Plan van aanpak arbeidscapaciteit kraamzorg

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Plan van aanpak 2008-2010 arbeidscapaciteit kraamzorg"

Transcriptie

1 Plan van aanpak arbeidscapaciteit kraamzrg Utrecht, 15 september 2008 Betrkken partijen: ActiZ, BTN, ZN, NBvK, Sting 1

2 Inhudspgave Inleiding en aanleiding 3 Speerpunten plan van aanpak 3 1. Omvang van de tekrten Meilijk vervulbare vacatures Uitstrm van kraamverzrgenden grter dan instrm 6 2. Ontstaan van de tekrten Daling bendigd kraamzrgvlume Cntracteerbeleid kraamzrg Invled van het Landelijk Indicatie Prtcl Vakantieperide Kinderpvang Zelfstandige Znder Persneel (ZZP) Gebrtepiek 2008? Werkbeleving en -situatie van de kraamverzrgende 9 3. Plan van Aanpak Krte termijn: de zmerperide (2008) Genmen maatregelen zmer Middellange termijn: Versneld pleiden Wervingsactiviteiten Terugdringen uitstrm kraamverzrgenden Gede begeleiding instrmende kraamverzrgenden Lange termijn (2010 en verder) Registratie Imag Aandacht vanuit de ROC s vr het berep kraamverzrgende Resultaten 15 Bijlage 16 2

3 Inleiding en aanleiding Elke zmer zijn er capaciteitsprblemen in de zrg, z k in de kraamzrg. In 2008 zijn deze tekrten in bepaalde regi s grter dan in vrgaande zmers en lijken de tekrten zich niet te beperken tt de zmerperide. Naar aanleiding van deze tekrten heeft de Scialistische Partij een speddebat aangevraagd, dat p 28 mei 2008 plaatsvnd. Tijdens dit speddebat gaf minister Klink aan welwillend te staan tegenver het besteden van een eventuele nderuitputting van de middelen die vr kraamzrg zijn bestemd in het jaar 2008 vr het pleiden van kraamverzrgenden. Tevens zegde hij te een inventarisatie te laten uitveren naar de rzaken van het tekrt en te vragen aan betrkken partijen een plan van aanpak te ntwikkelen m prblemen in de tekmst te vrkmen. Dr het ntwikkelen en uitveren van dit plan van aanpak , arbeidscapaciteit kraamzrg is de verwachting dat een tekrt aan kraamverzrgenden in de tekmst niet meer zal vrkmen. Op 12 juni 2008 heeft een eerste bijeenkmst bij het ministerie van VWS plaatsgevnden met de vlgende partijen: VWS, NZa, ZN, Sting en ActiZ. Na een eerste inventarisatie is afgesprken dat de partijen uit het veld een plan van aanpak zullen pstellen. Vervlgens zijn k de NBvK en BTN hierbij betrkken. ActiZ heeft het vrtuw genmen. Dit heeft geleid tt vrliggend plan van aanpak met als del: De arbeidscapaciteit in de kraamzrg z snel mgelijk weer p peil te brengen en capaciteitsprblemen in de tekmst te vrkmen. Dit plan van aanpak mvat de peride De verwachting is dat de uitvering van dit plan vanaf 2010 leidt tt een evenwichtige situatie in de arbeidscapaciteit kraamzrg. Ingegaan wrdt p de mvang en het ntstaan van de tekrten. Vervlgens is uitgewerkt welke maatregelen en/f activiteiten ndig zijn m de delstelling te behalen, vr de: krte termijn, zmer 2008 (ndmaatregelen) middellange termijn, (peride die ndig is m huidige tekrten weg te werken) lange termijn, 2010 en later (vervangingsvraag kraamzrg k p de langere termijn structureel pvullen) Omdat veel partijen betrkken zijn bij de pzet van dit plan betreft het een uitgebreide uitwerking. Vr een cmpact verzicht van het plan van aanpak zijn de speerpunten gebundeld en wrdt per speerpunt aangegeven p welke wijze hier uitwerking aan wrdt gegeven. Speerpunten plan van aanpak 1. Plan van aanpak p (eventueel) terugkerende zmerprblematiek ntwikkelen Activiteit: Onderzeken welke interventies de afgelpen zmer het meest effectief en efficiënt waren. Betrkken partijen: alle, met name zrgverzekeraars en kraamzrgrganisaties. Tijdstip: najaar Del: Vaststellen welke interventies ingezet kunnen wrden daar waar het arbeidstekrt minder snel pgelst wrdt. 2. De arbeidscapaciteit p krte termijn vergrten dr kraamverzrgenden dr bijschling en een verkrte pleiding in te laten strmen Betrkken partijen: kraamzrgaanbieders en zrgverzekeraars, NZA en ministerie van VWS. Tijdstip: Del: zrgdragen vr vldende kraamverzrgenden. Aandachtspunt: mnitring instrm in de verkrte pleidingen in het najaar 2008 en het vrjaar Deze mnitring vindt plaats vanuit ActiZ en BTN in samenspraak met ZN. De resultaten wrden met alle betrkken partijen besprken. Zndig wrdt het plan van aanpak bijgesteld. Randvrwaarden: Vldende financiële middelen. Partijen hebben de minister verzcht hierte de beleidsregel vanuit de Nederlandse Zrgautriteit aan te passen zdat verkrte pleidingen kraamzrg (niet de dr het ministerie van OCW gesubsidieerde MBO VZ ) tijdelijk apart kunnen wrden gefinancierd. 3

4 3. Behud van de arbeidscapaciteit Betrkken partijen: kraamzrgrganisaties, zrgverzekeraars, vakbnden, berepsverenigingen vr kraamverzrgenden. Tijdstip: 2008 en langer. Del: De arbeidscapaciteit te vergrten dr de uitstrm te verlagen. Aandachtspunten: Onderzeken welke bedrijfsmatige factren het inzetten van fulltime werkende kraamverzrgenden beïnvleden, dit dr nder andere navraag te den bij kraamzrgrganisaties zelf (best practice). Uitwerken p welke wijze parttimers maximaal effectief kunnen wrden aangetrkken en ingezet. Dit k dr navraag te den bij kraamzrgrganisaties zelf (best practice). Onderzeken en benemen welke bedrijfsmatige aanpassingen ndig zijn zdat kraamzrgrganisaties het gehele jaar beschikken ver vldende capaciteit. Onderzeken f de wijzigingen in de prfessinele berepsuitefening (indicatiestelling, vregsignalering, verdracht van zrg, ketenzrg, wegvallen van veel huishudelijke werkzaamheden) leiden tt aanpassing in de functiewaardering van kraamverzrgenden. De functiewaardering van het berep kraamverzrgende maakt deel uit van het functiewaarderingssysteem vr de zrgsectr. Prfessinele begeleiding van de instrmende kraamverzrgenden. De instrmende kraamverzrgenden zijn immers startende prfessinals. Zij zijn ng niet in staat alle werkzaamheden nder alle mstandigheden zelfstandig uit te veren. 4. Vldende kraamverzrgenden vanuit de MBO VZ van de ROC s Betrkken partijen: ActiZ, MBO raad, Calibris, berepsverenigingen van kraamverzrgenden, kraamzrgrganisaties. Tijdstip: 2008 en later. Del: De reguliere uitstrm van kraamverzrgenden wrdt grtendeels pgevangen dr de instrm van ged pgeleide kraamverzrgenden vanuit de MBO VZ van de ROC s. Activiteiten: ActiZ hudt p 9 september 2008 samen met de MBO raad een cnferentie p strategisch niveau met bestuurders van een aantal ROC s uit die regi s waar tekrten zijn, Calibris (vrheen OVDB), vertegenwrdigers van de berepsverenigingen van kraamverzrgenden en bestuurders van kraamzrgrganisaties. Centrale vraagstelling is p welke wijze zrg gedragen wrdt vr het vldende regulier pleiden van kraamverzrgenden vr nu en in de tekmst. Op 7 ktber 2008 ndigt ActiZ alle vakdcenten van de ROC s uit vr een dag bijschling kraamzrg. Dcenten wrden geïnfrmeerd ver recente ntwikkelingen in de berepsuitefening. Op initiatief van ActiZ gaat Calibris een servicedcument kraamzrg ntwikkelen p basis waarvan de lesbrief kraamzrg p de pleidingen aangepast gaat wrden. Het is de bedeling m dit servicedcument jaarlijks te updaten. Deze servicebrief ndersteunt dcenten in het pleiden van kraamverzrgenden. 5. Imag kraamzrg Betrkken partijen: alle. Tijdstip: vanaf heden. Del: Dr inzet van alle partijen zal het berep van kraamverzrgende weer in een psitief daglicht kmen te staan. Activiteiten: Het bestuur van het FAOT (waarin zwel ActiZ als BTN zitting hebben) heeft beslten aandacht te besteden aan de werving van verzrgenden in het prject arbeidsmarktcmmunicatie. ActiZ heeft zitting in de stuurgrep van dit prject. In dit prject wrdt kraamzrg meegenmen. Daar waar ndig wrdt vr kraamzrg een apart traject gestart. ActiZ had nder haar leden al een netwerk kraamzrg gefrmeerd, met als del te brainstrmen ver arbeidscapaciteit kraamzrg. Dit netwerk blijft met dit thema bezig. 6. Zrgcntractering 2009 en later Betrkken partijen: zrgverzekeraars en kraamzrgaanbieders. Tijdstip: najaar 2008 en het vrege najaar van alle kmende jaren. Del: inkp (en verkp) van verantwrde kraamzrg. 4

5 Om in de tekmst in te spelen p de lkale situatie is het ndzakelijk dat p reginaal niveau gesprken wrdt ver zrgafspraken en inspanningen die ndig zijn m de zrg te leveren. Aandachtspunten: De Nederlandse Zrgautriteit start nderzek naar vrije tarieven in de kraamzrg. Daarbij vragen partijen specifiek aandacht vr de verantwrdelijkheid vr pleidingen in relatie tt de marktwerking. Het Bureau Zichtbare Zrg is gestart met het prject Verantwrde kraamzrg. Del van dit prject is dat gegevens ver kwaliteit van kraamzrg beschikbaar kmen p Kiesbeter.nl, zdat de kwaliteit van de kraamzrg transparant wrdt vr de klant. 7. Zicht p de sectr kraamzrg Betrkken partijen: VWS, OCW, kraamzrgaanbieders. Tijdstip: 2009 en later. Del: de sectr beschikt ver sturingsinfrmatie betreffende.a. de arbeidsmarkt kraamzrg. Aandachtspunten: verplichting tt deelname aan het jaardcument maatschappelijke verantwrding vr kraamzrgaanbieders. Vruitlpend hierp gaan ActiZ en BTN hun leden met ingang van 2009 gegevens vragen ver de arbeidsmarkt kraamzrg. De in- en uitstrm verdieping kraamzrg p de MBO VZ wrdt gemnitrd en afgezet tegen de vraag naar kraamzrg. 5

