STUDIE DAG I N T E G R A L E Z O R G E N O N D E R S T E U N I N G. - Area 42 Brussel. Donderdag 19 november 2015

Transcriptie

1 Installatie: Tomas Saraceno (Biënnale Venetië, 2009) STUDIE DAG I N T E G R A L E Z O R G E N O N D E R S T E U N I N G Donderdag 19 november Area 42 Brussel

2

3 INHOUD PROGRAMMA INHOUD VAN DE WORKSHOPS LOCATIE INSCHRIJVING & BETALING MEER INFO

4

5 09u30 10u00 Onthaal met koffie 10u00-10u30 Verwelkoming en keynote lezing Integrale zorg en ondersteuning. Van theorie en praktijk naar integrale wetenschappelijke kennis. Prof. dr. Chantal Van Audenhove, promotor-coördinator Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 10u30-10u45 Workshopwissel 10u45-12u15 Workshop 1 Nieuwe toepassingen in de gezondheidspromotie Workshopleider: Prof. dr. Ilse De Bourdeaudhuij Reflectie door een beleidsverantwoordelijke Workshop 2 Vermaatschappelijking van de zorg Workshopleiders: Prof. dr. Chantal Van Audenhove Prof. dr. Bert Aertgeerts Reflectie door een beleidsverantwoordelijke Workshop 3 Samenwerking tussen welzijn en gezondheid: the best of both worlds Workshopleiders: Prof. dr. Koen Hermans Prof. dr. Jan De Maeseneer Reflectie door een beleidsverantwoordelijke 12u15 13u40 Netwerklunch en posterpresentaties 13u40 14u00 Toespraak door Prof. dr. Wim Robberecht, vicerector van de groep biomedische wetenschappen 14u00-14u30 Toespraak door de minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Jo Vandeurzen 14u30-16u00 Workshop 5 Innovaties in de geestelijke gezondheidszorg Workshopleider: Prof. dr. Chantal Van Audenhove Reflectie door een beleidsverantwoordelijke Workshop 6 Een nieuw ondersteuningsbeleid voor personen met een handicap Workshopleider: Prof. dr. Bea Maes Reflectie door een beleidsverantwoordelijke Workshop 7 Intersectorale monitoring en samenwerking Workshopleiders: Prof. dr. Koen Hermans Prof. dr. Johan Put Reflectie door een beleidsverantwoordelijke 16u00-17u00 Slotwoord gevolgd door een receptie PROGRAMMA Workshop 4 Kinderbijslag als een instrument voor integraal gezinsbeleid Workshopleider: Dr. Wim Van Lancker Reflectie door een beleidsverantwoordelijke Workshop 8 Financiering van de welzijnszorg: een transversaal perspectief Workshopleiders: Prof. dr. Jozef Pacolet, Dr. Sofie Kuppens Reflectie door een beleidsverantwoordelijke

6 Workshop 1 Nieuwe toepassingen in de gezondheidspromotie Workshopleider: Prof. dr. Ilse De Bourdeaudhuij Tijdens deze workshop komen drie onderzoeken van het Steunpunt WVG aan bod die aansluiten op nieuwe ontwikkelingen en toepassingen in de gezondheidspromotie. U zal ook de gelegenheid krijgen om de ontwikkelde interventies te gebruiken of in te kijken. De ontwikkeling en implementatie van een self-management ehealth interventie in de eerste lijn Promotor: Copromotoren: Onderzoeker: Prof. dr. Ilse De Bourdeaudhuij Prof. dr. Geert Crombez, prof. dr. Lieven Annemans, prof. dr. Steven Simoens Jolien Plaete Het sterftecijfer dat te wijten is aan chronische aandoeningen, is wereldwijd sterk gestegen. Uit onderzoek blijkt dat gezonde voeding en voldoende fysieke activiteit een belangrijke rol spelen in het voorkomen van deze aandoeningen. In dit onderzoeksproject is een evidence-based ehealth interventie ontwikkeld voor de promotie van gezonde voeding en beweging via de eerstelijnszorg. De interventie Mijn Actieplan richt zich op gezonde voeding (groenten en fruit) en fysieke activiteit bij Vlaamse volwassenen (18 tot 65 jaar) die op controle komen bij de huisarts. Dit instrument beoogt specifieke gedragsverandering en richt zich ook op het verhogen van empowerment, zelfregulatie skills en het probleemoplossend vermogen van patiënten/cliënten. Daartoe werd een interventie met drie pijlers opgebouwd: de zelfregulatie theorie (pijler 1), het gebruik van computer tailoring en ehealth middelen (pijler 2) en de toepassing bij de huisarts (pijler 3). Het onderzoek omvat een evidence-based ontwikkeling van de interventie, de evaluatie van het effect van de interventie en de haalbaarheid van de implementatie in Vlaamse huisartspraktijken.

