Syllabus behorende bij het symposium Compensatie voor Slachtoffers van Mensenhandel. 10 oktober 2013

Transcriptie

1 Syllabus behorende bij het symposium Compensatie voor Slachtoffers van Mensenhandel. 10 oktober 2013

2 Inhoudsopgave CoMensha, Hoe nu verder? Informatie voor slachtoffers van mensenhandel. Deze folder is geschreven voor slachtoffers van mensenhandel. In deze folder vind je meer informatie over je rechten en over verschillende procedures die voor jou belangrijk kunnen zijn. COMP.ACT (2012), Toolkit over schadevergoeding voor slachtoffers van mensenhandel, bevindingen en resultaten van de Europese Actie betreft Schadevergoeding voor Slachteroffers van Mensenhandel. (Engels) Blz. 1-2 en COMP.ACT is een Europees initiatief van La Strada International en Anti- Slavery International en hun partners. COMP.ACT richt zich op het verbeteren van de toegankelijkheid tot gerechtigheid en op de garantie van compensatie voor slachtoffers van mensenhandel. Het rapport bevat een 11- landen analyse betreft de toegang tot schadeloosstelling. EU- richtlijn 2011/36 inzake de voorkoming en bestrijding van mensenhandel en de bescherming van slachtoffers daarvan. De richtlijn is helder over de rechten van slachtoffers op het gebied van compensatie. Zie onder meer artikel 17. FairWork, Opties na uitbuiting. Een overzichtelijk schema met de mogelijkheden voor slachtoffers om een procedure te starten naar compensatie en gerechtigheid in zijn algemeenheid. Ministerie van Veiligheid en Justitie, Schade- opgaveformulier Misdrijven. Voor schaderegeling en voegen in het strafproces. Formulier ten behoeve van een slachtoffer dat schade heeft geleden. In te vullen met als doel zich te voegen in het strafproces. Ministerie van Veiligheid en Justitie (2011), Voegen in het strafproces. Uitleg over voegen in het strafproces. Nationaal Rapporteur Mensenhandel (2012), Mensenhandel. Jurisprudentie mensenhandelzaken Een analyse. Den Haag: BNRM. Blz. 1-2, , In deze rapportage wordt aan de hand van de bespreking van de jurisprudentie getracht de valkuilen m.b.t. compensatie inzichtelijk te maken en aldus een handreiking te doen aan de rechtspraktijk. Rijken, C., Van Dijk, J., Klerx- van Mierlo, F. (2013), Mensenhandel: het slachtofferperspectief. Een verkennende studie naar behoeften en belangen van slachtoffers mensenhandel in Nederland. Tilburg, INTERVICT. Blz. 1-3, In dit rapport wordt de vraag behandeld of de opvang van en hulp aan slachtoffers van mensenhandel in de praktijk voldoet. Middels de resultaten en daarop gebaseerde (beleids- )aanbevelingen hopen de schrijvers een bijdrage te kunnen leveren aan het realiseren van de doelstelling van het Fonds Slachtofferhulp, namelijk het verbeteren van de positie van slachtoffers van misdrijven.

3 Sas, Mr. A.H. (2010), Strafrecht voor civilisten: de verbetering van de mogelijkheid om schade via het strafrecht te verhalen. Tijdschrift voor vergoeding personenschade 2012, nummer 3, blz Na een korte weergave van de huidige regeling van de benadeelde partij en de inhoud van de Wet ter versterking van de positie van het slachtoffer in het strafproces, zoemt Sas eerst in op de ontvankelijkheid van de vordering van de benadeelde partij en de wijzigingen die daarin worden aangebracht. Daarna bespreekt Sas de schadevergoedingsmaatregel en de daarmee samenhangende voorschotregeling. Tot slot schenkt hij nog kort aandacht aan het Beslissing Ondersteunend Systeem voor schadevergoeding (BOS- Schade) van het Openbaar Ministerie. Sas, Mr. A.H. (2012), Strafrecht voor civilisten deel II: over de gewijzigde Wet schadefonds geweldsmisdrijven en nog enkele opmerkingen over schadeverhaal via het strafproces. Tijdschrift voor vergoeding personenschade 2012, nummer 2, blz De wijziging van de Wet schadefonds geweldsmisdrijven betreft allereerst een uitbreiding van de categorieën van personen die aanspraak kunnen maken op een uitkering, alsmede een verruiming van de gevallen waarin men aanspraak kan maken. Zo is het onder andere mogelijk geworden om een uitkering voor affectieschade van het Schadefonds te krijgen. Daarna bekijkt Sas nog enkele onderwerpen met betrekking tot schadeverhaal via de strafprocedure. Hierbij komen aan de orde: de voorschotregeling, de ontvankelijkheid van de benadeelde partij, de ontvankelijkheid van de shockschadevordering, rechtsmiddelen en samenloop met een civiele procedure. Staatscourant, Aanwijzing mensenhandel, Nr , 21 juni 2013 De aanwijzing mensenhandel is duidelijk over de aanpak van mensenhandel door het OM. Hierin staat onder meer het uitgangspunt dat er financieel onderzoek wordt gedaan en dat slachtoffers worden ondersteund bij het verkrijgen van schadevergoeding.

