White Paper. RETScreen. Business case tool voor energie-efficiënte gebouwen met een gezond binnenklimaat

Transcriptie

1 White Paper RETScreen Business case tool voor energie-efficiënte gebouwen met een gezond binnenklimaat Maak met de gratis RETScreen software zelf de financiële business case voor een project waarbij energiereductie, duurzame eigen energieopwekking en een gezond binnenklimaat worden gerealiseerd. Mei 2015 Door: Joop Neinders - IBTH Jan van Hout - OVVIA Albert Hulshoff AHB Consultancy Wim Fieggen IVVD (Instituut Voor Vastgoed & Duurzaamheid) info@ivvd.nl

2

3 Inhoud 1.0 Introductie Financiële onderbouwing Decision support een onderbouwde keuze m.b.v. RETScreen RETScreen business case tool Meerwaarde RETScreen RETScreen RETScreen 4 Modelleren en analyse van nieuwe projecten Quick-scan Business case Krachtige financiële analysetool RETScreen Plus Monitoring en Analyse van bestaande projecten Statische analyse van data naar informatie Compliant met internationaal meet- en verificatieprotocol Bepaling baseline van een gebouw Management rapportagetool Prestatiegarantie en monitoring Systeemvereisten Handleiding en casestudy Trainingen met RETScreen RETScreen en de Energie Service Company (ESCo) Focus op de geleverde prestaties ESCo als oplossing Praktijkcases A) Een warmtepomp bij een zwembad B) PV-project C) WKK-project zwembad D) Analyse energieverbruik met RETScreen-plus E) Zonnepanelen F) Bestaand gebouwcomplex van m Infographic

4 1.0 Introductie De gebouwde omgeving is gemiddeld genomen in de westerse wereld verantwoordelijk voor zo n 40% van de CO2 uitstoot. Voor het beheersen van de klimaateffecten veroorzaakt door broeikasgassen is een forse reductie van de CO2 uitstoot een noodzaak. De afhankelijkheid van fossiele energiebronnen heeft naast klimaateffecten ook ongewenste internationale politieke consequenties. Energiebesparing en opwekking van duurzame eigen energie reduceert deze afhankelijkheid. Het blijkt dat veel gebouwen een ongezond binnenklimaat hebben met alle gevolgen van dien. Een gezond binnenklimaat krijgt daarom steeds meer de aandacht. Verbetering van het binnenklimaat is niet alleen goed voor de gezondheid van de gebruikers, maar leidt ook aantoonbaar tot betere leeren werkprestaties. Een project waar energiebesparing en/of duurzame eigen energie, maar ook een betere luchtkwaliteit wordt gerealiseerd heeft de volgende opbrengsten: lagere of geen energierekening; lagere of geen CO2-uitstoot; lagere politieke afhankelijkheid; en betere leer- of werkprestaties. 1.1 Financiële onderbouwing Wie niets doet aan het huidige energieverbruik van zijn gebouw, ziet zijn cashflow richting energieleveranciers gaan. Besparen op deze cashflow is de basis van de financiële onderbouwing voor een project waarbij energiereductie, duurzame energieproductie en een gezond binnenklimaat worden gerealiseerd. Voor een project waarbij in een gebouw energiereductie en duurzame eigen energieopwekking wordt gerealiseerd is het maken van de juiste keuzes met een goede financiële onderbouwing een vereiste. Om te voorkomen dat keuzes gemaakt worden op basis van onderbuik gevoel of dat de keuze van de leverancier klakkeloos wordt overgenomen, is het nodig keuzes goed te onderbouwen. Factoren die een belangrijke rol spelen zijn: de kennis over het onderwerp; het gebruik van relevante variabelen; de beschikbare data. Daarvoor kan een adviseur ingeschakeld worden, maar het is ook mogelijk eerst zelf aan de slag te gaan. 2

