Bibliotheekdiensten & - collecties etaleren op het web

Transcriptie

1 Bibliotheekdiensten & - collecties etaleren op het web Cursus voor ISIS Bibliotheeknetwerk Maart 2014 istoire Services Rosemie Callewaert

2 Documentatie bij de cursus Waar? Module webetalages en bibliotheekportalen Documenten 1. Slides van de cursus 2. Oefeningen bij de cursus Links 1. Enquête web Checklist schrijven voor het web 3. Artikel schrijven voor het web 4. Zoektaal bibliotheekportalen 5. Evaluatieformulier 2

3 Kennismaking Ik ben Ik werk in bibliotheek als Ik heb ervaring met publiceren op het internet Ik verwacht aan het einde van de opleiding zeker een antwoord op 3

4 istoire magazine kortverhalen bookmarketing services Online artikels over Elke 1 ste dag van de maand Online en offline boekenpromotie Informatie Architectuur usability & webstrategie Lezen Schrijven Nieuwe media Online Voor lezers In samenwerking met auteurs en uitgevers Auteurs Bibliotheken Boekhandels Uitgevers Organisaties Bedrijven Scholen en universiteiten h&p://istoire.be h&p://istoires.be h&p://istoirebookmarke5ng.be h&p://istoireservices.be 4

5 Wat kan je leren tijdens deze opleiding? 1. Webstrategisch denken 2. Schrijven voor een online publiek 3. De bibliotheekcollectie gericht etaleren 4. De basis voor een online communicatieplan opstellen 5. Inzichten in online marketing 5

6 Welke sociale media ken je? Doe de web 2.0 test 6

7 1. Webstrategie 7

8 Waar is de website van de bibliotheek? 8

9 Wat is de bibliotheekwebsite? 9

10 10 Hoe wordt de bibliotheek online gevonden? Twitter Facebook Pinterest Google.be YouTube website website website lokaal website website website website website blog website actueel website website website blog website website blog website website blog website sociaal blog website website blog website

11 Wat is dé bibliotheekwebsite? Communiceer 1 adres! 1. Webetalages provinciaal platform 2. Bibliotheekluik op de gemeentewebsite 3. Blogsite 4. Webcatalogus 5. Bibliotheek op facebook Zorg voor een duidelijke en wederzijdse navigatie tussen de verschillende web-omgevingen 11

12 Het adres van de bibliotheekwebsite Mogelijkheden ü gemeente.bibliotheek.be ü bibliotheek.gemeente.be ü gemeente.be/bibliotheek Probeer te vermijden ü bibblog.wordpress.com ü bibblog.blogspot.com ü Zeer lange url s ü Url s met nummers in Communicatiestrategie! Communiceer niet meer dan 1 internetadres aan het publiek (evenementen, pers, folders of ander drukwerk van de bibliotheek, ) 12

13 Bepaal een webstrategie Waarvoor welk kanaal inzetten? inspireren Informeren communiceren attenderen Online diensten Zorg voor verbindingen een goede verwijzings- en navigatiestructuur tussen de verschillende webplatformen van de bibliotheek aanwezigheid van de bibliotheek op webplatformen van anderen 13

14 Doelgroep van de bibliotheekwebsite? Op een website die voor iedereen gemaakt is, zal niemand zich echt aangesproken voelen. Wie is de belangrijkste doelgroep van de bibliotheekwebsite? Hoe stem je de website af op de doelgroep? Inhoud Taalgebruik Vormgeving Navigatie Uitnodiging tot interactie 14

15 Doel van de bibliotheekwebsite? Doel Praktische informatie geven: adres- en openingsuren Bibliotheekcollectie doorzoekbaar maken Onderdelen van de bibliotheekcollectie etaleren Gepersonaliseerde online dienstverlening (verlengen, reserveren, ) Kennis, ervaring en meningen delen Een online imago opbouwen Beter vindbaar zijn in Google Middel Bibliotheekblog Webcatalogus Sociale media 15

16 Een bezoeker heeft altijd een doel De meest voorkomende doelen van een websitebezoek worden toptaken genoemd Ken de toptaken van de bibliotheekwebsite! Toptaken van een bibliotheekwebsite Bron: AGConsult 16

