Fysiotherapie en COPD
|
|
- Renske van der Pol
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Fysiotherapie en COPD FysioCompany Strikkers, de Rooij & Jongmans Lid COPD expert groep Fysio ompany samenwerkende fysiotherapeuten
2 Fysiotherapie en COPD Leerdoelen deze avond: 1. Inzicht fysiotherapeutische behandelmogelijkheden 2. Principes van beweegprogramma s 3. Praktische handreiking voor samenwerking tussen zorgverleners in 1 e lijn 4. Scholingsmogelijkheden 2
3 Obstructieve longziekten Astma - meestal jonge leeftijd - reversibel - aanvalsgewijs COPD - Longemfyseem/ Chron. Bronchitis - na 40 jarige leeftijd - irreversibel - altijd aanwezig 3
4 Irritatie van de luchtwegen Astma Reactie op gassen en dampen; rook, parfum Reactie op allergische prikkels; pollen, stof, honden Reactie door inspanning Weersinvloeden (koude en /of mist) 4
5 Chronische bronchitis Chronische aandoening van de bronchiën Irritatie van de longslijmvliezen 5
6 Longemfyseem Aandoening van de alveoli Problematiek in gaswisseling en perfusie 6
7 COPD Belang van diagnostiek: - patiënten melden zich laat bij huisarts - ernst van de ziekte wordt onderschat - snel beleid vertraagt ontwikkeling van de ziekte 7
8 Definitie van COPD Chronische luchtwegobstructie ten gevolge van chronische bronchitis, emfyseem Luchtwegobstructie: - verminderde maximale expiratie luchtstroom, vertraagde geforceerde lediging Chronisch: - niet merkbaar veranderend gedurende observatie periode van maanden
9 EEN HYDRAULISCH MODEL VAN OBSTRUCTIEVE EN RESTRICTIEVE LONGFUNCTIESTOORNISSEN
10 GOLD indeling Prevalentie COPD: 28 % 54% 15% 3% 10
11 Co-morbiditeit Linker ventrikelfalen / Hartfalen Diabetes Mellitus type II Pulmonale Hypertensie Longkanker Kyfose / Scoliose Longembolie (aanvalsgewijze dyspneu) Extreem gewichtsverlies 11
12 Linker ventrikelfalen en COPD 20% van de COPD patienten > 65 jaar heeft onbekend hartfalen % van de patiënten met hartfalen hebben ook COPD 2 8% van de patiënten met diagnose COPD hebben hartfalen i.p.v COPD (HA) 1 1.Rutten FH. Eur Heart J Sep;26(18): Epub 2005 Apr 28 2.Jemtel T. J Am Coll Cardiol 2007;49:
13 COPD in richtlijnen KNGF Richtlijn 1998 Ketenzorgrichtlijn multidisciplinair 2005 Nederlandse Huisartsen Standaard NHG 2007 LESA COPD 2007 Nieuwe KNGF richtlijn COPD 2008 KNGF beweegstandaard COPD 2009 Zorgstandaard COPD
14 Herziene KNGF richtlijn COPD Inzicht in COPD: - Systemische consequenties - Rol van acute exacerbaties - Inactiviteit Nieuwe evidence op effectiviteit fysiotherapie en revalidatie (inter) nationale ontwikkelingen: - GOLD, ERS, ATS, ACCP richtlijnen, LESA etc. 14
15 SYSTEMIC CONSEQUENCES OF COPD
16 Malnutrition Muscle weakness Poor physical fitness Physical inactivity Depression
17 Gewichtsverlies en COPD BMI<21 Laatste maand >5% afgevallen Laatste 6 maanden >10% afgevallen - Kanker - Sarcopenie 17
18 Ondervoeding bij COPD: oorzaken Verhoogde behoefte door longdefect / systemisch effect Verlaagde inname door longdefect / systemisch effect Toegenomen ademarbeid Luchtweginfectie Verhoogd energieverbruik Chron. inflammatie Benauwdheid Verminderde eetlust Vermoeidheid
19 COPD Exacerbatie - Primaire symptomen: - Toename kortademigheid (dyspneu) - Toename sputum (al dan niet purulent) - Hoesten - Secundaire symptomen: - Piepende ademhaling - Verkoudheid - Koorts 19
20 Exacerbaties en inactiviteit Walking time (min) Walking time (min) D2 D7 1Mo Timing Stable Healthy Pitta AJRCCM 2005 & Pitta Chest 2006
21 Inactivity and mortality in COPD Mortality (RR) Very low: mainly sitting work no activity during leisure time Low: Less than 2h/week light physical activity High Moderate Low Very Low Garcia-Aymerich Thorax 2006 years 21
22 (In)activity in COPD Healthy GOLD I&II GOLD III GOLD IV Controls (30) GOLD I (9) GOLDII (27) GOLD III (24) GOLD IV (10) Time (min) Walking Pitta F, AJRCCM Steps (n) Troosters ERS
23 Inactiviteit en COPD Lung function deterioration Airflow obstruction Hyperinflation Gas exchange abnormalities Co-morbidity Cardiac Type II diabetes Mood disturbance Endocrinological Hematological Progressive muscle weakness Reduced bone mineral density
24 Inactiviteit Stimuleren actieve levensstijl Nederlandse Norm Gezond Bewegen matig intensief bewegen voor 30 min. dagelijks voor 5 van de 7 dagen in de week 24
25 TIMING Increase awareness for inactivity and deconditioning in the early phase of the disease Early start of exercise and muscle training during/after an acute exacerbation or critical illness Follow-up after rehabilitation 25
26 Therapie algemeen Stoppen met roken Zelfmanagement met educatie en instructie Medicamenteus (luchtwegverwijding + ontsteking ) Sputum-expectoratie Trainingsprogramma s Voeding Combinaties van bovenstaande Longvolume reductie operatie/ longtransplantatie Ketenrichtlijn CBO
27 Effecten van roken en stop roken op de longfunctie (FEV1) FEV 1 (% of value at age 25) Smoked regularly and susceptible to its effects Disability Never smoked or not susceptible to smoke Stopped at Death Age (years) Adapted from Fletcher C, et al. BMJ 1977 Stopped at 65
28 PATIENT MET COPD Patiënt heeft stoornissen in de mucustransport en recidiverende infecties FYSIOTHERAPIE DIAGNOSTIEK THERAPIE kortademig, en heeft een verminderd Patiënt is kortademig inspanningsvermogen en dagelijkse fysieke activiteit Patiënt heeft ontoereikende kennis en beschikt onvoldoende over zelfmanagement vaardigheden
29 Mucusklaring 29
30 PROFIEL Patienten met overmatige secreties die onvoldoende effectief kunnen worden opgehoest
31 Mucusklaring Activeren Leren hoesten / huffen Ademhalingsoefeningen (collateraalventilatie) Educatie / hygiene evt. Houdingsdrainage / Flutter / PEP / percussie of vibratie 31
32 32
33 33
34 PROFIEL Patiënten die ondanks optimale medicamenteuze therapie klachten houden van: - dyspnoe vooral tijdens (lichte) inspanning - verminderd inspanningsvermogen - verminderde dagelijkse fysieke activiteit - verminderde kwaliteit van leven
