Shared EDA Centre Business plan

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Shared EDA Centre Business plan"

Transcriptie

1 2008 Shared EDA Centre Business plan Rick Stroot STRiTec Technical Consultancy Versie 2.1 ( )

2 Inhoud Technical Consultancy 1 Achtergrond Doelstellingen Organisatie Tijdsbestek Eerste Fase Tweede Fase Derde Fase Rechtsvorm De Markt Markt omvang Concurrentie Additionele diensten Kansen en mogelijkheden Risico's en aandachtspunten Marketing Strategie Product Prijsstelling Plaats Promotie Personeel Financieel Forecast Kosten Licenties Afspraken EDA leverancier Break-even Opstart Pagina 2

3 1 Achtergrond Technical Consultancy MKB bedrijven in de Semiconductor en Elektronica industrie zijn in Nederland sterk vertegenwoordigd. Een groot deel houdt zich bezig met design, engineering en innovatie van semiconductor en elektronica applicaties. Toegepaste Technologieën zijn onder andere ASIC (Application Specific Integrated Circuit, of simpelweg chip), FPGA (Field Programmable Gate Array) en PCB (Printed Circuit Board). Essentieel voor het toepassen van deze technologieën is het gebruik van EDA (Electronic Design Automation) tooling. Kosten die voor EDA tooling gemaakt worden bestaan uit licentie- en onderhouds-kosten. Uit onderzoek en bij diverse workshops is gebleken dat MKB bedrijven onvoldoende toegang hebben tot de professionele EDA tooling. Multi-Nationals zijn in staat volume contracten af te sluiten met de professionele EDA leveranciers waardoor zij tegen aanzienlijk lagere kosten toegang hebben tot state of the art EDA tooling. In de ASIC design EDA tooling kunnen de verschillen oplopen tot een factor 10. Vergelijkbare waarnemingen zijn gedaan op het gebied van FPGA en PCB design. Om een oplossing voor dit probleem aan te kunnen bieden richting het MKB in de Benelux willen, we hiervoor een Shared EDA Centre oprichten. Dit Shared EDA Centre zal een non-profit organisatie zijn die als vereniging van de deelnemende bedrijven zal worden opgezet. Door de schaal voordelen die deze constructie met zich mee zal brengen, kunnen de doelstellingen van Shared EDA Centre gehaald worden. 2 Doelstellingen De hoofd doelstelling van Shared EDA Centre is het toegankelijk maken van professionele EDA tooling en het leveren en van support voor MKB bedrijven. Het gaat hierbij om de EDA tooling en ontwerp bibliotheken voor analoog en digitaal ASIC ontwerp, FPGA ontwerp en PCB ontwerp. Dit stelt het MKB in staat om: Te werken met hoogstaande tooling die toegang geeft tot de meest recente technologie, waardoor de kwaliteit van het werk toeneemt met als gevolg dat er meer hoogwaardige innovatieve producten in de markt gezet kunnen worden. Een interessantere partner te zijn voor de grote OEM bedrijven in Nederland, doordat met dezelfde EDA toolflow wordt gewerkt. De kwaliteit van de toeleverketen in Nederland neemt toe. Kennis- en technologie uitwisseling wordt bevorderd. Efficiënter te werken door het gebruik van professionele EDA tooling. Daardoor neemt de engineering capaciteit van het MKB toe. Dit is zeer wenselijk in de markt waar op dit moment een tekort is aan goede engineers. Naast het leveren van tooling en support gaat Shared EDA Centre educatie en IP sharing aanbieden. De educatie heeft tot doel engineers op te leiden voor het gebruik van de EDA tooling en bijbehorende ontwerp filosofie. Hierbij wordt samenwerking gezocht met HBO instellingen en Universiteiten en gekeken naar de mogelijkheden die vanuit de leden of EDA leveranciers kan worden geboden. Daarnaast is er nog de doelstelling voor IP Sharing, dit beoogd het efficiënter inzetten van de beschikbare kennis binnen het MKB, door IP gezamenlijk te kunnen gebruiken: Shared EDA Centre kan door de centrale rol een grote bijdrage leveren in het gezamenlijk delen van IP, zowel betaald als "public" IP. Tevens bied Shared EDA Centre de mogelijkheid om onderlinge uitwisseling van kennis en resources onder de leden te bevorderen. De gezamenlijke doelstellingen resulteren in een professioneler MKB waarin samenwerking en technologie uitwisseling met OEM bedrijven wordt bevorderd. Hiermee zal het gemiddelde niveau van de Nederlandse ICT industrie omhoog gaan. Pagina 3

4 3 Organisatie Shared EDA Centre wordt opgericht als een vereniging waarvan alle MKB bedrijven lid kunnen worden die werkzaam zijn op het gebied van ASIC, FPGA, en PCB design. Met de gebundelde EDA behoefte van de aangesloten bedrijven betrekt Shared EDA Centre de EDA licenties. Hiervoor worden raam overeenkomsten gesloten met de EDA leveranciers. De MKB bedrijven betalen vervolgens ens voor de EDA tooling per tijdseenheid tegen een tarief dat vergelijkbaar is met de grote OEM contracten. 3.1 Tijdsbestek Het Shared EDA Centre wordt in 2008 vormgegeven en opgericht, zodat het eind 2008 of begin 2009 de diensten kan aanbieden. In de eerste helft van 2008 is hiervoor een Project Manager aangesteld die onderzoek heeft gedaan naar de haalbaarheid van het concept. De resultaten hiervan vormen de basis van dit business plan. In de tweede helft van 2008 wordt Shared EDA Centre verder ingericht. Shared EDA Centre wordt gehuisvest en voorzien van infrastructuur. Het secretariaat en een team van support engineers worden opgezet. Het leveren van de diensten wordt gestart, waarbij de verschillende diensten gefaseerd ingevoerd zullen worden Eerste Fase De eerste fase is de aanloop fase waarbij de doelstelling is om pragmatisch op te starten door de basis diensten aan te leveren en hierdoor snel tot een financieel en organisatorisch haalbare situatie te komen. In deze eerste fase zal het volgende gerealiseerd worden: EDA Leveranciers: In de eerste fase zal begonnen worden met het aanbieden van de EDA Licenties van de 2 of 3 grootste EDA leveranciers. Leden: : De leden in deze eerste fase zullen bestaan uit het MKB binnen de Benelux Diensten: Het toegankelijk k maken van de EDA Tools is de hoofdzakelijke dienst die in deze eerste fase geleverd zal worden. Vorm: : De diensten zullen in deze eerste fase aangeboden worden in de vorm van licenties die d.m.v. een gecentraliseerde licentie server toegankelijk gemaakt zullen worden aan de leden. Er zal een veilig en betrouwbaar mechanisme gezocht en toegepast moeten worden, waarmee de licenties alleen door leden gebruikt kunnen worden en de tijds registratie van het licentie gebruik per lid nauwkeurig kan worden bijgehouden. De eerste contacten zijn reeds gelegd met Acresso die hiervoor FLEXnet Manager levert. Support: : De support in deze eerste fase zal bestaan uit 1e lijns support die vooral gericht is op de installatie en gebruik van de tooling. Doel is om de leden zo snel mogelijk op weg te helpen met de beschikbare tooling. Dit zal gebeuren middels telefonische support en daar waar nodig eventueel een lokale support tijdens de installatie of opzet. Voor de 2e lijns support zal in deze fase nog een beroep worden gedaan op de EDA Leveranciers. Bibliotheken: : Deze fase zal gebruikt worden om vanuit de leden en overige bedrijven in de toeleverketen de nodige data en ervaring te verzamelen om centrale bibliotheken en design kits binnen Shared EDA Centre op te kunnen bouwen. Bibliotheken of Design Kits die reeds compleet zijn zullen reeds in deze fase aan de leden worden aangeboden. Het bewaken van de IP rechten op deze Bibliotheek of Design Kits is hierbij erg belangrijk, zodat daarvoor technische afschermings constructies opgezet moeten worden. Tijdsbestek: : Deze eerste fase zal gedurende het eerste jaar van Shared EDA Centre worden gerealiseerd Tweede Fase Technical Consultancy De tweede fase zal worden gebruikt om de diensten en daarnaast de vorm uit te breiden op basis van de kennis en ervaring die in de eerste fase is opgedaan. In deze tweede fase zal het volgende gerealiseerd worden: Pagina 4

5 EDA Leveranciers: In de tweede fase zullen minimaal de 3 grote EDA leveranciers (Cadence, Synopsys en Mentor Graphics) meegenomen worden. Daarnaast zal er op basis s van de gezamenlijke wens vanuit de leden gezocht worden naar uitbreidingen die de totale flow complementeren. Leden: : Het gebied waarvoor Shared EDA Centre toegankelijk wordt gemaakt zal uitgebreid worden richting Nordrhein Westfalen indien dit binnen de mogelijkheden vanuit de EDA Leveranciers past. Diensten: : De diensten zullen worden uitgebreid met het aanbieden van opleidingen. Vorm: : Naast het aanbieden van de licenties zal er in deze fase ook een eerste start worden gemaakt door de complete toolset op basis van ASP richting de leden aan te bieden. De mate waarin dit gebeurt zal afhangen van het type flow en technische haalbaarheid (snelheid netwerk, etc). Support: : De support in deze fase zal worden uitgebreid met 2e lijns support, waarbij eventueel gekeken eken wordt of hierbij deels gebruik gemaakt kan worden van de ervaring die er reeds binnen de leden kring aanwezig is. Doelstelling is om hiervoor binnen Shared EDA Centre minimale overhead op te bouwen, en daarnaast eventuele piek behoefte qua support of specialistische support tegen kostprijs te betrekken bij de leden of EDA leveranciers. Bibliotheken: : De bibliotheken en design kits die in de eerste fase zijn opgebouwd zullen in deze tweede fase aan de leden worden aangeboden. Tijdsbestek: Deze tweede fase zal direct na de eerste fase van start gaan en zo'n 1 a 2 jaar duren Derde Fase In de laatste fase zullen alle overige diensten worden toegevoegd op basis van de behoefte van de leden. In deze derde fase zal het volgende gerealiseerd worden: EDA Leveranciers: In deze laatste fase zullen de reeds bestaande set van EDA Leveranciers worden uitgebreid met eventuele kleinere EDA leveranciers die aanvullend zijn op de reeds beschikbare toolset binnen Shared EDA Centre. Leden: : De leden zullen worden uitgebreid met grotere bedrijven waarvan de elektronica ontwikkeling slechts een klein onderdeel vormt. daarnaast zal uitbreiding worden gezocht richting onderzoeks instituten en scholen. Diensten: : IP Sharing zal als dienst worden toegevoegd aan de reeds geboden diensten. Daarna zullen er afhankelijk van de input vanuit de leden in Fase 1 en 2 mogelijk nog extra diensten worden ontplooid en toegevoegd. Denk hierbij aan het eventueel leveren van infrastructuur voor het gebruik van de EDA tools. Vorm: De vorm van de diensten zal ongewijzigd blijven Support: : De support zal in deze derde fase ongewijzigd blijven. Bibliotheken: : Er zal in deze fase geen verandering zijn aan de bibliotheken of design kits, maar hoogstens een uitbreiding van inhoud en aantal. Tijdsbestek: Deze derde fase zal na de tweede fase ingaan en de uiteindelijke situatie zijn. 3.2 Rechtsvorm Shared EDA Centre zal worden opgezet als een vereniging waarbij de deelnemende bedrijven gezamenlijk eigendomsrecht over Shared EDA Centre zullen hebben. Het is hierbij ij belangrijk om in de statuten op te nemen dat de leden niet aansprakelijk gesteld kunnen worden voor de activiteiten van Shared EDA Centre. Verder zal er een dagelijks bestuur worden aangesteld die verantwoordelijk is voor het operationele management en werving van nieuwe leden en/of EDA Leveranciers. Daarnaast is het dagelijks bestuur ook verantwoordelijk voor het verzamelen van input vanuit de leden, en op basis hiervan de gefaseerde opstart van Shared EDA Centre te bewerkstelligen. De algemene ledenvergadering, werkgroepen, internet forums en andere reguliere bijeenkomsten zullen hierbij het mechanisme vormen om snel input van de leden te kunnen verzamelen. Dit is noodzakelijk om de dynamiek die er op het gebied van de EDA tools heerst bij te kunnen volgen. Pagina 5