6 1. Omvang van de tekrten In het vrjaar van 2008 werd duidelijk dat kraamzrgrganisaties niet meer veral in Nederland knden vrzien in de behefte aan en de vraag naar kraamzrg. Op basis van de mnitr III van het Nivel is berekend heveel kraamverzrgenden meten instrmen. Cncreet betekent dit vr: 2008: 2362 p te leiden kraamverzrgenden 2009 e.v.: 1687 p te leiden kraamverzrgenden (reguliere vervangingsvraag) Het tekrt in 2008 is ntstaan mdat de uitstrm van kraamverzrgenden mmenteel hger is dan de instrm en vacatures niet pgevuld kunnen wrden. Onderstaand treft u de nderbuwing aan van het aantal p te leiden kraamverzrgenden Meilijk vervulbare vacatures In pdracht van in eerste instantie het Sectrfnds en vervlgens het FAOT mnitrt het Nivel sinds 2004 de arbeidsmarkt kraamzrg. Inmiddels zijn er 3 mnitrs afgernd: een in 2004, een in 2006 en de laatste in het vrjaar van De laatste mnitr richt zich met name p de in- en uitstrm van kraamverzrgenden. Deze mnitr lpt tt medi 2007 en is daarmee de meest actuele brn van infrmatie ver de arbeidscapaciteit van de kraamzrg. Uit de eerste twee mnitrs kwam niet naar vren dat er in die tijd sprake was van een capaciteitstekrt aan kraamverzrgenden. Uit de laatste Nivel Mnitr blijkt.a.: - dat de uitstrm van gediplmeerde kraamverzrgenden uit de ROC s de afgelpen jaren met 40% is gedaald; - dat er p iedere 100 kraamverzrgenden 8 vacatures zijn, waarvan driekwart meilijk vervulbaar is; - dat de behefte aan instrm kraamverzrgenden reginaal divers is; - dat kraamverzrgenden ver het berep inhudelijk zeer tevreden zijn. Vanuit deze mnitr wrdt gecncludeerd dat er p landelijk niveau p iedere 100 kraamverzrgenden 6 meilijk vervulbare vacatures zijn. Aangenmen wrdt dat er 9000 kraamverzrgenden werkzaam zijn. Er zijn p basis van deze mnitr in 2007 landelijk 540 vacatures meilijk vervulbaar. Onderzeken en praktijkervaring leren dat tijdens de pleiding 20% van de leerlingen uiteindelijk het diplma niet haalt f eerder stpt met de pleiding. Omdat men dus rekening met huden met een pleidingsrendement van 80% hadden 675 kraamverzrgenden extra pgeleid meten wrden m het tekrt van 540 kraamverzrgenden p te vullen Uitstrm van kraamverzrgenden grter dan instrm Uit nderzeksrapprten ver Regimarge van Prismant blijkt dat er een reguliere uitstrm uit de berepsgrep verzrgenden is van 15% per jaar. Dit kmt neer p 1350 kraamverzrgenden per jaar. Rekening hudend met een pleidingsrendement van 80% (nderzek Research vr beleid juni 2000) betekent dit dat de instrm in de pleidingen : 0,8 = 1687 kraamverzrgenden per jaar met zijn. Signalen uit het veld geven aan dat de uitstrm in smmige regi s hger ligt dan deze 15%. Verderp in dit plan wrdt uitgebreid aandacht besteed aan de uitstrm van kraamverzrgenden en p welke wijze deze kan wrden teruggedrngen. Op basis van de cnclusies uit mnitr III van het Nivel cncluderen partijen dat de instrm aan kraamverzrgenden vr de peride met kmen uit ng p te leiden kraamverzrgenden. De sectr heeft daarm behefte aan instrm vanuit met name de verkrte leerweg, mdat de instrm via de reguliere pleiding (MBO VZ, berepspleidende leerweg) drie jaar duurt en deze reguliere pleiding p dit mment niet aan de vervangingsvraag vldet 6

7 2. Ontstaan van de tekrten Er zijn diverse, vr een deel vrziene, maar k nvrziene ntwikkelingen die met elkaar geleid hebben tt een tekrt aan kraamverzrgenden. Dit hfdstuk beschrijft de ntwikkelingen die de tekrten in meer f mindere mate hebben verrzaakt. 2.1 Daling bendigd kraamzrgvlume Dr daling van de gemiddelde zrgduur de afgelpen jaren en daling van het aantal gebrten en daarmee dus een daling aan het bendigde kraamzrgvlume, is de afgelpen jaren sprake geweest van een vercapaciteit in de kraamzrg p landelijk niveau. De Nivel Mnitring Kraamzrg II van 2006 gaf aan dat er p dat mment geen sprake was van krapte p de arbeidsmarkt vr kraamverzrgenden. Kraamzrgrganisaties en zrgverzekeraars werden hierdr niet gedwngen aandacht te besteden aan het pleiden van (kraam)verzrgenden. 2.2 Cntracteerbeleid kraamzrg Het cntracteerbeleid van veel zrgverzekeraars van de afgelpen jaren dwng kraamzrgrganisaties tt een uiterst efficiënte en effectieve bedrijfsvering waarbij tegelijkertijd hgere kwaliteit werd verwacht. Uit de Mnitr III van het Nivel blijkt dat er tussen zrgverzekeraar en kraamzrgrganisatie minder vaak afspraken zijn gemaakt ver het pleiden van kraamverzrgenden dan rnd Dr de marktwerking in de kraamzrg - waarbij de insteek is dat kraamgezinnen zelf kunnen kiezen vr een aanbieder - wrden geen vlumeafspraken gemaakt tussen kraamzrgaanbieders en zrgverzekeraars. Zwel zrgverzekeraars als k zrgaanbieders knden hierdr nvldende anticiperen p het bendigde kraamzrgvlume. Hewel dr meer zrgverzekeraars dan in de jaren daarvr het pleiden van kraamverzrgenden in de cntractnderhandelingen vr 2008 weer is meegenmen, is het pleiden van kraamverzrgenden geen speerpunt bij de cntractnderhandelingen. Vr 2008 werd het pleiden, in die gevallen waar dit wel een nderwerp was, in de cntractnderhandelingen als extra prikkel ingebuwd m tt een tarief te kmen. Binnen de tariefstructuur kraamzrg is echter niet een bepaald percentage germerkt vr het pleiden van kraamverzrgenden. 2.3 Invled van het Landelijk Indicatie Prtcl Het Landelijk Indicatie Prtcl Kraamzrg (LIP Kraamzrg) is een ged instrument vr het vaststellen van het aantal uren kraamzrg dat een kraamgezin ndig heeft. Het instrument heeft er k vr gezrgd dat het tekennen van uren kraamzrg transparant is. Het LIP Kraamzrg heeft echter veel gevlgen (gehad) vr de bedrijfsvering van kraamrganisaties en daarmee vr de inen uitstrm van kraamverzrgenden: Invled van het LIP Kraamzrg p de instrm van kraamverzrgenden: Vanaf 2006 knden veel kraamzrgrganisaties, dr de invering van het LIP Kraamzrg, kraamverzrgenden geen fulltime cntracten meer aanbieden. Dit kmt mdat het meilijk is m een fulltime kraamverzrgende (werkzaam 7,5 à 8 uur per dag) aan haar cntracturen te laten kmen. De eerste dagen kan een kraamverzrgende vaak in één gezin werken. De laatste dagen veelal niet meer mdat het gezin dan geen 7,5 à 8 uur zrg ndig heeft. Jnge kraamverzrgenden willen echter wel graag fulltime werken. Hierdr is de instrm van jnge kraamverzrgenden z ged als stil kmen te liggen. Gevlg hiervan is dat de anim m vanuit de MBO VZ de specialisatie vr kraamverzrgende te vlgen, is afgenmen. Invled van het LIP Kraamzrg p de uitstrm van kraamverzrgenden: Ondanks het feit dat de kmst van het LIP Kraamzrg het berep van kraamverzrgende heeft gehlpen te prfessinaliseren, knden niet alle kraamverzrgenden wennen aan de veranderingen in hun werkzaamheden. Daar waar kraamverzrgenden eerder gemiddeld 8 uur per dag in een gezin waren, zijn ze dat nu gemiddeld 5,5 uur. Dit betekent een mslag in de manier van werken. Kraamverzrgenden kunnen hierdr niet meer alles den wat zij vrheen wel deden. Om aan vldende werkuren te kmen, meten kraamverzrgenden vaker kraamzrg bieden aan twee gezinnen p een dag. Deze werkmstandigheden in 2006 en 2007 hebben veel kraamverzrgenden den besluiten p zek te gaan naar ander werk. Invled van het LIP Kraamzrg p de parttime factr: Binnen de kraamzrg is de parttime factr p dit mment hg. Uit inventarisatie van ActiZ bij haar leden blijkt dat dit gemiddeld ligt tussen de 0,5 tt 0,6. Dit heeft meerdere rzaken. Zals reeds beschreven werden er enerzijds, na de invering van het LIP Kraamzrg geen nieuwe fulltime cntracten aangebden, waardr de instrm van nieuwe jnge kraamverzrgenden is gestpt. Er zijn zelfs kraamzrgrganisaties die in 2007 ntslag hebben aangevraagd vr kraamverzrgenden met een fulltime cntract. 7

