoofdstuk 4: Het veiligheidsbeleid op onze school 4.1 Algemene schoolregels 4.2 Regels omtrent het omgaan met elkaar 4.3 Gedragsregels Gedragsprotocol Pedagogisch klimaat Schoolklimaat Klachtenregeling 4.4 Klassenregels 4.5 Handhaving van de regels 4.6 Pestprotocol 4.7 Protocol kindermishandeling en huiselijk geweld 4.8 ICT protocol Hoofdstuk 5: Een veilig schoolgebouw en een veilige schoolomgeving 5.1 Plein en Entree 5.2 Toezicht en surveillance 5.3 Inspectie en onderhoud gebouw 5.4 Bedrijfshulpverlening, EHBO en ontruiming 5.5 Verkeersveiligheid/ VEBO 5.6 Keuring speeltoestellen Hoofdstuk 6: Hoofdstuk 7: Meten en verbeteren van de schoolveiligheid Kwaliteitshandhaving van het veiligheidsbeleid 2

3 Bijlagen: 1. Protocol routekaart bij een vermoeden van huiselijk geweld/kindermishandeling 2. Implementatieplan Centrum voor Jeugd en Gezin. 3. Ontruimingsplan bs St Augustinus 4. PBS 5. Matrix van gedragsverwachtingen 3

4 1.Kader Sinds 2006 zijn scholen verplicht een veiligheidsplan te hebben. In dit hoofdstuk wordt beschreven waar deze verplichting is vastgelegd (wettelijk kader). Tevens wordt in dit hoofdstuk aandacht besteed aan het kader dat de onderwijsstichting Kindante, waartoe BS Sint Augustinus behoort, op dit gebied schept. 1.1 Wettelijk kader Op basis van de Arbeidsomstandighedenwet zijn de onderwijswerkgevers, net als alle andere werkgevers, verplicht een veiligheidsbeleid te voeren. Ook in andere regelgeving (zoals in de Wet op het primair onderwijs) en in het toezichtkader van de Onderwijsinspectie zijn de verantwoordelijkheden van de school verankerd. In aanvulling hierop hebben werkgevers en werknemers in de collectieve arbeidsovereenkomsten (Cao s) afgesproken dat elke school een veiligheidsplan opstelt (verplichting geldt vanaf 2006). Hierin beschrijft de school hoe zij de fysieke en sociale veiligheid in en om het schoolgebouw waarborgt. In de CAO Primair Onderwijs is als onderdeel van het Statuut Sociaal Beleid opgenomen dat iedere school een veiligheidsplan moet hebben ingebed in het algemene arbobeleid. Daarnaast schrijft deze CAO beleid voor ten aanzien van seksuele intimidatie, agressie en geweld en ook racisme. * Bron: Collectieve arbeidsovereenkomst voor het primair onderwijs, van 1 juli 2007 tot 1 augustus Relevante artikelen in de CAO Primair Onderwijs, Statuur Sociaal Beleid zijn*: Stichting Kindante streeft naar een veilig leer- en werkklimaat waarin de leerlingen en het personeel zich veilig voelen en zich positief verbonden voelen met de school. Een positieve sociale binding met de school vormt een belangrijke voorwaarde voor een zo optimaal mogelijk leerklimaat voor de leerlingen en het werkklimaat voor het personeel. Samenhangend preventief beleid op primair, secundair en tertiair niveau Het veiligheidsbeleid heeft betrekking op drie niveaus van preventie: primaire, secundaire en tertiaire preventie. Kindante streeft ernaar om preventief en curatief beleid zoveel mogelijk in samenhang uit te voeren. De samenhangende aanpak komt tot uiting in de manier waarop de scholen van Kindante hun plannen van aanpak m.b.t. sociale veiligheid hebben opgesteld. Onder primaire preventie wordt verstaan dat de Kindante scholen een zodanig schoolklimaat hebben, dat de leerlingen en het personeel leren en werken in een veilige omgeving, zodat uitval Onder primaire preventie wordt verstaan dat de Kindante scholen een zodanig schoolklimaat hebben, dat de leerlingen en het personeel leren en werken in een veilige omgeving, zodat uitval van medewerkers en leerlingen wordt voorkomen. Dit beleid op primair niveau uit zich onder meer in het gedrag van alle medewerkers waarmee zij blijk geven van positieve verwachtingen van de ontwikkelingsmogelijkheden van alle leerlingen. Kindante scholen besteden in hun programma s in preventieve zin voldoende aandacht aan de versterking van de sociale vaardigheden van de medewerkers en leerlingen. Met het beleid m.b.t. secundaire preventie richten de Kindante scholen zich minimaal op de risicoleerlingen en personeelsleden die een meer dan gemiddelde kans lopen om dader of slachtoffer te worden en op situaties die extra gevoelig zijn voor criminaliteit. De secundaire preventie betreft ook de vroegtijdige signalering van mogelijke situaties van seksuele intimidatie. 4

5 De tertiaire preventie heeft betrekking op de leerlingen, personeel, situaties, waarbij er daadwerkelijk sprake is (geweest) van agressie, geweld, pesten, discriminatie, seksueel misbruik e.d. Op dit niveau neemt Kindante maatregelen en worden protocollen en informatie beschikbaar gesteld voor opvang voor personeelsleden, leerlingen en ouders, die geconfronteerd zijn met agressie, geweld, seksuele intimidatie of pesten. Kindante streeft een zo adequaat mogelijke aanpak na bij gebleken problemen of incidenten. Daarbij zijn snelheid van handelen, een zorgvuldige analyse van de eventuele achterliggende problematiek, een goede klachtenregeling, een goede afstemming met, communicatie met en doorwijzing naar hulpverlening belangrijke succesfactoren. Bovenschools stelt Kindante formulieren en informatie beschikbaar, waarmee voldaan wordt aan de wettelijke vereisten m.b.t. melding en registratie van arbeidsongevallen. Tevens zullen protocollen beschikbaar worden gesteld, waarin wordt aangegeven hoe te handelen bij incidenten met betrekking tot onder meer alcohol, drugs, vuurwerk, bedreiging, discriminatie, seksuele intimidatie en vermoedens van seksueel misbruik. Deze protocollen worden in samenwerking met de politie en andere instellingen opgesteld en periodiek getoetst op actualiteit. Middelen Het hebben van een veiligheidsplan op iedere school. Dit veiligheidsplan vormt een onderdeel van het in artikel 11.7 van deze CAO genoemde plan van aanpak. Artikel Veiligheid en het voorkomen van seksuele intimidatie, racisme, agressie en geweld Lid 1: De werkgever stelt in overleg met de P(G)MR het beleid vast dat gericht is op het realiseren van een gezonde en veilige leer- en werkomgeving binnen de instelling, bedoeld voor alle geledingen. De werkgever evalueert jaarlijks het gevoerde beleid. Lid 2: Binnen het in het eerste lid bedoelde beleid worden ten aanzien van de werknemers in ieder geval afspraken gemaakt over: a. het bewerkstelligen van sociale en fysieke veiligheid; b. het voorkomen van seksuele intimidatie, racisme, agressie en geweld; c. het voorkomen van ziekteverzuim; d. de personeelszorg; e. de scholing en begeleiding van werknemers die nodig is met het oog op het realiseren van het voorgaande. Lid 3: De afspraken als bedoeld in het tweede lid richten zich in het bijzonder ook op: a. de werknemers met toezichthoudende taken en de bedrijfshulpverleners; b. de facilitering van de bedrijfshulpverleners en EHBO-ers, waarbij uitgangspunt is dat alle kosten -in tijd en geld- voor rekening van de werkgever zijn en dat zittende bedrijfshulpverleners c.q. EHBO-ers geen financieel nadeel ondervinden van deze afspraken. Tevens zal Kindante bovenschools een draaiboek voor calamiteiten opstellen en een draaiboek voor het omgaan met de media bij calamiteiten. 5

6 2. Veiligheid op BS Sint Augustinus Zoals we ook in de inleiding van dit veiligheidsplan en ook in de schoolgids aangeven, vinden wij het van wezenlijk belang dat onze leerlingen het naar hun zin hebben en zich thuis voelen op school. Daar hoort vanzelfsprekend ook bij dat zij zich veilig voelen op school. En dit geldt niet alleen voor onze leerlingen, maar ook voor onze medewerkers, ouders/verzorgers en andere bezoekers van de school. In dit hoofdstuk beschrijven wij kort wie wij zijn als school en hoe veiligheid daarbinnen past. 2.1 Wie zijn wij? Onze visie op eigentijds, boeiend onderwijs hebben wij op papier gezet en beschreven. U zult merken dat het kind centraal staat. Ieder kind is uniek, heeft zijn / haar eigen talenten. Daarnaast speelt, werkt en leert het kind in een omgeving die verandert. Er zijn contacten met medeleerlingen, leerkrachten en de buitenwereld. Het kind is en blijft voortdurend in ontwikkeling. De basisschool vormt als het ware de schakel tussen de voorschoolse periode en het vervolgonderwijs. Het team van basisschool Sint Augustinus ziet het als een uitdaging om elke dag het kind in ontwikkeling te volgen, te begeleiden en te ondersteunen op weg naar een stralende toekomst. Het volledige Visiedocument treft u aan in de bijlage van het Schoolveiligheidsplan. 2.2 Wat is onze visie op veiligheid? Met onze onderwijskundige visie en uitgangspunten leggen we de basis voor een veilig schoolklimaat. Hiermee willen we ervoor zorgen dat medewerkers en leerlingen zich dusdanig thuis, veilig en vertrouwd voelen, dat zij zich kunnen ontplooien op ieders eigen wijze. De nadruk ligt dan ook op de sociale veiligheid, op het welbevinden van medewerkers en leerlingen op hun school. Uiteraard wordt de fysieke veiligheid daarbij niet uit het oog verloren. Wij denken dat het bieden van structuur en een passend onderwijsarrangement voor iedere leerling bijdraagt aan de rust en het welbevinden van de leerlingen binnen onze school. Op onze school is het streven erop gericht vooral in preventieve sfeer te werken aan ieders veiligheid ( voorkomen is beter dan genezen ). Daarnaast dient er eveneens adequaat te worden ingespeeld op problemen van alledag die zich voor kunnen doen (pesten, agressie, conflicten). Door de fysieke veiligheid te blijven monitoren en waarborgen en tegelijkertijd door het sociale klimaat in de school zo optimaal mogelijk te houden (veel aandacht voor sociale vaardigheden, wijze van zorg voor en omgang met elkaar) trachten we aldus een zo prettig, veilig en open mogelijke sfeer van respect en vertrouwen te creëren. Wij realiseren ons dat daarmee niet alle problemen kunnen worden voorkomen, maar tegelijkertijd zijn wij van mening dat dit wel de basis moet zijn. Onze school is nu het derde jaar bezig met Positive Behaviour Support. Deze lessen worden gegeven door onze PBS deskundige, Marianne van Kan. PBS past uitstekend bij onze visie op veiligheid. Meer hierover is te vinden in hoofdstuk

