Staking en actiedag geslaagd

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Staking en actiedag geslaagd"

Transcriptie

1 s e AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X - P LEDENBLAD - JG. 68- VISIE NR. VRIJDAG 3 FEBRUARI 2012 ACV-voorzitter Marc Leemans tijdens een symbolische actie op het Brusselse Schumanplein. ACV-militanten, -secretarissen en -leiding zijn tevreden over de staking en actiedag van 30 januari. Het ACV organiseerde allerlei acties op heel wat plaatsen in Vlaanderen. Waar mogelijk, is er gestaakt. Nu moeten er resultaten uit de onderhandelingen volgen. Ik heb het enorm koud gehad toen ik deze ochtend stakersposten bezocht, zegt ACV-voorzitter Marc Leemans. Mijn respect voor de mensen aan de piketten is enorm. Ze zijn vastberaden en willen dat de regering haar onevenwichtige beslissingen bijstuurt. Veel mensen die ik deze ochtend sprak, zien het niet zitten om eind februari opnieuw de rekening gepresenteerd te krijgen. In heel wat ondernemingen en instellingen waren er informatievergaderingen voor het personeel. De complexiteit van de regeringsmaatregelen is bijzonder groot. Daarom is het voor het ACV zo belangrijk om de mensen goed te informeren. In verschillende steden organiseerde het ACV ook geslaagde alternatieve acties. In Brugge vormden actievoerders een enorme Ik vind dit niet leuk -duim. In Turnhout werd het belastingkantoor ingepakt. In Mechelen liet een muur van fiscale schande zien hoe onrechtvaardig de begrotingsmaatregelen zijn 04 Staking en actiedag geslaagd Heel veel mensen hebben een niet te negeren signaal gegeven aan de regering, stelt Marc Leemans. Ik hoop dat we nu snel opnieuw tot onderhandelingen én tot resultaten komen. Het kan toch niet de bedoeling zijn om contractbreuk te plegen? Of om armoede te organiseren? Of om werknemers en mensen die leven van een uitkering nog eens aan te pakken? Dat kan en wil het ACV niet geloven. (DVB) Het videoverslag: Meer info: Filosoof Hans Achterhuis over gelijkheid en ongelijkheid Welkom in de huisartsenwachtpost 2 5 V.U. Dominique Leyon, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel - september 2011 Lees meer over de sociale verkiezingen vanaf p. 15 Je durft kleur bekennen? wordacvkandidaat.be sociale verkiezingen 7-20 mei 2012

2 ACW NIEUWS ALGEMEEN 3 24 FEBRUARI JUNI Familiehulp zoekt Huishoudhulpen voor regio Hasselt en Leuven/Overijse Contract van onbepaalde duur. Meer info: 013/ of (ook vacatures in andere regio s) KAV-reisbeurs Kennismaking met het aanbod en het concept van KAV-Vrouwenreizen. zondag 4 maart, uur Lessius Hogeschool, Raghenoplein 21bis in Mechelen (dichtbij station) 3 euro inkom Inschrijving: vrouwenreizen@kav.be of Meer info: KAV- vrouwenreis Vietnam 19 april - 6 mei 18-daagse rondreis (vliegtuig+bus) voor euro Van noord naar zuid (o.a. langs Hanoi, bergdorpen, delta van de Rode Rivier, Baai van Halong, Centraal-Vietnam, Ho Chi Minh) Reisbegeleiding: Thérèse De Waele Meer info: (via Vrouwenreizen, Bestemmingen 2012) OKRA-reizen, Trefpunt 55+ New York april euro voor 8-daagse citytrip, hotel Washington Square 3*, kamer met ontbijt, eigen Nederlandstalige gids. Annulatie- en reisverzekering inbegrepen. Toeslag voor alleenstaanden: 705 euro. 15 euro korting voor CM-leden. Programma en bestelbon: (activiteiten/reizen). Info en inschrijven (niet op vrijdag) bij Lucie of lucie.vanhemelrijk@okra.be Govaka Infoavond mountainbike- en wandelreis Slovenië juli 22 februari om uur in t Hof van Rauw, Kiezelweg 181 in Mol. Meer info: kwb op vakantie, Urbain Britsierslaan 5, Brussel, , info@govaka.be, e Interessant voor wie niet alleen wil praten over verandering, maar daadwerkelijk wil bijdragen aan een leefbare toekomst. Het begint met enkele geëngageerde mensen. Zij komen samen om lokaal een antwoord te bieden op de klimaatverandering. Zie jij ook kansen tot verandering in je buurt of dorp? Bij initiatieven vind je een overzicht van mensen die er nu al mee bezig zijn. transitie.be visie In gesprek met filosoof Hans Achterhuis De huidige ongelijkheid is he Hans Achterhuis is een naam die wellicht geen belletje doet rinkelen. Maar in Nederland is hij een bekend intellectueel, die zich regelmatig mengt in maatschappelijke discussies. Een Nederlandse filosoof aan het woord over de toenemende ongelijkheid, de bonussen en de Occupy-beweging. Hans Achterhuis: Op dit moment is de ongelijkheid in onze samenleving heel gevaarlijk. Hoe meer ongelijkheid, hoe meer je terechtkomt in een samenleving van vechtende individuen. Ik stel vast dat de ongelijkheid zelfs verergert en dat mogen we niet accepteren. In de VS - de rijkste natie ter wereld - is er aan de ene kant een groep mensen die heel welvarend is. Maar aan de andere kant leven 45 miljoen Amerikanen van voedselbons. Een hallucinant cijfer. De Amerikaanse econoom Milton Friedman zei dat er ongelijkheid moet zijn, omdat het mensen stimuleert om harder te werken. Maar op een bepaald moment zie je dat die ongelijkheid veeleer ontmoedigt. En ze maakt sociale banden geweldig kapot. Los daarvan heb je mensen die onderaan de ladder bengelen, op het vlak van gezondheid, arbeid of inkomen. Zij kunnen nog nauwelijks rondkomen. Vanuit het gelijkheidsidee kunnen we dat niet aanvaarden. Wat vindt u van de bonussen die topmanagers ontvangen? De idee dat mensen meer verdienen, naarmate ze meer verantwoordelijkheid hebben, vind ik aanvaardbaar. Maar sommige topmanagers verdienen 60 tot 70 keer meer dan hun werknemers: zoiets kan niet. De bonussen zijn trouwens een recent fenomeen. In het verleden hadden bankiers een ander waardekader: ze voelden zich verantwoordelijk voor het staatshuishouden. Vandaag is dat anders. In Nederland riepen alle ceo s dat ze zouden vertrekken als ze geen bonus zouden krijgen, maar er is er niet één weggegaan hoor Sommige ceo s verdienen 60 tot 70 keer meer dan hun werknemers: zoiets kan niet. Hans Achterhuis (lacht). 99 % procent van de mensen wil echt af van die bonussen. Niet uit een soort van afgunst, maar omdat ze gewoon zien hoe het systeem niet functioneert. Zelfs de bankiers, als je individueel en anoniem met hen spreekt, willen van dat beloningssysteem af. Een mens wil altijd hebben wat de andere ook heeft. Zitten we in een consumptiewedloop waar we niet meer uitraken? Ik ben daar optimistisch in. Je ziet toch dat mensen op een bepaald moment zeggen: Nee, dit kan zo niet verder. De Occupy-beweging is een voorbeeld, maar er zijn vroeger nog voorbeelden geweest. De financieel-economische crisis is toch mee veroorzaakt door mensen in de VS die de Sudoku Oplossing Sudoku vorige Visie Hoe los je een sudoku op? Op elke horizontale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Op elke verticale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. En in elk vierkantje moeten ook de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Elk cijfer mag per rij en per vierkantje slechts 1 keer voorkomen. huizen niet konden betalen die ze wilden hebben? Ja, dat is zo. Ik kan er zelf over meespreken. Nog voor de crisis kreeg ik een erfenis via mijn moeder. Ik weet zelf heel weinig van geldzaken en mijn bankadviseur vertelde mij: Als u geen aandelen koopt, bent u een dief van uw eigen portemonnee. Dus dacht ik: Ze zullen wel gelijk hebben. En in het begin gingen die aandelen inderdaad omhoog, maar vervolgens begonnen ze te kelderen. Dit tekent de mentaliteit die er in de financiële sector heerst. En dat speelde natuurlijk ook mee in de hypotheken in de VS. Moeten we de utopie van de vrije markt loslaten en streven naar een gelijkheidsideaal? Utopieën of idealen zijn goed om mensen in beweging te zetten, maar o wee als ze gerealiseerd worden. Dan moet je oppassen. Kijk naar de beloftes van het communisme en hoe 'gelijk' de Sovjet-Unie in werkelijkheid was. Dan heb ik toch liever genuanceerde verhalen. Bij de Occupy-beweging heb ik ook gewaarschuwd tegen utopieën.

3 GEEF ARMOEDE GEEN KANS s heel gevaarlijk Wat denkt u over de vakbond? De nationale staking en actiedag van 30 januari was niet uit de (sociale) media weg te slaan. Ook tussen pot en pint werd er hevig gediscussieerd tussen voor- en tegenstanders. Sommige van mijn vrienden waren niet te spreken over de staking. Die is nutteloos en schaadt de economie. De vakbonden verdedigen enkel de belangen van oudere werknemers. Het is niet aan de vakbonden om te bepalen hoe er bespaard moet worden, dat is aan de politiek. Hans Achterhuis over de Occupy-beweging: Op een bepaald moment moet iemand naar voren treden die namens de anderen kan spreken. Beter een leider die je op het matje kan roepen, dan mensen die achter de schermen alles voor het zeggen hebben. Wat is het probleem van de Occupy-beweging? Ik vind het heel aardig dat de mensen van de Occupy-beweging zeiden: ik spreek alleen maar in mijn eigen naam. Maar op een bepaald moment moet iemand naar voren treden die namens de anderen kan spreken. En als dat niet gebeurt dat is mijn ervaring met de nieuwe sociale bewe- Campagne Welzijnszorg Met de campagne Armoede is geen kinderspel vraagt Welzijnszorg meer aandacht voor de problematiek van kinderarmoede in België. Om de betrokken beleidsmakers aan te sporen verzamelde de vzw handtekeningen in. gingen dan staan er informele leiders op, en dat is veel erger. Je hebt beter een leider die je op het matje kan roepen, dan mensen die achter de schermen alles voor het zeggen hebben handtekeningen tegen kinderarmoede Leen Grevendonck Anton Maertens Hans Achterhuis Geboren in 1942 Emeritus hoogleraar Wijsbegeerte, Universiteit Twente Verbindt filosofie met actuele maatschappelijke vraagstukken Een van de 12 grootste denkers van Nederland (NRC Handelsblad) is geen kinderspel Een op vijf kinderen in België nister van Armoedebestrijding Bouw mee aan een toekomst zonder armoede! groeit op in armoede. Dat is alarmerend, want armoede raakt kin- Ingrid Lieten en Vlaams minister BE van Welzijn Jo Vandeurzen deren in alle aspecten van hun handtekeningen tegen kinderarmoede. Welzijnszorgvoorzitter leven. Daarom voerde Welzijnszorg, samen met de Gezinsbond Greta D hondt riep hen op om en Welzijnsschakels, de campagne Armoede is geen kinderspel. tegen kinderarmoede. (L.G.) echt werk te maken van de strijd Tijdens de slotactie in Brussel op 27 januari ontvingen Vlaams mi- V.U. Welzijnszorg vzw - Huidevettersstraat Brussel Artikelcode: WZZ Wat mij verbaast is dat er meer verontwaardiging is over één stakingsdag, dan over de voorbije regeringsvorming die 541 dagen duurde, en die ook schadelijk was voor het land. Ik wil hier geen standpunt innemen. U hebt ongetwijfeld al genoeg meningen gehoord. Het enige waar ik om bekommerd ben naast de gevolgen van de crisismaatregelen uiteraard - is hoe u nu over de vakbond denkt. Ik heb de kans om kennis te maken met ACV-délégués op de werkvloer. Voor mij is er een nieuwe wereld opengegaan. Keer op keer ontmoet ik mensen die zich belangeloos inzetten voor hun collega s. Die problemen durven aankaarten bij de directie. Die constructief meedenken over de toekomst van het bedrijf. Mijn broer vroeg mij onlangs: Heb je daarvoor wel een vakbond nodig? Je kunt toch zelf als personeelslid initiatief nemen? Ik ben daar niet van overtuigd. Ik zou niet graag in een bedrijf werken zonder syndicale delegatie, waar je in je eentje kunt optornen tegen de hiërarchie. Samen sta je nu eenmaal sterker. Ik heb veel respect voor de ACVmilitanten. Voor een reportage over de nationale staking heb ik zelf van 5.30 tot 7.30 uur aan de poorten van Duracell in Aarschot gestaan. En inderdaad, het was koud. Ik was blij toen ik naar huis kon gaan. Maar die mannen en vrouwen, die bleven daar een hele dag staan. Niet alleen voor zichzelf, maar ook voor hun collega s. Wat uw persoonlijke mening over de staking ook is, ik hoop dat u weet dat de vakbond er ook is voor u. Leen Grevendonck ACW NIEUWS ALGEMEEN 3 FEBRUARI