8 Anderzijds willen kraamverzrgenden die bijvrbeeld kinderen hebben graag parttime werken. Uitgangspunt met zijn dat het binnen de kraamzrg mgelijk met zijn m zwel fulltime als parttime te werken. Met ingang van 1 januari 2008 is vanuit het LIP Kraamzrg het aantal kraamzrguren verruimd van 44 naar 49 uur. Hierdr is het perspectief vr kraamzrgrganisaties m effectief en efficiënt fulltime kraamverzrgenden in te zetten, beter gewrden en wrden er p dit mment grtere arbeidscntracten aangebden. Verwacht mag wrden dat met de ndige inspanning de instrm in de pleidingen weer p gang kmt. Maar deze kraamverzrgenden in pleiding zijn uiteraard p dit mment ng niet beschikbaar daar een MBO VZ pleiding drie jaar duurt. Overigens is de uitbreiding van het LIP Kraamzrg niet vldende m structureel fulltime cntracten aan te bieden, maar vaak cntracten tt 89%. Uitgangspunt bij een fulltime cntract is een werkweek van 36 uur verspreid ver vijf dagen. Het basispakket kraamzrg mvat 49 uur ver 8 dagen! Belangrijk is daarm dat de sectr nderzekt welke activiteiten ingezet meten wrden m in de tekmst kraamverzrgenden te behuden vr de sectr. 2.4 Vakantieperide Het tekrt aan kraamverzrgenden in vakantieperides is niet nieuw. Elk jaar staat de sectr met name in de zmerperide vr een uitdaging. Veel kraamverzrgenden met kinderen gaan in die peride immers zelf k p vakantie. In de afgelpen (tientallen) jaren werd vrijwel elke zmer de tering naar de nering gezet en verdeelde een kraamzrgrganisatie de beschikbare uren kraamzrg aan de hand van het aantal beschikbare werkuren kraamzrg. Dr de invering van het LIP Kraamzrg is transparant gewrden heveel uren kraamzrg een kraamvruw ndig heeft m verantwrde zrg te ntvangen. Daar waar in eerdere jaren de kraamvruwen het ged vnden m een paar uur minder tijdens de zmer te ntvangen, wrdt dat met de kmst van het LIP Kraamzrg minder geaccepteerd dr de cliënt. Om in de tekmst k in de zmerperide in de geïndiceerde kraamzrg te vrzien, zijn in de bedrijfsvering van kraamzrgrganisaties aanpassingen ndig. De capaciteit van de kraamzrgrganisaties dient zdanig te zijn dat de pieken en dalen pgevangen kunnen wrden. 2.5 Kinderpvang Naast bvenstaande factren die aandacht vragen is, naar nu blijkt, k sprake van een nvrziene ntwikkeling. Weliswaar ntbreekt nderzek hiernaar, maar de vele signalen uit het veld zijn niet te negeren. Vanwege de nieuwe wet Kinderpvang (met name rnd de naschlse pvang) is de vraag naar werkkrachten in deze sectr enrm gestegen. Het gaat hierbij m een CAO vergelijkbaar met die van de kraamzrg, maar veelal met reguliere werktijden. In de kraamzrg is sprake van nregelmatige werktijden. Omdat het tt p heden de gangbare nrm is dat een kraamverzrgende de gehele kraamzrg bij een gezin uitvert, k als deze pnieuw geïndiceerd wrdt, vraagt dit van een kraamverzrgende veel flexibiliteit. De kinderpvang heeft dr haar werkmstandigheden een enrme aanzuigende werking p kraamverzrgenden. 2.6 Zelfstandige Znder Persneel (ZZP) In de jaarlijkse arbeidsmarktanalyse van de Raad vr Werk en Inkmen (RWI) wrden de verschillende ntwikkelingen p de Nederlandse arbeidsmarkt in beeld gebracht. Een cnclusie uit dit rapprt is dat het aantal ZZP ers greit en niet meer weg te denken is uit de arbeidsmarkt. Dit geldt k vr kraamverzrgenden die als ZZP er gaan werken. ZZP ers kiezen bewust vr deze zelfstandigheid mdat het.a. mgelijkheden biedt m arbeid en privé p een evenwichtige manier te cmbineren. Het geeft ze de mgelijkheid te participeren p de arbeidsmarkt met de ndige vrijheden en flexibiliteit. Deze kraamverzrgenden blijven vr de sectr behuden, maar geven aan kraamzrgrganisaties minder zekerheden. De aantrekkingskracht van het ZZP-bestaan p kraamverzrgenden in lndienst wrdt p dit mment steeds grter: dr de krapte p de kraamzrgmarkt wrden kraamverzrgenden gedwngen m alleen minimale zrg te geven en m meerdere gezinnen p een dag te den. Dit frustreert kraamverzrgenden. Wanneer kraamverzrgenden vr zichzelf beginnen, nemen zij alleen gezinnen aan die ze k vlledige zrg kunnen geven en p mmenten dat het hen schikt. Hiermee neemt de ttale capaciteit van het aantal gezinnen dat in ieder geval minimale zrg kan ntvangen af. Exacte cijfers ver de capaciteit aan kraamverzrgenden als ZZP er ntbreken. 2.7 Gebrtepiek 2008? Uit diverse regi s wrdt gemeld dat er meer gebrtes zijn dan verwacht. Deze melding wrdt niet altijd bevestigd dr de eerstelijns verlskundige praktijk uit de regi s. Hewel er altijd pieken en dalen zullen zijn in het aantal gebrtes en het de verantwrdelijkheid is van de rganisaties m hier flexibel mee m te gaan, krijgen zwel ActiZ als BTN signalen uit het veld dat het aanbd van het aantal kraamgezinnen vr de zmer van 2008 sms 10% grter is dan in de rest van het jaar! 8

9 Dit kan k verrzaakt wrden drdat meer kraamzrgrganisaties tijdens de zmermaanden een klantenstp hebben gehanteerd. Pas achteraf kan in de sectr vastgesteld wrden f er sprake was van een gebrtepiek, mdat er geen gebrteprgnses p maandniveau vrhanden zijn. 2.8 Werkbeleving en -situatie van de kraamverzrgende Uit diverse nderzeken blijkt dat de kraamverzrgende ver de inhud van haar werk zeer psitief is. Kraamzrg blijft inhudelijk tt de verbeelding spreken: de gebrte van een baby vertedert mensen en leidt tt vreugde. Helaas heeft het vak kraamzrg de laatste tijd ngal wat negatieve aandacht gekregen. Ondanks het feit dat het berep inhudelijk als zeer psitief ervaren wrdt, leiden diverse factren erte dat de werkbeleving en de werksituatie van de kraamverzrgende aandacht vraagt. Een aantal factren is hiervr k reeds pgenemd: 1. In de kraamzrg wrdt 8 dagen achter elkaar gewerkt, zdat een kraamverzrgende een gezin kan den (1 p 1 nrm). Vaak werkt de kraamverzrgende de eerste paar dagen lang in een gezin en buwt de laatste dagen af. Om aan haar uren te kmen, met ze dus in de laatste dagen van haar werkblk in meerdere gezinnen p een dag werken. 2. Dr deze 1 p 1 nrm ervaren kraamverzrgenden het als nprettig wanneer zij zrg van een cllega vernemen f wanneer een gezin dr een andere cllega wrdt vergenmen. 3. Veel kraamverzrgenden vinden het geestelijk en fysiek zwaar als zij per dag in meerdere gezinnen meten werken. 4. In de regi s waar tekrten zijn, mesten kraamverzrgenden deze zmer vaak minimale zrg leveren. Vr hun gevel meten zij het gezin veel te vreg verlaten en is er nvldende tijd m bijvrbeeld de brstveding adequaat te ndersteunen. Dit frustreert de kraamverzrgende. 5. Kraamverzrgenden meten daar waar tekrten zijn, sms zelfs drie gezinnen p een dag den. 6. Kraamverzrgenden maken structureel veruren. 7. Bij de wat grtere rganisaties wrdt sms gevraagd aan kraamverzrgenden uit regi s waar het rustiger is, bij te springen in regi s waar het drukker is, waardr de reistijden vaak langer wrden. Tijd die een kraamverzrgende graag in een kraamgezin f het eigen gezin thuis dr had willen brengen. Ondanks de vele maatregelen die kraamzrgaanbieders hebben genmen m hun persneel te behuden (reistijdvergedingen, persneel betrekken bij het vinden van plssingen, extra attenties vr extra inzet, etc.) is de verhgde uitstrm van kraamverzrgenden als gevlg van bvengenemde factren in smmige delen van het land ng steeds niet gestpt. 9

10 3. Plan van Aanpak In het verleden ( ) heeft de sectr kraamzrg verkrte pleidingstrajecten ingezet m de tekrten in de kraamzrg p te vangen. Dit is een succesvl traject gebleken en in een peride van ngeveer 2 à 3 jaar waren de tenmalige tekrten pgelst. Betrkken partijen achten de inzet van verkrte pleidingstrajecten daarm een succesvl middel m de huidige tekrten p te lssen. De verkrte pleidingstrajecten die ten zijn ntwikkeld, zijn p dit mment direct bruikbaar m als instrument in te zetten vr het pleiden van kraamverzrgenden. Het plan van aanpak wrdt nderscheiden in drie fasen: 1. Krte termijn: zmer Middellange termijn: de peride die ndig is m de huidige tekrten in te lpen. 3. Lange termijn: vldende instrm van kraamverzrgenden vr de langere termijn. In de vlgende 3 paragrafen vlgt een beschrijving van de maatregelen die p de krte en langere termijn genmen me(s)ten wrden m de huidige tekrten p te lssen en de in- en uitstrm van kraamverzrgenden vr de langere termijn weer in balans te brengen, zdat kraamgezinnen weer hun geïndiceerde uren kraamzrg kunnen ntvangen en er weer een prettig werkklimaat ntstaat vr de kraamverzrgenden. 3.1 Krte termijn: de zmerperide (2008) Aangezien de zmer van 2008 al bijna ten einde is als dit plan aan de minister wrdt aangebden, heeft het geen zin meer m met een plan te kmen. In het veld zijn wel diverse maatregelen genmen dr kraamzrgrganisaties en zrgverzekeraars m het leed vr de kraamgezinnen zveel mgelijk te verzachten. We beperken ns in dit plan van aanpak tt een inventarisatie van de maatregelen die vr de zmer van 2008 genmen zijn. Betrkken partijen zijn van plan deze maatregelen te evalueren m vast te leggen welke maatregelen efficiënt en effectief waren Genmen maatregelen zmer 2008 Vr de afgelpen zmerperide zijn er reginaal dr de diverse rganisaties en zrgverzekeraars maatregelen genmen m het leed bij de cliënt te verzachten, zals: inzet van huishudelijke hulp kraamverzrgenden uit de gebieden waar het minder druk is, bij te laten springen in de drukke gebieden dr: - Extra reistijdvergedingen - Aanpassen van werktijden - Huren van zmerhuisjes extra inleen bij andere kraamzrgrganisaties en inzet van ZZP ers extra inzet van lactatiekundigen 24-uurs telefnische bereikbaarheid vr infrmatie en advies vr het kraamgezin meldpunt vraag en aanbd inzet studenten verlskunde extra zrg van een verlskundige. Mgelijk zijn er ng meer initiatieven geweest. In het kader van dit plan van aanpak bleek de tijd te krt m een landelijke inventarisatie uit te zetten. Evaluatie zmerperide 2008 Het enige wat partijen rest is evalueren na de zmer. Onderstaand een psmming van punten waarp evaluatie plaats zu kunnen vinden: 1. He grt waren de tekrten; met andere wrden heveel gezinnen hebben heveel uren minder kraamzrg gekregen dan het LIP Kraamzrg. De vraag is echter wel f deze gegevens ergens pgevraagd kunnen wrden. 2. Is er daadwerkelijk een gebrtepiek deze zmer geweest, hger dan in vrgaande jaren? Brn: entadministraties: in nvember ter beschikking. 3. He zijn de (diverse) genmen maatregelen bevallen? Brn: betrkken partijen: klanten, kraamverzrgenden, zrgaanbieders en zrgverzekeraars. 4. Welke extra ksten hebben deze maatregelen met zich meegebracht? Brn: kraamzrgrganisaties en zrgverzekeraars. 5. Inventarisatie van de uitstrm van kraamverzrgenden,.a. naar kinderpvang Brn: kraamzrgrganisaties. 6. Invled van verlp van kraamverzrgenden in vaste dienst naar ZZP bestaan. Brn: kraamzrgrganisaties. 10