7 3. Een veilige school: een taak voor ons allemaal Schoolveiligheid is niet alleen een zaak van de schoolleiding. Op de Augustinusschool zien wij dit als een zaak van ons allemaal: veiligheid op school is een taak en verantwoordelijkheid van de schoolleiding en het medewerkersteam, maar ook van leerlingen, ouders/verzorgers, andere bezoekers van de school en zelfs van externe partners. Al deze partijen hebben hun eigen taak en verantwoordelijkheden in het waarborgen van de fysieke en sociale veiligheid op school. In dit hoofdstuk beschrijven we welke partijen bij het waarborgen van de schoolveiligheid zijn betrokken en wat hun verantwoordelijkheden daarin zijn. Voor de overzichtelijkheid noemen we de verschillende vertrouwenspersonen en de landelijke klachtencommissie in dit hoofdstuk niet. Deze komen aan de orde waar het gaat om de regelingen omtrent klachten. 3.1 Wie doet wat? In deze paragraaf beschrijven we wie binnen onze school welke taken en verantwoordelijkheden hebben in het schoolveiligheidsbeleid Schoolleiding De school wordt geleid door een (waarnemend) directeur, welke vrijgesteld is van lesgevende taken. Daarnaast is er een IB er (aanspreekpunt bij afwezigheid directie) aangesteld. Vanzelfsprekend is de schoolleiding eindverantwoordelijk voor de schoolveiligheid. De schoolleiding dient erop toe te zien dat de vastgestelde regels, regelingen, protocollen en procedures worden nageleefd en dat de betrokken medewerkers hun verantwoordelijkheden met betrekking tot de schoolveiligheid naar tevredenheid nakomen. De eerder genoemd IB er is er om de interne leerlingenzorg vorm te geven. Het spreekt voor zich dat haar taken en verantwoordelijkheden binnen de interne leerlingenzorg ook taken en verantwoordelijkheden met betrekking tot de schoolveiligheid met zich mee brengt. Vandaar dat wij in dit veiligheidsplan o.a. ook het Zorgteam benoemen Arbocoördinatie Formeel blijft de directeur vanzelfsprekend eindverantwoordelijk, maar voor het aandachtsgebied arbeidsomstandigheden en veiligheid is op onze school een veiligheidscoördinator aangewezen. In principe is hij het aanspreekpunt waar het gaat om alle aspecten van arbobeleid en veiligheid. Zo organiseert hij bv. in samenwerking met de BHV ers 2 keer per jaar een ontruimingsoefening en evalueert hij deze met de betrokken partijen. Daarnaast bekijkt hij, in samenspraak met de schoolleiding, welke maatregelen moeten worden genomen ten aanzien van aandachtspunten die uit de diverse inspecties zijn gebleken. Concrete taken Arbocoördinator/Preventiemedewerker: - Registratie van calamiteiten en ongelukken op of rondom school (Ongevallenregistratie). - Coördinatie van ontruimingsoefeningen. - Houdt zich bezig met de veiligheid en gezondheid op de werkvloer. - Heeft kennis van de arbo-risico s binnen de school. Deze komen uit RI&E en het Plan van Aanpak - voorlichten over risico s. - aanspreekpunt voor vragen over veiligheid en gezondheid. - meewerken aan het opstellen van de RI&E. - overleg met directie en personeelsvertegenwoordiging over arbozaken. 7

8 3.1.3 Bedrijfshulpverlening Op BS Sint Augustinus zijn 6 medewerkers gekwalificeerd als bedrijfshulpverlener. Daarnaast beschikt de school over 1 EHBO-er. Bedrijfshulpverleners zijn gewone medewerkers die in actie komen als er een incident is. Daarbij moeten zij werken volgens de veiligheidsvoorschriften. Deze personen krijgen jaarlijks na- en bijscholing op het gebied van bedrijfshulpverlening. Taken van de bedrijfshulpverleners zijn: het verlenen van eerste hulp bij ongevallen, het beperken en bestrijden van brand en het beperken van de gevolgen van ongevallen en het in noodsituaties alarmeren en evacueren van alle personen in onze school Intern begeleider Binnen de interne leerlingenzorg en dus ook bij het bewaken en het waarborgen van de schoolveiligheid (de fysieke, maar vooral de sociale veiligheid) vervult de intern begeleider een belangrijke rol. Door middel van het cognitief en sociaal-emotioneel volgen van de leerlingen proberen we preventief te werken om het welbevinden van de leerlingen te vergroten. We hebben er bewust voor gekozen om de intensieve zorg te arrangeren in de kleuterbouw. Hierdoor proberen we snel de leerling volledig in beeld te krijgen en mogelijke zorg te bieden. In de bovenbouw (groep 6 t/m 8) kijken we naar het uitstroomprofiel van de leerling en zullen we het onderwijsarrangement voor betreffende leerling vaststellen. Hiermee zetten we in op een continuering van het welbevinden van de leerling door het competentiegevoel voor de leerling als leidende indicator te gebruiken Medezeggenschapsraad Het beleid op school komt tot stand in goede samenspraak tussen de directie en de verschillende geledingen van ouders en het personeel. Dit krijgt gestalte in de Medezeggenschapsraad (MR) waarin deze geledingen vertegenwoordigd zijn. Kindante kent een Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR). Deze geeft advies en/of verleent instemming over school overstijgende zaken (aangelegenheden die van gemeenschappelijk belang zijn voor alle scholen of voor de meerderheid van de scholen) met als doel de beleidsontwikkeling mede vorm te geven. De medezeggenschapszaken met betrekking tot individuele scholen worden behartigd door de Medezeggenschapsraden (MR-en) van de afzonderlijke scholen. Zo heeft ook de Augustinusschool een eigen MR. De MR heeft instemmingsrecht met betrekking tot het school specifieke gedeelte van het schoolveiligheidsplan en is dan ook onze partner bij de totstandkoming van het veiligheidsbeleid en het bewaken en waarborgen ervan Leerlingen, ouders/verzorgers en bezoekers van onze school Van leerlingen, ouders/verzorgers en bezoekers van onze school verwachten wij dat zij zich houden aan de regels, regelingen, protocollen en procedures van onze school. Deze worden nadrukkelijk tijdens het eerste kennismakingsgesprek besproken met de ouders. Ouders die zich niet conformeren aan ons beleid, zijn niet welkom op onze school. 3.2 En wie zijn onze partners? Zoals eerder al aangegeven, zien wij de veiligheid op school als een zaak van ons allemaal. En niet alleen van de mensen op school, maar zelfs van externe instanties. Voor het waarborgen van de veiligheid werken wij namelijk samen met een aantal partners. Hieronder worden de belangrijkste vermeld. 8

9 3.2.1 Jeugdgezondheidszorg Elk kind in de leeftijd van 4-19 jaar dat op school zit in een van de gemeenten van regio Westelijke Mijnstreek Limburg heeft recht op een basispakket preventieve zorg uitgevoerd door de afdeling jeugdgezondheidszorg van de GGD. Dit basispakket is vastgesteld door alle gemeenten in deze regio die de GGD bekostigen. Het basispakket omvat o.a. een aantal preventieve gezondheidsonderzoeken, vaccinaties en advisering/voorlichting gericht op het beschermen en bevorderen van de gezondheid van de kinderen. In de schoolgids zijn de contactgegevens van de jeugdarts opgenomen Centrum voor Jeugd en Gezin: Zie ook bijlage Implementatieplan Westelijke Mijnstreek 1.1 Aanleiding Het Centrum voor Jeugd en Gezin in de Westelijke Mijnstreek is in 2012 gestart met een pilot wijkgericht werken. Deze pilot heeft tot gevolg gehad dat er snel verbindingen zijn gelegd met andere wijkgerichte initiatieven gericht op leefbaarheid, onderwijs, veiligheidshuis en de gespecialiseerde zorgpartners. Hiermee ontstond de wens om gezamenlijk gebiedsgericht te gaan werken in de Westelijke Mijnstreek vanuit de ambities in de decentralisatie jeugdzorg. Dit implementatieplan verbindt de diverse pilots, initiatieven en wens om geindiceerde zorg te verminderen of laagdrempelig in te zetten. 1.2 Doelstelling De doelstelling van dit plan is om eind 2014 in de gehele Westelijke Mijnstreek vanuit het CJG de eigen kracht en participatie vanuit het gezin en de omgeving centraal te stellen door in de Westelijke Mijnstreek o.a. in samenwerking met de sociale wijkteams en het onderwijs gebiedsgericht te gaan werken. De rest van het implementatieplan is te vinden in bijlage Verwijsindex Met ingang van 1 augustus 2010 zijn de Nederlandse gemeenten wettelijk verplicht om aan te sluiten op de landelijke Verwijsindex risicojongeren (VIR). De VIR brengt risicosignalen van professionals, zowel binnen gemeenten als over gemeentegrenzen heen, bij elkaar en informeert meldende professionals onderling over hun betrokkenheid bij jeugdigen in de leeftijd van 0-23 jaar. Met behulp van de VIR blijft de jongere in beeld, kunnen professionals signalen afgeven en hun activiteiten op elkaar afstemmen. De VIR wordt gevoed door regionale Verwijsindexen. Alle basisscholen in de Westelijke Mijnstreek zijn sinds kort aangesloten. De Verwijsindex is een online hulpmiddel voor hulpverleners om snel met elkaar in contact te komen. Hulpverleners geven in de verwijsindex een signaal af wanneer zij vaststellen dat het opgroeien van het kind met enige zorg verloopt. Dit gebeurt aan de hand van landelijk bepaalde criteria. Het gaat enkel over het bericht DAT er zorgen zijn, in de verwijsindex staat niet WAT de zorg is. Als blijkt dat er minimaal nog een signaal over hetzelfde kind is afgegeven, dan ontstaat er een match tussen de meldende organisaties. Deze organisaties nemen contact met elkaar op ten behoeve van de gesignaleerde jeugdige. 9

10 Doel van de Verwijsindex is door tijdig de hobbels in ontwikkeling naar volwassenheid te signaleren, eerder de betrokkenen in beeld te hebben en sneller eenduidigheid in handelen na te streven. Een sluitende aanpak, en niet langs elkaar heen werken, begint bij het van elkaar weten en vervolgens vooral samenwerken. De Verwijsindex is daarmee niets meer dan een ondersteunend instrument voor professionals om bij zorgen gemakkelijk met elkaar in contact te komen en onderling afspraken te maken betreffende de hulpverlening. Als de school een melding doet, wordt dat altijd met de ouders besproken. De intern begeleider is voor onze school meldingsbevoegd. Er zullen pas gegevens worden uitgewisseld als de ouder daarmee instemt, dan wel wanneer er een situatie van dreiging ontstaat. Kinderen vanaf 12 jaar wordt ook om instemming gevraagd. Andere instanties die aan de Verwijsindex meedoen zijn o.a. de GGD, Orbis-JGZ, Huisartsen, Maatschappelijk Werk, het voortgezet onderwijs, de peuterspeelzalen, Bureau Jeugdzorg, het Centrum voor Jeugd en Gezin. Op de website vindt u meer informatie Buitenschoolse opvang Kindantescholen zijn verantwoordelijk voor de organisatie van voor- en naschoolse opvang voor de leerlingen. Hiervoor zijn met de aanbieders van voor- en naschoolse opvang (de zogenaamde kindpartners ) afspraken gemaakt over onder meer de kwaliteit van de opvang, de prijs en de uitvoeringslocaties. Deze afspraken zijn vastgelegd in een convenant. Onze directe partner is MIK (Meerwaarde In een Kinderleven). 4. Het veiligheidsbeleid op onze school Hoewel de manier van onderwijzen aan onze school de leerlingen veel vrijheid laat en hun zelfstandigheid zoveel mogelijk bevordert, ontkomen we er niet aan om binnen deze geordende gemeenschap een aantal regels te hanteren. Vrijwel al deze regelingen hebben raakvlakken met de schoolveiligheid en zijn aldus van belang voor het waarborgen van de fysieke en sociale veiligheid van medewerkers, leerlingen en andere bezoekers van de school. Op onze schjoolhanteren we een aantal algemene schoolregels, maar gelden er ook allerlei regelingen, protocollen en procedures die er samen voor zorgen dat we onze onderwijskundige visie o p een zo goed én veilig mogelijke wijze ten uitvoer kunnen brengen. Zo bestaan er bv. regels omtrent de leerplicht, het melden van schoolverzuim, een klachtenregeling, een gedragsprotocol, een regeling omtrent de toelating, time-out, schorsing en verwijdering van leerlingen en een mediaprotocol. In deze paragraaf zullen we een opsomming geven van deze regels, regelingen, protocollen en procedures. Waar van toepassing is de volledige regeling, protocol of procedure terug te vinden in de bijlagen. Ouders/verzorgers en leerlingen worden door middel van de schoolgids over de voor hen relevante regels, regelingen, protocollen en procedure geïnformeerd. Veel van de informatie die in dit veiligheidsplan is opgenomen, is aldus ook in de schoolgids terug te vinden. 10