6 4 De Markt De markt waarop Shared EDA Centre opereert vormt een belangrijk aspect voor de haalbaarheid. De aanwezige potentie kan worden afgeleid uit de markt omvang. Daarnaast is het belangrijk om te kijken welke additionele uitbreidings mogelijkheden er voor Shared EDA Centre nog zijn en welke concurrentie, risico's en aandachtspunten er binnen deze markt zijn. 4.1 Markt omvang De markt voor Shared EDA Centre wordt in de basis gevormd door alle MKB bedrijven die ontwikkelingen doen waarbij ASIC, FPGA of PCB technologie wordt toegepast. De regio waar Shared EDA Centre zich op richt is de Benelux met eventueel een uitbreiding richting Nordrhein Westfalen in een tweede fase. Hierbij moet echter wel worden opgemerkt dat er momenteel nog geen potentiële leden in Nordrhein Westfalen zijn benadert, en dat de EDA leveranciers dit momenteel uitgesloten hebben in de intentieverklaring omdat dit niet binnen dezelfde regio verdeling van hen valt. In de tweede fase zal daarom deze discussie opnieuw met de EDA leveranciers ers moeten worden aangegaan zodat een formele uitbreiding van de markt naar Nordrhein Westfalen mogelijk wordt. Vervolgens zullen bedrijven in deze regio benadert moeten worden op eenzelfde wijze als voor de Benelux is gebeurt. De definitie van bedrijven die binnen dit MKB vallen zal voornamelijk gemaakt moeten worden in overeenstemming met de EDA leveranciers, doordat zij condities zullen opnemen welke bedrijven uitgesloten zijn van deelname aan Shared EDA Centre vanwege het strategisch belang dat deze bedrijven voor de EDA leverancier hebben. Het zal hier hoogstwaarschijnlijk gaan om multi-nationals die in meerdere landen actief zijn. Een uitzondering op het MKB criterium zal worden gemaakt voor bedrijven waarbij de elektronica ontwikkeling slechts een klein onderdeel (bijvoorbeeld minder als 10%) van de totale ontwikkeling uitmaakt. Voor dergelijke bedrijven is de toegankelijkheid van EDA tools eenzelfde probleem als voor het MKB. Daarnaast kan er in de toekomst wellicht ook gekeken worden om de markt uit te breiden richting research instellingen en hogescholen of universiteiten. De toegankelijkheid van de EDA tooling wordt hier niet zozeer beperkt door de prijs maar door de knowhow om de EDA toolset te onderhouden en te gebruiken. Mogelijk kan er hierdoor een wisselwerking ontstaan tussen het voorzien in knowhow vanuit Shared EDA Centre in ruil voor opleidingen en beschikbare IP vanuit dergelijke instituten richting de Shared EDA Centre leden. Tijdens de start van het haalbaarheids onderzoek voor Shared EDA Centre is er een lijst samengesteld van zo'n 175 MKB bedrijven waarvan ingeschat wordt dat zij de mogelijke potentiële kandidaten vormen voor lidmaatschap van Shared EDA Centre. Van deze 175 bedrijven zijn er 40 actief op het ASIC gebied en de overige 135 op FPGA en/of PCB gebied. Op basis van eerder onderzoek is gebleken dat de toegankelijkheid van EDA tools in de semiconductor industrie (ASIC ontwikkeling) een groter probleem vormt als in het geval van FPGA en PCB ontwikkeling waar de verschillen tussen multi-nationals en MKB minder groot zijn. Hierdoor is ervoor gekozen om voor het haalbaarheids onderzoek 75% van de bedrijven op het ASIC gebied (30 bedrijven) individueel te benaderen, terwijl dit voor de FPGA/PCB bedrijven slechts voor 30% ( 40 bedrijven) is gebeurd. Bij de bovenstaande potentiële markt moet echter de opmerking worden gemaakt dat dit voornamelijk bestaat uit bedrijven in Nederland en dat bedrijven actief in België hierin slechts minimaal zijn meegenomen. Tevens is de uitbreiding naar Nordrhein rhein Westfalen hierin nog niet meegenomen. 4.2 Concurrentie Technical Consultancy Directe concurrentie voor Shared EDA Centre is niet aanwezig, wel zijn er een aantal zaken die als indirecte concurrentie aangemerkt kunnen worden: Flexibele modellen (bijvoorbeeld EDA Card model Cadence) die vanuit de EDA leveranciers aangeboden worden. De huidige modellen vormen niet direct een concurrentie vanwege de mate van flexibiliteit, echter de EDA Leveranciers zouden nieuwe modellen kunnen introduceren die dit wel vormen. Initiatieven die speciaal bedoeld zijn voor research instellingen (Europractice) waarbij bedrijven die in het grijze gebied tussen commerciële en research activiteiten acteren gebruik maken van dit licentie aanbod. Pagina 6

7 Verder is het belangrijk om bij het ontplooien van additionele diensten zoals opleiding, support, shared IP te kijken wat er reeds beschikbaar is binnen de leden. Hierbij moet voorkomen worden dat Shared EDA Centre diensten gaat aanbieden die concurrerend zijn met de eigen leden. Een mogelijke oplossing hiervoor is om te bekijken in hoeverre dergelijke diensten betrokken kunnen worden van deze leden in plaats van ze vanuit Shared EDA Centre zelf met eigen mensen uit te gaan voeren. Het is echter wel belangrijk dat alle leden hierbij als gelijke behandeld worden bij het mogelijk kunnen aanbieden van dergelijke diensten. 4.3 Additionele diensten Zoals reeds aangegeven is de hoofddoelstelling van Shared EDA Centre het toegankelijk maken van de EDA tools voor het MKB. Daarnaast zijn er aanvullende diensten waarvan moet worden overwogen of zij in een 2e of 3e fase aan Shared EDA Centre zouden kunnen worden toegevoegd. Voorbeelden van dergelijke diensten die tijdens de gesprekken met het MKB zijn aangegeven zijn: Shared EDA Centre zou een rol kunnen hebben in het verzorgen van advertenties voor haar leden op de website en in eventuele nieuwsbrieven die onder de leden verspreid kunnen worden. In het verlengde van het productie proces is het goed om te overwegen of de diensten van Shared EDA Centre uitgebreid kunnen worden in de richting van productie bedrijven (Newways, Benchmark, Jable, etc) Hierbij zou gekeken moeten worden of het Shared EDA concept ook mogelijk is richting het aanbieden van productie (prijs afspraken met bedrijven die veel produceren versus bedrijven die dit slechts zo nu en dan doen). Individuele gesprekken met bedrijven in deze branche moeten kunnen uitwijzen of hier mogelijkheden bestaan. Bij een aantal leden is het uitwisselen van kennis en IP (Shared IP) een belangrijker reden voor het lidmaatschap als de toegankelijkheid van de EDA tools. Voor de uitwisseling van (deel)ontwerpen (IP) zou er binnen Shared EDA Centre een forum opgezet kunnen worden die in de onderlinge communicatie tussen de leden op het gebied van vraag en aanbod voorziet. Daarnaast kan de ingebrachte IP in een centrale IP bibliotheek worden beheerd. Eenzelfde mechanisme kan ook opgezet worden voor kennis en expertise. Een forum kan hierbij opnieuw het mechanisme zijn voor de communicatie rondom vraag en aanbod, en een centrale database met beschikbare expertise (een soort expertise pool) als kennis bibliotheek. Voor het uitwisselen kennis/resources zal Shared EDA Centre een puur facilitaire functie hebben, en is het aan de leden onderling om afspraken te maken voor de daadwerkelijke uitwisseling van resources of kennis overdracht. Op frequente basis bijeenkomsten organiseren onder de Shared EDA leden om zo het uitwisselen van kennis en IP te bevorderen, waarbij de forums op de Shared EDA Centre website als katalysator zouden kunnen dienen. Het Shared IP concept is niet alleen van toepassing tussen de leden onderling, maar zou ook toegevoegde waarde hebben tussen de HBO's/TU's en het bedrijfsleven. Er ligt bij de HBO's en TU's veel IP die niet of nauwelijks door het bedrijfsleven gevonden of gebruikt wordt. Shared EDA Centre zou hierin een goede rol kunnen spelen. Daarnaast kan Shared IP uitgebreid worden door de open source IP toegankelijker te maken. Kennis en ervaring over beschikbare open source IP kan in de centrale Shared EDA Centre bibliotheek bliotheek worden opgeslagen waardoor het MKB toegang krijgt tot een brede IP set. Als laatste zou de behoefte voor commercieel verkrijgbare IP middels Shared EDA Centre gebundeld kunnen worden om daarmee opnieuw een kostenvoordeel te kunnen behalen. Belangrijk hierbij is wel dat dit moet passen binnen de leveringsvoorwaarden zoals deze vanuit de IP leverancier worden gesteld. Voor wat betreft opleidingen is het belangrijk dat dit gericht is op de tools en bijbehorende design methoden die ook door Shared EDA Centre worden aangeboden. Om concurrentie met de eigen leden tegen te gaan is het hierbij belangrijk dat de diensten aanvullend zijn aan hetgeen reeds in de lokale markt beschikbaar is. Indien er toch behoefte is Pagina 7

8 aan opleiding die reeds door een of meerdere re leden worden aangeboden, zal moeten worden bekeken of de opleiding door de desbetreffende leden kunnen worden uitgevoerd in opdracht van Shared EDA Centre. Daarnaast kan Shared EDA Centre ook een rol hebben bij opleidingen die niet lokaal maar wel in andere landen worden aangeboden. Indien de behoefte voor dergelijke trainingen lokaal groot genoeg blijkt, kan Shared EDA Centre een rol hebben in het lokaal verzorgen van deze training. Het is goed om nauwe banden met TU's en hogescholen aan te gaan om van de opleidings faciliteiten en mogelijkheden binnen deze instituten gebruik te kunnen maken voor het verzorgen van opleidingen vanuit Shared EDA Centre. Het leveren van knowhow vanuit Shared EDA Centre voor het opzetten, onderhouden en gebruik van de EDA tools binnen deze TU's en hogescholen zou hierin een rol kunnen spelen. Een ander idee is om hoogleraren van deze instituten een rol als adviseur te geven binnen de Shared EDA Centre organisatie, waarmee de banden met deze scholen worden versterkt. Het component onent management bepaald een belangrijk deel van de kosten voor PCB ontwerp. Door een centrale bibliotheek vanuit Shared EDA Centre aan te bieden kan een deel van deze kosten gereduceerd worden. Verdere kosten reductie zou kunnen komen uit het gezamenlijk bundelen van de vraag naar footprints (PCB layout symbolen) die afgestemd zijn op het fabricatie proces. Een groot deel van de kosten blijft echter bestaan door het management van de component bibliotheek en koppeling met eigen logistieke systemen. Vanuit Shared EDA Centre zou bekeken moeten worden in hoeverre ook hier een oplossing geboden kan worden door bijvoorbeeld gebruikt te maken van speciale tools die hiervoor door de EDA leveranciers leverbaar zijn zoals DMS. 4.4 Kansen en mogelijkheden Tijdens het haalbaarheids albaarheids onderzoek zijn er diverse gesprekken met het MKB en de EDA Leveranciers geweest waaruit gebleken is dat er diverse kansen en mogelijkheden zijn die in het voordeel van Shared EDA Centre zullen werken. De volgende punten kunnen hierbij aangegeven n worden op basis van de gesprekken die er met de EDA leveranciers zijn geweest: Shared EDA Centre heeft een "outside the box" gedachtegang nodig ook van de EDA leveranciers. Dit wordt in ieder geval door Mentor Graphics onderkent, waarbij inmiddels al is aangegeven dat men bereid is te denken over een model waarbij achteraf op basis van gebruik afgerekend wordt i.p.v. op voorhand te moeten bepalen hoeveel licenties er moeten komen. Mocht vanwege het ontbreken van volume dit (pay-per-use) model richting de EDA leveranciers niet haalbaar zijn, dan is het alternatief een "term deal" model met daarin automatisch een buffer voor het aantal beschikbare licenties. Cadence heeft sinds eind 2007 een nieuwe houding aangenomen t.a.v. bedrijven die ASIC ontwerpen doen waarbij NXP technologie gebruikt wordt en waarbij tevens gebruik gemaakt wordt van de NXP licenties voor de Cadence tooling. Het is nog niet helemaal duidelijk welke wending dit zal nemen, maar het is belangrijk om deze ontwikkelingen vanuit Shared EDA Centre goed te volgen. Verder lijkt de nieuwe situatie rondom NXP het gebruik van NXP licenties voor onderaannemers te demotiveren, waardoor deze bedrijven grotere behoefte aan een Shared EDA Centre zullen hebben. De EDA leveranciers geven aan reeds flexibele oplossingen te hebben die de prijsstelling en flexibiliteit van het Shared EDA Centre initiatief benaderen. De praktijk vanuit het MKB leert ons echter dat men altijd een afweging moet maken tussen flexibiliteit en prijs waardoor de voordelen verloren gaan. Shared EDA Centre heeft in tegenstelling hiermee wel een oplossing die flexibiliteit voor een prijs gelijkwaardig aan multi-nationals biedt. Daarnaast zijn er ook punten naar boven gekomen op basis van de gesprekken die er met MKB zijn geweest: De sterke e behoefte voor het uitwisselen van kennis en IP is bij sommige bedrijven belangrijker als de toegankelijkheid van EDA tools. Dit kan leiden tot extra leden maar levert ook een risico in de garantie tot afname en gebruik van de EDA tools. Pagina 8

