Lokaal Opleidingsplan Medische Vervolgopleiding Longziekten en Tuberculose. St. Antonius Ziekenhuis

Transcriptie

1 Lokaal Opleidingsplan Medische Vervolgopleiding Longziekten en Tuberculose

2 Documentbeheer Voor de samenstelling van dit lokale opleidingsplan is gebruik gemaakt van: het nationale Opleidingsplan Longziekten en Tuberculose, versie mei 2008 van het Concilium van de NVALT. Opleidingsdocumenten van de Opleiding. Auteurs Auteur 1 Auteur 2 dr. F.M.N.H. Schramel, longarts en opleider drs. F.J. Klomp, onderwijskundige, St. Antonius Academie Versie Datum Grotere wijzigingen 0.1 Maart April 2013 Beschrijving Afdeling en Opleidingsgroep Toevoegen Hoofdstuk Kwaliteitszorg 1.1 Juni 2013 Kleine wijzigingen Beheer Inhoudelijk beheer Digitaal beheer dr. F.M.N.H. Schramel, longarts en opleider I. Verbaan, management assistent Medische Opleidingen St. Antonius Academie St. Antonius Academie, Nieuwegein Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze (hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enig andere manier) zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de St. Antonius Academie te Nieuwegein.

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Afdeling en Opleidingsgroep Afdeling Longziekten Opleidingsgroep 7 3. Structuur en inhoud van de opleiding Opleidingsschema Opleiding Longziekten Schema Klinische settings en beoordelingen Toelichting op en nadere uitwerking opleidingsschema s Beschrijving Klinische settings en stages Kwaliteitszorg Ten slotte 44 Bijlagen 1. Begrippenlijst 2. Planning Introductie-Onderwijsprogramma Arts-assistenten 3. Schema Klinische settings en Thema s 4. Weekprogramma Afdeling Longziekten 5. Overzicht Cursorisch Onderwijs

4 1. Inleiding Dit document beschrijft het lokale opleidingsplan van de Opleiding Longziekten & Tuberculose 1 van het te Nieuwegein en Utrecht. In het plan is een vertaling gemaakt van het nationale opleidingsplan Longziekten & Tuberculose, mei 2008 naar de lokale opleidingssituatie in het St. Antonius Ziekenhuis. Met behulp van het nationale en het lokale plan kan de individuele AIOS zijn of haar persoonlijk opleidingsplan (POP) samenstellen. Nationaal Opleidingsplan Longziekten & Tuberculose Lokaal Opleidingsplan St. Antonius Ziekenhuis Persoonlijk Opleidingsplan Met de oprichting van het longstation in 1942 is ook de opleiding Longziekten & Tuberculose in het gestart. De opleiding heeft een zelfstandige en volledige MSRC-erkenning conform het Kaderbesluit CCMS 2 en het specifieke Besluit Longziekten & Tuberculose. De inhoud en structuur van de opleiding worden bepaald door een thematische indeling van het curriculum en een lineaire planning voor de klinische settings waarbinnen gewerkt en geleerd wordt. Het lokale opleidingsplan van de Opleiding Longziekten in het heeft een drieledige functie: 1. Vastleggen van de inhoud en structuur In het plan worden de verschillende opleidingsonderdelen, zoals de te verwerven competenties, klinische settings en stages, thema s en toetsen, in hun onderlinge samenhang beschreven. 2. Communicatie Het opleidingsplan is een hulpmiddel bij de communicatie tussen de opleiders, de AIOS en het beroepenveld over wat er, hoe en wanneer wordt geleerd. 3. Legitimatie Het lokale opleidingsplan wordt bij interne en externe visitaties ingezet, om inzicht te geven in de inhoud en structuur van de opleiding Longziekten. In het lokale opleidingsplan is alleen specifieke informatie opgenomen, die van toepassing is op de opleidingssituatie van het. Op deze wijze heeft het plan de functie van lokale onderlegger van het nationale opleidingsplan gekregen. De kern van dit lokale plan bestaat uit een opleidingsschema, waarin op één pagina de inhoud en structuur van de opleiding wordt gepresenteerd, en uit een beschrijving van alle klinische settings en stages waarbinnen gewerkt en geleerd wordt. dr. F.M.N.H. Schramel, longarts en opleider. prof.dr. J.C. Grutters, longarts en plaatsvervangend opleider. 1 Vanaf nu Opleiding Longziekten genoemd 2 Vanaf 1 januari 2013 RGS: Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten. Versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht 4

5 2. Afdeling en opleidingsgroep 2.1 Afdeling longziekten Historie De afdeling longzieken van het heeft een lange historie. Een belangrijke datum is 1 oktober Op die dag werd voor het eerst het longstation gehouden. Dr. Bronkhorst (longarts, later benoemd tot de eerste hoogleraar longziekten in Nederland), dr.versteegh (KNO-arts), dr.klinkenbergh (chirurg, verrichtte in 1938 de eerste geslaagde longresectie voor bronchiëctasieën in Nederland) en dr Öfner (radioloog) kwamen toen voor het eerst bijeen om longpatiënten die in aanmerking kwamen voor chirurgische behandeling samen te bespreken. Het longstation is tegenwoordig de naam die gegeven wordt aan de centrale overdrachtsruimte van de longafdeling. Dagelijks worden hier 2x alle opgenomen patiënten gezamenlijk besproken. Eén keer per week wordt in deze ruimte het zogenaamde groot longstation gehouden. Hier worden alle patiënten met een thoracale oncologische aandoening besproken in aanwezigheid van longartsen, nucleair geneeskundigen, radiologen, radiotherapeuten, cardiothoracale chirurgen, nurse practioners, AIOS, ANIOS en pathologen (deze laatsten op afroepbasis) Via een videoverbinding is er contact met een radiotherapeut in het UMC Utrecht. De niet oncologische chirurgie wordt in een apart overleg multidisciplinair besproken met de afdeling cardiothoracale chirurgie. Multidisciplinair overleg en samenwerken of te wel teamwork vormt dus al bijna 70 jaar het fundament van de afdeling longziekten van het en de opleiding tot longarts daarbinnen. Actuele situatie De huidige formatie aan longartsen bedraagt 11.5 fte. Dit is verdeeld over 13 longartsen. De longartsen werken over meerdere locaties van het. 3 Longartsen (1.3 fte) werken tevens in het UMC Utrecht in het kader van het longtransplantatieprogramma. Daarnaast wordt binnen de bestaande formatie 1.0 fte structureel vrijgemaakt voor wetenschappelijk onderzoek. Deze 1.0 fte is verdeeld over de speerpunten van de afdeling: Thoracale oncologie en Interstitiële longziekten. Daarnaast kent de afdeling enkele aandachtsgebieden: Vaatpathologie (m.n. morbus Rendu-Osler-Weber en pulmonale hypertensie), COPD en OSAS. Naast specifieke aandachtsgebieden cq subspecialisaties verzorgen alle longartsen basis longgeneeskunde en tuberculose en zijn betrokken bij de opleiding. Speerpunten en aandachtsgebieden Hieronder volgt een korte beschrijving van de speerpunten en aandachtsgebieden van de afdeling longziekten van het : Thoracale oncologie Het is meer dan een halve eeuw een centrum voor de behandeling van aandoeningen op het gebied van de thoracale oncologie, Alle behandelmodaliteiten zowel op curatief vlak als op palliatief vlak zijn aanwezig. Er bestaat extra aandacht voor de palliatieve zorg, getuige wekelijks klinisch multidisciplinair palliatief overleg en twee wekelijks poliklinisch multidisciplinair palliatief overleg. In deze MDO s participeert o.a. een verpleeghuisarts die fulltime verbonden is aan een hospice. Op de locatie Leidsche Rijn zal radiotherapie worden ontwikkeld als satelliet afdeling van het UMCU. Het St. Antonius Ziekenhuis fungeert als consulent IKNL voor de ziekenhuizen in Tiel, Woerden en Amersfoort, getuige de wekelijkse participatie in het MDO via video-conferencing. Dr. Schramel en dr. Herder zijn binnen de maatschap de longartsen met aandachtsgebied oncologie. Interstitiële longziekten De afdeling longziekten fungeert landelijk als centrum voor interstitiële longziekten (ILD). Er bestaan er meer dan honderd, waarvan longfibrose en sarcoïdose de bekendste zijn. Het centrum Interstitiële Longziekten (cil; krijgt veel verwijzingen voor een second opinion (in 2012 >500). De patiënten worden gezien op gespecialiseerde poli s ILD. Dr. van den Bosch was in 2005 als eerste in Nederland benoemd als hoogleraar interstitiële longziekten aan de Universiteit Utrecht. Na zijn overlijden is hij in december 2010 opgevolgd door dr. Grutters. versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

