Zelfmanagement van COPD exacerbaties (longaanval)

Transcriptie

1 COPD Zelfmanagement van COPD exacerbaties (longaanval) Dr. Jaap Trappenburg Multiple choice A. Het grootste deel van onze COPD patiënten weet WEL wat een exacerbatie is. B. Het grootste deel van onze COPD patiënten weet NIET wat een exacerbatie is. C. Het grootste deel van onze COPD patiënten weet WEL wat een exacerbatie is, maar gebruikt daarvoor een andere naam (longaanval, oplvlamming etc.). D. Geen idee. 1

2 FEV1 (% percent pred) Dyspnea Exercise intolerance Disability Death Exacerbations Hospitalizations Resp. Failure Systemic effects Pulm. Hypertens. 25 Age (years) Wedzicha, et al. Lancet

3 % Exacerbations Functioneren Exacerbatie COPD Normale variatie in klinische status Exacerbatie Mate van verslechtering die kan worden gedefinieerd als exacerbatie Rodriguez-Roisin et al Chest Tijd Natuurlijk beloop exacerbatie SOB Colds Cough Days Seemungal et al. Am J Respir Crit Care Med

4 Exacerbatie, toename in. 64% Dyspneu n = 121 FEV 1 = 48 % pred 42% Sputum purulentie 35% Verkoudheid + Piepen 26% Sputum volume 20% Hoest 12% Keelpijn Exacerbation onset Seemungal et al Am J Resp Crit Care Med Exacerbaties Verhoogde mortaliteit met exacerbaties Solerr-Cataluna et al. 2005, Connors et al. 1996, Seneff et al Exacerbaties 4

5 Exacerbatie rate en overleving Exacerbaties met ziekenhuisopname Geen n = 304 FEV 1 = 46 % pred Exacerbaties en ziekteprogressie Hansel et al. Lancet

6 Impact van exacerbaties Verhoogde mortaliteit met exacerbaties Solerr-Cataluna et al. 2005, Connors et al. 1996, Seneff et al Geacceleerde achteruitgang longfunctie Donaldson et al. 2002, Kanner et al Exacerbations Negatieve impact op HRQoL en symptomen Seemungal et al Toename zorggebruik Strassels et al. 2001, Britton et al Rodriguez-Roisin et al Chest Behandeling NHG standaard Bronchodilatatie salbutamol, dosisaerosol 4-10 puffs - No effect? ipratropium 2-4 puffs Orale corticosteroiden - prednisolon 1 dd 30 mg / 7-14 dagen ALS klinische verschijnselen van infectie (temp >38 / ziek) + FEV1<30 of geen verbetering in 4 dagen) Antibiotica Amoxicilline of doxycycline (7-10 dagen) Verwijzing - Geen verbetering in 30 minuten thuis onvoldoende zorgmogelijkheden eerdere exacerbaties met opname uitputting 6

7 Exacerbatie COPD Totale hersteltijd Prodrome behandel delay Behandelde hersteltijd Exacerbatie start Start behandeling hersteltijd kans op ziekenhuisopname Liefst binnen 3 dagen! Wilkinson et al am j resp crit care med Rapporteren COPD exacerbaties door patiënten 100% 80% % 40% unreported reported 20% 0% East-London I (1998) East-London II (2004) Canada (2008) Beijing (2009) Seemungal et al Am j Resp Crit Care Med Wilkinson et al Am j Resp Crit Care Med Langsetmo et al Am j Resp Crit Care Med Xu et al Eur Resp J 7

8 Percentage Gerapporteerde vs ongerapporteeerde exacerbaties n = 491 FEV 1 = 48 % pred Xu et al Eur. Resp J Hoe reageren patiënten op exacerbaties? 80% Timing of actions during exacerbations percentage (bar) and cumulative percentage (line) 70% 60% 70.7 % 62.7 % 50% 40% 30% 20% 17.3 % 10% 0% -3 to -1 0 to 1 2 to 3 4 to 5 6 to 7 8 to 9 Time from exacecerbation onset Energy expenditure / breathing techniques / sputum expectoration Increased use of inhalation medication Contact with healthcare provider n = 121 FEV 1 = 48 % pred Trappenburg et al. BMC Pulm Med