9 Bij een aantal bedrijven zijn de kosten ondergeschikt aan het belang van flexibiliteit. Veel bedrijven besteden momenteel erg veel tijd en geld aan het uit puzzelen van de juiste EDA toolset voor een project. Hiervoor zou Shared EDA Centre een goede uitkomst kunnen bieden. 4.5 Risico's en aandachtspunten Op basis van de gesprekken die met het MKB en de EDA leveranciers zijn gevoerd zijn er ook diverse aandachtspunten en risico's naar boven gekomen die belangrijk kunnen zijn bij de overweging hoe verder te gaan met Shared EDA Centre. Als eerste volgen de punten die gerelateerd zijn aan het kostenaspect van Shared EDA Centre: Een belangrijk uitgangspunt voor Shared EDA Centre is dat er voldoende volume zal ontstaan als het MKB zowel de structurele als incidentele tool behoefte uit Shared EDA Centre zal afnemen. De motivatie hiervoor zou moeten komen uit de lagere kosten voor deze tools bij Shared EDA Centre t.o.v. aanschaf bij de EDA leveranciers. Na veel gesprekken met het MKB is echter gebleken dat men deze kosten niet vergelijkt met de kosten bij nieuwe aanschaf, maar de huidige kosten die men heeft (de investering is natuurlijk reeds in het verleden gedaan). Dit resulteert erin dat het MKB de voordelen (flexibiliteit) zeker ziet voor de incidentele behoefte, echter dat men erg terughoudend is in toezeggingen om ook de structurele tool behoefte uit Shared EDA Centre af te gaan nemen. Dit vormt een groot risico bij de opstart van Shared EDA Centre omdat hiermee de benodigde volume's en break-even moeilijk of zelfs niet gehaald kunnen worden. Eventuele oplossingen hiervoor kunnen gevonden worden in: Er zou naast het pay-per-use model nog een model kunnen worden geïntroduceerd waarbij men de structurele tools per maand/jaar kan huren. Hiermee kunnen de kosten over langere periode gespreid worden, en daarmee aanzienlijk lager komen te liggen als de huidige uurtarieven. Het is echter de vraag of hiermee het volume gehaald kan worden om toch nog kostenvoordeel voor het MKB te behalen, zeker gezien de extra overhead kosten die Shared EDA Centre met zich mee brengt. Het voordeel is wel dat er hierdoor toezegging gevraagd kan worden van het MKB voor afname van een dergelijke structurele licentie voor een langere periode. Een andere mogelijke oplossing is om in het lidmaatschap vast te leggen dat het MKB zich hiermee verplicht om alle tools (incidenteel en structureel) bij Shared EDA Centre te betrekken. Hierdoor ontstaat er echter wel een groot risico dat veel geïnteresseerde bedrijven hierdoor zullen afhaken. Een designer bij een multi-national die een seat-licentie (alle tools zijn te gebruiken voor een vast bedrag per jaar) tot zijn beschikking heeft zal niet gaan puzzelen op de kosten terwijl dit binnen het MKB wel gebeurt, Hierdoor zal men Shared EDA Centre alleen gaan gebruiken voor de tools waarbij het kostentechnisch interessant is. De ervaring leert dat het innovatie en technologie voordeel dat men krijgt door een breder toegankelijke toolset door het MKB niet voldoende wordt gezien. Met name op PCB en FPGA design gebied is de toegevoegde egde waarde van een "State-of-the-art" toolset voor het MKB niet altijd evident aanwezig. Er wordt hierbij vaak gewezen naar minder high-end toolsets en leveranciers als goed en vooral goedkoper alternatief. Dit is in mindere mate het geval bij ASIC design, maar ook daar wordt genoemd dat het MKB niet de behoefte heeft om dezelfde toolset als multi-nationals te willen gebruiken. Hierbij gaat het dan niet zozeer om goedkopere leveranciers maar om een minder uitgebreide set van tools. Een verandering van een permanente licentie naar een pay-per-use model brengt ook met zich mee dat de designer beter in de gaten moet houden wanneer zijn licenties open staan. Dit wordt door veel bedrijven als een risico gezien. Eventueel zou er vanuit Shared EDA Centre een mechanisme aangeboden kunnen worden waarbij het aantal uren berekend wordt op basis van actief gebruik van de licentie. D.w.z. dat als de EDA tool bij de eindgebruiker een tijdje stil staat hiervoor geen kosten in rekening gebracht zullen worden. Er moet echter nagegaan worden in hoeverre dit technisch haalbaar is (bijvoorbeeld met Acresso FLEXnet Manager) Het is wellicht verstandig is om ook bij het abonnement na te denken over verdere differentiatie op basis van het tool gebruik per jaar op een erg dure licentie zoals Calibre kan nog steeds leiden tot incidenteel gebruik van Shared EDA Centre alleen voor deze licentie. Pagina 9

10 Daarnaast zijn er nog diverse niet kosten gerelateerde risico's en aandachtspunten die belangrijk zijn voor een eventuele start van Shared EDA Centre: Differentiatie in meerdere tool categorieën, zoals reeds in de prijsstelling is aangegeven, is belangrijk om tegemoet te komen aan de verschillen in gebruik (licenties die de hele dag gebruikt worden versus licenties die slechts korte tijd gebruikt worden) en verschillen in prijsniveaus van de EDA tools. Het is echter belangrijk om deze differentiatie niet te ver door te voeren, waardoor men weer afwegingen gaat maken bij het inzetten op basis van het tarief dat aan de desbetreffende tool categorie is gekoppeld. Om de innovatie te bevorderen is het beter om de set van tools binnen een categorie zo breed mogelijk te houden, waardoor ook de high-end tools eerder ingezet zullen worden in projecten. De snelheid van support en directe contacten met de EDA leverancier is voor het MKB een erg belangrijke factor. Hierdoor is het belangrijk dat we vanuit Shared EDA Centre een zeer slanke organisatie op support gebied aanbrengen, die niet veel vertraging en overhead oplevert. Indien we in de 2e fase naast de licenties ook een compleet onderhouden flow willen aanbieden is het belangrijk dat meerdere versies van een flow aangeboden en ondersteund kunnen worden omdat de eisen van het MKB hier sterk uiteen lopen. Ook is de werkwijze, die per MKB bedrijf sterk verschilt, een belangrijk aandachtspunt in deze 2e fase. De netwerk performance eisen, die het hosten van een centrale licentie server en in tweede fase applicatie server, moet goed onderzocht worden omdat hier grote verschillen zijn tussen de beschikbare EDA applicaties. Er zijn EDA applicaties waarbij een beperkte netwerk bandbreedte grote invloed heeft op het uitchecken van de licentie. Het is erg belangrijk dat de IP van verschillende leden alsmede de technologie van verschillende leveranciers en foundaries (bijvoorbeeld NXP) op een strikte wijze van elkaar gescheiden blijven. Vanuit Shared EDA Centre zal hieraan veel aandacht moeten worden besteed. Doordat de infrastructuur tussen Shared EDA Centre en het MKB in handen is van derden (KPN of andere providers), is het moeilijk om garanties te geven over de 100% betrouwbaarheid van deze verbinding. Dit kan in geval van uitval bij kritische projecten (bijvoorbeeld vlak voor een tapeout) tot problemen leiden waarbij het MKB Shared EDA Centre aansprakelijk zou kunnen stellen. Dit is een belangrijk risico dat zal moeten worden uitgesloten. 5 Marketing Strategie De marketing mix is vooral gericht op het toegankelijk maken van EDA Tools op een kosten effectieve basis voor het MKB. Hierdoor zijn product en prijs de belangrijkste onderdelen, en vormen plaats, promotie en personeel een ondergeschikte rol. 5.1 Product De producten en diensten van Shared EDA Centre zullen bestaan uit: Het beschikbaar stellen van EDA Tools op een kosten effectieve basis. Afhankelijk van de fase en het type tool zal dit plaatsvinden in de vorm van het toegang geven tot een licentie of het aanbieden van de gehele toolset middels een ASP. Het gecentraliseerd erd leveren van opleidingen en trainingen gericht op de binnen Shared EDA Centre beschikbare EDA tools en design methodologie. Het leveren van toegang tot Shared IP, waarbij public domein en eventueel commercieel beschikbare IP vanuit Shared EDA Centre aan an haar leden aangeboden zal worden. Daarnaast zal Shared EDA Centre netwerk faciliteiten bieden (bijeenkomsten, forums, centrale bibliotheken, etc) om onderling uitwisseling van IP, kennis en resources binnen de leden te bevorderen. Bedrijven kunnen tegen een uurtarief of eenmalige kosten van deze diensten gebruik maken indien zij lid zijn van Shared EDA Centre. Pagina 10

11 5.2 Prijsstelling Technical Consultancy De diensten van Shared EDA Centre zullen worden aangeboden op basis van een jaarlijks lidmaatschap en daarnaast een uurtarief gebaseerd erd op het type tool dat gebruikt wordt. Het uitgangspunt bij de tarief bepaling is dat, vergeleken met grote multi-nationals, dit uurtarief kosten effectief is doordat hetzelfde volume gehaald kan worden. Doordat Shared EDA Centre een non- profit organisatie is, zullen de tarieven en prijzen jaarlijks worden herzien op basis van het aantal leden en het daaraan gerelateerde gebruik van de licenties. De cijfers van de voorgaande jaren zullen hierbij gebruikt worden als uitgangspunt. Initieel zullen de volgende prijzen en tarieven worden gehanteerd, waarbij de zone prijzen zullen worden bepaald op basis van de onderhandelingen met de EDA leveranciers Product of Dienst Lidmaatschap Shared EDA Centre Prijs Opmerking 2500 / jaar Dit lidmaatschap geld per bedrijf onafhankelijk van het aantal designers FPGA Front-End FPGA Back-End FPGA Verificatie PCB Frond-End FPGA Zone 1 FPGA Zone 2 FPGA Zone 3 PCB Zone 1 Grafische invoer, eenvoudig simulatie Synthese, Place & Route en timing High-end Simulatie en Code coverage Component beheer en schematische invoer voor PCB en board level simulatie PCB Back-End PCB Zone 2 PCB Place & Route en tools t.b.v. voorbereiding productie PCB Verificatie ASIC Analoog Front-End ASIC Analoog Back-End ASIC Analoog Physical verification ASIC Digitaal Front-End PCB Zone 3 A-ASIC Zone 1 A-ASIC Zone 2 A-ASIC Zone 3 D-ASIC Zone 1 SI en EMC en andere verificatie tools Analoog schematische invoer en simulatie Analoog layout, Online-DRC Parasitaire extractie, DRC, LVS Digitaal schematische invoer, simulatie, en Code coverage ASIC Digitaal Back-End D-ASIC Zone 2 Digitale synthese, place & route en timing, ATPG en Scan insertion ASIC Digitaal Physical verification ion D-ASIC Zone 3 DRC, LVS, OPC, etc Opleidingen 800 / dag Richtprijs per dag per student en afhankelijk van het niveau Shared IP Public domain Shared IP Commercial 0?? / IP Dit zit in het lidmaatschap inbegrepen De prijs wordt afhankelijk van het aantal leden dat deze commerciële IP gezamenlijk willen gebruiken bepaald. 5.3 Plaats Voor de vestigingsplaats is het vooral belangrijk dat er een goede infrastructuur (Internet verbindingen) aanwezig is. Shared EDA Centre zal zijn diensten voornamelijk aanbieden via deze netwerk verbindingen, waardoor de fysieke locatie van minder belang is. De volgende locaties zijn hierdoor mogelijk geschikt en moeten qua prijs en vestigings mogelijkheden worden overwogen: Amsterdam en Groningen vanwege de aanwezigheid van grote internet knooppunten Eindhoven (High Tech Campus), Nijmegen (52 degrees) of Enschede (UT/Business Park) vanwege de aanwezigheid van bedrijven en universiteiten die reeds de nodige infrastructuur en faciliteiten kunnen bieden. Daarnaast kan het in sommige gevallen goed zijn om toch lokaal aanwezig te zijn i.v.m. het leveren van locale support of het organiseren van trainingen. Deze activiteiten hoeven echter niet perse vanuit de hoofd locatie van Shared EDA Centre plaats te vinden, en zouden daarom vanuit een remote-office kunnen Pagina 11

