Interacties geneesmiddel voedingsmiddel MYTHES EN WEETJES

Transcriptie

1 Interacties geneesmiddel voedingsmiddel MYTHES EN WEETJES Najaarssymposium VVKVM 3 december 2011 Apr. Peter Declercq 3 december 2011

2 SPOEDGEVALLEN Acute opname na val van trap man, 60 jaar, 50 kg roker, ethylabusus, sociaal wat verwaarloosd medische voorgeschiedenis: COPD Thuismedicatie Geneesmiddel Stofnaam Posologie Xanthium theofylline 2*400mg/d Duovent HFA fenoterolhydrobromide 50µg + ipratropiumbromide 50 µg 3*1 puff/d

3 SPOEDGEVALLEN Rx: gebroken heup R/: Pijnstilling: paracetamol 1g 4*/dag Glucose 5% IV over 24 uur TIJDENS TRANSFERT TRAUMATOLOGIE Plotse verwardheid met hallucinaties Verstoorde oogbewegingen Acute Wernicke encephalopathie

4 Acute Wernicke encephalopathie vit B1 (thiamine) deficiëntie vit B1 (thiamine) = co-enzym van pyruvaatdehydrogenase (citroenzuurcyclus) en is noodzakelijk bij de metabolisatie Igv vermoeden alcoholmisbruik: van glucose glucose = dé energiebron voor de HERSENEN vitamine B1 100 mg in NaCl 0,9% 100 ml indien glucose wordt toegediend bij vit B1 deficiëntie nog over verergeren 30 minuten vit B1 deficiëntie toedienen ontwikkelen vooraleer acute Wernicke encephalopatie toediening IV glucose Alcoholici: combinatie van inadequate inname via dieet verminderde gastrointestinale absorptie verminderde opslag in lever

5 Weetje 1 Een gezond individu heeft een vit. B1 pool in de lever. Igv een vit B1 restricitief dieet, vanaf wanneer is deze pool uitgeput? Na 5 dagen Na 5 weken Na 5 maanden

6 TRAUMATOLOGIE Dag 2 postoperatief Geneesmiddel Stofnaam Posologie Xanthium theofylline 2*400mg/d PO Duovent HFA fenoterolhydrobromide 50µg + ipratropiumbromide 50 µg 3*1 puff/d Dafalgan paracetamol 4*1g/dag PO NaCl 0,9% 2*1 liter/dag IV Befact Forte oa. vitamine B1 1*/dag Lasix furosemide 1*20 mg/dag IV Clexane enoxaparine 20 mg/dag SC Actrapid drip insuline Volgens schema

7 TRAUMATOLOGIE Hypokaliëmie

8 TRAUMATOLOGIE Dag 2 postoperatief: hypokaliëmie Mechanisme: darmvoorbereiding preop diuretica (Lasix ) β-mimetica (Duovent ) theofylline insuline (Actrapid ) patiënt eet niet

9 Weetje 2: Dagelijkse kaliumbehoefte = 1 mmol/kg/d Gemiddeld nemen wij 72 mmol/d in 3 soeplepels UltraK Daling van 0,3 mmol/l K serum = 100 mmol K Hoeveel bananen zijn dit? Halve banaan 1 banaan = Drie bananen 15 mmol K Zes bananen

10 Weetje 2: of eerder mythe?

11 TRAUMATOLOGIE Dag 3 postoperatief Klinisch beeld en laboresultaten passend bij een symptomatische cystitis (blaasinfectie) R/ Tavanic (levofloxacine) 500 mg 1*/d

12 TRAUMATOLOGIE Dag 3 postoperatief Patiënt eet onvoldoende Consult diëtist: Gezien mogelijks diabeet Diasip 3*/dag

13 Weetje 3: Tavanic neem je het best bij de maaltijd, gezien het anders maaglast kan veroorzaken Tavanic moet op een nuchtere maag ingenomen worden Tavanic geef je best geplet in een glas melk of in een yoghurtje om de smaak te maskeren

14 Aandachtspunten bij toediening van GM n en de maaltijd meerwaardige kationen: CacitD3, Steovit, Losferron, UltraMg, antacida (Maalox (Mg, Al), Gaviscon (Ca)) schildklierhormonen bisfosonaten, strontiumranelaat FQ s en tetracyclines altijd nuchter toedienen (complexvorming)