11 Uit deze evaluatie kan de sectr lering trekken. De vraag is echter wel p welke wijze de ndige gegevens beschikbaar kmen en f ze vrhanden zijn. Een gegeven is dat in de sectr vrijwel geen landelijke registratie plaatsvindt van gegevens. De uitkmsten van de evaluatie meten eind dit jaar beschikbaar zijn Middellange termijn: Eind 2008 is er landelijk een tekrt van 1890 kraamverzrgenden (540 vacatures vanuit vanuit reguliere vervangingsvraag). De verdeling van deze tekrten is reginaal sterk verschillend. Uit ervaring mag de cnclusie getrkken wrden (de tekrten in 1999 waren na interventie na 2 à 3 jaar pgelst) dat het 3 jaar zal ksten m de huidige tekrten in te lpen. Een gegeven is dat elk jaar pnieuw zrg gedragen dient te wrden vr nieuwe instrm gezien de reguliere uitstrm. Er zullen maatregelen genmen meten wrden m de achterstand aan vacatures in te halen en de reguliere uitstrm van kraamverzrgenden p te vangen en te beperken. Apart aandacht wrdt besteed aan het aantrekkelijker maken van het berep van kraamverzrgende. Hiermee wrdt niet alleen de instrm bevrderd, maar k de uitstrm verlaagd Versneld pleiden Om z snel mgelijk zrg te dragen vr de bendigde instrm, zal p grte schaal en reeds in september gestart meten wrden met de verkrte pleiding vr de functie kraamverzrgende in die regi s waar de tekrten het grtst zijn. De financiële middelen van de kraamzrgrganisaties zijn wisselend en vaak ntereikend m te investeren in deze vrm van versneld pleiden. Op dit mment zijn er diverse pleidingsmgelijkheden tt kraamverzrgende: 1. De bijschling van de kraammdule, gericht p gediplmeerde verzrgenden (differentiatie kraamzrg 2-3 maanden) 2. Verkrte branchegerichte pleiding (9-18 maanden) 3. MBO VZ: BOL en BBL via MBO VZ (3 jaar) Berekening pleidingsksten verkrte pleidingen Vr de peride van 2008 naar is de verwachting dat er geen capaciteitsprblemen vr pleidingsplaatsen ntstaan, mits er gedseerd ingestrmd wrdt. De ksten van deze pleidingsplaatsen zijn berekend. Daarbij is een inschatting gemaakt heveel leerlingen er in de verschillende srten verkrte pleidingen kunnen instrmen. De tabel in de bijlage geeft aan heveel pleidingsplaatsen er meten kmen en wat de ksten hiervan zijn in de kmende drie jaar. De ksten vr de reguliere trajecten (BOL en BBL) en de extra inspanningen die hiervr verricht meten wrden m de instrm te verhgen, zijn niet in dit verzicht pgenmen. Op basis van de instrminschattingen zullen de tekrten vr de vlgende zmer in 2009 vr ngeveer 60% pgelst zijn, mits er financiële middelen ter beschikking kmen. Het is van grt belang m deze maatregelen dr te trekken naar een peride van 3 jaar. Investeren in verkrte pleidingen alleen in 2008, leidt ver 1 à 2 jaar pnieuw tt arbeidscapaciteitsprblemen. In de bijlage vindt u een verzicht van het aantal p te leiden kraamverzrgenden en de ksten die hiermee gemeid zijn. Extra geld vr het investeren in de verkrte pleiding De minister heeft in het speddebat extra geld tegezegd aan de partijen: de nderbesteding binnen het macrbudget kraamzrg zu ten gede meten kmen aan het plssen van de arbeidscapaciteitsprblemen. De minister heeft twee vrwaarden aan het ter beschikking kmen van deze financiële middelen gesteld: 1. Er met daadwerkelijk een nderbesteding zijn van de middelen die binnen het budgettair kader zrg vr kraamzrg zijn bestemd. 2. Er met een gedegen plan van aanpak liggen vr de plssing van de tekrten vrdat de financiële middelen vrijkmen. Partijen willen ervr zrgen dat de nderbesteding k daadwerkelijk besteed gaat wrden aan het pleiden van kraamverzrgenden. In ieder geval met deze uitbetaling aan een aantal vrwaarden vlden: 1. Bter-bij-de-vis; alleen kraamzrgrganisaties die aan kunnen tnen dat het geld inderdaad besteed wrdt aan de extra pleidingsimpuls, kmen in aanmerking vr een tegemetkming via een aparte aanspraak. Het is wenselijk dat zij hier aanspraak p kunnen maken in de peride van 1 juni 2008 tt 31 december Kraamzrgrganisaties die in de eerste helft van 2008 aantnbaar extra pleidingsinspanningen vr versneld instrmen hebben verricht kunnen hier in verleg met de reginale zrgverzekeraar k vr in aanmerking kmen. 2. Het met praktisch uitverbaar en cntrleerbaar zijn. 11

12 Om pleidingen in september te starten, zullen de rganisaties tijdig meten weten f er daadwerkelijk extra geld vrij gaat kmen vr extra p te leiden kraamverzrgenden. Hierte maken kraamzrgrganisaties en zrgverzekeraars p krte termijn afspraken. Uitgangspunt is dat geïnvesteerd wrdt daar waar het ndzakelijk is extra p te leiden. Op basis van gemaakte afspraken en daarte bestemde beleidsregels kunnen kraamzrgrganisaties declareren. De verzekeraars gaan er vanuit dat deze gelden vr extra pleiden buiten de nrmale geldstrm van de kraamzrg vallen. Onderstaand vlgt een krte beschrijving van de verschillende srten functiegerichte pleidingen en de randvrwaarden m vldende leerlingen in deze pleidingen te laten instrmen. Bijschling kraamzrg vr verzrgenden (differentiatie kraamzrg, 3 maanden) Vr gediplmeerde verzrgenden is het mgelijk m bij te schlen p alleen de kraamdifferentiatie. Omdat de laatste jaren het perspectief binnen de kraamzrg minder aantrekkelijk was, zijn veel verzrgenden uiteindelijk een andere richting ingeslagen dan kraamzrg. Binnen deze grep zijn er verzrgenden die alsng de kraamzrg in zuden willen. De duur van deze bijschling duurt gemiddeld z n 3 maanden. De kstprijs van deze vrm van pleiden is hg mdat deze leerlingen tijdens de bijschling minder inzetbaar zijn. Verkrte pleiding (9-18 maanden) Sinds 1999 is er een verkrte pleiding tt kraamverzrgende, bedeld vr vlwassenen van 21 jaar en uder. Tt de delgrep vr deze pleiding behren: 1. Werkenden en herintreders met een pleiding in de zrg, welke niet gericht is p de functie kraamverzrgende (bijvrbeeld met het diplma helpende). Deze verkrte pleiding duurt 9 maanden. 2. Herintreders znder een specifieke pleiding in de zrg. De duur van deze pleiding is 18 maanden. Als uitgangspunt vr de ksten van deze pleidingen is de destijds dr de betrkken partijen gedgekeurde subsidieregeling 1999 vr de verkrte pleiding tt kraamverzrgende genmen. De check die zwel ActiZ als BTN bij haar leden in het veld heeft uitgeverd, wijst uit dat het een reële kstenberekening betreft. Wel zijn er reginale verschillen, mdat het veelal particuliere pleidingen zijn f pleidingen gegeven vanuit de cmmerciële tak van de ROC s. MBO VZ: BBL-BOL (3 jaar) Aangezien de uitstrm vanuit de reguliere berepspleidingen naar het veld in de afgelpen jaren met 40% gedaald is (brn: Nivel Mnitr III) is het van belang de instrm vr de reguliere BOL en BBL trajecten te bevrderen. De ksten vr deze pleidingen zijn p dit mment niet bekend. Deze pleidingen vallen nder de reguliere pleidingstrajecten en wrden gefinancierd vanuit de huidige NZa tarieven. In deze tarieven is een vr dit del bestemd bedrag pgenmen, hewel niet als zdanig geallceerd. Hewel de inspanningen richting deze pleidingen wel van belang zijn, zullen ze in de kstenberekening m de huidige tekrten in de peride in te lpen, niet wrden meegenmen. Uit de Nivel Mnitr blijkt dat er te weinig stageplaatsen zijn vr de berepspleidingen. Een grt aantal kraamzrgrganisaties heeft het afgelpen jaar extra inspanningen verricht m stagiaires vanuit het berepsnderwijs een stage aan te bieden. De ksten hiervr wrden dr de kraamzrgrganisaties gefinancierd vanuit de afgesprken tarieven met zrgverzekeraars en vanuit de eigen middelen van de rganisaties. Deze extra inspanningen zullen de kmende jaren verder uitgebreid meten wrden m de instrm van vral jnge kraamverzrgenden te vergrten Wervingsactiviteiten Zals aangegeven zijn de tekrten niet landelijk, maar in een paar regi s wel nijpend. Dr de recente publiciteit ntstaat in de gebieden waar geen/weinig tekrten zijn een aanzuigende werking naar de kraamzrg. Het is daarm van belang m de wervingsactiviteiten alleen uit te zetten in gebieden die het ndig hebben. Om vldende instrm te genereren zwel p de krte als p de langere termijn zullen wel de ndige wervingsactiviteiten uitgezet meten wrden. Het FAOT start een prject arbeidsmarktcmmunicatie. Kraamzrg wrdt hierin meegenmen. Kraamzrgaanbieders geven aan dat - met de ndige inspanning - zij wel mensen weten te interesseren vr de verkrte pleiding tt kraamverzrgende. Op krte termijn ( ) zal vldende instrm in de verkrte pleidingen waarschijnlijk geen prblemen pleveren. Kraamzrgrganisaties geven aan dat er ver het algemeen vldende pleidingscapaciteit is. In smmige regi s is het niet mgelijk m al te starten met verkrt pleiden in het najaar van De verwachting is dat in deze regi s met verkrt pleiden wrdt gestart in 2009, mdat diverse zrgrganisaties al in gesprek zijn gegaan met ROC s en/f andere pleidingsinstituten. 12

