Voorwoord. Beste Lezer,

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Voorwoord. Beste Lezer,"

Transcriptie

1 Voorwoord Beste Lezer, Momenteel hebt u de tweede voorlopige versie van een belangrijk deel van mijn GIP, of Geïntegreerde Proef, in handen. Dit deel behandelt 3 zeer bekende en veelgebruikte webdevelopment talen/frameworks: PHP, JSP en ASP.NET. In dit werk zullen de talen algemeen gesitueerd worden, zullen servers geïnstalleerd worden, kan u interviews met webdevelopers lezen en wordt er een voorbeeldtoepassing ontwikkeld. U zal merken dat deze versie nog niet volledig is. Onder het motto If there s an elephant in the room, introduce it lijst ik even op wat er volgens mij mist/beter kan. Er missen nog twee serverinstallaties De voorbeeldtoepassing is nog in ontwikkeling Er moet nog een stuk theorie worden besproken Een GIP maak je uiteraard alleen, maar niet zonder hulp. Allereerst wens ik Peter Tibackx, Thomas Toye, Jonas Drieghe en Bert Cielen, de personen die ik mocht interviewen te bedanken. Verder toonde ook Tom Klaassen interesse voor een interview, maar als Ruby on Rails developer valt hij buiten de scope van dit werk. Ook is er Hilde Huberland, mijn moeder, voor haar raadgevingen. Ook wil ik nogmaals Peter Tibackx vermelden, dit maal voor zijn bereidheid om mijn vragen over JSP en algemene coding principles te beantwoorden. En last but not least zijn er al die mensen die mij doorheen de jaren hebben gestimuleerd om te developen en designen: mijn broers, Bas, Jochem Te Wierik, Thomas Toye, Boris Meer, Saro Verhees en vele anderen. Zonder deze mensen had ik niet gestaan waar ik nu sta. Beste lezer, ik hoop dat ik u kan bekoren met dit werk. Tot nu toe is het mij een plezier dit werk te maken. Niet te min is de weg naar de definitieve versie nog lang. Eigenlijk heeft de weg zelfs geen einde, want handelend over code moet het, net zoals code, permanent gedevelopt en geüpdatet worden. Wim Tibackx ksjoma, 6IB Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 1

2 Inhoudstafel Voorwoord... 1 Inhoudstafel Algemene situering PHP, JSP & ASP.NET ASP.NET PHP JSP Ontwikkeling voorbeeldtoepassing Algemene info over de toepassing Data Inleiding Werking van datatypes Concrete tabellen Vorige versies Wat anderen denken: Interviews met doorwinterde webdevelopers Peter Tibackx developt 9 jaar waarvan 3 jaar professioneel de jonge Thomas Toye developt nu 1,5 jaar in PHP Jonas Drieghe, blogger op developt 10 jaar, waarvan 4 à 5 jaar professioneel Bert Cielen is werknemer bij Installeren van servers (simpele setup) Inleiding Overzicht van de servers Opzetten van de servers Opzetten van Server 2: Ubuntu Desktop (gedeeltelijk) Opzetten van server 3: XAMPP op Windows Verklarend Woordenboek Compiled vs. Interpreted Routing Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 2

3 5.3. Convention over Configuration Slug Bibliografie Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 3

4 1. Algemene situering PHP, JSP & ASP.NET 1.1. ASP.NET ASP.NET is de opvolger van ASP (Active Server Pages), beiden ontwikkeld door Microsoft. Verder wordt ASP.NET gecompileerd 1. ASP.NET is meer een framework voor websites en -applicaties dan een taal. Vanuit het standpunt van de webdeveloper die ASP.NET gebruikt is het niet meer dan een set XML tags die hij/zij in een.aspx pagina (die verder gewone html bevat) kan gebruiken. Deze tags worden controls genoemd en zijn te herkennen aan de asp: prefix. Hieronder een voorbeeld van een mogelijke control. <asp:inputfield ID= InputField_Test runat= server /> In bovenstaand voorbeeld is er al iets belangrijk te zien: het runat attribuut. Meestal zal de waarde server moeten zijn. Dit zorgt ervoor dat de parser deze tag oppikt en gebruikt. Verder kan de gebruiker ook zogenaamde User Controls definiëren. De user kan dan eigen stukken code oproepbaar maken met een tag zoals bovenstaande. Natuurlijk is er meer dan de controls. Om dit te begrijpen moet men echter eerst de structuur van een ASP.NET website of -applicatie begrijpen. In dit werk wordt uitgegaan van een semi-optimale structuur, d.w.z. een duidelijke opsplitsing in files en de DRY 2 en KISS 3 principes. Volgens die voorwaarden ziet de structuur er als volgt uit: een masterpage (.master) die een algemene layout bevat met controls die een per-pagina invulbare plaats aangeven. Dit gebeurt met de control ContentPlaceHolder. In de front-end pagina s (.aspx), diegenen die de user in de URL kan zien staan, komen de controls. Bij elke front-end pagina zit een backend pagina, de zogenaamde Code Behind. In die Code Behind kan men gewoon Visual C#.NET of Visual Basic.NET schrijven. Daar zit meteen ook de kracht van ASP.NET. ASP.NET zelf is (vanuit developers standpunt) maar een set tags in HTML, maar door zaken als de ContentPlaceHolder en de herbruikbaarheid van C# of VB code is de drempel lager om het te gaan gebruiken. Hiermee zijn de 3 belangrijkste components geschetst. Er zijn er natuurlijk nog vele andere, zoals de Class file (.cs). Nadat Microsoft IIS 4.0 releasde (1997) wou het iets doen aan de vele klachten die er waren rond ASP. Deze gingen er vooral over dat de code niet proper was en er geen scheiding tussen logica en design was. Mark Anders en Scott Guthrie kregen de opdracht om te onderzoeken wat hieraan kon gedaan worden. 1 zie woordenboek 2 Don t Repeat Yourself 3 Keep It Simple, Stupid! Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 4

5 Na een tijd kwamen ze met het concept XSP op de proppen (de X in de naam had geen betekenis, maar werd er geplaatst omdat het destijds de modeletter was in webtalen (XML, XSLT)). Er werd een eerste prototype van XSP gemaakt met Java. Later besloot men van Java af te stappen en met de Common Language Runtime (CLR) van Microsoft zelf te werken. Met het verschuiven naar CLR besloot men het eigen C# te gebruiken in plaats van Java. Het project was intern gekend onder de naam Project Cool. In de eerste helft van 2000 werd het project voorgesteld onder de naam ASP+. Enkele maanden later werd het echte al gerebrand naar ASP.NET. Op 5 Januari 2002 werd ASP.NET 1.0 gereleaset, als onderdeel van.net framework 1.0. Dit werk heet wel ASP.NET, JSP & PHP: Een vergelijking tussen webdevelopment talen maar eigenlijk is ASP.NET meer een framework dan een taal. ASP.NET is de tags, de routing 4 en dergelijke. De échte kracht zit in de backend taal: Visual C#.NET of Visual Basic.NET. ASP.NET is dus een framework voor Visual C#.NET en Visual Basic.NET PHP PHP (origineel Personal Home Page, later Personal Home Page/Forms Interpreter, nu PHP Hypertext Processor) werd origineel ontwikkeld door Rasmus Ledorf, toen hij senior software engineer was bij de Amerikaanse technologiereus IBM. Hij begon aan PHP in In 1995 kon hij versie releasen voor het grote publiek. In 1997 begonnen Zeef Suraski & Andi Gutmans (beiden Israëliërs) met het herschrijven van de PHP parser. Zo legden zij de basis voor PHP Was een druk jaar voor PHP. PHP 3 kwam uit, PHP/FI 2 kwam uit (dit was de laatste release van PHP/FI), PHP veranderde van naam naar PHP: Hypertext Processor. Verder werd de parser na de release van PHP 3 opnieuw herschreven. In 1999 werd dit gereleaset onder de naam Zend Engine 1 door Suraski & Gutmans via hun daarvoor opgerichte bedrijf Zend Technologies. Sindsdien krijgt elke major release een nieuwe versie van de Zend Engine mee. Zend Technologies legde de naam PHP ook vast. PHP is een zeer populaire open source webdevelopment taal. Het verschilt echter sterk van de andere talen besproken in dit werk. In het begin van de ontwikkeling was het duidelijk geïnspireerd op Perl, tegenwoordig is dit minder te merken. De syntax van PHP lijkt het meeste op C (in tegenstelling tot C is het wel mogelijk om Object-Oriented te werken). De programmeerwijze lijkt vooral op C++. 4 Zie woordenboek Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 5

6 PHP is een loosely-typed language. Dit houdt in dat men niet opgeven van welk type een variabele is, welk type de parameters zijn en dergelijke. Het moet gezegd worden dat PHP sinds versie (juli 2004) evolueert naar een hard-typed language. Zo is het sinds versie mogelijk om (behalve voor de ingebouwde types als int, string 5 ) het verwachtte type parameter te definiëren. PHP heeft een kleine leercurve, maar dit is niet enkel een sterkte van de taal. De kleine leercurve zorgt ervoor dat veel nieuwe programmeurs met PHP beginnen. Echter vertrouwen velen van hen hiervoor op tutorials en cursussen op het internet, welke vaak outdated zijn en slecht in elkaar steken. Zo krijgen zij slechte technieken aangeleerd, die moeilijk af te leren zijn. Een andere zwakte van PHP is dat PHP over het algemeen een zéér trage adoption van nieuwe versies kent. Vaak gebeurt het dat programmeurs wel willen overschakelen maar hun webhosts nog enkele jaren bij de oude versie blijven. Bij de laatste grote versie (5.0.0) vergrootte dit effect nog doordat de eerste releases van 5.x vrij onstabiel waren. Dit zorgde ervoor dat PHP 5 pas 3 jaar na haar release echt doorbrak JSP JSP was het antwoord van Sun op ASP.NET en PHP. Het wou het denkbeeld dat Java niet voldoende ondersteuning had voor het web de wereld uit helpen. JSP is, net zoals ASP.NET, meer een framework dan een taal. Aan een gewone (x)html pagina worden speciale xml tags toegevoegd (JSP actions). De JSP pagina wordt door de user aangeroepen. De pagina wordt dan gecompileerd (als dit niet al gebeurd is) naar een Java Servlet. Een servlet is zowat het omgekeerde van een JSP pagina (veel vs. weinig Java). JSP actions kunnen worden gebundeld in een JSP Tag Library. Dit is een verzameling van acties die gebruikt kunnen worden om een webserver van extra functionaliteit te voorzien. 5 Men kan voor de ingebouwde types wel de alternatieven uit de SPL extensie gebruiken, bv. SplInt, SplString. Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 6

