Databeheer bij bet W aterbouwkundig Laboratorium - de lin k tussen hydrologie en mythologie?

Transcriptie

1 P. Viaene, K. Beys, K. Van Eerdenbrugh en F. Mosîaert Waterbouwkundig Laboratorium Databeheer bij bet W aterbouwkundig Laboratorium - de lin k tussen hydrologie en mythologie? H e t W aterb o u w ku n d ig L a b o ra to riu m (W L ) is een onderzoeksinstelling nan de Vlaam se O verheid die nationale en internationale publieke en p rivate organisaties adviseert over hydraulische, hydrologische en nautische aspecten van het waterbeheer. Binnen het W L w erd het Hydrologisch Inform atiecentrum ( H IC ) opgericht d a t wetenschappelijke ondersteuning biedt voor het waterbeheer op de bevaarbare w aterlopen in Vlaanderen. H ie rv o o r w e rkt het H I C n a u w samen m et de waterbeheerders en m et andere instellingen betrokken b ij onderzoek rond grond- en oppervlaktewater en sediment. O m efficient te kunnen w erken heeft het H I C (en W L in het algemeen) nood a a n een krach tig instrum ent voor het laden, opslaan en valideren van (m eet),lala en het beschikbaar stellen ervan aan alle gebruikers. H ie rvo o r w erd in het verleden de H Y D R A -d a ta b a n k ontw ikkeld. M om enteel w orden de H Y D R A -d a ta reeds ontsloten via een tw eetal websites: voor het brede p u b lie k en hvdra.vlaanderen.be voor geregistreerde professionele gebruikers. H e t hele verhaal over hoe hydrologie en mythologie te combineren z ijn leest u in d it artikel. In leid in g De dienstverlening van het HIC Het W a te rb o u w k u n d ig L a b o ra to riu m (WL) is een o n d e rzo e ksin ste llin g van de V la a m se O v e rh e id. W L ad vise e rt n a tio n a le en in te rn a tio n a le p u b lie ke en p r iv a te o r g a n is a tie s o v e r h y d r a u lis c h e, h y d ro lo g is c h e en n a u tis c h e a s p e c te n v a n het w aterbeheer. Binnen h e tw L w e rd het H ydro logisch In fo rm a tie c e n tru m (H IC ) o p g e ric h t d a t w e te n schappelijke ondersteuning biedt v o o r het w ate r beheer op de bevaarbare w ate rlope n in V la a n d e ren. H ie rv o o r w e rkt het H IC n a u w sam en m et de w a te rb e h e e rd e rs en m e t a n d e re inste llin g e n b e tro kke n bij o n d e rz o e k ro nd g ro n d - en o p p e r vlaktew ater en sedim ent. O m e fficie n t te kunnen w erken heeft het H IC n o od aan een krachtig instrum ent v o o r het laden, o p slaan en valideren van (m eet)data en het beschikb a a r stellen ervan a a n a lle g e b ru ike rs. H ie rv o o r w erd in het recente ve rle d e n de H Y D R A -d a ta b a n k o n tw ik k e ld. Deze a p p lic a tie is co n tin u in evo lu tie. D it artikel g a a t in o p de o p b o u w, het g e b ru ik en de toekom stige evoluties van deze toepassing. Sinds z'n o p richting staat het HIC in v o o r het verlenen van volge nde diensten: M eting van verschillende hydrologische p a ram eters H et H IC m eet w a te rsta n d e n en d e b ie te n langs de b e v a a rb a re w a te rlo p e n in V la a n d e re n. H et H IC verzorgt o o k het o p eratio nele beheer van m eetnetten van verschillende andere V laam se en lo k a le o v e rh e d e n (a fd e lin g W a te r, p o ld e rb e s tu re n,...). D a a r n a a s t w o rd e n o o k n e e rs la g -, g ro n d w a te r- en se d im e n tg e g e ve n s g e m e te n op v e rs c h ille n d e lo ca tie s in V la a n d e re n. V an deze d a ta zijn h isto risch e tijd re e k s e n to t 3 0 a ar en lang er dig ita a l beschikbaar. V alid atie en verw erking van de hydrologische meetgegevens De g e m ete n d a ta o n d e rg a a n een eerste a u to m a tische v a lid a tie om o v e rd u id e lijk e fo u te n, zoals Overzicht hydrologisch meetnet in Vlaanderen (H IC ) o, oo ^ oo oo

