Rapportage bezoekerstevredenheidsonderzoek. Maasvallei

Transcriptie

1 0 Rapportage bezoekerstevredenheidsonderzoek Service Check november 2014

2 Management Samenvatting 1 Voor u ligt het rapport van het (bezoekers)tevredenheidsonderzoek, dat in de periode half september tot en met begin november 2014 is uitgevoerd. Aanleiding Natuurmonumenten beheert verschillende natuurgebieden met elk hun eigen karakter en historie. De natuur is gevarieerd en er zijn verschillende mogelijkheden om te recreëren. De is een uitgestrekt gebied waarin bezoekers vrij kunnen struinen. De komende jaren wordt het aantal natuurgebieden in de uitgebreid. Vanuit het project Grensmaas wordt naast hoogwaterbescherming en ontgrinding ook gewerkt aan natuurontwikkeling. Natuurmonumenten wil graag weten hoe recreanten die het natuurgebied bezoeken dit gebied ervaren en hoe zij hun verblijf beleven en waarderen. Hiertoe is Service Check gevraagd een onderzoek uit te voeren in lijn met het algemene bezoekerstevredenheidsonderzoek gebieden dat zij in opdracht van Natuurmonumenten heeft opgezet. De uitkomsten van het onderzoek moeten handvatten bieden om de inrichting en het beheer van de gebieden verder te verbeteren en het gebied zo aantrekkelijker maken voor de bezoekers. Het inzicht in het oordeel van de bezoekers (betrokkenen) over hun ervaringen ten aanzien van het gebied en haar deelgebieden dient te voorzien in stuurinformatie voor verdere ontwikkeling van en communicatie over het gebied. Hiertoe is belangrijk te weten wat de bezoekers als positief hebben ervaren en wat volgens hen beter kan. De focus ligt hierbij op het bezoek waarbij elementen centraal staan die Natuurmonumenten zelf kan veranderen; informatie vooraf, ontvangst, gastvrijheid, informatie ter plekke, geleiding, beleving, variatie en aangeboden producten. Uitvoering Gedurende de looptijd is door Natuurmonumenten het onderzoek onder de aandacht gebracht bij en via diverse betrokkenen. Voor deelname aan dit onderzoek hebben bezoekers van die hun medewerking hebben toegezegd, per een link naar de vragenlijst ontvangen. Verder heeft Natuurmonumenten via Social Media (facebook en twitter), reguliere media en uitingen bij o.a. VVV aandacht besteed aan het onderzoek en zijn betrokkenen opgeroepen hun oordeel over het gebied te geven. Rapportage De data is geanalyseerd en verwerkt in deze grafische rapportage inclusief een tekstuele samenvatting van de meest belangrijke resultaten. Bij onderdelen waar door open tekstvelden de mogelijkheid was toelichting te geven worden in deze rapportage de toelichtingen in alfabetische volgorde weergegeven. Weergave resultaten In deze rapportage is op verschillende plaatsen gerefereerd aan een bepaalde score, uitgedrukt op een schaal van 1 tot en met 6. Deze schaal is te herleiden tot de punten die zijn toegekend aan de antwoordmogelijkheden in de vragenlijst: zeer tevreden krijgt 6 punten, zeer ontevreden krijgt 1 punt. De tussenliggende antwoorden zijn tevreden (5 punten), enigszins tevreden (4 punten), enigszins ontevreden (3 punten) en ontevreden (2 punten). Door het optellen van alle waarden en deze te delen door het aantal respondenten, ontstaat een gemiddelde waarde. Deze gemiddelde waarde maakt het mogelijk de verschillende scores met elkaar te vergelijken. Bij een berekening op de 6-puntsschaal, geldt een waarde van 4,2 als ondergrens voor een voldoende. Een goede score begint bij een waarde van 4,8. Een score lager dan 4,2 is een aandachtspunt. De resultaten op de stellingen zijn voornamelijk weergegeven in de vorm van zogenaamde frequentiegrafieken. In deze grafieken is door middel van verschillende kleuren aangegeven hoe vaak een antwoord op een stelling is gegeven. Hoe groter de hoeveelheid groen in de grafieken, des te positiever zijn de bezoekers over het aspect. Hoe meer rood er in de grafieken te zien is, des te negatiever bezoekers over het aspect zijn. De gemiddelde scores zijn tevens weergegeven in tabellen. Deze tabellen maken de resultaten van de bezoekers, opgesplitst naar verschillende kenmerken, inzichtelijk. Hierbij aangetekend dat resultaten van groepen respondenten kleiner dan 10 niet zijn weergegeven. Alle toelichtingen en antwoorden die door de bezoekers zijn gegeven, zijn uiteengezet bij het betreffende onderdeel in de rapportage.

3 Management Samenvatting 2 Resultaten Respons In totaal hebben 200 betrokkenen/bezoekers aan het onderzoek deelgenomen. 61 respondenten zijn lid van Natuurmonumenten en 112 respondenten niet. De overige deelnemers hebben de vraag over het lidmaatschap niet beantwoord. Bijna alle respondenten komen uit Nederland. (Deel)gebied Het overgrote deel van de respondenten is bekend met de term voor het gehele gebied. Respondenten geven aan meerdere deelgebieden bezocht te hebben. Het meest genoemde deelgebied is Meers. Daarnaast is Grevenbicht en Elba door de respondenten veel als naam van het bezochte deelgebied genoemd. Een kleine 130 respondenten wist ten tijde van het bezoek dat zij in een gebied van Natuurmonumenten waren. Bezoekduur en - frequentie De resultaten laten zien dat meer dan één derde van de respondenten wekelijks/dagelijks bezoekt. Voor 30 respondenten was het bezoek de eerste kennismaking met (een deelgebied van). Bezoekers verbleven over het algemeen één tot drie uur in het gebied. Voor meer dan 40% van de respondenten was ontspanning - er even uit de belangrijkste reden om te bezoeken. Gevolgd door opzoeken/bekijken bijzondere planten en/of dieren (22%). Nagenoeg alle respondenten verwachten het gebied nogmaals aan te doen. Rapportcijfer en aanbeveling De deelnemende bezoekers is gevraagd hun tevredenheid over het gebied uit te drukken in een rapportcijfer, 11 respondenten hebben hier geen gehoor aan gegeven. De overige 189 betrokkenen geven gemiddeld een 7,6 waarmee zij laten zien redelijk positief over het gebied te zijn. 62% van de respondenten geeft het gebied een 8 of hoger. 11% geeft een 6 of lager. Als redenen voor deze lagere cijfers zijn genoemd: de grote grazers horen er niet ; te veel brandnetels, is ook slecht voor de boeren in de omgeving ; wordt verkracht onder andere door de grindproductie. Zij die lid zijn van Natuurmonumenten geven een hoger rapportcijfer dan zij die niet lid zijn (7,8 vs 7,6). Het hoogste gemiddelde rapportcijfer (8,1) komt van bezoekers die langer dan drie uur in het gebied verblijven. Bezoekers met de laagste bezoekfrequentie (eerste bezoek/jaarlijks) waarderen het gebied met een rapportcijfer (7,4) dat twee tot drie tiende lager ligt dan bezoekers die vaker in het gebied vertoeven. Naast het rapportcijfer is de bezoekers gevraagd in hoeverre zij zullen aanbevelen bij anderen. Het resultaat op deze vraag is weergegeven in de vorm van de Net Promoter Score (NPS). De bezoekers hebben deze vraag kunnen beantwoorden op een schaal van 0 (helemaal niet) tot en met 10 (helemaal wel). Degenen die hebben gekozen voor de antwoordcategorieën 0 tot en met 6 zijn criticasters, degenen die hebben gekozen voor de antwoorden 9 en 10 zijn promoters. De NPS is het verschil tussen het percentage promoters en criticasters. De NPS voor is 26%. 10% van de bezoekers valt onder de criticasters (respondenten die het gebied niet (zo snel) zullen aanbevelen bij anderen). Redenen hiervoor zijn verschillend. De ene vindt dat het gebied verpest wordt, de ander is ontevreden over de grote maisvlaktes, weer een ander geeft aan dat de grazers er niet horen dan wel dat het gebied nog niet af is. Verder is een respondent van mening dat het attenderen van anderen op dit gebied ten koste kan gaan van de rust en schoonheid. Bezoek en de voorzieningen De beslissing om te bezoeken wordt met name ingegeven door de natuur (flora, fauna, bos etc.), de afstand ten opzichte van het verblijfadres en de mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding/hobby. Het overgrote deel van de respondenten woont binnen een straal van 10 kilometer van het gebied. Meer dan de helft is lopend of met de (brom)fiets naar het gebied gekomen en heeft met één of meerdere volwassenen tussen de 18 en 65 jaar in gewandeld. Over het algemeen zijn de bezoekers (zeer) tevreden over de bereikbaarheid en de vindbaarheid van het gebied. Bezoekers voelen zich welkom in het gebied en vinden het goed toegankelijk. Het concept dat een wildernisnatuur is waar bezoekers vrij mogen struinen wordt gewaardeerd. Al worden drassige paden, uitstekende begroeiing en de grazers niet door iedereen als positief ervaren. Kwaliteit van de paden en de infrastructuur is door de respondenten het meest genoemd als verbeterpunt voor. Van overlast van andere bezoekers is nagenoeg geen sprake. Bezoekers zijn minder te spreken over de voorzieningen in het gebied. Geen enkele voorziening is boven een voldoende beoordeeld. Aandachtspunten zijn de route app, de sanitaire voorzieningen, het meubilair, het bezoekerscentrum en de aanlegsteigers en uitstapplaatsen. Diverse respondenten zien het gebied graag behouden als natuurgebied voor de flora en fauna. Daarom willen zij honden liever uit het gebied weren. Vele (andere) respondenten adviseren het gebied meer onder de aandacht te brengen ( Meer bekendheid via VVV en toeristische plekken, vakantieparken en campings. Kenbaar maken van excursies bonnen deze locaties ; Beter ontsluiten door voet- en fietsbruggen over de Grensmaas ).