4 4 VDK Spaarbank, een bank vooruit Op 25 november 1926 werd in Gent binnen de schoot van de lokale christelijke arbeidersbeweging een spaarkas gesticht met de toenmalige brede arbeidersklasse als doelgroep. Die had immers op dat ogenblik geen toegang tot het elitaire bankencircuit. VDK was geboren. Vandaag, ruim 85 jaar later, is VDK van een kleine regionale spaarkas uitgegroeid tot een volwaardige spaarbank met ruim klanten en een 100-tal vestigingen. Om haar groei te ondersteunen is VDK voortdurend op zoek naar talentrijke medewerkers. Gezinsbank In tegenstelling tot de meeste (groot)- banken focust VDK Spaarbank op haar rol als gezinsbank. Met honderden gedreven medewerkers. Met transparante producten. Met faire tarieven. VDK heeft nooit de drang gevoeld om de grootste te willen worden. Een gezonde langetermijnvisie ging steeds - en nog altijd - voor op winstmaximalisatie op korte termijn. Dankzij dit voorzichtige beleid heeft de bank de financiële crisis van de voorbije jaren met glans doorstaan, zonder overheidssteun. Van mens tot mens Wie elektronisch wil bankieren bij VDK kan dat perfect met online@vdk. Of aan de automatische selfbank-loketten. Maar daarnaast hecht de spaarbank veel belang aan persoonlijk contact met haar klanten. Dit legt immers de basis voor duurzaam vertrouwen dat essentieel is bij een bankrelatie. Ook als werkgever toont VDK een menselijk gezicht. Er werken momenteel ongeveer 300 mensen bij VDK, maar de bank is permanent op zoek naar mensen die het team kunnen versterken. Een job voor jou? Misschien ben of ken jij iemand die graag aan de slag gaat bij een warme bank? VDK zoekt momenteel informatici voor haar ICT-afdeling in de hoofdzetel in Gent. Maar ook kantoorhouders en commerciële medewerkers voor diverse kantoren kunnen bij VDK aan de slag. Wil je meer weten over VDK als bank, dan kan je terecht op Specifieke informatie over de vacatures vind je op jobs.vdk.be. Kandidaat? Stuur dan je cv naar selectie.rekrutering@vdk.be. DVV OsCars Een levenslange autoverzekering is niet vanzelfsprekend Je autoverzekering op latere leeftijd opgezegd zien: het gebeurt helaas vaker dan je denkt. En al even vaak is het niet vanzelfsprekend dat je bij een andere verzekeraar een nieuwe autoverzekering kan afsluiten. Bij DVV kunnen oudere bestuurders gelukkig rekenen op de mobiliteitsgarantie. Frans (61), die jarenlang geen enkel schadegeval had, veroorzaakt twee ongevallen op korte tijd. Zijn verzekeraar zegt prompt zijn autoverzekering op. Omdat hij uiteraard met de auto wil blijven rijden, klopt Frans aan bij andere verzekeraars. Maar die willen hem niet verzekeren, tenzij tegen een hoge premie. Levenslang zeker van autoverzekering Het verhaal van Frans is helaas realiteit voor veel oudere chauffeurs. DVV wil haar klanten hiertegen beschermen door hen een mobiliteitsgarantie aan te bieden onder de naam Drive for Life. Die biedt klanten de garantie dat DVV de verplichte waarborg Burgerlijke Aansprakelijkheid in hun autoverzekering nooit zal opzeggen. De klant is met andere woorden levenslang zeker van zijn autoverzekering. Vanaf de 60 ste verjaardag De Drive for Life-garantie start op de hoofdvervaldag van de autoverzekering, volgend op de 60 ste verjaardag van de klant. Dit zijn de voorwaarden: de auto is de laatste 5 jaar verzekerd bij DVV. in die 5 jaar heeft de klant geen schadegeval waarbij hij in de fout ging. Als de klant 1 schadegeval in fout heeft, kan hij de mobiliteitsgarantie toch nog krijgen als hij meerdere verzekeringen heeft bij DVV. Duinse Polders (Blankenberge) 2-4 maart van vrijdagavond tot zondagmiddag Vrijdag (logement beschikbaar vanaf 16 uur): verzorgd koud avondmaal, café-dansant avond met The Gipsy s. Zaterdag: Ontbijtbuffet, concert op groot scherm, verzorgd middagmaal. Gastronomisch banket s avonds: Aperitief met hapjes, palet van scampi met appel Golden en een duivels sausje, klassiek vissoepje met het beste uit de Noordzee, toast met huisbereide rouille, doorzakkertje van mandarijn, ribstuk van Iers varken Brugse Zot,brochette met verse marktgroentjes en aardappeltaartje, trio van speculoosmousse, soepje van chocolade en granaatappelijs, mokka, wijn inbegrepen. (Het menu kan niet gewijzigd worden.) Loopt de autoverzekering nog geen 5 jaar of startte die pas na de 60 ste verjaardag van de klant, dan wachten we tot de klant 5 jaar verzekerd is om de garantie toe te kennen onder bovenstaande voorwaarden. De mobiliteitsgarantie vervalt uiteraard bij verzwarende omstandigheden zoals dronkenschap, vluchtmisdrijf of als de bestuurder lichamelijk ongeschikt wordt bevonden om te rijden. Schadevrij rijden blijft lonen DV V heeft ook zoiets als DV V OsCars. Klanten kunnen die DVV OsCars elk jaar verdienen op basis van drie verzekeringen van DVV: de verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid Auto, de volledige omniumverzekering en de Cocoon woningverzekering. De hoofdvoorwaarde is telkens dat de klant in die verzekering geen schadegeval heeft gehad. Het volledige reglement van de DVV OsCars kunt u ter ug v inden op dvv-oscars. Deze tabel toont aan hoeveel DVV OsCars nodig zijn: Voordeel Bonus-malusgraad behouden bij ongeval in fout in verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid Auto Franchise afkopen in volledige omniumverzekering (max. 750 euro, schadebedrag moet groter zijn dan franchise) Franchise afkopen in woningverzekering (schadebedrag moet groter zijn dan euro) Franchise afkopen in familiale verzekering (schadebedrag moet groter zijn dan euro) Gastronomisch voorjaarsweekend aan zee Gebruik van DVV OsCars De DVV OsCars komen goed van pas als de klant een schadegeval heeft. In de verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid Auto kan hij ervoor zorgen dat zijn bonus-malusgraad niet stijgt na een ongeval door DVV Os- Cars in te zetten. In zijn woningverzekering, familiale verzekering of volledige omniumverzekering kan hij er zijn franchise mee afkopen. Die hoeft hij dan niet te betalen bij een schadegeval. Twee niet te onderschatten financiële voordelen. En niet onbelangrijk: de klant beslist zelf of hij zijn DVV OsCars al dan niet inzet. En als hij er te weinig zou hebben, kan hij ook die van andere gezinsleden inzetten. Meer info? Wilt u meer weten over de mobiliteitsgarantie van DVV of de DVV OsCars? Ga dan zeker langs in het DVV-kantoor in uw buurt. Weet u niet waar het dichtstbijzijnde DVV-kantoor zich bevindt? Bel gratis naar of surf naar Aantal DVV OsCars minimum 3 (aantal hangt af van uw huidige bonusmalusgraad) Zondag: Ontbijtbuffet, verzorgd middagmaal met koffie na. Prijs per persoon: 208 euro (geen prijsverhoging op de arrangementen). Voor Arcopar-vennoten: 10 % korting. Voor leden ACV-CSC Metea: 33 % korting op het logement. Meer inlichtingen en reservatie: Duinse Polders Ruzettelaan 195, 8370 Blankenberge Tel.: Fax: 050/

5 Daniël Rys CM-Visie Dringende medische zorg in het weekend Geert Van Maldeghem, Chris Van Deun en Corina de Korte ontvangen ons in de huisartsenwachtpost Antwerpen Noord. Welkom in de huisartsenwachtpost De klassieke wachtdiensten ruimen in steeds meer regio s plaats voor huisartsenwachtposten. Maar hoe werken die? En waarvoor kun je er terecht? Een handleiding in zeven vragen en antwoorden. In het parochieblad opzoeken wie de huisarts van wacht is en daarna de wegenatlas openslaan om te kijken hoe je er moet geraken. We hebben het vroeger allemaal eens gedaan wanneer we in het weekend plots een griepaanval of een stevige bronchitis kregen. Tegenwoordig gebruiken we onze gsm of het internet om te achterhalen welke dokter in het weekend van dienst is en loodst een gps-toestel er ons naartoe, maar het blijft altijd wat zoeken. Steeds meer huisartsen pakken het anders aan en verenigen zich in huisartsenwachtposten. In Vlaanderen zijn er al een vijftiental. Wij trokken naar de gloednieuwe huisartsenwachtpost Antwerpen Noord en hadden er een gesprek met manager Corina de Korte en huisartsen Chris Van Deun en Geert Van Maldeghem. 1 Een huisartsenwachtpost, wat is dat eigenlijk? Een wachtpost is een samenwerkingsverband tussen huisartsen in een bepaalde regio. Zij spreken een beurtrol af om tijdens weekends en op feestdagen dringende medische zorg toe te dienen. Op dat vlak verschilt een huisartsenwachtpost niet van de klassieke wachtdienst. Grote nieuwigheid is dat een huisartsenwachtpost van op één vaste locatie werkt. Eens je weet waar die is, moet je nooit meer opzoeken waar de dokter van wacht woont. Huisartsenwachtposten zijn vaak op een grotere schaal georganiseerd dan de klassieke wachtdiensten. 2 Wanneer is de wachtpost open? Tijdens het weekend van vrijdagavond tot maandagochtend en op een feestdag vanaf de avond ervoor tot de ochtend erna. Voor Antwerpen Noord is dat van vrijdagavond 19 uur tot maandagochtend 7 uur. De uren kunnen per wachtpost licht verschillen. 3 Ik ben ziek tijdens het weekend of op een feestdag. Wat nu? Bij ons kun je kiezen. Of je komt meteen naar de wachtpost of je belt om een afspraak te maken. Dag en nacht is een receptioniste aanwezig. Zij schrijft jou in voor je bij de dokter gaat. Ook afrekenen gebeurt bij haar. Ben je te ziek om naar de wachtpost te komen, dan sturen wij iemand langs voor een huisbezoek. Let op, de procedure is niet in elke wachtpost dezelfde. 4 Duurt het lang voor ik bij de dokter langs kan? Meestal niet omdat er in een huisartsenwachtpost altijd meerdere artsen van dienst zijn. Het verschilt van regio tot regio, maar bij ons zijn er overdag ten minste drie huisartsen aan de slag. Zelfs op drukke momenten moet je meestal niet langer dan een halfuur wachten. 5 Waarvoor kan ik er terecht? Een wachtdienst of huisartsenwachtpost is er enkel voor dringende gezondheidsproblemen die niet kunnen wachten tot de volgende werkdag of tot het moment waarop je huisarts weer bereikbaar is. De eigen huisarts krijgt wel altijd een verslag. Naast je SIS-kaart en je identiteitskaart, heb je het best ook een geel klevertje bij de hand. Probeer ook een lijstje mee te brengen met de geneesmiddelen die je inneemt. Betalen kan cash, vaak ook met betaalkaart. 6 Stel, ik sla in het weekend mijn voet om. Waarom zou ik niet meteen naar de spoed gaan? Zelfs als je vreest dat je voet ernstig gekneusd of gebroken is, is het toch beter om naar de huisartsenwachtpost te komen. De huisarts van wacht kan oordelen of het zinvol is om een foto te nemen. Tijd verlies je er niet mee. Wie een verwijsbrief heeft van de huisarts van wacht, krijgt in het ziekenhuis voorrang. Alle huisartsenwachtposten werken nauw samen met de spoeddiensten van ziekenhuizen. Maar de patiënt mag altijd zelf kiezen naar welk ziekenhuis hij gaat. 7 Hoeveel kost dat? Huisartsenwachtposten passen de officiële tarieven en regels voor weekends en feestdagen toe. Overdag (8 tot 21 uur) betaal je (afgerond) 35 euro, s nachts is dat 47 euro. Voor huisbezoeken is dat respectievelijk 52,50 en 81 euro. Van dat bedrag krijg je een groot stuk terugbetaald. Het remgeld voor raadplegingen in de wachtpost bedraagt 6 euro voor gewoon verzekerden, 1,50 euro voor patiënten met een verhoogde tegemoetkoming. Met een globaal medisch dossier wordt dat respectievelijk 4 en 1 euro. Voor technische prestaties zoals een hechting betaal je extra. Voor mensen met een laag inkomen is de regeling betalende derde mogelijk. Dieter Herregodts Huisartsenwachtposten zijn er onder meer in Antwerpen, Gent, Brugge en Hasselt. Op de website van je gemeente of in de lokale media kun je opzoeken hoe de wachtdiensten in jouw gemeente geregeld zijn en naar welk telefoonnummer je moet bellen. CM NIEUWS ALGEMEEN 3 FEBRUARI