6 Vaatpathologie Longarts dr. Westermann werd in 1978 staflid in het. Hij promoveerde op een onderzoek naar de ziekte van Rendu-Osler-Weber. Sinds de pensionering van dr. Westermann houden dr. Mager en drs. Snijder zich met dit aandachtsgebied bezig en zien zij patiënten uit heel Nederland voor screening ROW. Daarnaast hebben beide longartsen zich gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van pulmonale hypertensie. Het is naast het AMC Amsterdam het enige centrum in Nederland waar operaties aan de longslagader plaatsvinden om chronische longembolieën te verwijderen (zogenaamde pulmonale endarterie-ectomie). COPD en OSAS Een van meest voorkomende belangrijkste ziektebeelden binnen de longgeneeskunde is COPD. Bij de behandeling van deze roken-gerelateerde longaandoening is intensieve samenwerking met de 1 e lijn van groot belang. Drs. van der Zeijden en dr. Reesink zijn binnen de longafdeling gesubspecialiseerd in COPDzorg met accent op innovaties in diagnostiek en implementatie van zorgpaden. Ook slaap-gerelateerde pulmonale aandoeningen en met name OSAS zijn een aandachtsgebied van de longafdeling, blijkend onder andere uit gestructureerd multidisciplinair overleg met KNO-arts en neuroloog en gespecialiseerde poli s. Sportgeneeskunde Sedert 2012 maakt de longafdeling van het deel uit van de Opleiding Sportgeneeskunde in het UMCU. AIOS uit het UMCU worden gedurende een half jaar gedetacheerd op de longafdeling onder leiding van drs. S van Haarlem, die als aandachtsgebied de sportgerelateerde longgeneeskunde heeft. Wetenschappelijk onderzoek Klinisch wetenschappelijk onderzoek met een accent op innovatie vormt naast patiëntenzorg, onderwijs en opleiding de hoeksteen van de afdeling longziekten. Dit heeft in de loop van de jaren geleid tot vele publicaties, diverse dissertaties (zie tabel volgende pagina), een leerstoel interstitiële longziekten aan de Universiteit Utrecht en diverse innovaties in de patiëntenzorg. Enkele voorbeelden van toonaangevende innovaties binnen de longgeneeskunde zijn broncho-alveolaire lavage (BAL; 1980 voor het eerst geïntroduceerd in Nederland) en longtransplantatie (LoTX; 1989 eerste enkelzijdige LoTX en 1990 eerste dubbelzijdige LoTX in Nederland). versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

7 Tabel: Dissertaties van de afgelopen 10 jaar van de longafdeling Jaar Promovendus Promotor Co-promotor 2003 drs. Hage Prof. Brutel de la Riviere; prof. Lammers Dr. Van den Bosch 2003 drs. Grutters Prof. Lammers; prof. Du Bois; prof. Welsh Dr. Van den Bosch 2004 drs. Pitz Prof. Brutel de la Riviere; prof. Lammers Dr. Van den Bosch 2005 drs. Van Velzen Prof. Brutel de la Riviere; prof. Lammers Dr. Van den Bosch 2006 drs. Kruit Prof. Van den Bosch Dr. Grutters; dr. Ruven 2006 drs. Van der Lee Prof. Van den Bosch; prof. Lammers Dr. Zanen 2006 drs. Janssen Prof. Van den Bosch Dr. Grutters; dr. Ruven 2008 drs. Grootenboers Prof. Van den Bosch; prof. Brutel de la Riviere Dr. Schramel 2009 drs. Endeman Prof. Biesma; prof. Van den Bosch Dr. Grutters; dr Voorn 2010 drs. Heron Prof. Van den Bosch Dr. Grutters; dr. Claessen 2010 drs. Van Gent Prof. Van den Bosch; prof. van Hemel Dr. Mager; dr Post 2010 drs. Keijsers Prof. Grutters; prof. Van den Bosch; Prof. Oyen Dr. Verzijlbergen 2011 drs. Veltkamp Prof. Grutters; prof. Van den Bosch Dr. Rijkers; dr. Van Moorsel 2011 drs. Paantjes Prof. Grutters; prof. Meyaard Dr. Otten; Dr. Van de Graaf `2011 drs. Korenromp Prof. Heijnen; prof. Biesma; prof. Van den Bosch Dr. Vogels; Dr. Kavelaars 2011 drs. Kwakkel-van Prof. Grutters; prof. Lammers Dr. Van de Graaf; Dr. Otten Erp 2012 drs. Tacken- Prof. Grutters; prof Lammers Dr. Van Moorsel; Dr. Ruven Kastelijn 2012 drs. Meijvis Prof. Biesma; prof. Grutters Dr. Bos; Dr. Rijkers 2012 drs.korthagen Prof. Grutters Dr. Van Moorsel; Dr. Ruven 2.2 Opleidingsgroep De opleidingsgroep bestaat uit alle 13 longartsen met een totaal van 11,5 fte s. De longartsen, zijn gedetacheerd op meerdere locaties. Alle longartsen zijn vakinhoudelijk breed georiënteerd op alle aspecten van de eindtermen van de opleiding en daarnaast specifiek verantwoordelijk voor hun aandachtsgebied zoals: Dr. F.M.N.H. Schramel oncologie en interventie bronchoscopie Prof. Dr. J.C. Grutters leerstoel interstitiële longziekten en longtransplantatie R.J. Snijder allergie, ernstig astma, vaatpathologie D.A. van Kessel infectieziekten, immunologie, en longtransplantatie Dr. E.J. Oudijk longtransplantatie Dr. G.J.M. Herder oncologie Dr. H.J. Mager vaatpathologie en interventie bronchoscopie H. van der Zeijden COPD en OSAS F.T. van Beek interstitiële longziekten B.A.H.A. van Mackelenbergh TBC Dr. H.R. Reesink pulmonale hypertensie, in het bijzonder chronische trombo-embolische pulmonale hypertensie, obstructief slaapapnoe syndroom en longfysiologie S.W.A. van Haarlem longfunctie en sportgerelateerde longziekten Dr. M. Veltkamp interstitiële longziekten, vanaf 1 april 2013 De volledige opleidingsgroep is verantwoordelijk voor de kwaliteit, inhoud en vormgeving van de opleiding tot longarts in het. Alle specialisten werken actief samen voor een kwalitatief hoogstaande opleiding. Hierin hebben een aantal specialisten extra taken en verantwoordelijkheden versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

