Techniek en autodiefstal: een actuele wedren

Transcriptie

1 Techniek en autodiefstal: een actuele wedren U heeft de berichten ongetwijfeld langs zien komen startonderbrekers kwetsbaar en gespecialiseerde autodieven hebben veel kennis over auto-elektronica en hightech gereedschappen of het manipuleren van een autoslot en autosleutel is tegenwoordig voor deze dieven heel eenvoudig. Laten we het onder ogen zien: de tijd van de technische voorsprong die de consument beschermt tegen de diefstal van zijn kostbare bezit, is voorbij. De professionele crimineel kan tegenwoordig beschikken over de meest geavanceerde technieken om vrijwel elke auto binnen no-time te stelen. Verbieden van de handel in de middelen, waarmee de beveiliging kan worden gekraakt, kan juridisch niet. Dus blijven er een paar tegenacties over: de (auto-)industrie bewegen om de preventietechnieken te verbeteren (de rat-race in security aangaan), andere technieken dan de gangbare inbouwen en het bewustzijn en gedrag van de consument en de ondernemers in de Automotive beïnvloeden. Verderop in deze nieuwsbrief zult u artikelen lezen die links-om of rechts-om betrekking hebben op de jongste acties tegen de georganiseerde en professionele autodief. Het gaat daarbij om een versnelling van de aangifte van autodiefstal, waardoor de kans van tijdig opsporen en terug brengen sterk wordt vergroot, om effectiever checken van de identiteit van auto s, om aandacht voor het onderwerp binnen de nieuwe landelijke politieorganisatie en om effectieve internationale afstemming binnen de EU. En dat laatste is nodig, want autodiefstal speelt zich af in een sterk internationaal speelveld. De cijfers over het afgelopen eerste halfjaar van 2012 tonen de situatie ondubbelzinnig aan: de diefstal van personenauto s van 0-3 jaar oud steeg het eerste halfjaar met 6,3%, terwijl maar 32% hiervan werd teruggevonden. Een teken voor de samenleving van consument, producent, speurders tot politiek: wees actief en neem alle maatregelen die u bedenken kunt, want de crimineel is actiever dan ooit om u te bestelen. Guus Wesselink 1

2 Nationaal Dreigingsbeeld 2012 Als het om speerpunten in opsporing gaat, is het Nationaal Dreigingsbeeld (NDB) Georganiseerde Criminaliteit belangrijk. Dit KLPD-document dicteert voor een periode van vier jaar aan politie en justitie de prioriteiten. Het nieuwe NDB staat nu op stapel. Een deelrapport is al verschenen onder de titel Georganiseerde autodiefstal. Een Bouwsteen voor het Nationaal dreigingsbeeld Onderzoek Het rapport is gebaseerd op wetenschappelijke publicaties, evaluatie van concrete rechercheonderzoeken, verslagen van BRUIS-overleg en vanzelfsprekend ook gesprekken binnen AVc. De rapporteurs Hervy de Miranda en Joyce van der Mark hebben zich laten bijstaan door een klankbordgroep onder leiding van Henk Graafland bestaande uit vertegenwoordigers vanuit ons netwerk. Spijtig was dat om redactionele redenen het rapport moest worden beperkt tot autodiefstal. Daarmee bleven andere vormen van voertuigcriminaliteit bijv. met werkmaterieel, BSF-diefstal of auto-inbraak buiten beeld. Wel wordt in een andere deelstudie ladingdiefstallen meegenomen. Toch zijn de conclusies stevig! Conclusies en verwachtingen De daling van het aantal autodiefstallen over de afgelopen jaren is in 2010 omgeslagen in stijging bij jonge auto s, terwijl het aantal teruggevonden auto s afneemt. Dus kort door de bocht: er is georganiseerde voertuigcriminaliteit in het spel. Dat betekent professioneler, geavanceerder modus operandi (high tech crime tools en via internet sites als Marktplaats.nl en Google Street View), internationaler, gekoppeld aan andere vormen van criminaliteit. Maar tegelijk ook gewelddadiger omdat de confrontatie met de autobezitter bewust wordt geriskeerd. Het rapport gaat in op factoren die een bevorderende en remmende werking kunnen hebben op deze ontwikkelingen. Bevorderend zijn bijv. de economische crisis en allerlei