Update voor datacenter KPN/Getronics

Transcriptie

1 energiemanagement Calxeda, Power Assure en SuperMicro schieten het datacenter te hulp praktijk Equinox wil van datacenter warmteleverancier maken bekabeling Update voor datacenter KPN/Getronics dcw november 2012 in samenwerking met: advancing information transport systems

2 Make IT easy: Het nieuwe TS IT-rack Rittal - The System. Faster-better-worldwide. Onder de naam TS IT presenteert Rittal voor het eerst een compleet nieuw ontwikkeld racksysteem als toekomstige wereldstandaard voor de netwerk- en servertechniek. Make IT fast: dankzij inbouw zonder gereedschap en snel monteerbare wanden. Make IT simple: door hoge belastbaarheid en een perfect kabelmanagement. Make IT flexible: door een overtuigend deurconcept en een multifunctioneel dak.make IT perfect: door geïntegreerde meerwaarde en hoge energie besparing. Met de nieuwe TS IT is het Rittal gelukt om met een enkel racksysteem als standaardproduct nagenoeg aan alle eisen die aan modulaire, flexibele netwerkbehuizingen en serverracks worden gesteld te voldoen. 2

3 Rittal IT-Infrastructuur * Rack * Power * Cooling * Security * Global Service Rittal bv Postbus AE Zevenaar Tel.: + 31 (0)

4 Ga naar Ook professional? Dan krijg je het wel erg gemakkelijk Nieuws Vacatures Opleidingen Beurzen Fabrikanten Groothandels Installateurs Uitzendbureaus

5 dcw colofon datacenterworks is hét vakblad over de technische infrastruc tuur van datacenters. jaargang 5, november 2012, nummer 9 datacenterworks verschijnt tienmaal per jaar. toezending geschiedt op abonnement basis en controlled circulation. hoofdredacteur/uitgever robbert hoeffnagel telefoon +31 (6) robbert@fenceworks.nl eindredacteur Marjan van Hoorn postadres redactie maredijk 17, 2316 vr leiden telefoon administratie@fenceworks.nl advertentie-exploitatie bureau voor marketing media hans potharst Commercieel Directeur telefoon +31 (6) hans@bvmm.nl telefoon +31 (0) vormgeving laura willemsen graf isch ontwerp druk control media kopij kan worden ingezonden in overleg met de redactie. geplaatste artikelen vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van de redactie. de redactie noch de uitgever aanvaarden enige aansprakelijkheid voor de inhoud van artikelen van derden, ingezonden mededelingen, advertenties en de juistheid van genoemde data en prijzen. fotokopie en overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk op welke wijze dan ook, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en onder vermelding van: overgenomen uit datacenterworks, vakblad over de technische infrastructuur van datacenters, met vermelding van de jaargang en het nummer. datacenterworks is een uitgave van fenceworks bv Achter de rug Het is een bekende uitdrukking: de vervuiler betaalt. Als we dat principe toepassen op het datacenter, kunnen we weinig anders dan vaststellen dat de IT-industrie flink aan de bak moet om het snel toenemende energiegebruik in te dammen. Koeling krijgt tegenwoordig weliswaar de schuld, als we het over de snelle groei van het energiegebruik hebben, maar die airco s staan natuurlijk niet voor niets zo hard te draaien. Dat heeft alles te maken met de enorme toename in servercapaciteit die ITafdelingen de laatste jaren in computerzalen plaatsen. Natuurlijk helpt het als Uniflair of Stulz nieuwe koelconcepten bedenken, die nog efficiënter werken, maar de basis van het probleem ligt elders: bij de IT. Gelukkig ziet de IT-industrie dit zelf ook wel in. Daardoor zien we de laatste tijd een groot aantal bedrijven die fors investeren in methoden en technieken om het energiegebruik van IT-apparatuur terug te dringen. Hoewel communicatieapparatuur als switches in veel gevallen veel meer warmte produceert dan servers, is het toch vooral deze laatste groep die de meeste aandacht krijgt. De wet van de grote aantallen, zullen we maar zeggen. Venture capital-firma s hebben deze trend natuurlijk ook ontdekt. Bedrijven als Calxeda (servers op basis van ARM-processoren) krijgen tientallen miljoen toegeschoven om hun producten verder te ontwikkelen en klaar te maken om het datacenter te veroveren. Het is echter zeker niet alleen hardware waar de dollars naar toe stromen. Een aanbieder als Power Assure (software om het energiegebruik van individuele servers te monitoren) mag zich op een warme belangstelling van investeerders verheugen. Kijk daarnaast ook eens wat er gebeurt bij een zeg maar traditionele aanbieder van serverhardware voor het datacenter als SuperMicro. Door fors te investeren in research & development komen dit soort firma s met verrassende oplossingen op de markt. Waarom heeft elke server een eigen fan nodig? Of een eigen voeding? Er is vaak onnodig veel energiegebruik meegemoeid, het kost onnodig veel ruimte en dergelijke componenten liggen letterlijk alleen maar in de weg van de luchtstroom die de geproduceerde warmte moet afvoeren. We staan aan de vooravond van een periode waarin de IT-industrie een van de grootste problemen van het datacenter gaat oplossen: excessieve warmteontwikkeling en onnodig stroomverbruik. De vele honderden miljoenen die nu in dit probleem worden gepompt, zullen tot een enorme golf van innovatie leiden. Nog een paar jaar en dan is het probleem van de veel te grote warmteproductie in het datacenter achter de rug. Waarom? Omdat de vervuiler helemaal geen zin heeft onnodig veel geld te moeten betalen. Zoals zo vaak het geval is, is het voorkomen van het probleem goedkoper dan het achteraf te moeten oplossen. dcw november redactioneel 3

