Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn

Transcriptie

1 Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 1

2 Voorwoord In oktober 2003 presenteerden parochiebestuur en pastor gezamenlijk het Pastoraal Beleidsplan van de Sint Jozefparochie Zuidhorn. Een uitgebreide voorbereiding en een inspraakronde voor parochianen waren aan de eindversie voorafgegaan. Centrale vraag was: Hoe willen we met elkaar parochie zijn? Inmiddels zijn we ruim vijf jaar verder. De hoogste tijd voor een nieuwe versie dus! We hebben als parochie en ook als bestuur enkele drukke jaren achter de rug vanwege de grootscheepse restauratie van ons kerkgebouw. Nu het weer wat minder druk is, is er tijd om ons opnieuw bovenstaande vraag te stellen. Voldoet het nog steeds wat we indertijd hebben opgeschreven in het beleidsplan? Er heeft zich binnen onze parochie geen grote koerswijziging voorgedaan sinds 2003, dus de tekst is bij sommige onderwerpen niet zo veel gewijzigd. Andere onderwerpen zijn wat verder uitgediept. De hoofdstukken over financieel beleid en gebouwbeheer zijn flink aangepast, en er is een hoofdstuk toegevoegd over bestuur. Hierdoor is het niet meer uitsluitend een pastoraal plan. De titel is nu dus kortweg beleidsplan. Waartoe willen we met elkaar parochie zijn? Een parochie is er niet om zichzelf: het in stand houden van de parochie is geen doel op zich. De parochie is er om in het voetspoor te gaan van Jezus van Nazareth, hem na te volgen in zijn vertrouwen op God en te leven zoals hij het ons heeft voorgeleefd.. Een van de bestaansredenen van de parochie is dat zij mensen helpt met geloven. De parochie is er om mensen te helpen sporen van God te ontdekken in onze wereld en gaandeweg iets te ontdekken van het geheim van God. Het geloof van mensen moet de kans krijgen zich te ontwikkelen en te wortelen in hun leven. De parochie wil hen daarbij tot steun zijn. Dat kan door samen te vieren, te zingen en te bidden, maar dat niet alleen. In onze tijd is het ook nodig op zoek te gaan naar andere manieren om het geloof te beleven, en op zoek te gaan naar nieuwe woorden voor ons geloof. Daarbij moet de parochie niet alleen gericht zijn op de betrokken parochianen, maar ook inspirerend zijn voor anderen. Een ander aspect van het parochie-zijn is de dienst aan de samenleving. Als kleine parochie kunnen we geen grote projecten beginnen, maar we kunnen bestaande organisaties steunen die zich inzetten voor vrede en meer gerechtigheid in onze wereld en voor het behoud van de schepping. De Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 2

3 parochie wil mensen stimuleren hun verantwoordelijkheid te nemen in de samenleving. Zij doen dat door op de plaats waar zij wonen en werken op te komen voor de zwakkeren, te protesteren tegen onrecht, de aandacht te vestigen op de milieuproblematiek, te werken aan verzoening waar dat maar mogelijk is. Zo hoopt de parochie iets zichtbaar te maken van Gods liefde en mededogen. Hoe willen we met elkaar parochie zijn? We vinden het belangrijk dat er een sfeer van openheid is in onze parochie, zodat mensen met een verschillende achtergrond en een verschillende manier van geloven zich thuis voelen. Dat vraagt dat we respect voor elkaar hebben, dat we met elkaar van mening kunnen verschillen, maar elkaar niet loslaten. We willen een gemeenschap zijn waar mensen bij elkaar betrokken zijn en met elkaar meeleven. Gezamenlijk willen we ons inspannen om dat waar te maken. We willen een gastvrije parochie zijn. Een parochie waar ook mensen die weinig of niet in de kerk komen voelen dat ze toch welkom zijn. Een parochie waar ook mensen die slechts op bepaalde momenten van hun leven bij ons aankloppen terecht kunnen. Aan de andere kant: een parochiegemeenschap kan niet zonder een groep mensen die zich voor langere tijd voor die gemeenschap inzet. Alleen dan kunnen we plannen die we hebben succesvol uitvoeren. Ook daar besteden we in dit beleidsplan aandacht aan: hoe houden we voldoende vrijwilligers? Het beleidsplan is opgebouwd rond de onderwerpen liturgie, catechese, diaconie, individuele pastorale zorg, gemeenschapsopbouw en oecumene. Daarna volgen hoofdstukken over financiën, gebouwbeheer en bestuur. In ieder hoofdstuk geven we onze visie hoe wij dat beleidsterrein inhoud willen geven en een beschrijving van de feitelijke situatie. Zaken die goed gaan worden benoemd, maar ook verbeterpunten worden aangedragen. Op die manier is het beleidsplan een aanzet tot verdere ontwikkeling van ons functioneren als geloofs- en parochiegemeenschap. Wij hopen dat dit beleidsplan u inspireert om u in te (blijven) zetten. Alleen dan kunnen we de plannen werkelijkheid worden. We willen een levende, Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 3

4 open, inspirerende en gastvrije geloofsgemeenschap zijn. Dat kan alleen met uw hulp en inzet als vrijwilliger in onze parochie. We willen u daarvoor dankzeggen en hopen dat dit beleidsplan ieder van ons zal inspireren. Louk Costongs vice-voorzitter parochiebestuur Hilda van Schalkwijk pastor Inhoudsopgave Voorwoord 1 Hoofdstuk 1: Pastorale thema s Liturgie 1.2 Catechese 1.3 Diaconie 1.4 Individuele pastorale zorg 1.5 Gemeenschapsopbouw 1.6 Oecumene Hoofdstuk 2: Bestuurlijke thema s Bestuur en medewerkers 2.2 Financieel beleid 2.3 Gebouwbeheer 2.4 Klachten Hoofdstuk 3: Actiepunten 28 Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 4