4 Management Samenvatting 3 Kortom Respondenten kennen de naam en waarderen het gebied om haar natuurrijke en vrije karakter. Echter, een ieder heeft zo zijn of haar gevoel over hoe dit natuurgebied op zijn best zou zijn. Diverse respondenten zien de grote maisvlaktes en de vele brandnetels liever verdwijnen. Daarnaast zijn er bezoekers die wild in het gebied wel waarderen, maar zich afvragen waarom het dan geen lokale diersoorten zijn. En waar vervolgens de één honden graag niet (loslopend) in het gebied ziet, wil de ander hier juist meer mogelijkheden voor. Een picknick tafel en prullenbakken, maar ook de mogelijkheid voor een sanitaire stop, zijn voorzieningen die volgens ongeveer alle respondenten nog verbeterd dienen te worden. Al met al vindt de bezoeker het wandelen in het gebied erg prettig en spreekt deze over als een prachtig gebied.

5 Gebied 4 Bent u bekend met de term voor dit gehele gebied? n=199 16% 84% Bezochte deelgebieden Aantal keer genoemd Koningssteen 56 Molenplas 70 Meers 82 Anders 80

6 Alternatieve namen deelgebieden 5 Beeg Beegderheide Beegterweerd grevenbicht Belgische kant Berg aan de Maas Bichterweerd - Ophoven Bichterweerd, Kerkeweerd, Maasbembergreenden Bichterweert Bij ohe en laak met het veertje over Borgharen Borgharen Borgharen Borgharen/Itteren Borgharen-Itteren Bosscherveld, Borgharen, Itteren Buitengebied Stevensweert Connecterra Maasmechelen De Banen De Elba, Grevenbicht De Hompesche molen De Koeweide Grevenbicht De Rug in Roosteren Dilkesplas Diverse Eijsder beemden Elba Elba Elba Elba Elba Elba Elba Elba - grevenbicht Elba gebied Elba Grevenbicht Elba Grevenbicht Elba Grevenbicht Elba grevenbicht Elba Grevenbicht Elba Grevenbicht Elba Grevenbicht Elba grevenbicht Elba Grevenbicht-Obbicht Elba in Grevenbicht Gebied tussen Obbicht en Maaseik/Roosteren Geulen aan de Maas Grensmaas Grensmaas Grensmaas Grensmaas tussen borgharen en Itteren Grensmaas zelf Grensmaasgebied Grevenbicht Grevenbicht Grevenbicht Grevenbicht Grevenbicht Grevenbicht Grevenbicht Grevenbicht Grevenbicht Grevenbicht Grevenbicht Grevenbicht Elba Grevenbicht en omstreken Grevenbicht koeweide Grevenbicht, elba Grevenbicht, Elba, Koeweide Hele Hochterbampd Itteren Itteren Itteren Itteren-Borgharen Kerkeweerd Keversbroek Koeweide Koeweide Koeweide Koeweide Grevenbicht Koeweide Grevenbicht Koeweide Grevenbicht Maas vallei Grevenbicht Maasgebied rond Grevenbicht Maasvalei Grevenbicht - Grevenbicht Dilsen Meggelveld Meinweg, Brunsemmerheide, Krang en Kruispeel Molen & Molenplas Stevensweert Negenoord enz Negenoord, itteren, boscherveld, hochterbampd, Obbicht Obbicht Grevenbicht. Obbicht-Grevenbicht Omgeving Obbicht Grevenbicht Ook terreinen aan Vlaamse zijde zoals Kerkeweerd Opening van "de maasvallei" Rekem St. Pietersberg Stevensweert Stokkem Urmond Vissersweert

7 Rapportcijfer % 9 14% 8 44% 7 28% Rapportcijfer bezoek aan gebied (n=189) 7, % 8% 4 3 1% 2 1 1%

8 Toelichting rapportcijfer 7 Afwisselend en knus. Als vrijwilliger van IVN Stein en inwoner van Urmond kom ik regelmatig in de natuurgebieden van de. Ik zie de diversen projecten goed vorm krijgen maar ik geef een 7 omdat er natuurlijk nog veel kan gedaan worden voor de verdere ontwikkeling van deze prachtige leefomgeving. Beheer van Koningssteen kan beter. Bijzonder en dymaisch natuurgebied: altijd weer anders, altijd verrassend. De gevarieerdheid aan planten en vogels. De grote grazers in deze gebieden horen hier niet thuis. Zij schrikken gezinnen met kleine kinderen af, ook oudere mensen mijden deze gebieden. De hele maasvallei wordt verkracht. De mooiste van Limburg. De natuur ontwikkelt zich. Het wordt steeds mooier. De rust waardeer ik. De natuur rond de kingbeek en het uitzicht richting Belgie zijn fantastisch, maar het gebied aan Nederlandse kant rond de maas kan veel mooier! De recreatieve voorzieningen mogen wel wat uitgebreider, maar het is een mooi gebied. De rust en toegankelijkheid samen met de uitstraling van dit gebied als voorbeeld voor het hele maasgebied stellen mij in staat nu al te kunnen genieten van dat gene wat nog staat te gebeuren op de andere plaatsen en de groei die natuur hier kan maken. De windmolens langs de belgische grens zorgen echt voor horizonvervuiling. Ook maakt de autoweg veel lawaai. Dit gebied wordt nog altijd mooier en er is veel variatie. Door beheer met paarden minder planten als in de begin jaren van detamineren. Door de ontwikkeling. Door de prachtig mooie natuur en mooie wandel gelegenheden. Een verrassend gebied met een bijzondere landschappelijke beleving en een leuke aangrenzende horeca. Elba Grevenbicht brandnetels overheersen, wandelpaden niet consequent bijgehouden. Enkele jaren geleden was hier nog echte natuur momenteel beheerst groot oppervlakte mais dit gebied. Enorme kleurenrijkdom door alle bloeiende planten. Er kan altijd wel wat verbeterd worden. Er waren grote stukken ontoegankelijk. Fijn gebied, nog niet ideaal. Fijne sfeer goede omgeving, fan van de molen. Fijne streek om te fietsen. Fijne wandelgebieden, heerlijk rustig, veel variatie in flora en fauna. Gebied in ontwikkeling met veel potentie mits juist aangepakt. Geen 10 in verband met het hinderlijk door elkaar lopen van fietsrecreanten en wandelaars op te smalle paden (gebied Obbicht en Grevenbicht). Geen duidelijke wandelroute of ruiterpaden. Geweldig. Geweldige natuur, rust en recreatief onthaal. Gewoon genieten, van alles te zien. Goed onderhouden. Goed overzicht en goed bereikbaar mooi gebied. Goed toegankelijk, mooie omgeving. Goede eerste indruk. Grensmaas is nog niet voltooid. Groen rust. Heel goede uitleg door de boswachter in verband met nacht van de nacht verlichte molen en groene lampen (voor o.a. de vleermuizen). Goede sfeer in de groep, spontane kinderen erbij, ontwapenend. Veel 'gezien' ondanks de donkerte. Veel gehoord over de natuur, over sterren, satelieten, verlichting. Heerlijke omgeving en rust. Het boeit, mooi veel groen. Maar niet echt bijzonder. Overal lopen tegenwoordig koniks en Galloways. Het doet me goed als ik er verkeer. Het gebied is een verademing en roept nostalgische gedachten op omdat ik in dit dorp ben opgegroeid. Weliswaar is de "oude Maas" zoals ik haar gekend heb in mijn jeugd "verdwenen" maar wat er voor in de plaats is gekomen is prachtig. Het gebied is erg toegankelijk, maar kan verder onderhoud gebruiken. Het gebied is in ontwikkeling en zal zeker nog mooier worden. Toch ben ik van mening dat het landschap na ontgrinding te "gestyled" is. De bodem in dit gebied is door de eeuwen gevormd door de Maas. Laagtes, gevormd door oude Maasarmen welke nu nog zichtbaar zijn verdwijnen na ongrindingen. Direct langs het water ontspringen vrij snel bomen. Op de hoger gelegen gebieden is het vooral zeer vlak grasland. Niet echt het beeld zoals het voorheen was. Er is bijvoorbeeld geen boom te zien in dit deel. Verder vrees ik het verdwijnen voor andere karakteristieke en daarmee beeldbepalende elementen. Zoals veldwegen en grote variaties in hoogte in het landschap zoals het na de ontgrindingen terug komen. Rijkswaterstaat heeft een te grote invloed in de 'styling' van het landschap. Het gebied is nog jong maar je kan de natuur mogelijkheden al zien en vermits er geen gehark aan te pas zal komen wordt het er enkel maar natuurlijker door (en mooier). Het gebied is onlangs ontsloten voor wandelaars. Wandelpaden/ struinpaden zijn niet of nauwelijks begaanbaar. Het gebied is ontwikkeling en er wordt nog grind gewonnen. Het gebied is vooral in zomer en najaar slecht toegankelijk door brandnetel- en distelgroei ook is een van de toegangen vanaf het veertje ook dit jaar weer versperd door mais die tot in het pad gezaaid is. Vorig jaar is er voorafgaande aan de Maasmanifestatie een pad gemaaid waardoor er veel beter te struinen was door het dan zeker aantrekkelijker gebied! Helaas is een verzoek om dit eenmaal per jaar te herhalen door NM afgewezen! Het gevoel dat het gebied teruggegeven is aan de natuur. Het is al een zeer mooi gebied wat ideaal is voor al haar bezoekers zonder winstbejag. Het is een divers, fraai gebied, maar grote stukken zijn nog in ontwikkeling. Het is een mooi en rustige plekje. Er blijft alleen veel afval over als de Maas weer terug gaat na de zomerbedding, wat dan weer door vrijwilligers wordt opgeruimd. Het is een mooi en varierend natuur gebied, is rustig en ik hou van vissen en wat rondstruinen. Het is een mooi gebied maar niet super. Het is een mooi gebied omdat je kan zien wat de Maas met het gebied kan doen, het is er het mooist als de paarden en de runderen beiden in het gebied aanwezig zijn. Het is hier mooi.