6

7 Inhoud energie 6 datacenter wordt warmteleverancier Kan een datacenter meer energie opleveren dan het inneemt? Deze vraag kwam in het septembernummer van datacenterworks al in het redactioneel commentaar aan de orde. En juist op dat moment opende Equinix zijn derde datacenter in amsterdam: AM3 Science Park Amsterdam, een van de duurzaamste datacenters ter wereld. Die duurzaamheid is onder andere te danken aan het slimme en innovatieve koelsysteem en het hergebruik van de warmte die AM3 oplevert. Een belangrijke stap op weg naar een datacenter dat meer energie oplevert dan het inneemt. markt 10 impact van de cloud op datacenters De invloed van de cloud op datacenters is enorm. Maar cloud computing brengt tegelijkertijd ook weer geheel nieuwe uitdagingen voor datacentermanagers met zich mee. Softwarebedrijf Compuware bracht de wereld van de cloud in een infographic in kaart en keek daarbij vooral naar de cloud, zoals de eindgebruiker die ervaart. onderzoek 18 vier leveranciers zetten de toon bij datacenter-in-container Een tijd lang leek de markt voor datacenters die zijn ondergebracht in een container, te worden overspoeld met nieuwe spelers. Alleen al in Nederland zagen we itainer op de markt komen, evenals Data container. Een bedrijf als profitbox levert eveneens volledig gestandaardiseerde computerruimten, maar dan zonder container er omheen. Vier leveranciers domineren inmiddels deze markt, stelt onderzoeksbureau IMS Research vast. management 20 kpn stelt hoge eisen aan beheerbaarheid en flexibiliteit Op dit moment exploiteert KPN dertien datacenters, verspreid over nederland. In deze datacenters stelt de firma haar klanten geconditioneerde ruimte, vierkante meters, ter beschikking. Dat aanbod wordt nu onder de noemer housing aangeboden, maar binnenkort onder de meer marktconforme term co-location services. De firma ziet enkele belangrijke ontwikkelingen op de datacentermarkt: het verkopen van vierkante meters heeft zijn langste tijd gehad, de trend is betalen voor werkelijk gebruik. Dat heeft belangrijke consequenties voor de inrichting. In samenwerking met commscope werkt kpn aan het optimaliseren van de connectiviteit en het toevoegen van intelligentie aan het datacenter. monitoring 24 schneider electric lanceert nieuwe dcim-oplossing Schneider Electric heeft dcim-software gelanceerd die specifiek bedoeld is voor power monitoring. De oplossing is gebaseerd op zijn strucreware-programmatuur en is naar verluidt de eerste in een reeks nieuwe dcim-producten. energiebesparing 26 power assure helpt grip te krijgen op energiegebruik Voorbij zijn de tijden dat het beheer van de technische infrastructuur in de computerruimte en de it-apparatuur volledig gescheiden van elkaar werden beheerd. Het is nu zeer relevant om te weten wat bijvoorbeeld een server aan energie gebruikt. En of die energie wel efficiënt wordt gebruikt. Power Asure levert tools waarmee antwoord kan worden gegeven op dit soort vragen. en verder 38 nieuws 37 nieuws van it room infra 44 bicsi-nieuws coverfoto Kan een datacenter meer energie opleveren dan het inneemt? Deze vraag kwam in het septembernummer van DatacenterWorks al even in het redactioneel commentaar aan de orde. En juist op dat moment opende Equinix zijn derde datacenter in Amsterdam: AM3 Science Park Amsterdam, een van de duurzaamste datacenters ter wereld. Die duurzaamheid is onder andere te danken aan het slimme en innovatieve koelsysteem en het hergebruik van de warmte die AM3 oplevert. Het datacenter als warmteleverancier: Een belangrijke stap op weg naar een datacenter dat meer energie oplevert dan het inneemt. Kijk verder op pagina 8. dcw november inhoud 5

8 Datacenter wordt warmteleverancier kan een datacenter meer energie opleveren dan het inneemt? deze vraag kwam in het septembernummer van datacenterworks al in het redactioneel commentaar aan de orde. en juist op dat moment opende equinix zijn derde datacenter in amsterdam: am3 science park amsterdam, een van de duurzaamste datacenters ter wereld. die duurzaamheid is onder andere te danken aan het slimme en innovatieve koelsysteem en het hergebruik van de warmte die am3 oplevert. het datacenter als warmteleverancier. een belangrijke stap op weg naar een datacenter dat meer energie oplevert dan het inneemt. dcw november energie 6