11 4.1 Algemene schoolregels De schoolregels zijn in de praktijk ontstaan en vastgelegd in een matrix van gedragsverwachtingen. Deze verwachtingen staan vermeld in bijlage 4. Wij verwachten dat zowel ouders als leerlingen zich hieraan willen houden, om zodoende de goede gang van zaken aan school te waarborgen. 4.2 Regels omtrent het omgaan met materialen Gedurende het schooljaar gebruiken de kinderen diverse materialen. In de schoolgids is beschreven hoe wordt gehandeld indien dit materiaal niet met zorg is behandeld. Deze regels hieromtrent zijn als volgt: Wanneer de door de school beschikbaar gestelde materialen door onzorgvuldig gedrag niet meer bruikbaar zijn, dan kan voor eigen rekening nieuw materiaal worden gekocht. Met deze maatregel hopen wij te bereiken dat de kinderen leren zorgvuldig met hun materialen om te gaan. De ouders blijven volledig aansprakelijk voor beschadiging die hun kind veroorzaakt aan gebouw, meubilair, materialen van school of eigendom van medeleerlingen. 4.3 Gedragsregels Op grond van de Arbowet en de CAO heeft de werkgever de plicht om beleid te voeren dat is gericht tegen seksuele intimidatie, pesten, discriminatie en agressie en geweld. Onder seksuele intimidatie verstaan wij: ongewenst seksueel getinte aandacht die tot uiting komt in verbaal, fysiek en non-verbaal gedrag. Dit gedrag wordt door degene die het ondergaat, ongeacht sekse en/of seksuele voorkeur, ervaren als ongewenst, of wordt, indien het een minderjarige leerling betreft, door de ouders, voogden of verzorgers van de leerling als ongewenst aangemerkt. Seksueel intimiderend gedrag kan zowel opzettelijk als onopzettelijk zijn. Discriminerend gedrag is: elke vorm van ongerechtvaardigd onderscheid, als bedoeld in artikel 2 van de Algemene wet gelijke behandeling, elke uitsluiting, beperking of voorkeur die ten doel heeft of tot gevolg kan hebben dat de erkenning, het genot of de uitoefening op voet van gelijkheid van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden op politiek, economisch, sociaal of cultureel terrein of op andere terreinen van het openbare leven wordt teniet gedaan of aangetast. Discriminatie kan zowel bedoeld als onbedoeld zijn. Onder agressie, geweld en pesten verstaan wij: gedragingen en beslissingen dan wel het nalaten van gedragingen en het niet nemen van beslissingen waarbij bedoeld of onbedoeld sprake is van geestelijke of lichamelijke mishandeling van een persoon of groep personen die deel uitmaakt van de schoolgemeenschap. Om seksuele intimidatie, pesten, discriminatie en agressie en geweld tegen te gaan, hanteren wij gedragsregels. Tevens wordt van elke medewerker verwacht dat hij/zij beschikt over een verklaring van goed gedrag. Zoals eerder beschreven zijn in de schoolgids een aantal algemene schoolregels opgenomen (zie eerder). Daarnaast hanteren wij een gedragsprotocol Gedragsprotocol Onze school hanteert een gedragsprotocol. In dit protocol staan regels en afspraken die betrekking hebben op leerlingen, leerkrachten en ouders. De afspraken richten zich op machtsmisbruik en seksuele intimidatie, pesten, lichamelijk en geestelijk geweld, racisme en discriminatie, gebruik van computer en internet, privacy en klachtrecht. Deze gedragscode vormt het kader waarbinnen leerkrachten de groepsregels, zo veel mogelijk samen met de leerlingen, afspreken. Het beleid ten aanzien van agressie en geweld dient uit een aantal samenhangende maatregelen te bestaan: 11

12 1. In het kader van de Kwaliteitswet heeft elke school een Klachtenregeling zoals vastgesteld door Kindante. Het College van Bestuur heeft in het kader van deze Klachtenregeling een aantal externe vertrouwenspersonen aangesteld en op elke school zijn één à twee interne vertrouwenspersonen benoemd. Bij ons op school is dat de gedragsspecialist, Marianne van Kan. De klachtenregeling beoogt een zorgvuldige behandeling van klachten, waarmee het belang van de klager wordt gediend maar ook het belang van de school (een veilig schoolklimaat). 2. Met behulp van de vragenlijst Agressie, geweld en seksuele intimidatie wordt inzicht verkregen in vormen en omvang van agressie, geweld en seksuele intimidatie en kunnen specifieke knelpunten op deze gebieden worden geïnventariseerd. Deze vragenlijst is onderdeel van de Risico-Inventarisatie en Evaluatie. Op basis van gesignaleerde knelpunten wordt het beleid bijgesteld en wordt door de directeur, in overleg met (gemeenschappelijke) medezeggenschapsraad, een plan van aanpak opgesteld. 3. De medezeggenschapsraad heeft niet alleen een controlerende functie ten aanzien van het Arbo-beleid maar ook een preventieve functie door problemen of gevoelens van angst bespreekbaar te maken. 4. De directie van de school dient personeel en medezeggenschapsraad te informeren over de resultaten van de Risico-Inventarisatie en Evaluatie en welke risico beperkende maatregelen hiervoor worden genomen. 5. Elke school heeft de verplichting ongevallen en incidenten met betrekking tot agressie en geweld te registreren. Hierdoor kunnen jaarlijks de risico s worden geëvalueerd. Wees duidelijk wie zorg draagt voor de registratie. 6. Elke school dient te streven naar een dusdanige sfeer dat iedereen die (anoniem) bedreigd wordt hiermee openlijk naar buiten durft te komen. Individueel en ad hoc aanpakken van agressie en geweld leidt tot gevoelens van schuld, wrok en woede bij betrokkenen. Dit kan weer leiden tot groepsvorming en represaillemaatregelen. 7. Problemen met agressie en geweld dienen serieus te worden aangepakt en niet te worden verdoezeld of gesust. Het totale team dient bij het beleid betrokken te worden en er wordt iemand aangewezen (bij voorkeur de intern vertrouwenspersonen) die samen met de directie voor het thema verantwoordelijk is. Bij de behandeling van incidenten dient men zowel intern als extern open en duidelijk te zijn, tenzij er wettige moverende redenen zijn om dit niet te doen. 8. Onmiddellijke opvang van slachtoffers is van groot belang zowel door collega s als door professionele hulpverleners. 9. Elke school dient duidelijke gedragsregels vast te leggen met betrekking tot het omgaan met elkaar en met de leerlingen (in dit plan reeds beschreven). In deze gedragscode dient te worden aangegeven wat wel en niet toelaatbaar is. Vermeld deze regels in de schoolgids opdat ouders hiervan op de hoogte zijn. 10. Scholen dienen in het lesprogramma gerichte aandacht te besteden aan thema s zoals sociale veiligheid en weerbaarheid waarvoor speciaal ontwikkelde methodieken bestaan. 11. Signalen van agressie en geweld kunnen worden besproken met schoolbegeleidende instanties zoals maatschappelijk werk, bureau jeugdzorg, Riagg, schoolarts etc. De aan de school toegewezen functionaris van de politie kan eveneens een belangrijke rol spelen. 12. De directie van de school dient tegen agressie en geweld bekend te maken bij personeel, ouders en leerlingen. Betrokkenheid van alle partijen is van groot belang. 12

13 Bij de bestrijding van agressie, geweld, discriminatie en seksuele intimidatie is het van belang dat ieder slachtoffer, maar vooral de leerling, gemakkelijk terecht kan bij de aangestelde interne vertrouwenspersonen. De interne vertrouwenspersonen kunnen een leerkracht of een ouder van de desbetreffende school zijn. De interne vertrouwenspersoon is het eerste aanspreekpunt op school bij vragen en/of klachten met betrekking tot agressie, geweld (waaronder pesten), discriminatie of seksuele intimidatie. Zij/hij is de intermediair tussen klagen/slachtoffer en externe vertrouwenspersoon. De interne vertrouwenspersoon draagt zorg voor het vertrouwelijk behandelen van de hulpvraag. De externe vertrouwenspersoon heeft tot taak: - na ontvangst van de klacht de klager bij te staan en van advies te dienen. - Eventueel door bemiddelen tot een oplossing van het probleem te komen. - De klager te ondersteunen bij het formuleren en het indienen van de klacht bij de landelijke klachtencommissie. - Het begeleiden en verwijzen naar hulpverleningsinstanties. - Het geven van voorlichting en samenwerking met interne vertrouwenspersonen. - Het rapporteren aan het College van Bestuur De externe vertrouwenspersoon draagt zorg voor het vertrouwelijk behandelen van de hulpvraag. De landelijke klachtencommissie onderzoekt de ingediende klacht en adviseert hierover het bevoegd gezag. De klachtencommissie neemt ter bescherming van de belangen van alle direct betrokkenen, de grootst mogelijke zorgvuldigheid in acht bij de behandeling van de klacht. Een slachtoffer (of zijn/haar ouders) van agressie, geweld, discriminatie of seksuele intimidatie kan hierover, al dan niet met hulp van de interne vertrouwenspersoon in de school en desgewenst via de externe vertrouwenspersoon, een klacht indien bij het bevoegd gezag of de klachtencommissie. De klager/het slachtoffer maakt de keuze wie de klacht gaat behandelen. Als de klacht bij het bevoegd gezag wordt ingediend beslist het College van Bestuur om zelf de klacht af te handelen of verwijst het College van Bestuur de klager naar de externe vertrouwenspersoon of de landelijke klachtencommissie. Wanneer er een klacht wordt ingediend hebben alle betrokkenen, zowel klager als aangeklaagde, recht op zorgvuldige afhandeling. Indien nodig zal het College van Bestuur maatregelen nemen om de veiligheid van de klager/slachtoffer evenals de veiligheid van de aangeklaagde zoveel mogelijk te waarborgen. De onafhankelijke landelijke klachtencommissie onderzoekt of de ingediende klacht gegrond is. Het college van Bestuur beslist, wanneer een klacht gegrond is bevonden door de klachtencommissie, over te treffen maatregelen en/of sancties. Protocol seksuele intimidatie Seksuele intimidatie is ongewenste seksueel getinte aandacht die tot uiting komt in verbaal, fysiek of non-verbaal gedrag. Dit gedrag wordt door degene die het ondergaat ervaren als ongewenst en onplezierig. Seksueel intimiderend gedrag kan zowel opzettelijk als onopzettelijk zijn. Bij seksueel misbruik kan ook sprake zijn van ontucht, aanranding of verkrachting; delicten die onder het wetboek van Strafrecht vallen. Preventief Het personeel onthoudt zich van seksistisch taalgebruik, seksueel getinte grappen, toespelingen en van een manier van aanspreken die door leerlingen en/of andere bij de school betrokkenen als seksistisch kan worden ervaren. 13