2 uitsch ie te rs, u it d e m e e tre e kse n te v e rw ijd e re n v o o ra le e r ze o n lin e g e p u b lic e e rd w o rd e n. V e rv o lg e n s w o rd t een tw e e d e, m e e r g ro n d ig e v a lid a tie u itg e voerd d o o r een h y d ro lo o g, die de m e tingen ve rg e lijkt o ve r la n g e re p e riodes en d a a r bij correcties u itvo e rt v o o r b ijv o o rb e e ld p la n te n g ro e i. H ie rb ij w o rd t g e b ru ik g e m a a k t va n a lle b e schikbare in fo rm a tie, zoals d a ta van n a b u rig e m eetpunten. O n tw ik k e lin g v a n een in stru m entariu m voor hydrologische en hydraulische studies. In het h e d e n d a a g se w a te rb e h e e r w o rd t sinds een aantal aar niet m eer gekozen om ove rstro m ingen ten a lle n prijze te v o o rk o m e n, m a a r w o rd t e e rd e r g e p ro b e e rd om de schade ais g e vo lg van o ve rstro m in g e n zo b e p e rkt m o g e lijk te h o u d e n. O o k in p e riodes m e t w einig afvo e r w illen de w a te r beheerders de schade ten gevolge van w ate rtekorten zoveel m o g e lijk b e p e rke n. H et H IC o n t w ikke ld e instrum en ten om deze ris ic o -b e n a d e rin g to e te passen v o o r zow el h o o g - ais la a g w a te r- p e riodes. M e e rb e p a a ld w o rd e n n u m e rie ke rivier- m o d e lle n g e b ru ik t om het g e d ra g van b e va a rb a re w a te rlo p e n te sim u le re n. O p deze m a n ie r k u n nen de g e v o lg e n van b e p a a ld e in g re p e n o p het gedrag van de w ate rloop ingeschat w orden. Het H IC o n tw ik k e ld e o o k een praktisch inzetbare m e th o d e o m o v e rs tro m in g s r is ic o 's la n g s de V laam se bevaarbare w ate rlope n in k a a rtte brengen. H ie rm e e kunnen o v e rs tro m in g ris ic o 's o p een o b je c tie v e m a n ie r in g e s c h a t w o rd e n, w a t de be le id sm a ke rs de n o d ig e in fo rm a tie a a n le v e rt om b ijv o o rb e e ld een m a a ts c h a p p e lijk e ko ste n -b a te n - analyse uit te voeren. w o rd e n a fg e w o g e n om een geschikte la a g w a te r- stra te g ie te b e p a le n. Beide m e th o d o lo g ie ë n zijn u ite rm a te sterk a fh a n k e lijk van k w a lita tie f h o o g s ta a n d e tijd re e kse n van hydrologische param eters. D agelijkse hydrologische voorspellingen H et H IC kreeg ais d o e lste llin g om v o o rs p e llin g e n te m a ke n van w a te rsta n d e n en d e b ie te n o p de bevaarbare w aterlopen in V laanderen. Deze v o o r spellingen w orden system atisch uitgevoerd, w a a r b ij m e e rd e re m a le n p e r d a g w a te rs ta n d e n en d e b ie te n v o o r de ko m e n d e 4 8 u u r w o rd e n v o o r speld langsheen de ve rsch ille n d e riviersystem en in V laanderen. Deze voorspelling sm od ellen w o r den g e voed d o o r h y d ro lo g isch e m eetreeksen en w eersvoorspellingen. Verspreiding van de m eetdata v ia p ub licatie op w eb p ag in a's De hydrologische m etingen w orden niet enkel in tern g e b ru ik t d o o r de on derzo ekers van het W a te r b o u w k u n d ig L a b o ra to riu m. Ze w o rd e n o o k o n lin e ge publice erd. V oor het brede p u bliek zijn de g e gevens van de laatste 10 d a g e n te ra a d p le g e n v ia h ttp ://w w w.w a te rs ta n d e n.b e. P ro fe ssio n e le g e b ru ike rs (o ve rh e d e n, un ive rsiteite n, a d vie sb u - re a u 's,...) ku n n e n zich re g is tre re n via h ttp : / / hvd ra.vlaa nde ren.be om op die m a nier