35 Waar zit de dissonant??
36 Afgenomen Inspanningsvermogen Psychogeen + motivatie longen + luchtwegen Hart en bloedsomloop Ademspieren Arm- en beenspieren Gosselink, Expertmeeting febr
37 Functional exercise capacity MWD (% pred.) Normals COPD 37
38 TOP-10 ACTIVITIES ASSOCIATED WITH DYSPNEA walking walking carrying stairs stairs hurry house gardening bending uphill uphill talking bathing Troosters et al. Am.J.Respir.Crit.Care Med., 159, A459,
39 Respiratoire Revalidatie Multi-disciplinaire interventie Symptoom reductie (dyspneu hoesten) Verbetering functionele status Verhoging participatie in ADL (QoL) Kosten beheersen door systemische consequenties te stabiliseren of om te keren 39
40 40
41 Afgenomen inspanningsvermogen Meest gebruikte testen - Inspanningstest (max) op longfunctielaboratorium - 6 minuten wandeltest - perifere spierkrachtmeting - ademspierkrachtmeting 41
42 Indicaties voor de 6 MWT Effectmeting: - Longtransplantatie, longresectie, longvolume reductie chirurgie longrevalidatie, COPD (medicatie, zuurstofsuppletie), pulmonale hypertensie, hartfalen, beweegprogramma Functionele status (single measurement): - COPD, Cystic fibrose, hartfalen en andere aandoeningen Voorspellen morbiditeit en mortaliteit: - Hartfalen, COPD en pulmonale hypertensie ATS Guidelines 6 MWT AmJ Respir Crit Care Med Vol 166 pp , 117, 2002
43 Cardio-circulatoir Diagnostiek: - Gezondheidstatus patiënt (multi-morbiditeit) - Inspanningstest 43
44 Cardio-circulatoir Training Trainingsdoel: verbeteren van het aerobe inspanningsvermogen Trainingsmiddel: loopband-fietsergometer Trainingsintensiteit: 70% van piekbelasting, duur tot 30 min Monitoring: Hartfrequentie + BORG score + evt. SpO2-meting 44
45 Ventilatoir Oorzaken ventilatoire limitatie - Respiratoire spierzwakte - Hyperinflatie 45
46 Ventilatoir Diagnostiek - Inspanningstest (max) - Inspiratoire spierkracht meting met monddrukmeter 46
47 Ventilatoir Training Hypercapnie tijdens inspanning? nee ja Duurtest >10 min Duurtraining Intervaltraining (evt. zuurstofsuppletie) 47
48 Ventilatoir Training Trainingsintensiteit: - Duurtraining: 70% van piekbelasting - Interval: 70% van piekbelasting opbouw tot % van piekbelasting verhouding 1:1(insp./rust) vb. 5x2min, 2 min rust Monitoring: BORG score + SpO2-meting 48
49 Ventilatoir Inspiratoire spiertraining Intensiteit: 30-50% PImax 2xdaags 15 min. Threshold training 49
50 Zuurstoftransport Diagnostiek: - Diffusiemeting (Spirometrie) - Inspanningstest max. (daling PaO2 of desaturatie tijdens inspanning) 50
51 Zuurstofopname probleem Hypoxemie tijdens inspanning nee ja Duurtest > 10 min Duurtraining Intervaltraining Trainingsintensiteit: - Duurtraining: 70% van piekbelasting - Interval: 70% van piekbelasting opbouw tot % van piekbelasting Monitoring: BORG score + SpO2-meting 51
52 Diagnostiek: -1. Spierkrachtmeters: Spierkracht JAMAR (handknijpkracht) MicroFET (perifere spierkracht) 2. Bio-impedantiemeter: meten vetvrije massa 52
53 Perifere Spierkracht Spierkrachttraining met weerstanden Spierkrachttraining middels duur- of intervaltraining Trainingsintensiteit weerstandstraining: % van 1 RM - 2á3 sets - 8á12 herhalingen 53
54 200 QF (% pred.) cm 2 80 cm 2 0 Normals COPD
55 Overige modaliteiten Opvang en verminderen dyspnoe: - houdingsadviezen - bevorderen functionele ademhaling Hulpmiddelen Evt. NIV en NMES 55
56 Psyche - motivatie Streefdoelen van de patiënt achterhalen (Motivational interviewing) Kwaliteit van leven (vragenlijsten) Lotgenotencontact in groepstherapie Betrekken familie in de educatie 56
57 Vragenlijsten CCQ, CRDQ, Qol-RIQ (kwaliteit van leven) Physical Activity Assessment (inactiviteit) Global Percieved Effect 57
58 Quality of life : CRDQ Fatigue Emotion Mastery Dyspnea TOTAL 0% 20% 40% 60% 80% 100% 58
59 Sleutels voor succesvol fysiek actief worden Patiënt-evaluatie - Fysieke activiteit: wat doet iemand in het dagelijks leven - Fysieke fitheid: wat kan iemand aan mbt fysieke inspanningscapaciteit - Co-morbiditeit relevant voor fysieke training - Bereidheid tot verandering (5A s) Gesuperviseerd en individueel aangepast fysiek trainingsprogramma
60 Gedragsverandering
61 How successful is pulmonary rehabilitation in individual patients? 6MWD (m) Quadr (Nm) CRDQ (Total score) MWD Quadr CRDQ Troosters et al. ERS
62 Pulmonary Rehabilitation Effects independent of Lung function FEV1 <30%pred 30-40% 40-50% > MWD (m) CRDQ (pts) QUADR (%) Revalis study group
63 HOSPITALIZATION Control n = 41 Rehabilitation n = 40 p Hospital admissions Days spent in hospital 2.2 ± ± ± ± Griffiths et al. Lancet 355: ,
64 Nazorg Gezondheidsvoorlichting: - Ziekte-inzicht - Stimulering tot actieve levensstijl - Zelfmanagement Regelmatige check-ups tijdens de nazorg vergroten de motivatie om gezonde levensstijl vast te houden 64
65 Definitie: 2. Beweegprogramma s Therapeutische trainingsprogramma s voor patiënten met chronische aandoeningen Doel: 1. Verbeteren fysieke fitheid ter voorkoming van systemische consequenties (mild COPD) 2. Behoud van fysieke fitheid en dagelijkse fysieke activiteit na het volgen van een revalidatieprogramma Beweegprogramma COPD 65
66 Beweegprogramma s Mono-disciplinair ( Revalidatie) Aandacht voor specifieke doelstellingen Begeleid door specifiek opgeleide fysiotherapeut Complementair deel in de zorg Gericht op (secundaire) preventie bij patienten met COPD - Als nazorgprogramma na een revalidatietraject - Start in het milde stadium (GOLD 1en 2) Beweegprogramma COPD 66