14 Het personeel ziet er op toe dat bovenstaande niet gebezigd wordt tussen leerlingen onderling. Het personeel onthoudt zich van seksistisch getinte gedragingen, of gedragingen die door de leerlingen en/of andere bij de school betrokkenen als zodanig kunnen worden ervaren en ziet er tevens op toe dat dergelijke gedragingen niet voorkomen tussen leerlingen onderling. Het personeel draagt er zorg voor dat binnen de school geen seksueel getinte affiches, tekeningen, artikelen, in bladen (o.a. schoolkrant) e.d. worden gebruikt of opgehangen die kwetsend kunnen zijn voor een bepaalde sekse. Al het personeel heeft een meldingsplicht: de plicht om een vermoeden van seksueel misbruik te melden bij het bevoegd gezag. Leerlingen worden buiten schooltijd niet langer dan 15 minuten alleen op school gehouden. Als de leerling samen met de leerkracht in de klas blijft, blijft de deur open staan. Uit de aard van het docentschap vloeit de norm voort dat een leraar uit een gezonde terughoudendheid nooit leerlingen mee naar huis neemt. Felicitaties moeten een spontaan gebeuren blijven. Het personeel houdt hierbij rekening met het bovenvermelde. Jongens en meisjes worden vanaf groep 4 gescheiden bij het aan-, uit- en omkleden. De leerkracht betreedt vanaf groep 6 de kleedruimte uitsluitend na een duidelijk vooraf gegeven teken. Dit is uiteraard van toepassing als de situatie het vereist dat mannelijke begeleiding de ruimtes van de meisjes binnengaat en als vrouwelijke begeleiders de ruimtes van de jongens binnengaan. Op deze manier wordt rekening gehouden met het zich ontwikkelend schaamtegevoel bij jongens en meisjes. Jongens en meisjes maken gebruik van gescheiden douches. Wanneer eerste hulp wordt geboden waarbij een kind zich moet ontkleden, moet er naast de hulpgevende een derde aanwezig zijn. Indien er hulp geboden moet worden bij ongevallen, ziek worden/zijn of anderszins, waarbij het schaamtegevoel van de kinderen een rol kan spelen, wordt de uitdrukkelijke wens van het kind gerespecteerd. Curatief Bij (verbale) seksuele intimidatie van leerlingen onderling wordt de betreffende leerling daarop aangesproken en wordt duidelijk gemaakt dat het gedrag niet getolereerd wordt. Bij herhaling worden de ouders op de hoogte gebracht. Bij ernstige (fysieke) seksuele intimidatie worden de ouders uitgenodigd voor een gesprek met de directie. Indien dit noodzakelijk is, treedt het protocol schorsing en verwijdering van leerlingen in werking. Er wordt aangifte gedaan bij de politie en er worden hulpverleners ingeschakeld voor dader en slachtoffer. Bij een vermoeden van seksuele intimidatie, machtsmisbruik, mishandeling of misbruik door een personeelslid wordt altijd de klachtenprocedure gevolgd die op bestuursniveau is vastgesteld. Daarnaast is het bestuur verplicht dit voorval te melden bij de vertrouwensinspecteur van de Onderwijsinspectie. Na overleg tussen het bevoegd gezag en de vertrouwensinspecteur worden de ouders op de hoogte gesteld. Het bestuur is verplicht om aangifte te doen. Ten alle tijden wordt het bestuur ingelicht Pedagogisch klimaat Het pedagogisch klimaat op een school verwijst enerzijds naar de omgang van de leerkrachten met de leerlingen en anderzijds naar de omgeving waarbinnen de leerlingen leren en zich ontwikkelen. Een goed pedagogisch klimaat vormt naar ons idee de basis voor het leren van de kinderen. Een goede balans tussen ondersteuning en uitdaging is voorwaardelijk om te komen tot goed 14

15 onderwijs. Het hoort dan ook tot de professionele taken van onze leerkrachten om voor deze balans te zorgen De leerkrachten van onze school zorgen voor een veilig en ondersteunend pedagogisch klimaat door: - zorgvuldig te zijn in het taalgebruik; - het respect tussen kinderen te bevorderen; - een prettige sfeer te creëren in de klas; - het zelfvertrouwen van kinderen te ondersteunen door positieve feedback; - beschikbaar te zijn bij problemen; - positieve verwachtingen uit te spreken; - pestgedrag bespreekbaar te maken en zo veel mogelijk tegen te gaan; - op schoolniveau en op klassenniveau afgesproken regels te hanteren. De leerkrachten zorgen voor een stimulerend en uitdagend pedagogisch klimaat door: - het creëren van een uitdagende leeromgeving in een ordelijk en opgeruimd lokaal; - de zelfstandigheid van leerlingen te stimuleren; - de verantwoordelijkheid van leerlingen te stimuleren; - het gebruik van coöperatieve werkvormen; Schoolklimaat Onze school heeft er drie jaar geleden voor gekozen om te starten met Positive Behaviour Support. Die keuze bleek een hele goede keuze te zijn. Zie hiervoor het volgende artikel dat ook terug te vinden is op de website van onze school. XXXXXXXXX Klachten en klachtenprocedure In het kader van de Kwaliteitswet heeft stichting Kindante een klachtenregeling vastgesteld, die op iedere school ter inzage ligt. Hiermee kunnen ouders en leerlingen klachten indienen over gedragingen en beslissingen of het nalaten daarvan van bijvoorbeeld het bestuur en het personeel. Het klachtrecht heeft een belangrijke signaalfunctie met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs, inclusief de randvoorwaarden. Door de klachtenregeling ontvangt het College van Bestuur van Kindante en de school op eenvoudige wijze signalen die hen kunnen ondersteunen bij het verbeteren van het onderwijs en de goede gang van zaken op school. Interne klachtenprocedure. Veruit de meeste klachten over de dagelijkse gang van zaken in de school zullen in onderling overleg tussen ouders, leerlingen, personeel en schoolleiding op een juiste wijze kunnen worden afgehandeld. Over het algemeen is het wenselijk dat men een probleem eerst bespreekt met de eigen leerkracht. Als dit niet mogelijk is of onvoldoende oplossing heeft gegeven, is een gesprek met de directie bij voorkeur de volgende stap. Indien dat echter, gelet op de aard van de klacht, niet mogelijk is of indien de afhandeling niet naar tevredenheid heeft plaatsgevonden, kan met een beroep doen op de klachtenregeling. Dit houdt in dat men de klacht in eerste instantie ter sprake kan brengen bij de interne vertrouwenspersoon van de school en als dit niet lukt bij de externe vertrouwenspersonen die door Kindante zijn aangesteld. 15

16 De interne vertrouwenspersonen zijn op de hoogte van de mogelijke stappen die ondernomen kunnen worden om de ouder of leerling met een klacht te ondersteunen bij het zoeken naar een oplossing. De interne vertrouwenspersonen beschikken over contactadressen en kunnen desgewenst begeleiding bieden of doorverwijzen naar de externe vertrouwenspersoon. De klachten worden vertrouwelijk en zorgvuldig behandeld. Externe klachtenprocedure. Indien de klager dit wenst, begeleidt de externe vertrouwenspersoon hem/haar bij het indienen van de op schrift gestelde klacht bij het College van Bestuur van Kindante of bij de Landelijke Klachtencommissie. Wordt een klacht ingediend bij de Landelijke Klachtencommissie dan ontvangt Kindante hiervan altijd een kopie. Voor namen en adressen zie Bijlagen Klachtenregeling Zoals al eerder aangegeven heeft de werkgever, op grond van de Arbowet en de CAO, de plicht om beleid te voeren dat is gericht tegen seksuele intimidatie, pesten, discriminatie en agressie en geweld. Om adequaat met klachten op deze terreinen, maar ook op andere gebieden te kunnen omgaan, heeft Kindante hiervoor beleid opgesteld. Dit beleid is ook op onze school van toepassing en treft u hieronder aan. Klachten en klachtenprocedure In het kader van de Kwaliteitswet heeft stichting Kindante een klachtenregeling vastgesteld, die op iedere school ter inzage ligt. Hiermee kunnen ouders en leerlingen klachten indienen over gedragingen en beslissingen of het nalaten daarvan van bijvoorbeeld het bestuur en het personeel. Het klachtrecht heeft een belangrijke signaalfunctie met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs, inclusief de randvoorwaarden. Door de klachtenregeling ontvangt het College van Bestuur van Kindante en de school op eenvoudige wijze signalen die hen kunnen ondersteunen bij het verbeteren van het onderwijs en de goede gang van zaken op school. Interne klachtenprocedure Veruit de meeste klachten over de dagelijkse gang van zaken in de school zullen in onderling overleg tussen ouders, leerlingen, personeel en schoolleiding op een juiste wijze kunnen worden afgehandeld. Over het algemeen is het wenselijk dat men een probleem eerst bespreekt met de eigen leerkracht. Als dit niet mogelijk is of onvoldoende oplossing heeft gegeven, is een gesprek met de directie bij voorkeur de volgende stap. Indien dat echter, gelet op de aard van de klacht, niet mogelijk is of indien de afhandeling niet naar tevredenheid heeft plaatsgevonden, kan met een beroep doen op de klachtenregeling. Dit houdt in dat men de klacht in eerste instantie ter sprake kan brengen bij de interne vertrouwenspersoon van de school en als dit niet lukt bij de externe vertrouwenspersonen die door Kindante zijn aangesteld. De interne vertrouwenspersonen zijn op de hoogte van de mogelijke stappen die ondernomen kunnen worden om de ouder of leerling met een klacht te ondersteunen bij het zoeken naar een oplossing. De interne vertrouwenspersonen beschikken over contactadressen en kunnen desgewenst begeleiding bieden of doorverwijzen naar de externe vertrouwenspersoon. De klachten worden vertrouwelijk en zorgvuldig behandeld. 16

17 Externe klachtenprocedure Indien de klager dit wenst, begeleidt de externe vertrouwenspersoon hem/haar bij het indienen van de op schrift gestelde klacht bij het College van Bestuur van Kindante of bij de Landelijke Klachtencommissie. Wordt een klacht ingediend bij de Landelijke Klachtencommissie dan ontvangt Kindante hiervan altijd een kopie. De interne vertrouwenspersoon van de school is: Namens de leerkrachten; Marianne van Kan De externe vertrouwenspersonen van de school zijn: Dhr. Math Haenen Dhr. Paul Baggen Burgemeester Luytenstraat 38, 6151 GG Munstergeleen Poolsterstraat 19, 6133 VP Sittard Tel Telefoon: Bereikbaarheid externe vertrouwenspersonen Indien een vertrouwenspersoon gedurende meerdere dagen telefonisch niet bereikbaar is, verzoeken wij u contact op te nemen met het bureau van Kindante (dhr. J. Janssen), tel , waar u wordt doorverwezen naar een van de andere vertrouwenspersonen, die de waarneming op zich heeft genomen. Bij de onderwijsinspectie zijn eveneens vertrouwensinspecteurs aangesteld. De vertrouwensinspecteur vervult een klankbordfunctie voor leerlingen en personeelsleden die slachtoffer zijn van seksuele intimidatie of die worden geconfronteerd met seksuele intimidatie jegens andere leerlingen of personeelsleden. De vertrouwensinspecteur is te bereiken bij het Landelijk Meldpunt Vertrouwensinspectie onder telefoonnummer Kindante heeft zich voor alle geschillenregelingen aangesloten bij de Stichting Onderwijsgeschillen. Hieronder valt ook de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs. Het adres van de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs is: Landelijke Klachtencommissie Onderwijs Postbus 85191, 3508 AD Utrecht Tel: (030) info@onderwijsgeschillen.nl Website: Klassenregels Naast de algemeen geldende schoolregels hebben wij de afspraak dat elke leerkracht samen met zijn/haar leerlingen klassenregels opstelt. Deze worden en opgehangen in de klas en voorzien van een begeleidende foto. 4.5 Handhaving van de regels Natuurlijk kan het voorkomen dat leerlingen de regels overtreden. Wanneer dit aan de orde is besluit de leerkracht hoe te handelen. Indien nodig of gewenst wordt ongewenst gedrag 17

18 besproken in de diverse leerling-besprekingen. Hierin kan dan per geval worden afgestemd en afgesproken hoe te handelen. Niet iedere leerling is immers hetzelfde, daarom vinden wij ook op dit gebied maatwerk van het grootste belang. Het bijgevoegde gedragsprotocol biedt ons een overzichtelijke leidraad voor het handelen bij gedragsinterventies. Ondanks dat wij als school zorgdragen voor een prettig en veilig schoolklimaat en dus alert zijn op ongewenst gedrag en ook in staat zijn daarop adequaat te reageren, kan het voorkomen dat het College van Bestuur (als bevoegd gezag van de school) zich genoodzaakt ziet een leerling niet toe te laten tot een school of tijdens het schooljaar te schorsen of te verwijderen van de school. Dit beleid treft u hier onder aan. Toelating, verwijdering en schorsing Uitgangspunt van de scholen van Kindante is de keuzevrijheid van de ouders. Zij zoeken de school die het beste aansluit bij hun kind en bij hun eigen opvattingen. Onze school behoort tot Stichting Kindante en is een katholieke school waarbij de katholieke geloofsovertuiging ten grondslag ligt aan het aangeboden onderwijs. Bij de toelating van leerlingen zal in principe geen onderscheid worden gemaakt op grond van godsdienst of levensbeschouwing. Onze school voert een open toelatingsbeleid ten aanzien van de richting. M.a.w. zowel katholieke kinderen als kinderen met een andere godsdienstige of levensbeschouwelijke achtergrond worden toegelaten. Voorwaarde is wel dat ouders bij toelating aangeven dat zij de grondslag zullen respecteren. Indien ouders de grondslag van de school niet kunnen respecteren heeft de school het recht om een leerling te weigeren op grond van godsdienstige gezindheid of levensbeschouwing, indien binnen redelijke afstand van de woning van de leerling gelegenheid bestaat tot het volgen van openbaar onderwijs. Ook zal de school in andere gevallen de toelating van leerlingen kunnen weigeren, wanneer dat in het belang van de school, van de andere leerlingen en het personeel is. Dit is bijvoorbeeld het geval als: bij toelating blijkt dat de school onvoldoende zorg kan bieden op basis van de hulpvragen van het kind; ouders niet akkoord gaan met het opvragen van informatie aan derden voorafgaande aan de toelating of als blijkt dat relevante informatie is achtergehouden; ouders weigeren om toestemming te verlenen aan de school om ten behoeve van het vaststellen van de onderwijsbehoeften van het kind onderzoek te laten verrichten door medewerkers van de externe WSNS zorgstructuur; Het niet toelaten van leerlingen zal tot een minimum beperkt worden. Voorkomen moet worden, dat de leerling nergens terecht kan. De school zal alles in het werk stellen om de leerling elders onder te brengen. De toelating mag niet afhankelijk worden gesteld van een geldelijke bijdrage van de ouders. (zie elders in deze schoolgids). De school dient het besluit om een leerling niet toe te laten schriftelijk met redenen omkleed aan de ouders mee te delen. De ouders kunnen tegen dat besluit bij het bevoegd gezag schriftelijk bezwaar indienen, binnen zes weken na de beslissing. Het bevoegd gezag is verplicht de ouders te 18