12 plaatsvinden. De locaties die hiervoor overwogen kunnen worden zijn de locaties waar een grotere dichtheid qua elektronica industrie aanwezig is: Eindhoven, Enschede, Nijmegen en Leuven. Note: Een detail analyse van de meest optimale locatie zal nog uitgevoerd moeten worden om dit business plan volledig te maken, maar vormde geen onderdeel van het initiële haalbaarheidsonderzoek. 5.4 Promotie Tijdens het initiële haalbaarheids onderzoek is intensief gewerkt aan promotie van het idee middels mailing, seminars, individuele telefoongesprekken en bezoeken. Om Shared EDA Centre onder de aandacht te blijven brengen en hierdoor het aantal leden op het juiste niveau te houden is het noodzakelijk dat er blijvend aandacht besteedt wordt aan acquisitie van nieuwe leden. Deze activiteit ligt als deeltaak bij het dagelijks bestuur van Shared EDA Centre. De activiteiten die hierbij ontplooid kunnen worden zijn: Het opzetten en onderhouden van een website met daarop een speciale sectie voor leden zodat ze toegang hebben tot een Shared EDA Centre forum. Het deelnemen aan seminars en beursen waar Shared EDA Centre onder de aandacht van de elektronica industrie gebracht kan worden. Door regelmatige contacten met de media (bijvoorbeeld Bits & Chips) ervoor zorgen dat Shared EDA Centre onder de aandacht blijft van de elektronica industrie Naast deze pro-actieve benadering is er natuurlijk ook de werking van mond op mond reclame binnen de elektronica industrie (waarvan een deel reeds lid is) die ook zal resulteren in nieuwe leden. 5.5 Personeel Het personeel zal hoofdzakelijk bestaan uit technische mensen die de applicaties en systemen beheren en support aan de leden leveren. Daarnaast zullen er nog mensen aangesteld moeten worden voor het dagelijks management en eventuele ondersteunende taken. Het aantal mensen dat hiervoor nodig is hangt sterk af van de hoeveelheid leden en daarnaast de vorm waarin de diensten worden aangeboden. Door de keuze en vorm waarin de eerste fase zal starten kan volstaan worden met de volgende personele bezetting: 2 FTE Systeem beheerders / Applicatie Engineers die verantwoordelijk zijn voor Het opzetten en onderhouden van de infrastructuur en hardware. Het opzetten en onderhouden van de licentieservers en administratie mechanisme voor toegang tot de licenties en het gebruik hiervan. Het onderhouden en volgen van de forums die binnen Shared EDA Centre zijn opgezet voor de leden 1e lijns support van de leden door telefonisch support te geven en indien nodig tijdens de installatie lokale support (onsite bij de leden) te verzorgen. In latere fases doorgroeien naar 2e lijns support, het geven van trainingen 0,5 FTE Operationeel manager Uitvoeren van het dagelijks management van Shared EDA Centre Werving van nieuwe leden en onderhouden van contacten met het huidige ledenbestand Verantwoordelijk voor het onderhouden van de contacten en eventueel uitbreiden van EDA Leveranciers Verantwoordelijk voor het verzamelen van de gezamenlijke input van de leden en op basis van gemeenschappelijk belang wijzigingen aanbrengen in De gefaseerde invoering van Shared EDA Centre Het aantal licenties en type tools dat binnen Shared EDA Centre beschikbaar moet zijn Pagina 12

13 Nieuwe diensten of faciliteiten die Shared EDA Centre zou kunnen aanbieden 0,5 FTE Financiële en Secretariële ondersteuning Het aannemen van de telefoon en andere secretariële taken Het uitvoeren van de financiële administratie en facturering richting de leden 6 Financieel De financiële haalbaarheid heid zal jaarlijks afhankelijk van het aantal leden opnieuw moeten worden bekeken. De initiële financiële situatie voorzover die op dit moment bekend is komt in deze sectie aan bod. D.m.v. de resultaten van het vooronderzoek en de daarbij gebruikte vragenlijsten en intentie verklaringen zal de financiële haalbaarheid worden onderbouwd. 6.1 Forecast Tijdens de eerste helft van 2008 is er intensief gewerkt aan een indicatie van de behoefte vanuit het MKB. Hiervoor is een vragenlijst en een intentieverklaring opgezet waarbij de geïnteresseerde bedrijven aan kunnen geven welke gewenste situatie men ziet t.a.v. het aantal beschikbare licenties. Daarnaast heeft men ook een intentie kunnen afgeven om lid te willen worden van Shared EDA Centre, waarbij men tevens aangaf wat de minimale behoefte t.a.v. het aantal licenties zou zijn. ASIC Analoog front-end ASIC Digitaal front-end ASIC Analoog back-end ASIC Digitaal back-end ASIC Verificatie ASIC Test ASIC Totaal FPGA Grafische entry FPGA Simulatie FPGA Code coverage FPGA Synthese FPGA Place & Route FPGA Totaal PCB Component man. PCB Schematic entry PCB Simulatie PCB Place & Route PCB EMC/SI Tools PCB Totaal Totaal Gewenste situatie Minimale Behoefte (aantal) (aantal) Opmerking: de vragenlijst bevatte een 3-tal categorieën A, B, en C, waarbij categorie A de tools van de grote drie EDA leveranciers vormt. In de bovenstaande en onderstaande tabellen zijn de waarden uit Pagina 13

14 categorie A en B van de vragenlijst opgeteld. Uit de bovenstaande tabel kan het volgende worden geconcludeerd: De aantallen en totalen zijn gebaseerd op een inschatting per bedrijf en kan gezien worden als het maximaal noodzakelijke aantal al licenties. Indien deze behoefte gespreid wordt over meerdere bedrijven worden de licenties efficiënter benut, en zal het aantal benodigde licenties hiermee omlaag gaan. De totalen in het geval van de ASIC tools varieert tussen de 61 en 125 licenties De totalen in het geval van de FPGA tools varieert tussen de 21 en 42 licenties De totalen in het geval van de PCB tools varieert tussen de 29 en 53 licenties De totalen in het geval van alle gezamenlijke tools varieert tussen de 111 en 220 licenties De bovenstaande getallen kunnen gehanteerd worden als richtlijn voor het aantal benodigde licenties richting de EDA Leveranciers Naast de behoefte qua aantal licenties hebben de bedrijven ook de behoefte in aantal uur aangegeven. Minimale Inkomsten Behoefte Uren Tarief Min ASIC Analoog front-end ASIC Digitaal front-end ASIC Analoog back-end ASIC Digitaal back-end ASIC Verificatie ASIC Test ASIC Totaal FPGA Grafische entry FPGA Simulatie FPGA Code coverage FPGA Synthese FPGA Place & Route FPGA Totaal PCB Component man. PCB Schematic entry PCB Simulatie PCB Place & Route PCB EMC/SI Tools PCB Totaal Totaal Uit de bovenstaande tabel kan worden het volgende worden geconcludeerd: De inzetbaarheid van een licentie ligt op 200x8=1600 uur per jaar. Zouden we de minimale behoefte die aangegeven in aantal uren hierop delen komen we op een minimale behoefte van 6 ASIC licenties, 1,2 FPGA licenties en 1,2 PCB licenties nodig hebben. In totaal is dit zo'n 8,5 licenties. Als we met de EDA Leveranciers een pay-per-use model kunnen overeenkomen, vormt dit de basis voor de minimale licentie kosten die we mogen verwachten. Pagina 14

15 Realistischer is het om hierin mee te nemen dat een licentie niet volledig benut kan worden doordat de tijd dat leden de licentie willen gebruiken samenvalt. Aan de andere kant is de behoefte (zeker bij verdere differentiatie zoals in de prijsstelling is gehanteerd) voor het type licentie ook niet altijd gelijk. Als we op basis van deze gegevens als vuistregel zouden nemen dat een licentie slechts voor 50% van de tijd inzetbaar is, zou dit betekenen dat we 12 ASIC licenties nodig hebben, 2,5 FPGA licenties en 2,5 PCB licenties. Deze aantallen vormen de minimale basis voor het aantal licenties dat binnen Shared EDA Centre beschikbaar zou moeten zijn. De inkomsten die we voor Shared EDA Centre op basis van de bedrijven die een intentieverklaring hebben getekend is Daarnaast kunnen we op basis van de 11 bedrijven die een intentieverklaring hebben afgegeven nog zo'n aan abonnement inkomsten verwachten, waardoor we op een totale van Om deze gegevens te verkrijgen zijn er zo'n 70 bedrijven individueel benaderd waarvan 26 overwegend positieve reacties (dit is 37% procent). Daarnaast zijn er 11 bedrijven die een intentieverklaring hebben afgegeven, dit is 16% van het aantal individueel benaderde bedrijven. Als we deze cijfers echter extrapoleren op basis van de ingeschatte 175 bedrijven in de Benelux dan komen we op zo'n 27 bedrijven uit waarvan we een lidmaatschap mogen verwachten. Als we dit verder uitsplitsen naar alleen de bedrijven die op ASIC design gericht zijn zien we dat van de 30 bedrijven die hiervoor benaderd zijn (75% van de totale markt) er 6 een intentieverklaring getekend hebben. Op basis van de bovenste tabel geven deze 6 bedrijven aan minimaal (inclusief abonnementsgelden) te willen afnemen. Als we dit bedrag lineair doorzetten op basis van het totale aantal ASIC bedrijven in de Benelux komen we uit op een forecast van Als we ditzelfde doen voor de overige bedrijven op het FPGA/PCB design, zien we dat van de 40 bedrijven die hiervoor benaderd zijn (dit is slechts 30% van de totale markt), zijn er 5 een intentieverklaring getekend hebben. Op basis van de bovenste tabel geven deze 5 bedrijven aan minimaal (inclusief abonnementsgelden) te willen afnemen. Als we dit bedrag lineair doorzetten op basis van het totale aantal FPGA/PCB bedrijven in de Benelux komen we uit op een forecast van Als we kijken naar de forecast voor de behoefte in het aantal licenties en hierbij dezelfde potentie factoren voor ASIC en FPGA/PCB gebruiken als in de voorgaande punten dan komen we op 8 ASIC licenties, 4 FPGA licenties en 4 PCB licenties uit. Dit is in totaal zo'n 16 licenties die full-time gebruikt worden op basis van de forecast. De totale forecast voor de gehele Benelux komt hiermee op = Pagina 15

16 6.2 Kosten Licentie kosten (zoals in de volgende sectie worden gespecificeerd) zullen de hoofdzakelijke kosten voor Shared EDA Centre vormen. Daarnaast worden de overige kosten gevormd door infrastructuur, personeel en locatie. Als we uitgaan van een schaalbare situatie waarbij de kosten en daar bijbehorende licenties afhankelijk van het aantal leden geleidelijk zullen stijgen dan zien de kosten er bij een vaste organisatie als volgt uit. Schaalbare kosten bij vaste Aantal Kosten per Maandelijkse Jaarlijkse Jaarlijkse organisatie eenheid basis kosten kosten bij 10 kosten bij 100 designers designers Zware computers Inventaris werkplekken Personeelskosten systeem beheerders Personeelskosten ondersteuning 0, Personeelskosten management Huur kantoor ruimte Energiekosten Telecomkosten Website + Forum Licentie administratie software Totale kosten 0,5 0,25 0, Er moet worden opgemerkt dat de vorm waarin de EDA Tools aangeboden worden hierbij een aanzienlijke impact heeft op de eisen voor computers, infrastructuur en bijbehorend systeembeheer. In de initiële situatie is uitgegaan van het aanbieden van slechts licenties via een centrale server, echter indien de volledige toolset aangeboden zal worden (bijvoorbeeld via ASP) dan zal dit ook aanmerkelijke impact op de kosten hebben. Op basis van de bovenstaande tabel kan de volgende schaalbaarheids formule afgeleid worden waarbij de vaste kosten kunnen worden afgeleid bij n designers die full-time gebruik maken van de Shared EDA Licenties Technical Consultancy Om echter initieel een haalbare situatie qua kosten te kunnen krijgen zouden we als alternatief kunnen starten zonder een vaste organisatie. Dit betekend dat de kosten zich zullen beperken tot de kosten zoals deze in de onderstaande tabel zijn aangegeven. Kosten bij start zonder vaste organisatie Aantal Kosten per Maandelijkse Jaarlijkse eenheid kosten kosten Licentie Server Telecom kosten Licentie administratie software Onderhoud licentie server (inhuur) Financiele administratie (inhuur) Management en organisatie (inhuur) Totale kosten / uur / uur / uur Pagina 16