7 2. Ontwikkeling voorbeeldtoepassing 2.1. Algemene info over de toepassing Voorlopig heb ik vooral theorie besproken, maar wat er natuurlijk écht toe doet is hoe het in de praktijk werkt. Om dit te vergelijken zal ik een voorbeeldtoepassing ontwikkelen in de 3 talen, met verschillende database engines. Het doel van deze toepassing is het bijhouden van contactgegevens. Deze toepassing zal met een database werken. Om de vergelijking compleet te maken zal ik, voor zover mogelijk, in de 3 talen met de 3 meest voorkomende relationele database systemen werken: Microsoft SQL Server, MySQL en Firebird. In totaal zullen er dus drie versies van de applicatie zijn, met elks drie subversies Data Inleiding De applicatie zal heel wat data moeten bijhouden. Ze is immers gericht op de moderne internet- en mediagebruiker. In de snel veranderende technologiewereld moet deze applicatie dus flexibel aan te passen zijn aan nieuwe ontwikkelingen. Zo kan iemand de mogelijkheid wensen een twitter of linkedin profiel bij te houden, wat enkele jaren geleden nog ondenkbaar was. Een kort, onvolledig overzicht van de mogelijke data: Persoonsnaam, voornaam Bedrijf waarvoor persoon werkt Fysiek adres Telefoon- GSM- en faxnummers adressen Websites & online profielen (twitter, facebook,..) Beschrijvingen/notities Werking van datatypes Om zoveel mogelijk flexibiliteit te bewaren zullen de datatypes als een soort van plugins werken. Dit houdt in dat zij naar wens geïnstalleerd en gedeïnstalleerd kunnen worden Mappenstructuur Met de term plugin wordt in deze applicatie een map bedoeld, met daarin bepaalde opgelegde files. De mapstructuur moet er als volgt uitzien: Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 7

8 [datatype] o o o o install.sql uninstall.sql class.php [optionele verdere files nodig voor de werking van de plugin] Zoals wel te vermoeden valt is install.sql een sql file met enkele queries in om de plugin te installeren. Dit houdt in dat de plugin een eigen tabel moet aanmaken en een record moet toevoegen in de datatypes tabel. Uninstall.sql is dan weer een file die de table en de desbetreffende record in de datatypes tabel verwijderd. De queries worden door de administrator van de applicatie manueel uitgevoerd in de databaseomgeving. Class.php is de main class file van de plugin. Hierin staat de class die de plugin vertegenwoordigd in de applicatie. Dit is de enige file die voor de rest van de applicatie bekend is Conventions Volgens het convention over configuration 6 principe legt de applicatie enkele zaken op aan de pluginontwikkelaars. Deze zijn onder te brengen in verschillende zaken, gaande van namen tot werking. De naam van een voorwerp is zeer belangrijk. Het is het eerste herkenningspunt voor anderen. Zo ook met plugins. Hier is er echter wel een verschil, een naam die voor mensen herkenbaar is, is dat soms niet voor computers. Voor computers zou het handiger zijn dat alles een nummertje kreeg waaruit de computer kan afleiden waarover het gaat. Spijtiggenoeg kunnen we de plugins geen unieke nummer geven. We hebben wel een unieke nummer binnen één instantie van de applicatie (de id in de datatype tabel), maar deze hangt af van de volgorde van installatie. Het is verder onmogelijk deze over alle instanties dezelfde te maken, aangezien dit zou vereisten dat men enkel plugins uit een gecentraliseerde plugindatabase zou installeren. Hoewel dit het gedroomde scenario zou zijn voor een supportmedewerker van eender welke self-hosted web application die plugins support is dit onmogelijk. Denk bijvoorbeeld aan de plugin clutter bij WordPress. Daarom maakt de computer gebruik van een zogenaamde slug 7 en wordt de menselijke gebruiker een human readable name voorgeschoteld. De slug moet voldoen aan de gewone regels voor een slug (zie woordenboek) en moet beginnen met dt_. Verder wordt er aangeraden dat de naam van de auteur erin verwerkt wordt, om dubbele namen, wat verboden is, te voorkomen. Indien ik een plugin voor fysieke adressen zou maken zou ik dus dt_wimtibackx_fyaddress als slug kunnen gebruiken terwijl mijn gebruikers gewoon Address zouden te zien krijgen. De hoofdclass moet als naam de slug hebben, net als 6 Zie woordenboek 7 Zie woordenboek Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 8

9 de folder. De naam van databasetables is vrij te kiezen, maar er wordt aangeraden om ze te prefixen met de slug, om voor unieke waarden te zorgen. Naast de namen zijn er ook enkele conventions in verband met de werking. De applicatie moet namelijk weten hoe de plugin aan te spreken. Hiertoe moet de basisclass AppDatatype worden geïmplementeerd. Via deze class worden een aantal methods opgelegd die door de rest van de applicatie gebruikt worden om de plugin te selecteren. De methods waar het om gaat zijn methods om een nieuw record te inserten in de databank (gegeven de forminput), een record te updaten (gegeven de forminput), een form te genereren, een normale view van een record te genereren (kortom: de data voor te stellen) en een record te verwijderen Concrete tabellen Inleiding De database structuur is veranderd tegenover de eerste voorlopige versie (deze vindt u bij Voorlopig 1). De vorige opzetting gaf niet voldoende flexibiliteit bij de datatypes en maakte het beheren van contacten te ingewikkeld, door de opsplitsing in personen en bedrijven. Indien deze opsplitsing voor de eindgebruiker wenselijk blijkt te zijn, kan deze de desbetreffende mogelijkheid toevoegen via een datatype Huidige versie De huidige versie bevat 3 standaardtabellen en elk datatype kan nieuwe tabellen toevoegen Standaardtabellen Contacts o Id (Primary Key) Datatypes o o o Id (Primary Key) Slug (Unique) Name (Unique) Contact_Datatype_Link o o o cid (Foreign key => contact) dtid (Foreign key => datatype) did (verwijst naar data ID per tabel) Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 9

10 Model voor hoofd-plugintabellen In de plugintabellen moet er minstens een ID zitten, voor de andere zaken zijn de plugins vrij in hun database-ontwerp. Verder kunnen plugins meerdere tabellen maken Table en relations overzicht met voorbeelden van plugins Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 10

11 Vorige versies Database-ontwerp in de eerste voorlopige versie Contact (grouperingstabel voor personen en bedrijven) o o o cid (Primary Key, Auto Increment, Integer) Naam (Unique, Varchar(75). Bedoeld als bijnaam. Als de gebruiker bijvoorbeeld twee personen met de naam Jan Janssens kent, de ene een collega en de andere iemand die hij ontmoette in de bibliotheek kunnen deze heren de namen Jan Janssens Werk en Jan Janssens Bib toegewezen krijgen) Beschrijving (Tekst, Default NULL, om meer informatie te geven over het contact) Persoon o o o o o pid (Primary Key, Auto Increment, Integer) First Name (Varchar(50)) Middle Name(Varchar(50), Default NULL) Last Name(Varchar(100)) cid (Foreign key => Contact.cID) Organisatie o o o oid (Primary Key, Auto Increment, Integer) Name (Varchar(200)) cid (Foreign key => Contact.cID) Datatype (Types van dataobjecten) o o tid (Primary Key, Auto Increment, Integer) Naam (Unique. Voorbeeld: telefoonnummer, adres ) Data (table waarin contactdata wordt opgeslagen) o o o did (Primary Key, Auto Increment, Integer) Type (Foreign Key => Datatype.tID) Data (Text) Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 11

12 o o cid (Foreign key => Contact.cID) Description (Varchar(140). Voorbeeld persoonlijk adres, tel. Werk ) PersoonOrganisatieLink (Link tussen Persoon en Organisatietabel) o o pid (Foreign key => Persoon.pID, Unique) oid (Foreign key => Organisatie.oID) Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 12