19 horen en moet binnen vier weken na ontvangst van het bezwaarschrift beslissen. Daarna zouden de ouders nog een beroep kunnen doen op de burgerlijke rechter. Verwijdering van de basisschool Het bevoegd gezag kan overgaan tot verwijdering als: de school niet aan de zorgbehoefte van de leerling kan voldoen er sprake is van ernstig wangedrag van de leerling en/of de ouders De beslissing over verwijdering van leerlingen berust bij het bevoegd gezag. Voordat tot verwijdering wordt besloten hoort het bevoegd gezag de betrokken groepsleerkracht en directeur van de school. De school heeft de plicht gedurende 8 weken te zoeken naar een andere school, die bereid is de leerling toe te laten. Onderstaande procedureregels zijn van toepassing: 1. De ouders worden gehoord over het voornemen tot verwijdering; 2. Er moet een gemotiveerd schriftelijk besluit zijn waarbij wordt gewezen op de mogelijkheid om bezwaar in te dienen bij het bevoegd gezag; 3. De ouders kunnen binnen 6 weken een bezwaarschrift indienen; 4. Het bevoegd gezag is verplicht om de ouders te horen over het bezwaarschrift; 5. Het bevoegd gezag moet binnen 4 weken na de ontvangst van het bezwaarschrift beslissen; 6. Het bevoegd gezag meldt het besluit tot verwijdering van de leerling terstond aan de Inspectie van het onderwijs en de leerplichtambtenaar. Schorsing van leerlingen Schorsing valt onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag. De volgende zorgvuldigheidseisen zijn belangrijk : 1. Het bevoegd gezag kan de leerling voor een beperkte periode schorsen, nooit voor onbepaalde tijd (maximaal 5 dagen); 2. De schorsing vindt eerst plaats na overleg met de leerling, ouders en groepsleerkracht; 3. Het bevoegd gezag deelt het besluit tot schorsing schriftelijk aan de ouders mee, alsook eventuele andere maatregelen; 4. De school stelt de leerling in staat, door het opgeven van huiswerk, de leerstof bij te houden en zo te voorkomen dat deze achterstand oploopt; 5. Het bevoegd gezag stelt de inspectie van het onderwijs en de leerplichtambtenaar in kennis van de schorsing en de redenen daarvoor. 4.6 Pestprotocol THEORETISCHE VERANTWOORDING Doelstelling: Wij, leerkrachten, leerlingen en ouders van basisschool St. Augustinus, streven naar een pestvrije school. Kinderen en volwassenen moeten in een zo veilig mogelijke omgeving kunnen functioneren, zodat ze zich optimaal kunnen ontwikkelen en ontplooien. Door de aanpak volgens SWPBS (zie hoofdstuk 6.2 van de schoolmap) en door de SWPBS-regels aan te leren en zichtbaar te maken kunnen kinderen en volwassenen, als er zich ongewenste situaties voordoen, elkaar aanspreken op dit ongewenste gedrag. De drie waarden als pijlers: respect, veiligheid en verantwoordelijkheid worden nadrukkelijk uitgedragen. Wij bieden herkenning en afstemming voor het kind zodat een gewenst pedagogisch basisklimaat wordt geschapen. Door de integratie van SWPBS in alle situaties reiken we leerlingen, leerkrachten 19

20 en ouders handvaten aan om bij te dragen aan de positieve sfeer. We werken aan een goed beleid rond pesten en veiligheid van leerlingen waar iedereen bij betrokken is. In situaties waar bovenstaande niet voldoende blijkt en de veiligheid in het geding komt zullen we kinderen nog meer veiligheid moeten bieden. Dit pestprotocol zal ingezet worden indien een specifieke situatie dit vereist. Plagen of pesten? Het verschil tussen plagen en pesten is een vaag gebied, een subjectief gegeven, waarvan iedereen de grenzen steeds moeten bewaken. Plagen komt incidenteel voor, is vooral een spel en het gebeurt vaak tussen vrienden. het gebeurt tussen mensen die gelijk zijn aan elkaar wat betreft macht er is geen winnaar of verliezer de waardering voor elkaar blijft bestaan de geplaagde kan zichzelf goed verdedigen niemand loopt schade op Pesten: komt structureel voor, is gemeen: mag niet en moet stoppen de ene heeft veel meer macht dan de andere steeds dezelfde persoon is de winnaar het slachtoffer is niet in staat zich adequaat te verdedigen het slachtoffer loopt schade op, in het gevoel of met spullen of verwondingen de gepeste leerling gaat zich heel ongelukkig en eenzaam voelen er worden vaak andere leerlingen en omstanders bij betrokken Waarom vinden wij een pestprotocol belangrijk? Een pestprotocol geeft kinderen, leerkrachten en ouders duidelijkheid over hoe gehandeld wordt wanneer er gepest wordt. Door het protocol te volgen ontstaat een samenwerking tussen leerkracht, pester, gepeste, overige klasgenoten en ouders. Deze vorm van samenwerken wordt de vijfsporenaanpak genoemd. Daarbij worden gebeurtenissen die te maken hebben met de pestsituatie vastgelegd, zodat het verloop gevolgd kan worden. Hierdoor ontstaat helderheid voor alle partijen. Het feit dat wij als school er beleid op gemaakt hebben, geeft aan dat we onderkennen dat pesten een probleem is dat niet gedoogd wordt! Wanneer iedereen direct optreedt wanneer er sprake is van pesten, is het voor de pesters duidelijk dat wat ze doen, risico met zich meebrengt. ONZE AANPAK Deze aanpak is gericht op de verschillende partijen die betrokken zijn bij pesten: het gepeste kind, de pester, de ouders, de klasgenoten en de school. Steun bieden aan het kind dat gepest wordt: Naar het kind luisteren en zijn probleem serieus nemen. Met het kind overleggen over mogelijke oplossingen. Samen met het kind werken aan oplossingen. Zo nodig zorgen dat het kind deskundige hulp krijgt, bijvoorbeeld een sociale vaardigheidstraining om weerbaar te worden. Zorgen voor follow-up gesprekken. Steun bieden aan het kind dat zelf pest: Met het kind bespreken wat pesten voor een ander betekent. 20

KLACHTENREGELING BERG EN BOSCHSCHOOL

KLACHTENREGELING BERG EN BOSCHSCHOOL KLACHTENREGELING BERG EN BOSCHSCHOOL Klachtenregeling Berg en Boschschool - april 2015 1 1 Inleiding In artikel 3 van de Arbowet is opgenomen dat het bevoegd gezag beleid betreffende preventie en bestrijding

Nadere informatie

Klachtenregeling SVOL

Klachtenregeling SVOL Klachtenregeling SVOL Algemene toelichting De onderwijswetgeving is met ingang van 1 augustus 1998 gewijzigd in verband met de invoering van de Kwaliteitswet. Daarin worden zaken geregeld met betrekking

Nadere informatie

Jeugd gezond heids zorg. 0-19 jaar

Jeugd gezond heids zorg. 0-19 jaar Jeugd gezond heids zorg 0-19 jaar Ongewenst gedrag binnen het onderwijs Meldingsregeling Vertrouwenspersoon Inleiding Meldingen van machtsmisbruik Soms is er sprake van meldingen over een vorm van machtsmisbruik

Nadere informatie

VERSIE 1.0 (DEFINITIEF

VERSIE 1.0 (DEFINITIEF Klachtenbeleid Stichting Vrije Scholen Noord- en Oost-Nederland BESTUURSBUREAU VERSIE 1.0 (DEFINITIEF 3-9-2014) Opgesteld door: André Last Klachtenbeleid Stichting Vrije Scholen Noord- en Oost-Nederland

Nadere informatie

Jaarlijks doet Stichting VSNON verslag van het aantal en het soort klachten en geeft aan op welke wijze de klachten zijn opgelost.

Jaarlijks doet Stichting VSNON verslag van het aantal en het soort klachten en geeft aan op welke wijze de klachten zijn opgelost. Klachtenbeleid 1 Waarom een klachtenbeleid? Stichting VSNON vindt het belangrijk dat het onderwijs aan onze leerlingen naar tevredenheid van ouders/leerlingen en van onze medewerkers verloopt. Daar doen

Nadere informatie

Uitwerking procedure Klachtenregeling OSG Schoonoord (C2) i.v.m. persoonlijke integriteit en rol contact- en vertrouwenspersonen

Uitwerking procedure Klachtenregeling OSG Schoonoord (C2) i.v.m. persoonlijke integriteit en rol contact- en vertrouwenspersonen Bezoekadres Blikkenburgerlaan 2 3703 CV Zeist Postadres Postbus 16 3700 AA Zeist T 030 698 21 40 F 030 698 21 80 www.osgs.nl info@osgs.nl KvK 30250155 Datum Onderwerp Uitwerking procedure klachtenregeling

Nadere informatie

Vivente klachtenregeling

Vivente klachtenregeling Vivente klachtenregeling 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Artikel 1 4 Artikel 2 Voorfase klachtindiening 5 Artikel 3 Interne vertrouwenspersoon 5 Artikel 4 Externe vertrouwenspersoon 5 Artikel 5 Informatie

Nadere informatie

Klachtenregeling CSG Dingstede

Klachtenregeling CSG Dingstede Klachtenregeling CSG Dingstede Voorfase Klachtenprocedure Seksuele intimidatie Agressie, geweld en pesten op school Discriminatie 1. Preambule Preventiebeleid Een school is een socialiserende instelling,

Nadere informatie

KLACHTENREGELING LORENTZ CASIMIR LYCEUM

KLACHTENREGELING LORENTZ CASIMIR LYCEUM Inleiding Om te voorkomen dat het onderwijs te maken krijgt met verschillende klachtenregelingen is er op landelijk niveau voor gekozen om te komen tot één modelklachtenregeling primair en voortgezet onderwijs.