9 Toelichting rapportcijfer 8 Het is schitterend om de pioniersvegetatie en daarmee het gehele gebied te zien ontwikkelen. Het ziet er al veel mooier uit dan pakweg jaar geleden, maar het heeft nog veel meer potentie qua natuurschoon en zeker ook voor extensief toerisme, er zijn al goede initiatieven. Ook de wandel- en fietsmogelijkheden zijn al beter dan voorheen, maar kan nog optimaler. Gebied heeft de kans een waardig alternatief voor het te drukke Heuvelland te worden. Iedere keer is de natuur weer anders. Ik ben 2x op excursie geweest naar Meers en 1x naar Koningssteen (heel lang geleden). Ik ben planjurist bij de gemeente Maastricht en kom vanwege mijn betrokkenheid met het Grensmaasproject regelmatig in Itteren en Borgharen: met name in Hartelstein. Ik ben in deze omgeving opgegroeid, de natuurontwikkeling de laatste jaren gaat steeds verder vooruit hetgeen ik prettig vindt. Fijne omgeving om tot rust te komen. Ik bezoek dit gebied vanuit mijn werk en betrokkenheid bij klankbordgroepen. Ik hou van de natuur. Ik kom hier regelmatig sinds mijn jeugd. Ik zie de natuur verbeteren in vele opzichten en zou graag een hoger punt geven als ik niet zo negatief was over de insecten stand, de kleine (zang) vogelstand in het gebied en de vis stand in de Maas. Hier en daar zie ik lichtpuntjes, zoals het forse aantal oeverzwaluwen, maar achter hun broedgebied zie je de ontgronding machines oprukken. Als men zo door gaat blijven ook deze zwaluwen niet. Wat de Maas zelf betreft is ook hierin de insecten stand alarmerend te noemen, denk aan vlok kreetjes, tubifex en watervlooien en alle verdere ongedierte dat zo hard nodig is voor een goede vis stand. Plaatselijk zal hier en daar nog wel wat zitten, maar dan moet je goed zoeken. Ik mis de balans tussen dieren, insecten en planten. Nogmaals een schitterend gebied, maar heden voor mij net een als een kunstbos of kunst veld, er zit te weinig leven in. Ik kom hier tot rust. Ik vind het een geweldig gebied en ontdek nog altijd nieuwe details als ik dit gebied bezoek. Ik vis regelmatig in de Grote Heggeplas en verblijf dan in het gebied Koningsteen van Natuurmonumenten. Ik geniet gigantisch van de flora en fauna en de rust in het gebied. Gelukkig zijn de wegen en paden soms erg nat, alleen de echte genieters trekken zich daar niks van aan en daardoor blijft de rust gewaarborgd. Ik woon bij t gebied, t is prachtig. En door de begeleiding van uw gids, zie je toch weer net even andere dingen! Super begeleiding! Ik woon er en kan me geen betere woonplek voorstellen! Ik zie jaarlijks verbeteringen en ontwikkelingen van de huidige begroeiing en de "levende natuur / diersoorten / vogels". In Grevenbicht zou het fijn zijn als paden worden gemaaid. Is vorig jaar ook gedaan voor de opening van de maasvallei. Met name voor de kinderen is het veel prettiger om te wandelen. Interessant gebied maar vooral bevlogen gidsen. Is nog in onwikkeling. Jammer dat er geen rondje van enige omvang te lopen is gebied is vrij klein, als wandelaar gezien. Kanoën echt heel leuk - puur natuur gevoel - veel bloemen. Lekker rustig. die in de loop van eeuwen gevormd is wordt binnen enkele jaren verwoest door grindproducenten. Moeilijk begaanbare paden Veel distels en brandnetels. Molenplas laatstelijk bezocht. Er is nieuwe natuur, je kunt er "struinen" daar waar de grote grazers ruimte hebben gemaakt, enorme toename van vooral watervogels, heerlijk rustig. Molenplas: zeer mooi en gevarieerd gebied met veel vogels. Mooi gebied. Mooi gebied. Mooi gebied, goed toegankelijk, gratis parkeren. Mooi gebied, kan echter nog verbeterd worden. Mooi gebied, leuke rondleiding. Mooi groen, veel dieren, behalve dat de staarten en de verzorging van de paarden die er lopen te wensen overlaat. Een paard in het wild gaat niet lopen grazen in distels als er voldoende te eten is!! De paarden die hier lopen, lopen met hun achterbenen uit elkaar doordat de staarten vol zitten met distels wat niet prettig is. Het uitmaaien van de distels zorgt er voor de paarden en ander klein wild zich nog beter en prettiger thuis gaan voelen. Dit zal geen afbraak hebben aan de andere begroeiing. Mooi natuurgebied al is de inrichting erg kunstmatig. Mooi om te wandelen, veel dieren met name aan belgische kant bij grevenbicht. Mooi ruim natuurgebied. Je kunt er lekker struinen op wandelpaden/ weggetjes en door het groen. Mooi voorbeeld van natuurontwikkeling. Bij ieder bezoek zijn er nieuwe/andere dingen te bespeuren. Mooi weer, mooi wandelgebied langs de Maas en kleine weilandjes, stukjes natuur en open zicht op Maas zijn mooie combinatie. Mooi, afwisselend, goed toegangelijk en rustig. Mooi, afwisselend. Mooie en ruige gebieden. Mooie en rustige omgeving. Plekje waar je je even terug kunt trekken. Wandel er graag met partner, hond en vrienden. Jammer dat het momenteel erg dicht begroeid is waardoor de wandelpaden moeilijk toegankelijk zijn. Hier spreek ik dan over het gebied obbicht en grevenbicht. In dit gebied is het ook jammer dat je er niet meer met je eigen paard doorheen kan. Anders was ik er nog vaker te vinden! Mooie fietsomgeving. Mooie flora en fauna (paarden). Mooie gebieden. Mooie natuur en fijn wandelgebied. Mooie natuur en verrassend avontuurlijk pad. Mooie natuur ivm dieren en waterplassen maar zeker jammer dat er weinig wordt gedaan aan de brandnetels. Dan kan je zeggen dit is natuur maar kan ernstige problemen hebben voor lokale boeren zodat de zaden van de kruiden (brandnetels, jacobskruiskruid want trouwens giftig is voor vee) verspreiden van natuurgebied tot akkers. Mooie natuur, veel dieren, mooie molen, goed restaurant. Mooie natuur, fantastische fietsroute en duidelijk, rustig fietsen. Mooie natuur, veel vogels, de paardjes, runderen en mooie begroeiing! Mooie natuurontwikkeling, interessante flora. Mooie omgeving. Mooie omgeving. Mooie wilde natuur! Naar mijn menig de mooiste uiterwaarde van de maas

10 Toelichting rapportcijfer 9 Natuurlijk gebleven en de uitgestrektheid Natuurrijk gebied, prachtige ligging, flora en fauna in balans. Natuurschoon/authentiek. Netjes, opgeruimd. Goede verwijzing. Niet zo heel veel te zien, gebied is nog in ontwikkeling. Ondanks dat het gebied nog in ontwikkeling is kun je er al aardig genieten. Ongerept met eigen natuurontwikkeling. Ontzettend mooi gebied waar je verder kunt kijken dan wat struiken en distels. Perfect, rust, natuur zoals het was. Plaatselijk moeilijk toegankelijk i.v.m. begroeiing. Prachtig natuurgebied, moeten jullie van afblijven. Prachtig wandel gebied. Prachtig wild natuur gebied. Prachtige natuur, rust, vogels, beplanting, uitzicht op Maas. Prachtige ontwikkeling van het gebied. Puur natuur dwars door de natuur. Rijke natuurwaarde in combinatie met mogelijkheden struinnatuur spreken mij aan. Ruig en nieuw gebied; spannend door combinatie industrie, stenen, maas en vegetatie, flora en fauna. Ruim natuurgebied, goed toegankelijk. Rust en ruimte, nog veel verstoring door werken, rommelig. Rust prachtige zonsopgang en ondergang heerlijke natuur je kunt er heerlijk ontspannen. Rust, robuustheid gebied, diversiteit gebied. Rust, sereen, ontspanning. Rustige plek met niet teveel bezoekers. Veel vogels en prachtig afwisselend landschap water, bomen en vlakte. Schitterend gebied, langs rivier. Nieuwe gebieden soms te moeilijk toegangkelijk. Veel vogels. Soms mis ik er de planten. Te moeilijk toegankelijk op veel plaatsen door bagger en keien. Veel rotzooi vooral plastic, zelfs boven in de boompjes. Wel mooi uitzicht en mooie maasoevers met allerlei vogels. Aan de Belgische kant is het beter. Te weinig herkenbare en beloopbare wandelmogelijkheden. Teveel uitheemse dieren zoals die schotse hooglanders en de koninkspaarden. Uiterwaarden staan vol met mais. Steeds meer worden natuurwaarden aangetast, graslanden omgeploegd tot maisvelden. Veel te zien. Veelzijdigheid, niet te groot. Nadeel loslopende honden. Vriendelijk, netjes. Vrijheid. Wandel graag in een wild gebied zonder paden. Wandelgebied, mooie natuur. Wat verwacht je van een natuurgebied? Info mbt inventarisatie van de biodiversiteit, geografische geschiedenis, etc.. Water, groen, redelijk rustig. We doen dit gewoonlijk met de fiets en dan wil ik mijn tevredenheid uitdrukken over de mooie fietspaden en de mooie bosrijke omgeving. Wij wonen in dit natuurgebied en vinden het hier fantastisch. Woon hier. Zeer leerzaam en interrasant. Zeer mooi stukje natuur. Zowel Koningssteen als Molenplas zijn prachtige gebieden.