9 Functioneren Vroegdetectie / prompt intervenieren. Hoe? Exacerbatie Zelfmanagement Surveillance (monitoring) Vroegdetectie Zelfmanagement Toegankelijkheid Adequate communicatie Prompt intervenieren Exacerbatie COPD Normale klinische status Exacerbatie Mate van verslechtering die kan worden gedefinieerd als exacerbatie Rodriguez-Roisin et al Chest Time 9

10 Color-coded Action Plan Green zone Normal day to day variations Yellow zone Mild symptom variations No improvement in? consecutive days Or Severe symptom/sign change Orange zone Red zone Severe or acute deterioration Color-coded Action Plan 10

11 Multicenter Randomized Controlled Trial ( ) Praktijk Bink Rietveld Praktijk Egmond aan Zee Praktijk Elisabeth Main objective To evaluate the hypothesis that in the event of an exacerbation an Action Plan can decrease (health status) recovery time. Praktijk van Vliet Praktijk Wetering Praktijk Bel Secondary objectives.contact delay, healthcare utilisation, health-related quality of life (HRQL), depression and anxiety and selfefficacy. Praktijk Meijer Nooij Trappenburg et al BMC Pulm med. Randomisatie / allocatie Respiratory nurse GP-assistant / POH Care as usual Reinforcement R Action Plan Care as usual R 0 6 months 11

12 Trappenburg et al Thorax Exacerbatie = longaanval COPD en longaanval 12

13 Vroegdetectie / prompt intervenieren. Hoe? Exacerbatie Zelfmanagement Surveillance (monitoring) Vroegdetectie Zelfmanagement Toegankelijkheid Adequate communicatie Prompt intervenieren Frequente evaluatie Hoe? Frequentie / Telefoon / E-health? Meer aandacht voor hoog-risico patienten Seizoen (winter = >50% risico op een exacerbatie) Frequente exacerbators Recente exacerbaties (hoogste tussen 1 3 maanden post index-exacerbatie) Tussen 2 maanden 25-40% recurrente events 13

14 Risk (GOLD Classification of Airflow Limitation) Risk (Exacerbation history) The frequent exacerbator 4 (C) (D) > (A) (B) 1 1 mmrc 0-1 CAT < 10 mmrc > 2 CAT > Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease Passieve surveillance monitoring op afstand 14

15 Mayo Clinics Mayo Clinics Multi-center randomized trial, patients at risk for hospitalization (frail elderly: 42 % COPD) ; n = 205 Intel-GE Regular care (normal access) 12 months Block randomization; computer generated allocation Takahashi et al. Arch Int Med

16 Bij aanvang Negatieve / ongewenste effecten 16

17 Whole System Demonstrator Experiment Whole System Demonstrator Trial (Cornwall, Kent & Newham) Pragmatic multi-center (n=238 GP s) cluster randomized trial, DM II, CHF, COPD; n = 3230 Philips Motiva Personal Healthcare System Tunstall RTX 3370 Viterion V100 Regular UK primary care 12 months Minimisation: practice size, disease prevalence, and other characteristics. Steventon et al. BMJ

18 Resultaten Steventon et al. BMJ 2012 Echter. na 12 maanden 18

19 Echter. na 12 maanden Follow up na exacerbatie 1. Uitlokkende factoren nagaan 2. Therapietrouw en inhalatietechniek medicatie checken 3. Wat te doen bij volgende exacerbatie doornemen met patiënt en afspraken hierover maken met de patiënt 4. Toevoegen aan Individueel Zorgplan en evt. meteen ook overige behandelopties opnieuw bespreken (roken, bewegen, medicatie) 5. Zo snel mogelijk revalidatie oppakken voorkom fysieke inactiviteit 19

20 Exacerbaties en het huis uit komen n = 147 FEV 1 = 38 % pred Donaldson et al Am J. Resp Crit Care Med Inactiviteit tijdens ziekenhuisopnames n = 17 FEV 1 = 29 % pred Pitta et al Chest 20

21 Inactiviteit tijdens opnames n = 17 FEV 1 = 29 % pred Pitta et al Chest Exacerbatie management Exacerbation onset Self-management & monitoring adherence Decrease impact Rehabilitation / relapse prevention 0 21

22 Thank you for your attention! 22