PATRIMONIUMENQUÊTE 2014 HALFWEG 2020? Wouter Bosmans - dienst technische studies VMSW

Transcriptie

1 PATRIMONIUMENQUÊTE 2014 HALFWEG 2020? Wouter Bosmans - dienst technische studies VMSW

2 WAT VOORAFGING EnergieRenovatieProgramma 2020 (ERP 2020) Doelstellingen tegen 2020 Verplicht Aanmoedigen Ontmoedigen DAKISOLATIE BEGLAZING VERWARMING BUITENISOLATIE SPOUWMUUR- EN VLOERISOLATIE VERVANGEN WEERSTANDS- VERWARMING WEERSTANDS- VERWARMING KOELING Op verzoek van Minister van Wonen evaluatie van de (energetische) toestand van het patrimonium Monitoring renovatieprogramma Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

3 WAT VOORAFGING 1. Enquête 2010 : energetische kenmerken woninggroepen en nodige acties 2. Enquête 2012 : update gegevens 2010 planning + begroting middelen 3. Enquête 2014 : update gegevens verdere verfijning Enquête 2012 was slechts 60% volledig en werd doorkruist door renovatiepauze Enquête 2014 = weer volledig! Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

4 Elementen van de enquête -> analoog met oog op vergelijking gegevens 2010 ~ enige verfijning BEGLAZING DAKTYPE DAKISOLATIE GEVELISOLATIE VERWARMING enkel - overwegend hellend geen isolatie volle muur-niet-geïsol. CV/indiv-gas geen voorzieningen niet beschikbaar geen specifieke dubbel - overwegend plat (<15 ) < 6 cm spouw-niet-geïsol. CV/indiv-gas-HR systeem-a (=roosters) < 100 kwh/m2/jaar schimmelvorming driedubbel - overwegend combinatie 6-10 cm spouw-geïsoleerd CV/indiv-gas/cond. systeem-c (=roosters+afzuiging) kwh/m2/jaar vochtproblemen HR-glas-overwegend > 10 cm buitengevelisolatie CV/coll-gas systeem-d (=met WTW) kwh/m2/jaar woonoppervlakte gemengd-enkel+dubbel dikte onbek. binnenisolatie CV/coll-gas/cond. systeem-c/d (=mechanisch) kwh/m2/jaar uitrustingsniveau gemengd-dubbel + HR CV-stookolie kwh/m2/jaar veiligheid kachels-andere kwh/m2/jaar stabiliteit kachels-gas kwh/m2/jaar combinatie kachels-gas/open > 800 kwh/m2/jaar kachels-gas/gesloten elektrisch geen/door huurder passiefstandaard VENTILATIE EPC - GEMIDDELD SPEC. GEBREKEN Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

5 Vereenvoudigde voorstelling 3 ERP criteria DAKISOLATIE BEGLAZING geen isolatie GEEN DAKISOLATIE enkel - overwegend ENKEL < 6 cm DAKISOLATIE < 6 CM gemengd-enkel+dubbel ENKEL 6-10 cm DAKISOLATIE 6-10 CM dubbel - overwegend DUBBEL > 10 cm DAKISOLATIE > 10 CM gemengd-dubbel + HR DUBBEL dikte onbek. DIKTE ONBEKEND HR-glas-overwegend HR-GLAS Categorieën in het rood De categorieën die volgens ERP2020 als energetisch ondermaats bestempeld zullen worden. Deze inschatting werd gemaakt via de huidige VERWARMING CV/indiv-gas CV CV/coll-gas CV CV-stookolie CV CV/indiv-gas-HR CV HR CV/indiv-gas/cond. CV HR CV/coll-gas/cond. CV HR kachels-gas GEEN CV kachels-andere GEEN CV geen/door huurder GEEN CV elektrisch ELEKTRISCH (en nog voorlopige) voorstellen in het stakeholderoverleg rond ERP2020. Om een effectieve balans op te maken, is het nog wachten op de finale versie van dit actieplan. Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