17 6.3 Licenties Op basis van een 50-tal designers die gelijktijdig gebruik zullen maken van de diensten van Shared EDA Centre zien de licentie kosten eruit als in het onderstaande plaatje. Deze cijfers zijn gebaseerd op ervaringen komende van de huidige overeenkomsten van multi-nationals. Licentie Kosten ASIC Designer FPGA Designer PCB Designer Totale kosten Als we de licentie kosten echter berekenen op het realistisch te verwachten minimum aantal licenties dat we nodig zullen hebben op basis van de afgegeven behoefte dan komen we bij 6 ASIC, 1,2 FPGA en 1,2 PCB licenties op uit. Indien we dit lineair doortrekken op basis van het aantal benaderde bedrijven versus de totale markt (75% van het aantal ASIC bedrijven en 30% van het aantal FPGA/PCB bedrijven), dan zijn er 8 ASIC licenties, 4 FPGA licenties en 4 PCB licenties nodig om de forecast van (zie forecast) te kunnen halen. De licentie kosten die hieraan gekoppeld zijn bedragen dan Afspraken EDA leverancier Aantal Kosten per eenheid Maandelijkse kosten Technical Consultancy Jaarlijkse kosten Richting de EDA leveranciers is het noodzakelijk dat we het uiteindelijke doel om het MKB in de Benelux op een hoger niveau te krijgen centraal stellen. De win voor de EDA Leveranciers zit erin dat hun tools hierdoor een breder draagvlak krijgen binnen het MKB en daardoor de totale business omvang toeneemt. Verder is een uitbreiding van het gebruik van high-end point tools voor de leveranciers een belangrijke toegevoegde waarde. Dit kan worden bereikt doordat Shared EDA Centre resulteert in een drempelverlaging binnen het MKB bij de toepassing van incidenteel gebruikte tools. Deze uitgangspunten moeten ervoor zorgen dat de EDA leveranciers geïnteresseerd zijn om mee te werken aan het Shared EDA Centre initiatief en hier met tijd en geld in willen investeren. Het huidige resultaat is dat Cadence Distributie Benelux en Mentor Graphics inmiddels de medewerking hebben toegezegd door het tekenen van een intentieverklaring. De volgende stap is om raamwerk overeenkomsten met de EDA Leveranciers af te sluiten, waarbij de volgende punten van belang zijn: Bereidwilligheid om (initieel) te investeren in het Shared EDA Centre doordat de EDA Leverancier een duidelijke win ziet in de punten die hierboven reeds zijn aangegeven. Bij de prijs voor de tools moet er bij voorkeur gedacht worden aan een vaste prijs voor een bundel van tools zoals dit vanuit Shared EDA Centre ook ok richting de leden wordt aangeboden (zie prijsstelling). Afrekening zou bij voorkeur op basis van pay-per-use achteraf moeten gebeuren, waarbij de prijs jaarlijks op voorhand wordt vastgesteld op basis van het voorgaande jaar of inschattingen. Om ook een win voor de EDA Leverancier te creëren kan het echter zijn dat we rekening moeten houden met het afnemen van een basis aantal licenties voor een vaste prijs per jaar en daarnaast in de piek behoefte te voorzien d.m.v. pay- per-use licenties. Er moet met de EDA leveranciers gesproken worden over een mechanisme waarbij het risico nihil is dat leden een licentie willen gebruiken waarbij deze reeds door een ander lid in gebruik is. Deze buffer of zelfs onbeperkte flexibiliteit in het aantal beschikbare licenties moet zoveel mogelijk bij de EDA leveranciers komen te liggen. Als richtlijn voor het aantal benodigde licenties kunnen we gebruik maken van het minimale aantal licenties dat uit de reeds ingevulde vragenlijsten (zie de sectie Forecast voor details) van het MKB kan worden afgeleid. Lengte van het contract moet zo lang mogelijk zijn, waarbij het uiteindelijke doel is om dit voor 2 tot 3 jaar minimaal vast te leggen zodat de EDA Leveranciers niet na een jaar kunnen afhaken. Er moeten duidelijke afspraken worden gemaakt over welke bedrijven door de EDA leverancier uitgesloten worden van deelname aan Shared EDA Centre, doordat zij niet binnen de MKB maatstaven Pagina 17

18 vallen. Hierbij is het belangrijk om te letten op niet al te grote bedrijven die toch in meerdere landen actief zijn (bijvoorbeeld Melexis, Centric, etc) Om geen conflicten in de toekomst te krijgen is het belangrijk dat het Shared EDA Centre initiatief op een hoger (executive) niveau binnen de EDA leverancier goedgekeurd en ondersteund wordt. De lokale contacten kunnen hierbij helpen, maar de doelstelling is om op een hoger business niveau te komen. Goedkeuring van juridisch niveau (legal) is hierbij ook belangrijk, maar het draagvlak moet eerst vanuit een business oogpunt worden gerealiseerd. De mogelijkheid om reeds bestaande licenties van het MKB in te brengen in de pool van licenties die vanuit Shared EDA Centre toegankelijk wordt gemaakt moet besproken worden. De werkelijke raamwerk afspraken (prijs, volume, contract duur, etc) volgen uit de uiteindelijke onderhandelingen met de EDA leveranciers op basis van de het aantal benodigde licenties en de forecast. Inmiddels is een voorstel tot onderhandelingsbesprekingen naar de EDA leveranciers verstuurd en zullen de initiatiefnemende bedrijven deze onderhandelingen verder voeren. 6.4 Break-even Als er op basis van de licentie kosten en overige kosten die in de vorige twee secties aan bod zijn gekomen een break- even analyse wordt uitgevoerd dan zien we het volgende plaatje: Zonder organisatie Minimale behoefte Minimale behoefte Met organisatie Forecast Break-Even Full-time Licenties 8,5 8,5 16,3 75,0 Algemene kosten Geschatte licentie kosten Opbrengsten Resultaat Hierbij zijn in de tweede kolom de kosten meegenomen indien we zonder basis organisatie zouden starten terwijl in de laatste drie kolommen een start met basis organisatie is aangegeven. In de kolom Forecast zijn de algemene kosten op basis van de formule (zie kosten) geschaald op basis van een 16-tall full-time gebruikte licenties / designers zoals reeds aangegeven in de Forecast sectie Hieruit kunnen de volgende conclusies getrokken worden: Technical Consultancy In het geval dat er gestart wordt met een basis organisatie is de verhouding tussen de vaste kosten t.a.v. de licentie kosten zijn erg hoog, waardoor de overhead bij de huidige afname en aantal licenties navenant groot is, en daarmee het kostenvoordeel dat het MKB hiermee krijgt beperkt of zelfs teniet doet. Het break-even even punt kan bereikt worden indien gestart wordt zonder vaste basis organisatie. Indien we starten met een vaste basis organisatie zal er een groter potentieel aan leden en afname aanwezig moeten zijn om het break-even even punt te kunnen behalen. Naar mate het aantal leden en designers groeit convergeert ook het break-even punt Zoals ook in de onderstaande grafiek is te zien wordt het break-even even punt waarbij een positief resultaat verkregen wordt haalbaar bij 75 full-time gebruikte licenties of designers. Pagina 18

19 Break-Even op basis aantal Full-Time licenties Kosten Opbrengsten Opstart Voor het opstarten van Shared EDA Centre zal er gezocht moeten worden naar een vorm van opstart kapitaal. Dit kapitaal kan worden opgebouwd uit een aantal elementen: De vooruitbetaalde abonnementsgelden van de leden Voor financiering in de vorm van het reeds op voorhand beschikbaar stellen van de licenties door de EDA leveranciers terwijl de kosten pas achteraf op pay-per-use basis worden doorberekend aan Shared EDA Centre. Door de hogere doelstelling van Shared EDA Centre nogmaals aan te kaarten bij Point- one, om op deze manier een opstart kapitaal of zelfs jaarlijkse financiële ondersteuning te krijgen vanuit Point-one of overheid. Overige financieringsvormen bij banken of andere andere instellingen. De mogelijkheid om financiering bij een aantal leden te betrekken moet hierbij zeker niet uitgesloten worden. We hebben inmiddels gezien dat het break-even punt niet gehaald kan worden indien we starten met een basis organisatie. Daarom zal gekozen moeten worden om initieel te starten zonder vaste basis organisatie, en zullen de resources zoveel mogelijk moeten worden ingehuurd of betrokken worden van de leden van Shared EDA Centre. Indien er hierbij een model gevonden kan worden waarbij de abonnementsgelden de vaste kosten dekken, dan zouden de licentie kosten een-op-een doorberekend kunnen worden aan de leden via het uurtarief voor de tools. Uit de onderstaande tabel is echter te concluderen dat dit momenteel nog niet het geval is. Om dit te kunnen waarmaken zal bij het huidige aantal leden het abonnement minimaal moeten stijgen naar per deelnemend bedrijf, een tarief dat waarschijnlijk onacceptabel hoog is. Opbrengsten Kosten Abonnement Vaste kosten Uurtarieven Licentie kosten Bij een dergelijke start zijn er wel een aantal aandachtspunten die belangrijk zijn: Doordat gestart wordt zonder een vaste organisatie en een groep mensen die de dagelijkse verantwoordelijkheid hebben voor Shared EDA Centre is het moeilijk om de continuïteit te kunnen waarborgen en daarmee het risico voor de leden groter. Pagina 19

20 De haalbaarheid van deze start situatie is nog steeds sterk afhankelijk van de uitkomst van de onderhandelingen met de EDA leveranciers. Totdat deze geweest zijn kan er slechts op basis van inschattingen een waarde worden bepaald voor de licentie kosten. Pagina 20

Marktonderzoek Uurtarieven Externe inhuur binnen het IT domein

Marktonderzoek Uurtarieven Externe inhuur binnen het IT domein Marktonderzoek Uurtarieven Externe inhuur binnen het IT domein 31 oktober 2013 2 Inhoud 1. Introductie & Onderzoeksopzet 3 2. Conclusies 6 3. Resultaten Uurtarieven 10 4. Resultaten Algemene Vragen 16

Nadere informatie

Impact Cloud computing

Impact Cloud computing Impact Cloud computing op de Nederlandse zakelijke markt De impact van Cloud Computing op de Nederlandse zakelijke markt De economische omstandigheden zijn uitdagend. Nederland is en bedrijven informatietechnologie

Nadere informatie

Integraal Kostenmodel voor het voeren van digitale dossiers in de JGZ

Integraal Kostenmodel voor het voeren van digitale dossiers in de JGZ Integraal Kostenmodel voor het voeren van digitale dossiers in de JGZ Voorwoord Deze handreiking behoort tot de reeks handreikingen die worden samengesteld ten behoeve van de verwerving en implementatie

Nadere informatie

Impact Cloud computing

Impact Cloud computing Impact Cloud computing op de Nederlandse zakelijke markt 2 inleiding De economische omstandigheden zijn uitdagend. Nederland is onder invloed van de schuldencrisis in een nieuwe recessie beland; de economische

Nadere informatie

De online bedrijfsanalysetool PARTNERPROGRAMMA

De online bedrijfsanalysetool PARTNERPROGRAMMA De online bedrijfsanalysetool PARTNERPROGRAMMA MKB ondernemer wil duiding cijfers & strategisch advies van zijn accountant Uitkomst wetenschappelijk onderzoek onder ondernemers Klantonderzoek SRA en Universiteit

Nadere informatie

Lighting and Electronics the way you want it Lighting and Electronics the way you want it. Jack van Daal Business Development Manager

Lighting and Electronics the way you want it Lighting and Electronics the way you want it. Jack van Daal Business Development Manager Lighting and Electronics the way you want it Lighting and Electronics the way you want it Jack van Daal Business Development Manager RENA Electronica Profiel Ervaren in innovatieve elektronica Opgericht

Nadere informatie

Zou het niet iedeaal zijn

Zou het niet iedeaal zijn Zou het niet iedeaal zijn ...als op de eerste werkdag van een nieuwe medewerker alles klaarstaat?! Er zal geen discussie over bestaan. Het zou ideaal zijn wanneer alle voorzieningen op de eerste werkdag

Nadere informatie

In 8 stappen naar bedrijfskundig FM. Van FM-specialist tot strategisch businesspartner

In 8 stappen naar bedrijfskundig FM. Van FM-specialist tot strategisch businesspartner In 8 stappen naar bedrijfskundig FM Van FM-specialist tot strategisch businesspartner Inhoud STAP 1. Maak een businessplan voor FM STAP 2. Zorg voor een optimale werkomgeving STAP 3. Zorg voor een flexibele

Nadere informatie

Euronics. Case. Euronics haalt maximale uit een deal voor haar aangesloten retailers FLOWFABRIC OPTIMISATION ENGINEERS

Euronics. Case. Euronics haalt maximale uit een deal voor haar aangesloten retailers FLOWFABRIC OPTIMISATION ENGINEERS Case Euronics haalt maximale uit een deal voor haar aangesloten retailers 01 FLOWFABRIC OPTIMISATION ENGINEERS Euronics haalt maximale uit een deal voor haar aangesloten retailers Op zoek naar nieuwe elektronica?