13 3. Wat anderen denken: Interviews met doorwinterde webdevelopers 3.1. Peter Tibackx developt 9 jaar waarvan 3 jaar professioneel 1. Met welke talen werkt u? PHP & JSP/Java 2. Welke van deze talen geniet uw voorkeur en waarom? Ik heb geen echte voorkeur, beide talen hebben hun eigen handigheden. PHP is flexibel en loosely typed. Onder andere deze zaken zorgen ervoor dat men snel iets kleins kan testen. JSP is strongly typed en dwingt om robuustere systemen te bouwen. Verder zijn er zeer veel libraries en is het beter geoptimaliseerd. Dit zorgt ervoor dat het nuttiger is voor grotere projecten. Voor kleinere projecten en om snel iets te testen is het dan weer minder handig 3. Wat vind je handig/minder handig aan bepaalde talen? M.a.w. hoe zou de ideale taal werken? Strong typed is echt wel handig voor serieuze projecten aangezien het de leesbaarheid van code vergroot. Een groot aanbod aan libraries, documentatie en support is ook zeer belangrijk. Voor mij is Java ongeveer de ideale taal. JSP heeft echter het nadeel dat men zonder scriptlets geen functies met argumenten kan oproepen of men moet zelf function library wrappers schrijven, wat niet altijd even handig is de jonge Thomas Toye developt nu 1,5 jaar in PHP 1. Waarom hebt u voor PHP gekozen? Het leek me de gemakkelijkste taal om te leren. Verder is het ook veel makkelijker (gratis) webhosting met PHP te vinden in plaats van met bijvoorbeeld JSP. 2. Ben je, achteraf gezien, tevreden met je keuze? Zeker. Tegenover ASP.NET en JSP vindt ik de structuur van PHP veel logischer en duidelijker. 3. Loosely typing of strongly typing? Ik vind loosely typing handiger, omdat ik flexibiliteit wil. Verder maakt dit de taal ook simpeler. 4. Als laatste, waar kunnen de lezers je terugvinden? Voornamelijk op mijn website Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 13

14 3.3. Jonas Drieghe, blogger op developt 10 jaar, waarvan 4 à 5 jaar professioneel. 1. Je ontwikkelt in php en jsp, welke taal geniet je voorkeur en waarom? Ik denk dat de vergelijking hier verder mag getrokken worden. JSP situeert zich namelijk enkel in de frontend van Java webontwikkeling. Mijn persoonlijke voorkeur zit een beetje dubbel. Als het over view-layers en front-end ontwikkeling gaat verkies ik PHP (en de smarty template engine) omwille van de hoeveelheid code die nodig is in JSP (en JSTL). Als het gaat over back-end ontwikkeling verkies ik Java voor zijn robuustheid en strong typing. Uiteraard hangt het ook allemaal af van de omvang van het project. Kleine projecten doe ik liever in php, terwijl Java zich veel beter thuis voelt in een enterprise omgeving. 2. Als ik het goed begrijp ben je begonnen met php, waarom heb je daar orgineel voor gekozen? Heel eenvoudig. Het is open source, eenvoudig op te starten en bijna elke ISP ondersteunt de combinatie apache / php / mysql. Een degelijke Java web host vinden is niet zo eenvoudig. De drempel om met php te beginnen voor webontwikkeling is gewoonweg veel lager dan die van Java. 3. Wat zijn enkele grote projecten waar je (mee) aan gedevelopt hebt? Professioneel ben ik de voorbije jaren vooral met front-end code bezig geweest. Hiervoor heb ik meegewerkt aan verschillende grote projecten als en een aantal interne applicaties voor de Sociale Zekerheid. Het laatste anderhalf jaar werk ik als Java web developer aan en (en een hele boel subsites hiervan zoals en dergelijke). Hiervoor werk ik in alle lagen van de applicatie (van database tot css / js). 4. Doe je, buiten je werk, ook jsp? En zo ja, heb je een bepaald proces om te beslissen welke taal je gaat gebruiken? Wanneer ik buiten de werkuren iets doe werk ik meestal in PHP. Dit hoofdzakelijk om dezelfde reden waarom ik er aanvankelijk mee begonnen ben. Eenvoudige configuratie en hosting zijn hier vooral doorslaggevend. Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 14

15 5. Zijn er bepaalde dingen die je handiger vindt in php of in jsp (bijvoorbeeld: geen enums (behalve met SPL) in php,...) Ik mis vooral vaak de type checking in PHP. Het feit dat PHP loosely typed is maakt het zeer krachtig, maar ook zeer gevoelig voor fouten in de code. In Java mis ik dan weer regelmatig de mogelijkheid om functies aan te roepen op basis van strings ( zoals je in php bvb. $class->$methodname() kan doen ) Bert Cielen is werknemer bij 1. U developt in C#/ASP.NET, hebt u altijd in deze taal gewerkt? Ik ben begonnen met CGI/Perl, vervolgens overgeschakeld op ASP met PerlScript (en ook JavaScript), en daarna naar.net/c#. Ik heb ook al eens gespeeld met PHP, en lang geleden ook een beetje met Java gewerkt. 2. Waarom hebt u voor deze taal gekozen? Ik heb er niet echt voor gekozen: indertijd is het bedrijf waar ik toen bij werkte overgeschakeld van CGIaangedreven websites (op Unix) naar ASP omdat we de nood hadden databases te gebruiken, en Windows toen het eenvoudigste platform aanboodt. Ik ben dan blijven hangen in de Microsoft-omgeving, en toen.net opkwam, ben ik daar in meegegaan. Ik ben nooit een fan geweest van VBScript of VB, en dan is C# de logische keuze. Ook al omdat het de taal was die Microsoft zelf promootte. 3. Zijn er zaken die u, in vergelijking met andere talen, beter/slechter vindt aan C#/ASP.NET? Mijn kennis van andere talen is redelijk beperkt, eigenlijk kan ik dus niet zo goed de vergelijking maken. Op zich vind ik C# een aangename taal om in te programmeren; als ik voorbeeld-code in VB.NET zie, dan vind ik die vaak onhandig en omslachtig. Let wel:.net/c# 1.0/1.1 was IMHO 8 niet rijp, pas bij de 2.0 versie is.net/c# een behoorlijke taal geworden. En de latere toevoeging van Linq was helemaal een schot in de roos. 8 In My Honest Opinion Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 15

16 4. Wat zijn enkele grote projecten waaraan je gedevelopt hebt? Enkele jaren geleden heb ik de website voor Joker ontwikkeld, wat in essentie een custom-versie was van de bestaande CMS 9 die ontwikkeld was door mijn baas bij At Your Site. Voor Joker zijn er een heleboel op maat gemaakte modules bijgeschreven, en ook voor de website zijn er specifieke stukken ontwikkeld. (De website van Joker is ene jaar geleden overgenomen door een ander bedrijf.) Ondertussen werk ik al meer dan vier jaar als consultant bij Sony Europe, waar ik developer ben van multitier SCM-applicaties voor de VAIO-afdeling en voor de TV-afdeling. Het team waar ik in zit, ontwikkelt applicaties die "de business" helpt bij het verwerken en interpreteren van diverse gegevens (verkoopscijfers, stock,...) voor rapportage en voor planning. Zelf heb ik de afgelopen tijd vooral gewerkt aan een applicatie die de TV-afdeling helpt bij het voorspellen van trends in de verkoop van LCD- en Plasma-TV's (de opmars van 3D en LED, het marktaandeel van grote schermen tegenover kleine schermen, de prijszetting,...). Op zich is er niet zoveel web-werk: de meeste dingen die we doen, hebben te maken met processen die data ontvangen, verwerken en/of uitsturen. Toch zijn er enkele projecten waar een web front-end een belangrijke rol spelen, zoals bijvoorbeeld een applicatie waarin VAIO-planners de regels vastleggen voor CTO-toestellen: bvb. een gele laptop mag geen blauw toetsenbord krijgen; een laptop die in de UK gaat verkocht worden, is enkel beschikbaar met een Engelstalige Windows; een low-end laptop kan geen Bluray-drive bevatten. CTO staat voor "configure to order": het gaat om laptops waarbij de gebruikers via zelf hun toestellen kunnen samenstellen, bvb. een upgrade van de HD, meer geheugen, een specifieke kleur,... Natuurlijk zijn er beperkingen in de mogelijkheden, het zijn die "regels" die worden opgesteld via de website die wij ontwikkeld hebben. In het verleden maakten we die websites (die enkel via het intranet beschikbaar zijn) meestal in ASP.NET met AJAX etc, maar tegenwoordig gebeurt dat in Silverlight omdat er veel meer mogelijkheden zijn en veel minder problemen. Bij ASP.NET en AJAX treden er altijd wel problemen op bij de interactie tussen JavaScript en HTML en verlies je vaak veel tijd met het ontrafelen van wat er nu precies misgaat. 5. Develop je ook buiten je werk, zoja, doe je dit in dezelfde talen? Eigenlijk te weinig. Ik heb altijd wel plannen en ideeën, maar vaak ontbreekt de tijd en/of zin. Kleine dingen voor eigen gebruik doe ik meestal in PHP, maar als het ingewikkelder wordt, haal ik toch weer Visual Studio van stal. 9 Content Management System Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 16

17 6. Heb je ooit de ambitie gehad om andere talen te leren? Ik heb recent wel eens zin om me te verdiepen in bvb. Ruby on Rails, omdat die technologie steed spopulairder lijkt te worden, en omdat je blijkbaar op korte tijd gesofisticeerde (web-)applicaties kan maken. Aan de andere kant blijft Microsoft verder innoveren: zo moet ik me dringend gaan verdiepen in C# 4.0, en wil ik ook meer gaan doen in Silverlight (dus XAML). Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 17

18 4. Installeren van servers (simpele setup) 4.1. Inleiding In dit deel van het werk is het de bedoeling servers te draaien als lokale testomgeving voor de gemiddelde huis-, tuin- en keukendeveloper. Het gaat dus om simpele servers die, indien mogelijk, draaien op de eigen lokale machine. Deze servers moeten makkelijk te configureren en te beheren zijn Overzicht van de servers In dit werk zal ik 3 servers opzetten: een Windows Server 2008, die op een aparte machine (of eventueel virtueel) zal draaien, een apache server op een Ubuntu Desktop machine en tenslotte een apache server (via XAMPP) op een Windows Desktop systeem. Eventueel kan voor de Ubuntu machine ook een Ubuntu Server of een andere linux server distributie worden gebruikt. Concreet zullen deze machines het volgende bevatten: Server 1 (Microsoft Windows Server 2008) IIS 7.0 Microsoft SQL Server 2008 Extra PHP support voor IIS Server 2 (Ubuntu Desktop 10.10) Apache 2 PHP 5.3 MySQL Apache Tomcat Firebird phpmyadmin Webmin Mod-rewrite Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 18