7 Ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een interventie om veerkracht te bevorderen bij doelgroepwerknemers uit de sociale economie (StEIGERs) Promotoren: Copromotoren: Onderzoekers: Prof. dr. Lea Maes, prof. dr. Benedicte Deforche Prof. dr. Ilse De Bourdeaudhuij, prof. dr. Lieven Annemans, prof. dr. Steven Simoens Jasmine Mommen, dr. Anne Hublet Ongelijkheid in gezondheid is een belangrijk thema binnen public health research. Personen met een beperking hebben een minder goede gezondheid dan de algemene populatie. In Vlaanderen worden personen met een beperking tewerkgesteld binnen sociale economie bedrijven. Bijgevolg is het mogelijk om de gezondheid van deze doelgroep te verbeteren via acties op de werkvloer. In het project StEIGERs is een interventie ontwikkeld om mentale gezondheid (veerkracht) te bevorderen bij doelgroepwerknemers uit de sociale economie. De interventie is gebaseerd op de Goed-Gevoel-Stoel, die uitgewerkt werd door VIGeZ, i.s.m. CEDES. Via het intervention mapping protocol werd deze interventie aangepast aan de noden van deze doelgroepwerknemers. De effectiviteit van de interventie werd onderzocht via een effect- en procesevaluatie. Economische evaluatie van welzijns en gezondheidsinterventies Promotoren: Onderzoeker: Prof. dr. Lieven Annemans, prof. dr. Steven Simoens Janne Schepers Beleidsmakers erkennen een nood aan gezondheids- en welzijnseconomische evaluaties van hun beleidsinitiatieven. De bijdrage van gezondheids- en welzijnseconomische evaluaties tot het besluitvormingsproces is nochtans eerder beperkt. Het Steunpunt WVG onderzocht via een literatuurstudie wat de belangrijkste knelpunten zijn voor het uitvoeren van economische evaluaties van welzijns- en gezondheidsinterventies. Deze knelpunten werden via een kwalitatief onderzoek getoetst bij zorgverleners. Dit onderzoek resulteert in oplossingen en suggesties om de knelpunten aan te pakken en te komen tot volledigere economische evaluaties van welzijns- en gezondheidsinterventies. Reflectie door een verantwoordelijke van het beleid en/of de praktijk.

8 Workshop 2 Vermaatschappelijking van de zorg Workshopleiders: Prof. dr. Chantal Van Audenhove en Prof. dr. Bert Aertgeerts Effectieve gemeenschapsgerichte zorg Promotoren: Copromotoren: Onderzoeker: Prof. dr. Chantal Van Audenhove Prof. dr. Bea Maes, prof. dr. Anja Declercq, prof. dr. Lieven Annemans, prof. dr. Steven Simoens Monia Vereecken De trend tot vermaatschappelijking impliceert dat men ook voor de meest kwetsbare doelgroepen streeft naar zorg (1) zoveel mogelijk in de natuurlijke omgeving van de persoon en (2) in aansluiting op de vraag van de persoon zelf en zijn omgeving. Hierdoor verandert ook de aard van de zorg zelf. Het Steunpunt WVG onderzoekt de gemeenschappelijke kenmerken van een goede zorg in de thuissituatie van drie doelgroepen: mensen met dementie, met een psychische kwetsbaarheid en met een verstandelijke beperking. Uit deze studie komen een aantal belangrijke eerste bevindingen die een vertrekbasis kunnen bieden voor het beleid. Er werden tien sleutelelementen uit de literatuur geselecteerd. Daarna werd nagegaan in welke mate deze sleutelelementen de facto als een cruciaal werkingselement in de drie sectoren aanvaard zijn. Vervolgens werd onderzocht op welke punten de effectiviteit van de thuiszorg verbeterd kan worden. Drie vormingsmodules werden ontwikkeld en getoetst in een pilootstudie. In de presentatie stellen we de resultaten voor van de studie en bediscussiëren we de bruikbaarheid ervan voor praktijk en beleid.