histo rische tijdre eksen, Q /h -v e rb a n d e n en m e ta d a ta van verschillende m eetstations op te vragen. U itw isseling v an d a ta m et verschillende partners B ovendien w erd een m e th o d e o n tw ikke ld v o o r de a a n p a k van a cu te la a g w a te rp ro b le m e n, g e b a seerd o p n u m e rie k e m o d e lle n va n rivie re n en k a n a le n. O p basis van deze m e th o d o lo g ie k u n nen verschillende laag w aterscena rio 's tov elkaa r Z o a ls b e kend kent w a te r geen (lands-)gre nzen. Het HIC verzam elt niet alleen hydrologische g e g e ve n s v a n h e t e ig e n H lc -m e e tn e t la n g s de V la a m se b e va a rb a re w a te rlo p e n. Er w o rd e n o o k data verzam eld a fko m stig van m eetnetten van Principeschets van een numeriek model ßinks) en een overstromingsrisicokaart langs de Dender (Achtergrond: Rasterversie van de topografische kaart op schaal 1: , N ationaal Geografisch Instituut, 2002) Weg in overstrom lngsvlakte (overlam + duiker) Overstroinlngs- \ Overstronungsvlakte rechts Zijdelingse oveilalen Berekeim insktium -n

3 v e rs c h ille n d e v e rw a n te V la a m s e en B e lg isch e (V M M - a fd e lin g W a te r, V M M - a fd e lin g Lucht, M D K - a fd e lin g Kust, A g e n tsch a p In fra stru ctu u r - E M A en E M G, SETHY, KM I) en b u ite n la n d s e zuste rorganisa ties (RWS, DIREN, M é té o France, V N F). H et H IC ve rsp re id t o o k V la a m se d a ta n a a r b in n e n - en b u ite n la n d se partners. Inform atiecentrum Het HIC fun gee rt ais centraal kennis- en in fo r m a tie centru m v o o r de b e v a a rb a re w a te rlo p e n in V laanderen. V ragen over deze o p p e rvla ktew ateren o f o ve r het w a te rb e h e e r in het a lg e m e e n k u n nen a a n het H IC gesteld w o rd e n via h v la a n d e re n.b e. m o e t het m o g e lijk m a ke n om de ve rsch ille n d e historische versies van een tijdre eks b e sch ikb a a r te h o u d e n. D it is o n d e rm e e r van b e la n g v o o r de re p ro d u c e e rb a a rh e id van van h yd ro lo g ische en h yd ra u lisch e m o d e lre s u lta te n. W ijz ig in g e n a a n m o d e lle n m o e te n g e c a lib re e rd k u n n e n w o rd e n m e t d e zelfde versie van een tijd re e ks ais het o rig in e le m o d e l. H e t m o e t m o g e lijk z ijn o m te w e rk e n m e t a e b ru ike rssp e cifie ke o m g e v in g e n. Z o m o eten eige naa rs van b e p a a ld e d a ta b ro n n e n gegevens kun nen bew e rken in een e igen o m g e v in g m et een s p e c ifie k e c o n fig u ra tie, te rw ijl s o m m ig e a n d e re d a ta b ro n n e n enkel d o o r een b e p e rkt p u b lie k g e ra a d p le e g d m o g e n w o rd e n. Het H IC w erkt in h o o fd z a a k v o o r w ate rbeh eerders, be le id sm a ke rs en a n d e re o n d e rzoeksin ste llin g e n. A f en to e w o rd e n e ch te r o o k o p d ra c h te n u itg e voerd v o o r private partners. Vereisten voor dataopslag Z o a ls b lijk t uit de diensten van het H IC spelen tijd re e kse n van h y d ro lo g is c h e d a ta een cru c ia le rol in de d a g e lijk s e w e rkin g. Een d e g e lijk systeem v o o r d e o p s la g, b e v ra g in g en verspre id in g van deze gegevens is dan o o k noodzakelijk. N aast de tra ditione le eigenschappen van d a ta b a n ken m o e t het d a taopsla gsyste em van het H IC aan volgende technische vereisten voldo en: H et m o e t m o g e lijk zijn om zow el g e m ete n ais b e reken de da ta o p te slaan. De bereken de data om vatten enerzijds debieten, die w orden a fg e leid uit g e m ete n w a te rsta n d e n en