8 De taakstelling van de opleider behelst de AIOS in staat te stellen binnen de vastgestelde duur van de opleiding zich alle algemene en specialisme gebonden competenties eigen te maken. De opleider onderscheid zich hierbij van de supervisor doordat de opleider eindverantwoordelijk is voor de hele opleiding inclusief de organisatie hiervan en de supervisor een scherp omschreven gedeelte van de opleiding verzorgt met een daarbij behorende, van de opleider afgeleide, deelverantwoordelijkheid. Elk lid van de opleidingsgroep is actief betrokken bij de opleiding. Het lid voert de introductiegesprekken tijdens het begin van een stage en neemt samen met de opleider deel aan de voortgangsgesprekken en is actief betrokken bij de jaarlijkse beoordeling van de AIOS De opleidingsgroep superviseert de AIOS bij hun activiteiten en nemen actief deel aan overdrachten en onderwijs momenten. Hiertoe hebben zij onder meer de Teach de teacher cursussen gevolgd. De opleidingsgroep bewaakt de individuele medisch inhoudelijke en professionele voortgang van de AIOS en begeleidt hem/haar tijdens de gehele opleiding. De supervisoren worden door de opleider gehoord en waar nodig betrokken bij de beoordelingen en toetsmomenten van de AIOS. De opleidingsgroep is verantwoordelijk voor het implementeren en bewaken van het lokale opleidingsplan. De opleidingsgroep stimuleert onderzoek en wetenschappelijke activiteiten. De leden van de opleidingsgroep superviseren de AIOS en passen de diverse beoordelingsinstrumenten (KPB, OSAT, briefbeoordelingen etc) op de juiste wijze toe. Dr. F.M.N.H. Schramel Opleider en primair verantwoordelijk voor alle zaken die de opleiding betreffen: - draagt door eigen handelen en leiderschap, zorg voor een gunstig opleidingsklimaat en ziet erop toe dat de leden van de opleidingsgroep aan hun eisen en verplichtingen van het kaderbesluit, het (landelijke) opleidingsplan van de NVALT, waarbij leen van de opleidingsgroep enthousiast, respectvol, reflectie en ondersteunend zijn naar de AIOS - vertegenwoordigt de opleiding binnen de OOR en neemt deel aan regionale overleggen. - aannemen A(N)IOS - introductie gesprek voor de aanvang van de opleiding, waarbij de volgende onderwerpen worden besproken - Lokaal opleidingsplan - Individueel opleidingsplan/schema AIOS - Portfolio AIOS - Werkrooster AIOS - Voortgangsgesprekken - Wetenschappelijk onderzoek - eerst verantwoordelijke en aanspreekpunt bij problemen van AIOS betreffende de opleiding - is primair aanspreekpunt voor de AIOS, MSRC, OOR, RvB betreffende de opleiding - stuurt de opleidingsgroep aan en bewaakt het nakomen van afspraken gemaakt in het lokaal opleidingsplan - lid centrale opleidingscommissie - voorzitter lokale opleidingsvergadering van de maatschap - uitvoeren en implementering van kwaliteitsinstrumenten ter verbetering van de opleiding - samenstellen onderwijsrooster - organisatie van refereeravonden, journal club - monitoren en bijhouden van de voortgang van de opleiding van de individuele AIOS door houden van - Voortgangsgesprekken - Jaarlijkse beoordeling - Bespreken portfolio AIOS - Aanvragen en voorbereiding van opleidingsvisitatie - Heeft Teach de teacher cursussen afgelegd - Is verantwoordelijk voor de ochtend/avond overdracht - Zorgt ervoor dat er vier maal per jaar een lokale opleidingsvergadering wordt gehouden met agenda en notulen versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

9 - Zorg voor een systematische evaluatie van de kwaliteit van de opleiding door de assistenten en bespreekt de conclusies in de lokale opleidingsvergadering. - Zorgt dat de CAT conform de opleidingseisen minimaal 2x per jaar wordt verricht. - Schoolt zich jaarlijks bij op het gebied van opleiden (2 accreditatiepunten) - supervisor polikliniek Thoracale Oncologie- verantwoordelijk voor stage oncologie Prof. Dr J.C. Grutters Plaatsvervangend opleider, neemt de verantwoordelijkheid van de opleider over waar deze niet in staat is deze in te vullen door afwezigheid of ziekte. Daarnaast is hij verantwoordelijk voor: - coördinatie en verantwoordelijk voor de stage ILD (interstitiële longziekten) - supervisor poli longdiagnostiek(pld)-ild - organisatie en voorzitterschap polikliniekbesprekingen interstitiële longziekten - organisatie en begeleiding van wetenschappelijk onderzoek - supervisor en medeverantwoordelijk voor de klinische zorg van longtransplantatiepatiënten en patiënten met interstitiële longziekten R.J. Snijder - eindverantwoordelijk supervisor polikliniek, leidt 2 wekelijks de polikliniek bespreking - organisatie vaatbespreking - supervisor en verantwoordelijk voor de klinische zorg met betrekking tot pulmonale hypertensie, ROW en andere vaatproblematiek - supervisor afdeling C3V D.A. van Kessel - supervisor consulten - organisatie klinische immunologie en hieraan gerelateerde besprekingen - supervisor en verantwoordelijk voor de klinische zorg van longtransplantatiepatiënten Dr. E.J. Oudijk - supervisor C3A en medeverantwoordelijk voor de klinische zorg van longtransplantatie patiënten. Dr. G.J.M. Herder - supervisor D3L - waarnemend supervisor polikliniek thoracale oncologie - mede verantwoordelijk voor stage oncologie Dr. H.J. Mager - organisatie vaatbespreking - supervisor ten aanzien van klinische zorg met betrekking tot pulmonale hypertensie, ROW en andere vaatproblematiek C3V H. van der Zeijden - supervisor OSAS polikliniek - verantwoordelijk voor stage slaapgerelateerde aandoeningen en COPD F.T. van Beek - supervisor poli longdiagnostiek(pld)-ild - medeverantwoordelijk voor de klinische zorg van patiënten met interstitiële longziekten B.A.H.A. van Mackelenbergh - verantwoordelijk voor onderwijs en supervisie TBC patiënten versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