6 Tips voor een gezonde start Speur je in CM-Visie mee naar het antwoord? Tip Stroom die je onder stress brengt Oplossing N G Stuur je antwoord voor 13 februari op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin.visie@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: cd van De Mens (selectie uit 20 jaar De Mens aangevuld met nieuwe nummers), verdeler EMI of het knutselboek Alles uit de kast van Karen Van Gulik en Celesta Daniëls (originele knutselideeën met allerlei spullen uit je kast), uitg. Davidsfonds. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Ontbijt in een winkelkarretje Geen betere manier om je dag te beginnen dan met een stevig ontbijt. Maar wat eet je het best, een boterham met choco of een kommetje muesli? Wij trokken met diëtiste Annemie Van de Sompel (UZA) naar de supermarkt. Ons budget: 50 euro. Onze opdracht: in de supermarkt ontbijtproducten kopen waar we een hele week van kunnen smullen. Om het wat moeilijker te maken, moeten we twee karretjes vullen. Een met uitsluitend ingrediënten voor een gezond ontbijt en een met producten die je beter niet dagelijks op je ontbijttafel zet. Want dat is de kanttekening die ik meteen wil maken, steekt Annemie Van de Sompel van wal. Het is niet gezond om elke ochtend boterhammen met choco te eten, maar één of twee keer in de week kan geen kwaad. Wie nog een extra argument zoekt om voor gezonde ontbijtproducten te kiezen, kijk gerust naar de kostprijs van onze twee karretjes. Oplossing Visie nr. 2 Thuis Winnaars Godelieve De Gussem (Wetteren), Livinus Klaasen (Turnhout), François Rijmenants (Baal), Annie Verhoye (Wingene) en Bart Van De Velde (Brussel). Neem ook deel aan de CM-webquiz op Meer info op (Bewust gezond, voeding) of in de folder Tijd voor ontbijt, te downloaden op de website of te verkrijgen bij de dienst Gezondheidspromotie van je regionale ziekenfonds. Tekst: Dieter Herregodts Foto: Jan Leemans Het ongezonde karretje Net wakker: Een kop latte mac- Niet veel beter: Ontbijtgranen chiato (poeder, water toevoegen). met chocoladevulling. Er be Kijk eens op de achterkant van staan heel wat gezonde ontbijthet doosje. Eén kop is goed voor granen, maar deze zijn een echte 84 calorieën, evenveel als één bo- caloriebom. Honderd gram bevat 450 calorieën en 16 gram vet. terham. Aperitiefje: Een chocoladekoek Toetje: Vanillepudding of een en een glas cola. Het lijkt on- suikerwafel. Ze bestaan wel dewaarschijnlijk, maar er zijn nog gelijk, mensen die als ontbijt drie altijd heel wat mensen die bij hun suikerwafels eten. De wafels zorontbijt een glas cola drinken. Mis- gen voor een energie-opstoot, schien krijg je er even een boost maar het effect is snel uitgewerkt. van, maar in een glas zitten wel In zo n wafel zit heel veel suiker 105 calorieën. Dat chocolade- en vet. Drie wafels staan gelijk broodje telt er zelfs 195 en bevat aan zes sneetjes brood. nog eens elf gram vet ook. Stevige kost: Sandwiches met boter. Choco, romige smeerinhoud: kaas of salami als beleg. Een Chocoladebroodjes, spe culaas, sandwich bevat veel caloriesandwiches, boter, cho co, smeerkaas en, maar geen vezels. Zelfs als (dubbelroom), salami, latte macchiato, ontbijtgranen met cho je er veel van eet, blijft de honcoladevulling, aardbeienmelkdrank, ger. Bereid vlees als salami is cola, Luikse wafels, vanillepudding vaak zeer vet en is goed voor vier keer zoveel calorieën als gekookte hesp. Kies confikostprijs: 24,09 euro tuur in plaats van choco. Oekkie: 0 tot 6 jaar gratis CM NIEUWS ALGEMEEN 3 FEBRUARI 2012 Buiten de schoolvakanties gaan kinderen tot 6 jaar gratis mee op Oekkie-vakantie. Dat kan deze winter in Leysin, Zinal en Valmeinier. 6 Het hotel toveren we om tot een echt speelparadijs met te gekke activiteiten, geleid door keicoole Nederlandstalige monitoren. Gegarandeerd een vakantie om nooit te vergeten. In het hotel organiseren we voor onze kleinste gasten: - Skilessen vanaf 3 jaar - Opvang voor baby s van 3 maanden tot 2 jaar - Verzorgingsmateriaal beschikbaar in het hotel - Kinderanimatie tot 6 jaar & avondshow - Lekkere kinderbuffetten Werken en toch op vakantie Wil je wel eens in het buitenland werken maar toch ook op vakantie zijn? Dan hebben wij wat je zoekt! Kom alles over meewerken met Intersoc te weten tijdens onze infosessie op 17 maart. Deze vindt plaats in gebouw Aeropolis, Haachtsesteenweg 579, 1031 Schaarbeek. Werk je al met ons mee of wil je meewerken als clubmoni? Kom dan op 3 maart naar onze vormingsdag. Schrijf snel in en verhoog zo je kansen om met ons mee te werken! Inschrijven kan via (inschrijven verplicht). Wil je nog sneeuwpret beleven? Schrijf je dan snel in voor de winter! Info, prijzen en reservaties: centrale klantendienst Intersoc of Lic A5654 Zoek en Win

7 CM-Visie Jan leemans Investeren in ons gezondheidsmodel Het gezonde karretje Als voorzitter van een ziekenfonds kun je maar beter de media volgen. Zo las ik de voorbije tijd enkele merkwaardige artikels waarin sommige politici stellen dat de ziekenfondsen de overheid te veel geld kosten en niet goed omspringen met de middelen die hen worden toevertrouwd. Uitspraken die vragen om een reactie. Het gaat immers niet alleen om een onjuiste voorstelling van de feiten, maar om een aanval op ons gezondheidsmodel. Net wakker: Begin de dag met een kopje thee of koffie. Maar zonder suikerklontjes, zegt Annemie Van de Sompel. Elke dag moeten we ongeveer 1,5 liter drinken. Thee en koffie mogen we ook in rekening brengen. Aperitiefje: Een glas vers geperst fruitsap. Een uitstekende keuze, al is het nóg beter om de sinaasappel gewoon op te eten. Dan krijg je meer vezels binnen. In combinatie met een glas water krijg je sneller een verzadigd gevoel. Stevige kost: Enkele sneetjes bruin brood met minarine. Als beleg smeerkaas, gekookte hesp of confituur. Bruin brood is altijd beter dan wit. Inhoud: muesli, thee, halfvolle melk, aardbeienconfituur, smeerkaas (light), minarine (light), magere yoghurt, bruin brood, gekookte hesp, appels, sinaasappels, bananen Kostprijs: 21,37 euro Verontrustende cijfers zelfdoding Het bevat meer vezels, je hebt sneller het gevoel dat je genoeg hebt, het is goed voor de cholesterol, het bevordert de darmwerking en er zitten meer mineralen en vitaminen in. Mager vlees als gekookte hesp, kippenwit of kalkoenfilet is het ideale beleg. Je kunt ook kiezen voor een light smeerkaas of confituur. Heb je graag wat vetstof op je boterham, ga dan voor minarine. Die bevat maar half zo veel vet als echte boter. Alternatief: Een kom muesli met halfvolle melk en enkele schijfjes banaan. Muesli is een ideale hongerstiller. En vind je pure muesli te droog als ontbijt, dan kun je er stukjes vers fruit aan toevoegen. Gebruik voor je muesli halfvolle melk. Die bevat evenveel vitaminen, maar veel minder vet. Toetje: Een potje magere yoghurt met stukjes appel. Een frisse afsluiter. Nu ben je helemaal klaar om de voormiddag door te komen. Tijdig hulp zoeken Eén op de vijf Belgen heeft het voorbije jaar gedacht aan zelfdoding. Eén op de tien zegt ooit minstens eenmaal een zelfmoordpoging te hebben ondernomen. Het blad Test Gezondheid ondervroeg 821 Belgen tussen 18 en 74 jaar. Bijna één op de tien had het gevoel niet met zijn problemen terecht te kunnen bij familie. Slechts een kwart zocht professionele hulp. Van de mensen die een zelfmoordpoging ondernamen, zegt een op de drie geen professionele hulp te hebben gezocht. In Vlaanderen plegen elk jaar meer dan mensen zelfmoord. Dat cijfer doen dalen, is een van de gezondheidsdoelstellingen van de Vlaamse overheid. Ze wil mensen aanmoedigen om tijdig hulp te zoeken. Waar kun je terecht? Bellen met de Zelfmoordlijn kan gratis op tel Chatten kan op Voor nabestaanden na zelfdoding is er de Werkgroep Verder: Je kunt ook terecht bij Tele-Onthaal: tel. 106 en Laat ons even inzoomen op een concreet dossier: volgens sommigen zouden de werkingskosten van de ziekenfondsen te hoog zijn. De overheid vergoedt de ziekenfondsen immers voor de uitvoering van de ziekteverzekering: een vlotte terugbetaling van ziektekosten, invaliditeitsuitkeringen berekenen en uitbetalen, vragen van leden beantwoorden, enzovoort. Hoeveel kost dat? 3,9 procent van het totale budget van de ziekte- en invaliditeitsverzekering. Is dat dan een zware kost of een noodzakelijke investering om jou als gebruiker van de ziekteverzekering optimaal te kunnen helpen? Voor ons is het duidelijk dit laatste, zeker als je vergelijkt met de administratiekosten die sommige privé-verzekeraars aanrekenen. Die lopen makkelijk op tot 15 procent. Hetzelfde verhaal in een ander persartikel: de ziekenfondsen zouden reserves oppotten. Mijn reactie kan kort zijn: ten eerste kunnen die overschotten in de ziekteverzekering alleen worden gebruikt om toekomstige tekorten te dekken. Ten tweede wordt dat kapitaal niet opgepot, maar elke dag gebruikt om de kosten te vergoeden van wie ziek is. Het punt is duidelijk. Dit is een aanval op de werking van het ziekenfonds. Men weet heel goed dat ziekenfondsen geen winstdoelstellingen hebben. Elke euro moet goed besteed worden. Daar zorgen de strikte reglementering en de controle van de overheid voor. Dus is dit eigenlijk ook een aanval op de dienstverlening, die onze leden hard nodig hebben op de vaak moeilijke momenten van ziekte of invaliditeit. We staan dan ook voor de uitdaging om de CM-dienstverlening verder te verbeteren, ondanks de beperkte werkingstoelagen. En ondanks de wettelijk voorziene bevriezing van de werkingsmiddelen in 2012 en Wedden dat we met die aanpak meer bereiken dan alle roepers samen? Marc Justaert Voorzitter CM CM NIEUWS ALGEMEEN 3 FEBRUARI