5 1.2 Decision support een onderbouwde keuze m.b.v. RETScreen Wat is een onderbouwde keuze? Stel u heeft een bepaald budget beschikbaar om te investeren in energiezuinige verlichting, zonnepanelen en/of isolatie. U weegt uw opties. Levert zonnepanelen meer op dan isolatie? Geeft energiezuinige verlichting een beter rendement dan zonnepanelen? Stel u heeft interesse in alle maatregelen. Hoe bereikt u dan het hoogste rendement met uw beschikbare budget? In welke volgorde gaat u investeren? Wellicht bent u vooral geïnteresseerd in maximalisering van de CO2 reductie. Welke keuze maakt u dan? Daarnaast zal u willen weten wat de verschillen zijn tussen leveranciers. Is daar optimalisatie van opbrengsten en kosten mogelijk? Hoe kan u deze opties met elkaar en ten opzichte van elkaar vergelijken en beoordelen? Dat kan met RETScreen. Het RETScreen software programma biedt alle benodigde decision support om zelf aan de slag te gaan. Met deze tool kan zelf de financiële onderbouwing van een project of varianten daarop gemaakt worden. De kosten voor de eerste projectanalyse worden zo beheersbaar gemaakt. Of het nu isoleren, zonnepanelen, biomassa, verlichting of andere beschikbare technieken betreft. Met RETScreen bent u in staat onderbouwde, afgewogen keuzes te maken (Zie Praktijkcases A, B, C en E). 1.3 RETScreen business case tool Naast het vergelijken en beoordelen van verschillende maatregelen voor energiebesparing en duurzame eigen energieopwekking, kunt u ook complexere business cases bouwen. Een business case bijvoorbeeld waarbij ook rekening gehouden wordt met de realisatie van een gezond binnenklimaat (Zie Praktijkcase F). U kiest dan binnen RETScreen voor de technische oplossingen die dat mogelijk maken en gaat daarmee rekenen. De RETScreen software is een krachtig hulpmiddel voor de opbouw van de business case betreffende de verduurzaming van een gebouw. De software biedt ook de mogelijkheid om geleverde prestaties te monitoren. Het RETScreen softwarepakket is gratis te downloaden en gebruiksvriendelijk. 3

6 Het softwareprogramma heeft een uitgebreide database met productinformatie voor energiebesparing en duurzame eigen energieopwekking. Daarnaast staat de klimaatdatabase van NASA ter beschikking voor analyse en monitoring. Ook kunnen gemakkelijk rapportages over behaalde resultaten gemaakt worden. RETScreen wordt gratis ter beschikking gesteld door de Canadese overheid en is in 36 talen beschikbaar, ook in het Nederlands. Het softwarepakket heeft op het moment van schrijven gebruikers in 222 landen. In landen als de V.S., Canada en Frankrijk wordt de software al langere tijd op grote schaal ingezet. RETScreen kan onder meer worden gebruikt voor het analyseren van energieproductie, energiebesparing, kosten over de levensduur, CO2-emissiereductie, financiële haalbaarheid en risico s van verschillende typen maatregelen (zie Praktijkcase C), waarbij het fungeert als gemeenschappelijke taal tussen opdrachtgever, opdrachtnemer en financier van energie-efficiency projecten. Files kunnen namelijk gemakkelijk onderling uitgewisseld worden. Ook kan RETScreen worden gebruikt voor het analyseren, monitoren, verifiëren en rapporteren van lopende projecten (Zie Praktijkcases D en F). En biedt hiermee ook ondersteuning bij het plannen, realiseren en beheren van ESCo-projecten (Zie Praktijkcase F). 1.4 Meerwaarde RETScreen De meerwaarde van het softwareprogramma: inzicht in energiebesparing en CO2 reductie inzicht in duurzame energieprojecten inzicht in de benodigde kennisgebieden toetsing projecten op haalbaarheid monitoren op gerealiseerde prestaties bij aanbestedingen: o samen met aanbieders projecten opzetten in RETScreen ( open boek ) o verificatie offertes gemeenschappelijk taal tussen opdrachtgever, uitvoerende partij, financier en intermediair 4