6 Concrete doelstellingen 3 ERP criteria Beglazing : enkele beglazing wordt niet meer aanvaard. Dubbele beglazing ongeacht het type - is wel conform. Dakisolatie : daken zonder isolatie zijn niet meer toegelaten. Dikte van 6 cm kan wel voldoen. Voor groep dakisolatie (2-6cm) is een gedetailleerdere berekening nodig. Deze berekeningswijze is nader te bepalen bij verdere uitwerking ERP2020. Enquête beschouwt groep niet als ondermaats maar kan nog als te renoveren opgenomen worden. Verwarming : voor elk verwarmingssysteem wordt een minimumrendement vastgelegd. Voorlopig werden vooral de plaatselijke systemen als verouderd ingeschat. Ook elektrische verwarming staat rood. Maar de energiescore van de woning dient dan vergeleken met die van een referentiewoning verwarmd door een gasketel met standaardrendement. Enkele gebouwen tot 2003 nog elektrisch verwarmd Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

7 Vergelijking resultaten Huurpatrimonium - bevraging 2010 # WON # HUIZEN # APP Dubbel glas / dakisolatie / CV 52% 44% 60% Eén of meerdere knelpunten 48% 56% 40% Enkele beglazing 23% 27% 18% Geen dakisolatie 28% 38% 16% Geen cv / elektrisch 20% 21% 19% Huurpatrimonium - bevraging 2014 # WON # HUIZEN # APP Dubbel glas / dakisolatie / CV 67% 63% 70% Eén of meerdere knelpunten 33% 37% 30% Enkele beglazing 15% 17% 12% Geen dakisolatie 17% 22% 11% Geen CV / elektrisch 15% 15% 15% Verschillen +/ # WON # HUIZEN # APP Dubbel glas / dakisolatie / CV 15% 19% 10% Eén of meerdere knelpunten -15% -19% -10% Enkele beglazing -8% -10% -6% Geen dakisolatie -11% -16% -5% Geen CV / elektrisch -5% -6% -4% Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

8 Vooruitgang in perspectief Weergave vraagt om enige nuancering. De scope voor het sociale huur patrimonium is inmiddels aangegroeid van tot woningen. Dit zijn merendeels nieuw opgeleverde woningen, waardoor het aandeel woningen zonder ERP-gebreken automatisch mee stijgt. Maar de aangroei komt ook doordat SHM s soms oudere woningen aankochten, die wel energetische knelpunten kunnen hebben. => Correcte vergelijksbasis om vooruitgang te evalueren is het aantal woningen met enkele beglazing, zonder dakisolatie, geen centrale verwarming of elektrische verwarming uit de bevraging 2010 te vergelijken met de aantallen uit de bevraging 2014, Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

9 Resultaten huizen 2010 in venndiagram Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

10 Resultaten huizen 2014 in venndiagram ENKELE BEGLAZING (tot = 17%) 5904 = 8 % PATR VL-GW GEEN ACTIE NDZ = 63 % GEEN CV OF ELEKTR (tot = 17%) 4431 = 6 % GEEN DAKISOLATIE (tot = 22%) 6535 = 9 % Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

11 Vooruitgang in perspectief - Huizen Eengezinswoningen zonder ERP-gebreken Percentage: aandeel steeg van 44% tot 63%. In absolute cijfers: aantal huizen met één of meer ERP-gebreken daalde met (van tot huizen). Of effectieve daling en vooruitgang op het groeipad met 32%. Eengezinswoningen met alle 3 ERP gebreken Percentage: het aandeel daalde van 7% naar 4%. In absolute cijfers: het aantal huizen met drie gebreken daalde met (van tot huizen). Of een effectieve daling met 34%. Omdat het patrimonium ook (beperkt) aangroeide met aangekochte woningen, met ERP gebreken is het resultaat licht gunstiger Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

12 Vooruitgang in perspectief - Huizen Eengezinswoningen zonder dakisolatie Percentage: aandeel daalde van 38% naar 22%. In absolute cijfers: aantal huizen zonder dakisolatie daalde met (van tot huizen). Of effectieve daling met 40%. Eengezinswoningen met enkele beglazing Percentage: aandeel daalde van 27% naar 17%. In absolute cijfers: aantal huizen met enkele beglazing daalde met (van tot huizen). Of effectieve daling met 36%. Eengezinswoningen zonder CV of elektrische verwarming Percentage: aandeel daalde van 21% tot 17%. In absolute cijfers: aantal huizen zonder CV of elektrische verwarming daalde met (van tot huizen). Of beperkte daling met 18% ~ elektrische verwarming 2 Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