19 Server 3 (XAMPP op Windows 7) XAMPP o Apache 2 o o PHP MySQL 4.3. Opzetten van de servers Zoals eerder in dit werk vermeld (zie inleiding) wordt voorlopig enkel het opzetten van een gedeelte van Server 3 besproken. Verder wordt steeds gebruik gemaakt van de meest eenvoudige methode Opzetten van Server 2: Ubuntu Desktop (gedeeltelijk) Hier vertrekken we van een nieuwe Ubuntu Desktop installatie. Figuur 1: Een nieuwe Ubuntu Desktop installatie Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 19

20 Figuur 2: Open een terminalvenster Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 20

21 Figuur 3: Installeer tasksel met "sudo apt-get install tasksel" Tasksel is een debian utility die default geïnstalleerd staat op en gebruikt wordt in Ubuntu Server. Het biedt de mogelijkheid taken te maken (en komt ook met enkele voorgeïnstalleerde taken) om gebruik te vergemakkelijken. Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 21

22 Figuur 4: apt-get geeft weer welke paketten worden geïnstalleerd en vraagt om confirmatie Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 22

23 Figuur 5: apt-get installeert tasksel Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 23

24 Figuur 6: Installeer een lamp-server met het commando "sudo tasksel install lamp-server" Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 24

25 Figuur 7: Na enige tijd komt dit scherm tevoorschijn. Tasksel is bezig met installeren Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 25

26 Figuur 8: Voer een wachtwoord in voor de root gebruiker van mysql. Onthoudt dit Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 26

27 Figuur 9: Herhaal het wachtwoord Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 27

28 Figuur 10: Tasksel configureert Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 28

29 Figuur 11: Ga na het installeren naar een browser en typ " in Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 29

30 Figuur 12: Nu staan de web files in /var/www/. Hier heeft de gewone gebruiker geen schrijfrechten. Om development te vergemakkelijken willen we de webroot verplaatsen naar ~/server. (In deze installatie /home/wim/server). Open een texteditor als root (sudo gedit) Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 30

31 Figuur 13: De editor is geopend Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 31

32 Figuur 14: Open /etc/apache2/sites-enabled/000-default Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 32

33 Figuur 15: Pas de documentroot (waar de files staan) aan naar de nieuwe map Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 33

34 Figuur 16: Doe dit ook bij de directory config. Sla op en sluit gedit Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 34

35 Figuur 17: Open nu een texteditor met gewone permissies. (commandline: gedit of via het menu) Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 35

36 Figuur 18: Typ hier een simpele HTML pagina Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 36

37 Figuur 19: Sla dit op onder /home/wim/server/index.html Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 37

38 Figuur 20: Herstart Apache met "sudo apachectl restart" Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 38

39 Figuur 21: Open de browser opnieuw en test of het werkt Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 39

40 Figuur 22: Open gedit weer en typ een php pagina. Hier wordt de functie phpinfo() opgeroepen. Deze geeft info over de installatie weer. Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 40

41 Figuur 23: Sla de pagina op in /home/wim/server/phpinfo.php Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 41

42 Figuur 24: Ga in de browser naar Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 42

43 Figuur 25: Nu gaan we phpmyadmin installeren. Typ "sudo apt-get install phpmyadmin" Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 43

44 Figuur 26: Na enige tijd vraagt men voor welke server men configureert. Druk op spatie bij apache2 Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 44

45 Figuur 27: Typ enter om verder te gaan Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 45

46 Figuur 28: phpmyadmin wordt geïnstalleerd Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 46

47 Figuur 29: Er komen nog enkele vragen. Hier vraagt men om de databases te configureren. Druk enter bij Yes Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 47

48 Figuur 30: Typ het rootpassword van mysql in Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 48

49 Figuur 31: Typ een wachtwoord in voor phpmyadmin (mag hetzelfde zijn als mysql) Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 49

50 Figuur 32: Herhaal dat laatste wachtwoord Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 50

51 Figuur 33: phpmyadmin installeert verder Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 51

52 Figuur 34: Herstart Apache Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 52

53 Figuur 35: Ga naar Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 53

54 Figuur 36: Voor makkelijke configuratie willen we webmin gebruiken. Ga naar de website van webmin en druk links op Debian Package Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 54

55 Figuur 37: Je wordt omgeleid naar Sourceforge Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 55

56 Figuur 38: Klik om te openen met Ubuntu Software Center (of sla op en open later met Ubuntu Software Center) Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 56

57 Figuur 39: Ubuntu Software Center komt tevoorschijn Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 57

58 Figuur 40: We vertrouwen webmin. Klik op install Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 58

59 Figuur 41: Webmin is geïnstalleerd Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 59

60 Figuur 42: Herstart Apache Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 60

61 Figuur 43: Ga naar (in Firefox en Google Chrome kan dit problemen geven met het https certificaat) Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 61

62 Figuur 44: Log in met je username en wachtwoord Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 62

63 Figuur 45: Dit is de webmin startpagina Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 63

64 Figuur 46: Ga naar servers -> Apache webserver en klik op Global Configuration Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 64

65 Figuur 47: Klik op configure Apache modules en scroll tot je rewrite ziet Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 65

66 Figuur 48: Selecteer rewrite en scroll verder tot je de knop ziet om verder te gaan. Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 66

67 Opzetten van server 3: XAMPP op Windows 7 Figuur 49: We starten met een nieuwe Windows 7 installatie Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 67

68 Figuur 50: Ga naar de XAMPP website ( Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 68

69 Figuur 51: Zoek de XAMPP download op Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 69

70 Figuur 52: Kies de Windows installer Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 70

71 Figuur 53: Start de XAMPP installer, en kies Install Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 71

72 Figuur 54: Er start een commandline window waar je enkele opties moet kiezen. Moeten er shortcuts op het bureaublad staan? Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 72

73 Figuur 55: Natuurlijk wil je voortgaan met de installatie :) Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 73

74 Figuur 56: We willen een gewone installatie, dus kiezen "no" Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 74

75 Figuur 57: Zo, XAMPP is klaar. Druk nog even enter... Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 75

76 Figuur 58: XAMPP vraagt of de tijdzone correct is. Spijtiggenoeg kunnen we dit nu niet wijzigen Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 76

77 Figuur 59: Dit is het standaardmenu na installatie. Hier kunnen we voor optie 1 kiezen om de gui te starten Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 77

78 Figuur 60: Het XAMPP control panel is gestart Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 78

79 Figuur 61: Klik op het checkboxje naast Svc Apache om Apache als service te installeren Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 79

80 Figuur 62: Installeer ook nog MySql als service en start deze ook gewoon. Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 80

81 Figuur 63: Ga naar je lokale XAMPP site ( Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 81

82 Figuur 64: Ga naar het securitygedeelte. Voor de veiligheid gaan we een wachtwoord instellen Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 82

83 5. Verklarend Woordenboek 5.1. Compiled vs. Interpreted Sommige talen worden gecompiled, sommigen worden geïnterpret. Bij compileren wordt de code één keer (bij elke aanpassing van de code) omgezet in machinecode en wordt later de machinecode gebruikt om het programma uit te voeren. Bij interpreten wordt bij elke aanvraging elk nodig lijntje geïnterpreteerd en wordt het juiste lower-level commando uitgevoerd. Bij een gecompilede taal zal het runnen van het programma sneller gaan, maar het initiële compilen kan, zeker bij grote projecten, lang duren, aangezien alle code wordt gebruikt Routing Het herleiden van een URL naar de juiste pagina (en evt. functie). Soms wordt een pagina gewoon direct aangesproken (bv. maar soms wordt gebruik gemaakt van zogenaamde clean URLs (bv. waarna men gebruik moet maken van routing Convention over Configuration Convention over Configuration, ook wel eens Coding By Convention genoemd, is een developmentprincipe waarbij men eerder ervoor zal opteren om regels op te leggen dan om extra configuratie toe te voegen. Figuur 65: Webcomic XKCD over Compilen 5.4. Slug Een slug is een computer-friendly/url-friendly naam van iets, vaak een artikel. De term is zeer bekend geworden door de blogging software WordPress, die de term heeft geïntroduceerd bij het grote publiek. Een slug bevat kleine letters, koppeltekens (-) en underscores (_). Spaties worden soms door een Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 83

84 underscore, soms door %20 of soms door + vervangen. Het is ook common practice om common words zoals the en and weg te laten. Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 84

85 Bibliografie e.a., -, Compiler, internet, 16/10/2010,( O0Rollo0o e.a., -, ASP.NET, internet, 18/10/2010, ( e.a., -, ASP.NET, internet, 27/10/2010, ( Johnc e.a., -, ASP.NET why runat= server, internet, 20/11/2008, ( MrBlueSky e.a., -,PHP, internet, 26/09/2010, ( e.a., -,PHP, internet, 27/10/2010, ( MaBoehm e.a., -, JavaServer Pages, internet, 02/10/2010, ( Wimpus e.a., -, JavaServer Pages, internet, 11/06/2010, ( Onbekend, -, JSP Tutorial, internet, 27/10/2010, ( Onbekend, -, General Information, internet, 22/10/2010, ( Scott Hanselman, S. H., What is ASP.NET, internet, 09/03/2010, ( e.a.,-,convention over configuration, internet, 24/11/2010, ( Subversive.sound e.a.,-,slug (web publishing),internet,24/11/2010, ( Vrije Keuze: PHP, JSP & ASP.NET: Een vergelijking tussen webdevelopment talen 85

De ondersteuningsaspecten zijn weggelaten en het verklarend woordenboek is vrij kort

De ondersteuningsaspecten zijn weggelaten en het verklarend woordenboek is vrij kort Voorwoord Beste Lezer, Momenteel hebt u de eerste voorlopige versie van een belangrijk deel van mijn GIP, of Geïntegreerde Proef, in handen. Dit deel behandeld 3 zeer bekende en veelgebruikte webdevelopment

Nadere informatie

Inhoudsopgave Disclaimer... 3 Voorwoord... 4 Inleiding... 5 Het downloaden van XAMPP... 7 Het installeren van XAMPP... 8 Joomla installeren op

Inhoudsopgave Disclaimer... 3 Voorwoord... 4 Inleiding... 5 Het downloaden van XAMPP... 7 Het installeren van XAMPP... 8 Joomla installeren op 1 Inhoudsopgave Disclaimer... 3 Voorwoord... 4 Inleiding... 5 Het downloaden van XAMPP... 7 Het installeren van XAMPP.... 8 Joomla installeren op XAMPP... 15 Handige links... 16 2 Disclaimer Bij de samenstelling

Nadere informatie

Xampp Web Development omgeving opzetten onder Windows.