9 Kwetsbare ouderen in de eerstelijnszorg: too complex to manage? Promotoren: Copromotoren: Onderzoeker: Prof. dr. Bert Aertgeerts Prof. dr. Anja Declercq Leen De Coninck De vraag naar chronische zorg stijgt ten gevolge van de snelle veroudering van de Westerse bevolking en de langere levensverwachting van ouderen met multipele chronische problemen. De zorgvraag van deze populatie strekt ruimer dan de medische zorg. Zo betreft de zorgvraag van de kwetsbare oudere het totale functioneren in zijn/haar vertrouwde omgeving. Het Steunpunt WVG onderzoekt hoe de functionaliteit van de kwetsbare oudere kan behouden worden of verbeteren en welke de criteria zijn om het welslagen van de zorg rond de kwetsbare oudere te verhogen. We bestuderen ergotherapie als actor binnen een multidisciplinaire aanpak bij de kwetsbare oudere. Ook bekijken we de meerwaarde en knelpunten van IT. In de workshop presenteren we de resultaten van de studie en bediscussiëren we good practices. Reflectie door een verantwoordelijke van het beleid en/of de praktijk.

10 Workshop 3 Samenwerking tussen welzijn en gezondheid: the best of both worlds Workshopleiders: Prof. dr. Koen Hermans en Prof. dr. Jan De Maeseneer Deze workshop is geënt op diverse onderzoeken die in het kader van het Steunpunt WVG zijn uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Jan De Maeseneer, prof. dr. An De Sutter of prof. dr. Koen Hermans. Ze werden uitgevoerd door volgende onderzoekers: Jens Detollenaere, Jolien Vos, Charlotte Scheerens en Evy Meys. De eerste lijn in welzijn en gezondheid is in verandering. Vanuit de departementen huisartsengeneeskunde in Vlaanderen is een uitdagende visietekst Together we change neergelegd over de toekomst van de eerstelijnsgezondheidszorg. De nota bepleit een eerstelijnszorg die wordt georganiseerd in eerstelijnszones van tot inwoners. Binnen de eerstelijnszones zijn netwerken van interprofessionele eerstelijnszorgvoorzieningen actief. De minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin wil dat er een betere afstemming komt binnen het eerstelijns welzijnswerk (OCMW, CAW, sociale diensten van de mutualiteit, opbouwwerk, justitiehuizen). In de afgelopen jaren werden een aantal onderzoeksprojecten uitgevoerd die dieper ingingen op de grootstedelijke organisatie van het eerstelijns welzijnswerk onder leiding van prof. dr. Koen Hermans, waaruit bleek dat alleen al samenwerking tussen de welzijnsactoren op de eerste lijn verre van evident is. We gaan in interactie over volgende vragen: (1) Wat zijn de mogelijkheden voor integratie tussen welzijn en gezondheid zijn mogelijk en wat verstaan we precies onder integratie? (2) Vinden we een gezamenlijke taal/classificatiesysteem? (3) Voor welke misstappen moeten we ons behoeden? Reflectie door de heer Tom Vermeire, afdelingshoofd afdeling Woonzorg en Eerstelijn van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid en door mevrouw Marijke Enghien, afdelingshoofd van de afdeling Welzijn en Samenleving van het departement WVG.

11 Workshop 4 Kinderbijslag als een instrument voor een integraal gezinsbeleid Workshopleider: Dr. Wim Van Lancker Promotoren: Copromotor: Onderzoeker: Dr. Wim Van Lancker Dr. Gerlinde Verbist Julie Vinck De zesde staatshervorming zorgde ervoor dat de bevoegdheid inzake gezinsbijslagen werd overgeheveld van het federale niveau naar het niveau van de deelstaten. Sinds 1 juli 2014 is dit ook officieel een feit. Deze bevoegdheidsoverdracht geeft Vlaanderen de kans om het kinderbijslagstelsel grondig te hervormen, zo niet te vereenvoudigen. De implementatie van een nieuw kinderbijslagstelsel in Vlaanderen gaat echter gepaard met heel wat fundamentele vragen en kwesties. In deze workshop stellen we de eerste resultaten van het onderzoek een empirisch onderzoek naar de betaalbaarheid en wenselijkheid van hervormingen in de toekomstige Vlaamse kinderbijslag voor aan het grote publiek. Daarin schetsen we - op basis van wat theoretische inzichten en van een verkenning van 4 inkomensselectieve systemen - welke de uitdagingen zijn voor de nieuwe kinderbijslagregeling. Reflectie door de heer Diederik Vancoppenolle, wetenschappelijk adviseur van Kind & Gezin.