Nadere informatie

Regeling Vertrouwenspersonen Leerlingen

Regeling Vertrouwenspersonen Leerlingen Regeling Vertrouwenspersonen Leerlingen Preambule Op grond van Arbo-wet en de CAO Voortgezet Onderwijs heeft de werkgever de plicht om beleid te voeren dat is gericht tegen seksuele intimidatie, pesten,

Nadere informatie

Het bevoegd gezag van Vivente, stichting voor christelijke primair onderwijs, gevestigd te Zwolle,

Het bevoegd gezag van Vivente, stichting voor christelijke primair onderwijs, gevestigd te Zwolle, Het bevoegd gezag van Vivente, stichting voor christelijke primair onderwijs, gevestigd te Zwolle, gelet op de bepalingen van de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra en de Wet op

Nadere informatie

Klachtenregeling. Deel. Van Beleid Klachten bij Scholengroep LeerTij

Klachtenregeling. Deel. Van Beleid Klachten bij Scholengroep LeerTij Klachtenregeling Deel 1 Van Beleid Klachten bij Scholengroep LeerTij 1 Het bevoegd gezag van Scholengroep LeerTij, stichting voor openbaar, PC en RK-onderwijs, statutair gevestigd te Terneuzen, gelet op

Nadere informatie

Personen en instanties met specifieke taken dit is onderdeel van het Veiligheidsbeleid

Personen en instanties met specifieke taken dit is onderdeel van het Veiligheidsbeleid Versie 1.0 6 maart 2019 Personen en instanties met specifieke taken dit is onderdeel van het Veiligheidsbeleid COLOFON Aalberseplein 5 2805 EG Gouda T 0182-67 00 51 E secretariaat@degroeiling.nl W www.degroeiling.nl

Nadere informatie

KLACHTENREGELING STICHTING KPO SINT ANTONIUS

KLACHTENREGELING STICHTING KPO SINT ANTONIUS KLACHTENREGELING STICHTING KPO SINT ANTONIUS Inleiding Stichting KPO Sint Antonius heeft de klachtenregeling geactualiseerd. Deze klachtenregeling streeft ernaar zorgvuldig met klachten van een klager

Nadere informatie

6.17 Klachtenregeling

6.17 Klachtenregeling 6.17 Klachtenregeling Werkveld Organisatie Versie 3, 31 oktober 2007 Vastgesteld RvA d.d. 8 juni 1998 Gewijzigd CvB d.d. 26 augustus 2008 GMR advies d.d. 25 augustus 2008 Begripsbepalingen Artikel 1 1.

Nadere informatie

Algemene klachtenregeling Onderwijs

Algemene klachtenregeling Onderwijs Algemene klachtenregeling Onderwijs Juridisch kader De Wet op het primair onderwijs behandelt in artikel 14 de klachtenregeling. Ouders dan wel verzorgers, en personeelsleden kunnen bij de klachtencommissie,

Nadere informatie

1. Inleiding 2. Elementen van sociale veiligheid: A. Inzicht:

1. Inleiding 2. Elementen van sociale veiligheid: A. Inzicht: 1. Inleiding Dit beleidsplan is een integraal beleidsplan voor sociale veiligheid. Dit wil zeggen dat het beleidsplan zich richt op alle vormen van agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie

Nadere informatie

Wij gaan er vanuit dat betrokkenen van onze school klachten en verschillen van inzicht altijd eerst

Wij gaan er vanuit dat betrokkenen van onze school klachten en verschillen van inzicht altijd eerst Klachtenregeling Veruit de meeste klachten over de dagelijkse gang van zaken in de school zullen in eerste instantie in goed overleg tussen leerlingen, ouders, leerkrachten (en/of overig personeel) en

Nadere informatie

Klachtenregeling. Praktijkonderwijs Roermond

Klachtenregeling. Praktijkonderwijs Roermond 1. Klachtenregeling 1.1. Inleiding Deze klachtenregeling is bedoeld om betrokkenen bij de Stichting Praktijkonderwijs Roermond e.o. de gelegenheid te geven klachten in te dienen en om deze klachten zo

Nadere informatie

Regeling Vertrouwenspersonen. Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs

Regeling Vertrouwenspersonen. Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs Regeling Vertrouwenspersonen Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs Preambule Steeds meer scholen gaan over tot het inschakelen van één of meerdere vertrouwenspersonen. Op grond van Arbo-wet en de CAO

Nadere informatie

SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND

SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND SCHOOLVEILIGHEIDSPLAN MONTESSORISCHOOL ELZENEIND Inhoudsopgave Inleiding Onderzoek Visie schoolveiligheidsplan Montessorischool Elzeneind Doelstelling beleidsplan Preventief beleid Curatief beleid Registratie

Nadere informatie

PROTOCOL SEKSUELE INTIMIDATIE EN SEKSUEEL GEWELD - SCALA COLLEGE

PROTOCOL SEKSUELE INTIMIDATIE EN SEKSUEEL GEWELD - SCALA COLLEGE PROTOCOL SEKSUELE INTIMIDATIE EN SEKSUEEL GEWELD - SCALA COLLEGE ingestemd MR 2-7-2015 INLEIDING Op elke school voor voortgezet onderwijs is sinds 1 augustus 1998 een klachtenregeling verplicht. Deze garandeert

Nadere informatie

Voorstel Regiegroep aanbevelingen voor de. Opzet van een Sociaal Veiligheidsplan

Voorstel Regiegroep aanbevelingen voor de. Opzet van een Sociaal Veiligheidsplan Voorstel Regiegroep aanbevelingen voor de Opzet van een Sociaal Veiligheidsplan Inleiding Volgens de Arbeidsomstandighedenwet is iedere instelling in Nederland - en dus ook elke school - verplicht om beleid

Nadere informatie

I.a Beleid klachtenregeling

I.a Beleid klachtenregeling I.a Beleid klachtenregeling Regelgeving CAO-PO art. 11.5 lid 2 onder a en b ARBO-wet Wet op de Kwaliteitszorg Wet preventie en bestrijding van seksueel geweld en seksuele intimidatie in het onderwijs GMR:

Nadere informatie

Algemene Toelichting bij de klachtenregeling

Algemene Toelichting bij de klachtenregeling Algemene Toelichting bij de klachtenregeling Volgens de onderwijswetgeving moeten ouders en leerlingen klachten kunnen indienen over gedragingen en beslissingen of het nalaten daarvan van het bevoegd gezag

Nadere informatie

Klachtenregeling Entréa Onderwijs

Klachtenregeling Entréa Onderwijs Klachtenregeling Entréa Onderwijs AANHANGSEL KLACHTENREGELING VBKO Klachtenregeling Entréa Onderwijs 1 pagina 1. Aanhef 3 2. Begripsbepalingen 4 3. Behandeling van de klachten 5 4. Slotbepalingen 7 5.

Nadere informatie

Klachtenprocedure onderwijs

Klachtenprocedure onderwijs Klachtenprocedure onderwijs HOOFDSTUK 1 Artikel 1: Begripsbepalingen 1. In deze regeling wordt verstaan onder: a. school: een school als bedoeld in de Wet op het primair onderwijs, Wet op de expertisecentra

Nadere informatie

Klachtenregelingen. Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs

Klachtenregelingen. Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs Klachtenregelingen Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs Preambule Per 1 januari 2018 vallen alle peuterspeelzalen onder de wettelijke term kinderopvang. Vooruitlopend daarop wordt, waar nog

Nadere informatie

Klachtenregeling September 2012

Klachtenregeling September 2012 Klachtenregeling September 2012 1 Toelichting De Kwaliteitswet schrijft scholen een aantal instrumenten voor die de kwaliteit van het onderwijs moeten handhaven en verbeteren. Eén van deze instrumenten

Nadere informatie

Reglement ongewenst gedrag Hogeschool Viaa

Reglement ongewenst gedrag Hogeschool Viaa Reglement ongewenst gedrag Hogeschool Viaa Vastgesteld door het college van bestuur 2006, gewijzigd 11 januari 2016 Positief advies beleidsoverleg 15 april 2015 Instemming medezeggenschapsraad 5 oktober

Nadere informatie

1. Er zijn op iedere school ten minste twee contactpersonen die de klager verwijzen

1. Er zijn op iedere school ten minste twee contactpersonen die de klager verwijzen Bijlage 1 a klachtenregeling Hoofdstuk 1 Begripsbepalingen Artikel 1 1. In deze regeling wordt verstaan onder: a. school: een school als bedoeld in de Wet op het primair onderwijs; b. klachtencommissie:

Nadere informatie

Klachtenregeling Emmauscollege Pagina : 1. 1 Aanhef... 2. 2 Begripsbepalingen... 2

Klachtenregeling Emmauscollege Pagina : 1. 1 Aanhef... 2. 2 Begripsbepalingen... 2 Klachtenregeling Emmauscollege Pagina : 1 Inhoud 1 Aanhef... 2 2 Begripsbepalingen... 2 3 Behandeling van de klachten... 3 3.1 De contactpersoon... 3 3.2 De vertrouwenspersoon... 3 3.3 De klachtencommissie...

Nadere informatie

KLACHTENREGELING STICHTING KPO SINT ANTONIUS

KLACHTENREGELING STICHTING KPO SINT ANTONIUS KLACHTENREGELING STICHTING KPO SINT ANTONIUS Inleiding Stichting KPO Sint Antonius heeft de klachtenregeling geactualiseerd. Deze klachtenregeling streeft ernaar zorgvuldig met klachten van een klager

Nadere informatie

REGELING VOORFASE TER BEHANDELING VAN KLACHTEN BIJ HET PIUS X COLLEGE nadere uitwerking van de voorfase klachtenregeling Stichting Carmelcollege

REGELING VOORFASE TER BEHANDELING VAN KLACHTEN BIJ HET PIUS X COLLEGE nadere uitwerking van de voorfase klachtenregeling Stichting Carmelcollege REGELING VOORFASE TER BEHANDELING VAN KLACHTEN BIJ HET PIUS X COLLEGE nadere uitwerking van de voorfase klachtenregeling Stichting Carmelcollege I Inleiding Op grond van artikel 24 Wet Voortgezet Onderwijs,

Nadere informatie

KlachtenProtocol SKPOOV

KlachtenProtocol SKPOOV KlachtenProtocol SKPOOV Voorwoord In iedere organisatie waarin mensen samen werken worden fouten gemaakt. Dit geldt zowel voor de medewerkers als voor de leerlingen op onze school. Belangrijk hierin is

Nadere informatie

Klachtenregeling (herziene versie)

Klachtenregeling (herziene versie) Klachtenregeling (herziene versie) Intentieverklaring van het bestuur (Voorzitter College van Bestuur) Het bestuur van de openbare scholen in Wijk bij Duurstede hecht er waarde aan dat de werknemers in

Nadere informatie

Goedgekeurd Centrale directie 02 oktober 2015 Managementteam 23 oktober 2015 MR 03 februari Klachtenregeling

Goedgekeurd Centrale directie 02 oktober 2015 Managementteam 23 oktober 2015 MR 03 februari Klachtenregeling Goedgekeurd Centrale directie 02 oktober 2015 Managementteam 23 oktober 2015 MR 03 februari 2016 2016-2019 Soms gebeuren er op school dingen die niet kunnen Een goede klachtenregeling is belangrijk voor

Nadere informatie

Klachtenregeling Stedelijk Dalton Lyceum Inleiding. 1 Mondelinge klachten. 2 schriftelijke klachten. 2.1 Interne afhandeling op locatieniveau

Klachtenregeling Stedelijk Dalton Lyceum Inleiding. 1 Mondelinge klachten. 2 schriftelijke klachten. 2.1 Interne afhandeling op locatieniveau Klachtenregeling Stedelijk Dalton Lyceum Inleiding Uitgangspunt van het Stedelijk Dalton Lyceum is klachten zoveel mogelijk te voorkomen. In een schoolomgeving waarin zoveel mensen met elkaar samen leven

Nadere informatie

Inhoudsopgave Klachtenregeling Winkler Prins 2014

Inhoudsopgave Klachtenregeling Winkler Prins 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 1.1. Soorten klachten... 3 1.2. Verschil klacht, bezwaar en beroep... 3 2. Begripsbepalingen... 4 3. Klachtenprocedure... 5 3.1. Vertrouwenspersoon: aanstelling en taken...

Nadere informatie

Plan Sociale Veiligheid

Plan Sociale Veiligheid Plan Sociale Veiligheid OPENBAAR ONDERWIJS AAN DE AMSTEL 15 e montessorischool Maas en Waal 1 Voorwoord Volgens de Arbeidsomstandighedenwet is iedere instelling in Nederland - en dus ook elke school -

Nadere informatie

Gedragscode Bernardusschool Den Haag

Gedragscode Bernardusschool Den Haag Gedragscode Bernardusschool Den Haag Ruychrocklaan 340 2597 EE Den Haag Wat is een gedragscode? Een belangrijk onderdeel van veiligheidsbeleid is het opstellen van regels voor het sociale verkeer op school.