11 Totaal Eerste bezoek of minder dan 1 keer per jaar Jaarlijks Maandelijks Wekelijks/dagelijks Frequentie bezoek 10 n=199 Wekelijks/dagelijks 36% Maandelijks Jaarlijks 22% 28% Eerste bezoek of minder dan 1 keer per jaar 15% Hoe vaak brengt u een bezoek aan dit gebied van Natuurmonumenten? Rapportcijfer bezoek aan gebied 7,6 7,4 7,6 7,7 7,7

12 Totaal Korter dan 1 uur 1 tot 3 uur Langer dan 3 uur Duur bezoek 11 n=199 1 tot 3 uur 64% Langer dan 3 uur Korter dan 1 uur 16% 20% Hoe lang bleef u in het gebied? Rapportcijfer bezoek aan gebied 7,6 6,9 7,6 8,1

13 Totaal Ontspanning - er even tussenuit Uitje met familie en/of vrienden Lichaamsbeweging - sporten Het opzoeken/bekijken van bijzondere planten en/of dieren Meer te weten komen over de natuur/cultuurhistorie van dit gebied Hond uit laten Belangrijkste aanleiding bezoek 12 n=189 Ontspanning - er even tussenuit 41% Het opzoeken/bekijken van bijzondere planten en/of dieren 22% Meer te weten komen over de natuur/cultuurhistorie van dit gebied Hond uit laten Lichaamsbeweging - sporten Uitje met familie en/of vrienden 11% 11% 8% 6% Wat was de belangrijkste aanleiding van uw bezoek aan dit gebied? Rapportcijfer bezoek aan gebied 7,6 7,8 8,2 7,6 7,5 7,0 7,7

14 Bepalende criteria om gebied te bezoeken 13 Natuur (flora, fauna, bos, hei, duin) Afstand (ligging ten opzichte van uw verblijfadres) Vrijetijdsbesteding en hobby (zoals mountain biken, fotografie, vogels spotten, vissen) 57% 62% 72% Levensloopkenmerken (aantrekkelijk voor kinderen, - ouderen, - minder validen) Cultuurhistorie (gebouwen, landgoed/park) 40% 38% Voorzieningen (zoals toiletten, horeca, routes, parkeergelegenheid) 30%

15 Afstand, vervoermiddel & bereikbaarheid gebied 14 n=181 < 10 km 82% > 20 km 15% km 3% n=184 Auto of motor 46% Lopend 31% Fiets, bromfiets of scooter 23% Openbaar Vervoer Zeil-, motorboot Kano, fluisterboot Uitgaande van uw bezoek aan dit gebied, hoe tevreden bent u over: de bereikbaarheid - kon u eenvoudig bij het gebied komen? (5,2) de vindbaarheid - kon u (de ingang van) het gebied makkelijk vinden? (5,1) % zeer tevreden % tevreden % enigszins tevreden % enigszins ontevreden % ontevreden % zeer ontevreden Binnen dit onderzoek geldt een waarde van 4,2 als ondergrens voor een voldoende. Een goede score begint bij een waarde van 4,8.Een score lager dan 4,2 is een aandachtspunt.

16 Gebied bezocht 15 Met volwassene(n) 18 t/m 65 jaar 55% Alleen Met volwassene(n) 66 jaar of ouder Met (huis)dier (hond/paard) Met kind(eren) 5 t/m 11 jaar 18% 16% 16% 11% Met kind(eren) 12 t/m 17 jaar Met kind(eren) 4 jaar of jonger 6% 6% Uitgaande van uw bezoek aan dit gebied, hoe tevreden bent u over: de toegankelijkheid - kon u het gebied eenvoudig in/door? (5,0) de gastvrijheid - voelde u zich welkom in het gebied? (5,0) de gelegenheid - sluit het gebied qua mogelijkheden aan bij de samenstelling van uw groep? (5,0) % zeer tevreden % tevreden % enigszins tevreden % enigszins ontevreden % ontevreden % zeer ontevreden Binnen dit onderzoek geldt een waarde van 4,2 als ondergrens voor een voldoende. Een goede score begint bij een waarde van 4,8.Een score lager dan 4,2 is een aandachtspunt.

17 Groepssamenstelling bezoekers 16 Met volwassene(n) 18 t/m 65 jaar 46% Met volwassene(n) 66 jaar of ouder Met volwassene(n) 18 t/m 65 jaar / Met (huis)dier (hond/paard) Met (huis)dier (hond/paard) Met kind(eren) 5 t/m 11 jaar 13% 9% 6% 5% Overig 20%

18 Totaal Alleen Met kind(eren) 4 jaar of jonger Met kind(eren) 5 t/m 11 jaar Met kind(eren) 12 t/m 17 jaar Met volwassene(n) 18 t/m 65 jaar Met volwassene(n) 66 jaar of ouder Met (huis)dier (hond/paard) Tevredenheid gebied en groepssamenstelling 17 Hoe tevreden bent u over: de toegankelijkheid - kon u het gebied eenvoudig in/door? 5,0 4,7 4,6 4,9 5,4 5,1 5,1 4,8 de gastvrijheid - voelde u zich welkom in het gebied? 5,0 4,6 4,8 4,8 5,2 5,1 5,3 4,9 de gelegenheid - sluit het gebied qua mogelijkheden aan bij de samenstelling van uw groep? 5,0 4,7 4,4 4,6 5,4 5,2 5,2 4,7 Binnen dit onderzoek geldt een waarde van 4,2 als ondergrens voor een voldoende. Een goede score begint bij een waarde van 4,8.Een score lager dan 4,2 is een aandachtspunt.

19 Totaal Positief Neutraal Negatief (te druk) Negatief (overlast) Beleving aanwezigheid andere bezoekers 18 n=180 Neutraal Positief 49% 47% Negatief (te druk) Negatief (overlast) 2% 1% Hoe heeft u de aanwezigheid van andere bezoekers in dit gebied ervaren? Rapportcijfer bezoek aan gebied 7,6 8,0 7,5 * * * te weinig waarnemingen

20 Vrijetijdsbesteding / hobby tijdens bezoek 19 Wandelen 82% Flora en/of fauna spotten 41% Fotograferen Fietsen 30% 33% Spelen met de kinderen Vissen Hardlopen (Kano)varen Zwemmen Paardrijden Meditatie en/of yoga Mountain biken 8% 7% 6% 6% 3% 2% 2% 1% Uitgaande van uw bezoek aan dit gebied, hoe tevreden bent u over: de mogelijkheden voor het uitoefenen van uw hobby of vrijetijdsbesteding (5,1) % zeer tevreden % tevreden % enigszins tevreden % enigszins ontevreden % ontevreden % zeer ontevreden Binnen dit onderzoek geldt een waarde van 4,2 als ondergrens voor een voldoende. Een goede score begint bij een waarde van 4,8.Een score lager dan 4,2 is een aandachtspunt.

21 Totaal Wandelen Hardlopen Spelen met de kinderen Fietsen Mountain biken Paardrijden (Kano)varen Zwemmen Flora en/of fauna spotten Fotograferen Meditatie en/of yoga Vissen Vrijetijdsbesteding / hobby tijdens bezoek 20 Hoe tevreden bent u over: de mogelijkheden voor het uitoefenen van uw hobby of vrijetijdsbesteding 5,1 5,1 5,1 5,1 5,2 * * 5,5 * 5,2 5,3 * 5,1 * te weinig waarnemingen Binnen dit onderzoek geldt een waarde van 4,2 als ondergrens voor een voldoende. Een goede score begint bij een waarde van 4,8.Een score lager dan 4,2 is een aandachtspunt.

22 Tevredenheid voorzieningen 21 Uitgaande van uw bezoek aan dit gebied, hoe tevreden bent u over: de parkeergelegenheid (4,6) de informatieborden (4,5) de kwaliteit van de paden en de infrastructuur (4,3) de uitgezette routes (4,4) de route aanduiding (4,4) de vindbaarheid van het startpunt van routes (4,4) de kwaliteit van de vaarroutes (4,4) de informatie(voorziening) over de bezienswaardigheden (4,3) het meubilair (bankjes, kijkschermen, picknicktafels) (4,0) de horeca (4,3) de sanitaire voorzieningen (3,9) het bezoekerscentrum (4,1) de aanlegsteigers en uitstapplekken (4,1) de Natuurmonumenten route app (3,9) % zeer tevreden % tevreden % enigszins tevreden % enigszins ontevreden % ontevreden % zeer ontevreden Binnen dit onderzoek geldt een waarde van 4,2 als ondergrens voor een voldoende. Een goede score begint bij een waarde van 4,8.Een score lager dan 4,2 is een aandachtspunt.