Xampp Web Development omgeving opzetten onder Windows. Xampp Web Development omgeving opzetten onder Windows. Inhoudsopgave 1. Lees dit eerst... 2 2. Inleiding... 2 3. Installatie Xampp... 3 1.1 Installatie Xampp Launcher... 7 1.2 Controle geïnstalleerde bestanden...

Nadere informatie

icafe Project Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Ben Naim Tanfous

icafe Project Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Ben Naim Tanfous icafe Project Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Ben Naim Tanfous 2006-2007 Inhoudsopgave 1 2 1.1 Programmeertaal PHP5..................... 2 1.2 MySQL database......................... 3 1.3 Adobe Flash...........................

Nadere informatie

XAMPP Web Development omgeving opzetten onder Windows.

XAMPP Web Development omgeving opzetten onder Windows. XAMPP Web Development omgeving opzetten onder Windows. Inhoudsopgave 1. Lees dit eerst... 2 2. Inleiding... 2 1 Xampp downloaden... 2 2 Installatie Xampp 1.7.4 op externe harddisk... 3 3 XAMPP herconfiguren...

Nadere informatie

Op de Virtual Appliance is MySQL voorgeïnstalleerd. MySQL is momenteel de meest gebruikte database op het internet.

Op de Virtual Appliance is MySQL voorgeïnstalleerd. MySQL is momenteel de meest gebruikte database op het internet. Het installeren van WordPress Nu je een volledig werkende virtuele server hebt is het tijd om er een applicatie op te installeren. We beginnen met de blogtool WordPress. De database De eerste stap is het

Nadere informatie

Installeer Apache2: Landstede februari 2009 versie 3 1 Bertil Hoentjen

Installeer Apache2: Landstede februari 2009 versie 3 1 Bertil Hoentjen Installeer Apache2: Deze howto gaat over name based virtual hosting onder Apache 2.x., en is getest onder OpenSUSE 11 maar is in feite ook van toepassing op de andere distributies. Alleen Debian en afgeleide

Nadere informatie

Inhoudsopgave... 1 Disclaimer... 3 Voorwoord... 3 Inleiding... 5 Het downloaden van XAMPP... 7 Het installeren van XAMPP... 8 Joomla installeren op

Inhoudsopgave... 1 Disclaimer... 3 Voorwoord... 3 Inleiding... 5 Het downloaden van XAMPP... 7 Het installeren van XAMPP... 8 Joomla installeren op 1 Inhoudsopgave... 1 Disclaimer... 3 Voorwoord... 3 Inleiding... 5 Het downloaden van XAMPP... 7 Het installeren van XAMPP... 8 Joomla installeren op XAMPP... 14 Handige links... 15 2 Disclaimer Bij de

Nadere informatie

Installatie en configuratie documentatie

Installatie en configuratie documentatie Installatie en configuratie documentatie Assistance Web Portal v. 2.58, 2.60 Voor Windows 2003 / 2008 / XP / Vista / Windows 7 Assistance PSO handleiding, uitgegeven door Assistance Software. Alle rechten

Nadere informatie

Test Joomla op je PC 1

Test Joomla op je PC 1 1 Disclaimer Bij de samenstelling van dit ebook is de grootst mogelijke zorg besteed aan de juistheid en correctheid van de informatie die in dit ebook wordt verstrekt. De auteur van dit ebook kan op geen

Nadere informatie

Analyse Programmeertalen

Analyse Programmeertalen Analyse Programmeertalen De keuze van een programmeertaal mag niet onderschat worden. Het is dankzij deze taal dat de gebruiker interactie heeft met het complete systeem. Het is dus vanzelfsprekend dat

Nadere informatie

LES 3: XAMPP OF MAMP. Lesoverzicht:

LES 3: XAMPP OF MAMP. Lesoverzicht: LES 3: XAMPP OF MAMP Lesoverzicht: Aan de slag Wat is XAMPP (Windows & Linux) Installatie XAMPP Gebruik van XAMPP Wat is MAMP (Mac) Installatie MAMP Gebruik van MAMP Samenvatting Tijd: 15 minuten Doel:

Nadere informatie

Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I

Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I Technisch Ontwerp W e b s i t e W O S I WOSI Ruud Jungbacker en Michael de Vries - Technisch ontwerp Website Document historie Versie(s) Versie Datum Status Omschrijving / wijzigingen 0.1 20 nov 2008 Concept

Nadere informatie

Linux Quickstart Cygwin

Linux Quickstart Cygwin Linux Quickstart Cygwin Deze Quickstart-installatie is bedoeld voor mensen welke overnieuw moeten beginnen omdat hun laptop is gecrashed, of op een andere manier hun gegevens zijn kwijtgeraakt. Let op:

Nadere informatie

Chapter 4. eenvoudige webserver opzetten

Chapter 4. eenvoudige webserver opzetten Chapter 4. eenvoudige webserver opzetten Table of Contents 4.1. overzicht... 44 4.2. software beheren op Linux... 44 4.3. vi... 45 4.4. html... 45 4.5. apache2... 45 4.6. twee extra websites op de apache

Nadere informatie

Geert Dekkers Web Studio info@nznl.net +31(0)6 27 224 301

Geert Dekkers Web Studio info@nznl.net +31(0)6 27 224 301 Geert Dekkers Web Studio info@nznl.net +31(0)6 27 224 301 Persoonlijk Geert Dekkers, geb 1955, opleidingen in educatie en de kunsten. Programmeert websites sinds 1998. Als programmeur grotendeels autodidact,

Nadere informatie

Over PHP. PHP en MySQL. 1.1 Inleiding. In dit hoofdstuk maak je kennis met PHP. Hoe werkt deze

Over PHP. PHP en MySQL. 1.1 Inleiding. In dit hoofdstuk maak je kennis met PHP. Hoe werkt deze Over PHP 1.1 Inleiding In dit hoofdstuk maak je kennis met PHP. Hoe werkt deze programmeertaal? En hoe is het ontstaan? Ook leer je welke editors je kunt gebruiken om PHP-scripts te maken en hoe je eenvoudig

Nadere informatie

Handleiding PHP en MySQL onder Windows Server 2003 met IIS 6.0

Handleiding PHP en MySQL onder Windows Server 2003 met IIS 6.0 Handleiding PHP en MySQL onder Windows Server 2003 met IIS 6.0 Uitgegeven door Propane Internetdiensten Lange Meet 41 3261 EJ OUD-BEIJERLAND 2005 Propane Internetdiensten Inhoud 1. Inleiding... 3 2. IIS

Nadere informatie

Linux Quickstart Cygwin via HTTP

Linux Quickstart Cygwin via HTTP Linux Quickstart Cygwin via HTTP Deze Quickstart-installatie is bedoeld voor mensen welke overnieuw moeten beginnen omdat hun laptop is gecrashed, of op een andere manier hun gegevens zijn kwijtgeraakt.

Nadere informatie

Het opzetten van deze applicatie

Het opzetten van deze applicatie Installatie Codeigniter 2.1.3 Om met Codeigniter te kunnen werken, heb je een werkende Codeigniter 2.1.3. omgeving nodig. Die gaan we hier maken. We zullen eerst deze omgeving gaan opzetten en inrichten.

Nadere informatie

Installatie SQL: Server 2008R2

Installatie SQL: Server 2008R2 Installatie SQL: Server 2008R2 Download de SQL Server 2008.exe van onze site: www.2work.nl Ga naar het tabblad: Downloads en meld aan met: klant2work en als wachtwoord: xs4customer Let op! Indien u een

Nadere informatie

Webhosting Online Beginnen met Joomla v1.0

Webhosting Online Beginnen met Joomla v1.0 Webhosting Online Beginnen met Joomla v1.0 1 Inleiding KPN stelt met een abonnement op Webhosting Online Linux gratis het content management systeem Joomla voor u beschikbaar. Dit populaire programma om

Nadere informatie

Les 4 Installeren Apache2 Php MySQL

Les 4 Installeren Apache2 Php MySQL Les 4 Installeren Apache2 Php MySQL LAMP staat voor Linux, Apache, MySQL, PHP. In deze Les laat ik zien hoe je een een Apache2 webserver op een Ubuntu 12.04 LTS server met PHP5 support (mod_php) en MySQL

Nadere informatie

HANDLEIDING DMS Plugin Installatie, configuratie & werking

HANDLEIDING DMS Plugin Installatie, configuratie & werking HANDLEIDING DMS Plugin Installatie, configuratie & werking Dit document is de handleiding voor de installatie, configuratie en werking van de DMS Plugin. Versie 1-12/09/2005 Inhoudstafel 1 Installatie...