4 Hoe nu verder? INFORMATIE VOOR SLACHTOFFERS VAN MENSENHANDEL

5 Als je niet kunt gaan en staan waar je wilt, als iemand je paspoort in beslag heeft genomen, als iemand je geld opeist... dan kan het zijn dat je slacht offer van mensenhandel bent. Ik werkte thuis al in de prostitutie en er werd mij verteld dat ik in Nederland meer kon verdienen. We hadden goede afspraken gemaakt. Eenmaal in Nederland waren die afspraken niets meer waard. Ik moest al mijn verdiende geld afstaan en mocht geen klanten weigeren. Maya Hongarije Mensenhandel is een ernstig delict. Misdadigers verdienen veel geld aan het verhandelen van mensen. We noemen dat uit buiting. Je wordt uitgebuit als je bijvoorbeeld gedwongen seks hebt met anderen. Of als je gedwongen wordt om te bedelen of ander werk te doen. Als je wordt uitgebuit, doe je iets waar iemand anders geld aan verdient terwijl jij weinig of niets betaald krijgt. In deze folder vind je meer informatie over je rechten en over verschillende procedures die voor jou belangrijk kunnen zijn. Meer informatie is ook te vinden op De informatie in deze folder geldt voor iedereen die slachtoffer is van mensenhandel: Nederlands; bijvoorbeeld slachtoffer loverboy EU-onderdanen Niet EU-onderdanen Meerderjarig; 18+ Minderjarig; 18- Het stuk over de verblijfsvergunning geldt alleen voor mensen die nog geen recht hebben om in Nederland te verblijven.

6 Praten met de politie Als je denkt dat je slachtoffer bent van mensenhandel, dan kun je je verhaal vertellen aan de politie of een andere opsporingsdienst, zoals de Koninklijke Marechaussee (KMar) en de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Misschien heb je dat al gedaan. De politie zal veel vragen stellen, dat kan soms lastig voor je zijn. Toch is het belangrijk om met de politie te praten over wat je hebt mee gemaakt. Op die manier help je mee aan het onder zoek naar de daders. Als je nog niet zeker weet of je dit wilt, dan kun je daar rustig over nadenken. Je kunt er voor kiezen om aangifte te doen of een getuigen verklaring af te leggen. In beide gevallen vertel je de politie wat er is gebeurd. Voor het gemak hebben wij het verder in deze brochure over aangifte doen. Bedenktijd Wil je graag je verhaal delen maar kun je - om wat voor reden dan ook - nog niet alles vertellen, dan krijg je van de politie maximaal drie maanden de tijd om na te denken. De politie begrijpt dat het moeilijk is om alles in één keer te vertellen. Die drie maanden nadenktijd heet bedenktijd. Je kunt na deze bedenk tijd aangifte doen of een getuigenverklaring afleggen. Tijdens deze drie maanden mag je in Nederland blijven. Je hebt dan de mogelijkheid om naar een opvanghuis te gaan, maar je mag ook zelf onderdak zoeken. Je krijgt in die drie maanden geld om van te leven. Dit geld moet je aanvragen, je krijgt het niet meteen. Fijn is dat je ook verzekerd bent voor medische zorg zodat je naar de dokter kunt als dat nodig is. Deze verzekering vraag je tegelijk met het geld aan. Hoe je dat precies doet, kun je aan de politie vragen of aan CoMensha. Meewerken aan het onderzoek Wil je direct meewerken aan het onderzoek? Dat kan. Dan doe je bijvoorbeeld aangifte of leg je een getuigenverklaring af. Als je het moeilijk vindt om met een mannelijke politieagent te praten, dan mag je altijd om een vrouwelijke politieagent vragen. Na het afleggen van je verklaring start de politie een onderzoek naar de daders. De politie zal tijdens de aangifte alles opschrijven en het gesprek opnemen. Het beste is om in dit gesprek alles te vertellen wat je weet. Spreek je geen Nederlands, dan is er een tolk om voor je te vertalen. De politie vraagt je om onder je verklaring een handtekening te zetten. Over de mogelijk heden van het doen van aangifte of het afleggen van een getuigenverklaring kan de politie je meer uitleg geven. Op de website vind je hier meer informatie over.