13 Een aantal zrgrganisaties is reeds gestart met het pleiden van kraamverzrgenden dr de verkrte pleidingen, ndanks het feit dat de financiële middelen hiervr ntereikend zijn. Vr de iets langere termijn (2009 en verder) zullen er meer inspanningen verricht meten wrden vr het werven van nieuwe leerlingen Terugdringen uitstrm kraamverzrgenden Vr het terugdringen van de uitstrm van kraamverzrgenden is aandacht ndig. Verwacht wrdt dat maatregelen m de uitstrm te verlagen, een psitief effect hebben p de instrm van kraamverzrgenden. In smmige regi s is de uitstrm van kraamverzrgenden hger dan 15% en ligt tussen de 20 en 25%. Cijfers, zwel reginaal als landelijk, ntbreken daar geen mnitring plaatsvindt p de uitstrm van kraamverzrgenden. Het pleidingsrendement is 80%. Helaas blijkt dat k vr de functiegerichte, verkrte pleidingen het uitvalspercentage 20% is. Tijdens de pleiding ervaren leerlingen werkelijk wat het vak van kraamverzrgende inhudt en wat de cnsequenties zijn wat betreft de arbeidstijden vr hun thuissituatie. Van grt belang is dat betrkken partijen er alles aan den m het berep van kraamverzrgende aantrekkelijk te maken en te huden. Uit de Nivel Mnitr blijkt dat de kraamverzrgende zeer psitief is ver de inhud van haar berep. Deze mnitr det een aantal aanbevelingen m kraamverzrgenden te behuden en de instrm te bevrderen. In het vrjaar van 2008 is de functie van kraamverzrgende dr de FWG pnieuw gewgen. Hieruit blijkt dat kraamverzrgenden marktcnfrm wrden ingeschaald en daarmee gewaardeerd. Dr de invering van het LIP kraamzrg en de aandacht daarbinnen vr vregsignalering, verdracht en ketenzrg ntstaan inhudelijke verschuivingen in het vak kraamzrg. Deze veranderingen zuden kunnen leiden tt een andere functiewaardering Gede begeleiding instrmende kraamverzrgenden Kraamzrgrganisaties zien het grte belang van pleiden van kraamverzrgenden en zijn bereid hierin te investeren. Naast ksten vr pleiden zijn er ksten die gepaard gaan met.a. wervingsksten, begeleiding BOL en BBL leerlingen, pleiden en bijschlen van praktijk- en werkbegeleiders en vr te nemen maatregelen m de uitstrm terug te dringen. De kmende jaren zal de sectr hierin meten investeren, zeker nu veel kraamverzrgenden de praktijk instrmen. Deze kraamverzrgenden vragen als startende prfessinal begeleiding. Zij beschikken immers niet ver vldende praktijkervaring m geheel zelfstandig aan het werk te kunnen. Om de instrm te verhgen en de uitstrm te verlagen zal de sectr de ndige maatregelen meten nemen vr nu en in de tekmst, zals: 1. maatregelen m de uitstrm terug te dringen en daarmee een lagere vervangingsvraag te bewerkstelligen 2. Werven van vldende leerlingen 3. Bijdrage leveren aan het psitieve imag van het berep kraamverzrgende 4. Maatregelen m de instrm te verhgen zals het aanbieden van cntracten van vldende mvang 5. Bieden van vldende en gede stageplaatsen 6. Structureel reginaal verleg met de pleidingen ver kwaliteit en kwantiteit van pleiden 7. Afspraken maken ver vldende pleiden in cntractnderhandelingen met zrgverzekeraars 8. Opleiden en bijschlen van praktijk- en stagebegeleiders 9. Bedrijfsvering p rde 10. Plan van aanpak terugkerende piekbelasting in de zmer, zdat k in deze peride geïndiceerde kraamzrg geleverd kan wrden. 3.3 Lange termijn (2010 en verder) Registratie In Nederland vindt jaarverantwrding en mnitring plaats p het niveau van verzrgenden en niet p de differentiatie kraamzrg. Dit geldt zwel vr het Jaardcument Zrg (niet verplicht vr kraamzrg) als vr de Regimarge-nderzeken. Hierdr ntbreekt een structureel zicht p de arbeidsmarkt en capaciteit kraamverzrgenden. Accuraat anticiperen p een veranderende vraag aan kraamzrg is daardr niet mgelijk. Het veld heeft echter wel behefte aan een adequate sturing p de capaciteit van kraamverzrgenden. Om te kunnen sturen in de arbeidscapaciteit kraamverzrgenden dient de sectr te beschikken ver in- en uitstrmgegevens. Daarte meten de vlgende maatregelen genmen wrden. Dit kan dr: 13

14 1. Het jaardcument Zrg k vr kraamzrg te verplichten 2. In de regimarges een cntinue mnitr niet alleen p verzrgenden, maar k p de differentiatie kraamzrg (ROC s) te laten plaatsvinden Imag Het is leuk werken in de kraamzrg. De kraamverzrgende is vakinhudelijk erg tevreden ver haar werk (brn: mnitr Nivel). De sectr zal initiatieven nemen m het berep van kraamverzrgende en het werk psitief in het nieuws te brengen. Daarnaast wrden nieuwe cncepten ntwikkeld m tegemet te kmen aan de prblemen. Daarbij wrdt gebruik gemaakt van de ervaringen van de zmer 2008 en de arbeidsmarktntwikkelingen in de sectr. De sectr met ervr zrgen dat de vervangingsvraag vldende pgevangen wrdt. Ervan uitgaande dat deze vervangingsvraag pgevangen wrdt dr nieuw p te leiden kraamverzrgenden, zullen er vldende leerlingen de MBO VZ en vervlgens de differentiatie kraamverzrgende meten instrmen. Er zu een srt tlbx ntwikkeld kunnen wrden die reginaal p maat ingezet kan wrden. De tlbx kan zaken bevatten als: - prmtiematerialen zals fldermateriaal en psters e.d. - richtlijnen en adviezen (bijvrbeeld: participeren in Carrusel m in het netwerk van ROC s te kmen, kanalen die men gewend is te gebruiken nu inzetten vr het werven van kraamverzrgenden, etc.) vr het veld m de kraamzrg als leuk vak nder aandacht te brengen. Gekeken kan wrden p welke wijze dit in het prject arbeidsmarktcmmunicatie van het FAOT kan wrden weggezet Aandacht vanuit de ROC s vr het berep kraamverzrgende Ok vanuit de Reginale Opleidings Centra is aandacht ndig vr het berep kraamverzrgende. Vr de ROC s zijn er de vlgende aandachtspunten: 1. de mgelijkheid m bij een ROC de pleiding te vlgen vr kraamverzrgende met zichtbaar blijven. Hierin meten de ROC s hun eigen verantwrdelijkheid nemen kraamverzrgenden uit laten strmen, verdeeld ver 42 ROC s is lastig: dr versnippering kan kraamzrg buiten beeld raken en kun je k versnippering van kennis krijgen. 3. De inhud van de ROC-pleidingen lpt vaak achter: de kraamzrg heeft zich inhudelijk ntwikkeld, terwijl de pleidingen daar vaak achteraan lpen. ActiZ heeft cntact pgenmen met de MBO raad. Delstelling van dit cntact is m vast te stellen welk beleid uitgezet met wrden m in de tekmst vldende ged pgeleide kraamverzrgenden het vak in te laten strmen vanuit de ROC s. Ok heeft ActiZ cntact pgenmen met Calibris. Onderzcht wrdt welke activiteiten gezamenlijk pgepakt kunnen wrden m aan bvenstaande delstelling bij te dragen. 14

15 4. Resultaten Partijen verwachten met de te nemen maatregelen, uitgewerkt in de drie fasen, de capaciteit van de kraamzrgsectr weer p peil te krijgen. Met de evaluatie van de zmer 2008 verwachten partijen vast te stellen welke interventies zinvl zijn m in te zetten in die gebieden waar het tekrt hardnekkig blijkt te zijn. Uiteraard blijft dit dan een ndplssing. Het del is immers m zrg te dragen vr vldende kraamzrg in heel Nederland. Met de inzet van de te nemen maatregelen zals vrgesteld bij activiteiten vr de middellange termijn, verwacht de sectr vr de zmer van 2009 ngeveer 60% van de tekrten te hebben pgelst. Met de te nemen maatregelen vr de lange termijn verwachten partijen dat het berep van kraamverzrgende aantrekkelijk is gemaakt vr zwel jnge mensen als herintreders. Deze aantrekkelijkheid uit zich in.a. imagverbetering, verbetering arbeidsvrwaarden en -mstandigheden. Tevens zullen er structurele cntacten wrden nderhuden tussen ROC s en de branches m de ntwikkelingen in de sectr kraamzrg ged in te bedden in de pleidingstrajecten. Met mnitring van de kraamzrgsectr zijn alle spelers in dit veld in staat in te spelen en te anticiperen p de ntwikkelingen en trends. Dit zal zwel de bedrijfsvering, de levering van de kraamzrg en de arbeidsbeleving van de kraamverzrgenden ten gede kmen. 15

16 Bijlage Extra pleidingsksten arbeidsmarkt- aandeel via ttaal aantal verdeling ver drie verkrte schlingsvarianten ttale ksten 2008 behefte verkrt pl/bijsch cursisten verkrt 3 maanden 9 maanden 12 maanden nverv vacatures % % % % ,00 Vervangingsvraag % % % % , Vervangingsvraag % % 84 45% % , Vervangingsvraag % 675 0% 0 50% % ,00 ttaal ksten per cursist 5.000, , ,00 ttale ksten , , , ,00 16

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012 Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:

Nadere informatie

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen.

Zijn in de aanvraag bijlagen genoemd en zijn die bijgevoegd? Zo ja, welke? Nummer desgewenst de bijlagen. Checklist berdeling adviesaanvraag 1. De adviesaanvraag Heeft de r een adviesaanvraag gehad? Let p: een rapprt is in principe geen adviesaanvraag. Met een adviesaanvraag wrdt bedeld: het dr de ndernemer

Nadere informatie

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke

Nadere informatie

Actieplan leeftijdsbewust personeelsbeleid 2013-2023

Actieplan leeftijdsbewust personeelsbeleid 2013-2023 Nvember 2013 Actieplan leeftijdsbewust persneelsbeleid 2013-2023 Actie 1: Ontwikkelen van een stagebeleid. Stagiaires zijn ptentiële nieuwe cllega s. Een stageperide kunnen we aanzien als een inwerkperide.

Nadere informatie

Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân

Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1 Prjectaanvraag Versterking sciale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1. Aanleiding Eind 2012 heeft Prvinciale Staten van de prvincie Fryslân keuzes gemaakt mtrent de 'kerntakendiscussie'.

Nadere informatie

Subsidietoetsingskader VVE gemeente Raalte 2015. Doelstelling subsidie:

Subsidietoetsingskader VVE gemeente Raalte 2015. Doelstelling subsidie: Subsidietetsingskader VVE gemeente Raalte 2015 Delstelling subsidie: Op grnd van de Wet OKE (Ontwikkelingskansen dr kwaliteit en educatie zijn gemeenten verantwrdelijk vr de Vrschlse educatie. Gemeenten

Nadere informatie

Sociaal akkoord arbeidsmarkt Zorg en Welzijn Stedendriehoek en Noord-Veluwe

Sociaal akkoord arbeidsmarkt Zorg en Welzijn Stedendriehoek en Noord-Veluwe Sciaal akkrd arbeidsmarkt Zrg en Welzijn Stedendriehek en Nrd-Veluwe De aanleiding tt het vrmen van een sciaal akkrd In 2013 waren ruim 57860 (brn: WGV Zrg en Welzijn) inwners in de regi s Stedendriehek

Nadere informatie

Beweeg Mee! De gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de collectieve verzekering voor de minima van de gemeente Den Haag

Beweeg Mee! De gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de collectieve verzekering voor de minima van de gemeente Den Haag Beweeg Mee! De gecmbineerde leefstijlinterventie (GLI) 1 in de cllectieve verzekering vr de minima van de gemeente Den Haag Mensen niet alleen aan het bewegen brengen, maar k aan het bewegen huden. Dat

Nadere informatie

Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht op Gedifferentieerd RekenOnderwijs.

Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht op Gedifferentieerd RekenOnderwijs. Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht p Gedifferentieerd RekenOnderwijs. Dia 1 Opmerking vr de presentatr: in het geval u tijd te krt kmt, kunt u de blauwe tekst als ptineel beschuwen

Nadere informatie

Huiswerk Informatie voor alle ouders

Huiswerk Informatie voor alle ouders Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen

Nadere informatie

INHOUD. Hoofdstuk 1 Inleiding 2

INHOUD. Hoofdstuk 1 Inleiding 2 INHOUD Hfdstuk 1 Inleiding 2 Hfdstuk 2 Wat hudt die extra begeleiding in? 4 LWOO Praktijknderwijs Wie kmt ervr in aanmerking? Wie beslist daarver? Hfdstuk 3 Wat hudt het nderzek van het COB in? 7 Welke

Nadere informatie

IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT

IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT BIJLAGE 1 IMPLEMENTATIE WET VERPLICHTE MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING GEMEENTEN NOORDOOST-BRABANT 1. Inleiding Op 1 juli 2013 is de Wet verplichte meldcde huiselijk geweld en kindermishandeling

Nadere informatie

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen

Nadere informatie

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015 Beleidsregels vrziening jbcaching Participatiewet 2015 1-7-2015 Jbcaching Reginale beleidsregels jbcaching Participatiewet regi Achterhek Inleiding Jbcaching gaat ver het ndersteunen van mensen bij het

Nadere informatie

Samenvatting Deelprojecten Ouderen Samen

Samenvatting Deelprojecten Ouderen Samen Samenvatting Deelprjecten Ouderen Samen Vughtse Ouderen aan het Wrd In januari 2007 zijn dr het Prject Ouderen Samen vier bijeenkmsten gerganiseerd waarvr alle Vughtse inwners van 55 jaar en uder waren

Nadere informatie

Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken

Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hera? De rl van de OR bij de invering van Het Nieuwe Werken De kans is grt dat er in uw rganisatie al wrdt gesprken ver de invering van Het Nieuwe Werken. En z niet, dan

Nadere informatie

Stap 1 : Oriënteren op jongerenparticipatie en maatschappelijke stage

Stap 1 : Oriënteren op jongerenparticipatie en maatschappelijke stage >> Stappenplan vr stagebieders Wilt u als rganisatie aan de slag met MaS? Neem dan het stappenplan stapsgewijs dr, zdat u weet f u er echt klaar vr bent m met jngeren te werken en maatschappelijke stage

Nadere informatie

Evaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014

Evaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014 Evaluatierapprt Scalda - Grep 3 29 januari 26 maart 2014 1. Inleiding, deelnemers en activiteiten In dit dcument wrden de bevindingen weergegeven van begeleiders en deelnemers die betrkken waren bij de

Nadere informatie

Excellente werving, Excellente studenten. Studentenwerving

Excellente werving, Excellente studenten. Studentenwerving Excellente werving, Excellente studenten Studentenwerving Ondersteuningstraject werving Vraag vanuit de Centres en Centra Gebaseerd p ndersteuningsvraag Individuele benadering, inzichten vr iedereen 2

Nadere informatie

CAO Kinderopvang

CAO Kinderopvang Onderhandelingsresultaat CAO Kinderpvang 2018 2019 vr kindercentra en gastuderbureaus De nderhandelaars namens de rganisaties van werkgevers en 1. Brancherganisatie Kinderpvang 2. Branchevereniging Maatschappelijke

Nadere informatie

opleidingsniveau laag % % middelbaar/hoog % %

opleidingsniveau laag % % middelbaar/hoog % % Niet-werkende werkzekenden aan het werk in 2010: Wie zijn ze en waar vinden ze werk? Managementsamenvatting Oktber 2011 UWV WERKbedrijf helpt werkzekenden bij het vinden van een baan en werkgevers bij

Nadere informatie

IWI. De Gemeenteraad Postbus 11563

IWI. De Gemeenteraad Postbus 11563 Inspectie Werk en Inkmen Tezicht Gemeentelijk Dmein De Gemeenteraad Pstbus 11563 2502 AN Den Haag Prinses Beatrixlaan 82 2595 AL Den Haag Telefn (070) 304 44 44 Fax (070) 304 44 45 www.lwiweb.nl Cntactpersn

Nadere informatie

MedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg

MedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg MedewerkerMnitr Benchmark in de Zrg Telichting pzet vragenlijst en invulinstructies U heeft een inlgcde ntvangen per brief f per e-mail. Mcht u geen inlgcde ntvangen hebben, dan kunt u terecht bij de benchmarkcördinatr

Nadere informatie

JAARVERSLAG MEDEZEGGENSCHAPSRAAD DE AANLOOP SCHOOLJAAR 2014/2015

JAARVERSLAG MEDEZEGGENSCHAPSRAAD DE AANLOOP SCHOOLJAAR 2014/2015 JAARVERSLAG MEDEZEGGENSCHAPSRAAD DE AANLOOP SCHOOLJAAR 2014/2015 1 Samenstelling MR Evelien Wubbels: Trea Kamps: Gerda de Ruiter: Geert Kst: Kim van Middendrp: Rik Tiezema: Vrzitter MR* MR-lid* MR-lid*

Nadere informatie

Transmuraal Programma Management

Transmuraal Programma Management Transmuraal Prgramma Management Een prpsitie van Vitha versie 1 Inhudspgave 1 Inleiding... 3 2 Transmurale behandelpraktijken... 3 2.1 Transmurale zrg nader gedefinieerd... 3 2.2 Transmurale zrg in de

Nadere informatie

LOGBOEK van: klas: 1

LOGBOEK van: klas: 1 LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke

Nadere informatie

NOTITIE REGIONAAL REPRESSIEF DEKKINGSPLAN FASE 2 BESTUURLIJKE UITGANGSPUNTEN. 1. Inleiding

NOTITIE REGIONAAL REPRESSIEF DEKKINGSPLAN FASE 2 BESTUURLIJKE UITGANGSPUNTEN. 1. Inleiding NOTITIE REGIONAAL REPRESSIEF DEKKINGSPLAN FASE 2 BESTUURLIJKE UITGANGSPUNTEN 1. Inleiding De pdracht van het AB VrZW bij de vaststelling van het dekkingsplan fase 1 p 18 ktber 2013 luidde: nderzek de mgelijkheden

Nadere informatie

Regeling: strategisch plan duurzame ontwikkeling werknemer

Regeling: strategisch plan duurzame ontwikkeling werknemer Regeling: strategisch plan duurzame ntwikkeling werknemer Lptijd : 1 maart 2017 t/m 31 december 2018 Aanbd vr metalektrbedrijven He verandert u daadwerkelijk het gedrag en de werkwijze van teams/afdelingen

Nadere informatie

Verzuim Beleid. www.smallsteps.info. Opgemaakt door Human Resource Management. Doelgroep Alle werknemers. Ingangsdatum 4 juli 2014. Versie 0.

Verzuim Beleid. www.smallsteps.info. Opgemaakt door Human Resource Management. Doelgroep Alle werknemers. Ingangsdatum 4 juli 2014. Versie 0. Verzuim Beleid Opgemaakt dr Human Resurce Management Delgrep Alle werknemers Ingangsdatum 4 juli 2014 Versie 0.1 www.smallsteps.inf clfn Verzuimbeleid Visie en aanpak verzuim Delgrep: alle werknemers Versie:

Nadere informatie

Checklist Veranderaanpak Inhoud en Proces

Checklist Veranderaanpak Inhoud en Proces list Veranderaanpak Inhud en Prces AdMva 2011 www.admva.nl www.arbcatalgusvvt.nl list Veranderaanpak Inhud en Prces www.arbcatalgusvvt.nl Clfn Sturen p Werkdrukbalans en Energie AdMva 2011 Erna van der

Nadere informatie

Duurzaam inzetbaar in een vitale organisatie

Duurzaam inzetbaar in een vitale organisatie Duurzaam inzetbaar in een vitale rganisatie Vitaliteit en bevlgenheid vrmen sleutelbegrippen vr het ptimaal en duurzaam inzetten van medewerkers. Vitale medewerkers bruisen van energie, velen zich fit

Nadere informatie

D i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t

D i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t D i e n s t v e r l e n i n g s d c u m e n t Ons kantr hudt zich bezig met financiële dienstverlening en heeft zich gespecialiseerd in schade- en levensverzekeringen en is daarbij actief p de zakelijkeen

Nadere informatie

Huiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken :

Huiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken : Versie: ktber 2016 Huiswerk Op nze schl wrdt in diverse grepen huiswerk gegeven. Onder huiswerk verstaan we werk dat vanuit de schl meegegeven wrdt en waarvan verwacht wrdt dat het dr de kinderen thuis

Nadere informatie

Oproep erkenning en subsidiëring van groepsgericht aanbod. opvoedingsondersteuning door vrijwilligers

Oproep erkenning en subsidiëring van groepsgericht aanbod. opvoedingsondersteuning door vrijwilligers Oprep erkenning en subsidiëring van grepsgericht aanbd pvedingsndersteuning dr vrijwilligers In het kader van het versterken van aanbd pvedingsndersteuning in de Huizen van het Kind lanceert Kind en Gezin

Nadere informatie

Kwaliteit van de arbeid van kamermeisjes

Kwaliteit van de arbeid van kamermeisjes HIER FOTO INVOEGEN BREEDTE 210mm x HOOGTE 99mm Kwaliteit van de arbeid van kamermeisjes Samengevat 2011 Guidea - Kenniscentrum vr Terisme en Hreca vzw Deze infrmatie werd met de grtste zrg samengesteld.

Nadere informatie

SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017

SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017 SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE 23 28 SEPTEMBER 2017 1.WAARDENKAARTEN Hiernder wrden de waardenkaarten weergegeven. Uit 24 kaarten zijn er 6 gekzen die centraal staan bij dit team en het

Nadere informatie

CMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014

CMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014 CMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014 Inhud Respns... 1 Samenvatting van de resultaten... 1 Vragen ver de pleiding... 2 Vragen ver de stagiair... 3 Wat ziet u als sterke punten van de pleiding CMD?... 4 Wat

Nadere informatie

Verslag Platformbijeenkomst Wonen Welzijn Zorg 20 Maart 2013 Regio Brabant Noordoost-oost

Verslag Platformbijeenkomst Wonen Welzijn Zorg 20 Maart 2013 Regio Brabant Noordoost-oost Verslag Platfrmbijeenkmst Wnen Welzijn Zrg 20 Maart 2013 Regi Brabant Nrdst-st Op 20 maart vnd de platfrmbijeenkmst Wnen Welzijn Zrg plaats. Ok deze platfrmbijeenkmst stnd geheel in het teken van de Transitie

Nadere informatie

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 Vr- en Vregschlse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 1. Inleiding Vr- en Vregschlse Educatie, als nderdeel van het bredere beleidsterrein nderwijsachterstandbeleid, wrdt sinds 2002 in Winterswijk vrmgegeven.