Nadere informatie

Three Ships CDS opschalingsdocument Overzicht server configuratie voor Three Ships CDS

Three Ships CDS opschalingsdocument Overzicht server configuratie voor Three Ships CDS CDS opschalingsdocument Overzicht server configuratie voor CDS 1. Algemeen Dit document geeft een overzicht van een aantal mogelijke hardware configuraties voor het inrichten van een serveromgeving voor

Nadere informatie

Ga in de Businesscase ook in op het bredere economisch/financieel perspectief en denk daarbij aan:

Ga in de Businesscase ook in op het bredere economisch/financieel perspectief en denk daarbij aan: In deze toelichting vindt u een handreiking voor een businesscase specifiek gericht op innovatie (met uitsluiting van fieldlabs) (1) of fieldlabs (2) of koolstofarme economie (3). 1. Voor Innovatie: Het

Nadere informatie

Doeltreffende CRM

Doeltreffende CRM Doeltreffende CRM Microsoft CRM on premise, wat nu? In het verleden zijn veel organisaties met Microsoft CRM begonnen in een on premise omgeving. Maar nu Microsoft alles op alles zet om de CRM-gebruikers

Nadere informatie

Dienstbeschrijving IP One Mobile Connect

Dienstbeschrijving IP One Mobile Connect Dienstbeschrijving IP One Mobile Connect Auteur: Marketing Datum: 01-09-2014 Versie: 2.0 Aantal bladen: 10 Nummer: 1027 2 P a g i n a Inhoud 1. Inleiding... 3 1.1 Positionering dienst... 3 1.2 Varianten...

Nadere informatie

BIG DATA: OPSLAG IN DE CLOUD

BIG DATA: OPSLAG IN DE CLOUD BIG DATA & ANALYTICS BIG DATA: OPSLAG IN DE CLOUD FLEXIBEL EN SCHAALBAAR BEHEER VAN ENORME HOEVEELHEDEN INFORMATIE IN GROTE ORGANISATIES EFFICIËNT EN SCHAALBAAR OMGAAN MET INFORMATIE-EXPLOSIE De hoeveelheid

Nadere informatie

Bij de verschillende gemeentelijke diensten is informatie opgevraagd over of en hoe een integrale kostprijs berekend wordt.

Bij de verschillende gemeentelijke diensten is informatie opgevraagd over of en hoe een integrale kostprijs berekend wordt. Samenvatting onderzoek uniformering bedrijfseconomische uitgangspunten Doel onderzoek Het doel van het doelmatigheidsonderzoek was te komen tot voorstellen om de wijzen van berekening van de integrale

Nadere informatie

Project Portfolio Management Altijd en overal inzicht PMO

Project Portfolio Management Altijd en overal inzicht PMO Project Portfolio Management Altijd en overal inzicht PMO Een eenvoudige en toegankelijke oplossing Thinking Portfolio is een snel te implementeren software applicatie. Een krachtig web-based hulpmiddel

Nadere informatie

DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet

DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet Ronald.geuze@nl.ibm.com, Ronald.vanteeffelen@nl.ibm.com Consolidatie en Virtualisatie van Intel en UNIX platformen de praktijk 18/03/2009 DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet 2009 IBM

Nadere informatie

Business Cluster Semiconductors East Netherlands

Business Cluster Semiconductors East Netherlands Business Cluster Semiconductors East Netherlands Ledenbijeenkomst 2 november 2010 Roel Fonville Supported by Roel Fonville Ruim 30 jaar Philips: 20 jaar Philips Components & Semiconductors Ontwikkelaar

Nadere informatie

Zonder connectiviteit ligt alles stil

Zonder connectiviteit ligt alles stil Zonder connectiviteit ligt alles stil Zonder transport staat alles stil. Dit geldt ook binnen de ICT- en telecomsector. Zonder connectiviteit geen toegang tot internet en social media; zijn apps en cloud

Nadere informatie

Agenda 26-4-2009. Wat zijn de gevolgen van Cloud en Gridcomputing voor de gebruikersorganisatie en de beheersfunctie.

Agenda 26-4-2009. Wat zijn de gevolgen van Cloud en Gridcomputing voor de gebruikersorganisatie en de beheersfunctie. Wat zijn de gevolgen van Cloud en Gridcomputing voor de gebruikersorganisatie en de beheersfunctie. John Lieberwerth Agenda Even voorstellen Cloud Computing De tien Plagen Gebruikersorganisatie en ICT

Nadere informatie

We zien een datagedreven wereld vol kansen. Toepassingscentrum voor big data oplossingen

We zien een datagedreven wereld vol kansen. Toepassingscentrum voor big data oplossingen We zien een datagedreven wereld vol kansen Toepassingscentrum voor big data oplossingen We zien succesvolle organisaties groeien door big data 50% van de meest succesvolle organisaties Volg ons op twitter:

Nadere informatie

STORAGE AUTOMATION IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE

STORAGE AUTOMATION IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION STORAGE AUTOMATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE EEN EFFECTIEVE EN KOSTENEFFICIËNTE OPLOSSING VOOR DATAGROEI De druk op systeembeheerders

Nadere informatie

Vragenlijst ten behoeve van opstellen continuïteitsplan

Vragenlijst ten behoeve van opstellen continuïteitsplan Vragenlijst ten behoeve van opstellen continuïteitsplan Soorten risico s Data (digitaal of op papier) zijn voor langere tijd niet beschikbaar Applicaties (software) zijn voor langere tijd niet beschikbaar

Nadere informatie

DE IT-OMGEVING VAN DE TOEKOMST STAP AF VAN DURE, BEHEERINTENSIEVE ADHOC-OPLOSSINGEN EN GA VOOR KOSTENBESPARENDE EENVOUD MET HYPER-CONVERGED

DE IT-OMGEVING VAN DE TOEKOMST STAP AF VAN DURE, BEHEERINTENSIEVE ADHOC-OPLOSSINGEN EN GA VOOR KOSTENBESPARENDE EENVOUD MET HYPER-CONVERGED IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION DE IT-OMGEVING VAN DE TOEKOMST STAP AF VAN DURE, BEHEERINTENSIEVE ADHOC-OPLOSSINGEN EN GA VOOR KOSTENBESPARENDE EENVOUD MET HYPER-CONVERGED POWERED BY Recent onderzoek toont

Nadere informatie

FLEXIBELE ONDERSTEUNING NODIG?

FLEXIBELE ONDERSTEUNING NODIG? FLEXIBELE ONDERSTEUNING NODIG? Bedrijfsfolder MKB Bedrijfsondersteuning voor het Midden en Kleinbedrijf (MKB) en Zelfstandigen Zonder Personeel (ZZP) Ondernemen + ondersteuning = MKB Bedrijfsondersteuning

Nadere informatie

Quality as a Service. Licentie overzicht. CeneSam, 1 juli 2013 1 juli 2014

Quality as a Service. Licentie overzicht. CeneSam, 1 juli 2013 1 juli 2014 Quality as a Service Licentie overzicht CeneSam, 1 juli 2013 1 juli 2014 Inhoudsopgave LICENTIE OVERZICHT 3 QUALITY AS A SERVICE LICENTIES 3 LICENTIE VERGELIJKING 4 FAIR USE POLICY 4 VANDAAG NOG AAN DE

Nadere informatie

Professionele softwareontwikkeling PRODUCTIVITEIT EN KWALITEIT MET FOCUS OP DE GEHELE LEVENSDUUR VAN APPLICATIES

Professionele softwareontwikkeling PRODUCTIVITEIT EN KWALITEIT MET FOCUS OP DE GEHELE LEVENSDUUR VAN APPLICATIES Professionele softwareontwikkeling PRODUCTIVITEIT EN KWALITEIT MET FOCUS OP DE GEHELE LEVENSDUUR VAN APPLICATIES ONZE VISIE OP PROFESSIONEEL SOFTWARE ONTWIKKELEN Bij succesvolle softwareontwikkeling draait

Nadere informatie

hoogwaardige IaaS Cloudoplossingen

hoogwaardige IaaS Cloudoplossingen hoogwaardige IaaS Cloudoplossingen Exclusieve partnership Cloudleverancier NaviSite is als onderdeel van mediaconglomeraat Time Warner Cable één van de grootste wereldwijde providers van enterprise class

Nadere informatie

Portfoliomanagement software van Thinking Portfolio

Portfoliomanagement software van Thinking Portfolio Portfoliomanagement software van Thinking Portfolio Eenvoudig in gebruik Snelle implementatie Betrouwbaar in de cloud Vast maandbedrag Onbeperkt aantal gebruikers PMO Portfoliomanagement Programma s en

Nadere informatie

Vergroening Kennisnet Cloud

Vergroening Kennisnet Cloud Vergroening Kennisnet Cloud Have your cake and eat it too Dirk Linden 30 januari 2014 Inleiding / Aanleiding Aanbesteding Kennisnet Housing en Hosting 2013 Nieuwbouw aangegrepen door Vancis en Kennisnet

Nadere informatie

The Road to Working Capital Excellence. Werken aan structurele verbeteringen door het tussen de oren krijgen van werkkapitaal

The Road to Working Capital Excellence. Werken aan structurele verbeteringen door het tussen de oren krijgen van werkkapitaal The Road to Working Capital Excellence Werken aan structurele verbeteringen door het tussen de oren krijgen van werkkapitaal The road to Working Capital Excellence Vraag Aanpak Toepassing Resultaat Quick

Nadere informatie

Helicon Opleidingen Mbo Nijmegen. M.H. Lemstra

Helicon Opleidingen Mbo Nijmegen. M.H. Lemstra 1 1. GEGEVENS AANVRAGER Onderwijsinstelling Naam Postadres Bezoekadres Energieweg 19 Postcode/plaats Website schoolorganisatie Postbankrekeningnummer Helicon Opleidingen Mbo Nijmegen 6541 cw Nijmegen www.helicon.nl

Nadere informatie

ONDERZOEK POSTMARKT DOCUMENTUITWISSELINGSDIENST

ONDERZOEK POSTMARKT DOCUMENTUITWISSELINGSDIENST DOCUMENTUITWISSELINGSDIENST DOCUMENTUITWISSELINGSDIENST 9 juli 2001 Copyright 2001 Verdonck, Klooster & Associates B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen

Nadere informatie

Dienstbeschrijving CanConnect Mobile Connect Inhoud

Dienstbeschrijving CanConnect Mobile Connect Inhoud Dienstbeschrijving CanConnect Mobile Connect Inhoud... 1 1. Inleiding... 3 1.1 Introductie... 3 1.2 Positionering dienst... 3 1.3 Varianten... 4 2. Overzicht dienst... 5 2.1 High Level overzicht dienst...

Nadere informatie

Dienstbeschrijving HIP (x)dsl Connect 1 Platform

Dienstbeschrijving HIP (x)dsl Connect 1 Platform CBG Connect B.V. Tel: +31228 56 60 70 Fax: +31228 56 60 79 Verkoop@cbgconnect.nl Dienstbeschrijving HIP (x)dsl Connect 1 Platform Versie: 1 Maand: Juli 2015 Versie: 1.0 Maand: april 2010 Inhoudsopgave

Nadere informatie

2de bach HIB. Systeemanalyse. Volledige samenvatting. uickprinter Koningstraat Antwerpen ,70

2de bach HIB. Systeemanalyse. Volledige samenvatting. uickprinter Koningstraat Antwerpen ,70 2de bach HIB Systeemanalyse Volledige samenvatting Q www.quickprinter.be uickprinter Koningstraat 13 2000 Antwerpen 152 8,70 Online samenvattingen kopen via www.quickprintershop.be Systeemanalyse Deel

Nadere informatie

FORUM STANDAARDISATIE Aanmelding ArchiMate

FORUM STANDAARDISATIE Aanmelding ArchiMate -----Oorspronkelijk bericht----- Van: Survey [mailto:website.open.standaarden@.nl] Verzonden: vrijdag 12 november 2010 20:34 Aan: Logius Forumstandaardisatie CC: Joris Gresnigt Onderwerp: Formulier Open

Nadere informatie

Dienstbeschrijving Call Recording VOIP Connect 1 Platform

Dienstbeschrijving Call Recording VOIP Connect 1 Platform CBG Connect B.V. Tel: +31228 56 60 70 Fax: +31228 56 60 79 Verkoop@cbgconnect.nl Dienstbeschrijving Call Recording VOIP Connect 1 Platform Versie: 1 Maand: november 2015 Versie: 1.0 Maand: april 2010 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Dienstbeschrijving Flexseating Connect 1 Platform

Dienstbeschrijving Flexseating Connect 1 Platform CBG Connect B.V. Tel: +31228 56 60 70 Fax: +31228 56 60 79 Verkoop@cbgconnect.nl Dienstbeschrijving Flexseating Connect 1 Platform Versie: 1 Maand: juni 2015 Versie: 1.0 Maand: april 2010 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Toelichting bij de vragen uit de Veranderplanner. 1. Verkennen van het probleem

Toelichting bij de vragen uit de Veranderplanner. 1. Verkennen van het probleem Toelichting bij de vragen uit de Veranderplanner Bij iedere vraag uit de veranderplanner is hier een korte toelichting gegeven. Dit kan helpen bij het invullen van de vragen van de Veranderplanner. 1.