barrières in samenwerking: binnen politie en justitie, de publieke sector, publiek- privaat en internationaal. Remmende factoren zijn het opheffen van de genoemde hindernissen. Dat proces moet worden aangejaagd. En was dat t niet, waarom AVc er is!? NXP chip gekraakt Wetenschappelijk onderzoek van de Universiteit van Nijmegen heeft onlangs aan het licht gebracht dat de beveiliging van veel auto s gemakkelijk gekraakt kan worden. Het komt in het kort op het volgende neer: men heeft de logaritmes van één van de twee door de auto-industrie meest toegepaste startonderbrekerchips gekraakt en tevens een kopieertechniek toegepast die de autosleutel in een oogwenk draadloos kopieert. Je hoeft maar even langs iemand te lopen met een sleutel in z n zak en het is gebeurd! Zo n 34 merken gebruiken die verouderde chips uit 1996 nog steeds. Daarmee is een fors aantal auto s over de hele wereld kwetsbaar geworden. De onderzoekers hebben de chipfabrikant en de auto-industrie maanden geleden van hun vondst op de hoogte gesteld, zodat zij actie konden ondernemen. AVc heeft contact met de onderzoekers en bespreekt hun studie en praktijkbevindingen met de RAI-Vereniging als koepel van de autoimporteurs. Ook in het College van Deskundigen zal deze zoveelste noviteit onder de loep worden genomen. Bestaande security-technieken zijn in de race om vernieuwing ingehaald en het is zaak voor de auto-industrie om deze met enige regelmaat aan te passen. Kostenoverwegingen van een paar euro mogen daarbij niet doorslaggevend zijn. De ontwikkeling past in het beeld dat de aanvallen op de elektronica van de auto toenemen en dat door toepassing van nieuwe technieken bij diefstal er een stijging is te zien in de diefstal van jonge auto s. De preventieadviezen zijn thans actueler dan ooit: pas alarmsysteem en Tracking&Tracing toe in de auto en let goed op de autosleutel, zowel thuis als onderweg! 2

3 Bij vrijwel alle merken personenauto s zijn elektronische onderdelen voorzien van het VIN. Bij een enkel merk is in de onderdelen een referentienummer vastgelegd, waarvan alleen de fabrikant weet bij welk VIN het hoort. VIN Cube? Sinds november, toen de politie van Rotterdam- Rijnmond (RRM) de VIN-Cube officieel aan de pers presenteerde, hebben velen van u wel wat gehoord over dit nieuwe apparaat. Maar er zijn ook nog vragen als: wat doet het precies, wat kan het, wie heeft er een en wanneer krijg ik er een? Kortgezegd is de VIN-Cube een apparaat waarmee via de OBD poort van de auto alle in het voertuig aanwezige elektronische VIN s kunnen worden uitgelezen. Resultaat is een lijst met VIN s; als die allemaal gelijk zijn en ook nog kloppen met het ingeslagen VIN, is het voertuig v.w.b. al die uitgelezen componenten helemaal origineel. Zijn ze allemaal gelijk, maar wijken ze af van het ingeslagen VIN, dan is er kennelijk een nieuw VIN aangebracht. Is een deel van de VIN s afwijkend van de rest dan weet je dat er componenten in het voertuig zijn die oorspronkelijk niet in het voertuig zaten. In de laatste twee situaties kan nader onderzocht worden wat de oorzaak is van de afwijkingen. Rotterdam-Rijnmond heeft AVc bij het project betrokken. Wij hebben de techniek ontwikkeld, nu moet er een brede discussie worden gevoerd over de toepassing ervan; dat is meer jullie terrein, aldus Ton Heijmering, die als hoofd executieve ondersteuning bij de Politie RRM verantwoordelijk is voor het project. AVc heeft dat graag opgepakt. De AVc partners hebben meegedacht over wat mogelijk is en wat wenselijk. Advies Veel is mogelijk. Bij elke tweedehands verkoop zou je een check kunnen doen, of bij elke APK. Maar of dat wenselijk is? Het is de vraag, hoe groot het belang is om een enkel afwijkend onderdeel aan te treffen in een voertuig en wie wat kan of wil doen met die informatie. Het eindadvies is nog niet vastgesteld, over de richting bestaat grote overeenstemming. Het lijkt verstandig om voorlopig de VIN-Cube toe te passen op momenten