9 tekst: hans vandam is freelance journalist Er komen steeds meer datacenters, en dat heeft alles te maken met de exponentiële groei van de digitale economie en het dataverkeer. In de afgelopen twee jaar werd 90 % van de huidige hoeveelheid data gecreëerd. Elke 60 sec worden er meer dan iphone-applicaties gedownload. En de consument eist een perfecte en naadloze ervaring als hij een film bekijkt op YouTube of producten koopt op bol. com, om maar niet te spreken van de performance-eisen die worden gesteld aan cloud computing. Dit vraagt nogal wat van de ITinfrastructuur en -applicaties van ondernemingen. Steeds meer bedrijven zoeken daarom een datacenter voor hun bedrijfskritische ITapparatuur. Betrouwbaarheid, veiligheid en een ruim aanbod van netwerken zijn daarbij belangrijke randvoorwaarden. En er is steeds meer aandacht voor energie-efficiëntie; niet verwonderlijk gezien de hoeveelheid energie die datacenters gebruiken. netwerkrijk Er was Equinix veel aan gelegen om zijn derde datacenter in Amsterdam op het Science Park Amsterdam zetten. Michiel Eielts, algemeen directeur van Equinix Benelux, legt uit wat de aantrekkingskracht van het gebied is: Science Park Amsterdam is, met de AMS-IX, NL-ix, Sara, Nikhef en meer dan tweehonderd netwerken, een van de meest netwerkrijke locaties in Europa, misschien wel ter wereld. Hierdoor is binnen 50 msec 80 % van Europa bereikt. Een onweerstaanbare plek, aangezien we ons richten op de digitale economie: van netwerken en cloudaanbieders tot sociale media en de financiële sector. Interconnectie, hoge performance en lage latency zijn sleutelbegrippen in de belofte aan onze klanten. Science Park Amsterdam staat vol met inspirerende en innovatieve organisaties. Het stond daarom zeker open voor de bouw van AM3, mits Equinix zou zorgen dat het datacenter goed in die omgeving zou passen. AM3 moest dan ook voldoen aan de hoge eisen aan enerzijds het design van het gebouw (zo moet het passen binnen de sfeer van het Science Park) en anderzijds de duurzaamheid. We pakten die handschoen graag op. Bij de inrichting van onze datacenters besteden we al veel aandacht aan het design en comfort voor de gebruikers, en dan is het een kleine stap om dat door te trekken naar de buitenkant van het pand. En als het gaat om duurzaamheid, kijken we voortdurend hoe de bouw en het beheer van onze datacenters groener en efficiënter kunnen. We vonden het dan ook een interessante uitdaging om beide grenzen met AM3 te verleggen, met toepassing van zowel slimme als technische oplossingen, zegt Eielts. Met AM3 Science Park Amsterdam streeft Equinix naar een Leed Gold-certificering, die naar verwachting in het vierde kwartaal van 2012 wordt toegekend. Leed (Leadership in energy and environmental design) is een wereldwijd erkend certificeringsysteem voor duurzame bouw. Zo is een aantal van de maatregelen die hiervoor zijn genomen, de aanleg van een groen dak, zonnepanelen en plaatsing van elektrische oplaadstations voor auto s. Om de energie-efficiëntie te verhogen heeft het bedrijf veel aandacht besteed aan de koeling van AM3 Science Park Amsterdam. variabele koeling Derek Jager, sales engineer bij Equinix legt uit: In de meeste datacenters draaien de koelsystemen altijd op volle capaciteit, en gebruiken ze ook altijd de maximale hoeveelheid energie. Bij AM3 is koeling door de Crac-units (computerroom airconditioner) afhankelijk van de belasting van de zaal. Als er weinig belasting is, is er minder koeling nodig. We hebben bovendien gekozen voor de nieuwste versies van de Crac-units, die minder energie gebruiken ten opzichte van eerdere versies. Uiteraard hebben we wel gewoon de benodigde redundantie ingebouwd: betrouwbaarheid is nu eenmaal bijzonder belangrijk voor onze klanten. Daarom zijn de Crac-units uitgevoerd in N+20% en hebben we twee ringen voor de koelbuizen waar de meeste datacenters er één hebben. De variabele koeling maakt het eenvoudig om klanten te laten groeien. Een klant kan beginnen met een kleine footprint. Naarmate het bedrijf groeit en meer apparatuur nodig heeft, gaat de koeling evenredig met de hogere belasting omhoog. Klanten krijgen hierdoor precies de koeling die ze nodig hebben, terwijl de betrouwbaarheid hoog blijft. En de eenvoudige schaalbaarheid is zeker voor internetbedrijven erg aantrekkelijk: of en hoe snel ze zullen groeien is lastig te voorspellen. En als ze groeien, gaat het vaak snel. AM3 Science Park Amsterdam maakt gebruik van hybride koeltorens in combinatie met een Ates-systeem (aquafier thermal energy storage). De koeltorens koelen met de buitenlucht of door water te verdampen, en werken samen met de bronnen van het Ates-systeem. Dit bestaat uit drie koude en drie warme bronnen op 168 m diepte. De warmwaterbronnen liggen naast die van de Universiteit van Amsterdam (UvA), zodat de overtollige warmte eenvoudig aan de UvA kan worden geleverd. dcw november energie 7