67 Wanneer instroom in programma Alle GOLD stadia (Longfunctie) MRC-score > 2 Afgenomen fysieke activiteit < 30 minuten/dag Beweegprogramma COPD 67
68 Beweegprogramma COPD KNGF richtlijn COPD
69 Beweegprogramma s Alle in de therapie besproken modaliteiten gelden ook in de beweegprogramma s Waarom maximaal inspanningsonderzoek? - Objectiveren inspanningsprobleem - Bepalen van de beperkende factoren - Evaluatie risico van inspanningstraining - Bepalen trainingsintensiteit ( effectiviteit) Beweegprogramma COPD 69
70 3. Samenwerking In de eerste lijn: - Gericht op GOLD 1+2 (> 80% van alle patiënten met COPD) - Traject na multidisciplinaire revalidatie - Kennis op niveau = post-hbo - Ontwikkelen producten (ketenzorg) - Aansluiting bij een regio-netwerk COPD (bij voorkeur met aansluiting van 2 de lijn) Samenwerking COPD 70
71 Samenwerking Contacten leggen met andere disciplines (LESA): huisarts, POH, fysiotherapeut, diëtist Gebruik aanbod van richtlijnen en standaarden Blijf enthousiast de praktijk is weerbarstig! Begin klein en blijf het overleg zoeken Uiteindelijk grotere patiënttevredenheid Samenwerking COPD 71
72 Samenwerking Financieringsstructuur: - huidig: via individuele declaratie zorgverzekeraar (ook groepen) - toekomst: integrale bekostiging aan de hand van zorgstandaarden voor zorggroepen Samenwerking COPD 72
73 4. Scholing COPD is een complex systemische aandoening met veel variabele parameters in diagnostiek en therapie. Dus: Specifieke scholing op het gebied van COPD, bijv. - Cursus COPD en Astma - Beweegprogramma COPD Specifieke inrichtingseisen praktijk Beweegprogramma COPD 73
74 Leerdoelen behaald? 1. Kennis van behandelmogelijkheden 2. Principe van beweegprogramma COPD 3. Handreiking samenwerking 4. Scholingsmogelijkheden Met dank aan Prof.dr. Gosselink voor het beschikbaar stellen van diverse dia s Evaluatie 74
75 Verdere vragen? 75
Vallei (V)Lucht, thema: Samen in de Lucht september 2012 Ellen Toet Fysiotherapeut / Docent COPD NPI
Vallei (V)Lucht, thema: Samen in de Lucht september 2012 Ellen Toet Fysiotherapeut / Docent COPD NPI Fysiotherapie en Astma/COPD Leerdoelen : 1. Inzicht fysiotherapeutische behandelmogelijkheden 2. Principes
Nadere informatieBeweegprogramma s voor COPD. Mirjam Verhoef fysiotherapeut Voorzitter Netwerk Fysiotherapie COPD Utrecht
Beweegprogramma s voor COPD Mirjam Verhoef fysiotherapeut Voorzitter Netwerk Fysiotherapie COPD Utrecht Belang fysieke activiteit? Healthy GOLD I&II GOLD III GOLD IV 1 9 8 Controls (3) GOLDII (27) 9 GOLD
Nadere informatieRespiratoire revalidatie.
Respiratoire revalidatie Iris.coosemans@uzleuven.be Inactiviteit bij COPD Pitta, AJRCCM 2005 Gevolgen van inactiviteit COPD Ventilatoire noden Flow limitatie Air Trapping Hyperinflatie Dyspnoe Deconditionering
Nadere informatieRespiratoire Revalidatie : Overwegingen bij selectie van patienten. Wim Janssens MD, PhD COPD en respiratoire revalidatie UZ-Gasthuisberg Leuven
Respiratoire Revalidatie : Overwegingen bij selectie van patienten Wim Janssens MD, PhD COPD en respiratoire revalidatie UZ-Gasthuisberg Leuven Inleiding Waarom respiratoire revalidatie Definitie van respiratoire
Nadere informatieHet meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking
Het meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking Peter Willemsen Ziekenhuis Rivierenland Tiel De Lage Korn, Buren Inhoud Huiswerkopdracht Beperkende factoren bij gezonden Beperkende
Nadere informatieFysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten
Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten 5 april 2017 Sarcoïdose ontsporing afweersyteem ophoping afweercellen: granulomen overal in lichaam: longen, lymfesysteem, huid,
Nadere informatieLongziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens
Longziekten en respiratoire revalidatie Prof Dr W. Janssens Definitie Respiratoire revalidatie is gericht op patienten met chronische longaandoeningen met klachten en gereduceerde activiteiten van het
Nadere informatieFysiotherapie en Voeding bij Astma en COPD NETWERK EERSTELIJNS DIETISTEN AMSTERDAM
Fysiotherapie en Voeding bij Astma en COPD NETWERK EERSTELIJNS DIETISTEN AMSTERDAM Anouck Hoenderkamp Fysiotherapie Amsterdam Oost 0646074824 www.ftao.nl LoRNa www.lornamsterdam.nl www.lornamsterdam.nl
Nadere informatieEven Voorstellen. 22-3-2010. COPD en longrevalidatie / longreactivatie. Fonny Heijerman Fysiotherapeut, (sport)fysiotherapeut
COPD en longrevalidatie / longreactivatie. Even Voorstellen. Fonny Heijerman Fysiotherapeut, (sport)fysiotherapeut Hoe werkt het in de praktijk - Aanmelding - Intake/nulmeting/baseline meeting - Longrevalidatie
Nadere informatieGezond. Inhoud. Gezond. Gezond. Het metenvan beperkendefactorenbijcopd een praktische kennismaking. Peter Willemsen
Het metenvan beperkendefactorenbij een praktische kennismaking Peter Willemsen Ziekenhuis Rivierenland Tiel De Lage Korn, Buren Inhoud Huiswerkopdracht Beperkende factoren bij gezonden Beperkende factoren
Nadere informatie29 en 30 januari 2015 te Papendal
IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK 29 en 30 januari 2015 te Papendal KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieObesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD.