5 Hoofdstuk 1: Pastorale thema s 1.1 Liturgie Zij wijdden zich trouw aan de leer van de apostelen en de onderlinge gemeenschap, het breken van het brood en de gebeden Handelingen 2: 4 Bovenstaande tekst zou een uitgangspunt kunnen zijn voor de vraag wat liturgie nu eigenlijk is. Bij liturgie gaat het om vieren, ontmoeten, gedenken en bidden. De eredienst of liturgie neemt temidden van de andere kerkelijke activiteiten een bijzondere plaats in, omdat de gelovigen dan bijeen zijn om samen hun geloof te beleven en te vieren. In de eredienst wordt het geloof van mensen, als het goed is, verrijkt en verdiept. Er bestaan verschillende vormen van liturgie. De meest bekende zijn de eucharistie- en de woord-communieviering, maar ook vespers, doopviering en ziekenzegen zijn vormen van liturgie. In het verleden werd in de rooms-katholieke traditie de indruk gewekt, dat de liturgie primair het werk van de priester was, waarbij de gelovigen aanwezig waren. Sinds het Tweede Vaticaans Concilie wordt benadrukt dat de geloofsgemeenschap en de liturgie sterk verbonden zijn, met daarbij een verschuiving van sterk individueel beleefd naar een meer gemeenschappelijk gevierd geloof. Vroeger was het woord ondergeschikt aan de eucharistie. Het eerste gedeelte van de eucharistieviering werd dan ook aangeduid als voormis. Sinds het Tweede Vaticaans Concilie wordt de dienst van het woord als een wezenlijk onderdeel van de eucharistieviering beschouwd en gelijkwaardig aan de dienst van de tafel. De opbouw en de invulling van een dienst liggen grotendeels vast, onder andere door de plaats van de vieringen in het kerkelijk jaar en het leesrooster dat een driejarige cyclus heeft. Toch moet er ook ruimte zijn voor een soms van de vaste gegevens afwijkende invulling. Daarbij kan gedacht worden aan speciale jongerenvieringen, ouderenvieringen, gezinsvieringen en themavieringen. Het is van belang dat mensen zich thuis kunnen voelen en zich kunnen herkennen in de liturgie. Het gaat bij de opzet van de liturgische activiteiten niet om het bereiken van een zo groot mogelijk publiek: de waarde zit niet zozeer in het aantal aanwezigen, maar in de mate waarin de liturgie gezamenlijk beleefd wordt. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 5

6 Eucharistievieringen en woord-communievieringen In de laatste veertig jaar zijn er in ons land woord-communievieringen ontstaan. Daarvoor waren verschillende redenen. Door het Tweede Vaticaans Concilie groeide het besef dat de gelovigen samen de kerk vormen en dat ook zij verantwoordelijkheid dragen. Dat besef leidde er o.a. toe dat parochianen een plaats hebben gekregen in de liturgie en dat sommigen van hen, vaak na enige scholing, zelf voorgaan in vieringen. Een andere reden was het gebrek aan priesters, waardoor het niet langer mogelijk was in elke parochie op zondag de eucharistie te vieren. Er werden pastoraal werkers benoemd die geen priester zijn maar wel een volledige theologische opleiding hebben gevolgd en voorgaan in woordcommunievieringen. Het formele onderscheid tussen eucharistie en woord-communievieringen is dat in de eucharistie een priester voorgaat en Brood en Wijn geconsacreerd worden en dat in een woord-communieviering een pastoraal werker of parochianen voorgaan en het in een eucharistieviering geconsacreerde Brood wordt gedeeld. Of die vieringen veel of weinig op elkaar lijken, verschilt sterk per parochie. Centraal staat steeds het luisteren naar het woord van God en het delen van het Brood (en de Wijn) in naam van Jezus Christus. Liturgie in onze eigen parochie Het is goed dat er in onze parochie regelmatig eucharistievieringen zijn, maar we vinden het ook van belang dat de eigen pastor van de parochie voorgaat in die diensten die voor de parochie of voor een deel van de parochiegemeenschap van bijzondere betekenis zijn. Gedacht kan worden aan vieringen rond de eerste communie, uitvaarten en de viering van belangrijke levensmomenten. Bij het opstellen van de roosters voor de diensten dit gebeurt in regionaal verband - wordt met dit uitgangspunt rekening gehouden. Door het afnemend aantal beschikbare voorgangers wordt het wel steeds moeilijker om met de wensen van iedere parochie rekening te houden. Voor velen is het gevoel van zich thuis voelen en zich kunnen herkennen in de liturgie gekoppeld aan de voorganger. Voor anderen is de (persoon van de) voorganger minder belangrijk, maar speelt ook de sfeer die in de liturgie wordt opgeroepen een belangrijke rol. Ook aandacht voor parochiële en persoonlijke zaken in en rondom de liturgie bepalen de vraag of parochianen zich thuis voelen. Als voorbeeld kan worden genoemd het gebruik van het voorbedenboek. Om na te praten over de dienst en andere zaken wordt na de dienst gelegenheid geboden elkaar te ontmoeten in de pastorie. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 6

7 Diensten onder leiding van parochianen De groep die de diensten onder leiding van parochianen (dolp)voorbereiden is in omvang gering. De huidige groep bestaat uit slechts enkele personen, waarvan slechts een deel ook een overweging kan en wil houden. We vinden het van belang dat er, met uitzondering van weekends waarin er een oecumenische zondagmorgendienst in Zuidhorn wordt gehouden, ieder weekend een viering wordt gehouden in onze eigen parochiekerk. Door een toenemend tekort aan priesters en pastoraal werkers kan dit onder druk komen te staan. Het is daarom wenselijk dat de dolp-groep wordt uitgebreid. Nieuw toetredende leden van de dolp-groep zullen zich eerst aan de parochiegemeenschap voorstellen, zodat de parochie weet welke parochianen voorgaan in een dienst. Deelname van jongeren De belangstelling van jongeren voor de liturgie is gering. Dit is een algemeen verschijnsel en geldt niet alleen voor onze parochie. De deelname aan de speciale jongerenvieringen moet voortdurend gestimuleerd worden, maar ook binnen de overige liturgische activiteiten kan de betrokkenheid van jongeren beter vorm krijgen, onder andere door jongeren te vragen als lector op te treden en door jongeren muziek te laten maken tijdens de vieringen. Bij de speciale jongerenvieringen is het van belang voldoende aandacht te besteden aan de PR. Gezinsvieringen Binnen onze parochie is een werkgroep gezinsvieringen actief. Deze bereidt in samenwerking met de pastor 4 à 5 keer per jaar een viering voor die met name gericht is op kinderen van de basisschoolleeftijd. Thema, liederen en taalgebruik worden afgestemd op kinderen en ook worden ervaringen uit de leefwereld van kinderen in de vieringen verwerkt. De groep hoopt via de kinderen ook de volwassenen aan te spreken. Er worden kinderen gevraagd aan deze vieringen mee te werken, door iets te lezen of muziek te maken. Oecumene Onze parochie neemt deel aan oecumenische vieringen. Drie keer per jaar, in januari, juli en september worden in oecumenisch verband diensten gehouden; in september een dienst van Schrift en Tafel. Ook is de laatste jaren de traditie gegroeid om een cantateviering te houden, waarin een cantate van Bach wordt uitgevoerd. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 7