10 Bij AM3 is koeling door de Crac-units afhankelijk van de belasting van de zaal. Een onweerstaanbare plek, aangezien we ons richten op de digitale economie hybride koeltorens Voor de koeling van AM3 Science Park Amsterdam worden hybride koeltorens in combinatie met een Ates-systeem (aquafier thermal energys) ingezet. Er wordt helemaal geen gebruikgemaakt van mechanische koeling, ook niet als back-up. Voor zover ik weet, is de combinatie van deze koelmethoden en het volledig ontbreken van mechanische koeling uniek, in elk geval voor een commercieel, carrierneutraal datacenter van dit formaat, zegt Jager. De energie-efficiëntie van dit koelsysteem is aanzienlijk beter dan die van traditionele datacenters. De koeltorens gebruiken 80 % minder water dan een normale koeltoren. Het Atessysteem gebruikt maar 1 kw elektriciteit voor 100 kw aan koeling. Bij traditionele datacenters met chillers is dit een factor 10 meer. De hybride koeltorens van AM3, volgens Jager de Rolls Royces onder de koeltorens, verdampen water of, als de buitentemperatuur laag genoeg is, maken gebruik van de buitenlucht. Deze koeltorens werken samen met de bronnen van het Ates-systeem, dat als een energieopslagsysteem werkt. Het bestaat uit drie koude en warme bronnen op 168 m onder de grond, die in paren werken. Deze paren zijn ook nog eens redundant (N+1). In de winter wordt de overcapaciteit aan koude energie opgeslagen in de koudwaterbronnen en in de zomer wordt hier water uit omhoog gepompt om te koelen. Op dit moment zit er al voldoende koude energie in de grond om AM3 een jaar lang te koelen. dcw november energie 8 warmteleverancier De warme energie wordt niet verspild, maar opgeslagen in de warmwaterbronnen en hergebruikt: de overtollige warmte wordt geleverd aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), die het gebruikt om het naastgelegen faculteitsgebouw te verwarmen. Dat gaat nu nog door uitwisseling tussen de warmwaterbronnen van Equinix en die van de UvA, maar kan in de toekomst ook via rechtstreekse leidingen. Op termijn kunnen ook andere gebouwen op het Science Park en misschien zelfs wel daarbuiten worden verwarmd met de overtollige warmte van AM3. Dit is een winwinsituatie: de warmte die de apparatuur in het datacenter per definitie produceert gaat

11 niet meer verloren, maar kan worden hergebruikt door anderen, die daardoor weer besparen op hun energierekening, stelt Eielts. De balans tussen de koude en warme opslag is bijzonder belangrijk: de grondtemperatuur mag niet hoger of lager worden door een disbalans tussen deze bronnen. Je wilt geen lokaal broeikaseffect creëren. Daarom maakt Equinix publiek inzichtelijk wat de warme en koude stromen zijn. power-dense ontwerp Power-density is een terugkerend onderwerp in de discussie over energie-efficiëntie van datacenters. Gemiddeld genomen bieden de Nederlandse datacenters al een hogere density dan die in andere landen. We zijn gewend compact te bouwen. Dat heeft ongetwijfeld te maken met de beperkt beschikbare ruimte in vergelijking met bijvoorbeeld de Verenigde Staten. We maken optimaal gebruik van de nieuwste techniek, ontwerpen slimme en efficiënte oplossingen. Daardoor kunnen we datacenters bouwen waarin klanten met minder vierkante meters toekunnen en die ook nog eens een hogere density bieden, legt Jager uit. Een van onze nieuwe klanten had m 2 nodig voor zijn deployment, bestaande uit cabinets met een gemiddeld gebruik van 3 kw. Door bij ons cabinets te gebruiken met een gemiddeld gebruik van 7,5 kw kan hij toe met 400 m 2 aan ruimte. geen concessies Laten we wel wezen: toepassing van duurzame technieken op deze schaal vereist natuurlijk een hoge initiële investering, voegt Eielts toe. Wij kunnen die investering maken dankzij onze stevige financiële positie. En door de efficiëntiewinsten die we realiseren, kunnen we een aantrekkelijke prijsstelling blijven bieden, zonder dat we ook maar enige concessie hoeven te doen op de kwaliteit die onze klanten van ons gewend zijn. Redundantie, of beter gezegd betrouwbaarheid is bijzonder belangrijk in de datacenterindustrie: het is een belangrijke randvoorwaarde voor klanten die hun bedrijfskritische IT-apparatuur toevertrouwen aan een datacenter. Maar redundante systemen kosten ook veel energie. We hebben met AM3 laten zien dat je redundant en duurzaam kunt zijn, mits je dat al vanaf de ontwerpfase inbouwt en daarbij optimaal gebruikmaakt van slimme en technologische oplossingen, zegt Jager. Als we dat als hele sector goed doen, hebben we ook geen PUErace meer. Dan gaat het er immers niet meer om hoe je het meest efficiënt energie afbreekt, maar over hoe je energie optimaal hergebruikt. advertentie oog voor continuïteit Bedrijfszekerheid Bij het ontwerpen van een computerruimte of datacenter houden wij rekening met alle mogelijke risico s. Samen met u bepalen we wat de prioriteiten zijn en met welke risico s rekening gehouden wordt. Hierbij hebben wij continu oog voor de bedrijfszekerheid van uw systemen. Beschikbaarheid In ICT is downtime een belangrijk onderwerp. Het is belangrijk om te realiseren wat de impact hiervan is op uw organisatie. Is het risico op downtime acceptabel voor u of toch niet? Een goed ontwerp van de computerruimte bepaalt de beschikbaarheid en bedrijfszekerheid van uw systemen. ontdek de kracht van all it rooms all it rooms B.v. Lange Kleiweg 50B 2288 GK Rijswijk t +31(070) e info@allitrooms.com