13 Elektrische verwarming ca 7% (huizen + app) Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

14 EPC-categorieën nog 25% boven 400 kwh/m2 EPC - GEMIDDELD #WON < 100 kwh/m2/jaar ,5% kwh/m2/jaar ,8% kwh/m2/jaar ,9% kwh/m2/jaar ,0% kwh/m2/jaar ,2% kwh/m2/jaar ,2% kwh/m2/jaar ,5% > 800 kwh/m2/jaar 482 0,3% niet beschikbaar ,6% Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

15 Conclusies voor ééngezinswoningen: Geboekte vooruitgang Goed 40% ( ) van de vooropgezette tijdsspanne is verstreken. De geboekte vooruitgang is deels in verhouding Een effectieve vooruitgang met 40% is er voor de woningen zonder dakisolatie, voor enkel glas naar HR-beglazing is dit 36%. Woningen zonder CV of uitgerust met elektrische verwarming (1.715 huizen) kenden een beperktere daling. Dit betreft vaak sterk verouderd patrimonium (bv. ook nog gaskachels) waarbij totaalrenovatie of vervangingsbouw opportuner is. Dergelijke projecten vragen langere aanlooptijden, organisatie van leegstand, Tegelijk ook geplande verkopen van dergelijke oude woningen, als alternatief voor dure renovaties van versnipperd patrimonium Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

16 Conclusies voor ééngezinswoningen: Quick-wins Tussen besteedden shm s voor de huizen maar 24% van het door hen vooropgestelde budget Opmerkelijke vooruitgang is mee te danken aan de ingezette quick-wins, onder ander via de opeenvolgende Eandis-acties voor de na-isolatie van daken. Deze ingrepen werden doorgaans met een beperkte inzet van middelen gerealiseerd. De REG-premies van de VMSW vangen nu de weggevallen speciale Eandis-dakisolatiepremie op. Erg weinig van deze kleinere projecten blijken aangemeld. We nemen aan dat shm s deze renovaties vooral met eigen middelen financierden. Verkopen Opvallend is een substantieel aandeel verkochte woningen of voorziene verkopen, telkens een woning vrijkomt. Versnipperd patrimonium wordt zo samen met de ERP-gebreken van de hand gedaan... Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

17 Conclusies voor ééngezinswoningen: Gerealiseerde inspanningen volgens initiële planning SOORT WERK HUIZEN # WON % # WON ONDERHOUD ,6% QUICK-WIN ,4% DEELRENOVATIE ,6% TOTAALRENOVATIE ,2% VERVANGING ,9% VERKOOP ,1% TOTAAL ,2% Of toch nog een lange weg te gaan Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

18 Resultaten appartementen 2010 in venndiagram Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

19 Resultaten appartementen 2014 in venndiagram ENKELE BEGLAZING (tot 8934 = 12%) 4604 = 6 % PATR VL-GW GEEN ACTIE NDZ = 70 % GEEN CV OF ELEKTR (tot = 15%) 8396 = 11 % GEEN DAKISOLATIE (tot 8203 = 11%) 3681 = 5 % Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

20 Vooruitgang Appartementen Globaal presteerden de appartementen in de bevraging 2010 veel beter dan de huizen. Maar, ze vertonen tegelijk een minder opmerkelijke vooruitgang in de bevraging van Aandeel appartementen zonder gebreken daalde van 70% tot 60%. Maar, tegelijk nam het aantal appartementen toe van tot (allicht vooral nieuwbouw appartementen). Als we deze aangroei niet meerekenen, is er een daling met appartementen, met één of meer gebreken, tegenover nog appartementen in Dit is een effectieve daling met slechts 18%. Aandeel appartementen met 3 gebreken daalde van 2 tot 1% In absolute cijfers: aantal appartementen met drie gebreken daalde met 430 (van tot 887 appartementen). Of een effectieve daling met 29%. Tegelijk appartementen zonder gebreken gesloopt Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