10 Dr. H.R. Reesink - Supervisor C3v - (mede) organisator vaatbespreking - Supervisor/medeverantwoordelijk voor klinische zorg met betrekking tot pulmonale hypertensie/vaatproblematiek - (mede)verantwoordelijk voor stage slaapgerelateerde aandoeningen en COPD S.W.A. van Haarlem - medeverantwoordelijk voor longfunctie stage - verantwoordelijk voor sport gerelateerde longziekten. - deelopleider pulmonologie sportgeneeskunde Dr. M. Veltkamp - supervisor poli longdiagnostiek(pld)-ild - verantwoordelijk voor de klinische zorg van patiënten met interstitiële longziekten D3L De opleidingsgroep bewaakt de (individuele) medisch-inhoudelijke en professionele voortgang van de AIOS en begeleiden hem/haar tijdens de gehele opleiding. Alle longartsen superviseren en iedere AIOS heeft 1 supervisor toegewezen gekregen. De supervisor wordt door de opleider betrokken bij de beoordelingen en toetsmomenten van de AIOS. De opleidingsgroep is verantwoordelijk voor het curriculum. Dagelijks heeft 1 van de supervisoren het dienstsein. De AIOS kan daardoor altijd een supervisor per direct raadplegen en is er altijd een supervisor per direct beschikbaar. versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

11 3. Structuur en inhoud van de opleiding De Opleiding Longziekten van het bestaat zowel uit de twee jaar durende vooropleiding interne geneeskunde als de vier jaar durende vervolgopleiding. Alle zes opleidingsjaren zijn volledig erkend. Iedere AIOS doorloopt vier tot zes jaar van zijn of haar opleiding in het St. Antonius Ziekenhuis. De vooropleiding interne geneeskunde kan ook plaatsvinden in een ander erkend opleidingsinstituut. Gedurende de vervolgopleiding volgt de AIOS een half jaar durende stage in het UMC- Utrecht. Ter waarborging van de kwaliteit en uitvoerbaarheid van de regeling is bepaald dat de eerste drie jaar van de opleiding moeten worden gevolgd in aaneengesloten perioden van twaalf maanden. Er zijn drie mogelijkheden voor het opleidingsschema (zie onderstaand schema) van de individuele AIOS: 1. Twee jaar interne geneeskunde en daarna vier jaar longziekten. 2. Eén jaar longziekten, daarna twee jaar interne geneeskunde en vervolgens drie jaar longziekten. 3. Eén jaar interne geneeskunde, daarna één jaar longziekten, vervolgens één jaar interne geneeskunde en ten slotte drie jaar longziekten. Varianten in het opleidingsschema: Opleidingsjaren Interne Longziekten 2 Interne Longziekten 3 Interne Longziekten De structuur en inhoud van de opleiding longziekten in het wordt vormgegeven conform de beschrijving in het nationale opleidingsplan van de algemene structuur, onderdelen en stages, leerdoelen en leermiddelen en toetsing (vanaf pagina 18). De leerinhoud van de opleiding bestaat uit de zeven geoperationaliseerde competenties voor de longarts, de 19 thema s van het vakgebied van de longarts en de daarmee samenhangende kenmerkende beroepsactiviteiten. Het leren zelf vindt plaats binnen de klinische settings waarin de longarts, dus ook de AIOS, werkt. Er zijn 10 klinische settings waar de AIOS longziekten in het werkt in het kader van zijn opleiding. De klinische settings worden onderscheiden in lineaire klinische settings (Diensten, Polikliniek, Longbehandelkamer) en stages (PTO-, PLD-ILD, Longfunctie, Consulten, SEH, Verpleegafdeling [C3V, D3, C3A], UMCU). Ook wordt deelgenomen aan (cursorisch en discipline overstijgend) onderwijs. De toetsing van de te verwerven competenties vindt plaats met formatieve (ontwikkelingsgerichte) en summatieve (selectiegerichte) toetsen (oa Hermes). Alle onderdelen van de opleiding hebben een sterke onderlinge samenhang en dragen ieder op hun eigen wijze bij aan het leren, toetsen en het uiteindelijke resultaat: een competente en professionele longarts. versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

12 In het verdere deel van dit hoofdstuk worden de inhoud en structuur van de Opleiding Longziekten van het met behulp van de volgende schema s en overzichten weergegeven: Opleidingsschema per opleidingsjaar (paragraaf 3.1). Schema van de klinische settings en beoordelingen (paragraaf 3.2). Toelichting en nadere uitwerking opleidingsschema s (paragraaf 3.3). Beschrijving van de klinische settings en stages (paragraaf 3.4). versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

13 3.1 Opleidingsschema Opleiding Longziekten Opleidingsjaar 3 Opleidingsjaar 4 Klinische settings Stages Klinische settings Stages Polikliniek Longbehandelkamer Diensten (na 2 maanden) SEH Consulten Verpleegafdeling C3V of D3 Polikliniek Longbehandelkamer Diensten SEH ivt 3 Consulten ivt Verpleegafdeling C3V of D3 ivt PLD-ILD Longfunctie Cursorisch onderwijs Cursorisch Onderwijs NVALT Onderwijs tijdens ledenvergadering NVALT Regionale refereeravond Lokaal Cursorisch Onderwijs Cursorisch Onderwijs Acute Geneeskunde AZN Discipline Overstijgend Onderwijs Keuze Onderwijs Leerinhoud 7 CanMeds Competenties 1 e helft opleidingsjaar 3 Themakaart Analyse dyspnoe (Polikliniek, SEH, Verpleegafdeling) Themakaart Analyse haemoptoë (Polikliniek, SEH, Verpleegafdeling) Themakaart Analyse thoracale pijn (Polikliniek, SEH) 2 e helft opleidingsjaar 3 Themakaart Pneumonie (SEH, Consulten) Themakaart Astma (Polikliniek, SEH) Themakaart COPD (Polikliniek, Verpleegafdeling) Cursorisch onderwijs Cursorisch Onderwijs NVALT Onderwijs tijdens ledenvergadering NVALT Regionale refereeravond Lokaal Cursorisch Onderwijs Cursorisch Onderwijs Acute Geneeskunde AZN Discipline Overstijgend Onderwijs Keuze Onderwijs Leerinhoud 7 CanMeds Competenties 1 e helft opleidingsjaar 4 Themakaart Vasculaire pathologie (C3V) Themakaart Recidiverende luchtweginfecties (Polikliniek) Themakaart Analyse chronische hoest (Polikliniek) 2 e helft opleidingsjaar 4 Themakaart Tuberculose (Polikliniek, Consulten, Verpleegafdeling) Themakaart Longfunctie (Longfunctie, Polikliniek, C3A, PLD-ILD, longfunctie) Vaardigheden Arteriële punctie/inbrengen arterielijn Diagnostische pleurapunctie Therapeutische pleuradrainage Bronchoscopie (volledige inspectie met benoeming anatomie; Bronchiaaltoilet, bronchusbiopt, minilavage) Klier-/huidpunctie Vaardigheden Therapeutische pleuradrainage Bronchoscopie (bronchusbiopt, bronchoalveolaire lavage, TBNA, bronchoscopie onder doorlichting) Klier-/huidpunctie Thoracoscopie met pleurodese Ontwikkelingsgerichte toetsen Selectieve toetsen Ontwikkelingsgerichte toetsen Selectieve toetsen 4x voortgangsgesprek 1x 360 feedback continue zelfreflectie 2x CAT 10x KPB 10x BB 4 OSATS/BSAT 1x kennistoets 1x geschiktheidbeoordeling 2x voortgangsgesprek continue zelfreflectie 2x CAT 10x KPB 10x BB OSATS/BSAT 1x kennistoets 1x geschiktheidbeoordeling Wetenschappelijk onderzoek: Presentatie op wetenschappelijke vergadering of Abstract op internationaal congres of Publicatie in wetenschappelijk peer reviewed tijdschrift 3 ivt: indien van toepassing 4 BB = BOVAB= Beoordeling ontslag-, verwijs en andere brieven versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