Nadere informatie

Hoe kan uw overheidsorganisatie professionalisering en verduurzaming van het inkoopproces bewerkstelligen

Hoe kan uw overheidsorganisatie professionalisering en verduurzaming van het inkoopproces bewerkstelligen He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen UITWERKING

Nadere informatie

Stel uw inkomen zeker, sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af

Stel uw inkomen zeker, sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af Stel uw inkmen zeker, sluit een arbeidsngeschiktheids af Eindelijk geniet u van een heerlijke skivakantie. En natuurlijk verkmt het u niet, want u bent een ervaren skiër. Maar laat dat ngeluk nu net in

Nadere informatie

Lokale subsidies voor energiebesparing en duurzame energie

Lokale subsidies voor energiebesparing en duurzame energie RETS RESpedia Lkale subsidie vr energieprjecten Ec Centre Wales Jake Hllyfield Lkale subsidies vr energiebesparing en duurzame energie Diverse lkale verheden in Wales hebben uiteenlpende maatregelen genmen

Nadere informatie

Programma Welzijn en Zorg. Nieuwe Zorg en Domotica

Programma Welzijn en Zorg. Nieuwe Zorg en Domotica Prgramma Welzijn en Zrg Nieuwe Zrg en Dmtica Aanleiding De mgelijkheden vr het langer zelfstandig thuis blijven wnen, meten wrden verbreed. Technlgische ntwikkelingen die zrg p afstand en het participeren

Nadere informatie

GS brief aan Provinciale Staten

GS brief aan Provinciale Staten GS brief aan Prvinciale Staten Pstadres Prvinciehuis Pstbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-hlland.nl Datum zie verzenddatum Aan Prvinciale Staten Bijlagen 2 Onderwerp Infrmatie ver het

Nadere informatie

Risicomanagement in zorgbouwprojecten. Centrum Zorg en Bouw

Risicomanagement in zorgbouwprojecten. Centrum Zorg en Bouw Risicmanagement in zrgbuwprjecten Centrum Zrg en Buw Inhud Zelfscan; Rl CZB bij risicmanagement; Wat kunt u verwachten? Vraag Past uw initiatief in het strategisch huisvestingsplan van de rganisatie? Het

Nadere informatie

Maatschappelijke Stage

Maatschappelijke Stage Maatschappelijke Stage 2 Inhud 1. Wat is MAS? 1.1 MAS algemeen. 1.2 MAS p het Gren van Prinstererlyceum 1.3 Deadlines 2. Stage zeken 2.1 De stage cördinatr p schl. 2.2 Masactief 3. De frmulieren 3.1 Aanvraagfrmulier

Nadere informatie

Huurdersvereniging In De Goede Woning ACTIVITEITENPLAN

Huurdersvereniging In De Goede Woning ACTIVITEITENPLAN ACTIVITEITENPLAN 2014 Activiteitenplan 2014 : INLEIDING In 1997 werd de in Zetermeer pgericht met als del het behartigen van de belangen van huurders van de cmplexen van R.K. Wningbuwstichting De Gede

Nadere informatie

Wat zijn de specifieke omstandigheden van deze locatie waar, bij inpassing van de voorziening, rekening mee gehouden moet worden?

Wat zijn de specifieke omstandigheden van deze locatie waar, bij inpassing van de voorziening, rekening mee gehouden moet worden? Omgevingsscan Achtergrnd prject De gemeente Drdrecht heeft het plan pgevat de prblematiek rndm (merendeels verslaafde) dak- en thuislze mensen in haar stad aan te pakken. In dit kader heeft de gemeente

Nadere informatie

WHITE PAPER HET INRICHTEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT

WHITE PAPER HET INRICHTEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT WHITE PAPER HET INRICHTEN VAN KWALITEITSMANAGEMENT Adjust - Sciaal Resultaat zet in p verbinding in het Sciaal Dmein. Dat den we dr altijd g te hebben vr de mens en zijn mgeving. We hebben nze expertise

Nadere informatie

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009]

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1 Algemeen Meldcde bij een vermeden van kindermishandeling vr scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1.1 Iedere ScS Scheidingsspecialist, ScS Zandkasteelcach, ScS OKEE-cach, hierna te nemen scheidingsbegeleider,

Nadere informatie

O.a. in deze nieuwsbrief: Hoe is het om te leven met Hiv of Aids in Tanzania?

O.a. in deze nieuwsbrief: Hoe is het om te leven met Hiv of Aids in Tanzania? Nummer 3 april 2006 He is het m te leven met Hiv f Aids in Tanzania? Aids is een ziekte die helaas ng niet te genezen is. Ok is Aids een ziekte met veel sciale cnsequenties met name in Afrika. Vaak raken

Nadere informatie

BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE

BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE Begeleiding van leerlingen met ernstige rekenprblemen en/f dyscalculie Delen en uitgangspunten Binnen het Veluws Cllege Crtenbsch hanteren wij het Prtcl Ernstige

Nadere informatie

Nieuwsbrief 3: Special De Wet werk en zekerheid en het inrichten van regionale vervangingscentra.

Nieuwsbrief 3: Special De Wet werk en zekerheid en het inrichten van regionale vervangingscentra. Nieuwsbrief 3: Special De Wet werk en zekerheid en het inrichten van reginale vervangingscentra. Frans Thmassen, directeur Onderwijs & Jeugd en EduStaf www.bmcimplementatie.nl De Wet werk en zekerheid

Nadere informatie

Plan van aanpak voor Social Return gekoppeld aan de Deelovereenkomst Maatwerkvoorziening Maatschappelijke Ondersteuning in de Oosterschelderegio

Plan van aanpak voor Social Return gekoppeld aan de Deelovereenkomst Maatwerkvoorziening Maatschappelijke Ondersteuning in de Oosterschelderegio Plan van aanpak vr Scial Return gekppeld aan de Deelvereenkmst Maatwerkvrziening Maatschappelijke Ondersteuning in de Osterschelderegi Aanleiding De deelnemers aan de Maatwerkvrziening Maatschappelijke

Nadere informatie

Vrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V.

Vrijwilligersbeleid voetbalvereniging N.B.S.V.V. Vrijwilligersbeleid vetbalvereniging N.B.S.V.V. Waarm deze richtlijn? Geen enkele amateur-sprtvereniging kan tegenwrdig ng bestaan znder de inzet en bijdrage van (veel) vrijwilligers. Ok binnen nze vereniging

Nadere informatie

7. Opleidingskader voor de functie redacteur web en social media

7. Opleidingskader voor de functie redacteur web en social media 7. Opleidingskader vr de functie redacteur web en scial media In het prject GROOTER wrden nder andere een aantal pleidingskaders ntwikkeld vr sleutelfuncties binnen de crisiscmmunicatie. Een daarvan is

Nadere informatie

Bibliotheek en basisvaardigheden. Handreiking voor een structurele aanpak op lokaal niveau

Bibliotheek en basisvaardigheden. Handreiking voor een structurele aanpak op lokaal niveau Biblitheek en basisvaardigheden Handreiking vr een structurele aanpak p lkaal niveau 1 Inhud Een structurele aanpak van laaggeletterdheid p lkaal niveau 3 1. Draagvlak bij de gemeente 3 2. Draagvlak in

Nadere informatie

Bij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen.

Bij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen. 1 Leefbaarheid is een belangrijk, z niet hét thema van de laatste jaren. De wnmgeving wrdt vr mensen steeds belangrijker vr de ervaren wn. Ok vanuit het perspectief van sciale chesie, veiligheid en sciaal-ecnmische

Nadere informatie

Kenneth Smit Consulting -1-

Kenneth Smit Consulting -1- Versneld en cntinu verbeteren van de perfrmance en de resultaten van uw medewerkers en rganisatie. Perfrmance en rendementsverbetering van uw rganisatie is de fcus waarp de activiteiten van Kenneth Smit

Nadere informatie

Saxionstudent.nl CE 1

Saxionstudent.nl CE 1 Thema: Marktanalyse (semester 1) Prject: Desk en Fieldresearch 56357 Vrwrd Vr u ligt het plan van aanpak vr het prject Desk en Fieldresearch, vr het thema marktanalyse van semester 1. Het is de bedeling

Nadere informatie

Jaarverslag cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening

Jaarverslag cliëntenraad. Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Jaarverslag 2015 cliëntenraad Juvans Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Vrwrd Gewaardeerde lezer, Graag bieden we u hierbij ns jaarverslag 2015 aan zdat u geïnfrmeerd bent ver nze inbreng in het beleid

Nadere informatie

Samenvatting van de Jaarrapportage Welzijn 2014. AKROS: ISO gecertificeerd Kwaliteit in dienstverlening en organisatie

Samenvatting van de Jaarrapportage Welzijn 2014. AKROS: ISO gecertificeerd Kwaliteit in dienstverlening en organisatie Samenvatting van de Jaarrapprtage Welzijn 2014 AKROS: ISO gecertificeerd Kwaliteit in dienstverlening en rganisatie Maart 2015 Algemeen Dit is de samenvatting van de Jaarrapprtage Welzijn 2014 van Stichting

Nadere informatie

Beleidsplan 2014 tot en met 2016

Beleidsplan 2014 tot en met 2016 Blessed Generatin Nederland Falkejacht 25 9254 EJ Hurdegaryp Beleidsplan 2014 tt en met 2016 Blessed Generatin Nederland (0511) 47 21 37 - www.blessedgeneratin.nl - inf@blessedgeneratin.nl KvK 01100560

Nadere informatie

Evaluatie zorgleefplan met cliënt thuis en in het verzorgingshuis

Evaluatie zorgleefplan met cliënt thuis en in het verzorgingshuis Evaluatie zrgleefplan met cliënt thuis en in het verzrgingshuis Artikel: 2010-003 Datum: 30-11-2010 Auteur: Merel van Uden Prtcl vr halfjaarlijkse evaluatiegesprek ver zrgleefplan van een cliënt met een

Nadere informatie

Alle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o

Alle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o Klas-in-zicht Een negatieve grepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar vereen kunnen kmen, een vertrebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, meilijk les kunnen geven dr strend gedrag, zijn

Nadere informatie

Situatie: Aanzet casebeschrijving Molenwaard. Inleiding

Situatie: Aanzet casebeschrijving Molenwaard. Inleiding Aanzet casebeschrijving Mlenwaard Situatie: Inleiding In het nrden van de Alblasserwaard, nder de rk van de gemeente Rtterdam, ligt de gemeente Mlenwaard. Een gemeente die zich kenmerkt dr uitgestrekte

Nadere informatie

Zorgroutes interne en externe zorgstructuur in basisscholen Versie oktober 2013

Zorgroutes interne en externe zorgstructuur in basisscholen Versie oktober 2013 Zrgrutes interne en externe zrgstructuur in basisschlen Versie ktber 2013 Inhud 1. Inleiding CJG en zrgrutes gemeenten Westerkwartier 2. Meldcde kindermishandeling en huiselijk geweld 3. Criteria zrgrutes

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over goodwill

Veelgestelde vragen over goodwill Veelgestelde vragen ver gdwill Geschiedenis van gdwill 1. Waarm wrdt dit nderwerp nu ter sprake gebracht? Gdwill bestaat tch al heel lang? Al enige jaren hrt de LOVAH het geluid dat gdwill weer terug is.