Q -h -v e rb a n - den, en anderzijds a llerhan de voorspellingen. H et W L o n tv a n g t e n o rm e h o e veelh e d e n g e m e ten en b e re k e n d e h y d ro g ra fis c h e, h y d r o lo gische, se d im e n to lo g is c h e en m e te o ro lo g is c h e g e g e v e n s. De b e la n g rijk s te p a ra m e te rs d ie w orden opgeslagen zijn w aterstanden, d e b ie te n, n e e rs la g, s tr o o m s n e lh e id, s e d im e n t- concentratie, bathym étrie, w indsnelheid, w in d ric h tin g, te m p e ra tu u r en e v a p o tra n s p ira tie. D agelijks w orden zo'n bestanden verw erkt, d ie in to ta a l o n g e v e e r m e tin gen en voorspelling en bevatten. A a n gezien het aantal m eetposten in zowel het e i gen ais externe m eetnetten no g a ltijd to e n e e m t, en o o k het a a n ta l v o o rs p e llin g s m o d e lle n, v o rm t deze blijve n d e g ro e i een con tin u e belasting v o o r de d a ta b a n k. De (m eet-)frequentie van de verschillende d a ta bronnen varieert heel sterk, w a a rd o o r het systeem re kening m o e t kun n e n h o u d e n m e t een w a a ie r a a n tiid s ta p p e n (1 ', 5 ', 1 0 ', 1 5 ', 3 0 ', lh, 3h, 24h). Er is n o o d a a n een ve rsie b e h e e r v o o r de d a ta. D e b e la n g rijk s te d o e ls te llin g va n d it v e rs ie b e h e e r is om a lle w ijz ig in g e n bij te h o u d e n die er aan een tijdreeks w orden aangeb rach t. Dit Een ove rzicht van de status van a lle m eetposten (n orm a al, w aak, alarm op basis van overschrijding van be paald e drem pelniveaus) m oet o n line b e s c h ik b a a r zijn, evenals een o ve rzich t van d e fecte m eetstations. D a a rn a a s t m o e t o o k de kw aliteit van de m eetstations g e m onito rd kunnen w o rd e n o m b ijv o o rb e e ld he t la n g d u rig v o o rk o m e n van "v re e m d e w a a rd e n " te kunnen vaststellen. Via export routines w orden m etingen en v o o r s p e llin g e n verstuurd n a a r externe o rg a n isa tie s (RWS, SETHY, K M I,...). O o k het im p o rte re n van m etingen en voorspellingen van deze o rg a n i saties m o e t m o g e lijk zijn. De ontw ikkeling van zo'n dataopslagsysteem e volueert continu. In de volge nde pa ragrafen w o r de n de b e la n g rijkste sta p p e n in de h y d ro lo g isch e d a ta b a n k van het W L beschreven. AREV, de eerste d ata b a n k g e n e ra tie Een eerste versie van de h y d ro lo g isch e d a ta b a n k w erd o n tw ik k e ld in m et het s o ftw a re p a kke t A dvanced REVelation. Deze A R EV -databank b e vatte een intern systeem om h isto rische d a ta te be vra g e n en een to e p a ssin g v o o r v a lid a tie van m e etgegeve ns en het aanpasse n van Q -h -re la - ties. De meeste m etingen in die tijd w aren enkel b e s c h ik b a a r o p p a p ie r en m oesten dus g e d ig ita lis e e rd w o rd e n v o o r a le e r ze in d e d a ta b a n k g e ïm p o rte e rd kon den w o rd e n. A n d e re m eetposten b e s c h ik te n re eds o v e r ee n te le m e trie s y s te e m, w a a rd o o r een ce n tra le m o d u le in AREV deze sta tions re g e lm a tig kon o p b e lle n om de m e tin g e n o n lin e b e s c h ik b a a r te m a ke n in de d a ta b a n k. Er bestond o o k een e e n v o u d ig e in te rn e ta p p lic a tie op basis van de AR EV-databank. H et systeem hield o o k een a a n ta l b e p e rkin g e n in v o o r de g e p la n d e evo lu ties bin n e n het H IC. Z o w as het niet m o g e lijk om tijd re e kse n van externe d a ta b ro n n e n te verzam ele n en o p te sla a n, en konden o o k enkel uu rlijkse gegevens o p g e sla g e n w o rd e n.