8 Daarnaast worden er oecumenische vespers gehouden aan het begin van de veertigdagentijd en van de advent. Verder worden gezamenlijke vieringen gehouden op de eerste drie dagen van de Goede Week. Liturgisch beraad Liturgische activiteiten moeten goed voorbereid worden. Daarbij speelt het liturgisch beraad een belangrijke coördinerende rol. Met name worden de diensten tijdens de hoogtijdagen, de veertigdagentijd en de advent voorbereid. Ook de vorm van de diensten krijgt speciale aandacht. Muzikale ondersteuning De muzikale ondersteuning van de liturgie is van groot belang. Bij de liederenkeuze wordt er op gelet dat deze aansluiten op de lezingen in de dienst. Daarbij wordt gebruikt gemaakt van landelijke adviezen. Bij de keuze van de liederen wordt er een evenwicht nagestreefd tussen bekend en onbekend, tussen traditioneel en vernieuwend. In onze parochie zijn twee koren actief: koor Jubilate en koor Jozefs Notenhout. De gemiddelde leeftijd van de leden van beide koren is nogal verschillend: Jozefs Notenhout is jonger. De vergrijzing van Jubilate neemt verder toe. Aanwas van nieuwe leden is de laatste jaren zeer minimaal. De vraag is dan ook gerechtvaardigd hoe het voortbestaan van dit koor op de wat langere termijn moet worden ingeschat. Vanaf zomer 2010 zal, bij wijze van proef, eenmaal per maand een zondagse viering plaatsvinden met volkszang: ondersteund door orgel of piano, maar zonder koor. Het aantal organisten dat de koren kan ondersteunen, is op dit moment voldoende. Het is zorgelijk dat koor Jozefs Notenhout de laatste jaren veel dirigentwisselingen heeft gehad, en in februari 2010 opnieuw zonder dirigent is komen te zitten. Overige ondersteuning Naast de koren, die in de liturgie altijd een duidelijke rol hebben, zijn er ook vele anderen die ondersteunende activiteiten verrichten ten behoeve van het goede verloop van de liturgische activiteiten. Gedacht kan worden aan de kosters, lectoren, misdienaars en de verzorgers van de bloemen. Er zijn voldoende parochianen die deze taken op zich nemen. In de praktijk is gebleken dat voor onze parochie drie kosters noodzakelijk zijn. Enige tijd was het moeilijk om voldoende mensen hiervoor te vinden. Het is goed dat we nu zelfs weer vier kosters hebben. Er is gekozen ter wille van de onderlinge afstemming één van de kosters te laten optreden als coördinator. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 8

9 Het is van belang om voldoende aandacht te schenken aan de scholing van nieuwe misdienaars zodat ze goed voorbereid hun bijdrage aan de liturgie leveren. Dit behoort tot de taken van het Liturgisch Beraad. Scholing Voor iedereen die bij de liturgie betrokken is, kan het zinvol zijn om zich te laten scholen of deel te nemen aan cursussen op het gebied van liturgie. De pastor kan betrokkenen wijzen op cursussen en scholingsdagen in de regio. 1.2 Catechese Beginnend met Mozes verklaarde Hij hun uit al de profeten wat in al de Schriften op Hem betrekking had. Lucas 24: 27 Vroeger stond catechese vrijwel gelijk aan godsdienstonderwijs in vraag- en antwoordvorm. De ouderen onder ons hebben de oude catechismus nog uit het hoofd geleerd. Op iedere vraag was maar één goed antwoord mogelijk. Als die antwoorden 100% correct werden gegeven, dan had je een 10: je wist alles! Deze vorm van catechese is verdwenen. Er zijn andere vormen van leren voor in de plaats gekomen. Catechese heeft nog wel steeds betrekking op kennis van en inzicht in de betekenis van de Heilige Schrift en in de leer en traditie van onze kerk, maar is daarnaast steeds sterker in het teken van de eigen ervaringen komen te staan. Catechese gaat evenzeer over onszelf als over de Bijbel. Het onderdeel catechese neemt in onze parochie een belangrijke plaats in. In de eerste plaats omdat de Bijbel het fundament is van ons geloof. In de tweede plaats omdat meer inzicht en het uitwisselen van geloofservaringen ons geloof kan verdiepen en verrijken. Ten derde omdat het ons helpt om woorden te vinden voor ons geloof, en dat hebben we nodig om ons geloof door te geven aan de volgende generatie. Onze kerk heeft, zeker in vergelijking tot de protestantse kerken, geen sterke traditie op het gebied van Bijbellezen, schriftuitleg en het met elkaar in gesprek gaan over het geloof. Dat komt ook in onze parochie tot uiting. Het is daarom goed om deelname aan catechese binnen de parochie te Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 9

10 stimuleren, waarbij ook activiteiten in interkerkelijk verband zeer waardevol zijn. Kindercatechese De kinderen die deelnemen aan de kindercatechese zijn in de leeftijd van 6 t/m 12 jaar. Twee keer per maand komen ze tijdens de zondagse viering bij elkaar. De groep wordt begeleid door een leidster. Aan het begin van de bijeenkomst is er even tijd voor de persoonlijke dingen van de kinderen (geboorte broertje/zusje, verjaardag, sport of hobby s). Kinderen leren elkaar daardoor beter kennen. Als inleiding wordt de kaars aangestoken, en vervolgens wordt het welkomstlied gezongen. Meestal vormt een Bijbelverhaal, passend bij de belevingswereld van het kind, de spil waarom het draait tijdens de bijeenkomst. Dit verhaal wordt voorgelezen, gevolgd door een verwerkingsopdracht. Zo n opdracht kan bestaan uit tekenen, knippen, plakken, toneelstukje, schilderen of een spel. Gewoonlijk gaat het erom dat de kinderen de achterliggende betekenis van het Bijbelverhaal verwerken in de opdracht. Nadat de opdracht afgerond is wordt er teruggekoppeld naar het verhaal. Als er tijd is, wordt er nog een lied gezongen. Er wordt afgesloten met een klein gebed of gedicht dat past bij het onderwerp en het uitblazen van de kaars. De werkgroep Kindercatechese komt ongeveer vier keer per jaar bij elkaar. Meestal is ook de pastor daar bij aanwezig. In de vergaderingen is ruimte voor bezinning en bewustwording van de leidsters. De activiteiten worden voorbereid aan de hand van het blad Kind op zondag. Tijdens de Advent en de Veertigdagentijd maken de leidsters vaak gebruik van projecten. De kindercatechese in onze parochie wordt door alle betrokkenen als positief ervaren. Sleutelwoorden bij de kindercatechese zijn: - de activiteiten zijn kleinschalig en daardoor ook persoonlijk van opzet - de activiteiten sluiten goed aan bij de belevingswereld van de kinderen - de activiteiten worden uitnodigend aangeboden - de opzet is zodanig dat er iets geleerd wordt zonder dat er een onderwijssituatie ontstaat Er is een tijd geweest dat de kindercatechesegroep groot was, maar op dit moment is dat niet het geval. Kinderen komen vaak onregelmatig, omdat kindercatechese niet gezien wordt als verplichtend. Aangezien de aanwezigheid van de kinderen afhankelijk is van het kerkbezoek van de ouders, zoeken we naar een mogelijkheid, de ouders te stimuleren wat regelmatiger naar de kerk te komen. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 10