Nadere informatie

Acht stappen voor JSF

Acht stappen voor JSF Acht stappen voor JSF Inleiding In deze tutorial zullen we JSF (Java server faces) installeren. Wat we niet beschrijven is hoe te werken met JSF, over dit onderwerp zijn er genoeg boeken en internetsites

Nadere informatie

In dit hoofdstuk maak je kennis met PHP. Hoe werkt deze. programmeertaal? En hoe is het ontstaan? Ook leer je welke editors

In dit hoofdstuk maak je kennis met PHP. Hoe werkt deze. programmeertaal? En hoe is het ontstaan? Ook leer je welke editors 1. Over PHP 1.1 Inleiding In dit hoofdstuk maak je kennis met PHP. Hoe werkt deze programmeertaal? En hoe is het ontstaan? Ook leer je welke editors je kunt gebruiken om PHP-scripts te maken en hoe je

Nadere informatie

Rapporten. Labels en Rapporten in Atlantis 1. Atlantis heeft twee manieren om output te genereren: 1. labels 2. rapporten (reports)

Rapporten. Labels en Rapporten in Atlantis 1. Atlantis heeft twee manieren om output te genereren: 1. labels 2. rapporten (reports) Labels en Rapporten in Atlantis 1 Atlantis heeft twee manieren om output te genereren: 1. labels 2. rapporten (reports) Rapporten Een rapport is eigenlijk altijd een tekst bestand, die vorm wordt gegeven

Nadere informatie

De Kleine WordPress Handleiding

De Kleine WordPress Handleiding Introductie Dit is geen uitgebreide handleiding om een WordPress website of blog mee te bouwen. Het is ook geen overzicht van alle aspecten die een WordPress website zo bijzonder maken en geen verhandeling

Nadere informatie

Drupal lokale installatie op Linux Mint 17.1 Cinnamon.

Drupal lokale installatie op Linux Mint 17.1 Cinnamon. Drupal lokale installatie op Linux Mint 17.1 Cinnamon. Door Paul Driedijk Onderstaande uitleg is bedoeld om Drupal uit te proberen op je eigen computer. Wil je Drupal later installeren op een webserver

Nadere informatie

Kleine cursus PHP5. Auteur: Raymond Moesker

Kleine cursus PHP5. Auteur: Raymond Moesker Kleine cursus PHP5 Auteur: Raymond Moesker Kleine cursus PHP PHP is platform en CPU onafhankelijk, open source, snel, heeft een grote userbase, het is object georiënteerd, het wordt omarmd door grote bedrijven

Nadere informatie

1. Hardware Installatie...3 2. Installatie van Quasyscan...6 A. Hoe controleren of je een actieve internetverbinding hebt?...6 B.

1. Hardware Installatie...3 2. Installatie van Quasyscan...6 A. Hoe controleren of je een actieve internetverbinding hebt?...6 B. Quasyscan 1. Hardware Installatie...3 2. Installatie van Quasyscan...6 A. Hoe controleren of je een actieve internetverbinding hebt?...6 B. Zodra er een internetverbinding tot stand is gebracht...7 C.

Nadere informatie

Gegevens. Cliënt met browser Server met Apache/IIS Databaseserver En PHP

Gegevens. Cliënt met browser Server met Apache/IIS Databaseserver En PHP Webservers inrichten Inleiding De webapplicatie die je hebt geschreven, is volgens het three-tier systeem ontwikkeld: 1. Gegevensopslag in een database 2. PHP voor de logica 3. XHTML (en CSS) voor de presentatie

Nadere informatie

Installatie en configuratie documentatie

Installatie en configuratie documentatie Installatie en configuratie documentatie Assistance Web Portal v. 2.x Voor Windows 2003 / XP / Vista Assistance PSO handleiding, uitgegeven door Assistance Software. Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Aanmelden Na installatie wordt de service automatisch gestart en kunt u meteen aanmelden van op afstand:

Aanmelden Na installatie wordt de service automatisch gestart en kunt u meteen aanmelden van op afstand: Remote administratie Als administrator hebt u verschillende mogelijkheden om een Linux systeem van op afstand te beheren. Populaire toepassingen zijn bijvoorbeeld Webmin en VNC. Het gebruik van deze twee

Nadere informatie

Interview verslag! Anouk van Houten 538565. Interview verslag. Naam: Anouk van Houten, 538565 Klas: INF1c Vak: Interviewen Docent: Ellen Leen

Interview verslag! Anouk van Houten 538565. Interview verslag. Naam: Anouk van Houten, 538565 Klas: INF1c Vak: Interviewen Docent: Ellen Leen Interview verslag Naam: Anouk van Houten, 538565 Klas: INF1c Vak: Interviewen Docent: Ellen Leen Inhoudsopgave: Voorwoord -!!!!! blz. 3 Wempe Webdesign -!!!! blz. 4 Opleiding -!!!!!! blz. 4 Beroepskeuze

Nadere informatie

Capita Selecta Design Patterns voor administratieve applicaties

Capita Selecta Design Patterns voor administratieve applicaties Capita Selecta voor administratieve applicaties Bij afstudeerproject: Generiek framework voor administratieve toepassingen in een webgeörienteerde omgeving Henk van de Ridder 26 augustus 2006 Inhoud 26

Nadere informatie

Versturen van email vanuit een Delphi VCL toepassing

Versturen van email vanuit een Delphi VCL toepassing Versturen van email vanuit een Delphi VCL toepassing Voor Delphi bestaan uiteraard verschillende libraries om emails te versturen, maar in dit voorbeeld wordt een C# Dotnet library gebruikt en aangesproken

Nadere informatie

Linux Gevorderden Basis installatie Linux. Elektronica-ICT. Selina Oudermans 2ICT4. Academiejaar 2015-2016

Linux Gevorderden Basis installatie Linux. Elektronica-ICT. Selina Oudermans 2ICT4. Academiejaar 2015-2016 Linux Gevorderden Basis installatie Linux Elektronica-ICT Selina Oudermans 2ICT4 Academiejaar 2015-2016 Campus Geel, Kleinhoefstraat 4, BE-2440 Geel 65 3 INHOUDSTAFEL INHOUDSTAFEL... 3 INLEIDING... 4 1

Nadere informatie

Inhoud Wat is mobiel werken?... 2 Installeren VPN Client... 3 Laptop... 3 Windows 8... 4 Windows 7... 10 Mac OS X... 16 Linux... 16 Tablet...

Inhoud Wat is mobiel werken?... 2 Installeren VPN Client... 3 Laptop... 3 Windows 8... 4 Windows 7... 10 Mac OS X... 16 Linux... 16 Tablet... 333 Inhoud Wat is mobiel werken?... 2 Installeren VPN Client... 3 Laptop... 3 Windows 8... 4 Windows 7... 10 Mac OS X... 16 Linux... 16 Tablet... 18 ios (ipad)... 18 Android... 21 Windows... 21 Smartphone...

Nadere informatie

De SAP Cloud Connector 2.0 maakt SAPUI5 ontwikkeling via de WEB-IDE mogelijk met data uit je eigen backend systeem.

De SAP Cloud Connector 2.0 maakt SAPUI5 ontwikkeling via de WEB-IDE mogelijk met data uit je eigen backend systeem. De SAP Cloud Connector 2.0 maakt SAPUI5 ontwikkeling via de WEB-IDE mogelijk met data uit je eigen backend systeem. Vele van ons willen wel eens spelen met de WEB-IDE in de could via het SAP Trial Hana

Nadere informatie

Koppeling met een database

Koppeling met een database PHP en MySQL Koppeling met een database 11.1 Inleiding In PHP is het eenvoudig om een koppeling te maken met een database. Een database kan diverse gegevens bewaren die met PHP aangeroepen en/of bewerkt

Nadere informatie

Opmerkingen kan je mailen naar: A. Kouters: A. Steijlen: Versie Datum Opmerkingen

Opmerkingen kan je mailen naar: A. Kouters: A. Steijlen: Versie Datum Opmerkingen Deze handleiding is met de nodige zorg samengesteld. Het kan echter voorkomen dat sommige zaken niet goed of onduidelijk zijn beschreven. Mocht je iets tegenkomen wat niet of slecht is beschreven horen

Nadere informatie

Cursus Onderwijs en ICT. bloggen met Wordpress

Cursus Onderwijs en ICT. bloggen met Wordpress Cursus Onderwijs en ICT Deel 21 (versie 1.0 NL 27-04-2011) bloggen met Wordpress door Serge de Beer Inleiding Zelf ben ik niet zo n blogger. Niet dat ik het niet heb geprobeerd trouwens. Al regelmatig

Nadere informatie

icafe Een digitaal bestelsysteem voor de horeca Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Naim Ben Tanfous

icafe Een digitaal bestelsysteem voor de horeca Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Naim Ben Tanfous icafe Een digitaal bestelsysteem voor de horeca Joeri Verdeyen Stefaan De Spiegeleer Naim Ben Tanfous 2006-2007 Voorwoord 1 Inhoudsopgave 2 Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2 icafe 2.1 Het idee 2.2 Mogelijkheden

Nadere informatie

Webs.hogent.be Persoonlijke home/webdirectory voor personeel en studenten

Webs.hogent.be Persoonlijke home/webdirectory voor personeel en studenten Webs.hogent.be Persoonlijke home/webdirectory voor personeel en studenten Inleiding Als personeelslid of student aan de beschikt u over de mogelijkheid om 100 MB aan data centraal op onze servers te plaatsen.

Nadere informatie

DrICTVoip.dll v 2.1 Informatie en handleiding

DrICTVoip.dll v 2.1 Informatie en handleiding DrICTVoip.dll v 2.1 Informatie en handleiding Nieuw in deze versie : Koppeling voor web gebaseerde toepassingen (DrICTVoIPwebClient.exe) (zie hoofdstuk 8) 1. Inleiding Met de DrICTVoIP.DLL maakt u uw software

Nadere informatie

Kies File>New>Blank Page>PHP. Je kunt eventueel nog een stylesheet koppelen. Definieer nu eerst een site! Dat betekent: Site>New Site

Kies File>New>Blank Page>PHP. Je kunt eventueel nog een stylesheet koppelen. Definieer nu eerst een site! Dat betekent: Site>New Site Kies File>New>Blank Page>PHP Je kunt eventueel nog een stylesheet koppelen. Definieer nu eerst een site! Dat betekent: Site>New Site Geef de site een passende naam. Kies ook de juiste map voor de webdocumenten.