Robbert Kerseboom Kaderhuisarts astma-copd De prevalentie van obesitas (BMI > 30 kg/m 2 ): (in 2012) 11 % bij mannen 14 % bij vrouwen. De prevalentie van COPD is 20/1000 Nederlanders KADERHUISARTS SCHAKEL
Nadere informatiePraktijk voor Fysiotherapie. Altijd in beweging
Praktijk voor Fysiotherapie Altijd in beweging In samenwerking met. Viola Gijzen, diëtist Mieke Verschuren/Marijke Sligchers, fysiotherapeuten Inhoud Inleiding Wat is COPD? COPD en dan? COPD en voeding
Nadere informatieLongrevalidatie in de keten. 27 mei 2016 I.Kok, longarts
Longrevalidatie in de keten 27 mei 2016 I.Kok, longarts Zorgstandaard COPD Trap 1: Anamnese & eerste analyse voor fysiologische parameters, klachten, beperkingen dagelijks leven en kwaliteit van leven
Nadere informatieIndeling presentatie
Gho-Go COPD ketenzorg avond 10 september 2013 Norbert IJkelenstam Kaderhuisarts astma/copd 1 Indeling presentatie Aandachtspunten vanuit spiegelinformatie 2013 Het begrip ziektelast en de COPD ziektelastmeter
Nadere informatieWorkshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007
Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007 Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen l en inleiding idi Presentatie van regionale voorschrijfcijfers
Nadere informatieTransmurale werkafspraken
Silvia Hiep GHO-GO COPD terugkomdag Transmurale werkafspraken verwijs en terugverwijsbeleid Programma Inleiding Verwijscriteria volgens de LAN / SLA Casuïstiek Discussie 2 1 Definitie volgens NHG standaard
Nadere informatieSANDWICHSCHOLING COPD Goede COPD zorg: resultaat van goede samenwerking 28 juni Scharnierconsult. Uitgangspunt
SANDWICHSCHOLING COPD Goede COPD zorg: resultaat van goede samenwerking 28 juni 2012 Scharnierconsult, ziektelast en persoonlijk behandelplan Marion Teunissen en Rudy Bakker Werkgroep COPD Synchroon Scharnierconsult
Nadere informatieVan ziektelast naar gezondheidswinst Ans Nicolasen, POH Robbert Behr, kaderhuisarts astma-copd
Van ziektelast naar gezondheidswinst Ans Nicolasen, POH Robbert Behr, kaderhuisarts astma-copd 15-04-2015 Wie staat er centraal? Pad van een nieuwe COPD-patiënt Diagnostiek Scharnierconsult Intensieve
Nadere informatieWat is nieuw in longfunctie? Jan Willem van den Berg Longarts
Wat is nieuw in longfunctie? Jan Willem van den Berg Longarts Oude situatie Referenties dateren uit de jaren 50-60 Groep mijnwerkers en staalarbeiders (ECCS) Vrouwen niet als referentie geïncludeerd (globaal
Nadere informatieDiabetes en longziekten
Diabetes en longziekten Chronisch obstructief longlijden (COPD) Richard Dekhuijzen UMC St Radboud, Nijmegen richard.dekhuijzen@gmail.com Wat is COPD? Chronisch Obstructief Longlijden (COPD) is een verzamelnaam
Nadere informatieLentebries 6 maart 2019
Lentebries 6 maart 2019 80-jarige man van Marokkaanse komaf. Géén rookhistorie (?) Bekend met longklachten, diagnose diverse longartsen: - 2006 licht obstructieve niet reversibele stoornis, dus COPD -
Nadere informatieMinutenschema zorgprogramma COPD (excl. Astma) 2015-2016
Minutenschema zorgprogramma COPD (excl. Astma) 2015-2016 Inleiding Het minutenschema voor ketenzorg COPD is gebaseerd op het zorgprofiel voor ketenzorg COPD van de Stichting Ketenkwaliteit COPD uit juni
Nadere informatieWerkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016
Werkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016 Inleiding: Deze regionale afspraak is een vernieuwde versie van de afspraken uit het handboek COPD gebaseerd op de zorgstandaard COPD 2013,
Nadere informatieVijf gedragsthema s lopen als een rode draad door de begeleiding van de patiënt met astma/copd:
Praktijkondersteuning bij COPD en astma Doel van praktijkondersteuning is het ophogen en/of verdieping van kennis bij de patiënt en het daaraan verbonden zelfmanagement 1. De begeleiding richt zich in
Nadere informatieIn deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan.
