De energie rekening uitgelegd

Transcriptie

1 De energie rekening uitgelegd Een praktische handleiding in de wirwar van getallen Inhoud 1. Hoe komt de energie bij je thuis 2. Hoe is de prijs van energie opgebouwd? 3. Tips en hints om verbruik te verminderen 4. Naslagwerk Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 1

2 1. Hoe komt de energie bij je thuis In Nederland zijn stroom (elektriciteit) en aardgas de meest gebruikte energievormen voor onze apparaten thuis en op het werk. Voor het vervoer wordt in hoofdzaak motorbrandstoffen (benzine, diesel) gebruikt. Motorbrandstoffen vormen geen onderdeel van deze uitleg. Stroom en gas worden in hoofdzaak centraal geproduceerd in fabrieken of centrales en dan vervoerd naar de verbruikers in het land. Dit gebeurt via een netwerk van leidingen. Om dit efficiënt te doen bestaan er hoofdleidingen (hoogspanning, of hoge druk), aftakkingen (middengebied) tot uiteindelijke de leidingen zoals ze bij de gebruiker uitkomen thuis of in een gebouw. Vergelijk het maar met onze adersysteem: Het hart is de centrale. Via hoofdslagaders, aders en daarna de bloedvaten wordt het naar alle delen van het lichaam gestuurd. Voor Nederland zien deze energie aders voor stroom en gas er als volgt uit: Het hoofdstroom netwerk Het hoofdgasnetwerk Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 2

3 2. Hoe is de prijs van energie opgebouwd? Om de energie nu bij de gebruikers te brengen moet er betaald worden voor de productie (of ook wel levering genoemd) en voor vervoer door de netbeheerder naar de eindgebruiker. Daarnaast heft de Nederlandse staat belastingen over het geheel. Sinds 2004 kan iedereen vrij kiezen van welke maatschappij hij de energie koopt. (laten leveren dus) Voorbeelden van dergelijke bedrijven zijn Nuon, Essent, Greenchoice, Oxxio en Eneco om er maar een paar te noemen. Er zijn in totaal wel meer dan 50 leverings bedrijven in Nederland! Om als bedrijf in aanmerking te komen voor leveren van energie moet je over een energie licentie beschikken. Als burger of bedrijf mag je wel zelf energie opwekken (produceren) en terugleveren aan het netwerk. Dat is wel gebonden aan strikte regels inclusief verrekening (bijv. zgn. saldering wetgeving) Bij het vervoer van stroom en gas is er geen vrije keuze. Het hoofdnetwerk is in beheer bij Tennet (hoogspannings) en de Gasunie (Hogedruk gasnetwerk). De Nederlandse staat en huidige wetgeving staat daarnaast ook maar 1 regionale netbeheerder per gebied toe die de energie uiteindelijk naar de gebruiker brengt. Voor Oss is dit bijvoorbeeld Enexis en voor Goeree-Overflakke is dit Stedin. Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 3