8 Neerslachtigheid of depressie Een winterdip of Sombere gedachten. Bijna iedereen heeft er deze tijd van het jaar eens last van. Is het een gewone winterdip, maak je dan vooral geen zorgen. Maar waar ligt de grens tussen neerslachtigheid en een echte depressie? Het nieuwe jaar is nog maar pas begonnen en toch lopen we er soms futloos bij. We hebben geen zin om naar het werk te gaan, we zien het niet zitten om met vrienden af te spreken, we blijven het liefst van al de hele dag lui in onze zetel zitten, we zijn prikkelbaar en we eten meer snoep dan anders. Het is typisch voor deze tijd van het jaar. De lange winter weegt op ons gemoed. Goede voornemens die we enkele weken geleden maakten, liggen alweer in de prullenmand. Vertrekken we s ochtends naar het werk, dan meer aan de hand? is het nog donker en keren we s avonds terug, dan is het opnieuw donker. Buiten komen we nauwelijks en de grote vakantie lijkt nog eindeloos ver weg. Bijna niemand is immuun voor een winterdip. Als de fut er wat uit is, dan ben je in de meeste gevallen gewoon neerslachtig. Maar wat als er meer aan de hand is? Hoe weet je of je sombere gedachten geen tekenen van een depressie zijn? De grens is soms vaag, maar de volgende test kan je wel een indicatie geven. JA NEEN Voel je je enkel wat bedrukt? Vertrouw je erop dat het binnenkort weer beter zal gaan? Is er een duidelijke oorzaak voor je sombere gedachten? Vind je troost bij je gezin, je familie of je vrienden? Beleef je nog plezier aan een lekkere maaltijd, een goed gesprek, je hobby of een mooie wandeling? Heb je het gevoel dat je nog controle hebt over je stemming? Slaag je er nog in om je dagelijkse activiteiten uit te voeren? Ervaar je nog emoties als boosheid, ergernis of spanning? Kort geknipt CM NIEUWS ALGEMEEN 3 FEBRUARI Hogere uitkeringen Op 1 februari werden de sociale uitkeringen geïndexeerd. Als gevolg van de indexaanpassing stijgt de uitkering wegens arbeidsongeschiktheid van werknemers en zelfstandigen met twee procent. (Ziekteverzekering) Werk mee met Teleblok De stress tijdens de examens herinner je je wellicht nog levendig. Voel jij je geroepen om stude- rend Vlaanderen een hart onder de riem te steken? Stel je dan kandidaat om mee te werken met Teleblok. Kun je op een respectvolle manier luisteren en is chatten je ding? Wil je je engageren tijdens de maanden januari, mei en juni op de momenten die jou het best passen? En ben je bereid om gedurende vijf zaterdagen basisopleiding te volgen (10 maart, 24 maart, 21 april, 5 mei en 12 mei 2012). Aarzel niet en stel je kandidaat. Studenten en hun omgeving putten kracht uit een gesprek met jou en tegelijk vergroten jouw kennis en inzichten. Je krijgt vorming en wordt gecoacht door be roepskrachten, zowel in groep als individueel. teleblok@cm.be Weinig te doen tegen haaruitval Haaruitval is een onmiskenbaar teken van ouder worden. Aanvaarden is het beste advies. Want tegen haren verliezen, valt weinig te doen. Iedereen verliest zo n vijftig tot honderd haren per dag. Omdat er tel- kens weer nieuwe haren groeien, word je er niet kaal van. Verlies je beduidend meer haren per dag, is er sprake van haaruitval. Haarverlies is vaak erfelijk bepaald. Een hoed of pet dragen werkt haarverlies niet in de hand. Het haar dikwijls wassen of bepaalde shampoos gebruiken, zijn er evenmin zaak van. Talloze lotions en crèmes en zelfs dure voedingssupplementen en oorvitamineprepa- raten worden aangeprezen. Maar hun werking is niet bewezen. Vaak wordt aangeraden de kuur minimaal drie maanden vol te houden. Niet toevallig. Bij tijdelijke haaruitval beginnen de haren binnen de drie maanden immers spontaan opnieuw te groeien. (Klachten en ziekten)

9 CM-Visie Heb je op deze vragen vooral ja geantwoord, dan is er geen reden tot ongerustheid. Je bent wat neerslachtig, maar daar kun je gelukkig zelf iets aan doen. Zorg voor voldoende ontspanning door bijvoorbeeld een warm bad te nemen of een boek te lezen. Haal positieve herinneringen op door nog eens naar je vakantiefoto s te kijken. Ga langs bij je vrienden en familieleden, maak een gezonde wandeling, bekijk situaties door een andere bril en praat over je gevoelens. Heb je daarnet vaak neen moeten antwoorden, dan toon je tekenen van een depressie. De impact daarvan is een stuk groter. Ben je depressief, dan ben je niet alleen somber, maar heb je ook andere klachten. Je ziet geen verbetering in je toestand en kunt niet altijd een duidelijke oorzaak aanwijzen. Een depressie lijkt je te overkomen. Goedbedoelde adviezen van mensen uit je omgeving halen niets uit en je vindt nergens nog plezier in. Een depressie grijpt sterk in op je dagelijks functioneren. Je werk, je hobby of je vrienden, het interesseert je allemaal niet meer. Het lijkt of je geen emoties meer kunt tonen. Meer zelfs, je voelt soms niets meer. Neerslachtigheid en depressie liggen in elkaars verlengde en een periode met sombere gedachten kan geleidelijk overgaan in een heuse depressie. Raadpleeg daarom bij twijfel altijd je huisarts of zoek gespecialiseerde hulp. Hoe vaak we er ook over praten, depressie is nog altijd een verkeerd begrepen ziekte. Veel mensen denken dat wilskracht en morele weerstand volstaan om eruit te geraken. Deze visie is onterecht. Een depressie is een ziekte zoals elke andere ziekte. Worstel je met depressieve gedachten, voel je dan zeker niet beschaamd om naar een arts te stappen. Zo nodig zal hij je gespecialiseerde psychiatrische hulp aanraden. Een depressie geneest over het algemeen na enkele maanden. Bij tien tot twintig procent van de patiënten ontwikkelt een depressie zich tot een meer chronische vorm die lang kan aanslepen. Heb je een milde depressie, volg dan dezelfde tips als bij neerslachtigheid. Bij een zwaardere vorm kan je arts geneesmiddelen voorschrijven. Dieter Herregodts De huisdokter: de hik Wat helpt tegen de hik? Ik en hik gingen over zee. Hik bleef daar en ik kwam weer. Klinkt leuk, maar waarom verzinnen we gekke rijmpjes tegen de hik? En helpt het ook? Hoe komt het? Je hikt als je middenrif en de spieren tussen je ribben met korte tussenpauzes plots samentrekken. Daarbij slaan ook je stembanden dicht, wat het typische hikgeluidje veroorzaakt. Waarom dat alles gebeurt, is niet helemaal duidelijk. Het zou iets te maken hebben met een geprikkeld middenrif. Bijvoorbeeld door het uitzetten van de maag na een zware maaltijd, door te snel te eten of door koolzuurhoudende dranken te drinken. Al gaan mensen soms ook hikken wanneer ze honger hebben, pikant voedsel aten of overdreven zenuwachtig zijn. Ten slotte kun je ook hikken als je een glaasje te veel op hebt. Gevaarlijk? Tijdens een vergadering of een ernstig gesprek kan de hik erg vervelend zijn. Maar gevaarlijk is het niet. Enkel wanneer de hik vaak terugkeert of bijzonder lang aanhoudt, haal je er het best een arts bij. In deze gevallen kan het een symptoom zijn van een hersentumor, een hersenvliesontsteking, een longontsteking of een maagbreuk. Als de hik niet overgaat, kan een arts indien nodig een middel voorschrijven om het middenrif te ontspannen of verdere onderzoeken voorstellen. Gelukkig is dat in de meeste gevallen niet nodig en gaat de hik na een paar minuten vanzelf over. Veel meer informatie over neerslachtigheid en depressie op bij de gelijknamige trefwoorden. Kamp je met depressieve gedachten? Dan is de internetcursus Kleur je leven misschien iets voor jou. Je leert er technieken om beter te ontspannen en minder te piekeren. Als CM-lid krijg je 30 euro korting bij inschrijving. Je betaalt 50 in plaats van 80 euro. Alle info op STRAFFE JONGERENVAKANTIES ZOMER tot 18 jaar ONTdEK JOuw VAKANTIE Op KAZOu.bE! FITS ALL SIZES Trucjes? Goed, de hik mag dan wel ongevaarlijk zijn, tijdens een belangrijke vergadering wil je er waarschijnlijk zo snel mogelijk van af. Er zijn een aantal huis-, tuin- en keukenmiddeltjes die je kunt uitproberen. Of ze ook effect hebben, dat is een andere zaak. Bewijzen zijn er niet, maar het kan geen kwaad om een trucje te gebruiken waar je je zelf goed bij voelt. Je kunt een minuut lang de adem inhouden of tien keer langzaam in- en uitademen. Daarnaast zijn er ook speelse aftelrijmpjes zoals Hik spik sprauw, ik geef de hik aan jou, ik geef hem aan een andere man, die hem beter verdragen kan. Leuk voor de kinderen, maar misschien een beetje raar tijdens vergaderingen. Als alternatief kun je ook het gehemelte prikkelen door op ijs te zuigen, water te gorgelen of te drinken met een rietje. Voorkomen? Tot slot: hoe voorkom je de hik? In de eerste plaats door rustig te eten en te drinken. En door je niet te veel op te winden tijdens de volgende vergadering. Begin desnoods al in je hoofd een grappig rijmpje op te zeggen. Michiel Callens, preventie-arts CM Tekst: Nele Verheye Eddy Fliers CM NIEUWS ALGEMEEN 25 NOVEMBER