Nadere informatie

GEDRAGSCODE/REGELING TER VOORKOMING VAN SEKSUELE INTIMIDATIE, AGRESSIE, GEWELD (WAARONDER PESTEN) EN DISCRIMINATIE

GEDRAGSCODE/REGELING TER VOORKOMING VAN SEKSUELE INTIMIDATIE, AGRESSIE, GEWELD (WAARONDER PESTEN) EN DISCRIMINATIE GEDRAGSCODE/REGELING TER VOORKOMING VAN SEKSUELE INTIMIDATIE, AGRESSIE, GEWELD (WAARONDER PESTEN) EN DISCRIMINATIE Breda, maart 2013 1 Voorwoord In artikel 1 van de grondwet is te lezen: Allen die zich

Nadere informatie

KLACHTENREGELING De Geldershof Artikel 1 Toelichting Artikel 1

KLACHTENREGELING De Geldershof Artikel 1 Toelichting Artikel 1 KLACHTENREGELING De Geldershof Het bevoegd gezag van Stichting R.K. Onderwijs Lent, gelet op de bepalingen van de Wet op het primair onderwijs en gehoord de medezeggenschapsraad; stelt de volgende Klachtenregeling

Nadere informatie

Klachtenregeling. Geert Groote Scholen Amsterdam Vrije School Parcival Amstelveen

Klachtenregeling. Geert Groote Scholen Amsterdam Vrije School Parcival Amstelveen Klachtenregeling Geert Groote Scholen Amsterdam Vrije School Parcival Amstelveen Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Begripsbepalingen blz. 2 Artikel 1 Begripsbepalingen blz. 2 Hoofdstuk 2 Behandeling van de klachten

Nadere informatie

KLACHTENREGELING RSG WOLFSBOS EN DE MEANDER

KLACHTENREGELING RSG WOLFSBOS EN DE MEANDER KLACHTENREGELING RSG WOLFSBOS EN DE MEANDER PREAMBULE De is, namens het bestuur van de Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Hoogeveen, door de Algemeen Directeur van RSG Wolfsbos en De Meander vastgesteld

Nadere informatie

C. (Klachten)regeling voor (een vermoeden van) seksueel misbruik en/of (een vermoeden van) seksuele intimidatie in de basisscholen en de kinderopvang.

C. (Klachten)regeling voor (een vermoeden van) seksueel misbruik en/of (een vermoeden van) seksuele intimidatie in de basisscholen en de kinderopvang. C. (Klachten)regeling voor (een vermoeden van) seksueel misbruik en/of (een vermoeden van) seksuele intimidatie in de basisscholen en de kinderopvang. Het bestuur van de SKPR heeft het College van Bestuur

Nadere informatie

Klachtenregeling De Berkenschutse

Klachtenregeling De Berkenschutse Klachtenregeling De Berkenschutse Het bevoegd gezag van de Stichting Kempenhaeghe (inz. De Berkenschutse) gelet op de bepalingen van de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra en de

Nadere informatie

Klachtenregeling St.-Jozefmavo

Klachtenregeling St.-Jozefmavo Klachtenregeling St.-Jozefmavo Inhoud 1 Aanhef pagina 2 2 Begripsbepalingen 3 3 Behandeling van de klachten 4 4 Slotbepalingen 9 5 Schema klachtenprocedure 10 6 Klachtroutes 11 1 klachtenregeling St.-Jozefmavo

Nadere informatie

Klachtenregeling LMC Voortgezet Onderwijs

Klachtenregeling LMC Voortgezet Onderwijs Bestand : lmcr/cvb/2007/348 Voorgenomen besluit CvB : 25 juni 2008 Instemming GMR : 7 juli 2008 Definitief besluit CvB : 9 juli 2008 Aangepast : 11 mei 2011 (t.a.v. art. 3.1 aantal vertrouwenspersonen)

Nadere informatie

Protocol machtsmisbruik / meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

Protocol machtsmisbruik / meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling geweld en kindermishandeling Doelgroep: Directies, leerkrachten en interne contactpersonen in primair onderwijs In deze protocollen beperken we ons tot een korte beschrijving van de taken die de interne

Nadere informatie

KLACHTENPROCEDURE INZAKE SEKSUELE INTIMIDATIE, DISCRIMINATIE EN GEWELD. Erasmus College te Zoetermeer

KLACHTENPROCEDURE INZAKE SEKSUELE INTIMIDATIE, DISCRIMINATIE EN GEWELD. Erasmus College te Zoetermeer KLACHTENPROCEDURE INZAKE SEKSUELE INTIMIDATIE, DISCRIMINATIE EN GEWELD Erasmus College te Zoetermeer vastgestelde gewijzigde versie: aug. 2015 Inleiding Het is vanzelfsprekend dat een ieder in onze school

Nadere informatie

Gedragsprotocol Mgr. Zwijsenschool juli Gedragsprotocol Mgr. Zwijsenschool Kampen

Gedragsprotocol Mgr. Zwijsenschool juli Gedragsprotocol Mgr. Zwijsenschool Kampen Gedragsprotocol Mgr. Zwijsenschool Kampen 1 Inhoudsopgave 1 Wat is een protocol?... 3 2 Gedragsregels... 3 3 Gedragscode... 4 3.1 Ter voorkoming van agressie en (fysiek) geweld... 4 3.2 Ter voorkoming

Nadere informatie

Klachten Regeling. 1 januari 2010. Postbus 744 9700 AG Groningen info@o2g2.nl www.openbaaronderwijs groepgroningen.nl K.v.K. 345.7373.

Klachten Regeling. 1 januari 2010. Postbus 744 9700 AG Groningen info@o2g2.nl www.openbaaronderwijs groepgroningen.nl K.v.K. 345.7373. Klachten Regeling Onderwerp Klachtenregeling Openbaar Onderwijs Groep Groningen Definitief Bezoekadres Postadres - Europaweg 8 9723 AS Groningen Postbus 744 9700 AG Groningen info@o2g2.nl www.openbaaronderwijs

Nadere informatie

ROC LEEUWENBORGH MAASTRICHT/SITTARD REGLEMENT ONGEWENST GEDRAG

ROC LEEUWENBORGH MAASTRICHT/SITTARD REGLEMENT ONGEWENST GEDRAG ROC LEEUWENBORGH MAASTRICHT/SITTARD REGLEMENT ONGEWENST GEDRAG Inhoudsopgave Voorwoord 1 Reglement inzake ongewenst gedrag 2 Klachtenregeling ongewenst gedrag 4 VOORWOORD In deze nota Preventie en bestrijding

Nadere informatie

Klachtenregeling Stichting Samenwerkende Basisscholen Alkemade

Klachtenregeling Stichting Samenwerkende Basisscholen Alkemade Klachtenregeling Stichting Samenwerkende Basisscholen Alkemade Algemene toelichting Sinds 1 augustus 1998 is de klachtenregeling een wettelijk verplicht onderdeel van de kwaliteitszorg binnen de onderwijsorganisatie.

Nadere informatie

Klachtenregeling ENMS. 2 Begripsbepalingen. 3 Behandeling van de klachten. Het bevoegd gezag,

Klachtenregeling ENMS. 2 Begripsbepalingen. 3 Behandeling van de klachten. Het bevoegd gezag, Klachtenregeling ENMS Het bevoegd gezag, gelet op de bepalingen van de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra en de Wet op het voortgezet onderwijs; gehoord de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad;

Nadere informatie

Preambule Klachtenregeling Schoonhovens College

Preambule Klachtenregeling Schoonhovens College Klachtenregeling Het bevoegd gezag, Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Schoonhoven, heeft, gelet op de bepalingen van de Wet op het Voortgezet Onderwijs en gehoord door de medezeggenschapsraad deze

Nadere informatie

Klachtenregeling Winkler Prins 2017

Klachtenregeling Winkler Prins 2017 Klachtenregeling Winkler Prins 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 1.1. Soorten klachten... 3 1.2. Verschil klacht, bezwaar en beroep... 3 2. Begripsbepalingen... 4 3. Klachtenprocedure... 5 3.1. Vertrouwenspersoon:

Nadere informatie

GEDRAGSREGELS TEN AANZIEN VAN ONGEWENSTE INTIMITEITEN

GEDRAGSREGELS TEN AANZIEN VAN ONGEWENSTE INTIMITEITEN Basisschool voor Gereformeerd onderwijs Generaal Hakewill Smithlaan 3 4333 BW Middelburg Tel :0118 629341 Fax :0118-637431 E-mail :gbsregenboog@xs4all.nl Site :http://deregenboog.gpown.nl GEDRAGSREGELS

Nadere informatie

Klachtenregeling Vivente-groep

Klachtenregeling Vivente-groep Klachtenregeling Vivente-groep 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Artikel 1 4 Artikel 2 Voorfase klachtindiening 5 Artikel 3 Interne vertrouwenspersoon 5 Artikel 4 Externe vertrouwenspersoon 6 Artikel 5 Informatie

Nadere informatie

Klachtenregeling (juli 2016)

Klachtenregeling (juli 2016) 2016 Klachtenregeling (juli 2016) Inhoud 1. Begripsbepalingen... 2 2. Indienen van een klacht... 3 2.1. Indienen van een Klacht... 3 3. De procedure bij een ingediende Klacht... 3 3.1 Behandeling van uw

Nadere informatie

KLACHTENREGELING. Klachtenregeling Sint-Christoffel Versie 19 november 2013 Pagina 1

KLACHTENREGELING. Klachtenregeling Sint-Christoffel Versie 19 november 2013 Pagina 1 KLACHTENREGELING Klachtenregeling Sint-Christoffel Versie 19 november 2013 Pagina 1 Klachtenregeling Stichting Sint-Christoffel Het bevoegd gezag van Stichting Sint-Christoffel gelet op de bepalingen van

Nadere informatie

Het bevoegd gezag van Stichting Ultiem, gehoord de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad, stelt de volgende Klachtenregeling vast.

Het bevoegd gezag van Stichting Ultiem, gehoord de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad, stelt de volgende Klachtenregeling vast. Stichting Ultiem Openbaar Basisonderwijs Hoogezand-Sappemeer Postbus 202, 9600 AE Hoogezand Gorecht-Oost 157, 9603 AE Hoogezand Formele klachtenregeling Stichting Ultiem Het bevoegd gezag van Stichting

Nadere informatie

Veiligheidsplan Het Venster

Veiligheidsplan Het Venster Veiligheidsplan Het Venster Het Venster Churchill-laan 18 5421 HA Gemert 0492-390151 info@bshetvenster.nl www.bshetvenster.nl September 2016 Inhoudsopgave: 1. Visie, doelen en uitgangspunten. 3 2. Huidige

Nadere informatie

KLACHTENPROCEDURE Stichting Prisma

KLACHTENPROCEDURE Stichting Prisma KLACHTENPROCEDURE Stichting Prisma Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 3 1. Klachten over schoolorganisatorische zaken... 3 2. Klachten over agressie, geweld en discriminatie... 5 3. Klachten

Nadere informatie

Klachtenprocedure Wijzer aan de Amstel

Klachtenprocedure Wijzer aan de Amstel Klachtenprocedure Wijzer aan de Amstel mei 2019 Vastgesteld op: 21 mei 2019 Instemming GMR op: 21 mei 2019 Eigenaar: M. Domela Nieuwenhuis R. Bosboom: Directeur-bestuurder Voorzitter Wat te doen bij een

Nadere informatie

PROTOCOL ONGEWENST EN/OF OVERSCHRIJDEND GEDRAG LEERLINGEN

PROTOCOL ONGEWENST EN/OF OVERSCHRIJDEND GEDRAG LEERLINGEN PROTOCOL ONGEWENST EN/OF OVERSCHRIJDEND GEDRAG LEERLINGEN I. Inleiding De ontwikkeling van onze leerlingen staat centraal op Toermalijn. Aan de basis van deze ontwikkeling staat het welbevinden van het

Nadere informatie

Klachtenregeling STICHTING OVO

Klachtenregeling STICHTING OVO Klachtenregeling STICHTING OVO VASTGESTELD OP 2 APRIL 2019 Natuurlijk doen we ons uiterste best voor onze leerlingen, de ouders en onze medewerkers. Toch kan het zijn dat er iets misgaat of dat iemand

Nadere informatie

PROTOCOL SEKSUELE INTIMIDATIE EN SEKSUEEL GEWELD - SCALA COLLEGE

PROTOCOL SEKSUELE INTIMIDATIE EN SEKSUEEL GEWELD - SCALA COLLEGE PROTOCOL SEKSUELE INTIMIDATIE EN SEKSUEEL GEWELD - SCALA COLLEGE INLEIDING Op elke school voor voortgezet onderwijs is sinds 1 augustus 1998 een klachtenregeling verplicht. Deze garandeert een zorgvuldige

Nadere informatie

KLACHTENREGELING Stichting OVO

KLACHTENREGELING Stichting OVO KLACHTENREGELING Stichting OVO Het bevoegd gezag van de Stichting voor Openbaar Verenigd Onderwijs in Gorinchem en de regio, gelet op de bepalingen van de Wet op het voortgezet onderwijs en de Wet op het

Nadere informatie

Voor het schooljaar 2018/2019 is Monique van Andel aangesteld als contactpersoon

Voor het schooljaar 2018/2019 is Monique van Andel aangesteld als contactpersoon Op CBS De Hoeksteen is de navolgende klachtenregeling van toepassing: Artikel 1 In deze regeling wordt verstaan onder: a. School: CBS De Hoeksteen; b. Bevoegd gezag: directie en bestuur Vereniging voor

Nadere informatie

GEDRAGSCODE BS. DE KAMELEON

GEDRAGSCODE BS. DE KAMELEON GEDRAGSCODE BS. DE KAMELEON Inleiding Gedragsregels zoals afspraken over te laat komen, het roken op school, het gebruik van materialen e.d. zijn voor iedereen duidelijk. De richtlijnen die we hierbij

Nadere informatie

PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Op de Lidwinaschool gelden algemene gedragsregels voor leerlingen, leerkrachten, ouders, schoolleiding en andere medewerkers. Die staan beschreven in een gedragscode.