17 Lezen is meestal niet het doel van een websitebezoek Wat is dan wel het doel? Iets specifiek te weten komen ü Openingsuren ü Adres ü Contactgegevens Iets specifiek doen ü Online verlengen ü Een boek zoeken ü Online reserveren ü Een bericht sturen Tekst wordt gescand in plaats van gelezen op zoek naar het specifieke doel omdat het snel moet gaan 17

18 Oefeningen webstrategie 18

19 2. Schrijven voor het web 19

20 Hoe wordt een website gelezen? Niet! Een website wordt gescand Op zoek naar de informatie waarvoor de bezoeker langskomt Heatmaps from user eyetracking studies of three websites Bron: Jakob Nielsen 20

21 Copywriting Wat is copywriting? Schrijven van wervende teksten Onderdeel van marketingcommunicatie Overtuigen: Persuasive communicatie Soorten tekst op een website Long copy Short copy Micro copy 21

22 Schrijftips Schrijft correct (spelling en grammatica) Schrijf compact, eenvoudig en verstaanbaar Geen woord teveel Welkomzinnen zijn niet nodig Gebruik zo weinig mogelijk afkortingen Gebruik geen vakterminologie Schrijftips en voorbeelden in artikel Schrijven voor het web betekent weten hoe mensen lezen op het web 22

23 Schrijfstijl Spreektaal mag Het hoeft niet altijd formeel te zijn Kies voor je en jouw (niet jullie of u) Wek nieuwsgierigheid Schrijf actief Tijdsaanduidingen Niet iedereen leest je bericht de dag van publicatie Spreek niet over morgen, gisteren, vorige week, Noteer een datum volledig: dd/mm/jjjj 23

24 Elk artikel heeft een doel en doelgroep Stel jezelf deze vragen Wat wil ik bereiken? Wie wil ik bereiken? Wat zijn de interessesferen van deze doelgroep? Controleer jezelf Noteer het doel en de doelgroep Schrijf de tekst Lees na en check terug af met wat je opschreef Bepaal een standaardlengte voor artikels Langere artikels hebben een andere doel en aanpak Doel: delen van expertise Aanpak: toon een persoon als auteur, geef duiding bij de auteur Houdt de focus rond één specifiek onderwerp 24

25 Vorm en opmaak Maak je teksten scanbaar Gebruik voldoende witruimte tussen artikels, koppen, tussentitels, paragrafen, opsommingen, Bij een opsomming: elk punt op een nieuwe lijn met bullet points i.p.v. een lange zin met komma s Gebruik hyperlinks waar relevant, overdrijf hier niet mee Gebruik onderlijning alleen voor hyperlinks Let op met opmaak uit MS Word 25

26 Hyperlinks Probeer klik hier te vermijden Gebruik betekenisvolle links Zet je tekst niet vol links Zorg dat complexe links niet als tekst getoond worden Gebruik geen links in de eerste alinea of inleiding Link zo rechtstreeks en exact mogelijk Kondig links aan die niet naar een html-pagina verwijzen (bv. pdf) Kondig aan als de link verwijst naar een groot te downloaden bestand (bv. 2 MB) Kondig links naar sociale netwerken, waar registratie nodig is, aan (bv. Facebook) 26

27 Inhoud 1 boodschap per bericht Maak die boodschap meteen duidelijk 1 idee per paragraaf Laat witte ruimte tussen paragrafen Orden volgens belangrijkheid voor de lezer Gebruik titel-headings Bepaal vooraf de kern (zoek)woorden en gebruik deze consequent Eindig met een vraag naar actie Ook berichten die volledig gelezen worden, worden eerst gescand 27

28 Kies een goede titel voor je bericht Denk aan zoekmachines Gebruik geen afkortingen of woordspelingen Maak titels kort en duidelijk Geef informatie in de titel Een vraag als titel mag Maak titels die ook buiten de context van de bibliotheekwebsite of blog betekenis hebben Een goede titel voor het web is min. 40 tekens en max. 70 tekens lang 28