21 Vooruitgang Appartementen Appartementen zonder dakisolatie Percentage: aandeel daalde van 16% naar 11% In absolute cijfers: aantal appartementen zonder dakisolatie daalde met (van tot appartementen). Of effectieve daling met 25%. Nuance: aandeel appartementen met hogere energiefacturen doordat er geen dakisolatie is, blijft beperkt tot bovenverdiepingen. Appartementen met enkele beglazing Percentage: aandeel daalde van 18% naar 12%. In absolute cijfers: aantal appartementen met enkele beglazing daalde met (van tot 8934 appartementen). Of effectieve daling met 25%. Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

22 Vooruitgang Appartementen Appartementen zonder CV of elektrische verwarming Percentage: aandeel daalde van 19% naar 15%. Elektrische verwarming: relatief groot aandeel appartementen bleek uitgerust met elektrische verwarming (12% in 2010). Dit aandeel daalde slechts lichtjes. Maar in absolute cijfers hebben van de appartementen met elektrische verwarming geen andere gebreken. In de periode voorzag slechts een beperkt aantal renovatieprojecten in de omschakeling op gasverwarming: Leuven - Sint- Maartensdal Blok IV (75 app) en Ruisbroek Overbeemd (70 app). Zonder CV: aantal (oudere) appartementen zonder CV (bv. gaskachels) met een of meer andere gebreken daalde wel substantieel met (van naar 2.809). Dit is een daling met 34%. Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

23 Conclusies voor appartementen: Geboekte vooruitgang Budgettair wegen hier vooral investeringskosten voor totaalrenovaties en vervangingsbouw op de beschikbare budgetten. Zes middelgrote en drie grotere projecten waren samen goed voor helft van het bestede budget vervangingsbouw (onder andere De Venning in Kortrijk, Heuvelhof in Kessel-Lo en Darsen IX aan de Luchtbal, ). Bij heel wat totaalrenovaties en vervangingsbouwprojecten van appartementen gaat het over complexen waar een grondige totaalaanpak nodig is, niet enkel door ERP-gebreken. Vaak is sloop en vervangingsbouw dan de betere optie. Op de planning staan nog heel wat grootschalige projecten, sommige van relatief recente datum (jaren 70-80), bv. Gandhiwijk Mechelen, Rabot Gent, Paspoel Tongeren, Drie Hofsteden Kortrijk Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

24 Conclusies voor appartementen: Gerealiseerde inspanningen volgens initiële planning SOORT WERK APP # APP % # APP ONDERHOUD ,1% QUICK-WIN ,8% DEELRENOVATIE ,9% TOTAALRENOVATIE ,6% VERVANGING ,3% VERKOOP 8 2,4% 334 TOTAAL ,1% Of nog een langere weg te gaan als voor de huizen Het aandeel geplande totaalrenovaties en vervangingsbouw ligt hier ook beduidend hoger, verkoop minder een optie Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

25 Resultaten per provincie: grote verschillen! Huurpatrimonium 2010 A'PEN VL-BR W-VL O-VL LIMB VL-GW Dubbel glas / dakisolatie / CV 58,6% 56,9% 39,4% 46,3% 58,5% 51,8% Eén of meerdere knelpunten 41,4% 43,1% 60,6% 53,7% 41,5% 48,2% Enkele beglazing 24,5% 13,0% 22,8% 24,5% 22,5% 22,6% Geen dakisolatie 21,6% 26,7% 37,6% 38,1% 9,6% 27,6% Geen CV / elektrisch 14,1% 16,8% 30,1% 23,8% 16,2% 20,0% Huurpatrimonium 2014 A'PEN VL-BR W-VL O-VL LIMB VL-GW Dubbel glas / dakisolatie / CV 69,5% 75,9% 60,6% 59,3% 74,3% 66,5% Eén of meerdere knelpunten 30,5% 24,1% 39,4% 40,7% 25,7% 33,5% Enkele beglazing 17,2% 6,2% 14,0% 16,2% 12,8% 14,5% Geen dakisolatie 14,1% 11,7% 18,0% 28,0% 3,9% 16,8% Geen CV / elektrisch 9,0% 4,0% 15,0% 14,8% 4,7% 10,5% Verschil met A'PEN VL-BR W-VL O-VL LIMB VL-GW Dubbel glas / dakisolatie / CV 11% 19% 21% 13% 16% 15% Eén of meerdere knelpunten -11% -19% -21% -13% -16% -15% Enkele beglazing -7% -7% -9% -8% -10% -8% Geen dakisolatie -7% -15% -20% -10% -6% -11% Geen CV / elektrisch -5% -13% -15% -9% -12% -10% Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