7 Na het gesprek start de politie een onderzoek. Het kan zijn dat ze tijdens dit onderzoek nog vragen hebben. Zij vragen je dan of je weer naar het politiebureau wilt komen. Let op: als je aangifte hebt gedaan ben je verplicht om mee te werken aan het onderzoek. Toen ik vijf jaar was, ben ik uit het wees huis mee genomen door drie vreemde mannen. Vanaf toen moest ik seksuele handelingen bij ze verrichten. Later hebben ze me door verkocht aan een andere man. Ik heb inmiddels in vijf verschillende landen in de prostitutie gewerkt. Song Yan China Verblijfsvergunning Als je meewerkt aan het onderzoek, krijg je een verblijfs vergunning voor één jaar. Omdat je misschien geen paspoort hebt, word je het eerste jaar vrijgesteld van het paspoortvereiste. Dat betekent dat je nog geen paspoort hoeft te hebben. Vraag je na één jaar een verlenging van je verblijfsvergunning aan, dan moet je wél een paspoort hebben. Dat is vaak lastig, maar probeer het altijd. De politie kan je hiermee helpen. Als je géén paspoort kan krijgen, moet je kunnen aantonen dat je er alles aan hebt gedaan om een paspoort te krijgen. Kun je dit niet aantonen, dan is de kans groot dat je aanvraag wordt afgewezen. Financiën en opvang na aangifte Na het doen van aangifte krijg je geld om van te leven en kun je naar een opvanghuis gaan. Als je aangifte hebt gedaan, vraagt de politie een verblijfs vergunning aan. Na een tijdje krijg je een pasje met je naam en foto erop zodat je kunt laten zien wie je bent en dat je in Nederland mag verblijven. Je mag net zolang in Nederland blijven totdat de politie klaar is met het onderzoek. Al die tijd krijg je ook geld in de vorm van een uitkering. Deze uitkering moet je aanvragen bij de gemeente. Je moet ook een ziektekostenverzekering aanvragen, zodat je bent verzekerd voor medische zorg.

8 Sepot en beklag Als de politie geen onderzoek meer doet naar jouw zaak, dan kan de Officier van Justitie beslissen dat de zaak wordt gestopt. Dat heet een sepot. Hiertegen kun je een klacht indienen, een beklag. Dit doe je via je advocaat. Je kunt tijdens het beklag een verblijfs vergunning op andere gronden aanvragen. Je advocaat kan je hier meer over vertellen. Een sepot betekent dat je zaak niet verder wordt behandeld en wordt afgesloten. De procedure in stappen: 1. Melding 2. Gesprek met de politie 3. Bedenktijd 4 Aangifte 5. Opsporingsonderzoek 6. Beslissing officier van justitie wel/niet verder gaan met onderzoek Ik kwam naar Nederland om geld te verdienen. Ik werkte 16 uur per dag, vijf dagen per week in een champignonkwekerij. Het beloofde salaris kreeg ik niet. Steeds als ik er om vroeg, kwamen ze met een andere smoes. Nu, na drie maanden werken, heb ik nog steeds geen geld gehad. Ik wil graag terug naar mijn vrouw en kinderen. Andrej Roemenie