12 Onderzoek van Compuware toont aan: De cloud blijft groeien en het datacenter groeit mee het gebruik van de cloud explodeert. steeds meer e-commercebedrijven vertrouwen hun website toe aan de cloud. maar liefst 44 % van deze bedrijven maakt gebruik van amazon ec2. het gebruik van cdn (content delivery networks), met een groot gedistribueerd netwerk van servers over verschillende datacenters, is zelfs tussen 2010 en 2011 met 17 % toegenomen. de verwachting is dan ook dat de markt voor clouddiensten van 21,5 miljard dollar in 2012 naar 72,9 miljard dollar in 2017 gaat groeien. dat blijkt uit onderzoek van softwarebedrijf compuware. dcw november markt 10 Onderzoeksbureau Gartner voorspelt dat de 'personal cloud' geleidelijk aan de 'personal computer' zal verdringen als middelpunt van het digitale bestaan van zowel professionals als consumenten. De personal cloud wordt het verbindende element in een web van apparaten die elk op verschillende momenten en op verschillende manieren de voorkeur van de eindgebruiker genieten. Daarmee verschuift de focus van de zeg maar client-apparaten steeds meer naar de clouddiensten waarvan de gebruiker zich bedient. zwakste schakel Er zijn op dit moment al bijna 20 miljoen mobiele apps op de markt en naar verwachting zal dat aantal in 2015 zelfs vertienvoudigd zijn. De verwachting is zelfs dat er straks net zoveel of zelfs meer mobiele apps zullen zijn dan websites. Bedenk daarbij dat er gemiddeld 12,3 clouddiensten nodig zijn om één enkele web-app te kunnen leveren en de complexiteit is compleet. De afhankelijkheid van een web-app van verschillende clouddiensten maakt het tegelijkertijd ook kwetsbaar. Het is daarmee zo goed als de zwakste schakel. Alleen al het uitvallen van Facebook heeft een impact op 17,5 % van alle web apps, om maar te zwijgen over de dagelijkse haperingen van andere diensten. Dat deze ontwikkeling de datacenterindustrie de komende jaren geen windeieren gaat leggen, zal duidelijk zijn. Er zal nieuwe capaciteit moeten worden gebouwd, terwijl bestaande datacenters in veel gevallen een tekst: van de redactie

13 De invloed van de cloud op datacenters is enorm. Maar cloud computing brengt tegelijkertijd ook weer geheel nieuwe uitdagingen voor datacentermanagers met zich mee. upgrade nodig hebben om mee te kunnen in de trend richting hogere densiteiten en een beschikbaar die van 99,999 liefst richting 100 % groeit. managen van complexiteit De grotere complexiteit maakt het op peil houden van de prestaties van het applicatieportfolio steeds moeilijker. Slechte gebruikerservaringen drukken de winst, tasten de merkreputatie aan en werken kostenverhogend. Om dat te voorkomen en volledige grip op de eindgebruikerservaring te krijgen, is diepgaande analyse van de hele application delivery chain nodig. Zo kunnen problemen, die zich voordoen in het datacenter, de netwerken, in de cloud of in het device van de eindgebruiker, snel worden opgespoord en hersteld. Tegelijkertijd worden organisaties door de markt uitgedaagd om applicaties te leveren met steeds meer functionaliteiten, in steeds kortere cycli en met steeds minder resources. Application performance management is topprioriteit voor steeds meer IT-organisaties, omdat applicaties vaker gedistribueerd, mobiel en dynamisch zijn geworden. Meer dan ooit staan IT-professionals voor de uitdaging om de servicelevels op niveau te houden en proactief problemen op te sporen voordat ze invloed krijgen op de business, zegt Mary Johnston Turner, research vicepresident system management software bij IDC. toekomst In het rapport van Gartner waarin een blik op 2013 en verder wordt geworpen, spreken ze over een bundeling van krachten waaronder cloud, big data, mobility en social media. Tegen 2015 gaan goedkope clouddiensten tot 15 % van de omzet van de grootste outsourcingspelers afsnoepen. Meer dan 20 % van de grote IT-outsourcers, die niet genoeg investeren in het standaardiseren van processen en het creëren van value-added diensten, zullen via fusies en overnames verdwijnen. Dit gaat de typische offshore-nearshore aanpak van gespecialiseerde ITserviceproviders beperken en zelfs in gevaar brengen en gaat goedkope opties bieden, onshore of verspreid over de wereld. CIO s moeten de providers en type providers die worden gebruikt voor IT-services, opnieuw evalueren en ze moeten uitkijken naar cloud-enabled providers die mobiele, social- en informatiestrategieën ondersteunen. Het is uiteindelijk de cloud die alles als lijm bij elkaar houdt. dcw november markt 11

14 Hitec introduceert QPS-productrange Noodstroom en upsfuncionaliteit in één de vraag naar it-processen wereldwijd neemt toe en daarmee de vraag naar dataopslag en rekencapaciteit. we lezen veel over schaalbaarheid en datacenter in a box, maar wereldwijd worden nog steeds grote datacenters van 10 mw en meer gebouwd, vooral daar waar de it-infrastructuur grote stappen moet maken om aan de toenemende vraag naar it te voldoen. meer kw per rack is nog steeds de trend en die zet door. datacenters vragen steeds meer vermogen. als antwoord lanceerde hitec power protection in oktober zijn nieuwe hitec qps-productrange. modulair ontwerp Het QPS-ontwerp combineert standaardmodules tot een systeem dat gebruikmaakt van bewezen technieken. Uiteraard levert het systeem continu en ononderbroken stroom. Wanneer de dieselmotor wordt afgeschakeld is het een ride through systeem. Wanneer de elementen voor de opslag van kinetische energie worden afgeschakeld, is het een standaard-noodstroomaggregaat, bijvoorbeeld te gebruiken tijdens ondcw november energiemanagment 12 averaged kw/rack 5,5 5 4,5 4 3,5 3 averaged kw/rack Hitec Power Protection levert al meer dan 55 jaar dieselroterende upssystemen. Met het QPS-product introduceert het bedrijf zijn derde generatie systemen en maakt daarmee een sprong van kva nobreakvermogen per unit naar kva per unit op 50 Hz. De dieselroterende ups-techniek combineert in vergelijking tot conventionele, statische ups-systemen noodstroom- en ups-functionaliteit in één simpel en robuust concept. Statische ups-systemen hebben naast vermogenselektronica, onder andere batterijen, koeling voor de batterijruimte en noodstroom nodig om dezelfde functionaliteit te leveren. De Hitec-systemen kennen een groot aantal voordelen ten opzichte van statische ups-systemen, zoals een hogere energie-efficiëntie, tot 97 %. Door een compact design zijn veel minder componenten nodig, wat leidt tot een hogere betrouwbaarheid en beschikbaarheid. Het compacte design vraagt 40 tot 60 % minder oppervlakte voor installatie dan een statische ups. En natuurlijk zijn er geen batterijen nodig. Allemaal elementen die resulteren in een lagere TCO (total cost of owenership). tekst: jasper kerkwijk is werkzaam bij hitec power protection