29 Wat kan beter aan de titel? 29

30 Soorten informatie 1. Informatief 2. Vraag 3. Instructies 30

31 Informatief Bijvoorbeeld: aankondiging van nieuwe openingsuren, een bijeenkomst of activiteit, een nieuwe collectie, nieuwe uitleenvoorwaarden Gekoppeld aan een specifieke datum of periode Bv. De Voorleesweek, een auteurslezing, jeugdboekenweek, Zet datum, plaats én uur zeer prominent in de tekst Denk aan de 5 W s (wie, wat, waar, wanneer, waarom) Niet iedereen leest je bericht de dag van publicatie Probeer woorden zoals: gisteren, vandaag, morgen, volgende maand, te vermijden Noteer een datum volledig: dd/mm/jjjj Niet gekoppeld aan een specifiek datum of periode Schrijf deze teksten zo los mogelijk van een dag, week, maand, jaar, periode, Maak neutrale verwijzingen naar de actualiteit 31

32 Wat kan beter? 32

33 Een gecorrigeerd voorbeeld 33

34 Vragen of oproepen Bijvoorbeeld: een vraag naar vrijwilligers, suggesties, Zeg meteen dat het gaat om een vraag of oproep Sluit af met de vraag of oproep Stel een tijdslimiet voor antwoorden Als de tijdslimiet verder loopt dan 2 weken, herhaal de oproep dan in een nieuw kort bericht en verwijs naar het eerste bericht 34

35 Instructies Bijvoorbeeld: hoe online verlengen of reserveren, het uitleenreglement, Kader het doel in een kort artikel Verwijs voor de instructies zelf naar een afzonderlijk document dat kan bewaard, gedeeld, geprint, worden Zorg voor een pagina waar verwezen wordt naar alle instructies 35

36 Goed en minder goed 36

37 Gebruik geen exacte kopie van andere berichten of pagina s Exact verdubbelde inhoud wordt afgestraft door Zoekmachines Je publiek Als je een bericht terug onder de aandacht wil brengen Schrijf kort een nieuw bericht Verwijs met een link naar oorspronkelijke bericht Als een bestaand bericht moet aangepast worden Schrijf geen nieuw bericht Wijzig het bestaande bericht Pas indien nodig de publicatiedatum aan Als je een bericht van ergens anders overneemt Schrijf dan een eigen inleiding Wijzig de invalshoek en/of pas aan voor jouw specifieke doelpubliek 37

38 Checklist schrijven voor het web 38

39 Oefeningen Schrijven voor het web 39

40 3. Webetalages Collecties en activiteiten etaleren op het web 40

41 Waarom een collectie onderdelen etaleren als er al een webcatalogus is? 41

42 Zoeken versus bladeren Webcatalogus Voor known item searches : lezer weet al welk boek, auteur, onderwerp, hij/zij naar op zoek is Webetalages Inspireer de bibliotheekgebruiker die niet exact weet waar hij/zij naar op zoek is Verleiden door uit te lichten, te etaleren 42

43 Verrassen en verleiden als doel Schrijf aanbevelingen 43

44 Van zoeken naar ontdekken Link met de collectie Verwijs naar de catalogus Schuif selecties naar voor (etalageconcept) Beperkte lijstjes en gebruik duidelijke categorieën ü De 10 meest uitgeleende romans dit jaar ü 5 nieuwe jeugdboeken in de kijker ü Verwijs niet naar overzichten met meer dan 100 resultaten Geef leestips Zeg waarom iemand iets moet gelezen hebben Durf subjectief te zijn Overtuig met jouw verhaal of mening Maak je naam en functie kenbaar 44

45 Verwijzen naar de collectie 1. Specifieke titel 2. Zoekresultaten 45

46 Specifieke titel Zoek de titel op via Kopieer de URL in de adresbalk Selecteer de tekst waar de link moet komen Kies om een link toe te voegen Plak de URL in het hyperlinkformulier 46

47 Linken naar zoekresultaten Voorbeelden Auteur, genre, Aanwinsten 47

48 Zoekresultaat 48

49 Voorbeelden van eenvoudige zoekvragen Alle titels van een auteur %22 Alles over 1 onderwerp Alles met een specifieke materiaalaanduiding 49

50 Wat kan beter? 50

51 Zoekvragen voor aanwinstenlijsten Nieuwe boeken dateacquired:-1m AND format:boek dateacquired:now-2m AND format:boek Nieuwe romans dateacquired:now-6m AND subject:romans AND age:"volwassenen Nieuwe strips dateacquired:now-6m AND format:strip Nieuwe speelfilms format:"dvd-video" OR format:"video" AND dateacquired:now-2m AND type:fictie Nieuwe documentaires format:"dvd-video" OR format:"video" AND dateacquired:now-3m AND type:non-fictie 51