11 Jongerencatechese Aan jongeren die de basisschool verlaten wordt de gelegenheid geboden deel te nemen aan de jongerencatechese. De jongerencatechese is bedoeld voor jongeren tussen de 12 en 16 jaar. Om het jaar begint er een nieuwe groep met jongerencatechese. De groep blijft ongeveer drie jaar bij elkaar. In onze parochie zijn er gewoonlijk één of twee groepen actief. De jongeren worden in acht tot tien bijeenkomsten per seizoen begeleid door parochianen. Deze parochianen werken nauw samen met onze pastor. Doel van deze catechese is jongeren bezig te laten zijn met geloofsvragen en ons katholieke geloof door daar open met elkaar over te spreken en van elkaar te leren aan de hand van thema s en teksten. De inbreng van jongeren zelf vinden we daarbij erg belangrijk. We vinden het ook van belang dat jongeren zich thuis voelen in onze parochie en zich gezien en gekend weten. De jongerengroepen bereiden ieder jaar een jongerenviering voor. Op dit moment zijn we ons aan het oriënteren op een nieuwe methode jongerencatechese die we kunnen gebruiken voor deze vorm van catechese. Tot we deze gevonden hebben werken we met eigen materiaal aangevuld met het oude catecheseproject van het voormalige diocesaan pastoraal centrum te Assen (thans: afdeling pastorale dienstverlening van het bisdom Groningen-Leeuwarden). Naast de jongerencatechese bieden we om het jaar vormselcatechese aan. Alle jongeren die de basisschool verlaten of naar de tweede klas van het voortgezet onderwijs gaan worden uitgenodigd deel te nemen aan deze vormselcatechese. De vormselcatechese wordt gegeven door twee parochianen in nauwe samenwerking met de pastor. In de praktijk is er vaak een overlap tussen de groep jongeren die jongerencatechese volgt en de groep die vormselcatechese volgt. Dit is echter niet per definitie zo. We zien jongeren die wel de vormselcatechese volgen en geen jongerencatechese willen volgen en andersom. Voor de vormselcatechese gaan we met ingang van 2009 het project In Vuur en Vlam gebruiken. Dit is een project ontwikkeld door het bisdom Rotterdam en uitgegeven door KBS. Het project wordt aanbevolen door ons eigen bisdom. Naast de 8 tot 10 bijeenkomsten voor de vormelingen worden er ook twee ouderavonden georganiseerd door de pastor. De huidige opzet wordt positief beoordeeld. Met name het kleinschalige karakter zorgt voor een lage drempel. De activiteiten worden in het jeugdhonk of de pastorie gehouden. Het blijft moeilijk om in deze tijd voldoende jongeren voor de jongerencatechese te interesseren maar we hebben de afgelopen jaren een lichte groei geconstateerd waar we erg blij mee zijn. Het aantal deelnemers is niet Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 11

12 alleen afhankelijk van het aantal jongeren binnen de parochie maar ook van de houding van de ouders; stimuleren zij hun kinderen of laten zij de keus aan de kinderen en jongeren zelf over. Dit vraagt om een goed aanbod én om bewustmaken van de ouders van hun verantwoordelijkheid. Naast onze eigen activiteiten op het gebied van jongerencatechese brengen we ook de activiteiten die door het bisdom op dit gebied worden georganiseerd onder de aandacht van onze jongeren. Deze activiteiten zijn veelal gericht op jongeren tussen de 15 en 25 jaar en worden georganiseerd door de jongerenwerker van het bisdom en het jongerenplatform. Op dit moment is er ook een start gemaakt met het opzetten van een tienerplatform dat activiteiten zal organiseren voor jongeren tussen de 10 en 14 jaar. Voorbeelden van activiteiten door het bisdom georganiseerd zijn de Martinusdag (voor vormelingen), deelnemen aan de Stille Omgang, deelname aan de Katholieke Jongerendagen, kloosterweekenden Diaconnection en vormselweekenden. Kindernevendienst Wanneer er geen kindercatechese is, wordt de kinderen de gelegenheid geboden naar de kindernevendienst te gaan, behalve in de zomervakantie. De kinderen gaan na het woord van welkom naar de pastorie en komen voor de dienst van de Tafel terug. De gemiddelde leeftijd van deze groep is iets lager dan bij de kindercatechese, van 4 tot 10 à 12 jaar. Veel van wat gezegd wordt over de kindercatechese is ook van toepassing op de kindernevendienst, maar de accenten liggen wat anders. Bij de kindercatechese ligt de nadruk iets meer op leren. Anders dan veelal gebruikelijk is, worden in de kindernevendienst niet de lezingen van de zondag aangehouden. Dit geeft de leidsters wat meer vrijheid. Er wordt gebruikt gemaakt van Bijbelverhalen, spiegelverhalen en ook van prentenboeken. Doel hiervan is onder meer de gevoeligheid voor verhalen en beelden stimuleren. Geloof kan niet zonder. Volwassenencatechese; vorming en toerusting Vroeger was geloven voor velen een gegeven, nu is geloven een keuze. Voor die keuze is, zeker nu de positie van de kerk in de samenleving ten opzichte van vroeger gemarginaliseerd is, een sterk geloof nodig. We moeten vragen kunnen beantwoorden die ons meer dan vroeger over ons geloof worden gesteld. Het is daarom goed dat we over ons geloof en onze geloofsbeleving nadenken en er met elkaar over spreken. Bij catechese gaat het niet alleen om het verwerven van kennis maar evenzeer om het leren van elkaars opvattingen en ervaringen. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 12