14 Opleidingsjaar 5 Opleidingsjaar 6 Klinische settings Stages Klinische settings Stages Polikliniek Longbehandelkamer Diensten UMCU PTO- Indien niet eerder gevolgd en afgesloten: Consulten ivt Verpleegafdeling C3V of C3A of D3 PLD-ILD ivt Longfunctie ivt Cursorisch onderwijs Cursorisch Onderwijs NVALT Onderwijs tijdens ledenvergadering NVALT Regionale refereeravond Lokaal Cursorisch Onderwijs Cursorisch Onderwijs Acute Geneeskunde AZN Discipline Overstijgend Onderwijs Keuze Onderwijs 7 CanMeds Competenties Leerinhoud 1 e helft opleidingsjaar 5 Themakaart Thoracale oncologie (D3, C3A,PTO) Themakaart Interstitiële Longziekten (D3, PLD-ILD) Themakaart Beroepsgerelateerde longziekten (PLD-ILD, B3A) 2 e helft opleidingsjaar 5 Themakaart Acute longgeneeskunde + intensive care (Consulten, C3A, SEH) Themakaart Respiratoire allergie (Longfunctie, UMCU) Themakaart Tuberculose (UMCU) Vaardigheden Diagnostische pleurapunctie Therapeutische pleuradrainage Bronchoscopie (bronchoalveolaire lavage, perifere longbiopten, TBNA, starre bronchoscopie) Thoracoscopie (aanleggen pneumothorax, pleurabiopten, pleurodese) Instellen / begeleiden van niet-invasieve beademing Polikliniek Longbehandelkamer Diensten Indien niet eerder gevolgd en afgesloten: Consulten ivt Verpleegafdeling C3V of C3A of D3 ivt PLD-ILD ivt PTO- ivt Cursorisch onderwijs Cursorisch Onderwijs NVALT Onderwijs tijdens ledenvergadering NVALT Cursus stralingshygiëne (niveau 4 A/M) Regionale refereeravond Lokaal Cursorisch Onderwijs Cursorisch Onderwijs Acute Geneeskunde AZN Discipline Overstijgend Onderwijs Keuze Onderwijs 7 CanMeds Competenties Leerinhoud 1 e helft opleidingsjaar 6 Themakaart Slaapgebonden ademhalingsstoornissen (C3A, Longfunctie) Themakaart Pleurale aandoeningen (Consulten, Polikliniek, Verpleegafdeling, PTO) 2 e helft opleidingsjaar 6 Themakaart Mediastinale pathologie (D3, C3A, PTO ) Vaardigheden Therapeutische pleuradrainage Bronchoscopie (bronchoalveolaire lavage, perifere longbiopten, TBNA, starre bronchoscopie) Thoracoscopie (aanleggen pneumothorax, pleurabiopten, pleurodese) Instellen / begeleiden van niet-invasieve beademing Ontwikkelingsgerichte toetsen Selectieve toetsen Ontwikkelingsgerichte toetsen Selectieve toetsen 2x voortgangsgesprek 1x 360 feedback continue zelfreflectie 2x CAT 10x KPB 10x BB OSATS/BSAT 1x kennistoets 1x geschiktheidbeoordeling 1x voortgangsgesprek continue zelfreflectie 2x CAT 10x KPB 10x BB OSATS/BSAT 1x kennistoets eindbeoordeling/ C- formulier Wetenschappelijk onderzoek: Presentatie op wetenschappelijke vergadering of Abstract op internationaal congres of Publicatie in wetenschappelijk peer reviewed tijdschrift versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

15 3.2 Schema Klinische settings en beoordelingen versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

16 3.3 Toelichting op en nadere uitwerking opleidingsschema s Introductieprogramma De AIOS neemt bij indiensttreding in het deel aan een Introductie- Onderwijsprogramma voor arts-assistenten (zie bijlage 2 voor het programmaoverzicht). Het programma duurt een week en bestaat uit twee delen: Deel 1: Een algemeen programma waarbij de AIOS voorbereid wordt op het werken en leren in het Antonius, met onder andere onderwijs in: Werken met het EPD, Registreren van DBC s en Patiëntveilig handelen. Deel 2: Acute Geneeskunde waarbij de AIOS de vitaal bedreigde patiënt leert herkennen en behandelen. Op basis van eerder verworven competenties (EVC s) en een voldoende gescoorde pretest voor deel 2. Acute Geneeskunde kan vrijstelling voor één of meer programmaonderdelen verkregen worden. Aan dit programma gaat een algemene ziekenhuisintroductie van één dag vooraf. Klinische settings De klinische settings bestaan uit de volgende lineaire settings en stages: Klinische settings Lineaire klinische setting Polikliniek Longbehandelkamer Diensten Stage Longfunctie PLD-interstitiële longziekten (PLD-ILD) Polikliniek Thoracale Oncologie (PTO) SEH Consulten Verpleegafdeling (C3A, C3V, D3) UMC Utrecht Duur rode draad gedurende de opleiding rode draad gedurende de opleiding rode draad gedurende de opleiding 4 maand (verplicht) 4 maand 4 maand 4 maand 6 maand (verplicht) totaal 1 jaar (verplicht) 6 maand N.B.: Na de planning van het persoonlijk opleidingsplan (POP) kunnen stages ook in een later opleidingsjaar plaatsvinden. IC-stage: Indien de IC-stage niet in de vooropleiding heeft plaatsgevonden, zal deze worden opgenomen in het POP van de vervolgopleiding. versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