Welkom Geachte mevrouw Geachte heer In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Heeft u na het lezen van deze brochure nog bijkomende vragen, opmerkingen of wensen,
Nadere informatieFysieke training bij. COPD-patiënten
4 RICHTLIJNEN Fysieke training bij COPD-patiënten Richtlijn van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie Cees P. van der Schans lector Transparante Zorgverlening, Hanzehogeschool Groningen,
Nadere informatieRespiratoire revalidatie. Inhoud. Respiratoire revalidatie definitie. Dr. Maurice Sillen Fysiotherapeut, coördinator CIRO netwerk
Respiratoire revalidatie Dr. Maurice Sillen Fysiotherapeut, coördinator CIRO netwerk 22-04-2017, Ademhalingstechnieken en respiratoire revalidatie Anno 2017 Inhoud Respiratoire revalidatie: definitie en
Nadere informatieVan zorgen voor naar zorgen dat
Van zorgen voor naar zorgen dat fysiotherapeutisch COPD zorg in de eerste lijn. Annemarie de Vey Mestdagh- van der List van zorgen voor 1988 Cursus Astma en COPD Pt. werd gestuurd door arts Kracht en Cardio
Nadere informatieSamenvatting COPD zorgprogramma 2019
Samenvatting COPD zorgprogramma 2019 Prestatie-indicatoren landelijke benchmark 1) % COPD patiënten in zorgprogramma met inhalatiemedicatie bij wie inhalatietechniek is gecontroleerd; 2) % COPD patiënten
Nadere informatieCOPD en Comorbiditeit
COPD en Comorbiditeit Christiaan Meek Paul de Vries Machinist lv Comorbiditeit en COPD Welke comorbiditeit levert voor u problemen op bij diagnostiek en begeleiding COPD? 1 Comorbiditeit en COPD Welke
Nadere informatieVoorbeeld consultatieaanvraag: expertteam COPD/Astma
Voorbeeld consultatieaanvraag: expertteam COPD/Astma Veel praktijken weten het expertteam te vinden wanneer zij specialistische vragen hebben met betrekking tot de behandeling van een patiënt met Diabetes
Nadere informatieadviezen hernia-operatie COPD ZorgSaam
adviezen Bewegen na een bij hernia-operatie COPD ZorgSaam 1 RECONDITIONERING bij COPD Inleiding In deze folder informeren wij u over de klachten en behandeling door de fysiotherapeut bij COPD. Het is goed
Nadere informatieFYSIOTHERAPIE OP DE LONGAFDELING BIJ EEN EXACERBATIE COPD
FYSIOTHERAPIE OP DE LONGAFDELING BIJ EEN EXACERBATIE COPD Wat is COPD? COPD is een ongeneeslijke chronische aandoening aan de luchtwegen (Chronic Obstructive Pulmonary Diseases). Deze longaandoening kan
Nadere informatieFebruari 2011 DBC-COPD-Fysiotherapie zorg Maastricht Heuvelland.
1 Februari 2011 DBC-COPD-Fysiotherapie zorg Maastricht Heuvelland. Om aan de transparantie in de Fy net COPD zorg in Heuvelland te beantwoorden, is deze summiere papieren lijst samengesteld. Deze lijst
Nadere informatieZorgroep Kennemer lucht
Zorgroep Kennemer lucht Randvoorwaarden Knelpuntanalyse Epidemiologie Zorgstandaard Zorgprogramma Indicatoren Doelstellingen Huidige knelpunten toekomst Zorggroep Kennemer lucht HAPA HONK HZNK DM COPD-CVRM-GGZ
Nadere informatieFysiotherapie & Longfibrose. Bert Strookappe MSc Fysiotherapeut Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede 19 november 2014
Fysiotherapie & Longfibrose Bert Strookappe MSc Fysiotherapeut Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede 19 november 2014 Inhoud presentatie Belang van bewegen (algemeen) Bewegen bij acute en chronische ziekte Literatuur
Nadere informatieNVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD
NVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD dr. A.J. van t Hul Schoondonck-centrum voor Longrevalidatie Brabantlaan 1 4817 JW Breda 076-533 14 54 a.vanthul@rcbreda.nl Basis
Nadere informatieStichting Gezond Monnickendam Protocol COPD Diseasemanagement HA/POH/PA
Stichting Gezond Monnickendam Protocol COPD Diseasemanagement HA/POH/PA Casefinding door PA en HA Signalerende rol PA, bij: o langdurige of recidiverende luchtwegklachten ( 2 x per jaar), én o roken of
Nadere informatieDIAGNOSE VAN COPD: EENVOUDIG OF COMPLEX
DIAGNOSE VAN COPD: EENVOUDIG OF COMPLEX Wim Janssens Long- en revalidatiearts UZ Leuven BVP-SBP meeting 1 december 2018 Risk factors for COPD Smoking Passive smoking Occupational exposure airpollution
Nadere informatieDiëtist-Fysiotherapeut: het gouden koppel
Diëtist-Fysiotherapeut: het gouden koppel Anke Kalisvaart & Peter Willemsen Ziekenhuis Rivierenland Tiel De Lage Korn, Buren 1 Inhoud Inhoud Waarom samenwerken Multidisciplinaire problematiek bij COPD
Nadere informatieAstma/ COPD versie 2009 achtergronden casusschetsen
Astma/ COPD versie 2009 achtergronden casusschetsen Voor: begeleider/presentator Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Interline januari 2010 INTERLINE
Nadere informatieRegionaal ketenzorg protocol COPD
Bijlage 1. Regionaal Ketenzorgprotocol Titel Regionaal ketenzorg protocol Verwijzing naar formulier Verwijzing naar protocol Protocol case finding Kwaliteitsbeleid Zorggroep Privacyreglement Zorggroep
Nadere informatieKNGF-richtlijn Chronisch obstructieve longziekten. Supplement bij het Nederlands Tijdschrift voor Fysiotherapie Jaargang 118 Nummer 4 2008