13 - Catechese in parochieverband Een voor de hand liggende vorm van catechese is uiteraard de verkondiging tijdens vieringen. Op de website van de parochie is een recente overweging van de pastor altijd nog eens na te lezen. Ook schrijft de pastor regelmatig in het parochieblad of worden stukjes van anderen die het overdenken waard zijn in het parochieblad geplaatst. Daarnaast zijn er bijeenkomsten waarbij catechese niet de eigenlijke aanleiding is, maar wel een wezenlijk onderdeel van de bijeenkomst vormt. Te denken valt aan de dolp-groep, de werkgroep kindercatechese, de werkgroep gezinsviering. Maar ook bij de voorbereiding op de sacramenten is er ruimte voor catechese. Het ontvangen van de sacramenten als doop, eerste communie, vormsel en kerkelijk huwelijk is niet langer vanzelfsprekend in onze tijd. Het is een keuze. Men mag verwachten dat mensen die deze keuze voor zichzelf of voor één van hun kinderen maken, dit serieus nemen en dan ook tijd vrij maken voor de voorbereiding. Catechese in parochieverband heeft als welkom neveneffect een verdere versterking van de gemeenschapsopbouw. Immers, daar waar mensen samenkomen en bezig zijn met bijvoorbeeld vraagstukken op het gebied van geloof en samenleving is er ook sprake van versterking van de geloofsgemeenschap als zodanig. Een speciale plaats neemt in dit verband de wijkgroep in: parochianen die ongeveer twee keer per jaar bij elkaar komen om over een bepaald onderwerp te spreken. Deze groep bevordert de verbondenheid met elkaar en heeft een catechetisch karakter door de onderwerpen die besproken worden: wat betekent geloven voor mij, gastvrijheid, gemeenschapszin, vergeving, sacramenten en dergelijke. Het gesprek met elkaar kan leiden tot geloofsverdieping en een beter zicht op bepaalde maatschappelijke en ethische kwesties. Eigenlijk is het woord wijkgroep niet helemaal meer de juiste benaming. In het verleden kende de parochie enkele echte wijkgroepen. Er is echter nog maar één groep over van ongeveer acht personen. Deze groep is niet meer gebonden aan een bepaald wijkgebied en kan dus beter gespreksgroep genoemd worden. Nieuwe leden zijn van harte welkom. Van tijd tot tijd zal er in De Gast aandacht geschonken worden aan deze groep. - Catechese in interkerkelijk verband Voor de afzonderlijke kerken in Zuid- en Noordhorn is het vaak niet zinvol om activiteiten te organiseren omdat het aantal deelnemers dan te beperkt zou zijn, maar gezamenlijk kunnen de kerken wel een goed en afwisselend programma aanbieden. Dit gebeurt in het verband van de Raad van Kerken. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 13

14 De Raad van Kerken Zuidhorn organiseert ieder jaar een groot aantal activiteiten. Er zijn Winteravondlezingen waarbij iemand van buiten een lezing houdt, gesprekken over de Bijbel en over geloofsbeleving, avonden over een maatschappelijk of medisch-ethisch onderwerp, er is aandacht voor kunst zoals (kerk)muziek en (religieuze) schilderkunst, er zijn activiteiten voor mensen die liever iets dóen zoals samen eten, samen een pelgrimstocht lopen of samen naar een kloosterweekend. Het aanbod is dus zeer gevarieerd. Het interkerkelijke verband kan soms extra verrijkend werken. Juist door het met anderen te hebben over de overeenkomsten en verschillen tussen verschillende christelijke stromingen kan een extra verdieping van de eigen visie op het geloof ontstaan. In de loop der jaren is de belangstelling voor de activiteiten van de Raad van Kerken gegroeid. Een aantal parochianen neemt elk jaar deel aan verschillende avonden, terwijl anderen zich voor een enkele keer opgeven, omdat ze voor dat bepaalde onderwerp of voor die bepaalde activiteit belangstelling hebben. - Catechese in regionaal verband Voorheen bood het Dekenaat Groningen aan de parochies een aantal activiteiten aan die lagen op het terrein van vorming en toerusting. De dekenaten zijn in 2003 opgeheven. Vorming en toerusting wordt nu verzorgd door het bisdom, bijvoorbeeld de pastorale school. Daarnaast zijn er avonden over de Bijbel, Franciscus en de geloofsbelijdenis verzorgd door de bisschoppelijk gedelegeerde. Ook de diocesane werkgroep liturgie verzorgt studiedagen. Omdat men het aanbod vanuit het bisdom te eenzijdig vond, heeft een aantal mensen het initiatief genomen om te komen tot vorming en toerusting vanuit de basis. De Stichting Leerhuis Stad en Ommelanden werd opgericht en biedt een aantal cursussen en bezinningsdagen per jaar aan. Dit is een welkome aanvulling op het aanbod vanuit het bisdom. De huidige bisschop heeft het voornemen de dienstverlening vanuit het bisdom weer op te bouwen, onder andere door een nieuwe catecheet aan te stellen. Dit is een positieve ontwikkeling. Sommige parochies nodigen een deskundige uit om een cursus of bezinningsdag te verzorgen. Daarbij zijn vaak ook mensen vanuit andere parochies welkom. Ook dit vinden we zeer zinvolle initiatieven die ook vanuit ons parochiebestuur steun verdienen. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 14

15 Stimuleren van deelname aan catechetische activiteiten In onze tijd hebben mensen het erg druk en moeten ze keuzes maken. Om de deelname te stimuleren is goede voorlichting van wezenlijk belang. Het gaat erom een goed beeld te geven van wat men kan verwachten. Het gaat niet alleen om het verwerven van Bijbelkennis maar om een breed scala aan onderwerpen, en het bestaat niet zozeer uit onderwezen worden, maar vooral uit onderling in gesprek zijn, ervaringen uitwisselen, bespreken van elkaars opvattingen. De voorlichting kan onder andere via De Gast en de website plaatsvinden. In die voorlichting zal ruimte worden geboden om positieve ervaringen op te nemen. Een persoonlijk woord van een parochiaan die al eens heeft deelgenomen zegt soms meer dan een compleet programmaboek. Mogelijk dat ook de bestaande wijkgroep in de voorlichting een rol kan krijgen. Deelname aan catecheseactiviteiten moet laagdrempelig zijn. De kosten mogen geen belemmering zijn om deel te nemen. Wanneer er hoge kosten aan dergelijke activiteiten verbonden zijn (deelnemersbijdrage, deelname, cursusmateriaal en reiskosten), dan bestaat de mogelijkheid om hiervoor een tegemoetkoming te verstrekken. Per situatie zal het parochiebestuur bezien of en zo ja in welke mate bijgedragen zal worden. De pastorie is een goede plaats om catecheseactiviteiten te houden, en is hiervoor altijd gratis beschikbaar. 1.3 Diaconie Jezus roept zijn leerlingen op om armen de blijde boodschap te brengen. Inzet voor de minsten der zijnen hoort tot de wezenlijke opdrachten van de christengemeenschap en daarmee ook van de parochie. Diaconie kan worden omschreven als een verzameling van activiteiten die zich richt op de kerkelijke (in ons geval de katholieke) hulp aan mensen in nood, zowel ver weg als dichtbij. Bewustwording en inzet vanuit een Bijbelse visie op de sociale en politieke problemen in de samenleving zijn daarbij sleutelbegrippen. Het gaat dan om onderwerpen als vrede en gerechtigheid, milieu, armoede in Nederland en het lot van de vluchtelingen in ons land. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 15