23 Verbeterpunten 22 de kwaliteit van de paden en de infrastructuur de flora de fauna de informatieborden de mogelijkheden om uw vrije tijd te besteden/hobby uit te oefenen de vindbaarheid de sanitaire voorzieningen de toegankelijkheid de uitgezette routes het meubilair de bereikbaarheid de route aanduiding de informatie(voorziening) over bezienswaardigheden de horeca de vindbaarheid van het startpunt van routes de parkeergelegenheid het landgoed het bezoekerscentrum de gastvrijheid de gebouwen de speelgelegenheid voor kinderen de Natuurmonumenten route app de aanlegsteigers en uitstapplekken de kwaliteit van de vaarroutes 30% 24% 23% 20% 17% 14% 12% 12% 12% 11% 10% 10% 10% 10% 10% 9% 6% 4% 4% 3% 3% 2% 1% 1%

24 Herhalingsbezoek / Aanbeveling 23 Wist u ten tijde van het bezoek aan dit gebied dat u in een gebied van Natuurmonumenten was? n=171 Bent u van plan dit gebied nogmaals te bezoeken op basis van uw ervaring van dit bezoek? n=172 Ja 75% Ja 98% Nee 25% Nee 2% In hoeverre zou u dit gebied aanbevelen bij vrienden, familie en/of kennissen? % 54% 36% t/m 6 criticasters 7 en 8 neutralen 9 en 10 promotors NPS = 26%

25 Toelichting aanbeveling 24 Criticasters Aan de Hollandse zijde zeker niet. Want de speelt zich nog altijd af aan de Belgische zijde af. Daar is ook het beste te vertoefen. Alles staat nog in de kinderschoenen en veel gebieden moeten nog op de schop genomen worden voor mij is dat -tijdelijk- wel avontuurlijk genoeg die kleine gebiedjes maar mijn kennissen kring wil in "afgemaakte" wildernis rondlopen en uiteindelijk ik ook. Alles wordt naar de kloten geholpen. Gebied Koeweide biedt nauwelijks de mogelijkheid tot bezoek. Het is niet echt spectaculair, je kunt het aantrekkelijker maken. Ik beveel niets aan, maar wil gewoon wandelen / paard rijden in gebied Koeweide. Mais in uiterwaarden. Belgische oever is beperkt toegankelijk. Alleen in zomerdag met voetveer. is slecht ontsloten. In de winterdag niet toegankelijk. Enkele voet- en fietsgbruggen zouden uitkomst bieden. Pareltjes en prachtige visstekjes ga ik niet promoten, sommige dingen hou ik graag voor mezelf. Uiteraard voor wandelelen en struinen promoot ik het gebied wel. Vanwege die uitheemse dieren die er niet thuis horen. Vind dat ieder het voor zich moet ontdekken. Neutralen Al met tal de moeite waard om te bezoeken mooie dieren. Alleen aan echte natuurvorsers. Alleen ervaring met het fietsen. Fietsroutes zijn fantastisch zowel in België als in Nederland. Alles de hele sfeer. Als natuurlijk gebied dat tevens bescherming biedt tegen hoogwater in de gebieden die gevaar lopen bij hoogwater en het feit dat er nu door de afgravingen weer een bredere maas met verlaagde weerd is onstaan. Apart stukje natuur. Bij de Molenplas zijn leuke stapstenen. Bijzonder natuurgebied. Anders als de anderen in de buurt. De Natuurontwikkeling blijft steeds weer boeiend en zorgt voor verrassingen. Dit is toch wel een positief punt fietsen is ontspannend in deze mooie omgeving. Door de vrije natuur omgeving en de mogelijkheid om te struinen. Er zijn mooiere gebieden. Fijn vertoeven. Groen en de rust. Het gebied is in ontwikkeling. Uiteindelijk is dit pas in 2024 helemaal klaar. Dat is iets wat jammer is. Verder kan er meer doen om het landschap wat spannender te maken (hoogte variatie en bomen in de vlakke graslanden). Het gebied is voor onze omgeving en geschiedenis van belang. Het gebied Meers is leuk om eens te bezoeken, maar je moet natuurlijk wel een hobby in die richting hebben wil je er vaker naar toe gaan, bijv. vogels spotten, vissen en/of kano varen. Het is een mooi gebied met vergezichten een puist zijn de grindgaten. Het is een mooi wandelgebied. Het terrein is nog onvolledig door veel verstorende werken en weinig routeduiding. Hier doen we veldwerk flora-fauna plus de ontstaansgeschiedenis van Limburg is goed uit te leggen. Ik ben zeer tevreden en er zijn leuke en interessante dingen te zien en te bleven. Neutralen (vervolg) Ik kan alleen maar voor mezelf spreken. Hoe anderen het gebied waarderen weet ik niet. Maar er wordt veel gebruik gemaakt van het wandelpad langs de Maas en van het fietspad over de winterdijk. Ik woon er en het is heel mooi. Ik woon in het dorp zelf en het gebied is zeer mooi elke dag zie je er weer iets nieuws. Flora en fauna. Leuke kennismaking met grensmaas. Makkelijk toegankelijk en voldoende interessant vanwege de prima gidsen. Moeite waard. Mooi en aantrekkelijk. Mooi gebied. Mooi gebied. Mooi gebied om te wandelen en te fietsen. Mooi gebied, mocht ik iemand kennen die interesse heeft dan beveel ik t aan. Mooi landschap, met zicht op de rivier. Mooi stukje natuur. Mooi toegankelijk gebied. Mooie natuur, moeder Maas en uitzicht. Vogeltrek is ook prachtig. Mooie omgeving uitzichten en goede fietspaden. Mooie omgeving, lekker rustig. Mooie route. Mooie streek. Nieuwe, spannende gebiedsontwikkeling, je wordt verrast, echt een uitje. Om rust en mooie momenten om te fotograferen! Om te fietsen. Omdat de volledig ongekanaliseerde bedding en de vele vogels erg interessant zijn en er een mooie rustige sfeer hangt. Omdat het fijn is om in de natuur te kunnen rondwandelen en om veel van de natuur te kunnen leren wat er allemaal gebeurd in de natuur zowel met flora en fauna. Omdat het mooi is en heb het al aanbevolen bij mijn ouders. Ongerept gebied, veel te zien, Over het algemeen zeer rustig, en veel te zien. Prachtig gebied. Prachtige natuur. Prachtige omgeving, goede horeca, niet te duur. Rust. Rust, wildernis, water, variatie, paarden en runderen en je mag overal lopen! Rust, mooie natuur. Rustig, mooi, veel natuur. Rustig, mooi en zeldzaam 'wild water'. Stuk Limburgs natuur schoon. Toegankelijkheid variatie fietsen en wandelen. Uniek voor Nederland. Veel mogelijkheden om te wandelen, planten bekijken en fotograferen. Er valt steeds iets nieuws te ontdekken.

26 Toelichting aanbeveling 25 Neutralen (vervolg) Veel stukken zijn nu nog in ontwikkeling, maar het is zeker de moeite waard om eens te gaan kijken om de natuurlijke processen te volgen. Vissen. Vrijheid. Wanneer je rust zoekt in deze drukke omgeving kun je deze goed ervaren het gebied. Zeer aantrekkelijk natuurgebied met veel ontdekkingsmogelijkheden. Combinatie van water en natuur. Zoveel moois kort bij huis. Promoters Afwisseling, ruige natuur, mogelijkheden om vrij te wandelen. Ben Grensmaas ambassadeur. De is een goed voorbeeld van begeleide herinrichting van landschappen tot natuurgebieden. De directe leefomgeving wordt aangenamer. De ontwikkeling van natuur. De beleving van de natuur zelf, het samenspel van natuur en extensief toerisme. De omslag van een Maas die zorgt voor overlast naar een rivier die zorg draagt voor natuurbeleving. Ook het feit dat dit stuk Maas geen professionele scheepvaart heef (maar wel bevaarbaar is met kano) is een uniek gegeven. De rust en natuur om je heen doet wonderen als je even weg wilt uit de dagelijkse sleur. De rust in een zich voortdurend ontwikkelend natuurgebied. Een prachtige natuurontwikkeling gekoppeld aan een vooral veilige Maas. Er is zoveel te zien en te ontdekken. Het verandert elke keer. Flora, fauna, veelzijdig. Geweldig gebied met van alles wat vogels dieren planten vlinders enz. Gewoon een mooi en uniek gebied, vlak naast de deur. Het deel van het gebied waar ik meestal rond dwaal is een prachtig stuk natuur. Het gebied is af. Menselijk ingrijpen niet langer gewenst. Het is echt een prachtig wandelgebied waar je midden in de vrije natuur tussen flora en fauna kunt vertoeven. Het is een fijn wandelgebied. Het is een gebied dat nog vrij onbekend is maar waar veel mensen toch veel plezier aan beleven. Het is een prachtig stukje Limburg bijna in onze achtertuin. 5 min en ik ben er. De rust en heerlijk dicht in de buurt. Ik vrees de veranderingen die komen gaan. Ik hoop we kunnen blijven genieten van onze dijk. Het is er fantastisch, doet altijd weer nieuwe ontdekkingen b.v. nieuwe flora, je krijgt meer respect voor de natuur, zuivere lucht, weinig geluiden, je wordt door te struinen, bewegen, gezond moe en daardoor gezonde eetlust. Vogels observeren zeer ontspannend. Ik vind het heerlijk om er rond te wandelen en ik weet dat andere dit ook zal aanspreken. Ik weet uit ervaring dat mensen ervan genieten. Ik woon er heel kortbij, mijn man is een gids van Natuurmonumenten. Ik woon er! Is een van de weinige plaatsen waar je nog natuur rust en ontspanning kan hebben. Kunnen anderen ook genieten van al dit moois. Mooi en rustig gebied. Mooi gebied. Promoters (vervolg) Mooi gebied met veel mogelijkheden. Mooi gebied met veel rust en ruimte. Mooi gebied. Behandeld in ons online tijdschrift Limburg in beeld. Mooi natuurgebied. Natuur. Natuur in combinatie met zicht op de maas, met weidse uitzichten is prachtig. Dat het vrij jong natuurgebied is, nog relatief onbekend, lekker weinig mensen, je moet nog veel zelf uitzoeken, graag houden zo! Hoewel het handig is om te weten waar zich op korte afstand van het startpunt leuke bijzondere horeca bevindt dat dan weer wel! Omdat het een prachtige natuur is. Omdat het een schitterend natuurgebied is. Omdat ik enorm geniet van het landschap grenzend aan het dorp waar ik woon. Perfect voor de rust. Prachtig gebied. Prachtig gebied in wording. Prachtig gebied. Prachtige natuur, dichtbij huis. Prachtige struingebieden. Pure natuur. Ruig, mooi, verrassend, enige grindrivier van Nederland. Rust, ruimte, afwisseling in natuur, vrijheid. Rustige wandelgebieden met veel variatie. Schitterend gebied. Tussen Maaseik en Berg aan de Maas is het mooiste stuk. Uniek gebied en nog in ontwikkeling. Uniek gebied. Uniek, on-nederlands. Vanwege de unieke combinatie van natuur en fauna in deze omgeving. Vrije rondwandelen, mooie natuurontwikkeling. Wel met een boswachter of gids( vrijwilliger). Puur natuur, fauna en florarijk. Veel te ervaren. Wij wonen er en het is uniek. Zeer mooi natuurgebied, je kunt alles zien, bevers, paarden, koeien, veel soorten vogels. Zeer over te spreken en rust gevend.