10 Uw job, ons werk ACV Leuven Flyeractie station Leuven De kloof tussen idealen, mensen en media ACV NIEUWS ALGEMEEN 3 FEBRUARI Vorige week informeerde het ACV in Leuven vroege treinreizigers en jongeren aan studentenrestaurant Alma over de staking van 30 januari. Visie voelde de actievoerders aan de tand. Over de argumenten van voor- en tegenstanders. Over de ervaringen op het terrein en over wat de media ervan maken. Terwijl ik naar het station van Leuven reed, op de radio: Iedereen is tegen de vakbonden. Is dat wel zo, of is dat het verhaal van de media? En: Interne strijd in het ACV wijst op twijfel. Twijfel? Niemand binnen het ACV twijfelt over de kern van de zaak. Hoe reageren de mensen die een flyer krijgen? Twee derde van de mensen neemt een flyer aan. Reacties als Hoepel op of Leer echt werken zijn uitzondering. De meest markante reacties: Als je wil werken, vind je altijd werk en Ik ben jong, ik ben sowieso tegen. Wat denken jongeren over de maatregelen? De meeste jongeren vinden het oké om langer te moeten werken. Maar het gaat hier niet alleen om pensioenmaatregelen. Jongeren worden nu al getroffen. De wachttijd voor een uitkering wordt verlengd van 9 maanden naar 1 jaar en de controle op werkzoekenden wordt strenger. Veel jongeren zijn goed omkaderd door hun ouders en ondervinden geen tekort. Zij beseffen nog niet wat het betekent om iets in te leveren. We moeten die jongeren proberen mee te krijgen. Kijk maar eens naar Latijns- Amerika. Daar weet de jonge generatie wel waarvoor ze moet knokken. Onze jongeren lijken dat kwijt te zijn. Velen denken dat ze zelf hun eigen financiële vangnet kunnen opbouwen. We moeten hen ervan bewustmaken dat dit moeilijk zal lukken. Als het ieder voor zich wordt, zullen velen uit de boot vallen. Vind jij de staking een verantwoord actiemiddel? Ik vind de staking verantwoord, omdat ze dient om onrechtvaardige maatregelen om te keren. Sommigen stellen het stakingsrecht in vraag. Maar die mensen weten niet meer wat een staking is. Al onze verworvenheden zijn er door overleg, maar vooral door strijd gekomen. Voor mij gaat het collectieve belang van de staking voor op het individuele recht op arbeid. Vind je de berichtgeving in de media correct? Ik zie een schril contrast tussen wat de media schrijven en wat ik ervaar. Vakbonden worden gepakt op hun strategie en actievormen. We moeten zeker nadenken over de middelen die we gebruiken. Maar het gaat in de media te weinig om de inhoud. Als in het debat iemand duidelijk probeert uit te leggen waar het écht om gaat, laten ze die niet uitspreken omdat het te technisch wordt. Er wordt in de media zoveel uren over politiek gepraat. Het gehakketak krijgt ruimte, zonder dat de mensen daarbij aan inzicht winnen. Waar is trouwens de onafhankelijkheid van onze pers? Vroeger moest de bladmanager zich niet moeien met het werk van de hoofdredacteur. Vandaag vergaderen ze samen over de te volgen lijn. De krant moet toch verkopen? Dan heb je extreme oneliners en smeuïge verhalen nodig. Heb je als vakbondsmilitant recht van spreken? Ik ben als militant verkozen door alle werknemers in mijn bedrijf, zowel door mensen die aangesloten zijn bij de vakbond als door mensen die niet aangesloten zijn. Als ik actie voer, doe ik dat niet voor mezelf, maar voor iedereen die mij verkozen heeft. Sommige uitlatingen in de media vertonen weinig respect voor deze vorm van democratie. Kan één staking het tij keren? Volgens mij zullen er nog inspanningen nodig zijn. We moeten de mensen meer, permanenter en massaler informeren en vormen. De macht van een vakbond steunt nu eenmaal op haar achterban. Bovendien, om een waardige partner in het overleg te kunnen zijn, moet een vakbond op haar achterban kunnen rekenen. Als het moet ook op straat. Waarom vind je het belangrijk om te staken? De winsten die onze bedrijven in 2010 maakten, zijn gigantisch. De belastingen die sommigen daarop betaalden, zijn belachelijk. Jammer dat het zo onzichtbaar is hoe de winsten van de bedrijven onze portemonnee beïnvloeden. We moeten dit voor ogen blijven houden: ze pakken ons nu allerlei rechten af omwille van de crisis. Maar als de crisis gedaan is, krijgen we die rechten nooit meer terug. Griet Verhoeyen Samengesteld op basis van gesprekken met enkele actievoerders.

11 ACV Leuven Staking en actiedag 30 januari Uw job, ons werk Kroniek van een nationale staking en actiedag Bij de toegang van heel wat bedrijven werd actie gevoerd. De stakers legden uit waarom. Hun getuigenissen maken de gevolgen van de overheidsmaatregelen pijnlijk zichtbaar. Een verslag van de vliegende reporters uur Duracell Aarschot De bankencrisis, díe was pas slecht voor de economie Bij batterijenfabrikant Duracell was de stakingsbereidheid zeer groot. Slechts een dertigtal arbeiders van de ochtendploeg daagde op. Het ongenoegen bij de werknemers is groot, en niet alleen omwille van de besparingen. In december kondigde de directie een herstructurering aan waarbij 296 mensen hun baan zullen verliezen. Vakbondsmilitanten tekenden al om 5 uur s morgens present om een stakerspiket te vormen. Goed ingepakt met sjaal en muts hielden zij zich warm bij een vuurkorf. Soep en koffiekoekenhielden de sfeer erin. Het zou immers nog een lange dag worden. Staken voor de jongeren Johan van bediendencentrale LBC- NVK: Er staat een nieuwe besparingsronde voor de deur. Ik staak om de regering te vragen rekening te houden met de vakbonden en een degelijke dialoog op te starten. Ik staak ook voor de jongeren, zodat zij later ook kunnen genieten van sociale verworvenheden zoals tijdkrediet. De volgende generatie zal het nog moeilijk krijgen. Met minder mensen zullen zij hetzelfde werk moeten verrichten. De druk zal enorm zijn. Bonussen Michel van ACV-Metea: VBO (Verbond van Belgische Ondernemingen) en VOKA (Vlaams netwerk van onder- nemingen) bekritiseren de staking, omdat ze slecht is voor de economie. De bankencrisis, díe was pas slecht voor de economie. De topmanagers die miljoenen euro s aan bonussen opstrijken, díe zuigen de economie leeg. En waar zoekt de regering geld om te besparen? Bij de gewone werkmens en bij hen die het minst hebben. Geen propaganda Deze staking wordt gedragen door de mensen op de werkvloer. Denk maar niet dat wij zomaar klakkeloos volgen wat de vakbond op nationaal niveau beslist. Het is de achterban die het mandaat gegeven heeft aan ACV om actie te voeren. Sommigen denken dat wij hier propaganda staan te voeren voor de sociale verkiezingen, maar dat is zever. Weet je hoe moeilijk het is om tijdens die voorbereidingen ook nog eens mensen te mobiliseren voor een staking? Wij staan hier niet voor ons plezier. Als alles goed gaat, dan staak je niet. En nu hopelijk snel resultaten uit onderhandelingen Rob Stevens Zoals het ACV had aangekondigd, is er op 30 januari waar mogelijk gestaakt. De oproep werd in heel wat ondernemingen en instellingen opgevolgd. Waar er niet gestaakt kon worden, waren er informatievergaderingen en sensibiliseringsacties. En in verschillende steden zorgde het ACV voor leuke én duidelijke alternatieve acties. De acties verliepen zeer rustig en ordentelijk. Dat was voor sommigen dan weer een reden om te beweren dat het toch geen onverdeeld succes was. Dat is natuurlijk een klassieke truc. Eerst een doembeeld van een verlamd land in chaos creëren. En als dat dan niet zo is, omdat mensen zeer verantwoordelijk uiting geven aan hun ongenoegen, zeggen dat het toch allemaal niet geslaagd was. Tja. De onevenwichtige sanering moet bijgestuurd worden. Marc Leemans, voorzitter ACV Ik heb maandag een vijftiental stakersposten bezocht. En vooral de vastberadenheid viel me op. De onevenwichtige sanering moet bijgestuurd worden. Heel veel mensen die ik sprak, zien het ook niet zitten om bij de begrotingscontrole eind februari opnieuw de rekening gepresenteerd te krijgen. Wij hebben ons deel gedaan, nu is het aan anderen om hun fair deel aan de samenleving te leveren. Een staking is natuurlijk ook erkennen dat de dialoog heeft gefaald. Nochtans is overleg de enige manier om tot oplossingen te komen, die zo een breed draagvlak krijgen en een echte wissel op de toekomst zijn. Van die aanpak is en blijft het ACV de grootste voorstander. Maar we hadden deze staking en acties blijkbaar wel nodig om druk te zetten op de regering en de werkgevers. Ik hoop dat iedereen dit signaal nu duidelijk begrepen heeft. En dat er snel onderhandelingen met regering en werkgevers komen. En dat die onderhandelingen ook tot resultaten leiden. In eerste instantie zullen we via onderhandelingen de contractbreuken ten gevolge van de pensioenhervorming moeten herstellen. Want het kan toch niet de bedoeling zijn om mensen die tijdkrediet hebben genomen of die met brugpensioen zijn, te straffen voor keuzes die ze in het verleden maakten en niet meer kunnen terugdraaien? Maar we zullen ook oplossingen moeten vinden voor werknemers met een zwaar beroep en werknemers in ploegensystemen. Niet de leeftijd, maar de duur en zwaarte van de loopbaan zijn cruciaal. Vakbonden, werkgevers en de regering zullen ook samen werk moeten maken van meer en beter werk. Jonge mensen moeten snel aan de slag kunnen in goede jobs. Oudere werknemers moeten kansen krijgen om het vol te houden of om een nieuwe job te vinden. Mensen op weg helpen naar (aangepast) werk zal trouwens ook absoluut nodig zijn om te vermijden dat tienduizenden werkzoekenden, die het zullen moeten rooien met een verlaagde uitkering, in armoede belanden. Dat staat lijnrecht tegenover de Europese doelstelling en het Belgische engagement om het aantal mensen met risico op armoede of uitsluiting sterk te laten dalen. In al deze uitdagingen hebben de regering en de werkgevers een zeer grote verantwoordelijkheid. Ik hoop dat ze die verantwoordelijkheid nu ook echt willen opnemen. Marc Leemans Voorzitter ACV ACV NIEUWS ALGEMEEN 3 FEBRUARI

12 Rob Stevens Rob Stevens 6.30 uur NMBS station Leuven Tot 150 euro netto pensioen minder per maand Dat de overheid zegt het is zó en niet anders, daar kunnen wij niet mee leven, zegt Willy Mathijs, gewestelijk vrijgestelde van ACV-Transcom. Werknemers van de NMBS zullen niet alleen langer moeten werken, ze zullen ook een aanzienlijk lager pensioen krijgen. We willen dat hierover zeker nog onderhandeld kan worden. NMBS-werknemers hebben een speciaal pensioenstatuut. Nu komt daar een eind aan voor werknemers jonger dan 55 jaar. Wij voelen ons gepakt, zeggen de stakers. We moeten langer werken voor ons pensioen én we verliezen 100 tot 150 euro netto aan pensioengeld per maand. Verhoogde pensioenleeftijd Aan de verhoogde pensioenleeftijd hangt nog een probleem vast, vindt 7.30 uur Peter Vanderborght, nationaal vrijgestelde van ACV-Transcom. Je kan mensen in veiligheidsfuncties niet laten werken tot hun 62 ste. Wie niet meer voldoet aan de vereisten, moet een andere baan krijgen, aangepast aan zijn mogelijkheden. Maar de vraag is of er voldoende aangepaste jobs zullen zijn. UZ Leuven, campus Gasthuisberg en Pellenberg 7.45 uur Actiris (Dienst voor arbeidsbemiddeling gewest Brussel) Meer werkgelegenheid in Brussel In samenwerking met het gewestelijke verbond Brussel-Halle-Vilvoorde vragen we aandacht voor de tewerkstelling in het gewest Brussel. Het werkloosheidscijfer in de hoofdstad is hoog. Er moet meer werkgelegenheid komen. Het ACV vraagt een belasting op vermogens om hiervoor middelen vrij te maken. (Rudi De Coster, secretaris van ACV Openbare Diensten) Michael de Lausnay 9. ACV NIEUWS ALGEMEEN 3 FEBRUARI Personeel onzeker en bezorgd We hebben ervoor gekozen om het personeel van de ziekenhuizen te informeren, licht LBC-secretaris Philip Joosten toe. De mensen zitten met veel vragen. We hebben met de werkgever een cao (collectieve arbeidsovereenkomst) gesloten die loopt tot Maar het regeerakkoord doet die afspraken teniet. Het personeel is onzeker en bezorgd. Militanten en beroepskrachten deelden daarom pamfletten uit aan de dag- en nachtploegen. Op de middag was er een informatievergadering in de inkomhal van Gasthuisberg. De werkzaamheden in het ziekenhuis liepen wel gewoon door. Bedrijven betalen 11 % belastingen De maatregelen zijn vooral frustrerend voor wie op de drempel van zijn pensionering stond. Het ACV heeft jarenlang gewerkt aan maatregelen voor een goede combinatie van arbeid en gezin, door landingsbanen en tijdkrediet. Vandaag wordt dat zomaar afgebroken. Wij willen een tegengewicht bieden. Niet alle besparingen moeten door de werknemers gedragen worden. Michael de Lausnay 9.