Nadere informatie

Deelnemers van Duurzame Leverancier streven naar een CO2-reductie van 20% in het jaar 2020 (t.o.v. 2010)

Deelnemers van Duurzame Leverancier streven naar een CO2-reductie van 20% in het jaar 2020 (t.o.v. 2010) Actieve deelname aan initiatieven Dit document beschrijft de actieve deelname van Pilkes aan het initiatief Duurzame Leverancier, Nederland CO2 neutraal en het initiatief van SKAO (CO2-Prestatieladder).

Nadere informatie

Eerste resultaten Ooa index 0-meting januari 2012

Eerste resultaten Ooa index 0-meting januari 2012 Eerste resultaten Ooa index 0-meting januari 2012 Samenvatting De tijd dat adviseurs gemakkelijk hun omzet realiseerden ligt achter ons. We hebben te maken met een recessie. Opdrachtgevers hebben het moeilijk

Nadere informatie

Propositiedocument. Business Cluster Semiconductors. - aanbevelingen -

Propositiedocument. Business Cluster Semiconductors. - aanbevelingen - Propositiedocument Business Cluster Semiconductors - aanbevelingen - Uitgevoerd in opdracht van: Business Cluster Semiconductors Nijmegen, februari 2012 Aanbevelingen A Veranker en versterk de toppen (circuits,

Nadere informatie

Jaarrekening en balans 2017

Jaarrekening en balans 2017 Jaarrekening en balans 2017 Waag technology & society Nieuwmarkt 4 1012 CR Amsterdam T +31(0)20 5579898 waag.org Balans 2017 ACTIVA 31-12-2017 Materiële vaste activa 143.113 Totale vorderingen 775.577

Nadere informatie

Antwoordmodel. Meerkeuzevragen (40 punten)

Antwoordmodel. Meerkeuzevragen (40 punten) Antwoordmodel Aan dit antwoordmodel kunnen geen rechten worden ontleend. Het antwoordmodel dient als indicatie voor de corrector. Studiemateriaal Bollen, L. en Vluggen, M (2012). Informatiemanagement.

Nadere informatie

SOCIALE INNOVATIE MONITOR. Lectoraat Employability, Zuyd Hogeschool Anne Kleefstra presentatie

SOCIALE INNOVATIE MONITOR. Lectoraat Employability, Zuyd Hogeschool Anne Kleefstra presentatie SOCIALE INNOVATIE MONITOR Lectoraat Employability, Zuyd Hogeschool Anne Kleefstra presentatie 18-11-2016 inhoud 0. sociale innovatie 1. sociale innovatie monitor 2015 2. bevindingen onderzoek 3. en nu

Nadere informatie

Dienstbeschrijving HIP Onbeperkt Connect 1 Platform

Dienstbeschrijving HIP Onbeperkt Connect 1 Platform CBG Connect B.V. Tel: +31228 56 60 70 Fax: +31228 56 60 79 Verkoop@cbgconnect.nl Dienstbeschrijving HIP Onbeperkt Connect 1 Platform Versie: 1 Maand: Juli 2015 Versie: 1.0 Maand: april 2010 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Governance en Business Intelligence

Governance en Business Intelligence Governance en Business Intelligence Basis voor de transformatie van data naar kennis Waarom inrichting van BI governance? Zorgorganisaties werken over het algemeen hard aan het beschikbaar krijgen van

Nadere informatie

Nearshoring in kleine bedrijven. Hoe werkt dat (niet)?

Nearshoring in kleine bedrijven. Hoe werkt dat (niet)? Nearshoring in kleine bedrijven. Hoe werkt dat (niet)? Wat nearshoring voor kleine bedrijven kan betekenen en het stappenplan om hier een succes van te maken. Nearshoring (in het buitenland, dicht bij

Nadere informatie

Alles in de cloud: bent u er al klaar voor? Whitepaper OGD ict-diensten. Alles in de cloud: bent u er al klaar voor? Whitepaper OGD ict-diensten

Alles in de cloud: bent u er al klaar voor? Whitepaper OGD ict-diensten. Alles in de cloud: bent u er al klaar voor? Whitepaper OGD ict-diensten Alles in de cloud: bent u er al klaar voor? Whitepaper OGD ict-diensten Alles in de cloud: bent u er al klaar voor? Whitepaper OGD ict-diensten 1 Cloudcomputing is populair, en niet zonder reden. Clouddiensten

Nadere informatie

Executive Search & Interim Management

Executive Search & Interim Management Executive Search & Interim Management Van de Groep & Olsthoorn Executive Search Interim Management Nationaal en Internationaal Van eigenwijze zelfstandige tot een begrip in de industrie en techniek. Van

Nadere informatie

Algemene voorwaarden Protoware Developments

Algemene voorwaarden Protoware Developments Algemene voorwaarden Protoware Developments Versie: 1.0 Opgemaakt op: 28-07-2017 1. Algemeen akkoord 3 1. Akkoord door beide partijen 3 2. Verandering van algemene voorwaarden 3 2. Definities 3 1. Website

Nadere informatie

T Titel stage/afstudeeropdracht : Toekomstvaste Applicatie Integratie - Interconnectiviteit

T Titel stage/afstudeeropdracht : Toekomstvaste Applicatie Integratie - Interconnectiviteit Titel stage/afstudeeropdracht : Toekomstvaste Applicatie Integratie - Interconnectiviteit Duur van stage/afstuderen Manager Begeleider Locatie : 6 à 9 Maanden : dr. ir. J.J. Aue : dr. ir. H.J.M. Bastiaansen

Nadere informatie

FIT Gebruik van de FIT analyse Doel van de FIT analyse

FIT Gebruik van de FIT analyse Doel van de FIT analyse De FIT analyse Gebruik van de FIT analyse u krijgt van een klant een vraag of u heeft als bedrijf zelf een idee voor een nieuw product. Om dat nieuwe product te ontwikkelen en te realiseren concludeert

Nadere informatie

Hoe kunt u profiteren van de cloud? Whitepaper

Hoe kunt u profiteren van de cloud? Whitepaper Hoe kunt u profiteren van de cloud? Whitepaper Auteur: Roy Scholten Datum: woensdag 16 september, 2015 Versie: 1.1 Hoe u kunt profiteren van de Cloud Met de komst van moderne technieken en de opmars van

Nadere informatie

RESULTAATGERICHT ORGANISEREN

RESULTAATGERICHT ORGANISEREN RESULTAATGERICHT ORGANISEREN Hoe de beste resultaten te halen uit uw organisatie, managers en medewerkers. Wat is resultaatgericht organiseren? Resultaatgericht organiseren heeft als doel om organisaties

Nadere informatie

Enabling Enterprise Mobility. Chantal Smelik csmelik@microsoft.com

Enabling Enterprise Mobility. Chantal Smelik csmelik@microsoft.com Enabling Enterprise Mobility Chantal Smelik csmelik@microsoft.com Nieuwe werkplek & digitaal toetsen Hanzehogeschool Groningen Agenda 1. Introductie Chantal Smelik Microsoft Maaike van Mourik project

Nadere informatie

De genetwerkte drukkerij. Nieuwegein 22 september 2011

De genetwerkte drukkerij. Nieuwegein 22 september 2011 De genetwerkte drukkerij Nieuwegein 22 september 2011 Besloten of verbonden Computer (1990) Netwerk De besloten drukkerij Product machine fit: Beschikbare machines Kostprijs Planning Beperkingen Switchverschillen,

Nadere informatie

Uitkomsten Inzicht Verdienmodel voor Intermediairbedrijven

Uitkomsten Inzicht Verdienmodel voor Intermediairbedrijven Uitkomsten Inzicht Verdienmodel voor Intermediairbedrijven Intermediairs Verwacht u dat uw product- en dienstenportefeuille ingrijpend gaat wijzigen? Verwacht u dat uw klant-markt combinaties ingrijpend

Nadere informatie

Market Scan introduceert M.T.V.: één Portal voor al uw Management Tools Volmachten!

Market Scan introduceert M.T.V.: één Portal voor al uw Management Tools Volmachten! Market Scan introduceert M.T.V.: één Portal voor al uw Management Tools Volmachten! Eén datawarehouse, één informatieverzamelpunt het is een wens die de markt al langer koestert. Market Scan vervult deze

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Geachte raad,

Raadsvoorstel. Geachte raad, Raadsvoorstel Nummer: 165140 Behandeld door: J. van Dijk Agendapunt: 27 juni 2017 Onderwerp: Voorlopige voorkeur uitvoeringsvariant Participatiewet Geachte raad, Samenvatting: In opdracht van het algemeen

Nadere informatie

Tarieven & voorwaarden

Tarieven & voorwaarden websolve.nl Tarieven & voorwaarden Versie: April 2018 Een heldere prijsstelling. 1. Gebruik pakketten Hieronder vindt u de tarieven voor het gebruik van de verschillende pakketten die WEBSOLVE aanbiedt.

Nadere informatie

Het is prettig om niet telkens zelf het wiel uit te vinden. Bronkhorst High-Tech en Unica Schutte ICT: sparringpartners in ICT

Het is prettig om niet telkens zelf het wiel uit te vinden. Bronkhorst High-Tech en Unica Schutte ICT: sparringpartners in ICT Het is prettig om niet telkens zelf het wiel uit te vinden Bronkhorst High-Tech en Unica Schutte ICT: sparringpartners in ICT Het in 1981 opgerichte Bronkhorst High-Tech biedt het meest uitgebreide programma

Nadere informatie

10 redenen om te virtualiseren. Met virtualisatie breek je de directe link tussen de fysieke infrastructuur en de applicaties die erop draaien.

10 redenen om te virtualiseren. Met virtualisatie breek je de directe link tussen de fysieke infrastructuur en de applicaties die erop draaien. 10 redenen om te virtualiseren Wat betekent virtualiseren? Met virtualisatie bij computers wordt over het algemeen bedoeld dat meerdere besturingssystemen tegelijkertijd op één computer kunnen draaien.

Nadere informatie

Factsheet DELIVERING DIGITAL PROFESSIONALS People

Factsheet DELIVERING DIGITAL PROFESSIONALS People Factsheet DELIVERING DIGITAL PROFESSIONALS People DELIVERING DIGITAL PROFESSIONALS People Onze experts brengen u digitale kennis en ervaring op locatie. Om voortdurend in te kunnen spelen op veranderende

Nadere informatie

HA in de praktijk. Database en Server Consolidatie

HA in de praktijk. Database en Server Consolidatie HA in de praktijk Database en Server Consolidatie SPREKER : E-MAIL : DATUM : Johan Westerduin, Peter Vermaat jwesterduin@transfer-solutions.com, pvermaat@transfer-solutions.com 14 oktober 2010 WWW.TRANSFER-SOLUTIONS.COM

Nadere informatie

Microsoft CSP via TD Cloud

Microsoft CSP via TD Cloud Microsoft CSP via TD Cloud Bundel uw cloudoplossingen! microsoft@techdata.nl / +31 (0)88 1334 240. 1 Waarom naar de Cloud? Waar uw personeel tien jaar geleden nog van 9 tot 5 op uw kantoor werkte, klinkt

Nadere informatie

1 Dienstbeschrijving all-in beheer

1 Dienstbeschrijving all-in beheer 1 Dienstbeschrijving all-in beheer De all-in beheer overeenkomst van Lancom is modulair opgebouwd. U kunt bij Lancom terecht voor deelgebieden zoals helpdesk ondersteuning of backup, maar ook voor totale

Nadere informatie

Omarm de cloud. Een onderzoek naar de acceptatie van cloud computing onder Europese MKB s

Omarm de cloud. Een onderzoek naar de acceptatie van cloud computing onder Europese MKB s Omarm de cloud Een onderzoek naar de acceptatie van cloud computing onder Europese MKB s Introductie Cloud computing symboliseert een grote verschuiving in de manier waarop ITdiensten worden geleverd binnen

Nadere informatie

DE BUSINESS CASE VOOR DE ASP OPLOSSING VAN CRM RESULTANTS VOOR ONDERWIJSINSTELLINGEN

DE BUSINESS CASE VOOR DE ASP OPLOSSING VAN CRM RESULTANTS VOOR ONDERWIJSINSTELLINGEN DE BUSINESS CASE VOOR DE ASP OPLOSSING VAN CRM RESULTANTS VOOR ONDERWIJSINSTELLINGEN Inleiding CRM Resultants biedt aan haar klanten de keuze om Microsoft Dynamics CRM in huis te installeren, of om de

Nadere informatie

Bedrijfspresentatie. Euroforce B.V.