15 TRAUMATOLOGIE Dag 5 postoperatief verward somnolent gele kleur gestoorde leverfunctietesten en verminderde stolling$ pijnlijke palpatie lever

16 TRAUMATOLOGIE Dag 5 postoperatief Transfer naar intensieve zorgen owv beeld van drug induced hepatitis Start Lysomucil 9 g/24 h intraveneus en Konakion 10 mg IV ACUTE HEPATITIS DOOR PARACETAMOL

17 Mechanisme paracetamol - leverfalen Paracetamol wordt op verschillende manieren gemetaboliseerd: glucuronidatie, sulfatie en ook deels via CYP2E1 CYP2E1 zet paracetamol om tot een toxische intermediaire metaboliet, NAPQI, die meteen wegmetaboliseert door te binden aan glutathion In geval van chronisch alcoholgebruik is CYP2E1 geïnduceerd, en wordt meer toxische metaboliet gevormd. Glutathion is slechts beperkt beschikbaar in de lever, toxische metaboliet accumuleert en leidt tot leverfalen Acetylcysteine gelijkt op glutathion (disulfide) en doet NAPQI concentratie dalen

18 Ernstige leverfunctiestoornissen/leverfalen frequent beschreven op klassieke dosissen paracetamol bij patiënten met chronisch alcoholgebruik Chronisch alcoholgebruik induceert CYP2E1 waardoor de toxische metaboliet gemakkelijk accumuleert

19 Intensieve zorgen Levertransplantatie Na een probleemloze revalidatie verlaat de patiënt het ziekenhuis nieuwe lever nieuwe heup diagnose DM 2 stoppen met roken drank afgezworen Geneesmiddel Stofnaam Posologie Xanthium theofylline 2*400mg/d Heropgestart Duovent HFA fenoterolhydrobromide 50µg + ipratropiumbromide 50 µg 3*1 puff/d Glucophage metformine 3*500mg/d Prograft tacrolimus 2*1mg/d

20 1 week na ontslag Patiënt voelt zich de laatste dagen niet zo goed (nausea) Geneesmiddel Stofnaam Posologie Xanthium theofylline 2*400mg/d Heropgestart Duovent HFA fenoterolhydrobromide 50µg + ipratropiumbromide 50 µg 3*1 puff/d Glucophage metformine 3*500mg/d Prograft tacrolimus 2*1mg/d

21 Weetje 4: de patiënt heeft een theophylline intoxicatie de patiënt heeft een tacrolimus intoxicatie de patiënt heeft een metformine intoxicatie

22 Weetje 4: theophylline nauw therapeutisch toxische marge metabolisatie: lever oa. CYP 1A2 sigarettenrook: inductie CYP 1A2 metabolisatie hogere dosis nodig MAAR bij acuut STOPPEN met roken na 4 dagen reeds 40 % reductie in metabolisatie van theophylline accumulatie theophylline niet vergeten om dosis theophylline te reduceren!! Cave levertransplant

23 1 maand na ontslag Patiënt wordt doorverwezen naar spoedgevallen door de huisarts. De laatste uren was hij zeer snel achteruitgegaan met toenemende sufheid. Labo toont een zeer toxische tacrolimus-spiegel en een gestoorde nierfunctie.

24 1 maand na ontslag, controle in het ziekenhuis De patiënt vertelt dat hij nochtans zijn best doet om een gezonde levensstijl aan te nemen. Bij verdere bevraging vermeldt hij dat hij regelmatig pompelmoessap drinkt. Want dat is gezond.

25 Verklaring interactie pompelmoessap Pompelmoessap bevat furanocoumarines inhiberen intestinaal CYP3A4 en PGP toename in biologische beschikbaarheid van belangrijke substraten Oa. tacrolimus

26

27 Weetje 5: de interacties met pompelmoessap treden pas op na het drinken van 1.5 liter per dag en dit gedurende minstens 5 dagen de interactie treedt alleen op met pompelmoessap en niet met pompelmoes as such de interacties met pompelmoessap treden reeds op na het drinken van 1 glas

28 Besluit

29 Bedankt