dat er ook nu al gecontroleerd wordt op identiteit. Denk aan de identiteit-check bij import en bij WOK-keuringen door de RDW en aan het onderzoek van verdachte voertuigen door de politie. Ook wordt gedacht aan gecertificeerde onderzoekbureaus die in opdracht van een verzekeraar aan bepaalde voertuigen werken. De komende maanden wordt de ontwikkeling van de VIN-Cube afgerond en zal er dankzij het grote enthousiasme en het harde werk in en om het project- een enorme stap gemaakt zijn in de ondersteuning van de opsporing. We kijken vol verwachting uit naar de resultaten. Stroomlijning signaal 86 en 87 (3) Het LIV heeft onlangs vastgesteld dat er gemiddeld 5 werkdagen zitten tussen het moment van diefstal en het moment van signalering. Statistieken geven aan dat juist de eerste uren na de diefstal de terugvindkans het grootste is. Dus hier moet winst te halen zijn! In overleg met VbV, LIV, politie, AVc en vele anderen is een plan opgesteld om de registratie van diefstal in het kentekenregister te versnellen: de telefonische melding van vermissing bij VbV wordt zodanig uitgebreid dat er direct een diefstalsignaal van kan worden gemaakt. De beller wordt gevraagd om zijn melding elektronisch te bevestigen en de opsporingsambtenaren van het LIV zorgen vervolgens voor een directe registratie van een diefstalsignaal. De betrokken partijen praten nu verder over de exacte invulling van de procedure. De kwaliteit van de signalering moet correct en volledig zijn en voldoende gewicht hebben voor de politie om in te grijpen en om internationale uitwisseling mogelijk te maken. Het plan is nu een pilot te starten op 1 januari 2013 in politieregio Brabant Zuid-Oost en twee bij de BOVAG aangesloten verhuurmaatschappijen in die regio, waarbij al hun ontvreemde en gekentekende voertuigen via het VbV worden gemeld. Doelstellingen van de pilot zijn: De tijd tussen diefstal en signalering terug brengen naar gemiddeld 2 uur; De kwaliteit van informatie (opsporingsindicaties) in de aangifte te vergroten; Modus Operandi van diefstal te registreren en ter beschikking te stellen aan politie. Wij houden u op de hoogte. Via internet je auto snel terug 3

4 Europees nieuws Op 28 en 29 juni vergaderden de Nationale Contactpunten Voertuigcriminaliteit van de EU landen bij Europol in Den Haag. Op Nederlands initiatief en onder leiding van onze AVc ers Henk Graafland en René Gerlsma. Dit netwerk is gebaseerd op een raadsbesluit van de Europese politieministers uit Dat besluit draagt nadrukkelijk een Nederlands stempel, waarbij destijds AVc intensief was betrokken. Hoofdlijnen zijn dan ook ketenbenadering en publiek-private samenwerking. Omdat Brussel dit soort netwerken wil versterken, is vorig jaar gekozen voor een formule die tegemoet komt aan het wisselende EU-voorzitterschap. Door lidstaten op bepaalde thema s als trekkers & duwers te benoemen, kan meer op lange termijn worden gemikt en is er geen vrijblijvendheid. Dit voorkomt dat lidstaten, die bij toerbeurt halfjaarlijks voorzitter zijn, het wiel weer gaan uitvinden of proberen zonder al te veel kleerscheuren hun termijn door te komen. In dit verband heeft ons land zich kandidaat gesteld om kartrekker te zijn. Inmiddels hebben België, Duitsland, Hongarije en Zweden zich aangemeld als supporters. Toekomst De programmering van de bijeenkomst was gericht op het scherper formuleren van prioriteiten, de onderlinge taakverdeling van de trekkers en de herprofilering van de rol van Europol. Maar ook kwesties die de komende voorzitterschappen overbruggen. Zoals het trekken van lering uit gezamenlijke, gelijktijdige controle acties op gestolen voertuigen om zo een volgende HIO (high impact operation) op een hoger plan te tillen. Een taak waar België op in heeft getekend. Evenals aandacht voor het fenomeen high tech crime. Een stap voorwaarts op het gebied van voertuigidentificatie is, dat Duitsland alle forensische aspecten wil coördineren. Denk daarbij aan