Nadere informatie

Handleiding Wordpress

Handleiding Wordpress Handleiding Wordpress Inhoudsopgave 1. Inloggen 2. Berichten en Pagina s 3. Afbeeldingen en video s 4. Weblinks 1. Inloggen 1.1 Inloggen bij Wordpress We starten met het inloggen op je WordPress gebaseerde

Nadere informatie

WordPress in het Kort

WordPress in het Kort WordPress in het Kort Een website maken met Wordpress. In minder dan één uur online! Inclusief installatie van een thema en plugins Alle rechten 2013, Rudy Brinkman, BrinkhostDotCom, http://www.brinkhost.nl

Nadere informatie

Programmeren: Visual Basic

Programmeren: Visual Basic PETERSTUYVESANT COLLEGE INFORMATICA 2009-2010 Programmeren: Visual Basic Algemene Kennis: 01. Programmeren Programmeren is het schrijven van een computerprogramma, een concrete verzameling instructies

Nadere informatie

Voor de database wordt een Access 2000 bestand gebruikt, met voorlopig 1 tabel:

Voor de database wordt een Access 2000 bestand gebruikt, met voorlopig 1 tabel: Eenvoudig voorbeeld. Er wordt verondersteld dat er met VS 2008 EXPRESS gewerkt wordt. Voor de database wordt een Access 2000 bestand gebruikt, met voorlopig 1 tabel: (Sommige schermafdrukken zijn afkomstig

Nadere informatie

WebUntis 2014 Instructies basisinstallatie

WebUntis 2014 Instructies basisinstallatie WebUntis 2014 Instructies basisinstallatie Copyright 2013 Untis Benelux Rotterdam Installatie WebUntis 1 1 Algemeen...2 1.1 Java JRE 7... 2 1.2 Apache Tomcat... 2 1.3 Een database.... 4 1.4 JDBC-Driver...

Nadere informatie

Drupal 7 website op PC installeren

Drupal 7 website op PC installeren Installeren van een Drupal7 website op een PC bestaat uit volgende stappen Installatie van xampp installatie van een server op PC. Een databank installeren. Downloaden van: Drupal7 installatie van Drupal

Nadere informatie

16. Web Station. In dit hoofdstuk komen de volgende onderwerpen aan bod:

16. Web Station. In dit hoofdstuk komen de volgende onderwerpen aan bod: 16. Web Station U kunt uw QNAP NAS gebruiken om een website te hosten. U kunt zelf een website bouwen in HTML of gebruik maken van één van de vele content management systemen die beschikbaar worden gesteld

Nadere informatie

Upgrade Xampp van versie 1.7.4 naar 1.7.7

Upgrade Xampp van versie 1.7.4 naar 1.7.7 Upgrade Xampp van versie 1.7.4 naar 1.7.7 Inhoudsopgave 1 Downloads... 1 2 Backup... 1 3 Upgrade Binaries... 2 4 MySQL database gegevens... 7 5 Apache configuratie in orde brengen.... 8 Historiek Versie

Nadere informatie

De plug-in is heel eenvoudig te installeren met een setup-programma. Waarna je een aantal menu opties in het tools menu er bij krijgt.

De plug-in is heel eenvoudig te installeren met een setup-programma. Waarna je een aantal menu opties in het tools menu er bij krijgt. Plsqldoc Genereer je documentatie Beeklaan 444 2562 BK Den Haag www.darwin-it.nl info@darwin-it.nl KvK 27283780 ING 65.35.40.663 Technical Architect Net als (vrijwel) elke ontwikkelaar vind ik het documenteren

Nadere informatie

Een ASP.NET applicatie opzetten. Beginsituatie:

Een ASP.NET applicatie opzetten. Beginsituatie: Hoofdstuk 1 Een ASP.NET applicatie opzetten Beginsituatie: Windows XP Pro, Windows Vista Pro of Windows 7 Pro Visual Studio.NET moet zijn geïnstalleerd. Let hierbij op dat de Express versie niet voldoet.

Nadere informatie

Installatiehandleiding King Webservices 2.0

Installatiehandleiding King Webservices 2.0 Inhoud Inleiding... 2 Installatie en configuratie King Webservices... 2 King Webservices systeemeisen... 2 King Webservices installatie-eisen... 2 King Webservices installeren... 2 King Webservices inrichten

Nadere informatie

OpenVPN Client Installatie

OpenVPN Client Installatie OpenVPN Client Installatie Windows Vista, Windows 7 Auteurs: Sven Dohmen Laatste wijziging: 23-09-2013 Laatst gewijzigd door: Sven Dohmen Versie: 2.4 Inhoud Ondersteuning... 3 Troubleshooting... 4 Windows

Nadere informatie

De installatie en configuratie van een webserver

De installatie en configuratie van een webserver pagina 1 van 60 De installatie en configuratie van een webserver In dit digitale practicum wordt de complete installatie en configuratie van een webserver behandeld. De installatie is uitgebreid getest

Nadere informatie

Orbis Software. Portal4U. Installatie Handleiding. Dit document bevat de Installatie Handleiding voor Portal4U

Orbis Software. Portal4U. Installatie Handleiding. Dit document bevat de Installatie Handleiding voor Portal4U Orbis Software Installatie Handleiding Dit document bevat de Installatie Handleiding voor Voordat u begint Wij raden u aan om voor het uitvoeren van een update van middels dit installatie-pakket een back-up

Nadere informatie

Installatiehandleiding Wordpress binnen Parallels Panel

Installatiehandleiding Wordpress binnen Parallels Panel Installatiehandleiding Wordpress binnen Parallels Panel Wordpress handleiding In deze handleiding zullen we stap voor stap uitleggen hoe u Wordpress kunt installeren. Er is natuurlijk nog veel meer mogelijk,

Nadere informatie

Friesland College Leeuwarden

Friesland College Leeuwarden Voorwoord In dit project vertel ik wat Open Source is en wat ik daarover heb gevonden. Ik laat zien hoe ik een Virtuele machine geschikt maak voor Dual Boot. Dan laat ik zien hoe je 2 besturingssystemen

Nadere informatie

Handleiding Sportlink Club

Handleiding Sportlink Club Handleiding Sportlink Club Dit document is automatisch gegenereerd. We raden u aan de handleiding online te raadplegen via www.sportlinkclub.nl/support. 1. Installatiehandleiding.........................................................................................

Nadere informatie

Sick Beard installeren en configureren voor gebruik in combinatie met SABnzbd+...

Sick Beard installeren en configureren voor gebruik in combinatie met SABnzbd+... pagina 1 van 6 Sick Beard installeren en configureren voor gebruik in combinatie met SABnzbd+ (Windows) Introductie Sick Beard is een stukje software wat heel wat werk uit handen kan nemen. Het weet welke

Nadere informatie

Zonnepanelen Hoe krijg je de data op je website?

Zonnepanelen Hoe krijg je de data op je website? Zonnepanelen Hoe krijg je de data op je website? Beste website-bezoeker, Omdat ik al heel wat vragen kreeg over het gedeelte zonne-energie op mijn website, heb ik besloten om de werkwijze die ik gevolgd

Nadere informatie

Installatie SQL Server 2008R2

Installatie SQL Server 2008R2 Installatie SQL Server 2008R2 Download de SQL Server 2008.exe van onze site: www.2work.nl Ga naar tabblad: Downloads en meld aan met: klant2work en wachtwoord: xs4customer Let op! Indien u een Windows

Nadere informatie

Een website maken met Joomla!

Een website maken met Joomla! Een website maken met Joomla! In deze workshop gaan we laten zien hoe werken met Joomla! Maar eerst, wat is Joomla!? Joomla is een Content Management Systeem (CMS). Het is een software die je op een webserver

Nadere informatie

Workflows voor SharePoint met forms en data K2 VOOR SHAREPOINT

Workflows voor SharePoint met forms en data K2 VOOR SHAREPOINT Slimmer samenwerken met SharePoint Workflows voor SharePoint met forms en data K2 VOOR SHAREPOINT Workflows, forms, reports en data WAAROM KIEZEN VOOR K2? Of u nu workflows moet maken voor items in SharePoint

Nadere informatie

Bottleball Onderzoeksverslag MovingMonsters. Uitgevoerd door Arno Classens a.classens@student.fontys.nl

Bottleball Onderzoeksverslag MovingMonsters. Uitgevoerd door Arno Classens a.classens@student.fontys.nl Bottleball Onderzoeksverslag MovingMonsters Uitgevoerd door Arno Classens a.classens@student.fontys.nl 1 1. Inhoudsopgave Wat? Bladzijde 1. Introductie 3 2. Methodologie 4 3. Resultaten 3.1 Oriëntatie

Nadere informatie

Prijslijst 2015. Algemeen. Reparaties. Installaties. Voorrijkosten binnen gemeente Bedum: 5,- Voorrijkosten buiten gemeente Bedum: 20,-

Prijslijst 2015. Algemeen. Reparaties. Installaties. Voorrijkosten binnen gemeente Bedum: 5,- Voorrijkosten buiten gemeente Bedum: 20,- Prijslijst 2015 Algemeen Voorrijkosten binnen gemeente Bedum: 5,- Voorrijkosten buiten gemeente Bedum: 20,- Advisering: 10,- per uur. Reparaties Onderzoekskosten: 10,- Reparatiekosten: 10,- Installaties

Nadere informatie

WordPress Handleiding

WordPress Handleiding Algemene Informatie Disclaimer: Bij het samenstellen van dit boek is de grootst mogelijke zorg besteed aan de juistheid van de opgenomen informatie. Wij kunnen echter niet verantwoordelijk gesteld worden

Nadere informatie

Informatica Pagina 1 van 13. Versiedatum 16/06//2014. Te herzien op

Informatica Pagina 1 van 13. Versiedatum 16/06//2014. Te herzien op Informatica Pagina 1 van 13 Citrix - Installatie voor extern gebruik - versie juni 2014.docx Naam van de verantwoordelijke: Handtekening: Versiedatum 16/06//2014 Te herzien op Doelgroep Externe Citrix

Nadere informatie

Handleiding. Social Media Management Software

Handleiding. Social Media Management Software Handleiding Social Media Management Software Wat is het en waarom gebruiken? 3 Hoe aanloggen? 4 Hoe een sociaal netwerk profiel toevoegen? 5 Hoe berichten toevoegen en klaarzetten om uit te voeren? 7 Hoe

Nadere informatie

HTML en CSS. Je website bestaat uit HTML. Dat is een taal die browsers (Internet explorer, Chrome, Safari) kunnen lezen.