9 Medische en juridische bijstand Medische bijstand Je hebt altijd recht op medische bijstand. Het maakt niet uit of je nog in je bedenktijd zit of al aangifte hebt gedaan; in alle gevallen kun je de volgende stappen ondernemen: Als je niet uit de Europese Unie (EU) komt, moet je jezelf laten testen op tuberculose (TBC). Hiervoor krijg je een formulier van de politie. Deze test kun je gratis laten doen bij de GG&GD. Als je seks hebt gehad met mannen of vrouwen die je niet kent, kun je je laten onderzoeken op geslachtsziektes en HIV. Je mag je laten testen bij de Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst (GG&GD). Dit is meestal gratis. Heb je lichamelijke klachten of psychische klachten, zoals nachtmerries en slapeloosheid, dan kun je naar een dokter. Die kan je vertellen wat je kunt doen, of je medicijnen geven waardoor je je misschien beter gaat voelen. Dit is niet gratis, maar wordt betaald uit de zorgverzekering die je hebt afgesloten. In de bedenktijd wordt de zorgverzekering voor je aangevraagd. Als je al aangifte hebt gedaan maar de zorg verzekering nog niet hebt aangevraagd, moet je dat alsnog doen. Juridische bijstand Het is prettig als iemand je helpt met je procedure. Dat betekent dat iemand voor jou in de gaten houdt wanneer je iets moet doen voor bijvoorbeeld je verblijfsvergunning. Dit kan een advocaat voor je doen. Er zijn advocaten die veel ervaring hebben met het verblijfsrecht van slachtoffers van mensenhandel. Wie dat precies zijn, kan CoMensha je vertellen. Je hebt recht op een advocaat dus vraag er altijd naar. Vaak hoef je niets te betalen. Als je wel iets moet betalen, dan is dat één keer en dat kun je betalen van het geld dat je krijgt.

10 Opvang en hulpverlening Op mijn 17e werd ik verliefd op een jongen die mij vertelde dat hij bedreigd werd door vrienden omdat hij een schuld bij hen had. Hij kon hier vanaf komen als ik met zijn vrienden naar bed ging. Dit deed ik voor hem. Vervolgens dwong hij mij achter het raam te gaan staan en sloot hij leningen af op mijn naam. Na twee jaar kon ik vluchten, maar ik blijf achter met grote schulden van de leningen die op mijn naam staan. Maartje Nederland Opvang Als je geen plaats hebt om te slapen, kun je in een opvanghuis terecht. Dit kan als je in de bedenktijd zit, als je al een verklaring hebt afgelegd of als je naar de politie wilt maar nog geen gesprek hebt gehad. Een opvanghuis is een groot huis waar mensen tijdelijk wonen. Je hebt opvanghuizen speciaal voor vrouwen en kinderen, of speciaal voor mannen. Er zijn ook opvanghuizen waar mannen/ vrouwen en kinderen wonen. Je krijgt een kamer alleen of je deelt je kamer met iemand van hetzelfde geslacht. Mannen en vrouwen liggen nooit bij elkaar op één slaapkamer. De opvanghuizen hebben als doel om je rust en veiligheid te bieden. Er werken mensen die samen met jou de eerste zaken opstarten, zoals geld aanvragen. Het kan zijn dat je niet lang kunt blijven in het opvanghuis. Er wordt dan een andere plek voor je gezocht. In alle opvanghuizen gelden regels waaraan je je moet houden. Als je je niet aan deze regels houdt, kun je weggestuurd worden. Dan kan het zijn dat je op straat komt te staan.

