Landhekken voor de centrale as. Regio de Walden / Fryslân

Transcriptie

1 Landhekken voor de centrale as Regio de Walden / Fryslân

2 1.1 Samenvatting De Centrale As De verenging De Noardlike Fryske Wâlden heeft in samenwerking met de kenniswerkplaats NO Fryslan een vraagstuk voor het ontwerpen van eikenhouten landhekken neergelegd bij de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. Uit voorafgaand duurzaamheids-onderzoek is gebleken dat het eikenhout van gekapte bomen aan het tracé van de Centrale As het beste in de regio terug kan komen als Landhekken.

3 2.0 Programma van eisen Minimale breedte hekwerk: 5,30 meter. Hek moet door één persoon open en dicht zijn te doen. Hek bestaat uit eikenhout van de gekapte bomen langs de Centrale As. Het hek mag uit twee delen bestaan. Steunpalen minimaal 150 x 150 mm, bovenkant paal rekening houden met afwatering. Planken niet kleiner dan 80 mm breed. Draairichting altijd naar het land toe. 100 mm ruimte tussen grond en onderkant van het hek.

4 2.1 Historie Fryslân Vroeger werden de landhekken zelf gemaakt door de eigenaar of pachter van het desbetreffende perceel. De afmetingen van deze hekken waren; Landhekken hout gecreosoteerd 450 cm breed, 120 cm hoog geschroefd. Met bovenbalk 50 x 70 mm Planken 100 x 22mm Deze hekken zijn van een licht soort hout gemaakt te denken aan vurenhout. Het ontwerp van deze hekken is als volgt; 2 ronde palen, 4 lange planken, 4 korte planken, 1 bovenbalk. Het hang en sluitwerk is niet aanwezig, de reden hiervoor is dat deze landhekken vroeger zo goedkoop mogelijk gefabriceerd werden. Bron:

5 2.2 Historie Fryslân Naast de hekken zelf werden er vaak, waar nodig een afrastering geplaatst, dit als onderdeel van het landhek. Dit werd gedaan om de zijden van de dam af te sluiten, De constructie werd bevestigd aan de dampaal, eventueel werd dan langs het talud nog een paal geslagen. Bron: Bron:

6 3.0 Landhekken Regio Fryske Gea Bron: Bron: Bron: Bron: Bron: Bron: Bron:

7 3.1 Landhekken Regio Staatsbosbeheer

8 3.2 Landhekken Regio Wetterskip Fryslan

9 3.3 Landhekken onderzoek Soorten hekken internetonderzoek Bron: Bron: Bron: Bron: Bron: Bron: Bron: bo629hr.blogspot.com

10 3.4 Landhekken onderzoek Soorten hekken internetonderzoek

11 3.5 Het hout Eiken Eiken (of eikenhout) is één van de bekendste houtsoorten. In het algemeen gesproken is eiken sterk en hard, maar toch redelijk makkelijk te bewerken en af te werken. Eiken tot de duurzaamheidsklasse 2. Deze klasse houd in dat onder de minst gunstige omstandigheden (in de grond) het hout een duurzaamheid heeft van 15 tot 25 jaar. Er zijn vele verduurzamingsmiddelen maar geen van alle heeft effect in weer in wind of in de grond. Bij eikenhoud dient rekening gehouden te worden met het aanwezig looizuur. Dit houd in dat er gewerkt moet worden met roestvaste of zwaar verzinkte ijzerwaren.

12 3.6 Het hout Eiken Eikenhout bestaat van binnenuit gezien uit kernhout met daaromheen spint(hout), het cambium en de barst. Het enige bruikbare hout van een eikenboom is het kernhout. Het spinthout is het jongste hout aan een boom waar de waterhuishouding in plaats vind. Het spinthout van eiken is hierdoor zacht en wordt snel aangetast door verschillende organismen.