13 Michael de Lausnay 8.15 uur Audi Vorst Werk eens een week aan de ketting Uw job, ons werk Guy Puttemans Michael de Lausnay 9.00 uur Michael de Lausnay Alma 2 Leuven Veel jongeren beseffen niet wat er op het spel staat 9.25 uur Ikea Anderlecht Flexibiliteit ten top Het management van Ikea wil zoveel mogelijk deeltijdse contracten en contracten van bepaalde duur. Dat is flexibiliteit ten top. Werknemers die hier al jaren werken met een contract van 30 uur per week, krijgen geen voltijds contract. Nochtans zijn Wij krijgen elke dag enorm veel vragen van de werknemers over de gevolgen van het nieuwe regeerakkoord. De mensen die hier aan de ketting werken, vragen duidelijkheid over hun eindeloopbaan en over het feit dat ze langer moeten werken. Ik doe een oproep aan de mensen van de regering om een week aan de ketting te komen werken, om het zelf aan den lijve te ondervinden. (Pascal Van Cauwenberge, vrijgesteld vakbondsafgevaardigde ACV-METEA) Van de 150 werknemers bij studentenrestaurant Alma bleven er 55 thuis. Daardoor was Alma 2, een van de grootste vestigingen van de groep, de hele dag gesloten. Joke van ACV Voeding en Diensten: Als moeder van twee jonge kinderen maak ik mij zorgen over de toekomst. Ik begrijp dat wij langer zullen moeten werken, maar ik vraag mij af of het draaglijk zal zijn nu men tijdkrediet, landingsbanen en brugpensioen afbouwt. Ik verwacht dat meer en meer mensen langdurig ziek zullen worden, omwille van een burn-out of depressie. Ik denk ook dat meer mensen in de armoede zullen terechtkomen. Tijdkrediet Ik neem tijdkrediet op om voor mijn kinderen te zorgen. Nu zijn er plannen om dat systeem af te bouwen. Maar als mijn ouders zorgbehoevend worden, wil ik ook voor hen kunnen zorgen. Zonder tijdkrediet zal dat heel moeilijk zijn. Zij zullen dan eerder moeten verhuizen naar een rusthuis, wat hen én de maatschappij veel geld kost. we onderbemand. Het deeltijdse uurrooster, dat er elke week weer anders uitziet, is ook niet combineerbaar met een tweede job. En dat valt de mensen heel zwaar. (Martina, vakbondsafgevaardigde van bediendencentrale LBC) 9.30 uur Beschutte werkplaats Aarschot Wij zijn geen sukkelaars die rustig wat kunnen werken Een beschutte werkplaats hoort werk op maat te bieden aan mensen met een arbeidshandicap. Toch moeten wij even hard meedraaien als in een normaal bedrijf, zeggen Stefaan en Eddy, militanten van ACV BIE. Zwakke werknemers worden door de besparingsmaatregelen dubbel getroffen. Beschutte Werkplaats Aarschot (BWA) voert verpakkingswerk uit voor onder andere Sony, Bosch en Duracell. De laatste twee jaar werden 120 jobs geschrapt. Nu zijn er nog zo n 150 werknemers in dienst. Werkdruk Vroeger kreeg iedere mindervalide werk, nu moeten zij vooraf een proef afleggen om te zien of ze het tempo uur AG Insurance Brussel uur Het wordt een haast onmogelijke opdracht kunnen volgen. Dat schiet het doel van een sociale werkplaats voorbij. Mensen hebben trouwens nog steeds een verkeerd beeld van beschutte werkplaatsen, alsof wij sukkelaars zijn die rustig wat kunnen werken. We moeten opdrachten snel afwerken en daarna is er weer even geen werk meer, en vallen we terug op tijdelijke werkloosheid. Door het loonverlies komen sommige mensen financieel echt in de problemen. Dubbel getroffen Wij werken even hard als mensen met een gewone job, en toch verdienen wij minder. Ons loon wordt niet gelijkgetrokken, maar als het over besparingsmaatregelen van de overheid gaat, worden wij wel gelijkgesteld. Afbouw van kantoren De stakingsbereidheid bij het personeel van verzekeraar AG Insurance is groot omdat er herstructureringen aan de gang zijn. De werknemers laten met het stakingspiket hun ongenoegen zien. Ze gaan niet akkoord met de afbouw van de regionale kantoren en de vele overplaatsingen die daarvan het gevolg zijn. (Herman Vanderhaegen, vak- bondssecretaris LBC-NVK) Gesubsidieerde basisscholen Ongeveer de helft van de gesubsidieerde basisscholen sloten de deuren of organiseerden slechts een beperkte opvang. Dat is een sterk signaal. De combinatie van de loopbaanvoorwaarde 40 jaren dienst, de verhoging van de minimumleeftijd voor vervroegd pensioen van 60 naar 62 jaar en de snelle afbouw van loopbaanonderbreking maken werkbaar werk voor onderwijspersoneelsleden bijzonder moeilijk. (Kleuter)onderwijzers dragen nochtans een zware verantwoordelijkheid in het onderwijs én in de opvoeding van jonge kinderen. Het wordt een haast onmogelijke opdracht. (Marianne Coopman, algemeen secretaris van christelijk onderwijzersverbond COV) ACV NIEUWS ALGEMEEN 3 FEBRUARI

14 uw job, ons werk Staking en actiedag 30 januari De ACV-ronde van Vlaanderen Mensen vormen een enorme omgekeerde duim die over de besparingen zegt: ik vind dit niet leuk. In verschillende steden organiseerde het ACV geslaagde alternatieve acties. Een kleurrijk overzicht. Luc Ghyselbrecht Brugge Het belastingkantoor wordt ingepakt in zwarte plasticfolie, waarop militanten slogans van verontwaardiging spuiten. Patrick Govaert Turnhout Gent ACV NIEUWS ALGEMEEN 3 FEBRUARI 2012 LBC-NVK Fotomix Optocht met ballonnen naar het Sint-Baafsplein en een 'we strike back'-actie. 14 Aalst Antwerpen Actie op de Grote Markt. De actievoerders maken het verschil duidelijk tussen de inspanningen van werknemers en die van werkgevers. Fietsers bezoeken locaties als Voka, Unizo en de Nationale Bank: zij staan symbool voor vennootschappen en instanties die door de fiscaliteit fietsen. Zij betalen hun deel aan de gemeenschap niet en dragen niet bij aan de sanering van de openbare financiën. Mechelen Op de muur van de fiscale schande staan 50 bedrijven vermeld met hun (hoge) winstcijfers en hun reële (lage) belasting.

15 ACW NIEUWS ALGEMEEN 3 FEBRUARI Boek: Hoe durven ze? De crisis slaat hard toe in Griekenland Wat je niet leest in de krant Er zijn zo van die boeken die je van je sokken blazen. Hoe durven ze?, van Peter Mertens met een woord vooraf van Dimitri Verhulst, is daar een van. Het is een wandeling over een op hol geslagen aardbol, waarop een kleine minderheid van bankiers en speculanten een grote meerderheid van gewone mensen probeert te doen bloeden. Hoe durven ze? is ondertussen aan zijn vierde druk toe. Jan Blommaert, professor taal, cultuur en globalisering, vatte het samen als alles wat je niet in de kranten leest maar absoluut moet weten, journalist Paul Goossens noemde het verplichte lectuur en schrijfster Rachida Lamrabet vergeleek het met Indignez-vous! van Stéphane Hessel. Postbodes, vrachtwagenchauffeurs, mensen die al jaren geen boek meer lazen, mailen mij complimenten, vertelt auteur Peter Mertens bij een kop koffie in Café Franklin in Antwerpen. Ik denk dat veel mensen zich vragen stellen. Ze voelen dat er iets niet klopt, dat er in onze buurlanden allerlei aan het gebeuren is en dat het ook naar hier aan het komen is. Mijn boek is geen pamflet. Het is een verstaanbare analyse met degelijke informatie en argumenten. Er spreekt veel verontwaardiging uit de titel. Waarom maakt u zich zo boos? Toen ik drie jaar geleden mijn vorige boek Op mensenmaat schreef, zaten we in een crisis. Toen ik Hoe durven ze? schreef, zaten we opniéuw in een crisis. De banken die wij gered hebben, zijn gewoon doorgegaan met gokken met ons geld. De oplossing is nochtans de logica zelf. Vroeger had je betrouwbare staatsbanken. Die investeerden hun winst terug in de maatschappij. Zo n bank hebben we vandaag weer nodig. Iedereen moet inleveren om de crisis te betalen: u gaat er fel tegen in. Ik vind: kijk eerst naar de groep die het meest geprofiteerd heeft. Maar in heel Europa doet men net het omgekeerde en laat men de gewone mensen de crisis betalen die zij niet veroorzaakt hebben. Men doet hen langer werken, verlaagt pensioenen, schrapt tijdkrediet en wachtuitkeringen, maakt het steeds duurder om met de auto te rijden... Men zegt dat het niet anders kan. Maar ik stel vast: 0,5 % van de volwassen wereldbevolking bezit meer dan dubbel zoveel als 91,2 % van de volwassen wereldbevolking. In België wonen families met meer dan een miljoen euro op hun rekening. Met deze cijfers halen we het hoogste percentage miljonairs van heel de Europese Unie. Die superrijken zagen hun fortuin het laatste anderhalf jaar met iets minder dan een derde aangroeien. Maar hen laat men ongemoeid. Vandaar uw pleidooi voor een miljonairstaks. Precies. Geen belasting op mensen die door hard werken een vermogen hebben bijeengespaard of een huis hebben geërfd, wel een belasting die enkel de superrijken - die geprofiteerd hebben van de crisis - in hun portemonnee zullen voelen. Of zelfs niet zullen voelen. Want ik stel een belasting van amper 2 % voor op hun vermogen boven het miljoen euro. De miljonairstaks brengt zo bijna 9 miljard euro op. Je zou de opbrengst integraal voor een sociaal noodplan tegen de crisis kunnen gebruiken. Waarom gaat een groot stuk van uw boek over Duitsland? Je kunt de Europese politiek niet begrijpen zonder de Duitse politiek te begrijpen. Exportland Duitsland is tot nu toe de grote winnaar van de euro. Het profijt van Duitsland gaat ten koste van de volkeren in het zuiden. De schuldenlast van landen als Griekenland en Portugal en het handelsoverschot van Duitsland zijn twee verschillende kanten van dezelfde medaille. Die koppeling is erg belangrijk. In Portugal, Griekenland en Italië zijn de nationale industrieen van de kaart geveegd, is men Duitse producten beginnen invoeren, en heeft men zich zo in de schulden gestoken. Maar waarom zijn de Duitse producten zo goedkoop? Door de loonsverlagingen in eigen land, de zogenaamde 1 euro-jobs en de keiharde jacht op werklozen en mensen die leven van een sociale uitkering. Die politiek wordt nu voorgesteld als het grote voorbeeld voor de rest van Europa. Ik citeer ergens gewezen ACV-voorzitter Luc Cortebeeck: Hoe kan in godsnaam een land dat zijn armoede met meer dan een kwart zag toenemen een rolmodel zijn voor Europa? 1,4 miljoen working poor, 2,5 miljoen kinderen in armoede, 7,5 miljoen analfabeten. In een ontwikkeld land. Thomas Blommaert Peter Mertens, Hoe durven ze? De crisis, de euro en de grote hold-up, met woord vooraf van Dimitri Verhulst, EPO, 360 p., 20 euro Win een boek! Visie mag 5 exemplaren weggeven van het boek Hoe durven ze?. Antwoord op deze vraag: Het minimumloon is het laagste bedrag dat een werkgever wettelijk verplicht is als loon aan een werknemer te betalen. Welk van onderstaande Europese landen heeft geen minimumloon vastgelegd? a. Griekenland b. Portugal c. Duitsland Doe mee op (klik rechts op speel mee ). Of stuur een kaartje met het juiste antwoord naar: ACW Visie, Wedstrijd Hoe durven ze, Postbus 20, 1031 Brussel. En dit vóór donderdag 9 februari. Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys Hoofdredacteur: Griet Verhoeyen Redactie: Leen Grevendonck Lieve Van den Bulck CM-Visie: Bram Swaerts ACV-Visie: Patrick Wirix Vormgeving: Bart Gevaert Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel , fax pers@acw.be Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere Artikels op de regionale bladzijden (15-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers Visie is ondertekenaar van de Milieu beleids over een komst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaam se re ge ring i.v.m. papierrecuperatie.