16 Diaconale inzet heeft alles te maken met gerechtigheid. De kerk heeft steeds tot taak om gerechtigheid concreet te maken in de eigen samenleving. Deze vertaalslag is vastgelegd in de sociale leer van onze kerk. Dat is al begonnen onder paus Leo XIII die in het maatschappelijk debat van zijn dagen in de eerste encycliek Rerum novarum (1891) kiest voor het beginsel van solidariteit. Het gemeenschappelijk welzijn (bonum commune) gaat uit boven het eigendom en andere rechten van het individu. Al in de Middeleeuwen ontstonden vanuit religieuze ordes gasthuizen voor mensen die thuis niet verpleegd konden worden. Deze ordes ontwikkelden vaak zaken als onderwijs aan minvermogenden, verpleging, gezinszorg en ouderenzorg. Maatschappelijk werk is in ons land ontstaan vanuit parochies en protestantse gemeenten. Kerken waren actief in de crisis van de jaren dertig toen velen werkloos waren geworden. Instellingen als het Armenbestuur (later Parochiële Caritas Instelling, PCI genoemd), de Vincentiusvereniging en de protestantse diaconie zagen in dat concrete ondersteuning in veel situaties hard nodig was. In latere jaren werden veel taken door de overheid overgenomen. Belangrijk was daarbij de invoering van de Algemene Bijstandswet. Toch betekende die professionalisering niet dat de aandacht voor diaconie verflauwde. Veel activiteiten richtten zich op projecten rond de sociale en economische ontwikkeling in de Derde wereld. Er bestond al veel langer aandacht voor missielanden en missionarissen. Nieuw was dat in veel parochies MOVgroepen ontstonden met de thema s Missie, Ontwikkelingssamenwerking en Vredesvragen. Ook in onze tijd zijn er nog steeds vormen van armoede. De vangnetfunctie van de overheid schiet soms tekort. Niet iedereen weet optimaal gebruik te maken van de regelingen die er zijn. Door bezuinigen op sociale uitkeringen nemen deze vormen van armoede toe en ontstaat er weer een tweedeling in de samenleving. Een andere doelgroep voor diaconie betreft de zorg voor asielzoekers, vluchtelingen en illegalen. Uitgangspunt bij diaconale activiteiten is dat deze georganiseerd worden samen met de mensen om wie het gaat. Als werkgroep of als parochie uitdenken wat voor andere mensen het beste zal zijn, wordt als bevoogdend ervaren, dat werkt niet (meer). Diaconie vraagt om bondgenootschap: geraakt worden door de nood van de ander en samen zoeken naar mogelijkheden om deze nood te verlichten of zelfs weg te nemen. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 16

17 Diaconie is bij uitstek een manier om de parochie te verankeren in de samenleving. Het kan leiden tot een intensieve wisselwerking tussen de parochie en maatschappelijke organisaties. Diaconie kan ook heel goed een draagvlak vormen voor samenwerking met andere kerken. Bij nieuwe diaconale initiatieven blijkt het meestal heel vanzelfsprekend om te kiezen voor een oecumenische opzet, en in ieder geval worden er goede afspraken gemaakt tussen de kerken zodat men elkaar niet in het vaarwater zit. Noodopvang van vluchtelingen In de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (1948) staat: een ieder heeft het recht in andere landen asiel te zoeken en te genieten tegen vervolging. In het Vluchtelingenverdrag van Genève uit 1951 is bepaald welke mensen voor asiel in aanmerking komen: mensen die een gegronde vrees voor vervolging hebben in hun land wegens ras, godsdienst, nationaliteit, het behoren tot een bepaalde groep of het aanhangen van een politieke overtuiging. Toen er in de tachtiger jaren steeds meer mensen asiel aanvroegen, ging men dit als een probleem ervaren en wilde men het aantal asielzoekers terugdringen. Men verscherpte de eisen om toegelaten te worden. Hierdoor kwamen er echter ook mensen in de knel. Een aantal kerken achtte het, vanuit het Bijbelse gebod zorg te hebben voor de vreemdeling, hun verantwoordelijkheid om deze mensen in nood te helpen. In 1987 stelden zij het Charter van Groningen op. De kerken die het Charter ondertekenen, verklaren zich bereid om naar vermogen vluchtelingen die een menswaardige behandeling wordt onthouden, op te vangen. De stichting INLIA (Internationaal Netwerk van Lokale Initiatieven t.b.v. Asielzoekers) ondersteunt de kerken daarbij. Onze parochie heeft in mei 2000 het Charter van Groningen ondertekend en zich daarmee bereid verklaard mee te werken aan de opvang van vluchtelingen wanneer deze geen onderdak kregen van de overheid. Mensen die meestal wél legaal in Nederland verbleven, of die om bepaalde redenen nog niet terug konden naar hun land van herkomst. Van mei 2002 tot mei 2003 heeft de parochie in de pastorie een moeder met kind opgevangen. Dit gebeurde onder verantwoordelijkheid van de Raad van Kerken Zuidhorn. Aan de opvang werkten, naast de bij deze raad aangesloten kerken, ook de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt te Zuidhorn en de Hervormde Kerk Noordhorn mee. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 17

18 Inmiddels is er veel veranderd. Er is een generaal pardon geweest voor mensen die al jaren, vaak al meer dan tien jaar, in ons land verbleven en die eindelijk te horen kregen dat zij definitief mochten blijven. De procedures voor nieuwe asielzoekers zijn verbeterd. Als parochie die het Charter van Groningen heeft ondertekend, willen wij de ontwikkelingen blijven volgen en zonodig hulp bieden aan vluchtelingen die in de knel komen. Communio Het bisdom Groningen had sinds 1981 een band met het bisdom Ilagan op de Filippijnen: de Communio. Doel van de Communio was een vriendschapsband op te bouwen met mensen in de Derde Wereld. Het ging niet om materiële steun, maar om elkaar op het gebied van geloven te steunen en te inspireren. In onze parochie zette een kleine groep mensen zich samen met communiogroepen in andere parochies in om contact te onderhouden met de mensen op de Filippijnen en met name met onze partnerparochie Our Lady of the Visitation Parish in Luna. Dit gebeurde door middel van brieven, maar ook door uitwisseling: mensen uit de Filippijnen die naar Groningen kwamen en mensen vanuit ons bisdom die daar te gast waren. In 2006 heeft het bisdom besloten om een eind te maken aan de Communio. Dat betekent dat de ondersteuning van het bisdom voor de Communio is weggevallen. De persoonlijke contacten die de communiogroep heeft opgebouwd met enkele mensen uit de Filippijnen duren echter nog voort. In mei 2008 is Grace Padaca, gouverneur van de provincie Isabela, nog in onze parochie te gast geweest. De communiogroep wil door middel van artikelen in het parochieblad en door de viering van Communiozondag aandacht blijven vragen voor de mensen op de Filippijnen. Sinds enkele jaren wordt er geld overgemaakt naar enkele leerkrachten uit de Filippijnen. Zij kopen daarvan lesmateriaal en betalen het schoolgeld voor kinderen van wie de ouders dat niet kunnen opbrengen. De duurzaamheid van het contact met de Filippijnen is onzeker geworden door het wegvallen van de steun van het bisdom. Zo lang als de genoemde persoonlijke contacten blijven bestaan en een goede besteding van in te zamelen geld voldoende gewaarborgd is, zullen we het stukje Communio dat vanuit onze parochie nog steeds bestaat ook als parochiebestuur blijven ondersteunen. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 18