Bedrijfspresentatie. Euroforce B.V. Bedrijfspresentatie Algemeen is opgericht in 2001 en is begonnen als uitzendorganisatie, inmiddels heeft Euroforce zich ontwikkeld tot een breder dienstverlenende organisatie en hebben we veel ervaring

Nadere informatie

Service Level Agreement

Service Level Agreement Service Level Agreement 1 Algemene bepalingen 1.1 Partijen Deze Service Level Agreement (verder te noemen: SLA) is een overeenkomst die is gesloten tussen: WAME BV, gevestigd te Enschede aan de Deurningerstraat

Nadere informatie

Documentatiemap VEENENDAAL. VoordeelCard VEENENDAAL. W. van Oranje-Nassau. Veenendaal VoordeelCard is een initiatief van:

Documentatiemap VEENENDAAL. VoordeelCard VEENENDAAL. W. van Oranje-Nassau. Veenendaal VoordeelCard is een initiatief van: Documentatiemap Veenendaal is een initiatief van: 1. Wat is de Veenendaal Voordeel Card De Veenendaal Voordeel Card is een digitale abonneekaart die vanaf begin november 2012 voor inwoners en bezoekers

Nadere informatie

Brochure Contracten Brochure Contracten versie 2.01 19 september 2011

Brochure Contracten Brochure Contracten versie 2.01 19 september 2011 Brochure Contracten Brochure Contracten versie 2.01 19 september 2011 Omschrijving Contracten Geometius biedt u de mogelijkheid om op diverse niveaus uw apparatuur door ons te laten onderhouden, en u te

Nadere informatie

Met RPA van Bluepond bereikt u meer met uw bestaande team

Met RPA van Bluepond bereikt u meer met uw bestaande team Nu ook voor het MKB Met RPA van Bluepond bereikt u meer met uw bestaande team Als MKB-ondernemer ligt uw focus op gezonde groei. Maar vaak gaat die groei gepaard met meer interne processen, meer administratie,

Nadere informatie

Zakelijke dienstverlening in de cloud

Zakelijke dienstverlening in de cloud Zakelijke dienstverlening in de cloud Werken in de cloud, veilig en betrouwbaar ACHTER ELK SUCCES SCHUILT EEN GOED COMPUTERPLAN Agenda Introductie Parentix Dienstverlening Samenwerking met Computerplan

Nadere informatie

Beleidsplan Tellus Film Fundering

Beleidsplan Tellus Film Fundering Beleidsplan 2018-2022 Tellus Film Fundering Indeling: 1. Samenvatting 2. Inleiding 3. Missie en visie 4. Wat biedt de stichting? 5. Speerpunten voor de komende jaren 6. Professionalisering van de organisatie

Nadere informatie

Wat is de cloud? Cloud computing Cloud

Wat is de cloud? Cloud computing Cloud The Cloud Agenda Wat is de cloud? Ontwikkelingen en trends in de markt Bedrijfsstrategie Voordelen en vraagtekens Werken in de cloud: Hoe? Veiligheid & privacy Toepasbaarheid in breder verband Demo Borrel

Nadere informatie

Service Level Agreement RoutIT ten behoeve van Connect 1 Platform internetdiensten

Service Level Agreement RoutIT ten behoeve van Connect 1 Platform internetdiensten CBG Connect B.V. Tel: +31228 56 60 70 Fax: +31228 56 60 79 Verkoop@cbgconnect.nl Service Level Agreement RoutIT ten behoeve van Connect 1 Platform internetdiensten Versie: 1 Maand: juli 2015 Versie: 1.0

Nadere informatie

Van Bragt Informatiemanagement

Van Bragt Informatiemanagement 1 Strategic Grid - McFarlan Doel en werkwijze Het doel van het strategic grid zoals dat door McFarlan, McKenney en Pyburn is geïntroduceerd is de impact van ICT activiteiten uit te zetten ten opzichte

Nadere informatie

Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen. Een hype of de toekomst?

Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen. Een hype of de toekomst? Artikel / Parametrisch ontwerpen en rekenen Een hype of de toekomst? De manier waarop gebouwen ontworpen worden is in de basis al heel lang hetzelfde. Veranderingen in de werkwijze van constructeurs gaan

Nadere informatie

Communicatieplan [3.C.2] HOOIJER Renkum B.V. HOOIJER Wegenbouw B.V. Versie d.d. 5-6-2015

Communicatieplan [3.C.2] HOOIJER Renkum B.V. HOOIJER Wegenbouw B.V. Versie d.d. 5-6-2015 Communicatieplan [3.C.2] HOOIJER Renkum B.V. HOOIJER Wegenbouw B.V. Versie d.d. 5-6-2015 Inhoudsopgave Nr. Titel Pagina 1. Inleiding 3 2. Eisen vanuit de CO2 prestatieladder 3 3. Communicatiedoelstellingen

Nadere informatie

Beoordelingscriteria afstudeervoorstel en voorstel ervaringsstage (opleiding Informatica Breda)

Beoordelingscriteria afstudeervoorstel en voorstel ervaringsstage (opleiding Informatica Breda) Beoordelingscriteria afstudeervoorstel en voorstel ervaringsstage (opleiding Informatica Breda) 1 Inleiding In deze notitie staan de criteria en indicatoren die de opleiding Informatica van Avans in Breda

Nadere informatie

bedrijfsfunctie Harm Cammel

bedrijfsfunctie Harm Cammel Legal als geïntegreerde bedrijfsfunctie Harm Cammel Legal als Business functie Observatie 1. Door veranderende klantbehoefte verandert (een deel van) de Legal functie van ad hoc en vak gedreven naar continu

Nadere informatie

DE PRIVATE CLOUD. Johan Bos & Erik de Meijer

DE PRIVATE CLOUD. Johan Bos & Erik de Meijer DE PRIVATE CLOUD Johan Bos & Erik de Meijer Agenda Wat is Cloud? Waarom Private Cloud? Wanneer Private Cloud? Een stappenplan Vragen Quiz Ga naar www.kahoot.it of download de app Gefeliciteerd! 2017 EXACT

Nadere informatie

Matrix toekomst grondbank, 26 mei 2016

Matrix toekomst grondbank, 26 mei 2016 Matrix toekomst grondbank, 26 mei 2016 Toelichting Matrix toekomst grondbank Haarlem Stoppen met grondbankactiviteiten Haarlem Bij deze 0-optie wordt geen vrijkomende grond meer bewaard en is er dus geen

Nadere informatie

Optimaliseer de performance van uw dienst

Optimaliseer de performance van uw dienst Whitepaper Optimaliseer de performance van uw dienst Succes van uw online applicatie hangt mede af van de performance. Wat kunt u doen om de beste performance te behalen? INHOUD» Offline sites versus trage

Nadere informatie

Inleiding: De vragenlijst wordt afgesloten met de vraag om uw kennisvraag 2 ledig in maximaal 100 woorden te formuleren.

Inleiding: De vragenlijst wordt afgesloten met de vraag om uw kennisvraag 2 ledig in maximaal 100 woorden te formuleren. Inleiding: Deze vragenlijst bestaat uit 45 vragen en dient ertoe om het innovatietraject strategischeen zoekmachine marketing zo Efficiënt, Effectief en Educatief mogelijk te laten verlopen. Deze kunt

Nadere informatie

Aan: de gemeenteraad Vergadering: 17-02-2014

Aan: de gemeenteraad Vergadering: 17-02-2014 Aan: de gemeenteraad Vergadering: 17-02-2014 Onderwerp: Project papierloos werken in de gemeenteraad Agendapunt: STATUS RAADSVOORSTEL Wij vragen uw Raad om in te stemmen met de voorstellen voor de verdeling

Nadere informatie

OpenX Hosting. Opties en Alternatieven

OpenX Hosting. Opties en Alternatieven OpenX Hosting Opties en Alternatieven Versie 1.0 Groningen, 9 juni 2009 Opgesteld door: Copyright 2009 ErikGeurts.com B.V. Niets uit dit document mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd

Nadere informatie

Samenvatting Brancherapport 2010.

Samenvatting Brancherapport 2010. Samenvatting Brancherapport 2010. De basis van dit rapport wordt gevormd door face-to-face interviews met ervaringsdeskundigen en een groot kwantitatief onderzoek onder meer dan 4.674 marketeers in Nederland

Nadere informatie

Dienstbeschrijving SB Vast-Mobiel Versie: 1.0 Datum: 06-12-2013

Dienstbeschrijving SB Vast-Mobiel Versie: 1.0 Datum: 06-12-2013 Dienstbeschrijving SB Vast-Mobiel Versie: 1.0 Datum: 06-12-2013 Inhoud 1. Inleiding... 3 1.1 Introductie... 3 1.2 Positionering dienst... 3 1.3 Varianten... 3 2. Overzicht dienst... 5 2.1 High Level overzicht

Nadere informatie

Grenzen verleggen. Intro. Samenwerking Gemeente Coevorden, Borger-Odoorn en Emmen

Grenzen verleggen. Intro. Samenwerking Gemeente Coevorden, Borger-Odoorn en Emmen Grenzen verleggen Samenwerking Gemeente Coevorden, Borger-Odoorn en Emmen Peter van Dijk M&I Partners Kostenaspect Eddie Begeman Gemeente Emmen Proces samenwerking Intro Samenwerking in Zuid Oost Drenthe

Nadere informatie

Cloud Services Uw routekaart naar heldere IT oplossingen

Cloud Services Uw routekaart naar heldere IT oplossingen Cloud Services Uw routekaart naar heldere IT oplossingen Uw IT schaalbaar, altijd vernieuwend en effectief beschikbaar > Het volledige gemak van de Cloud voor uw IT oplossingen > Goede schaalbaarheid en

Nadere informatie

Factsheet RACS Project Management Module

Factsheet RACS Project Management Module Factsheet RACS Project Management Module Pagina 1 / 9 Inleiding: Dit document geeft een beknopt overzicht van de functionaliteiten van de Project Management Module van RACS. In de module gebruiken wij

Nadere informatie

Mastermind groep. Business Development. Leiderschap in het creëren van een sterke business

Mastermind groep. Business Development. Leiderschap in het creëren van een sterke business Mastermind groep Business Development Leiderschap in het creëren van een sterke business Business Development Leiderschap in het creëren van een sterke business In turbulente tijden staat uw business voortdurend

Nadere informatie

Bijzondere ICT voor bijzondere zorg

Bijzondere ICT voor bijzondere zorg Bijzondere ICT voor bijzondere zorg Agenda Over Profila Zorg Gezondheidszorg in beweging ICT requirements Profila Zorg Biedt cloud computing de oplossing? Migratie Effecten en besparingen Leerpunten Toekomst

Nadere informatie

ZZP Barometer 2013 Pagina 2 van 16

ZZP Barometer 2013 Pagina 2 van 16 Maart 2013 ZZP Barometer 2013 Pagina 2 van 16 Inhoudsopgave Maart 2013 Voorwoord Opdrachten en tarieven Pagina 4 / 16 Managementsamenvatting Pagina 5 / 16 Themarapport Opdrachten en tarieven Marktontwikkeling

Nadere informatie

Succesvolle toepassing van 360 graden feedback: De keuze van het 360 instrument en de voorbereiding op het 360 traject

Succesvolle toepassing van 360 graden feedback: De keuze van het 360 instrument en de voorbereiding op het 360 traject Succesvolle toepassing van 360 graden feedback: De keuze van het 360 instrument en de voorbereiding op het 360 traject Augustus 2011 Waar werknemers onderdeel zijn van een organisatie, wordt beoordeeld.

Nadere informatie