12 Workshop 5 Een nieuw ondersteuningsbeleid voor personen met een handicap Workshopleider: Prof. dr. Bea Maes Deze workshop is gebaseerd op verschillende onderzoeken die in het kader van het Steunpunt WVG zijn uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Bea Maes of prof. dr. Koen Hermans. Ze werden uitgevoerd door volgende onderzoekers: Bram Vermeulen, Stephy Colla en Liesbeth Op de Beeck. Naar aanleiding van de beleidsnota Perspectief 2020 (Vandeurzen, 2010) is er heel wat in beweging gezet op het vlak van zorg en ondersteuning voor personen met een handicap. In de lijn van het VN-verdrag betreffende de rechten van personen met een handicap zijn volwaardig burgerschap en de regie over het eigen leven centrale elementen in dit vernieuwde ondersteuningsbeleid. De invoering van de persoonsvolgende financiering neemt daarbij een belangrijke plaats in. Ter ondersteuning van deze zorgvernieuwing zijn in het kader van het Steunpunt WVG verschillende korte termijnprojecten uitgevoerd, met name Nulmeting van het gebruik van reguliere diensten door personen met een handicap, Evaluatie Multifunctionele Centra voor kinderen en jongeren met een beperking, Evaluatie van de Diensten Ondersteuningsplan, Operationalisering van het begrip grootste ondersteuningsnood in het kader van de zorgregie en Organisatie van het voortraject voor personen met een handicap. We stellen deze onderzoeken kort voor. We gaan in op de belangrijkste resultaten en hun bijdrage aan het vernieuwde ondersteuningsbeleid. Ook maken we vanuit de onderzoeken enkele kritische kanttekeningen en benoemen we valkuilen aangaande het nieuwe ondersteuningsbeleid voor personen met een handicap. Reflectie door de heer Jos Theunis, afdelingshoofd van de afdeling Zorg van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap.

13 Workshop 6 Innovaties in de geestelijke gezondheidszorg Workshopleider: Prof. dr. Chantal Van Audenhove Deze workshop is opgebouwd rond diverse onderzoeken die in het kader van het Steunpunt WVG zijn uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Chantal Van Audenhove en prof. dr. Koen Hermans of prof. dr. Omer Van den Bergh en prof. dr. Dirk Hermans. Ze werden uitgevoerd door volgende onderzoekers: Stephanie Vanclooster, dr. Tom Van Daele en dr. Evelien Coppens. Het Steunpunt WVG realiseerde drie projecten met betrekking tot de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). De vermaatschappelijking van de GGZ brengt mee dat een aanbod van psychische hulpverlening in de eerste lijn sterker wordt uitgebouwd. Minister Jo Vandeurzen ontwikkelde een pilootproject met 7 eerstelijnspsychologen in opvolging van het GGZ congres van Het Steunpunt WVG evalueerde deze nieuwe ontwikkeling in het GGZ landschap. In de presentatie bieden we een antwoord op de vragen die aan de basis lagen van dit actieproject. Zo verneemt u welke doelgroep van deze nieuwe dienst gebruikt maakt, hoe het takenpakket en het netwerk van de eerstelijnspsycholoog er uit ziet, welke evaluaties men maakt van deze nieuwe functie vanuit diverse perspectieven en dergelijke meer. Daarnaast werkte het Steunpunt WVG aan (1) een adhoc onderzoek over de vraag hoe het aanbod van GGZ voorzieningen zich verhoudt ten opzichte van de noden die men op basis van prevalentiestudies bepaalt en (2) een tweejarig project over de preventie en vroegtijdige behandeling van comorbide depressie bij chronisch zieken in de thuissituatie. We presenteren kort de resultaten en discussiëren over de praktijk- en beleidsaanbevelingen. Reflectie door mevrouw Danielle Massant, Afdeling Woonzorg en Eerstelijn van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid.