4 HYDRA, een b elan g rijke stap vooruit De b e p e rkin g e n van het AREV-systeem zorg d e n in v o o r het o n tsta a n van een n ieuw e d a ta b a n k d ie HYDRA g e d o o p t w erd. HYDRA w as in o o rs p ro n g ee n n e g e n k o p p ig m o n s te r u it de G riekse m yth ologie. In het geval van de d a ta bank w o rd t vooral gedoeld op het feit da t HY DRA een ce n tra le toe p a ssin g is w a a ro p heel w a t andere applicaties ("ko ppe n ") geënt zijn. Hydra, het mythologische monster Z o w e l a c tu e le ais h is to ris c h e m e e tg e g e v e n s m o e s te n o n lin e o p v r a a g b a a r z ijn v ia ee n w e b a p p lic a tie. G e zie n de ve rw a ch te g ro e i in de h o eveelh eid d a ta m o e st de n ie u w e d a ta b a n k v o ld o e n d e u itb re id in g s m o g e lijk h e d e n v a n de o p s la g cap aciteit hebben. M o m e n te e l d ra a it HYDRA no g a ltijd in p a ra lle l m e t AREV Deze laatste w o rd t enkel no g g e b ru ik t vo o r de valida tie van m eetgegevens, terw ijl HY DRA a lle o ve rig e fu n ctie s vervult. & Er w erd bijzondere a a n d a ch t gespendeerd aan volge nde punten : H Y D R A is ee n In fo rm ix d a ta b a n k d ie g e b ru ik m a a k t van de Tim eseries D a fa ß /a d e -m o d u le. Het b e la n g rijk s te v o o rd e e l van deze m o d u le is de s p a a rzam e m a n ie r w a a ro p m e t g e h e u g e n ru im te w o rd t o m g e s p ro n g e n. In een klassieke re la tio n e le d a ta b a n k w o rd t v o o r elke in d iv id u e le m e e tw a a rd e o o k een tijd s tip o p g e s la g e n. In de Tim es eriesm o d u le echter b lijft de o p g e sla g e n tijd g e re la te e rd e info rm atie beperkt to t het be gintijdstip van de tijd reeks en het tijd sin te rval tussen de m e e tw a a rd e n. D a a rn a v o lg e n enkel no g d e m e e tw a a rd e n. O p deze m a n ie r kan de g ro e i van de d a ta b a n k b in nen de perken g e h o u d e n w o rd e n, o n d a n ks een sterke toe nam e in het aantal m eetgegevens. O n d e rs ta a n d e ta b e l illu stre e rt het p rin c ip e van de Tïm es eries-m odule. D ata uitw isseling m et v erschillende d a ta b ro n n e n m o est m o g e lijk zijn. V ersch ille n d e d a ta b ro n n e n im p lic e e rd e o o k de n o o d om g e g e v e n s m e t v e rs c h ille n d e tijd - sta p p e n o p te slaan. H et b e sta a n d e telem etriesvsteem w erd vo lle d ig v e rn ie u w d, w a a rd o o r m e etgegeve ns fre q u e n te r (om het kw artie r) w e rd e n o p g e h a a ld. D it leverde een betere d a ta b e s c h ik b a a rh e id o p bij crisissituaties. In HYDRA w orden zowel m etingen ais vo o rsp e l lin g e n o p g e s la g e n. De v o o rs p e llin g e n w o rd e n g e b ru ik t in de h o o g - en la a g w a te rb e ric h te n die g e p u b lic e e rd w o rd e n o p de w e b p a g in a 's van het H IC. H et p rin c ip e van o p sla g van v o o rs p e llin g e n is a n a lo o g a a n d e o p s la g van m e tin g e n. Per v o o rs p e llin g s lo c a tie w o rd t v o o r elk v o o rs p e llin g s - m o m ent een tijdreeks bijge hou den. In tegenstelling tot de m etingen zijn hier dus m eerdere re cords n o d ig om de in fo rm a tie v o o r één v o o rs p e l lin g s lo c a tie op te sla a n. Deze tijd re e kse n be sla an ho o g ste n s e n kele d a g e n, w a a rd o o r de n o d ig e op sla gru im te beperkt blijft. Gebruik van de HYDRA-databank door de verschillende diensten binnen het H IC Data-uitwisseling Webpagina's Voorspellingen Data-validatie & verwerking HYDRA Informatiecentrum nstrumenten voor waterbeheer Metingen Metingen I Metingen & voorspellingen O