52 Aandachtspunten bij het linken Zal je het zoekresultaat in een nieuw venster/tab laten openen? Uitleg over de zoektaal Zoeken naar alle titels met een bepaald veld Awards:* Booleaanse operatoren AND OR NOT Aanhalingstekens Termen met met meer dan 1 woord 52

53 Booleaanse operatoren 53

54 Oefeningen webetalages 54

55 4. Een contentstrategie 55

56 Contentstrategie Doelgroep afbakenen Wie is je belangrijkste doelgroep? Wat is het taalgebruik van die doelgroep? Wat zijn hun interesses? Op welke plaatsen op het internet kan je hen bereiken? Inhoudelijke afspraken Rubrieken bepalen Redactiemodel vastleggen Contentkalender opstellen Promotie Online marketing plan Welke kanalen voor welke boodschappen? Voortdurend evalueren én bijsturen Maak je contentstrategie meetbaar 56

57 Schrijven voor zoekmachines (SEO) Gebruik de woordenschat van je doelpubliek Maak je titel niet te lang (40 tot 70 tekens) Schrijf een tekst met minstens 300 woorden Bepaal de belangrijkste zoekwoorden voor het schrijven van een artikel Gebruik het zoekwoord in de titel (best aan het begin) in de eerste paragraaf in ondertitels meerdere keren in een artikel Als alt-tag bij afbeeldingen Niet overdreven veel Controleer of het zoekwoord ook in de URL van het artikel voorkomt Wees consequent (in alle blogartikels) bij bepaalde woordkeuzes Gebruik hyperlinks bij betekenisvolle zoektermen Zorg ervoor dat niet al je artikels hetzelfde zoekwoord hebben 57

58 Vraag Wat is het meest gebruikte zoekwoord op Google: bibliotheek of bib? 58

59 Zoekwoorden trends 59

60 Pagina s versus berichten 60

61 Vaste versus vluchtig informatie Een pagina is een vast onderdeel van je website Een pagina kan anders gestructureerd zijn dan een artikel of een bericht Het doel van een pagina is anders dan dat van een blogartikel Gebruik geen lange doorlopende tekst op een pagina Maak per doel een verschillende pagina Informeren over adres en openingsuren Verschillende pagina s per locatie Afzonderlijk contactformulier Maak overzichtelijke pagina s die naar elkaar verwijzen Zorg dat het doel van de pagina over-duidelijk is 61

62 Contentkalender Stel een contentkalender op Bepaal een minimum regelmaat Zorg voor variatie Rubrieken Doelgroepen Auteurs Tijdgebonden en niet-tijdgebonden berichten Lengte van de berichten 62

63 Een voorbeeld h&p://vervely.com/content- calendar ps- and- tools/2012/ 63

64 Bepaal een minimum aantal artikels per maand 64

65 Oefeningen contentstrategie 65

66 5. Webetalages promoten 66

67 Promotie voor het publiek Via sociale media Facebook, twitter, pinterest, Via andere websites Gemeentelijke website Websites van andere organisaties Zoek naar samenwerkingen Print media Flyers, uitleentickets, Folders, tijdschriften, vakbladen, van andere organisaties in de gemeente Let op: blijf overal 1 en dezelfde URL communiceren In de bibliotheek Tijdens activiteiten Internetcomputers Informatie bij afdelingen Via andere personen Vraag mensen om iets te schrijven voor de blog Betrek bibliotheekleden, lezers, muzikanten, auteurs, van de gemeente 67

68 Voor de bibliotheeksector 68

69 Online marketing Contentmarketing Sociale media Nieuwsbrieven! RSS SEO Webstrategie bewaken (het web evolueert) 69

70

71 Inspiratie blijven vinden Activiteiten Alles wat in de bibliotheek te doen is Samenwerkingen tussen de bibliotheek en andere organisaties Collectie Volg andere blogs en vakliteratuur Uitgevers, boekhandels, muziekmagazines, trendmagazine, boekenbijlages, Algemeen Volg andere (bibliotheek)blogs Volg trends 71

72 Oefeningen Online marketing 72

73 Ter afsluiting Oplossingen doorsturen + evaluatieformulier invullen 73

74 Succes! 74