11 Geen opvang Als je niet naar een opvanghuis wilt, kun je ervoor kiezen om bij vrienden of andere mensen te gaan wonen. Let op: het kan zijn dat je in dit geval geen geld krijgt. Dat ligt er aan of je van de gemeente bij die vrienden mag wonen. Zorg er voor dat je een organisatie vindt die met jou kan kijken wat je wel en niet kunt doen. CoMensha kan je hiermee helpen. Hulpverlening Nederland heeft veel organisaties die hulp aanbieden. Je kunt hulp krijgen bij bijvoorbeeld het aanvragen van een uitkering, het zoeken naar een opvanghuis, het vinden van een eigen woning, doktersbezoek, inschrijving bij de gemeente of aanmelding bij een advocaat. Wil je die hulp, bel dan naar CoMensha. Je krijgt dan telefoonnummers van organisaties bij jou in de buurt. Schadevergoeding Als je schade hebt geleden, bijvoorbeeld financiële schade of lichamelijk of geestelijk letsel, dan kun je op verschillende manieren proberen om deze schade vergoed te krijgen. Bijvoorbeeld door bij de rechter te vragen om schade vergoeding door de dader. Ook kan je in bepaalde gevallen een een malige financiële tegemoetkoming aanvragen bij het Schade fonds gewelds misdrijven. Je advocaat, Slachtofferhulp Nederland of het Slachtofferloket kunnen je hierbij helpen. Voor meer informatie kun je bellen met CoMensha of kijken op Mijn zoon en ik werden gedrogeerd en vanuit Bulgarije vervoerd naar Nederland. Van daaruit moesten we doorreizen naar de Verenigde Emiraten voor de orgaanhandel. Op het vliegveld heb ik een vrouw aangesproken. Zij heeft de politie gewaarschuwd. Roxana Bulgarije

12 Terugkeer (Vrijwillige) terugkeer Als je geen aangifte wilt doen of je hebt wel aangifte gedaan en je wilt terug naar je land en/ of familie dan kan dat. Je kunt tegen de politie of hulpverlener zeggen dat je terug wilt. Er wordt dan een afspraak gemaakt met de International Organisation for Migration (IOM). Zij regelen dan de reis terug naar huis. Vaak krijg je een klein geldbedrag mee om de eerste dagen van te kunnen leven. Niet vrijwillige terugkeer Als de politie niet verder gaat met het onderzoek en je hebt via je advocaat geen beklag ingediend of geen andere verblijfsvergunning aangevraagd, dan moet je Nederland verlaten. Ook als je wel een andere verblijfsvergunning hebt aangevraagd, maar deze niet hebt gekregen moet je Nederland verlaten. Dit kun je zelf doen via het IOM. Doe je dat niet, dan kun je in de gevangenis terechtkomen en zorgt de politie dat je teruggaat naar je land. Minderjarig Voor minderjarigen die Nederland binnenkomen verloopt de opvang iets anders. Je bent minderjarig als je onder de 18 jaar bent. Als minderjarige mag je niet kiezen waar je naar toe gaat. Je wordt naar een opvang gebracht waar alleen minder jarigen wonen. Verder krijg je een advocaat en een voogd toe gewezen. Je voogd is iemand die je wettelijk vertegenwoordigt namens de overheid. Hij of zij helpt je tijdens de procedure en let er op dat alles goed met je gaat. Als minderjarige ga je naar school. Tijdens de opvang wordt er samen met de voogd gekeken wat de vervolgstappen zijn.

13 Over CoMensha CoMensha (Coördinatiecentrum Mensenhandel) is het landelijk meldpunt voor de centrale aanmelding, plaatsing en registratie van slachtoffers van mensenhandel. CoMensha organiseert en coördineert de eerste opvang van (vermoedelijke) slachtoffers van mensenhandel en zet de hulpverlening in gang. T Ik werkte in een wasserij, 6 nachten per week, 12 uur per nacht. Ik verdiende 2,80 euro per uur. De omstandigheden waren erg slecht. We moesten onbeschermd met gevaarlijke chemicalien werken. Mijn handen zijn verbrand. Barid India

14 Belangrijke telefoonnummers CoMensha IND (ook voor asiel) T T politie kmar T T Slachtofferhulp Schadefonds Nederland geweldsmisdrijven T T Inspectie Szw ggd Nederland T T IOM T SLACHTOFFERLOket Meer informatie over deze organisaties vind je via

15 Deze brochure is gemaakt door het Coördinatie centrum Mensenhandel (CoMensha), in samen werking met het ministerie van Veiligheid en Justitie en de politie. Johan van Oldenbarneveltlaan HB Amersfoort T E info@comensha.nl

16 Findings and Results of the European Action for Compensation for Trafficked Persons

17 COMP.ACT TOOLKIT ON COMMPENSATION FOR TRAFFICKED PERSONS 2012 Part one of the Toolkit on Compensation for Trafficked Persons was collated by Marieke van Doorninck, Advisor Public Affairs at La Strada International. Section three of Part One, Access to compensation: a 11 country analysis, is based on the analyses made by Alexa Jeremy, volunteer at La Strada International. Editing: Petra Timmermans