5 Principe van gegevensopslag in een relationeel databankmodel en de TimeSeries-module Relationele databank TimeSeries module Tijdstip 1 Waarde 1 Tijdstip 2 Waarde 2 Tijdstip 3 Waarde 3 Begintijdstip Tijdsinterval Waarde 1 Waarde 2 Waarde 3 Waarde 4 Principe van gegevensopslag voor voorspeïlingsgegevens Voorspellingslocatie Voorspellingstijdstip 1 Begintijdstip tijdreeks Tijdsinterval Waarde 1 Waarde 2 Waarde 3 Voorspellingslocatie Voorspellingstijdstip 2 Begintijdstip tijdreeks Tijdsinterval Waarde 1 Waarde 2 Waarde 3 H et n ie u w e te le m e trie syste e m, m e t een o p b e l- fre q u e n tie van 15 m in u te n, o m v a t nu o n g e ve e r a lle m e etstatio ns en z o rg t e rv o o r d a t de d a ta m et een m a xim a le v e rtra g in g van 3 0 m in u te n o n lin e b e s c h ik b a a r zijn, w a t in crisisperiodes a a n v a a rd b a a r is. D o o r m id d e l van z o g e n a a m d e Exporf- T ransfe r-l oad-pro cedures (ETL) w orden data u itgewisseld m et 1 1 verschillende d a tabronn en b in nen en buiten V laanderen. A lle g e g e ven s w o rd e n o p g e s la g e n in H YDRA, w a a r ze g e ra a d p le e g d kunnen w o rd e n d o o r v e r sch ille n d e to e p a ssin g e n, zoals de v o o rs p e llin g s - m o d e lle n. De onderzo e ke rs van het W L kunnen d e d a ta b a n k b e v ra g e n v ia d e V is u a l B a s ic - a p p lic a tie H y d ra D o w n lo a d. G e b ru ike rs binnen de V laam se O verheid en geregistreerde professionele g e b ru ike rs k u n n e n h isto rische d a ta in HY D R A o p h e t in te rn e t r a a d p le g e n v ia h ttp : / / h vdra.v la a n d e re n.b e, terw ijl het b rede p u b lie k de w ate rsta n d e n, d e b ie te n en g e valle n neerslag van de v o o rb ije 1 0 d a g e n kan ra a d p le g e n via h ttp :/ / w w w.w atersta n d e n.b e. O p HYDRA zijn no g een a a n ta l a n d e re a p p licatie s geënt. Een o ve rzich t van defecte m e etstatio ns en overschrijdingen van be paald e w aak- o f a la rm drem pels w o rd t gepresenteerd op een aantal in te rn e w e b p a g in a 's. D e le d e n v a n h e t H IC - p e rm a n e n tie te a m w o rd e n p e r SMS a u to m a tisch o p d e h o o g te g e b ra c h t van o v e rsch rijd in g e n van de w aak- o f alarm drem p els. Indien nodig w o r de n h o o g w a te rb e ric h te n verspreid. De o p m a a k da arvan gebeurt nog altijd m anueel o m d a t interpre ta tie d o o re e n h y d ro lo o g een b e la n g rijk e stap blijft. Een g ro o t deel van de in fo rm a tie w o rd t e chter a u to m a tisch uit HYDRA o p g e h a a ld en in het b e rich t verw erkt. HYDRA+: verd ere optim alisatie van de b e staande d a ta b a n k De b e la n g rijk s te te k o rtk o m in g van het h u id ig e systeem is het o n tb re ke n van de m o g e lijk h e id om gegevens te va lid e re n in HYDRA. D a a rn a a s t kan het op vrage n van historische data nog g e bruiksv rie n d e lijk e r g e m a a k t w o rd e n. M o m e n te e l is da n o o k een d e rd e fase in de o n tw ik k e lin g van het d a ta o p sla g syste e m in v o lle o n tw ik k e lin g. B egin w o rd e n de eerste resultaten van H Y D R A + verw acht. H Y D R A + zal bestaan uit twee databa nken, HY DRA en W IS (W ate r In fo rm a tie Systeem ), d ie fu n c tio n e e l c o m p le m e n ta ir zijn. B in n e n ko m e n d e g e gevens w o rd e n zo snel m o g e lijk in b e id e d a ta b a n ken in g e la d e n. De W IS -d a ta b a n k, gebaseerd o p s o ftw a re van Kisters A G (1 / zal de recentste versie van alle m eetreeksen bevatten en zal g e b ru ik t w o rd e n v o o r de v a lid a tie van de m e et- W Webpagina met recente metingen en een overzicht van de status van de verschillende bekkens in Vlaanderen (lichtgrijs geeft alarmstatus aan voor het Netebekken) w liai.vu.mmirrrfi.br» «im I "wtiwjkhml CXjfnkrrfcr t r V ru m r Ma/4U I «Kanooi Mouwpoort - Duinkerk» te Veume Bron: HIC REAL TIME DATA % Durfcflrii«Vatant /07 28/02 23/07 30/07 31/07 01/06 02/08 03/06 04/00 Voor schade e n /o f ongemak tengevolge van onjuistheid o f onvolledigheid in deze benchtgevmg kan door HIC geen verantwoordelijkheid worden aanvaard