KNGF-richtlijn Chronisch obstructieve longziekten Supplement bij het Nederlands Tijdschrift voor Fysiotherapie Jaargang 118 Nummer 4 2008 KNGF-richtlijn Chronisch obstructieve longziekten Praktijkrichtlijn
Nadere informatieStichting Gezond Monnickendam. Protocol COPD Diseasemanagement HA/POH/PA
Stichting Gezond Monnickendam Protocol COPD Diseasemanagement HA/POH/PA Casefinding door HA (huisarts), PA (praktijkassistent) en apotheek Signalerende rol PA, bij: o langdurige of recidiverende luchtwegklachten
Nadere informatieKNGF-richtlijn. Chronisch obstructieve longziekten. Praktijkrichtlijn. Supplement bij het Nederlands Tijdschrift voor Fysiotherapie
Supplement bij het Nederlands Tijdschrift voor Fysiotherapie Volume 118 / Issue 4 / 2008 KNGF-richtlijn Chronisch obstructieve longziekten Chronisch obstructieve longziekten Praktijkrichtlijn KNGF-richtlijn
Nadere informatieDe RTA COPD juni 2012. De RTA de achtergrond 6-7-2012. Uitgangspunt: de integrale gezondheidstoestand
De RTA COPD juni 2012 Afspraken tussen huisartsen en longartsen in de regio Noord Brabant Noord Oost De RTA de achtergrond Gebaseerd op de LTA De oude RTA de versie uit 2006 De nieuwe zorgstandaard COPD
Nadere informatiedubbeldiagnose Workshop deel 1 Dhr. R Indeling workshop POH - HA overleg
Disclosure belangen spreker dubbeldiagnose Geen belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder 2 Indeling workshop Workshop deel 1 inventariseren vragen in de zaal + casus plenair NHG standpunt over dubbeldiagnose
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker Geen belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Dubbeldiagnose Indeling workshop inventariseren vragen in de zaal + casus plenair NHG standpunt over dubbeldiagnose - hoe de
Nadere informatieStaf Inwendige Ziekten
Staf Inwendige Ziekten Pulmonale revalidatie: waarom, met welke resultaten? Eric Derom Dienst Longziekten Universitair Ziekenhuis Gent COPD Klachten: dyspnoe, hoesten, sputum, inspanningsintolerantie,
Nadere informatieDubbeldiagnose. Paul Bresser, longarts Anaïs van Essen-Rubingh, huisarts
Dubbeldiagnose Paul Bresser, longarts Anaïs van Essen-Rubingh, huisarts Quiz 1 COPD is een aandoening van Jonge mensen Oudere mensen Beiden Quiz 2 Astma is een aandoening van Jonge mensen Oudere mensen
Nadere informatieMinutenschema zorgprogramma COPD
Inleiding Het minutenschema voor ketenzorg COPD is gebaseerd op de model keten DBC voor COPD van de Stichting Ketenkwaliteit COPD uit juni 2008. In dit model zijn aanpassingen aangebracht op basis van:
Nadere informatieZorgstandaard COPD: de patiënt centraal? Hans Berg Mireille Ballieux
Zorgstandaard COPD: de patiënt centraal? Hans Berg Mireille Ballieux WERKBLAD 1 STELLINGEN MOEILIJKE PATIËNTEN? VRAGEN GEEN HULP OMDAT ZIJ HUN BEPERKINGEN NIET MEER ALS ABNORMAAL BESCHOUWEN WETEN NIET
Nadere informatieZorginkoopdocument 2013 Ketenzorg COPD
Zorginkoopdocument 2013 Ketenzorg COPD Zorginkoopdocument 2013 Ketenzorg COPD 1 INLEIDING Dit document bevat een omschrijving van het COPD ketenprogramma, de specifieke opleidingseisen en de daarbij behorende
Nadere informatieInhoud. Redactie 11. Auteurs 12. Voorwoord 16. Inleiding 18
Inhoud Redactie 11 Auteurs 12 Voorwoord 16 Inleiding 18 1 Spirometrie in de cardiorespiratoire revalidatie 22 Thomas Malfait en Eric Derom Inleiding 22 Longvolumes 24 Volumestroom (flow) of debiet 29 Piekstroommetingen
Nadere informatieChronische NIV bij stabiele COPD patiënten
Chronische NIV bij stabiele COPD patiënten 1. is alleen effectief als er sprake is van hypercapnie 2. is alleen effectief als door de NIV de CO 2 daalt 3. als aan beide (1 en 2) wordt voldaan 4. is nooit
Nadere informatieDe longverpleegkundige
De longverpleegkundige De longverpleegkundige Van uw longarts heeft u de eerste informatie gekregen over uw aandoening en de klachten die daarmee gepaard gaan. Vervolgens heeft de longarts u verwezen naar
Nadere informatiePalliatieve zorg bij COPD
Palliatieve zorg bij COPD Joke Hes Longverpleegkundige Palliatieve zorg bij COPD 26/06/2014 Joke Hes Inhoud presentatie Welkom Wat is COPD Wanneer is er sprake van palliatieve zorg bij COPD Ziektelast
Nadere informatieDe nieuwe standaarden astma en COPD. Wat is nieuw
De nieuwe standaarden astma en COPD Wat is nieuw De patiënt staat centraal Veranderingen Nieuwe definitie luchtwegobstructie Nieuwe indeling ernst astma en COPD Plaats reversibiliteitstest bij astma en
Nadere informatieVoor COPD-patiënten. Beroepsopdracht Hogeschool van Amsterdam Opleiding fysiotherapie. Namen:
Voor COPD-patiënten Beroepsopdracht Hogeschool van Amsterdam Opleiding fysiotherapie Namen: Anna Keijsers Suzanne Poelgeest Paola Ramirez Bedoya Datum: 24 januari 2008 Periode BO: 5 november 2007 24 januari
Nadere informatieAanwezig zijn huisartsen en hun praktijkondersteuner, een longarts, longverpleegkundige van het ziekenhuis, kaderarts astma/copd van zorggroep ELZHA.
Notulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 8 oktober 2018 Inleiding: Het doel van dit overleg is het verder verhogen van de kwaliteit van astma/copd zorg door o.a. bespreken van actualiteiten, casuïstiek
Nadere informatieDe nieuwe COPD carrousel Uw eigen COPD paspoort
Afdeling: Onderwerp: Longziekten De nieuwe Uw eigen COPD paspoort 1 COPD Carrousel / COPD paspoort Inleiding Van uw longarts heeft u te horen gekregen dat u COPD heeft met het advies deel te nemen aan
Nadere informatieCOPD en longproblematiek. Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning
COPD en longproblematiek Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning De luchtwegen Hogere luchtwegen (Mond, keel, neus) Slijmvlies zorgt voor bevochtiging v/d lucht en het binden van stofdeeltjes Lagere
Nadere informatieDUODAGEN NWU 24-25 november. Roel Wennekes Jelmer Haanstra Jouke Hanje
DUODAGEN NWU 24-25 november Roel Wennekes Jelmer Haanstra Jouke Hanje Ketenzorg COPD Inleiding Protocol Voorbereiding op DBC Voorbeeld opzet Pauze Spirometrie blazen Spirometrie beoordelen Inleiding Overheid
Nadere informatieSamenvatting Zorgstandaard astma
Samenvatting Zorgstandaard astma Hierbij een samenvatting van de Zorgstandaard astma voor volwassenen namens de COPD-werkgroep van de huisartsenkring Amsterdam. Wij hebben voor u geprobeerd de belangrijkste
Nadere informatieIndeling presentatie
Gho-Go COPD terugkomdag COPD ketenzorg 7 oktober 2014 Norbert IJkelenstam Kaderhuisarts astma/copd 1 Indeling presentatie Aandachtspunten vanuit spiegelinformatie 2014 De nieuwe NHG COPD standaard 2015
Nadere informatieDISEASEMANAGEMENT COPD. ZonMW-project Huisartsen Monnickendam
DISEASEMANAGEMENT COPD ZonMW-project Huisartsen Monnickendam Ontwikkelingen in Monnickendam 2000: vier solo-huisartsen stappen geleidelijk over op één HIS 2003: eerste POH s, o.a. voor management 2006:
Nadere informatieZiektelastmeter: adviezen eerstelijn
nee, nooit gerookt U rookt niet. Heel goed! Voor COPD- patiënten is het van groot belang om niet te roken. roken exacerbaties Voorheen ja en gemotiveerd om te stoppen Ja, niet gemotiveerd om te stoppen
Nadere informatieFactsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 2007
Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 27 Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding worden gebruikt (M. Heijmans, NIVEL, Oktober 27). LEVEN MET COPD VRAAGT OM LEF
Nadere informatieFysiotherapie bij cardiovasculaire aandoeningen
Voorwoord Fysiotherapie bij cardiovasculaire aandoeningen Voor u ligt het Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie 2011, met als centraal thema cardiorespiratoire aandoeningen. Er is inmiddels genoeg evidentie
Nadere informatieRichtlijn palliatieve zorg bij COPD
Richtlijn palliatieve zorg bij COPD Heleen Nederveen: palliatief verpleegkundige Maasstadziekenhuis Lolkje Roos: palliatief verpleegkundige hospice Cadenza / Laurens Levina Oosterom: longverpleegkundige
Nadere informatieDiagnostiek van COPD: van spirometrie tot ziektelastmeter. Hanneke de Jong Meriam van der Zon Guus van der Meijden
Diagnostiek van COPD: van spirometrie tot ziektelastmeter Hanneke de Jong Meriam van der Zon Guus van der Meijden Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk
Nadere informatieProgramma. Kwetsbaarheid Fried. 2001. (geriatrie)fysiotherapie. Geriatriefysiotherapie. Diagnosticeren van en interveniëren bij sarcopenie
Geriatriefysiotherapie Diagnosticeren van en interveniëren bij sarcopenie Marjan Doves MPT Geriatriefysiotherapeut 24 maart 2015 Programma Sarcopenie vanuit fysiotherapeutisch perspectief (Geriatrie)fysiotherapeutische
Nadere informatieWat is COPD? 1 van
Wat is COPD? COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor de ziektes chronische bronchitis en longemfyseem. Artsen maken tegenwoordig geen onderscheid meer tussen
Nadere informatieDe nieuwe COPD carrousel Uw eigen COPD paspoort
De nieuwe COPD carrousel Uw eigen COPD paspoort Longziekten Beter voor elkaar 2 COPD Carrousel / COPD paspoort Inleiding Van uw longarts heeft u te horen gekregen dat u COPD heeft met het advies deel te
Nadere informatieGO COPD bv derde terugkomdag 07 10 2014 locatie Visio
GO COPD bv derde terugkomdag 7 1 14 locatie Visio Programma 7 oktober 14 17.3 Presentatie spiegel informatie eigen zorggroep...joke Presentatie afspraken uitgifte voorzetkamers en inhalatie instructie
Nadere informatieData: deze 6-daagse cursus vindt plaats op: 31 mei en 1, 2, 26, 27 en 28 juni 2017
Pagina 1 van 6 Programma cursus Fysiotherapie bij patiënten met COPD Data: deze 6-daagse cursus vindt plaats op: 31 mei en 1, 2, 26, 27 en 28 juni 2017 Dag 1 Woensdag 31 mei 2017 Deel 1. Introductie van
Nadere informatieZorginkoopdocument 2014 Ketenzorg COPD
Zorginkoopdocument 2014 Ketenzorg COPD Zorginkoopdocument 2014 Ketenzorg COPD 1 Inleiding Dit document bevat een omschrijving van het COPD ketenprogramma, de specifieke opleidingseisen en de daarbij behorende
Nadere informatieKNGF-richtlijn Chronisch obstructieve longziekten
KNGF-richtlijn Chronisch obstructieve longziekten Supplement bij het Nederlands Tijdschrift voor Fysiotherapie Jaargang 118 Nummer 4 2008 Update klinimetrie 2017 Praktijkrichtlijn Auteurs: R. Gosselink
Nadere informatieLongrevalidatie Informatie over het programma Longrevalidatie
Patiënteninformatie Longrevalidatie Informatie over het programma Longrevalidatie Longrevalidatie Informatie over het programma Longrevalidatie. U heeft een afspraak in Tergooi voor longrevalidatie. Onze
Nadere informatieLifestyle bij COPD. Jan Blokker, schrijver
Lifestyle bij COPD Corine Baar, huisarts Rotterdam Bianka Mennema, longarts Havenziekenhuis Jan Blokker, schrijver Jan Andries Blokker sr. (Amsterdam, 27 mei 1927 Amsterdam, 6 juli 2010) was een Nederlandse
Nadere informatieInvasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS
Invasieve beademing bij longfibrose Liselotte Boerman, ANIOS Casus Man, 82 jaar, Opname ivm respiratoire insufficiëntie, DD: 1. Acute exacerbatie Idiopathische Pulmonale Fibrose (IPF) 2. overvulling cardiaal
Nadere informatieDisclosure. Wat steekt u op. Waar denkt u over na. Rode vlaggen en co-morbiditeit bij COPD INLEIDING HET IS ZWARTWIT EN HET LOOPT IN DE WEI
Disclosure Rode vlaggen en co-morbiditeit bij COPD Geen belangenverstrengeling voor deze presentatie Hans Sportel, huisarts Ruurlo Waar denkt u over na Wat steekt u op Dyspnoe en haar DD COPD en co-morbiditeit
Nadere informatieU bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde. De reden is een verergering van uw COPD, ook wel exacerbatie COPD of longaanval genoemd.