15 derhoudswerkzaamheden. De ETM (energy transfer module) is een bewezen concept dat is toegepast in de eerste generatie Hitec-systemen. Door de grootte van het vliegwiel te variëren worden vermogens tussen en kva geleverd. Afhankelijk van de kwaliteit van het net dat stroom levert aan het datacenter, kan worden gekozen voor 2 tot 5 sec diesel start delay. Resultaat is een modulair design. optimale energie-efficiëntie Hitec Power Protection combineert alle eigen ontwikkelingen van de laatste jaren op het gebied van energie-efficiëntie in zijn nieuwe QPSproductrange. Dieselroterende ups wordt door de Code of Conduct voor Datacenters al aangewezen als best practice als het gaat om energie-efficiëntie. Het QPS-product maakt daarnaast gebruik van een nieuwe combinatie van smoorspoel en generator, die zorgt voor de actieve filterfunctie. Deze techniek kent een patent sinds februari 2011 en zorgt vooral op deellast voor een betere efficiëntie. Dit leidt tot bijna 2 % extra besparing. Ook kent het QPS-product gecontroleerde ESO-mode of energy storage optimizationmode. De opgeslagen kinetische energie in het mains Q1 Q3 Q2 Gepatenteerde combinatie smoorspoel en generator load vliegwiel wordt automatische afgestemd op de belasting. Het is niet te vergelijken met de eco-mode waarmee statische ups-leveranciers proberen de efficiëntie te verbeteren. Vergeleken met ESO-mode, betekent eco-mode bypass-mode waarbij de batterijen niet worden opgeladen. Welke datacenteroperator wil dat, wanneer de hoofdtaak van een upssysteem het garanderen van beschikbaarheid van stroom is? optimaal ruimtegebruik Hitec past zijn tweede generatie dieselroterende ups-systemen toe bij een project in Australië dat gebruikmaakte van statische ups-systemen met noodstroomaggregaten. De totale vermogensvraag van het datacenter was 7,2 MW. Het originele ontwerp vroeg m2 voor installatie van statische ups, batterijen, koeling, schakelmateriaal en noodstroom. Het ontwerp met de QPS-systemen leidde tot een besparing van ruim 530 m 2. Deze ruimte kan door de klant vrij worden verhuurd, waarmee de besparing in ruimte extra omzet gaat genereren. De Hitecoplossing is namelijk compact. Wanneer het ontwerp met Hitec-systemen wordt ontworpen, zal er ruim 200 m 2 extra vloeroppervlakte beschikbaar komen voor verhuur. Deze techniek zorgt vooral op deellast voor een betere effientie dcw november energiemanagment 13

16 Eerste editie van Nationale EuroCloud Monitor Cloudgebruik groeit, maar weinig bedrijven hebben exitplan waarom passen bedrijven de cloud toe? of juist niet? om antwoord op dit soort vragen te kunnen geven, zijn het vakblad cloudworks (zusterblad van datacenterworks), belangenvereniging eurocloudnl en onderzoeksbureau pb7 research de nationale eurocloud monitor gestart. tijdens de beurs infosecurity eerder deze maand zijn de eerste resultaten bekendgemaakt. dcw november onderzoek 14 De afgelopen weken is Pb7 Research druk bezig geweest met het verzamelen van onderzoeksgegevens. Maar liefst 262 respondenten hebben in deze eerste editie inzicht geboden in hoe ze de cloud inzetten en waarom ze dat doen. Of juist niet. Want het gaat in de Nationale Euro- Cloud Monitor niet om cloudhosanna s en SaaS-halleluja s. Het onderzoek vormt de basis van een dialoog over waar een organisatie de meeste waarde kan halen uit de cloud, hoe kleine positieve veranderingen kunnen worden gerealiseerd, of juist markten op hun kop 1. Houding van de deelnemers aan de Nationale EuroCloud Monitor ten opzichte van cloudoplossingen. zet. Het gaat ook over de vraag hoe we het beste met obstakels kunnen omgaan en wat we met elkaar kunnen doen aan die obstakels. Pas als beide aspecten worden gecombineerd, kunnen we een constructieve, open dialoog creëren. Dat is dan ook het doel van de Nationale Euro- Cloud Monitor. In de grafieken is een samenvatting van de resultaten van de eerste editie van deze monitor weergegeven. andere aanpak Met de Nationale EuroCloud Monitor proberen de initiatiefnemers het dus ander te doen dan bij het gemiddelde onderzoek naar cloud computing. En ze doen dat op de volgende manier: - Herhaalbaarheid: De kracht van de Nationale EuroCloud Monitor zit m voor een belangrijk deel in de herhaling: door herhaaldelijk te meten met een vast gedeelte van de vragenlijst en met gebruik van dezelfde methode, kunnen trends veel beter in kaart worden gebracht. Hoe sterk is de groei voor bepaalde typen cloudoplossingen? In welke mate spelen bepaalde obstakels? Hoe strategisch worden cloudoplossingen ingezet? - Businesscase: Waar zit de waarde nu eigenlijk? En waar zit deze vooral ook niet? De meeste organisaties die nu cloudoplossingen overwegen, zijn geen early adopters die geloven in de cloud. Het is de early majority die wil weten wat de cloud dan oplevert. Ze tekst: peter vermeulen is directeur pb7 research