26 VOORLOPIGE CONCLUSIES HALFWEG 2020? Tussen 2010 en 2014 boekte de sector een duidelijke vooruitgang. Toch realiseerde de sector op deze vier jaar niet de evenredige verwachte daling met 40% voor alle ERP-knelpunten! Totaalrenovaties en vervangingsbouw Deze vaststelling vraagt enige nuance: grote renovatiewerken of vervangingsbouw vragen meer voorbereidingstijd en zijn pas mogelijk na (gefaseerde) verhuisbewegingen. Hierdoor kan zo n renovatie een aantal jaar duren. Bij deze woningen is snel verbeteringen aanbrengen voor de ERP2020-doelstellingen vaak niet opportuun. Uit de ingediende planningen van de SHM s blijkt dat, na de verhoogde inzet op quick-wins (met duidelijke resultaten), er nu grotere tot zéér grote dossiers van totaalrenovaties en vervangingsbouwprojecten in de pipeline zitten of inmiddels reeds in uitvoering. Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

27 VOORLOPIGE CONCLUSIES HALFWEG 2020? Ook grote onderlinge verschillen tussen shm s! Er is een groot contrast tussen SHM s die al zo goed als volledig conform zijn met de vooropgestelde ERP-doelstellingen, andere SHM s hebben een zeer grote tot quasi onmogelijk in te halen achterstand. Dit geeft enkele problematische situaties: gefaseerd slopen en gelijktijdig verhuisoperaties doorvoeren, lijkt een quasi onmogelijke kaart op zes jaar tijd als nog de helft van een SHM-patrimonium in aanmerking komt voor vervangingsbouw of een totaalrenovatie. Voor de doorsnee SHM met een lichte voorsprong tot kleine achterstand, geven de ingediende planningen blijk van organisatorisch haalbare en tegelijk nodige renovatiedoelstellingen. Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

28 VOORLOPIGE CONCLUSIES HALFWEG 2020? Ook grote onderlinge verschillen tussen shm s! Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

29 MEER INFO /Statistieken/Woningen-en-gronden Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

30 GROOT WOONONDERZOEK 2013 Grootste nood aan renovaties bij sociale huurwoningen What s up!? In 2013 werden woningen onderzocht op technische kwaliteit, volgens de methode van het conformiteitsonderzoek van Wonen- Vlaanderen. Binnen de steekproef zaten ook 400 sociale woningen, zowel van SHM s als van OCMW s en gemeentes. 44% van sociale woningen bleek van ontoereikende kwaliteit - even veel als private huurwoningen, maar slechter dan 33% bij eigenaarswoningen. 24% van de sociale huurwoningen hebben structurele ingrepen nodig om van toereikende kwaliteit te worden. 22% van de woningen vertoont gevaar voor CO-vergiftiging! Idem privé 18% heeft niet-structurele gebreken, 40% heeft uitgebreide of beperkte problemen met insijpelend of opstijgend vocht. 38 % kent condensatieproblemen. Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

31 GROOT WOONONDERZOEK 2013 Grootste nood aan renovaties bij sociale huurwoningen Geschrokken van deze cijfers! Representativiteit relatief kleine staal at random bv. ouderdom? Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

32 GROOT WOONONDERZOEK 2013 Grootste nood aan renovaties bij sociale huurwoningen Geschrokken van deze cijfers! Verder onderzoek steeds wenselijk! Onderzoekster Lieve Vanderstraeten geeft uitleg: Allicht speelt hier ook de ouderdom van de woningen mee. De oorzaken zouden verder onderzocht moeten worden. Bij het ontstaan van condensatieproblemen, kunnen ook gebruikersattitudes (bijvoorbeeld bewoners die onvoldoende verluchten waardoor sneller condensatie optreedt nvdr) en het aantal bewoners binnen een relatief klein volume meespelen. Meer info > Publicaties > aflaadbare rapporten Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia

33 VRAGEN? Evaluatie energetische verbetering sociaal huurpatrimonium periode dia