4 Er moet nu voor de energie betaald worden aan: De producent van de energie De netbeheerder - U betaalt voor verbruik per eenheid van energie uitgedrukt in kwh voor stroom en m 3 voor gas. De prijs hangt af van het contract dat U hebt afgesloten met het energie leverende bedrijf. De duur van het contract bepaald over het algemeen ook de prijs per eenheid. - Bij de meeste contracten betaalt u ook een vast gedeelte per maand aan de energieproducent voor bijvoorbeeld de administratiekosten. - Voor gas komt er per regio een toeslag bij, de zogenaamde gasregiotoeslag. Deze toeslag is hoger naarmate men verder weg woont van Groningen; het gebied waar ons meeste gas gewonnen wordt. De gasregiotoeslag is postcode leidend en wordt berekend per m3 gasverbruik. - U betaalt een vast bedrag per jaar voor het gebruik van de leidingen, het onderhoud hiervan en een huurbedrag voor de meters in uw huis of pand. - De hoogte van het vaste bedrag is afhankelijk van de capaciteit van de aansluiting en wordt jaarlijks opnieuw vastgesteld. De belastingen - De overheid heft zogenaamde Energiebelasting over het verbruik. (dus over het aantal kwh en m3 dat u verbruikt). De argumentatie van de overheid is dat dit een stimulans moet zijn om bewust met energie om te gaan en daarmede het verbruik te minimaliseren. Of met andere woorden: verspilling tegen te gaan. Immers hoe minder u verbruikt, hoe minder belasting te betalen. - Daarnaast berekend de overheid een Opslag Duurzame Energie of ODE. Deze toeslag per kwh en per m³ is per 1 januari 2013 ingevoerd om de investering in duurzame energie te stimuleren. Er worden onder andere bijv. subsidies mee bekostigd. - Over het totaal moet BTW (Belasting op toegevoegde waarde) betaald worden. Sinds 1 oktober 2012 is deze 21% - Naast alle belastingen die u moet betalen krijgt u ook weer belasting terug! Dat gebeurt via een heffingskorting die U krijgt als op het adres gewoond of gewerkt wordt waar de energie verbruikt wordt. De argumentatie van de overheid hiervoor is dat elk huishouden een bepaalde basisbehoefte aan gas en elektriciteit nodig heeft. De energiebelasting wordt daarom verminderd met een bepaald vast bedrag en wordt jaarlijks opnieuw vastgesteld en berekend per energieaansluiting. Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 4

5 Nu is het verbruik van energie niet voor iedereen hetzelfde. De situatie verschilt van huis tot huis en van gebouw tot gebouw. Dit kan te maken hebben met de bouw van het huis, maar ook hoe een gezin is samengesteld en welke apparaten zij gebruiken. Daarnaast springen sommige mensen nu eenmaal zuiniger met energieverbruik om dan andere. Om een beeld te geven van het verbruik in woningen: Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 5

6 Al met al wordt de rekening voor de consument nu soms wel verwarrend. Laat staan als je hem wilt vergelijken met je buurman, familie of kennissen. Daar komt nog bij dat de energie leveranciers ieder hun eigen manier van opschrijven hebben. En vaak gebruikt de ene maatschappij net weer andere woorden dan een andere. Zo worden vastrecht en belastingen op verschillende plaatsen zij het meestal wel juist weergegeven. Daarnaast is het zo dat er een contract aangegaan wordt met een energieleverancier. De minimale duur is 1 jaar. Om de kosten te overzien wordt vooraf per maand een (geschat) bedrag betaald. Aan het eind van een periode (meestal 1 jaar) wordt er een verrekening gedaan met het voorschot. Het verbruik over deze periode wordt berekend door de eindstand meters minus beginstand meter van de periode van elkaar af te trekken. Hiermede wordt de totale jaarrekening opgesteld en vergeleken met het totaal aan maandelijkse voorschotten die betaald is. Heeft men dan in de periode teveel voorschot betaald dan krijgt men geld terug. Heeft men echter te weinig betaald dat moet er nog een additioneel bedrag betaald worden. Meestal wordt het voorschot voor de nieuwe periode bepaald door de gegevens van de afgelopen periode. Men houdt daarbij tevens rekeningen van de prijs- en belastingontwikkelingen voor de komende periode In een groot aantal gevallen is er slechts 1 rekening van het energieleverende bedrijf waar alles op vermeld staat. Dit bedrijf verzorgt dan ook de afdracht aan de netbeheerder en aan de Nederlandse staat. In sommige gevallen moet echter apart worden betaald aan de energieleverancier en aan Enexis. Ook in dat geval zorgt netbeheerder voor de afdracht aan de Nederlandse staat. Het wordt met bovenstaande nu vaak een hele puzzel om contracten, voorschotten en rekeningen goed met elkaar te vergelijken. Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 6