COPD zorgpad U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde. De reden is een verergering van uw COPD, ook wel exacerbatie COPD of longaanval genoemd. In deze folder vindt u informatie over het COPD-zorgpad.
Nadere informatieSneldiagnostiek COPD in Bernhoven. Waar staat de huisarts? COPD-zorg blijft lastig. Diagnostische dilemma s
Sneldiagnostiek COPD in Bernhoven Waar staat de huisarts? COPD-zorg blijft lastig Ik zie patiënten vooral tijdens een exacerbatie POH ziet patiënten vooral als het goed gaat Ik blijf het assessment van
Nadere informatieAstma & COPD Uitgangspunten LTA en locale werkafspraak: Controle-eis LTA: Diagnostiek astma/copd (door huisarts) Controle bij astma en COPD
Astma & COPD Uitgaande van de Landelijke Transmurale Afspraak (LTA) Astma & COPD van 2002 (coproductie NHG: Nederlands Huisartsen Genootschap en NVALT: Nederlandse Vereniging voor Artsen voor Longziekten
Nadere informatieDISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: GEEN BELANGENVERSTRENGELING KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK
DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: GEEN BELANGENVERSTRENGELING KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK Implementatie van Astma en COPD in de huisartsenpraktijk 29 & 30 januari 2015 KADERHUISARTS
Nadere informatiestatus meting in Ketenzorgproject COPD regio Dordrecht
http://www.torito.nl/agenda/http://www.torito.nl/agenda/health status meting in Ketenzorgproject COPD regio Dordrecht Artikel Caravisie / augustus N. de Graaf, verpleegkundig specialist longziekten; R.
Nadere informatieLongziekten. Behandeling van COPD / COPD pad. Afdeling: Onderwerp:
Afdeling: Onderwerp: Longziekten / COPD pad 1 De behandeling van COPD Inleiding Deze folder geeft u informatie over het ziektebeeld en de behandeling van COPD en geeft stapsgewijs weer wat u de komende
Nadere informatieCOPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel
COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel Inhoud Definities Etiologie en impact Diagnose Behandeling Definitie van COPD COPD, een ziekte die voorkomen en behandeld kan worden,
Nadere informatieHet Zorgpad COPD. Geert Tits Valérie Van Damme Sofie. Sint-Andriesziekenhuis Tielt
Het Zorgpad COPD Geert Tits Valérie Van Damme Sofie Sint-Andriesziekenhuis Tielt Overzicht Ontstaan Definitie Stappenplan Ontstaan Naar analogie zorgtraject diabetes mellitus en nierinsufficientie! Geen
Nadere informatieBeweegprogramma Diabetes Mellitus type 2
Beweegprogramma Diabetes Mellitus type 2 Doelgroep: Volwassenen met (een verhoogde kans op) diabetes type 2 of morbide obesiatas op verwijzing van huisarts of specialist (bij DTF, na instemming patient,
Nadere informatie17-1-2013. De ontwikkeling van de ziektelastmeter Behandelalgoritme / computer programma Het onderzoek
Patiënt-empowerment; het individueel zorgplan en de ziektelastmeter bij COPD Onno van Schayck CAHAG 7e conferentie Utrecht, 24 januari 2013 Inhoud De ontwikkeling van de ziektelastmeter Behandelalgoritme
Nadere informatieIndividueel behandelplan COPD/Astma
Individueel behandelplan COPD/Astma Persoonlijke gegevens Naam Adres Woonplaats Telefoon E-mail Geb. datum Diagnose Diagnose gesteld op Bij ongeval waarschuwen Naam Adres Telefoon Relatie met pasdrager
Nadere informatieIk ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker
Ik ben zo benauwd Titia Klemmeier/Josien Bleeker dyspneu ademnood kortademigheid benauwdheid Bemoeilijkte ademhaling Programma Inventarisatie leerdoelen Kennis over de praktijk? Alarmsymptomen Achtergrond
Nadere informatieHet meten van ziektespecifieke kwaliteit van leven
Het meten van ziektespecifieke kwaliteit van leven Meetproblemen bij Tukkers Job van der Palen Universiteit Twente, Faculteit Gedragswetenschappen Vakgroep Onderzoeksmethodologie, meetmethoden en dataanalyse
Nadere informatiePalliatieve zorg bij COPD in onze regio. Karin Janssen-van Hemmen Jeroen Verheul
Palliatieve zorg bij COPD in onze regio Karin Janssen-van Hemmen Jeroen Verheul Inhoud Stellingen Wie zijn we? Wat is ons doel? En waarom? Wat hebben we tot nu toe gedaan? Toekomst? Antwoorden op stellingen
Nadere informatieCasus mevrouw Driebergen. 52 jaar, status na icva mei 2014. Thuiswonend. Goede cognitie. Lopen: FAC 4. Couch potato: overdag veelal inactief
Fysieke activiteiten; nieuwe inzichten en innovaties in de revalidatie. nothing to declare 52 jaar, status na icva mei 2014 Thuiswonend Goede cognitie Lopen: FAC 4 Couch potato: overdag veelal inactief
Nadere informatieStart bijeenkomst Netwerkzorg COPD Waterland. 15 december 2010 Kees van der Plas Hetty Cox, kaderhuisarts Astma/ COPD
Start bijeenkomst Netwerkzorg COPD Waterland 15 december 2010 Kees van der Plas Hetty Cox, kaderhuisarts Astma/ COPD NETWERZORG COPD WATERLAND COPD in de volle breedte Startbijeenkomst 15 december 2010
Nadere informatieLongrevalidatie. Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Longziekten augustus 2012 pavo 0178
Longrevalidatie Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Longziekten augustus 2012 pavo 0178 COPD Onder COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) vallen de ziekten chronische bronchitis en longemfyseem.
Nadere informatie