Dialogen website Motiveren tot rookstop

Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialoog verandertaal uitlokken en versterken Goedemorgen. Heeft u problemen gehad sinds uw vorige controle? Ja, eigenlijk wel. Mijn tanden zijn sterk verkleurd.

Nadere informatie

Een gezond ontbijt: lekker en vol energie

Een gezond ontbijt: lekker en vol energie Een gezond ontbijt: lekker en vol energie Geef je kind elke ochtend een gezond ontbijt. Het zorgt ervoor dat je kind: voldoende energie heeft om een hele ochtend te spelen, te fietsen, te ravotten zich

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

VRAGENLIJST. Zorgvrager, vervolgmeting

VRAGENLIJST. Zorgvrager, vervolgmeting VRAGENLIJST pagina 2 Uw ervaringen als zorgvrager zijn waardevol U ontvangt zorg. In deze lijst staan vragen over wat die zorg betekent voor u als zorgvrager. Uw antwoorden worden gebruikt in onderzoek

Nadere informatie

Zelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.

Zelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Zelfmoordgedachten Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Alles over zelfmoordgedachten Zelfmoordlijn 1813 Die kan je bellen, chatten of mailen als je aan zelfdoding denkt. Op de website

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Een gezond ontbijt: lekker en vol energie

Een gezond ontbijt: lekker en vol energie Tips voor een gezond en gezellig ontbijt. Koffiekoeken Geef je kinderen voldoende tijd om goed wakker te worden. Croissants Zo krijgen ze vanzelf zin in een gezond ontbijt. Chocoladebroodjes Worstenbroodjes

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Laat je niks wijsmaken, er is wél een andere keuze

Laat je niks wijsmaken, er is wél een andere keuze Laat je niks wijsmaken, er is wél een andere keuze Vrienden, Kameraden, Socialisten, Laat mij beginnen met jullie allemaal een gelukkig en gezond 2017 te wensen. Vandaag zijn we hier niet toevallig in

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

Zelfdoding. en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.

Zelfdoding. en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Zelfdoding en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Alles over zelfdoding De Zelfmoordlijn tel. 02 649 95 55 www.zelfmoordlijn.be Werkgroep Verder Voor wie achterblijft na

Nadere informatie

En hoe blijf jij fit in je hoofd?

En hoe blijf jij fit in je hoofd? En hoe blijf jij fit in je hoofd? boekje-105x105-def.indd 1 30-01-2009 12:05:22 1,2,3,..., 10 stappen boekje-105x105-def.indd 2 30-01-2009 12:05:23 Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees

Nadere informatie

Handleiding Kind in Beeld Kinderopvang

Handleiding Kind in Beeld Kinderopvang Handleiding Kind in Beeld Kinderopvang Waarom is kinderopvang goed voor mijn kindje. Foto Je bent zwanger. Het is goed om dan al na te denken over kinderopvang van je kindje.. Foto In de kinderopvang zorgt

Nadere informatie

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk

Nadere informatie

Kinderen zonder papieren

Kinderen zonder papieren VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.

Nadere informatie

Vrouwen, durf kleur bekennen!

Vrouwen, durf kleur bekennen! Vrouwen, durf kleur bekennen! Sociale verkiezingen 9 > 22 mei 2016 Vrouwen, durf durf leur kleur bekennen! Afgevaardigde worden jouw in jouw onderneming, en een kans! kans! ehartig Behartig als vrouw als

Nadere informatie

Gezond thema: DE HUISARTS

Gezond thema: DE HUISARTS Gezond thema: DE HUISARTS 1. Wat gaan we doen? Praten over de huisarts en wat de huisarts doet. Nieuwe woorden leren over de huisarts. Het gesprek met de huisarts oefenen. 2. Wat vind ik van? Als je een-op-een

Nadere informatie

En hoe blijf jij fit in je hoofd?

En hoe blijf jij fit in je hoofd? En hoe blijf jij fit in je hoofd? 1,2,3,..., 10 stappen Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees rustig de tien stappen. Ze inspireren je om fit te blijven in je hoofd en hebben al heel

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

INTERVIEWER: ALS DE RESPONDENT EEN MAN IS, GEBRUIK GF1. ALS DE RESPONDENT EEN VROUW IS, GEBRUIK GF2. Lijkt heel erg veel op mij. Lijkt op mij.

INTERVIEWER: ALS DE RESPONDENT EEN MAN IS, GEBRUIK GF1. ALS DE RESPONDENT EEN VROUW IS, GEBRUIK GF2. Lijkt heel erg veel op mij. Lijkt op mij. INTERVIEWER: ALS DE RESPONDENT EEN MAN IS, GEBRUIK GF1. ALS DE RESPONDENT EEN VROUW IS, GEBRUIK GF2 GF1 ALLEEN VOOR MANNEN KAART A. Hieronder beschrijven we kort enkele types van personen. Luister goed

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk Dalfsen ARGO BV 2014 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Dalfsen zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

7 Tips om Sneller, Gezonder en Zonder Hongergevoel af te Slanken

7 Tips om Sneller, Gezonder en Zonder Hongergevoel af te Slanken 7 Tips om Sneller, Gezonder en Zonder Hongergevoel af te Slanken Denk na bij wat je eet Alles begint bij nadenken, veel mensen eten om te eten en dat is uiteraard niet de bedoeling. Denk dus goed na waarom

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

Dit doe je zelf tegen stress. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress

Dit doe je zelf tegen stress. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress Dit doe je zelf tegen stress Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Pak stress op tijd aan 4 - Herken eerst wanneer stress ongezond wordt - Tips

Nadere informatie

Les1, Beperkende overtuigingen

Les1, Beperkende overtuigingen Les1, Beperkende overtuigingen Welkom! Bedankt voor het aanvragen van deze mini-cursus. Blijkbaar ben jij op zoek naar een manier om goed voor jezelf te zorgen, om het roer om te gooien. Deze cursus heb

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT 1 Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Laterale Sclerose heeft. Het is een lang woord en

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak.

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak. Tik-tak - Lees het gedicht tik-tak voor. Doe dit in het strakke ritme van een langzaam tikkende klok: Tik - tak - tik - tak Ik tik - de tijd - op mijn - gemak. Enzovoort. - Laat de kinderen vrij op het

Nadere informatie

En hoe blijf jij Fit in je Hoofd?

En hoe blijf jij Fit in je Hoofd? En hoe blijf jij Fit in je Hoofd? 1,2,3,..., 10 stappen Fit in je Hoofd, Goed in je Vel. Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees rustig de tien stappen. Ze inspireren je om fit te blijven

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Universiteit

Erasmusbestemming: Universiteit Erasmusbestemming: Rijsel Academiejaar:2006-2007 Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De univ ligt vrij dicht bij het centrum, maar als

Nadere informatie

Wat eten we vanavond?

Wat eten we vanavond? 35 35 HOOFDSTUK 3 Wat eten we vanavond? WOORDEN 1 Kies uit: jam school slager boodschappen vegetariër 1 Dorien eet geen vlees. Ze is. 2 Moniek houdt van zoet. Ze eet graag op brood. 3 Johan, ik ga naar

Nadere informatie

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl R O S A D E D I E F Arco Struik Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl In de winkel 3 Bart 5 Een lieve dief 7 De telefoon 9 Bij de dokter 11 De blinde vrouw 13 Een baantje 15 Bijna betrapt

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Charles den Tex VERDWIJNING

Charles den Tex VERDWIJNING Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken

Nadere informatie

doorheen de metaal welkom!

doorheen de metaal welkom! doorheen de metaal welkom! Welkom bij de metallo s Welkom op je nieuwe job in de metaalsector. Spannend? Allicht wel en misschien ben je ook een beetje onwennig tijdens de eerste dagen. Dat is normaal.

Nadere informatie

sarie, mijn vriend kaspar en ik

sarie, mijn vriend kaspar en ik sarie, mijn vriend kaspar en ik Leen Verheyen sarie, mijn vriend kaspar en ik is een theatertekst voor kinderen vanaf 4 jaar en ging in première op 12 september 2009 bij HETPALEIS in Antwerpen 1 ik: het

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Kind in Beeld. Kinderopvang

Kind in Beeld. Kinderopvang Kind in Beeld Kinderopvang Inhoud Waarom is kinderopvang goed voor mijn kindje? 4 Waarom breng ik mijn kindje naar de kinderopvang? 6 Hoeveel kost kinderopvang? 8 Legende Prijs Inkomen Kindje Begeleider

Nadere informatie

Kind in Beeld. Kinderopvang

Kind in Beeld. Kinderopvang Kind in Beeld Kinderopvang Inhoud Waarom is kinderopvang goed voor mijn kindje 4 Waarom breng ik mijn kindje naar de kinderopvang 6 Hoeveel kost kinderopvang 8 Legende Prijs Inkomen Kindje Begeleider Dagen

Nadere informatie

zorgwijzer Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen

zorgwijzer Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen zorgwijzer 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg Medische vraag? Stel hem aan onze deskundigen Toen mijn vriendin

Nadere informatie

Deze man werd net ontslagen...

Deze man werd net ontslagen... Deze man werd net ontslagen... Een vaste job is de beste bescherming tegen armoede. Maar de arbeidsmarkt is niet voor iedereen even genadig. Jaarlijks verliezen talloze mensen hun werk en daarmee ook hun

Nadere informatie

INBEGREPEN WAT KOST HET JOU? CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? CAMBIO AUTODELEN, WANNEER? Je bent de parkeerproblemen in je buurt beu.

INBEGREPEN WAT KOST HET JOU? CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? CAMBIO AUTODELEN, WANNEER? Je bent de parkeerproblemen in je buurt beu. www.cambio.be CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? WAT KOST HET JOU? Met cambio reserveer je je auto naar keuze, op het moment dat je hem nodig hebt. Het comfort van een eigen wagen, zonder de bijhorende kopzorgen

Nadere informatie

standpunt noodhulp 18 augustus 2009

standpunt noodhulp 18 augustus 2009 Vlaams Netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen vzw Aromagebouw / Vooruitgangstraat 323 bus 6 (3 de verdieping) / 1030 Brussel / tel. 02-204 06 50 / fax : 02-204 06 59 info@vlaams-netwerk-armoede.be

Nadere informatie

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf.