17 2. Het gebruik en het verwachte gebruik van cloudtoepassingen tussen 2012 en Gebruik van de clouddiensten voor flexibele werkplekken. zitten met vragen als: wat is de businesscase, wat zijn de kosten en de baten, wat zijn de risico s en hoe maak ik deze beheersbaar en/ of aanvaardbaar? Het gaat te ver om in het kader van dit onderzoek uitgebreide ROI- en TCO-analyses uit te voeren, maar we kunnen wel onderzoeken welke workloadpatronen het meest profiteren van cloud computing en op welke wijze organisaties nu al cloud computing inzetten om processen te optimaliseren. - Obstakels: Obstakels, of risico s mogen uiteraard niet ontbreken in de businesscase. Obstakels zijn er niet om onder het tapijt te vegen, maar om te worden opgeruimd. Hoewel een onderzoek weinig concreets kan doen om een obstakel te verwijderen, kunnen we wel onderzoeken wat er nodig is om ervoor te zorgen dat obstakels geen 4. De verwachte voordelen van het gebruik van clouddiensten voor flexibele werkplekken. structurele belemmeringen hoeven te zijn en daar een discussie over opstarten. - Dialoog: Hoewel het zeker meegenomen is dat de monitor publiciteit oplevert voor EuroCloud Nederland, de sponsors van de monitor, de mediapartner CloudWorks en het onderzoeksbureau, is het doel van de monitor vooral om een dialoog te faciliteren tussen de aanbieders, (potentiële) afnemers en regelgevers. Dat lukt niet als we volstaan met eens per jaar een onderzoek uitvoeren. Daar is een blog voor nodig, waarin we om de week een nieuwe discussie creëren. Het uitgangspunt hierbij is veelal een uitdieping en verdere analyse van de onderzoeksresultaten. In andere gevallen gaat het om een analyse van een case study of bijzonder cloudevenement. Soms kan het ook gaan om een gastbijdrage. Op deze wijze kunnen we gezamenlijk een kennisplatform bouwen dat bruggen slaat tussen afnemer, leverancier en regelgever en hopelijk de cloud, een klein beetje beter maken. 5. Wat als een clouddienst niet bevalt? Slechts 40 % van de deelnemers aan de Nationale EuroCloud Monitor beschikt over een exitplan. dcw november onderzoek 15

18 Onderzoek van IMS Research Vier leveranciers zetten de toon in markt datacenter-in-een-container een tijd lang leek de markt voor datacenters die zijn ondergebracht in een container te worden overspoeld met nieuwe spelers. alleen al in nederland zagen we itainer op de markt komen, evenals datacontainer. een bedrijf als profitbox levert eveneens volledig gestandaardiseerde computerruimten, maar dan zonder container er omheen. vier leveranciers domineren inmiddels deze markt, stelt onderzoeksbureau ims research vast. dcw november onderzoek 16 Meer dan de helft van alle containers die dit jaar wereldwijd worden uitgeleverd aan klanten, worden gebouwd door slechts vier bedrijven. Dat stelt onderzoeksbureau IMS Research vast in een recent verschenen onderzoek. Senioranalist Liz Cruz heeft geconstateerd dat 80 % van alle leveringen voor rekening komt van slechts negen aanbieders. Voor een opkomende markt als datacenters-in-een-container is dat een ongekend snelle consolidatie. Inschatting van onderzoeksbureau IMS Research van de marktaandelen van drie typen aanbieders van datacenters-in-een-container. lokale spelers De resterende 20 % van de containers wordt geleverd door veelal lokale spelers. Dit zijn volgens IMS Research vaak systeemintegrators die naast maatwerk ook kant-en-klare oplossingen hebben ontwikkeld of grotere installateurs die in deze markt wel brood zien. IMS ziet een aantal typen leveranciers. De eerste groep bestaat uit ITleveranciers als Dell, HP en IBM. Deze bedrijven hebben de markt vaak al in een vroegtijdig stadium betreden en hebben vooral belangstelling voor de extra hardware die via dit soort containers kunnen worden verkocht. Een tweede groep wordt gevormd door bedrijven die zich traditioneel op de technische infrastructuur van datacenters richten. Daaronder bevinden zich aanbieders van apparatuur voor energievoorziening en bijvoorbeeld koeling. IMS Research noemt als voorbeelden Eaton, Emerson en Schneider Electric. De derde groep bestaat uit grote installateurs en systeemintegrators. In Nederland horen ook de genoemde voorbeelden itainer en Datacontainer tot deze laatste groep. nieuwe concurrenten Volgens IMS Research zijn vooral de IT-bedrijven succesvol met het leveren van datacenters-in-een-container. Analist Cruz noemt met name Dell s MDC, HP s POD en IBM s PMDC-producten. Zij vraagt zich alleen wel af of deze dominante positie voor de IT-bedrijven valt te handhaven. De markt voor containers begint duidelijk te groeien, vooral dankzij de trend naar standaardisatie van de technische infra- tekst: robbert hoeffnagel