Nadere informatie

re-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return

re-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting MatchWinners Rermnd jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting Matchwinners Rermnd 1. Intr Sinds 2009 biedt

Nadere informatie

Cliëntprofielen sector visueel 2015

Cliëntprofielen sector visueel 2015 Cliëntprfielen sectr visueel 2015 Nr Naam prfiel Aard en mvang *) Lptijd 0 Infrmatie, advies & Vrlichting Betreft specifieke functie, niet p individuele cliënt/hulpvraag gericht, delgrep, infrmatie, advies

Nadere informatie

Rapport. Bekend maakt bemind Onderzoek naar de bekendheid van en waardering voor het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak

Rapport. Bekend maakt bemind Onderzoek naar de bekendheid van en waardering voor het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak Rapprt Bekend maakt bemind Onderzek naar de bekendheid van en waardering vr het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak Over het CAOP Het CAOP is hét kennis- en dienstencentrum p het gebied van arbeidszaken

Nadere informatie

Gefaseerde implementatie projectbeheersing methodiek Hogeschool van Utrecht

Gefaseerde implementatie projectbeheersing methodiek Hogeschool van Utrecht Prject Shared Services Gefaseerde implementatie prjectbeheersing methdiek Hgeschl van Utrecht Vervlg van Deelprjectplan Prjectadministraties (januari 2004) Het beheersen van prjectadministraties dr de

Nadere informatie

Meldcode huiselijk geweld en. kindermishandeling

Meldcode huiselijk geweld en. kindermishandeling Meldcde huiselijk geweld en kindermishandeling OMO Schlengrep De Langstraat 10 maart 2014 Gedgekeurd in MR d.d. 17-3-2014 Meldcde huiselijk geweld en kindermishandeling De schlleiding van OMO Schlengrep

Nadere informatie

Kwaliteitsaspecten van onderwijs. Wat vinden pedicures belangrijk aan kwaliteit van opleiders

Kwaliteitsaspecten van onderwijs. Wat vinden pedicures belangrijk aan kwaliteit van opleiders Kwaliteitsaspecten van nderwijs Wat vinden pedicures belangrijk aan kwaliteit van pleiders Clfn Titel Kwaliteitsaspecten van nderwijs. Wat vinden pedicures belangrijk aan kwaliteit van pleiders. Auteur

Nadere informatie

.1-4- gemeente Eindhouen

.1-4- gemeente Eindhouen .1-4- gemeente Eindhuen Inleiding 3 3 Vr u ligt het Jaarverslag Leerplicht en Straks.nu 2008-2009. Qua vrm en pmaakeen ander jaarverslag dan u gewend bent. De vrij uitgebreide weergave van allerlei zaken

Nadere informatie

Beslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ

Beslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten Inleiding Stichting Kwaliteit in Basis GGZ gelft dat de mentale zrg in Nederland

Nadere informatie

De huidige wijze waarop de subsidiegelden worden uitgegeven is een verdeling van de subsidie ten behoeve van:

De huidige wijze waarop de subsidiegelden worden uitgegeven is een verdeling van de subsidie ten behoeve van: Stichting Ontwikkelingssamenwerking Lingewaard Inhudelijk en financieel jaarverslag ver 2012 Was het jaar 2011 een jaar van nzekerheid en verleg met de gemeente he in de tekmst met ntwikkelingssamenwerking

Nadere informatie

Brief van de minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Brief van de minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal 31293 Primair Onderwijs Nr. 473 Brief van de minister vr Basis- en Vrtgezet Onderwijs en Media Aan de Vrzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 4 juli 2019 De vergang van het basisnderwijs

Nadere informatie

Tussenrapportage: plan van aanpak raadsenquête grondexploitatie Duivenvoordecorridor.

Tussenrapportage: plan van aanpak raadsenquête grondexploitatie Duivenvoordecorridor. Tussenrapprtage: plan van aanpak raadsenquête grndexplitatie Duivenvrdecrridr. Enquêtecmmissie grndexplitatie Duivenvrdecrridr 16 februari 2015 Inhudspgave: 1. Inleiding 2. Organisatie 3. Verfijning nderzeksvraag

Nadere informatie

ARBOBELEIDSPLAN. voor de stichting PCBO BAARN SOEST

ARBOBELEIDSPLAN. voor de stichting PCBO BAARN SOEST ARBOBELEIDSPLAN vr de stichting PCBO BAARN SOEST Inhudspgave 1. Uitgangspunten Arbbeleid in essentie Preventieve zrg Arbdienst 2. Organisatie Arbcmmissie Arbcördinatr Bedrijfshulpverlening 3. Risic-inventarisatie

Nadere informatie

Wie zijn we? Kernwaarden in ons handelen zijn:

Wie zijn we? Kernwaarden in ons handelen zijn: Wie zijn we? Zrggrep Kans is een zrginstelling die ptimale zrg, begeleiding en huisvesting biedt aan zwel jngvlwassenen met psychiatrische strnissen en daarmee samenhangende gedragsprblematiek, als aan

Nadere informatie

Registratienummer: GF Datum: 6 september 2011 Agendapunt: 7

Registratienummer: GF Datum: 6 september 2011 Agendapunt: 7 Aan de gemeenteraad Registratienummer: GF11.20079 Datum: 6 september 2011 Agendapunt: 7 Prtefeuillehuder: De heer L. Buwalda Behandelend ambtenaar: Mevruw K.J. Bij Onderwerp: De Kanteling Wm Vrstel: -

Nadere informatie

Convenant brancheorganisatie beroepsverenigingen in het kader van: Versterking beroepsvereniging Beroepenregister en Beroepsregistratie

Convenant brancheorganisatie beroepsverenigingen in het kader van: Versterking beroepsvereniging Beroepenregister en Beroepsregistratie Cnvenant brancherganisatie berepsverenigingen in het kader van: Versterking berepsvereniging Berepenregister en Berepsregistratie De ndergetekenden, I. De rganisatie van brancherganisatie MOgrep Jeugdzrg

Nadere informatie

Beleidsplan 2014 Versie Zomer 2014

Beleidsplan 2014 Versie Zomer 2014 Beleidsplan 2014 Versie Zmer 2014 Pagina 1 van 6 Beleidsplan 2014 Supprt t Cnnect Vraf Vr u ligt het beleidsplan van de Stichting SUPPORT TO CONNECT. Het plan mvat een verzicht van de delstellingen, activiteiten

Nadere informatie

Het Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om?

Het Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om? Het Grte Geldnderzek: he ga je met je geld m? Natinaal Instituut vr Budgetvrlichting (Nibud) Tijdsduur: één les Werkvrm: individueel met een discussie in de klas Niveau: bedeld vr alle leerlingen van klas

Nadere informatie

Mobiliteit binnen ABSA

Mobiliteit binnen ABSA Mbiliteit binnen ABSA Mbiliteit binnen ABSA Waar we spreken ver integraal persneelsbeleid [IPB] gaat het ver het in vereenstemming brengen c.q. huden van de ntwikkeling van persneelsleden met de ntwikkeling

Nadere informatie

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR! Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit

Nadere informatie

Observatielijst: Zelfregulatie in het onderwijs

Observatielijst: Zelfregulatie in het onderwijs Observatielijst: Zelfregulatie in het nderwijs ZO! Observatielijst zelfregulatie in het nderwijs 1 Inhud 1. Inleiding 1.1 Uitgangspunten van de ZO! 1.2 Wat is de ZO!? 1.3 Het del van de ZO! 1.4 Delgrep

Nadere informatie

Opbrengsten VSO Panta Rhei College schooljaar 2014-2015

Opbrengsten VSO Panta Rhei College schooljaar 2014-2015 Opbrengsten VSO Panta Rhei Cllege schljaar 2014-2015 Inleiding Iedere schl heeft tt taak nderwijs te bieden waarbij de leerlingen kennis, vaardigheden en hudingen verwerven. Uitgangspunt vr dat aanbd zijn

Nadere informatie

Alterim Arbeidsmarktindex Publicatie voorjaar 2015

Alterim Arbeidsmarktindex Publicatie voorjaar 2015 Alterim Arbeidsmarktindex Publicatie vrjaar 2015 1 Publicatie vrjaar 2015 Alterim presenteert de uitkmsten van nze peridieke Alterim Arbeidsmarkt Index. Gericht nderzek nder 716 hg pgeleide financiële

Nadere informatie

Uitwerking Landelijke Leidraad en Procedure Wijziging Acute Zorgaanbod Versie 6.0, ROAZ regio s VUmc en AMC

Uitwerking Landelijke Leidraad en Procedure Wijziging Acute Zorgaanbod Versie 6.0, ROAZ regio s VUmc en AMC Uitwerking Landelijke Leidraad en Prcedure Wijziging Acute Zrgaanbd Versie 6.0, ROAZ regi s VUmc en AMC nuari 2016 1 Uitwerking Het Landelijk Netwerk Acute Zrg (LNAZ) heeft een leidraad met een prcedure

Nadere informatie

Informatie voor scholen

Informatie voor scholen Infrmatie vr schlen Niet alleen studenten, maar k schlen kunnen rekenen p een gede samenwerking met Travel2Cnnect als partner. Dr nze jarenlange persnlijke ervaring met stagiaires, vrijwilligers en lkale

Nadere informatie

Functie-eisen coördinatoren

Functie-eisen coördinatoren Functie-eisen cördinatren Psitinering De beide cördinatren hebben de leiding van de rganisatie. De vrijwilligers zijn de spil in de rganisatie. Functieniveau De stichting Hspice Zwlle heeft gekzen vr 2

Nadere informatie

Verandertrajecten voor individuele medewerkers

Verandertrajecten voor individuele medewerkers Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Verandertrajecten vr individuele medewerkers Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek

Nadere informatie

*** Enquête *** afstudeerscriptie over de huidige elektronische verbindingen*

*** Enquête *** afstudeerscriptie over de huidige elektronische verbindingen* *** Enquête *** Inleidend Als student van de Universiteit Twente de ik in het kader van mijn masterstudie Public Safety een (klik hier vr definitie) afstudeerscriptie ver de huidige elektrnische verbindingen*

Nadere informatie

FACTSHEET SAMENWERKING COA

FACTSHEET SAMENWERKING COA FACTSHEET SAMENWERKING COA LOCATIE EN GEMEENTE VOOR JEUGDHULP AAN ASIELZOEKERSKINDEREN Factsheet samenwerking COA lcatie en gemeente vr jeugdhulp aan asielzekerskinderen INLEIDING ALGEMEEN Met de inwerkingtreding

Nadere informatie

Projectomschrijvingen van het Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Visie Openbaar Vervoer 2020

Projectomschrijvingen van het Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Visie Openbaar Vervoer 2020 Vrdracht Prvinciale Staten van Nrd-Hlland Vrdracht Haarlem, juli 2012 Onderwerp: Uitveringsprgramma 2012-2015 Visie Openbaar Verver 2020 Bijlage: Prjectmschrijvingen van het Uitveringsprgramma 2012-2015

Nadere informatie

Je loopbaanplan in vijf stappen. Handleiding voor het schrijven van je loopbaanplan. 2018, Mariska Hidding

Je loopbaanplan in vijf stappen. Handleiding voor het schrijven van je loopbaanplan. 2018, Mariska Hidding Je lpbaanplan in vijf stappen Handleiding vr het schrijven van je lpbaanplan 2018, Mariska Hidding Inhudspgave Vrwrd 3 Del en nut van het lpbaanplan 4 Lpbaanplan vlgens CAR-UWO 4 Maak je eigen lpbaanplan

Nadere informatie

Alleen m.b.t. vergoedingen pedagogisch Instemming. medewerkers (hoofdstuk 1 uit de regeling) Advies

Alleen m.b.t. vergoedingen pedagogisch Instemming. medewerkers (hoofdstuk 1 uit de regeling) Advies Satusverzicht. Cnsultatie Unitmanagers/Lcatiemanagers mei 2011 evaluatie Cnsultatie cliëntenraad Besluit Bestuursgrep 22 april 2003 OR Alleen m.b.t. vergedingen pedaggisch Instemming medewerkers (hfdstuk

Nadere informatie