27 Gebied specifieke vraag 26 In natuurgebied kunt u vrij rondlopen in de natuur en tussen de Konik paarden en Galloway runderen. Hoe ervaart u het vrij rondstruinen dwars door de natuur? Als heel natuurlijk met inachtneming van het feit dat het wilde dieren zijn en hiervan genieten op afstand. Als prettig. Als prettig. Als de natuur niet verstoord wordt, is rondstruinen mijn favoriet manier om die natuur te ervaren. Als zeer bijzonder uniek, je voelt jezelf onderdeel van de natuur. Als zeer ontspannend. Als zeer positief en inspirerend. Als zeer prettig. Beetje spannend, maar uitdagend. Daar kom je voor.. Dat heb ik al mijn hele leven kunnen doen zonder natuurmonumenten. Dat is fijn. Ik zou wel willen dat er minder honden komen en zeker minder vrij rondlopen (dat is verboden). Dat is mooi maar ik hoop dat er ook, zeker langs de kant van woonbebouwing Grevenbicht, Obbicht, Vissersweert e.d. Kleine weilanden blijven met typisch Limburgs hagen, fruitbomen en verder van wonen af de nieuwe natuur vorm krijgt. Hou het landschap open. Maak er geen gesloten natuurgebied van probeer door keuzes bewoners in de buurt enthousiast te krijgen en te houden. Dat is nu net de charme. De staat pas aan het begin van de ontwikkeling. De verzorging laat te wensen over. Dit is geweldig, wat mij het meeste stoort dat mensen hier wandelen met los lopende grote honden waar je bang van wordt, dit vind ik het meest storende. Dit is prima lekker avontuurlijk, ongeschonden natuur. Dit vind ik prachtig, alleen wanneer je met de hond ertussen loopt (aangelijnd) willen sommige paarden/koeien hier niets van weten en vallen soms aan. Dit vind ik prachtig. Doe dit bijna iedere dag prima! Een beetje spannend, maar wel leuk. Een geweldige belevenis. Een heel bevrijdend gevoel moet nog veel meer/grotere gebieden komen waar men kan ronddwalen (met respect voor de natuur). Een heel prettige ervaring met de dieren, als je de regels hebt gelezen en je houd je eraan is het geweldig. Een van de charmes, hoewel met name de Konik paarden ook wel echt intimiderend kunnen overkomen. Maar wij houden juist van ongebaande paden en struinnatuur. Eerder geweest in het gebied met een natuurwerkdag, in een ander seizoen teruggegaan om te kijken hoe het er bij stond. Nog mooier omdat veel in bloei stond, alleen kostte het meer moeite de paarden te vinden. Positief, kom zeker nog eens terug! Enigszins vervelend omdat we de zaklampen maar beperkt aan mochten ivm de nacht van de nacht en je liep toch door een gebied met redelijk wat poep. Belangrijk advies mensen geven om laarzen aan te doen ook overdag. Dit was een route met een gids en een vrijwilliger. Erg fijn zo dicht bij de natuur. In natuurgebied kunt u vrij rondlopen in de natuur en tussen de Konik paarden en Galloway runderen. Hoe ervaart u het vrij rondstruinen dwars door de natuur? (vervolg) Fantastisch maar wisenten, zwijnen, oerrunderen en edelherten zijn nog leuker Fantastisch mooi. Fantastisch! Fantastisch! Fantastisch. Fijn. Fijn. Fijn. Fijn, maar ik ben wel een beetje bang voor de paarden en runderen, ik vertrouw ze niet en blijf graag een flink stuk bij ze uit de buurt. Gaat wel. Geeft je een vrij gevoel, even weg van de dagelijkse sleur. Geen enkel probleem. Heerlijk gevoel van vrijheid. Geen mening. Geen moeite mee. Ggeen probleem. Geen probleem mee, mens en dier passen zich wel aan elkaar aan denk ik. Geen probleem. De regels zijn duidelijk via de infoborden. Gevoel van vrijheid. Geweldig. Geweldig. Geweldig. Geweldig. Geweldig mooi wel eventueel een gemaakte route. Geweldig!!! Geweldig, naast vissen is struinen een van mijn grootste hobbies. Koningssteen leent er zich voor mij bij uitstek voor. Geweldig, voel me dan nog meer een met de natuur. Geweldig. Een fantastische ervaring. Tussen deze prachtige dieren te kunnen wandelen. Goed. Goed. Goed, door de vrijheid. Heel fijn. Heel fijn! Heel goed. Heel goed. Heel leuk. Heerlijk. Heerlijk. Heerlijk. Heerlijk. Heerlijk. Heerlijk.

28 Gebied specifieke vraag 27 In natuurgebied kunt u vrij rondlopen in de natuur en tussen de Konik paarden en Galloway runderen. Hoe ervaart u het vrij rondstruinen dwars door de natuur? (vervolg) Heerlijk. Heerlijk. Heerlijk om in de weiden de natuur te ervaren. Heerlijk vrij gevoel! Heerlijk! Heerlijk, ik voel me geen moment onveilig met de paarden om mij heen. Heerlijk, voor mijn ervaring is het belangrijk om de Maas en haar oevers en de flora en fauna zoveel mogelijk het natuurlijke beloop te laten. Mits uiteraard goed begaanbaar om er van te genieten. Het blijft een bijzonder mooie ervaring al is oplettendheid steeds noodzakelijk/wenselijk. Het is heerlijk om vrij rond te kunnen lopen. Toch is bij de Elba het groen zodanig dat we het gebied soms niet ingaan omdat het te hoog is. Het is niet altijd even prettig. Het blijven wilde beesten. Vooral dieren met veulens/kalveren of schrikaardige paarden. Het lijkt me erg leuk. Het mooiste wat er is. Zonder een verplichte route te lopen genieten van al dat moois. Ik ben in dit gebied opgegroeid en heb er mijn jeugd doorgebracht wat met nu vergeleken heel erg mooi was, dus die paarden en runderen stonden er toen ook al. Ik loop of fiets gewoon als ontspanning en terugdenkend aan mijn jeugd graag door dat gebied. Ik struin graag naast de paden, maar in veel gebieden is dit onmogelijk vanwege hoge brandnetelen. Ik vind het leuk om deze dieren te ontmoeten, maar stel me de vraag of het de juiste dieren, ik laat dit maar in het midden, want ik ben geen expert. De toekomst zal het leren!! Interessant. Is prima voor mensen die goed ter been zijn. Leuk. Leuk. Leuk. Leuk. Leuk alleen is het af en toe oppassen met de Galloway. Leuk idee. Leuk, spannend, eng, gevaarlijk, ongemakkelijk. Leuk voor kinderen. Leuk!(: Leuk, een meerwaarde. Leuk, zoals het hoort. Meestal zeer prettig. Mooi. Mooi. Mooi dat het kan. Mooi en prima. Mooi. Nabijheid van paarden en runderen zijn niet prettig. Neutraal. Niet prettig. In natuurgebied kunt u vrij rondlopen in de natuur en tussen de Konik paarden en Galloway runderen. Hoe ervaart u het vrij rondstruinen dwars door de natuur? (vervolg) Niet altijd prettig, ik ben een beetje bang voor deze dieren en als ze zich bevinden op een smal deel van het gebied wat toegangkelijk is dan durf ik er niet langs. Langs rivieren en beken is dit nogal eens het geval. Soms moet je dan toch midden door de kudde lopen, terwijl dit sterk afgeraden wordt, vooral als er kalfjes zijn. Oké, maar ik wens ook met gewone schoenen door het gebied te kunnen lopen, zonder tot mijn enkels door het water te moeten. Ontspannend relaxed. Op zich prima, maar blijf verder van de koniks. Positief. Positief. Dieren zijn meestal op afstand. Ben daar niet bang voor. Prachtig. Prachtig. Prima. Prettig. Prettig. Prettig, maar liefst zonder Konik paarden en Galloway runderen. Prima. Prima. Prima. Prima alleen aub geen maisvelden meer in de uiterwaarden. Prima geen last van de beesten. Prima is ook wat ik wil. Prima zo. Prima, het groeit alleen veel te dicht zodat de diversiteit afneemt. Prima, hou echter wel rekening met bewoners grenzend aan het natuurgebied. Uitzicht voor die bewoners moet wel behouden blijven. Prima, ik vind het alleen jammer dat er niet gebruik gemaakt wordt van inlandse rassen en ook andere grazers zoals geiten, ezels en varkens. Dat geldt overigens vaak in natuurgebieden. Prima, soms moeilijk, de runderen zijn wel groot en lopen vaak midden op het pad. Prima, toch is het ook belangrijk om aan de randen van het gebied ook voor minder validen een wandel mogelijkheid te creeren. De veldwegen langs het gebied zijn niet voor iedereen goed toegankelijk. Relatief prettig, als je de dieren niet te na komt, gebeurt er niks. Rustgevend. Rustgevend, ieder seizoen valt er weer veel te zien. Alleen ervaar ik het als vervelend dat er altijd mensen ziijn die de dieren voeren. Soms agressieve dieren. Soms wat angstaanjagend. Spectaculair. Storend, laat de natuur rustig zijn gang gaan. Net hoe het vroeger was. Jullie menen dat jullie alles weten van de natuur. Maar dan moeten jullie eens een voorbeeld nemen aan de Belgen. Die vergaderen niet lang maar werken wel door. Daar kunnen jullie nog eenst een punt aan zuigen. Die krijgen wel geen natte voeten meer, als de maas uitkomt. Slaap maar Verder!!!!!! Struinnatuur geeft veel vrijheid, hoewel het soms lastig is om richting te geven aan je wandeling.