17 Thema s en vaardigheden In het nationale opleidingsplan wordt voor ieder thema of verrichting het vereiste bekwaamheidsniveau aan het einde van de opleiding aangegeven. Hierbij geldt de volgende niveau-indeling: 1. De AIOS heeft adequate kennis van het onderwerp. 2. De AIOS kan de bij dit thema behorende taken uitvoeren, maar onder strikte supervisie - hetzelfde geldt voor een verrichting. 3. De AIOS kan de bij dit thema behorende taken onder beperkte supervisie uitvoeren - hetzelfde geldt voor een verrichting. 4. De AIOS kan de bij dit thema behorende taken zonder supervisie uitvoeren - hetzelfde geldt voor een verrichting. 5. De AIOS superviseert en onderwijst anderen adequaat bij de bij dit thema behorende taken - hetzelfde geldt voor een verrichting. Thema s Door de specifieke expertise op het thema Vasculaire pathologie wordt in het voor dit thema het hogere niveau 4 à 5 behaald. THEMA BN NOP BN Antonius Analyse dyspnoe 5 5 Analyse haemoptoë 5 5 Analyse thoracale pijn 5 5 Analyse chronische hoest 5 5 Astma 5 5 COPD 5 5 Pneumonie 5 5 Recidiverende luchtweginfecties 4 4 Tuberculose 5 5 Thoracale oncologie 5 5 Interstitiële longziekten 5 5 Beroepsgerelateerde longziekten 4 4 Acute longgeneeskunde en intensive care 4 4 Pleurale aandoeningen 4 4 Longfunctie 5 5 Respiratoire allergie 4 4 Slaapgebonden ademhalingstoornissen 3 3 Mediastinale pathologie 4 4 Vasculaire pathologie 3 4-5* * hoger bekwaamheidsniveau tov NOP Verrichtingen Ten aanzien van de verrichting perifere longbiopsie (PLB) wordt in het, net als in de meeste andere opleidingsklinieken in Nederland, het maximale niveau 4 behaald. In het wordt als extra verrichting de röntgendoorlichting en thoracale echografie geleerd, beide op bekwaamheidsniveau 5. In het overzicht op de volgende pagina staan alle te leren verrichtingen met, per opleidingsjaar de vereiste bekwaamheidsniveaus. versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

18 Bekwaamheidsniveau Jaar 3 Jaar 4 Jaar 5 Jaar 6 Vereist In Verrichtingen NOP Inbrengen arterielijn/arteriële punctie Diagnostische pleurapunctie Therapeutische/ontlastende pleurapunctie Thoraxdrainage Pleurabiopsie * 3 Thoracoscopie * 3 Percutane naaldaspiratie/klierpunctie (oppervlakkig) * 3 Flexibele bronchoscopie TBNA Bronchiale/perifere longbiopten ** 5 BAL Starre bronchoscopie * 1-2 (Endobronchiale) echografie en gerelateerde procedures Endo-oesophageale echografie en gerelateerde procedures Bronchoscopisch gerelateerde therapeutische interventies (laser, stentplaatsing, etc.) Instellen/begeleiden invasieve beademing Instellen/begeleiden niet-invasieve beademing Instellen CPAP Immunotherapie extra tov NOP: Röntgendoorlichting Thoracale echografie * hoger bekwaamheidsniveau t.o.v. NOP **t.a.v. de verrichting perifere longbiopsie (PLB) wordt in het het maximale niveau 4-5 behaald. Competentie maatschappelijk handelen Speciale aandacht krijgt de competentie maatschappelijk handelen, omdat dit een competentie is, die in principe bij alle stages aan bod kan komen, maar vaak verborgen is voor de AIOS. Zo worden een aantal specifieke situaties benoemd waar de AIOS de competentie maatschappelijk handelen kan ontwikkelen en laten beoordelen voor feedback. 1. Voorzitten van de periodieke opleidingsvergadering/werkbespreking 2. 1x per maand lokaal cursorisch onderwijs over maatschappelijk onderwerp (bv uit nieuws/actualiteit, tijdschriften zoals JAMA, British Medical Journal, Medisch Contact) 3 Organisatie van complicatie bespreking 4. Bijwonen van bijvoorbeeld een commissie-vergadering met supervisor 5. Voorzitten palliatief MDO op de afdeling 6. Beantwoorden medische inlichtingen 7. Contact met huisarts en bureau nazorg m.b.t. verder traject na ziekenhuisontslag 8. Bijwonen vergaderingen NVALT 9. Deelname aan commissies binnen de ziekenhuisorganisatie versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

19 Cursorisch onderwijs Voor een totaal overzicht van al het lokaal, regionaal en landelijk cursorisch onderwijs wordt verwezen naar bijlage 6. Binnen het regionaal opleidersoverleg (prof. Lammers, dr. Schreurs, dr. Schramel) is afgesproken dat de AIOS uit de onderwijs en opleidingsregio OOR Utrecht verplicht jaarlijks 80% van het aangeboden lokaal (waaronder discipline overstijgend) en regionaal cursorisch onderwijs (refereeravonden) volgen en dit zelf documenteren in hun portfolio. Voor het landelijk onderwijs (NVALT cursus, Cursus Stralenhygiëne) geldt een 100% deelnameverplichting. Elke AIOS heeft per jaar 5 congres/cursusdagen ter beschikking voor het volgen van keuzeonderwijs. Dit keuzeonderwijs kan bestaan uit: Congres ERS/ATS. Bronkhorst Colloquium. Discipline overstijgende cursussen naar eigen inzicht, zoals communicatiecursus, managementcursus, etc. (zie brochure Cursusaanbod Medische Vervolgopleidingen OOR Utrecht). Of een niet nader genoemde andere cursus die bijdraagt aan de ontwikkeling van een of meerdere competenties. versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

20 Alle arts-assistenten van het hebben via het digitale leerportaal van de St. Antonius Academie toegang tot het E-ducatieprogramma Medisch. Het programma omvat op dit moment de volgende e-modulen en presentaties: ALS. BLS. Fysieke Belasting. Omgaan met Agressie. Presentaties Introductie-Onderwijsprogramma: Algemeen Presentaties Introductie-Onderwijsprogramma: Acute Geneeskunde. Het E-ducatieprogramma wordt in de komende periode uitgebreid. Opleidingsgesprekken Tijdens de opleiding vinden de volgende formele gesprekken plaats: Introductiegesprek, waarbij onder andere wederzijdse verwachtingen worden gedeeld, het persoonlijk opleidingsplan wordt besproken en waarbij concrete afspraken gemaakt worden. Voortgangsgesprekken, waarbij de voortgang van de opleiding (conform Nationaal Opleidingsplan Longziekten & Tuberculose ) besproken wordt. De voortgangsgesprekken worden in het eerste en derde opleidingsjaar elke drie maanden en in de overige jaren elk half jaar gehouden. Beoordelingsgesprekken. De jaarlijkse beoordeling wordt gevoerd met behulp van het AB-formulier, de finale beoordeling wordt gevoerd met behulp van het C Formulier. De verslaglegging van de opleidingsgesprekken vindt plaats in het portfolio van de AIOS en in het opleidingsdossier van de opleider. versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

21 3.4 Beschrijving klinische settings en stages In de volgende tabellen wordt voor iedere klinische setting of stage vijf vragen beantwoord: 1. Wat houdt de klinische setting/stage in. 2. Wat leert de AIOS in welk opleidingsjaar binnen deze setting/stage. 3. Welk bekwaamheidsniveau is vereist. 4. opleidingsactiviteiten worden uitgevoerd. 5. toetsinstrumenten worden wanneer ingezet. versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