19 De daad bij het woord Diaconie betekent ook de daad bij het woord voegen; dus ook daadwerkelijke financiële steun verlenen. Jaarlijks worden in de parochies extra collectes gehouden om zo ook concreet en tastbaar inhoud te geven aan de diaconale taak. Het betreft doelen in binnen- en buitenland, veelal de derde wereld. Het parochiebestuur bepaalt jaarlijks voor welke doelen gecollecteerd zal worden. Momenteel betreft het - Vastenaktie, de bekende actie in de veertigdagentijd; - Solidaridad, de Adventsactie voor steun aan mensen in Latijns- Amerika; - Memisa; - Mensen in Nood; - de MIVA, Missie Verkeersmiddelen Actie; - de Wereldmissiedag, Missio; - Communio Ilagan, voor onderwijs in de Filippijnen; - Pax Christi (Vredesweek); - Katholieke vereniging voor oecumene; - Week Nederlandse Missionaris; - Stichting Exodus, hulp aan ex-gedetineerden; - Stichting steunfonds DISK (arbeidspastoraat) - Vrienden van het Zonnehuis (Zorggroep Westerkwartier); - INLIA. Voorts wordt op meer incidentele basis gecollecteerd voor slachtoffers in ramp- en oorlogsgebieden. Dit gebeurt bij ernstige acute situaties zoals bijvoorbeeld de tsunami in december Werken aan bewustwording Tijdens de vieringen en in het parochieblad wordt periodiek aandacht gevraagd voor het werk van Amnesty International. Ook de zondag van de arbeid (eerste zondag in mei) en de activiteiten rond de Vredeszondag en de Vredesweek, georganiseerd door IKV / Pax Christi, krijgen aandacht. De arme kant van onze parochie Het parochiebestuur is van mening dat in onze parochie de wijze waarop aan diaconie inhoud wordt gegeven verder kan worden verdiept. Hoewel de welvaart in ons land en ook in onze parochiegemeenschap relatief groot is, profiteert lang niet iedereen van die welvaart. Ook in onze gemeenschap komt armoede voor. Het blijkt echter lastig om mensen die op een of andere wijze in de knel zitten goed te bereiken. Als parochiebestuur hebben we ons de vraag gesteld in hoeverre de parochie daarin een actieve rol moet spelen. Op het eerste gezicht ligt het meer op Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 19

20 het terrein van de overheid. De burgerlijke gemeente kent veel voorzieningen. Het punt is echter dat deze voorzieningen niet bij iedereen bekend zijn. Juist op dat punt zou de parochie een rol kunnen spelen. Op die momenten dat de reguliere steunverlenende instanties bij een schrijnend en dringend probleem om welke reden dan ook geen soelaas bieden, kan de parochie zelf bijspringen. Navraag bij andere kerken leert dat men ook daar slechts zelden een hulpvraag krijgt. Het is meer incidenteel dan structureel, maar dit kan in de nabije toekomst veranderen. Er is een nieuwe situatie ontstaan door de WMO (wet op de maatschappelijke ondersteuning). Daarmee zijn de landelijke vangnetten vervangen door voorzieningen die door de burgerlijke gemeenten moeten worden uitgevoerd. Het is belangrijk dat we als parochie oog hebben voor eventuele negatieve gevolgen van deze veranderingen. De economische crisis van 2008 heeft gevolgen voor mensen die hun baan verliezen of die op een andere wijze in de financiële problemen komen. Ook dat werpt vragen op voor ons als parochie. Zijn er in onze omgeving mensen die hierdoor in de knel komen? Welke steun kunnen we als parochie dan bieden? Zijn er knelpunten die we moeten aankaarten bij de gemeente? In hoeverre kunnen we daarbij samenwerken de andere lokale kerken? Individuele hulpvragen Veel mensen zullen niet snel met hun problemen bij iemand anders aankloppen. Daarom is het van belang dat de drempel om hulp te vragen bij de parochie zo laag mogelijk te maken. Dit zou kunnen worden bereikt door binnen de parochie enkele vertrouwenspersonen aan te wijzen bij wie men hulp kan vragen. Degene die hulp vraagt moet ervan uit kunnen gaan dat zijn of haar naam en de gevraagde steun niet breed bekend worden in de parochie. Slechts een kleine groep die zich buigt over de vraag of er steun verleend zal worden moet ervan op de hoogte zijn. De anonimiteit van de hulpvrager moet gegarandeerd zijn. De vertrouwenspersonen kunnen ook uitzoeken welke subsidiemogelijkheden er zijn bij de overheid en hulpvragers daarover informeren. Omdat ook het invullen van formulieren voor mensen een hoge drempel kan zijn, zouden we ook daarbij hulp kunnen aanbieden. Regelmatige publicatie van deze mogelijkheid in De Gast is nodig om dit zo breed mogelijk onder de aandacht te brengen. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 20

21 Solidariteitsfonds De vraag op welke wijze mensen in nood het beste benaderd kunnen worden, is niet een vraag van onze parochie alleen. Ook andere kerken zullen dit vraagstuk herkennen. Het is van belang van elkaars ervaringen te leren om zodoende steeds beter bereikbaar te zijn. Het parochiebestuur wil daarom nagaan of het mogelijk is om samen met andere kerken een solidariteitsfonds op te richten dat de hierboven beschreven groep hulpvragers kan bijstaan. Het zal dan gaan om incidentele steun van financiële of van materiële aard zoals kleding en voedsel. 1.4 Individuele pastorale zorg God wordt in het Oude Testament onder andere gezien als een herder. Dit beeld geeft uitdrukking aan de liefde en zorg van God voor zijn mensen. Hij trekt met hen mee. Zo dient de mens, die geschapen is naar Gods beeld, hoeder te zijn voor zijn broeder en zuster Pastor betekent herder; pastoraat betekent herderschap: herder zijn, zorg hebben. Pastoraat kan zowel de parochie als geheel betreffen als individuele parochianen. Pastoraat voor de parochie als geheel is zorg voor de parochie. Dat gebeurt door leiding te geven aan de parochie. Het is de verantwoordelijkheid van het parochiebestuur en de pastor. Het betreft zowel de dagelijkse leiding van de parochie als het uitzetten van de koers die de parochie zal gaan. Daarbij worden de voorwaarden geschapen waardoor de diverse activiteiten goed kunnen verlopen en nieuwe plannen gerealiseerd kunnen worden. De uitvoering van het beleid dat door het parochiebestuur is vastgesteld gebeurt door de werkgroepen en de pastor. Individueel pastoraat betreft zorg voor parochianen in hun eigen levenssituatie. Door aandacht en zorg te geven, waarbij men zich ook zelf kan uitspreken ervaart men steun en ontstaat helderheid in de eigen levenssituatie. Dit gebeurt soms ongeorganiseerd en spontaan tussen mensen: onderling pastoraat, soms door een werkgroep van de parochie: georganiseerd pastoraat, soms door de pastor of door een vrijwilliger met een vergelijkbare professionaliteit op dit gebied: professioneel pastoraat. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 21