18 Toolkit on Compensation for Trafficked Persons; COMP.ACT Findings and Results of the European Action for Compensation for Trafficked Persons In June 2012, the UN Human Rights Council adopted a resolution Trafficking in persons, especially women and children: access to effective remedies for trafficked persons and their right to an effective remedy for human rights violations. 2.5 Conclusions and recommendations The successes of COMP.ACT demonstrate the strength of working in partnership and of the COMP.ACT methodology. By forming new national and international coalitions and strengthening existing ones, undertaking research, conducting trainings, developing tools for practitioners, and sharing good practices, COMP.ACT has contributed to raising awareness and laid the foundation for a multi-faceted and holistic strategy to make the improvements needed for more trafficked persons to receive compensation. The results and products of COMP.ACT have reinforced the international recognition of the importance of a human rights based approach to combating trafficking in human beings. With a broad coalition of the willing now established on both the national and international level it is possible to; expand to include all stakeholders working in the anti-trafficking field, anchor compensation into all policies, measures and legislation, and most importantly; to make compensation a reality for all trafficked persons. The success of COMP.ACT on the national level has benefited from the international level involvement and campaigning of COMP.ACT. International organisations have supported COMP.ACT by encouraging states to take on the issue of compensation and access to effective remedies. Financial and practical support from international organisations and international law firms made it possible to provide trainings for professionals and support clients claiming compensation. Many COMP.ACT national partners indicated that ongoing international support is essential if the issue of compensation is to remain alive at both the national and organisational levels. The goal of mainstreaming compensation is not yet achieved and awareness raising must continue if it is to flow to organisation and administrative structures and remain on the agendas of practitioners. The fear is that if the attention on policy fades, the work on the ground would also come to a halt. COMP.ACT has the following recommendations for further action. These recommendations are intended to ensure that compensation is granted to trafficked persons and becomes common practice in anti-trafficking measures. Recommendations for International Organisations: Include access to justice and compensation in the review mechanisms that evaluate the countries efforts to implement international obligations. Engage Europol, Cepol and Eurojust to build the capacity of law enforcement and judiciary on victims rights and compensation and link them to financial investigations and asset recovery. Promote the use of confiscation legislation across Europe and explore ways of using seized assets to compensate victims. Promote the human rights based approach to trafficking in human beings. 35

19 Toolkit on Compensation for Trafficked Persons; COMP.ACT Findings and Results of the European Action for Compensation for Trafficked Persons Recommendations for States: Include access to justice and compensation into National Referral Mechanisms and victim assistance programmes. Build the capacity of practitioners to support clients to claim compensation. Include compensation into existing trainings for law enforcement and judiciary. Secure funding for social and legal aid to trafficked persons. Set up state compensation funds and make them accessible for victims of all forms of trafficking. Consider guaranteeing compensation payment to the victim from state funds in the event the trafficker fails to pay within a given period. Recommendations for practitioners (service providers, law enforcement, judiciary) Enhance cooperation between all stakeholders and build partnerships to establish an integrated and coordinated approach. Apply and test all the possible avenues of redress for trafficked persons. Apply portable justice 61 to assist returned/deported trafficked persons to be able to claim and receive compensation. Develop strategic litigation techniques and increase knowledge on ways of redress. Disseminate successful compensation claims and good practices. 61 The concept of portable justice was developed by Global Workers Justice Alliance. Portable justice is the right and ability of transnational migrant workers to access justice in the destination countries after they return to their home countries. 36

20 Toolkit on Compensation for Trafficked Persons; COMP.ACT Findings and Results of the European Action for Compensation for Trafficked Persons 37