6 gegevens, w a t nu no g via AREV g e b e u rt. W IS zal o o k de basis v o rm e n v o o r het o n lin e ontsluiten van a lle gegevens. HYDRA bevat a lle historische versies van de data die d o o r verschillende a p p lica tie s g e ra a d p le e g d ku n n e n w o rd e n. S p e cia le procedures zorgen v o o r een continue synch ronisatie m et de W IS -d a ta b a n k (zie verder). V ia een w e b a p p lic a tie zal het m o g e lijk zijn om de W IS -d a ta b a n k te bevrage n en da ta te d o w n lo a d e n in v e rschille n d e fo rm a te n (excel, csv, g ra fisch,...). S tatische k a a rte n d ie n e n ais g ra fisch e in te rfa ce v o o r de w e b to e p a ssin g en zijn g e basee rd o p de o n d e rlig g e n d e d a ta b a n k. Elke w ijz ig in g in de d a ta b a n k (b ijv o o rb e e ld het to e v o e g e n van een nieuw e m eetpost) w o rd t o n m id d e llijk w e e rg e g e ven in de kaarten. Elke g e bruike r on tvang t een pasw oord da t verbonden is aan een be paald profiel w aaraan b e p a a ld e to e g a n g sre ch te n w o rd e n to e g e k e n d. Z o zal het niet v o o r iede ree n m o g e lijk zijn om van la n g e tijd re e kse n m in u u tg e g e ve n s o p te vra g e n, om o ve rb e la stin g van de d a ta b a n k te v o o rk o m e n. H et to e k e n n e n van b e p a a ld e to e g a n g s re c h te n m a a k t het o o k m o g e lijk om v o o r g e p riv ilig e e rd e g e b ru ik e rs (b ijv o o rb e e ld een s p e c ifie k e w a te r beheerder) een om geving te creëren w aarin g e gevens van een beperkt aantal d a tabronn en ku n nen bekeken en bew erkt w orden. De W IS -d a ta b a n k sla a t enkel de ru w e data o p en o o k de m eest recente versie van de gegevens (na een au tom atische o f uitgebreide validatie ) in z o g e n a a m d e p roductie ree ksen. Van deze p ro d u c tie - reeksen w orden autom atisch o o k afgeleide reeksen b e p a a ld en g e p u b lic e e rd o p het inte rnet. Z o b ijv o o rb e e ld w o rd e n van m in u u tw a a rd e n uurg e m id d e ld e n o f m a a n d m a x im a berekend o f w o r den v o o r g e tijrivie re n de o p e e n v o lg e n d e h o o g - en laagw aters uit de productiereeksen gefilterd. Telkens ee n p ro d u c tie re e k s w o rd t a a n g e p a s t, w o rd e n de n ieuw e g e v a lid e e rd e d a ta g e ko p ie e rd n a a r H YDRA en d a a r ais een nieuw e, verb e te rd e versie va n de tijd re e ks o p g e s la g e n sa m e n m e t vro e g e re versies. D it m a a k t het m o g e lijk om de histo rische d a ta b e s c h ik b a a rh e id te re construere n en bijvoo rbe eld m o delbe reke ninge n uit het verle d e n te re p ro d u c e r e n m e t d e z e lfd e in v o e r- gegevens. O o k het voorspellingssysteem, gebaseerd op softw a re van het D anish H y d ra u lic Institute (D H I)(2), m aakt een be la ngrijke evolutie door. Het o rig i nele voorspellingssysteem bestond uit een reeks o n a fh a n k e lijk w e rke n d e p c's die e lk een lo k a le d a ta b a n k h a d d e n m et een k o p ie van tijdre eksen uit H YDRA d ie re le va n t zijn v o o r de v o o rs p e llin g. U itw isseling van m odelresultaten tussen de verschillende pc's was niet m o gelijk. Het nieuw e systeem m a a k t g e b ru ik van één ce n tra le d a ta b a n k m e t de re le vante tijd re e kse n v o o r de v o o rs p e llin gen én de m o d e lc o n fig u ra tie van e lk vo o rs p e l- lin g s m o d e l. U itw isseling tussen m o d e lle n o n d e r ling w o rd t nu wel m o g e lijk, w a t de k w a lite it van de voorspellingen ten goede kom t. Van de v o o r s p e llin g e n w o rd e n de v e rs c h ille n d e versie s in HYDRA o p g e sla g e n o p a n a lo g e w ijze ais de m e etd a ta. Bij de o n tw ik k e lin g van H Y D R A + w erd to t slo t o o k veel a a n d a c h t besteed a a n de b e s c h ik b a a r heid van het hele systeem. V o o r e lk o n d e rd e e l van H Y D R A + w o rd t een b a ckup-systeem g e ïn stalleerd om de faalkansen te m inim aliseren. $ Principeschets van HYDRA+ voorspellingen intranet Telemetrie EM SETHY G IS Laadprocessen FC HYDRA internet RWS KMI WIS Server validatie e