HTML en CSS. Je website bestaat uit HTML. Dat is een taal die browsers (Internet explorer, Chrome, Safari) kunnen lezen. Terminologie HTML en CSS HTML: Hyper Markup language Je website bestaat uit HTML. Dat is een taal die browsers (Internet explorer, Chrome, Safari) kunnen lezen. CSS: Cascading StyleSheet stylesheet for

Nadere informatie

WordPress Website. Bouw zelf je WordPress Website. www.supersnelonline.nl Maarten Hendrix. Maarten Hendrix

WordPress Website. Bouw zelf je WordPress Website. www.supersnelonline.nl Maarten Hendrix. Maarten Hendrix WordPress Website Bouw zelf je WordPress Website Maarten Hendrix Maarten Hendrix 2 Inhoudsopgave WordPress inleiding... 5 Wat is WordPress?... 5 Wat is het verschil tussen WordPress.org en WordPress.com?...

Nadere informatie

ZÉLF JE WORDPRESS WEBSITE MAKEN?

ZÉLF JE WORDPRESS WEBSITE MAKEN? WordPress installeren ZÉLF JE WORDPRESS WEBSITE MAKEN? WordPress Academy Nederland helpt je op weg met onze Basiscursus INHOUD P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P 10 Wat is WordPress? Voordat je écht kan beginnen

Nadere informatie

Tinus Plotseling 29-12-2002. MySQL

Tinus Plotseling 29-12-2002. MySQL Tinus Plotseling 29-12-2002 MySQL Inhoudsopgave Inleiding... 3 MySQL Geschiedenis... 3 MySQL Toepassingen... 3 MySQL Voordelen... 4 MySQL Nadelen... 4 MySQL bij ASCI... 4 PostgreSQL... 5 ORACLE... 6 MS

Nadere informatie

Installatie van Linux Mint 13 (xfce)

Installatie van Linux Mint 13 (xfce) Installatie van Linux Mint 13 (xfce) Als u eenmaal bent opgestart via een cd/dvd of een USB stick, dan heeft u het volgende scherm voor u. U kunt nu op uw gemak Linux Mint verkennen en start gerust een

Nadere informatie

Handleiding (Windows) Instellen Add-ons:

Handleiding (Windows) Instellen Add-ons: Handleiding (Windows) Instellen Add-ons: Click-to-dial Click-to-dial outlook / Thunderbird Call pop-up applicatie PBXonline.be De add-ons Click-to-dial, Outlook/Thunderbird/contacts plugin en de Call pop-up

Nadere informatie

Een database gebruiken

Een database gebruiken Een database gebruiken In een vorige handleiding heb ik laten zien hoe je met Scratch soortgelijke gegevens kunt opslaan in een lijst om deze op een later moment weer op te halen. Als voorbeeld las ik

Nadere informatie

Geïntegreerde Proef 6IB Wim Tibackx

Geïntegreerde Proef 6IB Wim Tibackx Katholiek Scholencentrum JOMA Schooljaar 2010-2011 Maantjessteenweg 130 2170 Merksem

Nadere informatie

Powerpoint presentatie College 5 Gilbert van Lierop & Farshad Salamat

Powerpoint presentatie College 5 Gilbert van Lierop & Farshad Salamat Powerpoint presentatie College 5 Gilbert van Lierop & Farshad Salamat Wat is een database? Een verzameling van georganiseerde data Een database bestaat uit applicaties, SQL en het DBMS Watis eendbms? EenDBMS

Nadere informatie

Installatie van Linux Mint 13

Installatie van Linux Mint 13 Installatie van Linux Mint 13 De installatie van Linux Mint 13 is zeer eenvoudig. Download de Mint 13 DVD ISO image van http://www.linuxmint.com/download.php en brand deze op een dvd en start uw computer

Nadere informatie

U gaat naar de site van Dropbox. Klik nu op de grote knop Download Dropbox.

U gaat naar de site van Dropbox. Klik nu op de grote knop Download Dropbox. Dropbox Weg met USB-sticks, leve Dropbox! Met het programma wisselt u eenvoudig bestanden (foto's, documenten, muziek) uit tussen verschillende gebruikers en apparaten. Stap 1: Downloaden Klik hierboven

Nadere informatie

Installatiehandleiding Wordpress binnen Parallels Panel

Installatiehandleiding Wordpress binnen Parallels Panel Installatiehandleiding Wordpress binnen Parallels Panel 1 Wordpress handleiding In deze handleiding zullen we stap voor stap uitleggen hoe u Wordpress kunt installeren. Er is natuurlijk nog veel meer mogelijk,

Nadere informatie

ALL-CRM Universele Installer

ALL-CRM Universele Installer ALL-CRM Universele Installer Auteur: DH Datum: 09-11-2015 Versie: v1.0 Reference: 2015, All-CRM 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave 2 2 Document geschiedenis 3 3 Disclaimer & Legal 4 4 Inleiding 5 5 Installatie

Nadere informatie

Installatie- en gebruikshandleiding Risicoverevening. 11 april 2007 ZorgTTP

Installatie- en gebruikshandleiding Risicoverevening. 11 april 2007 ZorgTTP Installatie- en gebruikshandleiding Risicoverevening 11 april 2007 ZorgTTP Inleiding In het kader van Risicoverevening wordt gepseudonimiseerd informatie aangeleverd aan het College voor Zorgverzekeringen

Nadere informatie

Handleiding voor Zotero versie 2.0

Handleiding voor Zotero versie 2.0 Handleiding voor Zotero versie 2.0 Michiel Wolda De handleiding voor Zetero is geschreven voor de lezers van het boek Deskresearch: Informatie selecteren, beoordelen en verwerken: tweede editie (Van Veen

Nadere informatie

Handleiding voor het installeren van Tomcat7

Handleiding voor het installeren van Tomcat7 Handleiding voor het installeren van Tomcat7 Brondocument C:\WebServer\Handleiding\Tomcat\InstallerenTomcat.odt Versiebeheer Versie Datum Uitleg 1.0v 22-05-06 1e versie Tomcat 5.5 1.1v 24-05-06 Aanpassingen

Nadere informatie

Installatie MicroSoft SQL server 2012 Express

Installatie MicroSoft SQL server 2012 Express Installatie MicroSoft SQL server 2012 Express Het installeren van deze MicroSoft SQL server 2012 Express dient te gebeuren door iemand met volledige rechten op het systeem. Wij adviseren dit door een systeembeheerder

Nadere informatie

Planbord installatie instructies

Planbord installatie instructies Planbord installatie instructies Uit Comprise Wiki Inhoud 1 Basis installatie 1.1 Installeren 1.1.1 Microsoft Data Access Components 1.2 De eerste keer starten 2 Veelgestelde vragen 2.1 "Network resource

Nadere informatie

Standard Parts Installatie Solid Edge ST3

Standard Parts Installatie Solid Edge ST3 Hamersveldseweg 65-1b 3833 GL LEUSDEN 033-457 33 22 033-457 33 25 info@caap.nl www.caap.nl Bank (Rabo): 10.54.52.173 KvK Utrecht: 32075127 BTW: 8081.46.543.B.01 Standard Parts Installatie Solid Edge ST3

Nadere informatie

LES 1: AAN DE SLAG MET WORDPRESS. Lesoverzicht: Aan de slag Wat is WordPress CMS Front-end Back-end Samenvatting. Tijd: 5 minuten

LES 1: AAN DE SLAG MET WORDPRESS. Lesoverzicht: Aan de slag Wat is WordPress CMS Front-end Back-end Samenvatting. Tijd: 5 minuten LES 1: AAN DE SLAG MET WORDPRESS Lesoverzicht: Aan de slag Wat is WordPress CMS Front-end Back-end Samenvatting Tijd: 5 minuten Doel: Aan het einde van deze les weet je wat WordPress is en kun je benoemen

Nadere informatie

Aan de slag met WordPress

Aan de slag met WordPress Aan de slag met WordPress De complete handleiding om eenvoudig een website online te zetten! In slechts enkele stappen, het is heel makkelijk! Copyright 2004-2013 Antagonist B.V. 1 Inhoudsopgave De complete

Nadere informatie

Object Oriented Programming

Object Oriented Programming Object Oriented Programming voor webapplicaties Door Edwin Vlieg Waarom OOP? Basis uitleg over OOP Design Patterns ActiveRecord Model View Controller Extra informatie Vragen OOP Object Oriented Programming

Nadere informatie