29 Gebied specifieke vraag 28 In natuurgebied kunt u vrij rondlopen in de natuur en tussen de Konik paarden en Galloway runderen. Hoe ervaart u het vrij rondstruinen dwars door de natuur? (vervolg) Super! Super. Mits iedereen zich aan de enkele spelregels houdt is dat fantastisch. Heb zelf in een enkel geval een bezoeker moeten wijzen op het achtergelaten zwerfvuil. Dit struinen is echt een plus voor dit gebied waardoor je er snel doorheen kunt bijv een lange fietstocht, kunt wandelen met de zondagse schoenen (de paden) of met de wandelschoenen (struinen). Deze belevingsniveaus kunnen beter uitgedragen worden in de PR. Uitdagend, mooi, rustig, goed vh gemoed. Uitstekend. Uitstekend, niks aan wijzigen. De Belgen hebben alle wateroverlast verholpen. Voor mezelf positief, voor die dieren ook. Voor mijzelf als prettig, maar het verstoord wel de flora en fauna in het gebied. Waardeloos. Waardeloos! Veel te veel beesten! Zorg dat dat veel beter beheerd wordt! En die runderen schrikken heel erg af! Weg met die genoemde beesten, liever het Limburgs rund en de mergelschapen met geiten weer terug in de Limburgse natuur. Die uitheemse dieren zorgen voor een verstoorde plantengroei. Daarnaast horen ze hier gewoon niet thuis. Wel fijn. Wij houden het bij fietsen. Zaaaaalig!!!! Zalig! Zeer leuk. Zeer ontspannen. Zeer positief. Zeer prettig. Zeer prettig. Zeer prettig, maar ik vind het jammer, dat het soms te ontoegankelijk is, het moet niet teveel dichtgroeien. Zeer spannend als de paarden op je af komen, maar mooi om te zien. Zeker niet storend. Zelf geen probleem. Geef duidelijk aan niet door de kudde te lopen en het waarom. Zo moet het zijn.

30 Totaal Ja Nee Lid van Natuurmonumenten 29 n=173 Nee 65% Ja 35% Bent u lid van Natuurmonumenten? Rapportcijfer bezoek aan gebied 7,6 7,8 7,6

31 Verbeterpunten en tips 30 A.u.b. verbied de maisvelden in de uiterwaarden. Banken voor te zitten vrij houden van gras en onkruid. Staat soms meters hoog. Beter fietspaden, dit is gewoon niet om aan te zien. Geen horeca in de kleine dorpen. Minder mais zaaien door de boeren, hier wordt de hele natuur met bedorven. Veel wandel gebieden worden verstoord door sport fietsers. Beter ontsluiten door voet en fietsbruggen over de Grensmaas. Betere bewegwijzering. Bij de grindgaten op Elba (Grevenbicht) heeft een boer onlangs een prachtig stuk natuur vernield. Je hoort er niets meer van. Laat de rest van het gebied met rust a.u.b. De natuur heeft lange tijd nodig om zich weer te herstellen. Bedankt!! De maasvallei en haar inwoners genieten al volop van de prachtige natuur. De fietspaden in de Nederlandse zijde van de maasvallei dienen zeker verbeterd te worden. De kwaliteit van de fietspaden is in België vele malen beter. De informatiepanelen zijn écht aan verbetering toe. Er staan in sommige gebieden nog de oude borden van Stichting ARK. De Molendijk wordt regelmatig gebruikt voor illegale motorraces. Door drempels zou dit verhinderd kunnen worden. De nieuwe gebieden bij borgharen etc. zouden toch een beetje beter toegankelijk moeten worden, de struinpaden, bv een keer per jaar maaien. De vogelkijkhut bij de Hompesche Molen helemaal opnieuw aanpassen. Voor kinderen was het scherm veel en veel te hoog en ook voor mij terwijl ik 1.59m ben Ik kon niets ien. Erin vogelkijkgaten maken. Bij folders en reclame over uitstapjes in gebied Hompesche Molen mensen adviseren laarzen aan te doen i.v.m. de vele poep van de dieren ook op de paden. Honden niet toelaten in dit gebied (o.a.. voor de dieren). Enige punten bij deze enquête: hoe vaak bezoek je Natuurmonumenten: mis antwoord van bijv. een keer in de twee maanden. Onderscheid maken in deze enquête tussen een eigen wandeling die je in het gebied maakt en een georganiseerde wandeling met een gids en/of vrijwilliger. Honden uitlaten zou ik adviseren alleen aan lijn en verplichten hondenpoep op te ruimen. Wel zo sociaal naar andere wandelaars. Voorzieningen hoe tevreden over bijv. uitgezette routes, routeaanduiding. Dit kun je niet beantwoorden als je met een gids loopt op een door hem uitgezette route. Maar dit bedoelen jullie niet. Jullie bedoelen vast routes die je alleen loopt. Vindbaarheid startpunt route niet van toepassing als je met een gids loopt. Hij weet immers de weg. Verder complimenten voor deze goed opgezette en uitgebreide enquête. Kritiek is opbouwend bedoeld. Ik ben zeer tevreden over de enquête en Natuurmonumenten. De wandelingen en rondleidingen met gids zijn - zeker voor leden - te duur. Een brug vanuit meers naar Maas Mechelen is voor mens en dier een uitkomst. Fietsennet vergroten. Neem een voorbeeld aan de buren (Belgen). Fietspad over de dijken. Ga zo door. Ga zo door! Geen los lopende honden. Graag langere wandelingen (15-25 km) en dus gebieden op deze wijze verbinden. Grindboeren niet langer welkom in Grevenbicht! Hun diensten zijn hier onnodig en dienen niet het huidig maatschappelijk belang. Nut en noodzaak is verdwenen. Weerstand zal geboden worden. Het groeit op sommige plaatsen te snel dicht en is dan ontoegankelijk voor wandelaars. Het gebied is uiterst geschikt voor ooievaars, in Grevenbicht is het nest vorig jaar bewoond geweest. Naar mijn mening zouden er meer ooievaarsnesten geplaatst moeten worden. Dit trekt ook weer toeristen aan. Het hele gebeuren rondom natuurontwikkeling heeft zijn oorsprong in het geld verdienen aan grind! Er is ook al natuur genoeg zonder al die extra ontwikkeling. Geef liever het geld uit aan zaken die echt belangrijk zijn in het leven! Ik ken tal van schrijnende gevallen in de zorg. Dat wetende zou je je moeten schamen dat er nog een cent naar natuurontwikkeling gaat! Het natuurgebied behouden en vooral de komende tijd als er grind wordt gewonnen dan wil ik graag ongehinderd kunnen wandelen en hardlopen langs de Maas zoals ik dat al jaren doe. Het zou goed zijn voor de rust en het wild als het gebied zou worden gesloten voor honden. Hoe de zichtbaarheid van Natuurmonumenten binnen het samenwerkingsverband met anderen sterk in de gaten! Horeca en zitgelegenheden. Hou het gebied natuurlijk, maar ook bereikbaar en toegankelijk. Houden zo. Ik realiseer me dat mijn antwoorden betrekking hebben op een gebied dat door SBB wordt beheerd, maar heb des al niettemin mijn belevingen gegeven. Ik vind het erg belangrijk dat natuur beleefbaar blijft voor burgers die daar behoefte aan hebben. Natuur is geweldig en moet beleefd kunnen worden. In het geval van specifieke en kwetsbare flora en fauna of gebieden kan een gedeeltelijke afsluiting nodig zijn. Afsluiten en verbieden zijn niet meer van deze tijd. Uiteraard zijn er regels nodig om te kunnen reguleren. Ik zie dat meer als corrigeren van ongewenst gedrag (bezoekers ruim altijd je rotzooi op), vissen; alleen catch and relaese (medelanders zet je vissen terug!). In Nederland zou ik op elk kruispunt de nummer van de route aanbrengen. Soms getwijfeld of ik wel de juiste weg gekozen had. Info uitbreiden over Koningssteen. Meer grazers zodat het gebied niet alleen meer bos wordt maar door begrazing meer diversiteit ontstaat. Inzetten op betere verbinding tussen de gebieden. Zorgen voor de terugkeer van spectaculaire fauna als visarend, zeearend, otter, oerrunderen, edelhert, zwijn, zwarte wouw, zwarte ooievaar etc. Daarnaast waterkrachtcentrales verwijderen en verder inzetten op oeverherstel. Het mag allemaal wat spannender worden indien je mensen van buiten de provincie wilt trekken. Ja, communiceer meer over het gebied. En vertel bij afgeronde grindwinningsprojecten dat die mooie natuur die nu voor je ligt te danken is aan grindwinning, wat goed was voor veiligheid en voor natuur. Ga al tijdens de grindwinning als NM communiceren met de grindwinners over het aanstaande natuurgebied. En buit het gebied veel meer uit als het unieke rivierengebied van Nederland. Nergens anders hebben zo'n grindrivier! Je kunt negatief zijn. Maar laten we bovenal genieten in de goede zin van het woord. Koeweide is prima, vooral zo laten! Laat deze gebieden beheren door boeren, herders en lokale jagers. Zij kennen deze gebieden al hun hele leven. Dat is ook een grote besparing voor natuur monumenten. Laat eventueel bedrijven en instellingen mee helpen bij onderhoud ruimen van zwerfvuil etc. Loslopende honden!! Maak er een route door het gebied voor fietser en wandelaars en de mensen gaan niet meer struinen, waardoor er minder verstoring is van flora en fauna.