22 Bezoekgroep De bezoekgroep bezoekt nieuw ingekomenen als deze aangeven dat ze bezoek vanuit de parochie op prijs stellen. Men gaat ook op bezoek bij ernstig of langdurig zieken en bij ouderen. Om de werkzaamheden te bespreken, komt de bezoekgroep enkele keren per jaar bijeen. Persoonlijke zaken die mensen tijdens hun bezoeken te horen krijgen, zijn vertrouwelijk, de leden zijn gebonden aan geheimhouding. Binnen de bezoekgroep kunnen deze zaken, als dat functioneel is, wel besproken worden, maar het dient binnen de groep te blijven. De leden van de bezoekgroep vertegenwoordigen de Kerk en zijn op die manier het gezicht van de Kerk en van de parochie. Vroeger gingen de leden van de bezoekgroep ook op kraambezoek. Gebleken is dat dit niet meer in een behoefte voorziet. De groep is daarmee gestopt. Pastor Als parochianen problemen hebben, kan de pastor, gevraagd en ongevraagd, hen opzoeken. Het is vanzelfsprekend aan de mensen zelf of zij deze problemen met de pastor willen bespreken of niet. De pastor wil hun in ieder geval de mogelijkheid bieden. Het zijn niet alleen zieken en ouderen die worden opgezocht. In het bijzonder heeft de pastor aandacht voor hen die na het overlijden van een partner of ander naast familielid alleen achterblijven. De pastor geeft geen pasklare oplossingen. Een luisterend oor en een gesprek kan verlichting geven en verheldering van de situatie, waardoor men weer verder kan. De pastor heeft ook geen deskundigheid op ieder terrein. Soms zal de pastor overleg plegen en adviseren naar wie iemand het beste kan gaan voor specifieke hulp, bijvoorbeeld bij psychische problemen of verslavingsproblematiek. Uiteraard gaat ook de pastor vertrouwelijk om met wat mensen vertellen. 1.5 Gemeenschapsopbouw Ons lichaam met zijn vele delen vormt één geheel. Het oog kan niet tegen de hand zeggen: Ik heb je niet nodig en evenmin het hoofd tegen de voeten: Ik heb jullie niet nodig. 1 Korinthe 12: 12, 21 Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 22

23 Onder gemeenschapsopbouw verstaan we alle activiteiten binnen de parochiegemeenschap die als doel hebben de onderlinge band en de band met de Kerk te versterken. Gastvrijheid is de basis van waaruit we deze gemeenschapszin willen versterken. Iedereen die zich op een of andere wijze betrokken wil voelen bij de parochie, is welkom. Het gaat om ruimte en tolerantie: we nemen elkaar niet de maat, we nemen elkaar zoals we zijn. Een open communicatie binnen de parochie is belangrijk. Wanneer de verhoudingen open zijn en in principe alles bespreekbaar is zal er een goede sfeer in de parochie heersen. Voorwaarde is dat gesignaleerde problemen niet worden toegedekt maar dat ze worden besproken, zodat ze niet later opnieuw, soms veel heviger, naar boven komen. Bij open communicatie hoort tevens dat we als bestuur de parochianen bij belangrijke beslissingen betrekken. Ook dat kan de onderlinge band van de leden van de parochie versterken. Ook waardering voor ieders betrokkenheid en inzet bij de parochie is belangrijk. Als parochiebestuur willen we dit stimuleren, en zelf het goede voorbeeld geven. Een voordeel bij het stimuleren van betrokkenheid is dat we een relatief kleine parochiegemeenschap zijn. We mogen ons gelukkig prijzen met een positieve sfeer binnen de parochie. Dit is wel iets om goed in de gaten te blijven houden en aan te blijven werken. Er worden in onze parochie veel activiteiten ondernomen die onder de noemer gemeenschapsopbouw kunnen worden gebracht. Hieronder noemen we er een aantal. Bezoekgroep De bezoekgroep, al eerder genoemd in het kader van hun diaconale taak, zorgt voor een bezoek aan nieuw ingekomen parochianen, zieken en ouderen. De activiteiten hebben niet alleen tot doel om de gemeenschapsopbouw te versterken, maar hebben ook een relatie met de diaconale taak van de parochie. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 23

24 Nieuwe parochianen Nieuwe parochianen ontvangen een brief met een inschrijfformulier. Op dit formulier kunnen ze aangeven of ze prijs stellen op betrokkenheid bij de parochie of op bezoek. Eenmaal per jaar organiseren we een kennismakingsavond voor nieuwe parochianen. Hoewel het om een relatief kleine groep nieuw ingekomen parochianen gaat en de opkomst niet al te groot is, worden de avonden wel als zinvol ervaren. Gemeenschapsopbouw en jongeren Het betrekken van de jongeren bij de parochieactiviteiten levert een matig resultaat op. Slechts een kleine groep jongeren is daadwerkelijk betrokken bij de parochie en bij onze kerk als zodanig. Soms werkt het stimulerend als jongeren het gevoel hebben een echte taak te hebben in de parochie, bijvoorbeeld als misdienaar of als oppasjongere bij de crèche. Eenmaal per seizoen organiseren we voor de op deze manier betrokken jongeren een uitje. Ook de al eerder genoemde activiteiten op het gebied van de jongerencatechese bieden uiteraard een mogelijkheid om jongeren op een voor hen aansprekende manier bij de parochie te betrekken. Bovendien start er eenmaal per twee jaar een groep aan de voorbereidingen voor het Vormsel. Eén- à tweemaal per jaar is er op zondagmorgen een speciale jongerenviering. Jongeren leveren inbreng bij de themakeuze, ze kiezen liederen uit, ze participeren in de dienst bij de lezingen, gebeden en soms ook de overweging. Via het parochieblad en de jongerencatechese- en vormselgroep informeren we de jongeren geregeld over activiteiten die vanuit het bisdom georganiseerd worden. De laatste jaren zijn er door de diocesane jongerenwerker veel activiteiten ontwikkeld. Te denken valt aan de Martinusdag voor jongeren tussen de 12 en 15 die net gevormd zijn of binnenkort gevormd worden. Ook rond de kerkelijke feestdagen worden er vaak activiteiten ontwikkeld. Nadere informatie is ook te vinden op de website: Ouderen Twee maal per jaar zijn er speciale bijeenkomsten voor ouderen: in het voorjaar is er een ontmoetingsochtend rond een thema. In het najaar wordt een viering gehouden, met aansluitend een broodmaaltijd. Deze ochtenden bieden ruimte voor ontspanning en gesprek, hetgeen positief is voor de versterking van de onderlinge band van deze groep. Beleidsplan Sint Jozefparochie Zuidhorn Pagina 24