13 4.0 Hang en sluitwerk Provincie Fryslân Bron: www. toolstation.nl Bron: www. kleverkamp-landhekken.nl Bron: www. toolstation.nl Verschillende duimen Bron: www. toolstation.nl - Verstelbare duim - Plaatduim - Spijkerduim - Schroefduim

14 4.1 Hang en sluitwerk Provincie Fryslân Bron: www. toolstation.nl Bron: www. duinbouwbeslag.nl Verschillende gehengen - Duimheng - Dubbele onderheng - Dubbele bovenheng Bron: www. toolstation.nl

15 4.2 Hang en sluitwerk Provincie Fryslân Bron: www. Kieftijzerwaren.nl Bron: www. Hillhout.nl Bron: www. kleverkamplandhekken.nl Bron: www. pontmeyer.nl Verschillende sluitingen Bron: www. toolstation.nl - Veersluiting - Zelfgrendelende heksluiting - Heksluiting met pen - Klink met neus - Boerenklinkstel

16 4.3 Landhekken onderzoek Hang en sluitwerk staartgrendel Schuif grendel slot Hang en sluitwerk zit veel verschil. Het hek zal snel en gemakkelijk moeten word geopend. Verder moet hij wel goed moeten sluiten voor de beesten die in de wei lopen. Scharnieren zullen sterk genoeg moeten zijn om het hek niet door te laten zakken. Daarnaast zal het makkelijk moeten draaien. elenshop.nl Varkenshok grendel Heng scharnier

17 4.4 Landhekken onderzoek onder maaiveld Omdat de stalen landhekken zwaarder zijn dan de houten landhekken is er een zware fundering nodig. Deze fundering bestaat uit een gewapende betonbalk met staanders (zie afbeelding 1). Bij een houten landhek is een betonnen fundering niet nodig. De houten landhekken worden in principe op dezelfde manier gefundeerd alleen wordt er geen beton gebruikt maar hardhouten balken (zie afbeelding2). In dit geval worden de hekpalen verbonden door een Azobé hardhouten badding met aan weerzijden een schoor van dezelfde houtsoort. Afbeelding 1. Bron: DJS HEKWERKEN B.V. Afbeelding 2. Bron: Rijkswaterstaat.

18 Landhekken ONTWERPEN

19 5.0 Ontwerp Johannes de Haan 1. Een knipoog naar het verleden. 2. Het praktisch gebruik van het hek. 3. Het hoofddoel is de bomen terug laten komen in het gebied, dus zal er een statig en massief ontwerp worden gecreëerd. 4. Het kops hout zoveel mogelijk af te dekken om rottigheid te voorkomen. 5. De zijhekken zijn in het verlengde van het hek ontworpen om zo een statig beeld te creëren, ook zal dit handig zijn voor de dammen die haaks zijn afgewerkt.

20

21 5.0 Ontwerp Pieter de Vries 1. Praktisch in gebruik 2. Afwerking van vroeger terug laten komen 3. Gebruik van massiefe palen laat de bomen vierkant terugkokmen 4. Zoveel mogelijk staand hout zodat het hout sneller opdroogt 5. Één groot landhek draaiend op zware scharnieren en een loopwiel ter ondersteuning 6. Een eventueel zijhek om snel het perceel te kunnen betreden

22 5.0 Ontwerp Pieter de Vries

23 5.0 Ontwerp Herman de Vries 1. Het hek moet praktisch zijn in gebruik. 2. Het hek geeft een rustig en robuust beeld, en is verdeeld in twee draaibare delen. 3. Op de steunpalen wordt een punt gezaagd zodat het water er niet op blijft staan. 4. De zijhekken zijn wel getekend, maar bij een betonnen dam zijn deze niet nodig.

24

25 5.0 Ontwerp Jelle Talsma 1. Een duidelijke herkenning van de Noordlike Fryske Walden. 2. Handig in gebruik doordat het uit één deel bestaat. 3. Een stevige dam door het gebruik van betonnen dammen, constructie wordt aan dam bevestigd. 4. Degelijk en praktisch.

26

27 6.0 Ontwerp Jorn Huisman

28 5.0 Ontwerp Gerard Dijkstra

29

30 5.0 Ontwerp Bernd Bove

31

32 Versie: A1-01 Datum: Landhekken voor de centrale as