7 Een energie rekening kan er bijvoorbeeld zo uitzien: Energie producent: Bernhenergie Netw erkbeheerder: Enexis Postcode: 5384 Typemeter: Enkel Stroomverbruik: 3200 kwh per jaar Gasverbruik: 1400 m³ per jaar Voorbeeld energiekosten rekening Leveringskosten (incl. energiebelasting) Stroom Verbruik Tarief Bedrag Leveringskosten enkel tarief ( kwh) 3200 kwh 6,53 ct 209,09 Vastrecht levering 24,25 Opslag Duurzame Energie ( kwh) 3200 kwh 0,13 ct 4,16 Energiebelasting ( kwh) 3200 kwh 14,10 ct 451,09 Heffingskorting -385,53 Gas Verbruik Tarief Bedrag Leveringskosten incl. regiotoeslag (regio 5) 1400 m³ 33,52 ct 469,24 Vastrecht levering 24,25 Opslag Duurzame Energie m³ 1400 m³ 0,28 ct 3,92 Energiebelasting m³ 1400 m³ 22,53 ct 315,42 Totale Leveringskosten (incl. energiebelasting) 1.115,89 Netwerkkosten Netbeheerder Stroom Enexis Vastrecht transport Capaciteitstarief Periodieke aansluitvergoeding Meterkosten Systeemdiensten Gas Enexis Vastrecht transport Capaciteitstarief Periodieke aansluitvergoeding Meterkosten Totale Netwerkkosten Bedrag 21,78 151,10 41,38 20,91 5,03 Bedrag 21,78 100,81 21,18 14,33 398,30 Totale jaarkosten (incl BTW) 1.514,19 Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 7

8 Als je deze rekening nu verder bekijkt en terug brengt naar vaste kosten en kosten die te maken hebben met verbruik van energie kom je tot volgend overzicht: Wil je je kosten van energie verlagen, dan moet je het verbruik aanpakken! Dit hoeft niet te betekenen dat je meteen kou moet gaan leiden of in het donker moet gaan zitten. Door gerichte acties kun je het verbruik verminderen zonder dat dit op de sfeer of het comfort in huis vermindert. Door bewust om te gaan met verbruik van energie kan al snel heel veel bereikt worden. Hoe zit het bij U? Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 8

9 3. Tips en hints om verbruik te verminderen Energie besparen is gemakkelijker dan U denkt. Zeker als u weet waarop U moet letten. Naast dat het goed is voor de portemonnee helpt U hiermee ook het klimaat, voorkomt vervuiling en bespaart op kostbare grondstoffen. Het gas wordt voornamelijk gebruikt voor het stoken van de cv-ketel, boiler en soms ook voor het koken. U kunt gasverbruik terugdringen door te zorgen dat warmte niet verloren gaat door: - Verbeteren van de isolatie van de woning. Hiermee hou je de kou buiten (of eigenlijk de warmte binnen). In de zomer is het omgekeerd: goede isolatie houdt de hitte dan langer buiten. Dit kost weliswaar eenmalig geld, maar krijgt U meestal dubbel en dwars terug in de loop van de jaren. Daarnaast wordt het vaak ook aangenamer in huis - Goed onderhoud te laten verrichten aan uw verwarmingsinstallatie waardoor deze zo efficiënt mogelijk werken. - Oude en onzuinige cv ketel/boilers vervangen door hoog rendement combiketels. Die verbruiken aanzienlijk minder gas. - De verwarming lager zetten en vooral uitzetten in die ruimtes waar U niet bent. - Nog een verwarmingstip: zet geen meubels voor de radiatoren en zorg dat er geen gordijnen voor hangen. Dit kan tot 80 euro per jaar aan verwarmingskosten schelen. - Sta niet langer dan noodzakelijk onder de douche. En als U een bad heeft: Ga vaker in plaats daarvan onder de douche. Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 9

10 Onderstaand schema geeft U globaal aan wat U kunt besparen met de isolatie: Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 10