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf. Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Lateraal Sclerose heeft. Het is een lang woord en het wordt vaak afgekort tot ALS. Niet veel

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Maart 2014. Ik ga later niet op de bank zitten. pagina 6. Meer inzicht in uw pensioen. pagina 4. Wat is het UPO? pagina 8

Maart 2014. Ik ga later niet op de bank zitten. pagina 6. Meer inzicht in uw pensioen. pagina 4. Wat is het UPO? pagina 8 Pensioen krant Maart 2014 Ik ga later niet op de bank zitten pagina 6 Meer inzicht in uw pensioen pagina 4 Wat is het UPO? pagina 8 Pensioenheld Dromen doen we allemaal Brayen Verbond (39 jaar) is projecteider

Nadere informatie

RESP. NR. : MULTI- HH NR.: VERSIE 1. Europees Sociaal Onderzoek 2008. Aanvullende vragenlijst

RESP. NR. : MULTI- HH NR.: VERSIE 1. Europees Sociaal Onderzoek 2008. Aanvullende vragenlijst RESP. NR. : 1 2 3 4 5 6 MULTI- HH NR.: 7 VERSIE 1 Europees Sociaal Onderzoek 2008 Aanvullende vragenlijst ALS U EEN MAN BENT, WILT U DAN VRAAG 1 BEANTWOORDEN? ALS U EEN VROUW BENT, WILT U DAN VRAAG 2 BEANTWOORDEN?

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Herhalingsoefeningen. Thema 3 Familie en relaties. 1 Woorden. Familie

Herhalingsoefeningen. Thema 3 Familie en relaties. 1 Woorden. Familie Herhalingsoefeningen Thema 3 Familie en relaties 1 Woorden Familie Lees de zinnen over de familie van Simon en Els. Schrijf de volgende namen in de stamboom: Hans, Helena, Hester, Joke, Mark, Michiel,

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Waar kan je vrijwilligerswerk doen?

Waar kan je vrijwilligerswerk doen? werk vrijwilligers Je wil je graag inzetten als vrijwilliger, maar je hebt geen idee waar? Nochtans zijn er mogelijkheden genoeg. Rechten en plichten van de vrijwilliger: nooit van gehoord? Toch zijn er

Nadere informatie

Die Jezus volbracht in zijn leven, toen hij in de wildernis leefde

Die Jezus volbracht in zijn leven, toen hij in de wildernis leefde Kunt u een verhaal over Jezus vertellen dat veel voor u betekent? Ja, Jezus is erg belangrijk voor mij en anderen die geloven dat hij onze redder en heer der levenden is Een belangrijk verhaal voor mij

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

INBEGREPEN. VOORBEELD! Ik gebruik een auto gedurende 4 uur WAT KOST HET JOU? CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? CAMBIO AUTODELEN, WANNEER?

INBEGREPEN. VOORBEELD! Ik gebruik een auto gedurende 4 uur WAT KOST HET JOU? CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? CAMBIO AUTODELEN, WANNEER? www.cambio.be CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? WAT KOST HET JOU? Met cambio reserveer je je auto naar keuze, op het moment dat je hem nodig hebt. Het comfort van een eigen wagen, zonder de bijhorende kopzorgen

Nadere informatie

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design Woord voor Woord is een programma mondelinge vaardigheden NT2 voor analfabete beginners. Het omvat 12 lessen. De ontwikkeling van het programma en de daarbij behorende video s is mogelijk gemaakt door

Nadere informatie

Datum: VRAGENLIJSTEN (1) Naam: Geboortedatum: www.upckuleuven.be info@upckuleuven.be

Datum: VRAGENLIJSTEN (1) Naam: Geboortedatum: www.upckuleuven.be info@upckuleuven.be Datum: VRAGENLIJSTEN (1) Naam: Geboortedatum: www.upckuleuven.be info@upckuleuven.be campus Kortenberg Leuvensesteenweg 517 3070 Kortenberg T +32 2 758 05 11 campus Gasthuisberg Herestraat 49 3000 Leuven

Nadere informatie

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag Thema Op het werk. Demet TV Lesbrief 8. De eerste werkdag Deze les gaat over de eerste werkdag. gaat voor het eerst werken bij een snoepfabriek. Hij komt binnen en maakt kennis met de chef. De chef vertelt

Nadere informatie

on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging

on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging Ben je alles even moe? Zag je geen uitweg meer? Dacht je aan zelfmoord als een oplossing voor je problemen? Dit boekje laat jou zien dat je een heleboel

Nadere informatie

Welkom bij de Vlaamse Zorgkas. Wat meer uitleg over de zorgverzekering

Welkom bij de Vlaamse Zorgkas. Wat meer uitleg over de zorgverzekering Wat meer uitleg over de zorgverzekering Welkom bij de Vlaamse Zorgkas Wat is de zorgverzekering? De Vlaamse Regering heeft aan het eind van de jaren negentig de zorgverzekering in het leven geroepen. Waarom?

Nadere informatie

Online Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out

Online Psychologische Hulp Overspanning & Burn-out Online Psychologische Hulp 2 Therapieland 3 Therapieland Online Psychologische Hulp In deze brochure maak je kennis met de online behandeling Overspanning & Burn-out van Therapieland. Je krijgt uitleg

Nadere informatie

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 12/11/14 1 LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 1. (lezen) Ik.... een lange tekst. 2 Hij.... een moeilijk boek. 3. Zij.... een gemakkelijk tekstje. 4..... jullie veel? Ja, wij.... graag kinderboeken.

Nadere informatie

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN.

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN. HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE EMAILADRES DOOR TE GEVEN. ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER JEZELF OP MSN TE ZETTEN. IK ZOU, NAAST MIJN NAAM OOK DE STRAAT WAAR IK WOON DOORGEVEN. DAT IS GEEN GEHEIM! IK VIND

Nadere informatie

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw gedrag gevaarlijk is voor andere mensen. Dit mag nooit

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 5 Juni/Juli 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar:

Nadere informatie

Ben ik verplicht om naar school te gaan? Kan de school mij als straf naar huis sturen? Kunnen we op school een leerlingenraad opstarten?

Ben ik verplicht om naar school te gaan? Kan de school mij als straf naar huis sturen? Kunnen we op school een leerlingenraad opstarten? Ben ik verplicht om naar school te gaan? Kan de school mij als straf naar huis sturen? Kunnen we op school een leerlingenraad opstarten? Zit je met een vraag over school? Of wil je weten wat je rechten

Nadere informatie

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer -

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon Beste lezer, Ik hoop dat jouw doorzettingsvermogen

Nadere informatie

Heb ik een depressie?

Heb ik een depressie? Heb ik een depressie? 2 Heb ik een depressie? Iedereen voelt zich wel eens somber of neerslachtig. Wanneer het niet botert met collega s, je piekert over je relatie of wanneer je de tentamenweek hebt verpest,

Nadere informatie

Zonder dieet lekkerder in je vel!

Zonder dieet lekkerder in je vel! Zonder dieet lekkerder in je vel! Vijf vragen en vijf stappen om te ontdekken hoe je jouw eetpatroon kunt veranderen en succesvol kunt afvallen. Overgewicht neemt ernstige vormen aan, veel volwassenen

Nadere informatie

Instructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst

Instructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst Instructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst Deze vragenlijst is ontwikkeld om te bepalen in welke mate uw slikprobleem invloed heeft op de kwaliteit van uw dagelijks leven. Neemt u rustig

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Werken aan persoonlijke ontwikkeling en sturen van eigen loopbaan

Werken aan persoonlijke ontwikkeling en sturen van eigen loopbaan 08540 LerenLoopbaanBurgerschap 10-04-2008 08:28 Pagina 1 ontwikkelingsproces 1+2 1 2 3 4 5 6 7 Werken aan persoonlijke ontwikkeling en sturen van eigen loopbaan Leren, Loopbaan en Burgerschap Wat laat

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af.

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af. Intro Met de docent Wat ga je doen in dit hoofdstuk? 1 Herhalen: je gaat herhalen wat je hebt geleerd in hoofdstuk 7, 8 en 9. 2 Toepassen: je gaat wat je hebt geleerd gebruiken in een situatie over werk.

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Depressie bij ouderen

Depressie bij ouderen Depressie bij ouderen 2 Depressie bij ouderen komt vaak voor, maar is soms moeilijk te herkennen. Deze folder geeft informatie over de kenmerken en de behandeling van een depressie bij ouderen. Wat is

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Inkomensgarantieplan. De oplossing voor inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid

Inkomensgarantieplan. De oplossing voor inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid Inkomensgarantieplan De oplossing voor inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid Inhoud Neem geen risico met uw inkomen 4 Wettelijke regelingen 5 OHRA Inkomensgarantieplan Basis 7 OHRA Inkomensgarantieplan

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Infofiche 1. Melk kan je drinken, maar ook eten. Doelstellingen. De leerlingen weten wat zuivelproducten zijn.

Infofiche 1. Melk kan je drinken, maar ook eten. Doelstellingen. De leerlingen weten wat zuivelproducten zijn. Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen weten wat zuivelproducten zijn. De leerlingen kunnen peilen naar de kennis over melk en melkproducten en het melkverbruik. Melk is gezond. Het behoort in de actieve

Nadere informatie

OOK ZO N GEZONDE EETLUST?

OOK ZO N GEZONDE EETLUST? OOK ZO N GEZONDE EETLUST? dé specialist in arbeid en gezondheid Test: weet jij wat je eet? 1. Waar zitten meer calorieën in, in pasta of in aardappels? a Pasta b Aardappels 2. Wat is vetter, een kippenpoot

Nadere informatie

LES 6. Nu zie je Hem wel, nu zie je Hem niet.

LES 6. Nu zie je Hem wel, nu zie je Hem niet. LES Nu zie je Hem wel, Sabbat Doe Lees Lukas 4. 40 nu zie je Hem niet. Heb je weleens een moment gehad dat je het gevoel had dat God heel dicht bij je was? Misschien door een liedje, een bijbelvers, een

Nadere informatie

Wat er ook aan de hand is, de gevolgen zijn hetzelfde. Je bent een aantal lichamelijke functies, die je voorheen als vanzelfsprekend aannam, kwijt.

Wat er ook aan de hand is, de gevolgen zijn hetzelfde. Je bent een aantal lichamelijke functies, die je voorheen als vanzelfsprekend aannam, kwijt. Hoofdstuk 7 Emoties Nu is het tijd om door te gaan. Je hebt je dwarslaesie, je bent hopelijk klaar met al de medische dingen, nu is het tijd om ook je gevoelens aandacht te geven. Dus: ga lekker zitten,

Nadere informatie

Saskia van den Heuvel MISSCHIEN GEBEURT ER VANDAAG IETS. Gedichten. Muitgeverij. Mmarmer. m armer

Saskia van den Heuvel MISSCHIEN GEBEURT ER VANDAAG IETS. Gedichten. Muitgeverij. Mmarmer. m armer Saskia van den Heuvel MISSCHIEN GEBEURT ER VANDAAG IETS Gedichten Muitgeverij m armer Mmarmer Mmarmer M INHOUD KANTOOR Ode 13 Wat we zeiden toen we het ons nog herinnerden 14 Ze hebben het beste met ons

Nadere informatie

5 Daags Afvalprogramma

5 Daags Afvalprogramma 5 Daags Afvalprogramma Dag 1 Dieetsnel.nl De eerste dag van mijn dieet is aangebroken, het zal je vast meevallen wat er vandaag op het menu staat! s Morgens 2 crackers met melk, s middags 2 boterhammen

Nadere informatie

Thema Informatie vragen bij een instelling

Thema Informatie vragen bij een instelling http://www.edusom.nl Thema Informatie vragen bij een instelling Lesbrief 30. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden uit les 27, 28 en 29. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van:

Nadere informatie