7 W at brengt de toekomst? Conclusies V o o r de ve rd e re to e k o m s t zijn no g een a a n ta l m o g e lijk e ve rb e te rin g e n v o o r H Y D R A +. Z o kan er no g g e w e rkt w o rd e n a a n een be te r systeem v o o r fa il o v e r en b e v e ilig in g. O o k de in te rn e t p a g in a 's kun nen no g v e rd e r u itg e b re id w o rd e n, b ijv o o rb e e ld m e t b ijk o m e n d e in fo rm a tie o ve r de m eetstations. D a a rn a a s t zal het fo rm a a t van de h y d ro lo g is c h e ja a rb o e k e n n o g g e m o d e rn is e e rd w o rd e n. De d a ta b a n k zal no g w o rd e n u itg e b re id m et een server d ie g e b ru ik m a a k t van een versie beheer- systeem v o o r geografische gegevens. Deze g e gevens zullen in een geografisch inform atiesysteem g e stockeerd w o rd e n van w a a ru it ze g e b ru ik t zullen w o rd e n d o o r de w ebsite en de vo o rs p e l- lingsso ftw are. N a a st een h y d ro lo g isch e d a ta b a n k zal o o k een h yd ro g ra fisch e d a ta b a n k on tw ikke ld w o rd e n w a a rin o n d e rm e e r ba thym e triege geve ns en te rre in o p m e tin g e n va n d ijk e n en o v e rs tro - m ingsvlakten opgeslagen kunnen w orden. Intussen is reeds een file se rve r g e ïnstalleerd m et een versie beheersysteem v o o r de ve rs c h ille n d e n u m e r ie k e r iv ie r m o d e lle n v a n h e t W a t e r b o u w k u n d ig L a b o ra to riu m. B edo e lin g is om in de to e k o m s t deze m o d e lle n a u to m a tis c h te voe den m et b e p a a ld e versies van h yd ro lo g isch e gegevens u it H Y D R A + en b a th y m e trie g e g e v e n s u it de nieuw e hydrografische da taba nk. Mogelijke data die op geslagen zullen worden in de hydrografische databank: digitale terreinmodellen en dwarssecties In de v o o rb ije aren w erd e n m e t de e vo lu tie van AREV o ve r H Y DRA n a a r H Y D R A + een a a n ta l b e la n g rijk e sta p p e n gezet in een g o e d u itg e b o u w d databe hee rsystee m v o o r het W L. Z o zo rg t o n d e r m eer het versiebeheersysteem e rvoor da t historische d a ta b e s c h ik b a a rh e id o p e lk m o m e n t g e re produceerd kan w orden ten behoeve van het herbe re ke n e n van s im u la tie s u it het ve rle d e n. H et to e kennen van b e p a a ld e to e g a n g sre ch te n m a a k t het dan w eer m o g e lijk om een om geving te creëren v o o r g e p riv ilig e e rd e d a ta b a n k g e b ru ik e rs om sp e cifie ke d a ta te be kijke n en bew erken. H Y D R A + is een uiterst kra chtig systeem v o o r het inzam elen en behere n van u itg e b re id e datasets. De h u id ig e en to e k o m s tig e evo lu ties verzekeren een nog betere ondersteuning van de o p e ra tio nele en o n d e rzo e ksta ke n van het W a te rb o u w k u n dig La boratorium. De con figura tie m et twee d a ta b a n k e n c o m b in e e rt d e beste k e n m e rke n van tw ee system en en b ie d t het W a te rb o u w k u n d ig Laboratorium en z'n klanten een innovatief, b e tro u w b a a r en flexibel systeem d a t b ru ik b a a r is bij het realiseren van een hele w a a ie r aan doelstellin g e n. B egrippenlijst - M D K : a g entsch ap M a ritie m e D ienstverlening en Kust - EMA: afd eling E lectriciteit en M e chanica - A n t w erp en - E M G : afdeling Electriciteit en M echanica - G ent - S E T H Y : S e rv ic e d 'E T u d e s H y d r o lo g iq u e ; onderzoeksinstelling van de W aalse O verheid - RWS: Rijkswaterstaat, be heerder van de N ede r landse be vaarbare w aterlopen - D IR E N : D ir e c tio n s r é g io n a le s d e l'e n v iro n n e m e n t - w a te rb e h e e rd e r v a n he t Franse M in is te rie van e c o lo g ie en d u u rz a m e o n tw ik k e lin g - VNR: Voies N avigables de France - Franse b e heerder van de bevaarbare w aterlopen Peter Viaene, onderzoeker [Peter. Viaene@ m ow.vlaanderen, be] d w a rs p ro fie I Koen Beys, databankbeheerder K a trie n Van Eerdenbrugh, coordinator onderzoeksgroep Waterbeheer F rank M ostaert, afdelingshoofd horizontale afstand (m) W aterbouw kundig Laboratorium Berchemlei Borgerhout, België tel: 0 3 / fa x : 0 3 /