21 Toolkit on Compensation for Trafficked Persons; COMP.ACT Findings and Results of the European Action for Compensation for Trafficked Persons Section Three: Access to compensation: a 11 country analysis 3.1 Introduction This section 62 summarises the studies conducted in 11 European countries 63 in the context of the COMP.ACT project. In the reports are more detailed descriptions of the national legislation and legal mechanisms through which compensation may be accessed. This section focuses on the barriers identified and recommendations for overcoming them. Legislation on compensation for victims of crime is in place in all of the COMP.ACT countries; however, the reports highlight a number of often interconnecting structural, practical and personal obstacles that prevent trafficked persons from accessing compensation. Many of the reports converge both in their descriptions of obstacles and in the recommendations to overcome them. It is clear that there is a need for systematic and coordinated thinking about how to raise awareness in respect of compensation, how to formally integrate it into policy, legislation, and the practice of those supporting, advising and awarding compensation for trafficked persons. Methodology Both qualitative and quantitative methods were used in data collection. Research around issues affecting vulnerable groups is not without its difficulties; partners faced challenges locating interview subjects who were both available and willing to participate in the research. In addition, not all the country studies used the same methodologies for gathering information. As stated previously, some partners used the Research Guidance and template prepared for the COMP.ACT project, but a few partners had conducted studies prior to COMP.ACT. Missing from some of this earlier research is up-to-date information and a more specific focus on compensation. Finally, research was conducted in the language(s) of the country and then translated into English, varying in quality. 3.2 Structural obstacles to accessing compensation Structural obstacles to accessing compensation are highly correlated to a failure to promote a victims' rights culture. This is particularly problematic for the majority of trafficked persons who, as undocumented migrants, are often also denied the recognition of ancillary rights that would support their access to justice. Finally, even when trafficked persons are successful in their claim for compensation there often obstacles impeding payment. In the absence of a victims' rights culture many governments have no structures in place for the confiscation of assets of traffickers and do not place a high priority on guaranteeing compensation payments. 62 The 11 country reports has been analysed and comprised in 2011 by Alexa Jeremy, volunteer at La Strada International 63 See annex II for the full list of the country reports. The reports can be found online: 38

22 Toolkit on Compensation for Trafficked Persons; COMP.ACT Findings and Results of the European Action for Compensation for Trafficked Persons No victims rights culture Non-identification of trafficked persons The non-identification of trafficked persons is a significant obstacle to access to justice. Report findings indicate that only a very few trafficked persons are identified by the police or relevant authorities. The reasons for this are multiple, including authorities lacking specialised knowledge needed for identification, a lack of awareness amongst authorities and the public, and gaps in structures that provide assistance. The issue of identification is complicated; trafficked persons do not always identify themselves as victims of trafficking nor are they always aware of the legal implications of adopting the term. Without identification there is no access to entitlements for a trafficked person. The German report raises an important associated issue; without identification there can be no proceedings against traffickers and trafficked persons are not compensated. The UK, Austrian and German reports found that labour exploitation and trafficking for forced labour often go undetected because they are largely hidden crimes and remain a low priority for law enforcement. The Austrian report highlights that there are only a few cases of men identified as trafficked and there are very few cases identified of trafficking for purposes other than sexual exploitation. Misidentification of trafficked persons within the framework of immigration and organised crime Misidentifying trafficked persons as undocumented migrants without further investigation is also highly problematic. German, Austrian and UK reports in particular stated that there is a tendency for government to approach the issue of trafficking in persons as an element of immigration or organised crime, without considering the possibility of human rights violations. As a result, removal proceedings are often initiated and trafficked persons are denied access to justice from the outset or they are extended limited or temporary rights tied to their usefulness as witnesses. Labour unions do recognise the issue of exploitation of irregular migrant workers within labour unions; however, there is minimal representation of the interests and needs of undocumented migrants exploited in labour. Unless someone is identified as a trafficked person, attempting to take an exploitive employer to civil or labour courts risks exposure to immigration authorities and possible removal. The Austrian report highlights how traffickers use the threat of deportation to control trafficked persons who are without a work permit. The impact of negative societal attitudes towards trafficked persons Societal attitudes have an impact on the way trafficked persons are treated and can often impede accessing compensation. The Ukraine report states: sadly, [the] perceived character of [the] victim is still taken into account by trial judges when making their verdict, which influences determinations about compensation. In cases of sexual exploitation, trafficked persons may be stigmatised and considered amoral and undeserving in the decision making process. In general, bias and prejudice towards victims of trafficking is present amongst investigators, prosecutors, and judges which can influence the decision for compensation. In Belarus there is a lack of understanding and qualifications amongst the judiciary. One interviewee stated that: judges tend to say [to the victim] you are guilty yourself, which is why the compensation amounts tend to be just trifles. 39