22 Polikliniek Wat houdt deze setting in Wat wordt in welk opleidingsjaar geleerd Welk bekwaamheidsniveau is vereist opleidingsactiviteiten worden uitgevoerd opleidingsgesprekken worden gevoerd toetsinstrumenten worden ingezet De AIOS verleent op poliklinische basis longgeneeskundige zorg. Hierbij ziet hij/zij nieuwe patiënten en worden patiënten gezien voor poliklinische follow-up De klinische setting loopt als een rode draad door de opleiding, waarbij de AIOS 1 dagdeel per week op de polikliniek werkzaam is. Gedurende het eerste jaar worden alle poliklinische patiënten voorbesproken met een vaste supervisor (lid opleidingsgroep) Daarna kan er, mits akkoord van de supervisor, voor gekozen worden om alleen een probleemcasus voor te bespreken Alle nieuw verwezen patiënten en andere probleemcases worden daarnaast besproken in de poli-bespreking op woensdag- en vrijdagochtend De AIOS bestudeert voorafgaand en tijdens deze periode de centrale themakaarten (zie hieronder) De AIOS werkt samen met de supervisor en zo nodig met andere specialismen De polikliniekperiode vindt plaats gedurende opleidingsjaar 3, 4, 5 en 6 Alle 7 competenties met de nadruk op medisch handelen, samenwerken, communicatie, maatschappelijk handelen, organisatie en professionaliteit Thema s: analyse dyspnoe, hemoptoë, thoracale pijn, astma, COPD, recidiverende LWI, chronische hoest, tuberculose, longfunctie en pleurale aandoeningen Technische vaardigheden: röntgendoorlichting analyse dyspnoe, hemoptoë, thoracale pijn, astma, COPD, chronische hoest, tuberculose, longfunctie: niveau 5 recidiverende LWI en pleurale aandoeningen: niveau 4 De AIOS levert op poliklinische basis longgeneeskundige zorg bij patiënten met respiratoire pathologie Statusvoering en verslaglegging Gesprekvoering omtrent diagnose, diagnostisch en therapeutisch plan en prognose met patiënt en familieleden 2x/week polibespreking van alle nieuwe polipatiënten met alle AIOS en 2 supervisoren Overleg met de supervisor, relevante betrokken specialismen en huisartsen Technische vaardigheden: röntgendoorlichting Introductiegesprek Voortgangsgesprek volgens opleidingsschema KPB, BB 360 beoordeling Stagebeoordeling Continue zelfreflectie versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

23 Longbehandelkamer Wat houdt deze setting in Wat wordt in welk opleidingsjaar geleerd Welk bekwaamheidsniveau is vereist opleidingsactiviteiten worden uitgevoerd opleidingsgesprekken worden gevoerd toetsinstrumenten worden ingezet De AIOS is werkzaam op de longbehandelkamer en verricht daar diagnostische en therapeutische interventies De klinische setting loopt als een rode draad door de opleiding, waarbij de AIOS 1 dagdeel per week op de longbehandelkamer werkzaam is De AIOS wordt gesuperviseerd door een staflid tot het moment dat vaardigheidsniveau 4 bereikt is. Ook daarna is een supervisor op afroep beschikbaar De AIOS regelt zelf met een verpleegkundige van de longbehandelkamer dat hij/zij voorafgaand een rondleiding krijgt De AIOS werkt samen met de supervisor en het verpleegkundig team op de longbehandelkamer De stage vindt plaats gedurende opleidingsjaar 3, 4, 5 en 6 Alle 7 competenties met de nadruk op medisch handelen, samenwerken, communicatie en professionaliteit Technische vaardigheden: bronchoscopie, bronchoalveolaire lavage, bronchusslijmvliesbiopten, brush, metras, spoelingen voor cytologie en kweek, transbronchiale naald-aspiratie, perifere longbiopten onder röntgendoorlichting, thoracale echografie, diagnostische en ontlastende pleurapunctie, pleuradrainage, pleurodese, medische thoracoscopie, pleurabiopsie, percutane naaldaspiratie, EBUS, en laser en stentplaatsing Thema s: thoracale oncologie, interstitiële longziekten, acute longgeneeskunde en intensive care, pleurale aandoeningen en mediastinale pathologie Zie pag. 17 en 18 lokaal opleidingsplan De AIOS leert technische vaardigheden zoals boven beschreven adequaat en veilig uit te voeren Verslaglegging van de verrichtingen en de hierbij gedane bevindingen Communicatie met patiënt en zo nodig met familie Samenwerken in teamverband Introductiegesprek Voortgangsgesprek volgens opleidingsschema KPB 360 beoordeling Continue zelfreflectie versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

24 Diensten Wat houdt deze setting in Wat wordt in welk opleidingsjaar geleerd Welk bekwaamheidsniveau is vereist opleidingsactiviteiten worden uitgevoerd opleidingsgesprekken worden gevoerd toetsinstrumenten worden ingezet De AIOS draagt s avonds, s nachts en in het weekend zorg voor op de longafdeling opgenomen patiënten, spoedconsulten op andere afdelingen, de intensive care en de afdeling spoedeisende hulp De AIOS heeft 4-5 maal per jaar een dienstblok, bestaande uit 1 weekend-dagdienst, 5 avonddiensten en 7 nachtdiensten. De AIOS wordt gesuperviseerd door de longarts van dienst. Voor eventuele longtransplantatiepatiënten wordt overlegd met de dienstdoende transplantatielongarts De AIOS bestudeerd voorafgaand en tijdens deze periode de centrale themakaarten (zie hieronder) Voorafgaand aan de eerste zelfstandige dienst doet de AIOS de door de OMS, samen met de DJO en LVAG ontwikkelde aios-evaluatie voor ANW-diensten. Hij/zij gebruikt hiervoor het evaluatieformulier aios-evaluatie ( en aios-checklist ( aangevuld met de eigen verrichtingenchecklist van de afdeling Tijdens de dienst werkt de AIOS samen met de verpleegkundigen op de longafdeling en de afdeling spoedeisende hulp De lineaire klinische setting is een rode draad door de opleiding gedurende jaar 3 t/m 6 Alle 7 competenties met de nadruk op medisch handelen, samenwerken, communiceren, organisatie en professionaliteit Thema s: analyse dyspnoe, analyse hemoptoë, analyse thoracale pijn, astma COPD, pneumonie en acute longgeneeskunde en intensive care Praktische vaardigheden (bronchoscopie, therapeutische/ontlastende pleurapunctie, thoraxdrainage) Aan het einde van de opleiding wordt op alle thema s en praktische vaardigheden bekwaamheidsniveau 5 verwacht Weekend dagdienst: visite bij alle overgedragen patiënten op de longafdelingen en bij de patiënten op deze afdelingen die op dat moment acute zorg nodig hebben Weekend-, avond- en nachtdienst: De AIOS draagt zorg voor de opgenomen patiënten op de verpleegafdelingen longziekten, de opvang van patiënten met acute pulmonale pathologie op de SEH en verleent op consultbasis zorg aan patiënten op andere afdelingen en de intensive care Statusvoering en verslaglegging. Overdrachten Technische vaardigheden: bronchoscopie, therapeutische/ontlastende pleurapunctie, thoraxdrainage Introductiegesprek, incl. aios-evaluatie en aios-checklist Voortgangsgesprek volgens opleidingsschema AIOS-checklist, AIOS-evaluatie en verrichtingenchecklist KPB OSATS en BSAT Jaarlijkse 360 beoordeling Continue zelfreflectie versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