32 Verbeterpunten en tips 31 Laat de natuur echt zijn gang gaan, hiermee bedoel ik, dat er nog steeds teveel door de mens wordt gecorrigeerd of geprobeerd. Spreek met boeren aan de grenzen van het gebied af niet meer te spuiten en ook dienen ze de hagen niet te knippen, zodat deze in volle bloei kunnen komen, hetgeen voor de insecten belangrijk is. Ook zet ik grote vraagtekens bij het ontgronden en het "verplatten" van de maas bodem, zonder goede stroom versnellingen en diepe geulen, zal het snel zijn afgelopen met stroomvissen zoals de barbeel en de kopvoorn. Tevens dient men ervoor te zorgen, dat als de natuur in rust gaat gedurende de winter, dat men de natuur dan ook met rust laat en niet dat iemand nog zo nodig meent een boom te hakken of zwerfvuil te gaan ruimen, mensen hebben geen idee hoe belangrijk het is dat vogels en dieren in de winter zo weinig mogelijk dienen te worden gestoord. Probeer ook eens te komen tot een dialoog rondom de balans van roofdieren en prooi dieren. Ik zie op dit moment teveel kraaiachtigen en aalscholvers. Deze brengen een ware slachting aan onder de kleine vogels en de vissen, maar vijanden hebben ze haast niet, dat was vroeger wel anders. Maak niet zo veel reclame voor dit gebied, dat zorgt er alleen maar voor dat het drukker en drukker wordt. Ik woon aan de Dijk in Grevenbicht en soms is het zo druk met fietsers (voetveer) dat ik mijn eigen uitrit niet kan uitrijden. En een vraag: al het zwerfvuil dat nu na hoogwater achterblijft, hoe gaan jullie dat oplossen als het een groot natuurpark is? Meer bankjes onderweg voor de wat ouderen. Meer bekendheid via VVV en toeristische plekken, vakantieparken en campings. Kenbaar maken van excursies bonnen deze locaties. Meer controle op het laten loslopen van honden en zorgen dat fietsers/bikers niet in het gebied toegelaten worden. Meer mogelijkheden voor plaatselijke hobbyboer, geleidelijkere overgang wilde natuur, via agrarisch natuurbeheer aan de directe randen van de dorpen. Dit vinden de meeste inwoners prettiger. Meer natuur zeker rond Obbicht en Grevenbicht aan de Nederlandse kant! Meer publiciteit geven wat er bereikt en toekomstplannen. Meer reclame maken, zeker in regionale bladen ook buiten de regio. De molen spoedig restaureren. Mis een info folder die zowel in Nederlands als Belgisch Limburg gasten op het mooie gebied van de attendeert. Misschien hier en der banken en rondom autovrij. Misschien meer afval bakken en geregeld ledigen. Misschien een rustbankje meer hier en daar met prullenbak. Natuurbeheer over laten aan de plaatselijke boeren. Natuurmonumenten moet er voor zorgen dat ook de beleving van de omgeving buiten het terrein aangepast wordt aan de toekomstige invulling van het terrein. Wanneer de noodzakelijke werkzaamheden van de plaatselijke ontgrinder afgelopen zijn dient ook zijn terrein op een natuurlijke manier ingericht te worden. Er is in mijn ogen geen plek voor transport, opslag en langdurige verwerking van grind na beëindiging van de ontgrindingen. Natuurmonumenten zou gemeente Stein in Nederland en gemeente Maasmechelen kunnen steunen in het realiseren van een toeristische verbinding in Meers. In Stein is een begin gemaakt met dit project, maar op dit moment wil men nog niet de financiële middelen vrij maken om het grensoverschrijdende Natuurgebied ook op een toeristische manier grensoverschrijdend te maken. Maasmechelen en Stein hebben de potentie om samen uit te groeien tot het toeristische middelpunt van de. Nee, ga zo door en niet te sjiek maken! Niet al te erg toegankelijk maken moet een natuurgebied blijven. Parkeer en inrij mogelijkheden zodat niet altijd ver gelopen hoeft te worden om de juist interessante plekken te bereiken. Plaats voldoende huftervrije banken met tafels en meer observatie - kijkhutten. Plaats wat bankjes en picknicktafels Plaatsen van afvalbakken is een eerste pre. Begaanbare wandel- en goede fietspaden. Probeer bij plannenmakerij ook de mening van plaatselijke bevolking mee te wegen. Proberen samen met alle bezoekers schoon te houden. Routes op kaart zetten en actualiseren. Scheiden van wandelaars en fietsers of voldoende brede fiets/wandelpaden (zie België). Sluit aan bij de kwaliteit van het fietsroutenetwerk van België. Herzie de fietsroutes rondom Maasband Veldschuur en Meers zodanig dat je echt naar die gebieden toe wil, nu zijn er net in dit gebied teveel alternatieve routes tussen de bestaande knooppunten. Dat los je op door in Maasband bij de Maas een fietsknooppunt te maken (bij het watertappunt van WML) en ook bij het bezoekerscentrum in Meers (De Witte Börstel). En zorg voor een overgang over de Maas (de plannen voor een vaste fietsers- en voetgangersbrug) bij Maasband, of beter nog, bij Meers (daar sluit je namelijk aan op een Belgisch knooppunt). Sta buiten broedseizoen kano toe op molenplas. Toezicht op oneigenlijk gebruik. Tracht om tussen al die losse gebieden een link te leggen zodat mensen langere wandelingen kunnen maken. Misschien is dat hier of daar al gedaan maar heb ik er geen weet van, weet enkel dat er nog op verschillende plekken voor vele jaren nog afgravingswerken gepland staan. Dus a.u.b. hou mij op geregelde tijd op de hoogte van elke verandering die er de laatste paar weken/maanden is gebeurd. Veel plastic. Bijv. Mensen vragen om afval mee te nemen. Verwijderen van her en der liggende industrie en (kleine ) jachthavens en dergelijke. Vissoorten veranderen, aantal jaren geleden viel er veel meer te vangen, water wordt steeds schoner, is natuurlijk een goede zaak echter niet voor de visstand. Volhouden en doorgaan, gaat hartstikke goed. Vooral om bij en in plassen nestmogelijkheden aan te bieden ten opzichte vogels die watergebonden zijn, om zo hun de mogelijkheid te geven om meer jongen groot te kunnen brengen. Vooral zo doorgaan met het primair doel van het beschermen van onze schaarse natuur. Probeer niet teveel doelen te combineren. Voor sport (mountainbiken) of evenementen zijn er elders voldoende mogelijkheden. Wellicht toch 1 x per jaar Koningssteen maaien, groeit ondanks de begrazing dicht. Zeer slecht samengestelde enquête. Er is in het begin van de enquête niet duidelijk wat jullie met bedoelen. Er word geen rekening gehouden met meerdere mogelijkheden aan te geven bij sommige vragen. Zet de oorspronkelijke dieren er weer terug zoals het Limburgse rund en de mergelschapen met de geiten. Laat die uitheemse dieren daar waar ze echt thuis horen en niet in onze Limburgse natuur... Zo weinig mogelijk het huidige gebied veranderen.

33 Verbeterpunten en tips 32 Zoals eerder vermeld de grote hoeveelheid onkruid dat nadelige gevolgen heeft. Voor landbouwers en dieren zodat het voor hun lastiger is hun behoefte te vervaardigen, landbouwer moet vaker spuiten tegen kruiden met pesticiden want nogal slecht is voor de grond, natuur. Dus eigenlijk heeft deze 'natuur' veel contrasten die zichzelf tegenspreken. Hopelijk heeft u iets met mijn mening, dank bij voorbaat. Zoals gezegd zorg langs woonkernen voor behoud open landschap en geef in eerste zone langs wonen ruimte voor weilanden e.d. Met natuurbeheer en kleine landschapselementen, dichter naar de Maas toe en daar war veel plek is, zoals Koeweide, kan dan voor nieuwe natuur gekozen worden. Zoals ik zei weg met de MAIS! Zorg dat de verschillende belangen goed afgewogen worden. Mogelijk scheiding van wandelaars en mountainbikers e.d. Zorg door regelmatig publicaties in de plaatselijke pers voor meer info en naamsbekendheid.

34 Bezoekdata respondenten mei jun jul-14 jul sep okt /2014 dagelijks dagelijks dagelijks dagelijks divers regelmatig regelmatig

35 34 Vragen? Neem contact met ons op. Tel: