JD EC PZ Hz down. Sessienr Sessie + ronde

Transcriptie

1 uv uv Casus P9 De cliënt in deze casus is bij aanvang van de training een 9-jarige jongen. Zijn IQ score op de bedroeg 7 (95% BI: 66-8). Hij verbleef al.twee jaar in het JP Heije centrum. Hieronder worden de amplitudes tijdens de sessies weergegeven, de QEEG scores in vergelijking met een gematchte normgroep, en resultaten op de neuropsychologische ANT testen SA Dots en SSV en de Bourdon-Vos. Van de neuropsychologische maten zijn de scores omgezet in Z-scores en waar mogelijk in RCI s. Tenslotte wordt de subjectieve tevredenheid van de deelnemende jongeren weergegeven aan de hand van gemiddelden op een -puntsschaal. Gehanteerde trainingsprotocollen Bij deze cliënt werden de volgende trainingen gestart: Met ogen gesloten op Pz (achter op de schedel) 7-9 Hz naar beneden, d.w.z. de gemiddelde amplitude (uitslag van de golf, uitgedrukt in microvolt, een maat voor de elektrische spanning). Met ogen open op Pz 9- Hz omhoog. Met ogen open op CP4 (rechtsachter op de schedel) 7- Hz naar beneden. JD EC PZ 7-9 Hz down 6 Gemiddelde per ronde ) PZ 7-9 down ) EMG 3 3 Ronde Sessienr Sessie + ronde De gemiddelde waarden van 7-9 Hz zijn langzaam gedaald zoals verwacht, het effect is echter klein. Ook de spierspanning is aanzienlijk gezakt, en de verandering in 7-9 Hz kan heel goed worden veroorzaakt door een daling van de spierspanning. Deze heeft ene heel wijde frequentieband, zodat de invloed daarvan zich ook in de range van 7-9 Hz kan doen gelden.

2 uv uv uv uv JD EO PZ 9- Hz up 4 Gemiddelde per ronde,9,8 ) PZ 9- up,7,6,5,4,3 ) EMG, 8, Ronde 6 4 Sessienr Sessie + ronde Hoewel lineair gesproken de beoogde stijging van 9- Hz op Pz bij ogen geopend is bereikt, lijkt het toch dat later in de training de waarden inzakken. Ook de spierspanning zakt gemiddeld al zijn er grote fluctuaties, wijzend op bewegingsonrust. JD EO CP4 7- Hz down 8 Gemiddelde per ronde 7,9 6,8,7,6,5,4 5,3,, 4 Ronde 3 Sessienr Sessie + ronde

3 Power EEG In tegenstelling tot het doel van deze training is de power in de bandbreedte van 7- Hz op CP4 gestegen over de loop van de sessies. Ook de spierspanning is gestegen, echter niet zoveel als de getrainde frequentieband. De QEEG resultaten laten bij delta vooral frontaal verschillen zien bij EO. EC is op de follow-up meting bij sommige bandbreedtes niet te interpreteren bij deze client ivm artefacten. Dit wijst op onrust en spanning tijdens de afname. Hoewel er doorgaans sprake lijkt te zijn van normalisatie valt op dat in de alfa range bij follow-up met ogen open de waarden lager liggen dan op de voor- en, terwijl beide al lager liggen dan in de normgroep. Bij beta met ogen gesloten benadert de de normgroepscores. P9 delta eo vm nm fu controle follow-up meting controle Fp FpF7 F3 FzF4 F8 FC3 FCz FC4 T3C3 Cz C4T4 Locaties CP3 CPz CP4 T5P3 Pz P4T6 O OzO

4 EEG Power EEG Power P9 delta ec vm nm fu controle ECDFp ECDF7 ECDFz ECDF8 ECDFCz ECDT3 ECDCz ECDT4 ECDCPz ECDT5 ECDPz ECDT6 ECDOz - system locaties P9 theta eo vm nm fu controle follow-up meting controlegoep FpFpF7F3 FzF4F8FCFCzFCT3C3CzC4T4CPCPzCPT5P3PzP4T6OOzO - system locaties

5 EEG Power EEG Power P9 theta ec vm nm fu controle ECTFp ECTF3 ECTF4 ECTFC3 ECTFC4 ECTC3 ECTC4 ECTCP3 ECTCP4 ECTP3 ECTP4 ECTO ECTO - system locaties 675 alfa eo vm nm fu controle follow -up meting EOAFp EOAF7 EOAFz EOAF8 EOAFCz EOAT3 EOACz EOAT4 EOACPz EOAT5 EOAPz EOAT6 EOAOz - system locaties

6 EEG Power EEG Power 675 alfa ec vm nm fu controle ECAFp ECAF7 ECAFz ECAF8 ECAFCz ECAT3 ECACz ECAT4 ECACPz ECAT5 ECAPz ECAT6 ECAOz - system locaties 675 beta eo vm nm fu controle follow -up meting EOBFp EOBF7 EOBFz EOBF8 EOBFCz EOBT3 EOBCz EOBT4 EOBCPz EOBT5 EOBPz EOBT6 EOBOz - system locaties

7 z-score EEG Power 675 beta ec vm nm fu controle ECBFp ECBF7 ECBFz ECBF8 ECBFCz ECBT3 ECBCz ECBT4 ECBCPz ECBT5 ECBPz ECBT6 ECBOz - system locaties Neuropsychologische metingen ANT, Sustained Attention Dots (SAD) In grafiek (?) wordt het verloop van de reactietijd en fouten zichtbaar voor cliënt. Conform verwachting is voor zowel de reactietijd als de fouten sprake van een sterke vooruitgang ten opzichte van de. Opvallend is precies hetzelfde verloop van beide factoren gedurende het onderzoek. Direct na de training, tijdens de, is nog geen sprake van enig effect, maar drie maanden daarna wel. Tijdens de follow-up is de werkstijl van cliënt sterk verbeterd, namelijk sneller en nauwkeuriger. De z-scores van beide factoren bevinden zich tijdens deze tijdsmeting binnen het gemiddelde gebied (-.8 < z <.8), zie grafiek (?). Grafiek (?) SAD: z-scores van de reactietijden en fouten per tijdsmeting VM NM FU Tijdsmeting Reactietijd Fouten

8 z-score z-score ANT, Shifting Attentional Set Visual (SSV) Ten opzichte van de geldt voor alle onderdelen dat sprake is van een verbetering van de gemiddelde reactietijd. Dit is conform de verwachting. Voor deel is sprake van lichte vooruitgang richting het gemiddelde gebied (-.8 < z <.8), voor deel is de verbetering het sterkst en voor deel 3 geldt dat de reactietijd tijdens de al van gemiddelde waarde was en de groei in tijd vindt plaats binnen het gemiddelde gebied, zie grafiek (?). Voor de fouten geldt dat alleen voor deel sprake is van vooruitgang. Direct na de training, tijdens de, is de verbetering het sterkst, maar deze houdt niet aan tijdens de follow-up. Voor deel geldt een fluctuatie binnen het gemiddelde gebied en voor deel 3 is tegen verwachting in sprake van verslechtering. Opvallend is het grillige verloop van zowel de reactietijd als de fouten per onderdeel en per tijdsmeting, zie grafiek (?). Grafiek (?) SSV: z-scores van de reactietijden en fouten per onderdeel per tijdsmeting Reactietijd Fouten VM NM FU VM NM FU Tijdsmeting Deel Deel Deel 3 Bourdon-Vos In grafiek (?) wordt voor cliënt het verschil tussen de z-scores van de reactietijden per onderzoeksfase weergegeven. Bij RCI >.65 is sprake van significante vooruitgang. Ten opzichte van de is cliënt op de significant sneller gaan werken en deze groei lijkt zich tijdens de follow-up te stabiliseren. Dit is conform de verwachting. Zowel tijdens de als follow-up is de reactietijd van gemiddelde waarde, zie grafiek (?). Grafiek (?) z-scores en RCI s per onderzoeksfase voor cliënt - - VM NM VM FU RCI 6,47 RCI 5,56 Reactietijd -3-4 Fase Fase

9 z-score z-score Conform de verwachting is cliënt op de Bourdon Vos regelmatiger gaan werken. Direct na de training, tijdens de, is de verbetering het sterkst, want tijdens de follow-up is sprake van enige achteruitgang. Maar ten opzichte van de is het resultaat positief en de z-scores van de en follow-up bevinden zich binnen het gemiddelde gebied, zie grafiek (?). Grafiek (?) Regelmaat Bourdon Vos - VM NM FU Tijdsmeting Voor de nauwkeurigheid geldt dat slechts sprake is van enige fluctuatie binnen het gemiddelde gebied. De werkstijl van cliënt is voor alle tijdsmetingen gemiddeld nauwkeurig, zie grafiek (?). Grafiek (?) Nauwkeurigheid Bourdon Vos VM NM FU Resultaten Tevredenheidsmeting Tijdsmeting De resultaten van de tevredenheidsmeting wordt beschreven aan de hand van de volgende drie onderzoeksvragen:

10 Eerste meting Laatste meting Gem. score obv alle metingen Verloop scores. Tot welke subjectieve verandering in de beleving van hun situatie leidt de neurofeedback bij de opgenomen jongeren met ADHD?. De mate van tevredenheid van de jongeren t.a.v. de hulpverlener gedurende het onderzoek. 3. De beleving van de jongeren t.a.v. deelname aan het onderzoek puntsschaal van tot en met ---3: slecht/ontevreden/ trend omlaag 4-5-6: neutraal : goed: zeer tevreden/trend omhoog Tabel??: Cliënt 9 Client JvD Concentratie Verandering in DL 8 7,7 - Last van ADHD 6 6,4 4 Totaal beleving effect ,4,3 Informatie 5 7,5-5 Uitleg Luisteren 9 9,5 - Totaal tevredenheid tav hulpverlener Op je gemak voelen 5 8,3 5 Leuk om mee te werken 4 6,8-6 Totaal beleving tav deelname aan onderzoek 8,3 6,8 7,5 -,5 Deze cliënt ervaart het resultaat van de behandeling zowel aan het begin als aan het einde van het onderzoek als goed. Deze positieve beoordelingen zijn vooral terug te leiden naar een verminderde last van het ADHD-gedrag (van een neutraal naar goed. Bij de cliënt valt op dat de tussentijdse metingen erg afwijken van de eerste en laatste meting, waardoor de gemiddelde scores gedrukt worden. Er is dus sprake van een forse schommeling t.a.v. de resultaatbeleving. De mate van tevredenheid t.a.v. de hulpverlener daalt van goed naar neutraal. Deze daling geldt echter niet voor de factor luisteren. De beleving t.a.v. deelname aan het onderzoek blijft gedurende het onderzoek als goed beoordeeld worden, waarbij de positieve trend op de factor op je gemak voelen wegvalt tegen de negatieve trend op de factor leuk om mee te werken. De gemiddelde score heeft inhoudelijk dus niet zoveel waarde.

11 Algemene discussie De protocollen laten bij deze cliënt een wisselend beeld zien. De gedaalde beta en gestegen alfa posterieur kan leiden tot meer rust in het hoofd en verbeterde aandacht. Echter, de gestegen beta op CP4 spreekt dit weer tegen. Dit sluit aan bij het wisselend resultaat bij de QEEG data, dit is wat moeilijker te interpreteren, temeer daar er daar ook sprake is van artefacten. Vooral de snelle activiteit, beta, lijkt te normaliseren, dit kan tot snellere informatieverweking leiden. Dit sluit aan bij de resultaten van de neuropsychologische maten: op de SA-Dots en de Bourdon-Vos is sprake van een verbetering van het werktempo. De SSV laat een wat grilliger beeld zien. Ook de beleving van de deelname laat een wat wisselend beeld zien. Doorgaans is er sprake van een neutrale of positieve beleving. De resultaten van de training worden vooral als positief beleefd. Conclusie in drie zinnen: Bij een 9-jarige jongen zijn de veranderingen in het EEG wisselend, zowel binnen de trainingsprotocollen als bij het qeeg op de verschillende momenten. De normalisering van beta sluit aan bij het toegenomen werktempo in de neuropsychologische testen. De jongen ervaart de deelname doorgaans positief, ook de resultaten op ADHD.