25 Consulten Wat houdt deze stage in Wat wordt in welk opleidingsjaar geleerd Welk bekwaamheidsniveau is vereist opleidingsactiviteiten worden uitgevoerd opleidingsgesprekken worden gevoerd toetsinstrumenten worden ingezet De AIOS verleent op consultatieve basis longgeneeskundige zorg aan patiënten die primair opgenomen liggen voor andere specialismen De AIOS werkt gedurende minimaal 4 maanden binnen deze stage De AIOS wordt gesuperviseerd door een van de longartsen De AIOS bestudeerd voorafgaand en tijdens deze periode de centrale themakaarten (zie hieronder) De AIOS werkt samen met collega-aios van andere specialismen en met de verpleegkundigen op de desbetreffende afdeling De stage vindt plaats gedurende opleidingsjaar 3,4,5 en/of 6 Alle 7 competenties met de nadruk op medisch handelen, samenwerken, communiceren, organisatie en professionaliteit Thema s: COPD, pneumonie, acute longgeneeskunde en intensive care COPD, pneumonie, acute longgeneeskunde en intensive care bekwaamheidsniveau 5 Bronchoscopie, pleurapunctie, thoraxdrainage: bekwaamheidsniveau 5 De AIOS levert op consultatieve basis longgeneeskundige zorg bij patiënten met pulmonale pathologie, die primair zijn opgenomen voor andere specialismen. Statusvoering en verslaglegging Gesprekvoering omtrent diagnose, diagnostisch en therapeutisch plan en prognose met patiënt en familieleden. 1x/week grote visite met de supervisor Overleg met de supervisor, de aanvrager van het consult, andere relevante betrokken specialismen en huisartsen en verpleeghuisartsen Dagelijkse presentatie van patiënten en beeldvorming op de algemene overdracht. Praktische vaardigheden: bronchoscopie, pleurapunctie, thoraxdrainage Introductiegesprek Voortgangsgesprek volgens opleidingsschema KPB, BB OSATS en BSAT 360 beoordeling Stagebeoordeling Continue zelfreflectie versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

26 Spoedeisende hulp (SEH) Wat houdt deze stage in Wat wordt in welk opleidingsjaar geleerd Welk bekwaamheidsniveau is vereist opleidingsactiviteiten worden uitgevoerd opleidingsgesprekken worden gevoerd toetsinstrumenten worden ingezet De AIOS is gedurende de stageperiode werkzaam op de afdeling Spoedeisende hulp (SEH) De AIOS werkt gedurende minimaal 4 maanden binnen deze stage. Deze tijd zal deels worden ingevuld als continue stage en deels als rode draad door de opleiding lopen (tijdens de diensten) De AIOS wordt gesuperviseerd door de dienstdoende longarts of door de longarts bij wie de betreffende patiënt op de SEH bekend is. De AIOS bestudeert voorafgaand en tijdens deze periode de richtlijn community acquired pneumonie, de richtlijn acuut ernstig astma, de richtlijn COPD (m.n. de onderdelen medicamenteuze behandeling van een exacerbatie en niet-invasieve beademingsondersteuning), de richtlijn veneuze trombo-embolie en de centrale themakaarten (zie hieronder) De AIOS heeft ter voorbereiding op deze stage een BLS en ALS cursus gevolgd De AIOS werkt samen met de SEH-verpleegkundige, dienstdoende AIOS van collega specialismen en de SEH-arts De stage vind deels plaats in het 3 e jaar en loopt deels als een rode draad door de opleiding Alle 7 competenties met de nadruk op medisch handelen, samenwerken, communiceren, organisatie en professionaliteit. Thema s: Acute longgeneeskunde en intensive care, analyse dyspnoe, analyse hemoptoë, analyse thoracale pijn, astma, COPD en pneumonie Praktische vaardigheden (bronchoscopie, diagnostische en therapeutische pleurapunctie en thoraxdrainage) Themakaart acute longgeneeskunde en intensive care: 4 Diagnostische en therapeutische pleurapunctie: 5 Thoraxdrainage: bekwaamheidsniveau 5 De AIOS draagt zorg voor alle patiënten die zich voor longziekten presenteren op de SEH De AIOS levert op consultbasis longgeneeskundige zorg bij patiënten die zich voor andere specialismen op de SEH presenteren. Uitvoeren van anamnese, lichamelijk onderzoek en het opstellen diagnostisch en therapeutisch plan bij patiënten die zich presenteren op de SEH Statusvoering en verslaglegging van het SEH-bezoek en verzorgen van adequate correspondentie naar de huisarts De AIOS is voor huisartsen het eerste aanspreekpunt voor overleg. Overleg met supervisor, relevante betrokken specialismen en huisartsen en verpleeghuisartsen De AIOS presenteert dagelijks de patiënten die op die dag op de SEH gezien zijn, inclusief de beeldvorming, op de algemene overdracht. Technische vaardigheden: bronchoscopieën, pleurapunctie en pleuradrainage Introductiegesprek Voortgangsgesprek volgens opleidingsschema KPB, BB 360 beoordeling Stagebeoordeling Continue zelfreflectie versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April

27 Verpleegafdeling D3-Achter Wat houdt deze stage in Wat wordt in welk opleidingsjaar geleerd Welk bekwaamheidsniveau is vereist opleidingsactiviteiten worden uitgevoerd opleidingsgesprekken worden gevoerd toetsinstrumenten worden ingezet De AIOS is werkzaam op de verpleegafdeling D3-achter (algemene longziekten en interstitiële longaandoeningen) De AIOS werkt gedurende minimaal 4 maanden binnen deze stage. De AIOS wordt gesuperviseerd door een longarts met als aandachtsgebied de interstitiële longziekten De AIOS bestudeert voorafgaand en tijdens deze periode de geldende richtlijnen t.a.v. diagnostiek en behandeling van interstitiële longziekten, de themakaarten interstitiële longziekten en beroepsgerelateerde longaandoeningen en protocollen voor de klinische behandeling van COPD (klinische paden) De AIOS werkt samen in een team met de verpleegkundigen op de afdeling De stage vindt plaats gedurende opleidingsjaar 3,4, en/of 5 Alle 7 competenties met de nadruk op medisch handelen, samenwerken, communiceren, organisatie en professionaliteit Thema s: Interstitiële longziekten en beroepsgerelateerde longaandoeningen Praktische vaardigheden (broncho-alveolaire lavage) Aan het einde van de stage bekwaamheidsniveau 5 voor thema interstitiële longziekten en bekwaamheidsniveau 4 voor thema beroepsgerelateerde longaandoeningen. Broncho-alveolaire lavage: Bekwaamheidsniveau 5 Anamnese, lichamelijk onderzoek en opstellen diagnostisch en therapeutisch plan bij de reeds opgenomen patiënten en nieuwe opnames op D3A Dagelijkse visite op de afdeling Statusvoering en verslaglegging De AIOS loopt 1x/week grote visite met de supervisor Gesprekvoering omtrent diagnose, diagnostisch en therapeutisch plan en prognose met patiënt en familieleden Overleg met supervisor, relevante betrokken specialismen en huisartsen en verpleeghuisartsen Dagelijkse presentatie van patiënten en beeldvorming op de algemene overdracht Technische vaardigheden: alveolaire lavage Introductiegesprek Voortgangsgesprek volgens opleidingsschema KPB, BB OSATS en BSAT 360 beoordeling Stagebeoordeling Continue zelfreflectie versie 1.1 Nieuwegein/Utrecht, April