19 WHO ENSURES CONTINUITY FOR YOUR OPERATION? structuur van datacenters. Hierdoor komen nu tal van nieuwe aanbieders op de markt die er ongetwijfeld in zullen slagen een aanzienlijk aantal containers te leveren. De vraag hierbij is vooral hoe deze nieuwe aanbieders onderscheid zullen weten aan te brengen ten opzichte van de producten van de eerste aanbieders. Enkel en alleen concurreren op prijs is niet voldoende, al was het maar omdat de grote IT-bedrijven als geen ander in staat zijn interessante financieringsopties aan te bieden. onderscheidend Onderscheidend vermogen zal eerder moeten komen van technische verbeteringen, zoals de ruggedized containers die onder ruigere omstandigheden kunnen worden gebruikt. Of denk aan containers die speciaal zijn ingericht voor high performance computing en de enorme warmteontwikkeling die hierbij vaak komt kijken. Maar ook een bedrijf als het Nederlandse profitbox zou een trend te pakken kunnen hebben, door zich niet zozeer te richten op de container, maar meer op het volledig standaardiseren van de computerruimte. Daardoor ontstaan modules die zeer snel in een traditioneler datacenter kunnen worden bijgeplaatst. WE TAKE CARE OF IT! WITH FLEXIBLE POWER & FULL SERVICE SOLUTIONS Looking for a reliable emergency power source to secure your power supply if the public power net fails? Pon Power offers the security you seek. Next to our critical power diesel generators we supply UPS systems. A fully integrated critical power package, supplied and serviced by a single supplier. For more information go to PON POWER BV T +31 (0) pon-cat.com/criticalpower CAT, CATERPILLAR, their respective logos, Caterpillar Yellow and the POWER EDGE trade dress, as well as corporate and product identity used herein, are trademarks of Caterpillar and may not be used without permission Caterpillar All Rights Reserved

20 Voordelig en betrouwbaar Rittal lanceert nieuwe generatie LCP-producten koeling op it-rackniveau ligt nu binnen ieders handbereik, stelt rittal bij de introductie van de nieuwe lcp-oplossing (liquid cooling package). de nieuwe generatie lcp-producten realiseert hogere energiebesparingen en biedt compatibiliteit en investeringszekerheid. dankzij de flexibele configuratiemogelijkheden is het koelvermogen van de lcp-unit in een handomdraai af te stellen op de actuele warmtelast in een it-rack. dcw november energiebesparing 18 De LCP NG-producten (liquid cooling package next generation) zijn in diverse uitvoeringen verkrijgbaar, met koelvermogens van 10 tot 60 kw. Het LCP Rack blaast de gekoelde lucht direct in het rack en de LCP Inline blaast de lucht langs de voorzijde van de racks. Voor welk type of uitvoering je ook kiest, als gebruiker van LCP NG bepaal je zelf hoeveel ventilatoren in je LCP-unit actief zijn. Zo ben je altijd verzekerd van een redundante oplossing met een optimale energie-efficiëntie, een perfecte en constante racktemperatuur en een maximale levensduur van de componenten, vertelt Elbert Raben, productmanager bij Rittal. lagere kosten Bij elke offerte levert Rittal een overzicht van de gebruikskosten en een berekening van de besparing die met de meest ideale configuratie haalbaar is. Naarmate het toerental afneemt, daalt ook het energiegebruik van de ventilatoren exponentieel en neemt de levensduur navent toe. Slimme klanten kunnen extra energie besparen door meerdere ventilatoren op een lager toerental te laten draaien. Ook kunnen zij extra ventilatoren op strategische plekken plaatsen om de systeemredundantie te optimaliseren en geluidshinder te minimaliseren. In de LCP NG-producten hebben we de turbineflowmeters om volumestromen te meten vervangen door Vortex-flowmeters die voor hun betrouwbare werking niet langer afhankelijk zijn van bewegende mechanische onderdelen. Uiteraard is Rittal niet vergeten de besturingssoftware te vernieuwen: deze registreert automatisch het aantal geïnstalleerde ventilatoren en zorgt voor een optimale temperatuurafhankelijke aansturing, vertelt Raben. dubbel voordelig Kopers van LCP NG-producten mogen zich verheugen op een beduidend lagere prijs ten opzichte van voorgaande modellen. Dit is mogelijk omdat de onderdelen, waarmee de producten worden samengesteld, volledig uitwisselbaar zijn. Doordat alle onderdelen nu deel uitmaken van het bekende Rittal The System -productplatform zijn de productiekosten verder teruggedrongen. De voordelige aanschafprijs en de hogere energie-efficiëntie maken dat een investering in een LCP NGproduct snel is terugverdiend, stelt Raben. Doordat de onderdelen uitwisselbaar zijn, profiteren onze klanten van lagere voorraadkosten. Wanneer je alle besparingen en voordelen bij elkaar optelt, kun je de conclusie trekken dat het tijd is voor LCP Next Generation. tekst: van de redactie