Nadere informatie

Klachtenregeling Aloysius Stichting

Klachtenregeling Aloysius Stichting Klachtenregeling Aloysius Stichting Klachtrecht De Kwaliteitswet (1 augustus 1998) verplicht scholen voor basis- en voortgezet onderwijs om maatregelen te treffen voor de behandeling van klachten. Het

Nadere informatie

Klachtenregeling O2G2

Klachtenregeling O2G2 Klachtenregeling O2G2 Inhoudsopgave Artikel 1 - Begripsbepalingen Artikel 2 - Reikwijdte Artikel 3 - Contactpersoon Artikel 4 - Aanstelling en taken Vertrouwenspersoon Artikel 5 - Instelling en taken Klachtencommissie

Nadere informatie

Klachtenregeling Onderwijs entrea lindenhout

Klachtenregeling Onderwijs entrea lindenhout Klachtenregeling Onderwijs entrea lindenhout AANHANGSEL KLACHTENREGELING GCBO Klachtenregeling onderwijs entrea lindenhout versie 2018 0 pagina 1. Aanhef 3 2. Begripsbepalingen 4 3. Behandeling van de

Nadere informatie

GEDRAGSCODE Samuëlschool ( mei 2013)

GEDRAGSCODE Samuëlschool ( mei 2013) GEDRAGSCODE Samuëlschool ( mei 2013) Deze gedragscode is opgesteld omdat de Samuelschool een veilige school wil zijn. Een school waarin de identiteit en het unieke van iedere persoon uitgangspunt is van

Nadere informatie

Klachtenregeling Primus

Klachtenregeling Primus Klachtenregeling Primus INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 2 WIE KUNNEN EEN KLACHT INDIENEN?... 2 WAAR KUNNEN KLACHTEN ZOAL OVER GAAN?... 2 WAAR KUNT U NAAR TOE MET UW KLACHT?... 2 KLACHTEN... 2 WAT GEBEURT ER

Nadere informatie

Klachtenregeling PO OPOO

Klachtenregeling PO OPOO Klachtenregeling PO OPOO Het bevoegd gezag van het Openbaar Primair Onderwijs Oegstgeest (OPOO) gelet op de bepalingen van de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra en de Wet op het

Nadere informatie

Stichting Cambium College voor Openbaar Voortgezet Onderwijs. Regeling interne vertrouwensperoon Bijlage bij klachtenreglement

Stichting Cambium College voor Openbaar Voortgezet Onderwijs. Regeling interne vertrouwensperoon Bijlage bij klachtenreglement Stichting Cambium College voor Openbaar Voortgezet Onderwijs Regeling interne vertrouwensperoon Bijlage bij klachtenreglement Datum instemming Directie 27 juni 2016 Datum instemming MR 18 juli 2016 Communicatie

Nadere informatie

Klachtenregeling Stichting Lucas Onderwijs

Klachtenregeling Stichting Lucas Onderwijs GMRVO/11/046B Klachtenregeling Stichting Lucas Onderwijs Hoofdstuk 1. Algemeen Artikel 1: Begripsbepalingen In deze regeling wordt verstaan onder: a. school: een school als bedoeld in de Wet op het primair

Nadere informatie

Eckartcollege / Pleincollege Nuenen

Eckartcollege / Pleincollege Nuenen Veiligheidsbeleid PESTEN, AGRESSIE, GEWELD EN SEKSUELE INTIMIDATIE Januari 2017 Eckartcollege / Pleincollege Nuenen Inhoud: INLEIDING 3 VISIE 4 BASISGEDRAGSREGELS 4 DOELSTELLINGEN 5 ACTIVITEITEN 5 PREVENTIEMEDEWERKER

Nadere informatie

Hoofdstuk 31. Klachtenregeling Onderwijsgroep Galilei

Hoofdstuk 31. Klachtenregeling Onderwijsgroep Galilei Hoofdstuk 31. Klachtenregeling Onderwijsgroep Galilei Inleiding In 2007 is een start gemaakt met de klachtenprocedure voor onze onderwijsgroep. Op dat moment is een kader vastgesteld met betrekking tot

Nadere informatie

Bijlage klachtenregeling. Stichting Algemeen Toegankelijk Onderwijs Eindhoven e.o.

Bijlage klachtenregeling. Stichting Algemeen Toegankelijk Onderwijs Eindhoven e.o. Bijlage klachtenregeling Stichting Algemeen Toegankelijk Onderwijs Eindhoven e.o. Inwerktreding: 22 april 2014 Inhoudsopgave: Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Algemene toelichting Artikelsgewijze toelichting

Nadere informatie

11 Visie op schoolveiligheid. Clusius College Purmerend. Clusius College Purmerend Versie 091126

11 Visie op schoolveiligheid. Clusius College Purmerend. Clusius College Purmerend Versie 091126 11 Visie op schoolveiligheid Clusius College Purmerend Clusius College Purmerend Versie 091126 Inhoudsopgave Visie op schoolveiligheid... 1 1. Beleidsmatige aspecten... 2 2. Sociale aspecten... 3 3. Grensoverschrijdende

Nadere informatie

Protocol veilig klimaat

Protocol veilig klimaat Protocol veilig klimaat Onze school wil een veilige school zijn voor iedereen. Kernwoorden hierbij zijn respect voor en acceptatie van elkaar. Een goede samenwerking tussen personeel, ouders/verzorgers

Nadere informatie

EEN KLACHT? BLIJF ER NIET MEE ZITTEN

EEN KLACHT? BLIJF ER NIET MEE ZITTEN EEN KLACHT? BLIJF ER NIET MEE ZITTEN Inleiding Deze brochure over het omgaan met klachten en bezwaren is bedoeld voor ouders en/of verzorgers, leerlingen, directieleden, medewerkers, vrijwilligers, kortom

Nadere informatie

KLACHTENREGELING Lijn 83

KLACHTENREGELING Lijn 83 KLACHTENREGELING Lijn 83 Het bevoegd gezag van Stichting Lijn 83 primair onderwijs, gehoord hebbende de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad, stelt de volgende Klachtenregeling vast. Algemene toelichting

Nadere informatie

KLACHTENREGELING ONDERWIJS

KLACHTENREGELING ONDERWIJS KLACHTENREGELING De inwerkingtreding van de Kwaliteitswet betekent onder meer dat de schoolbesturen verplicht zijn een klachtenregeling vast te stellen en in te voeren. Volgens de voorgestelde wetgeving

Nadere informatie

af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang

af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang Grensoverschrijdend gedrag Klik Kinderopvang wijst alle vormen van grensoverschrijdend gedrag af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang grensoverschrijdend gedrag voorkomen

Nadere informatie

Protocol 2: het vermoeden van seksuele intimidatie tussen kinderen onderling in de schoolsituatie.

Protocol 2: het vermoeden van seksuele intimidatie tussen kinderen onderling in de schoolsituatie. Pagina 1 van 7 2.2.10. PROTOCOL PREVENTIE MACHTSMISBRUIK Bron:: JGZ protocol PMM - concept 4 GGD Hart voor Brabant Moet iedereen het weten? Draaiboek bij crisissituaties seksuele intimidatie in het primair

Nadere informatie

Klachtenregeling SPOM

Klachtenregeling SPOM Klachtenregeling SPOM Het bevoegd gezag van stichting SPOM: gelet op de bepalingen van de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra en de Wet op het voortgezet onderwijs; gehoord de medezeggenschapsraad/gemeenschappelijke

Nadere informatie

Klachtenregeling Vastgesteld door College van Bestuur datum 17 juli 2018

Klachtenregeling Vastgesteld door College van Bestuur datum 17 juli 2018 Vastgesteld door College van Bestuur datum 17 juli 2018 Stichting Agora Het bevoegd gezag van Agora, Stichting voor bijzonder primair onderwijs in de Zaanstreek Gelet op de bepalingen van de Wet primair

Nadere informatie

Klachtenregeling Lyceum Sancta Maria

Klachtenregeling Lyceum Sancta Maria Klachtenregeling Lyceum Sancta Maria Binnen een school werken leerlingen, ouders, docenten, ondersteunende medewerkers en directie intensief samen. Overal waar mensen samen werken ontstaan meningsverschillen,

Nadere informatie

Veiligheidskaart. Checklist voor een veilige school. Naam school/locatie:

Veiligheidskaart. Checklist voor een veilige school. Naam school/locatie: eiligheidskaart Checklist voor een veilige school Naam school/locatie: Inleiding In 2008 is het project Kwaliteitsteams eiligheid van start gegaan. Deze vijf regionale teams zijn ingesteld in opdracht

Nadere informatie

Klachtenregeling. Spectrum-SPCO

Klachtenregeling. Spectrum-SPCO Klachtenregeling Spectrum-SPCO Communicatie CvB December 2013 Opstellen concept herziene regeling GMR Februari 2016 Advies MO Februari 2016 Advies CvB 1 maart 2016 Vaststelling voor onbepaalde tijd Inleiding

Nadere informatie

MELD DIT! EEN ZORG, ONTEVREDEN GEVOEL OF KLACHT? U SIGNALEERT ONGEWENST GEDRAG? U HEEFT EEN VERMOEDEN VAN EEN MISSTAND?

MELD DIT! EEN ZORG, ONTEVREDEN GEVOEL OF KLACHT? U SIGNALEERT ONGEWENST GEDRAG? U HEEFT EEN VERMOEDEN VAN EEN MISSTAND? EEN ZORG, ONTEVREDEN GEVOEL OF KLACHT? U SIGNALEERT ONGEWENST GEDRAG? U HEEFT EEN VERMOEDEN VAN EEN MISSTAND? MELD DIT! Informatiefolder over: Hoe te handelen? Bij wie kunt u terecht? Welke regelingen

Nadere informatie

KLACHTENREGELING. Inhoudsopgave

KLACHTENREGELING. Inhoudsopgave N.B.: Momenteel wordt gewerkt aan een klachtenregeling voor de organisatie SCO Delft e.o. Tot de nieuwe regeling beschikbaar is, zijn de twee bestaande regelingen van kracht (één voor het voortgezet onderwijs,

Nadere informatie

Protocol Ongewenste Omgangsvormen. Van. De Banketgroep. en haar dochtervennootschappen

Protocol Ongewenste Omgangsvormen. Van. De Banketgroep. en haar dochtervennootschappen Protocol Ongewenste Omgangsvormen Van De Banketgroep en haar dochtervennootschappen van toepassing vanaf 1 december 2013 Inleiding De Banketgroep wil ongewenste omgangsvormen zoals seksuele intimidatie,

Nadere informatie