11 De stroom wordt gebruikt voor allerhande apparaten van verlichting, TV, computer, was- en droogmachines. U kunt hier het elektriciteit verbruik terugdringen door: - Gebruik zo min of zo kort mogelijk apparaten die verwarmen of koelen, zoals een elektrische kachel, waterbed, wasdroger, enz. Deze apparaten verbruiken over het algemeen erg veel stroom. - Was op zo n laag mogelijk temperatuur. - Gebruik zo min mogelijk de wasdroger. Hang daar waar mogelijk de was buiten te drogen of gebruik waslijntjes voor binnen. - Doe het licht consequent uit op die plaatsen waar U niet bent of hoeft te zijn. - Gebruik zo veel mogelijk spaarlampen of nog beter LED lampen. Deze lampen verbruiken zo n 50% tot wel 90% minder energie dan bijvoorbeeld gloeilampen. - Zet apparaten consequent uit in plaats van op de stand-by stand. Naast geen energieverbruik is het ook veiliger. In een gemiddeld huishouden wordt er ieder jaar ongeveer 550 kwh aan stroom verbruikt door stand-by-apparaten. Dat is 110 euro per jaar. Opladers voor telefoons, televisies, computers en andere elektrische apparaten gebruiken stroom als ze stand-by staan. Dus: stekker eruit wanneer je het apparaat niet gebruikt. - Voorkom het gebruik van grote stroomvreters. Wasdrogers, waterbedden en wasmachines kent iedereen wel als notoire stroomverbruikers. Maar wist je dat een tropisch aquarium ruim duizend kwh (220 euro) per jaar kost? Een plasma-tv die iedere dag drie uur aanstaat, kost je onnodig 250 kwh (50 euro) per jaar. Een airco die 10 uur per week aan staat zonder dat dat nodig is kost 550 kwh (110 euro) per jaar. - Het is een mythe om te denken dat screen-savers op een computer energie besparen. Bewegende screensavers verbruiken meer energie dan een tekstverwerkingsprogramma als Word. - Uit is niet altijd uit. Halogeenlampen en printers zijn apparaten die ook als je denkt dat ze uitstaan nog steeds stroom gebruiken. Een moderne scannerprinter slurpt op die manier ongemerkt 45 kwh per jaar uit je stopcontact. (Dat is zo n 10 Euro per jaar.) Door het gebruik van tijdschakelaars kun je onnodig stroomverbruik voorkomen. Gebruik tijdschakelaars voor de buitenverlichting, de binnenverlichting, de wasmachine of andere elektrische apparaten. Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 11

12 Hieronder treft U enkele globale verbruiksgetallen voor een aantal soorten apparaten. Let wel op dat dit erg globale getallen zijn. Afhankelijk van het type, de ouderdom en het gebruik kan dit nogal variëren en afwijken van een dergelijk apparaat bij U thuis. Met een elektrische verbruiksmeter krijgt U echter een goed inzicht. Vuistregels voor verbruik Apparaat Bedrag per Wasdroger 1,00 keer Waterbed 0,75 dag Oven 0,50 uur Vaatwasser 0,45 keer Wasmachine 0,35 keer Koffiezetapparaat 0,30 keer Strijkijzer 0,15 uur Stofzuiger 0,12 half uur Afzuigkap 0,05 uur Waterkoker 0,03 keer Magnetron 0,02 keer Televisie 0,02 uur Computer 0,02 uur Als laatste belangrijke tip: Houd uw energieverbruik goed in de gaten. Zeker als U acties gestart bent om zuiniger en doelmatiger met energie om te gaan. U kunt dan zien wat deze maatregelen opleveren en vergelijken met uw buurman of iemand in u familie of kennissenkring. Dit kan door de meterstanden op te schrijven of in detail door gebruik te maken van energieverbruiksmeters. Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 12

13 5. Naslagwerk Rijksoverheid: Energie algemeen: Elektriciteit opwekking en infrastructuur: Gaswinning en infrastructuur: Energiebelastingen: Energiebesparing: Enexis Tariefopbouw consumenten: Zakelijk: Enkele websites voor energiekosten vergelijken Uitleg energie algemeen Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 13

14 Jaap Pannekoek e2empower.com Pagina 14