14 Workshop 7 Intersectorale monitoring en samenwerking Workshopleiders: Prof. dr. Koen Hermans en Prof. dr. Johan Put Deze workshop is geënt op diverse onderzoeken die in het kader van het Steunpunt WVG zijn uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Johan Put en/of prof. dr. Koen Hermans. Ze werden uitgevoerd door volgende onderzoekers: Jasper De Witte, Hanne Op de Beeck en Lesley Bogaerts. In deze workshop vertrekken de onderzoekers van drie vragen, die voortbouwen op inzichten uit drie onderzoeken van het Steunpunt WVG: (1) het monitoren van intersectoraal zorggebruik, (2) informatiedeling tussen zorgverleners en (3) het cliëntenperspectief op samenwerking. We kiezen voor een interactieve aanpak waarin de deelnemers vanuit hun perspectief reflecteren en met elkaar in dialoog gaan. De drie vragen waarrond deze workshop is opgebouwd, zijn: (1) het monitoren van intersectoraal zorggebruik: rond welke cliënten is samenwerking nodig? (2) informatiedeling: welke informatie kan/mag gedeeld worden in geval van samenwerking, rekening houdend met het beroepsgeheim? (3) het cliëntenperspectief: hoe kan de samenwerking cliëntgericht worden? Reflectie door de heer Stefaan Van Mulders, administrateur-generaal van het Agentschap Jongerenwelzijn.

15 Workshop 8 Een transversaal perspectief op de financiering van de welzijnszorg in Vlaanderen Workshopleiders: Prof. dr. Jozef Pacolet en Dr. Sofie Kuppens Deze workshop is gebaseerd op diverse onderzoeken die in het kader van het Steunpunt WVG zijn uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Jozef Pacolet of dr. Sofie Kuppens. Ze werden uitgevoerd door volgende onderzoekers: Annelies De Coninck, Frederik De Wispelaere, Joris Vanormelingen en dr. Eva Vande Gaer. Vier weliswaar sterk uiteenlopende subsectoren van de welzijns- en gezondheidssector in Vlaanderen zijn in de loop van de voorbije jaren in een vergelijkbare benadering in beeld gebracht. Het betreft de thuiszorg (gezinszorg en aanvullende thuiszorg), de residentiële ouderenzorg, innovatieve zorgvormen voor personen met een handicap (i.c. kleinschalige woonprojecten) en de buitenschoolse kinderopvang. Telkens werden de financieringsmechanismen geïdentificeerd, en daarna werd bij voorkeur op basis van boekhoudkundige en andere administratieve informatie een zo exhaustief mogelijk beeld geschetst van de financieringsstromen, dit vanuit het perspectief van de voorzieningen. In het seminarie zetten we de resultaten naast elkaar om alzo een transversaal perspectief te krijgen dat voor eenieder herkenbaar of integendeel vernieuwend zal zijn. Juist omdat het (vaak versnipperde) beeld geschetst wordt van de situatie voor de 6de staatshervorming, zal deze analyse ontegensprekelijk inspirerend zijn voor keuzes naar de toekomst toe. Reflectie door een verantwoordelijke van het beleid.

16 Inschrijving Locatie U kan zich tot 9 november 2015 inschrijven via deze link Area 42 Paleizenstraat 46A 1030 BRUSSEL vindt u hier Prijs De kostprijs voor deelname aan deze studiedag bedraagt 65 euro. Betaling Betalen kan u door overschrijving van het bedrag op rekeningnummer BE (BIC KREDBEBB) van de KU Leuven met vermelding van "400/0012/48006_uw voornaam_uw naam". Wenst u een factuur? Kleur dan het bolletje in het inschrijvingsformulier zwart en vul de gevraagde gegevens in. Gelieve na ontvangst de factuur te betalen met de daarin vermelde gestructureerde code. Meer info Indien u vragen heeft over deze studiedag, kan u terecht bij het secretariaat van het Steunpunt WVG via swvg@med.kuleuven.be.