manuals, tools en trainingen van verschillende snit en herkomst. Europol legt zich vast om cijfers, statistieken en analyses te combineren tot een aanzet voor een specifiek dreigingsbeeld. Perspectief Nederland gaf zo Europa weer een zet in de goede richting, terwijl Europol hiermee een comeback maakt. Waar het nu om gaat is dat de Nederlandse rol formeel wordt bevestigd. Dat is best nog wel spannend, niet zozeer in Brussel, want daar valt op dit vlak geen concurrentie te duchten. Maar in eigen land moet dit als extra taak worden meegenomen bij de vorming van de Nationale Politie. En dat kost dus geld en menskracht, want Henk en René trekken dit uiteindelijk natuurlijk niet alleen. Daar staat tegenover dat als de politie hierin met beperkte middelen wil investeren, snel Europees winst valt te boeken. Waarmee Nederland, dat in 2016 weer EU voorzitter wordt, mooie sier kan maken met wat wij hebben waargemaakt van ons eigen raadsbesluit uit 2004, waar het allemaal mee begon. 4

5 M tips Naar aan leiding van een M.-tip trof de politie in een loods in Sittard op 5 april 42 fietsen aan die vermoedelijk zijn gestolen. Van alle fietsen waren de sloten verwijderd. Onder de aangetroffen fietsen bevonden zich ook 15 kostbare fietsen met een elektromotor. De identiteit van de huurder is bij de politie bekend. M tips Op 25 januari tankte een man in Haaksbergen ongeveer 40 liter benzine en reed weg zonder te betalen. Op 26 januari tankte de man opnieuw zonder te betalen in Enschede. De diefstal werd op camerabeelden vastgelegd. Op 23 februari besteedde het programma Onder de Loep aandacht hieraan. Na deze uitzending kwam via M. een tip binnen waarmee de Politie Twente na onderzoek op 28 maart de 27-jarige Enschedeër kon aanhouden. Belastingdienst wordt vierde partner LIV Op 16 mei 2012 heeft de Belastingdienst een intentieverklaring ondertekend waarmee de toetreding tot het Landelijk Informatiecentrum Voertuigcriminaliteit (LIV) is geformaliseerd. De Belastingdienst werkte op basis van een samenwerkingsconvenant al enige jaren samen met het LIV. Hendrik Steller, manager LIV: De resultaten van die samenwerking waren dusdanig dat de Belastingdienst een stap verder wilde gaan naar volwaardige publiekprivate samenwerking. De meerwaarde van dit nieuwe partnerschap voor onze klanten is dat zij een beter informatieproduct krijgen. De RDW, KLPD en het VbV (Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit) zijn partner van het eerste uur in het LIV. Bij de Belastingdienst is, net als bij de overige partners, enorm veel informatie voorhanden omtrent voertuigcriminaliteit en voertuiggerelateerde criminaliteit. Tienjarig bestaan De ondertekening vormde de bekroning van het tienjarig bestaan van het LIV. Het LIV werd in 2002 opgericht als een expertise- en operationeelcentrum op het gebied van voertuigcriminaliteit en opsporingsbijstand. RDW, KLPD en het VbV bundelden hun krachten om voertuigcriminaliteit Malafide handel Vorig jaar september luidden ARN en STIBA de noodklok over het illegaal slopen van voertuigen en de handel in illegaal gesloopte en gestolen onderdelen. Erkende demontagebedrijven lopen inkomsten mis, waardoor ook de schatkist minder ontvangt. Het illegaal slopen zorgt ook voor ongecontroleerde milieubelasting. Binnen AVc is dit opgepakt door André Bouwman. Na enkele besprekingen blijkt dat er in ruime mate kennis en informatie bij de diverse handhavers aanwezig is, die efficiënter benut kan Informatie ARN Milieudienst VBV RDW STIBA Belastingdienst VROM Aanpak malafide handel LIV Verrijken Hot cases effectief te kunnen bestrijden. In tien jaar tijd is het LIV uitgegroeid tot hét informatie- en kenniscentrum op het gebied van voertuigcriminaliteit. De afgelopen jaren heeft het LIV sterk geïnvesteerd in de kwaliteit en specialisatie van de dienstverlening. Van het leveren van informatie zonder meer heeft het LIV de stap gemaakt naar het leveren van informatie met hoge toegevoegde waarde. Daarnaast krijgt het LIV ook steeds meer een coördinerende rol bij bijvoorbeeld onderzoeken van de politie. worden. Centrale coördinatie en verrijking van verkregen informatie is daarvoor noodzakelijk. In onze kringen lijkt dit een typische LIV taak. Het internet speelt een cruciale bij het verhandelen van onderdelen. Marktplaats alleen is goed voor ca advertenties per dag. Gericht surveilleren op internet op voertuigcriminaliteit staat nog in de kinderschoenen. Maar het LIV kan ook op dit gebied een spilrol gaan vervullen. Komend jaar gaan we onderstaand plan met de betrokken partijen verder uitwerken. Handhaving Politie RDW Milieudienst Provincie Belastingdienst FIOD OM 5

6 E-learning module voertuigcriminaliteit De E-learining module kwam tot stand door samenwerking van de Politieacademie en voertuigdeskundigen vanuit het politieveld (PAT-ters). De module voldoet duidelijk aan een behoefte, want honderden bezoekers hebben de module en de test al met goed gevolg afgerond. Oude bekenden blijven bij AVc Misschien hebt u hen al gespot bij AVc: Harry Blaauw en André Bouwman maken nu deel uit van ons programmabureau. Harry kennen we al jaren als degene die het LIV heeft opgezet en geleid. Een ervaren crime fighter dus. Na een periode waarin hij zijn tijd verdeelde tussen LIV en AVc heeft hij van de RDW de gelegenheid gekregen, nu full-time bij AVc te werken. Hij werkt nu vooral aan de projecten Registratie Direct (versnelling registratie diefstal) en WPG (informatievoorziening private partijen uit politiebestanden). André maakte binnen de RDW gebruik van een regeling waarbij medewerkers voor een bepaalde periode ervaring kunnen opdoen in een ander dienstonderdeel. Gezien de betrokkenheid van de RDW bij AVc mocht hij hoofd keuringsstationdie ervaring opdoen bij AVc. Inmiddels heeft de RDW erin toegestemd dat hij de komende twee jaar bij ons blijft. André is projectleider Malafide Handel en zet zijn RDW ervaring in bij onderwerpen als schadevoertuigen en kloonauto s. Nep of echt? Bij RDW importkeuringen duiken steeds vaker gekopieerde historische voertuigen op. Deze zogenaamde replica s zijn geheel nieuw gefabriceerde voertuigen op basis van een oud model Bugatti, Mercedes-Benz, Jaguar, enz. Bij het repliceren is vaak sprake van merkvervalsing, identiteitsfraude en soms omkatten. Hier gaat veel geld in om. Bij Bugatti en bepaalde Mercedessen gaat het om miljoenen per voertuig. Met behulp van valse of vervalste documenten wordt een historie in scene gezet. Anderen kopen via internet een kentekenbewijs (identiteit) en maken vervolgens alles kloppend. Het gaat zelfs zover dat van oud staal nieuwe chassis worden gemaakt om het voertuig maar oud te laten lijken. Zonder specifieke kennis blijkt het erg lastig te zijn om vast te stellen of je nu met een gerestaureerd of gerepliceerd voertuig te maken hebt. Door de recessie lijkt de belangstelling van investeerders te verschuiven van onroerend goed naar historische voertuigen. Oud blik blijkt weer een goede investering te zijn! RDW, Politie, FEHAC (Federatie Historische Automobiel- Motorfietsclubs), Belastingdienst en AVc werken aan een plan om deze voertuigen bij import keuringen te onderscheppen. Ook hier is publiek-privaat samenwerken de sleutel tot een effectieve aanpak. Stichting AVc Postbus 200, 3870 CE Hoevelaken Hogebrinkerweg 37, 3871 KM Hoevelaken telefoon fax website secretariaat@stavc.nl Colofon De stichting Aanpak Voertuig Criminaliteit (AVc) is een Publiek-Privaat samenwerkingsverband met als Directeur: Guus Wesselink doel het terugdringen van criminaliteit in de mobiliteitssector. Coördinatoren: Werner Postma Henk Graafland De deelnemende partijen zijn: Ministerie van Veiligheid&Justitie, RDW, Nederlandse Politie, Openbaar Harry Blaauw Ministerie, Verbond van Verzekeraars, ANWB, RAI-Vereniging, TLN en BOVAG. ARN is geassocieerd lid. Mojgan Yavari André Bouwman oplage: 1000 stuks René Gerlsma Secretariaat: Hilly Dompig 6