7 2.0 RETScreen Het softwarepakket RETScreen bestaat uit twee onderdelen: RETScreen 4 voor analyse van nieuwe projecten RETScreen Plus voor monitoring en verificatie van lopende projecten Voor het uitvoeren van analyses beschikt RETScreen over meerdere databases, waaronder een database met productspecificaties en aanschafkosten van een groot aantal energie-efficiënte maatregelen en een database met klimaatgegevens, afkomstig van NASA. Screenshot RETScreen 4 - weergegevens uit de NASA-klimaatdatabase (gegevens zijn op dag basis beschikbaar) 2.1 RETScreen 4 Modelleren en analyse van nieuwe projecten Dit gedeelte van het programma is gebaseerd op Excel en geeft de volgende mogelijkheden: Bepalen van de verwachte energieproductie Energiebesparing Meerjaren kostenanalyse behorende bij de investeringen CO 2-emissieanalyse Financiële analyse Gevoeligheids- en risicoanalyse Quick-scan Om de haalbaarheid van een bepaald project te bepalen, kan eerst een Quick-scan worden gedaan. Zo wordt een globaal inzicht verkregen in de technische en financiële haalbaarheid van een project Business case Voor de opbouw van een business case van een project wordt een uitvoerige analyse uitgevoerd die een diepgaand inzicht in technische en financiële haalbaarheid geeft. Ook kunnen gevoeligheids- en risicoanalyses worden gemaakt op basis van Monte Carlo-simulaties. 5

8 Ook voor opdrachtgevers, die zich richten op het verduurzamen van hun vastgoed, is dit softwareprogramma een zeer geschikt instrument. RETScreen kan bijvoorbeeld worden ingezet bij aanbestedingen, door aanbiedende partijen te vragen hun plannen in RETScreen 4 uit te werken Krachtige financiële analysetool RETScreen 4 beschikt over een krachtige financiële analysetool. De output van deze tool vormt een set van financiële kentallen, die in veel gevallen financiers voldoende inzicht geeft in de financiële haalbaarheid van een project. Hieronder een aantal screenshots met financiële kerngegevens. Ook kunnen er cashflow grafieken gemaakt worden. 6

9 2.2 RETScreen Plus Monitoring en Analyse van bestaande projecten RETScreen Plus is een software programma en biedt ondersteuning bij het monitoren, verifiëren en rapporteren van lopende projecten. Daarmee is het een belangrijk hulpmiddel voor opdrachtgevers en opdrachtnemers (zoals ESCo s) bij het vaststellen in hoeverre de geleverde prestaties overeenkomen met de gemaakte prestatieafspraken. Daarbij wordt uitgegaan van historische gegevens vertaald naar genormaliseerde situaties. Middels zeer krachtige statische analyse methodieken wordt vanuit een complexe (data) omgeving een eenvoudig en transparant model opgebouwd waarmee doelstellingen ondubbelzinnig getoetst kunnen worden Statische analyse van data naar informatie Aan de hand van regressie-analyse identificeert RETScreen Plus de belangrijkste externe factoren ( drivers ), die van invloed zijn op de gemeten energieprestaties. Veel voorkomende drivers zijn het weer en de tijd dat het gebouw in gebruik is. Voor het weer maakt RETScreen gebruik van de NASA klimaatdatabase met voor meerdere locaties in Nederland ( near real-time ) de historische weergegevens. Screenshot RETScreen Plus u ziet hier bijvoorbeeld elektriciteitsproductie en zonne-instraling Compliant met internationaal meet- en verificatieprotocol Het meet- en verificatieproces in RETScreen Plus voldoet aan de internationale meet- en verificatiestandaard IPMVP (International Performance Measurement and Verification Protocol) voor ESCodienstverlening Bepaling baseline van een gebouw RETScreen Plus levert een gedetailleerde analyse van de baseline (gemiddeld energieverbruik) van een gebouw en geeft inzicht in de kritische prestatie indicatoren (KPI s), waarover na realisatie van het project gerapporteerd moet worden. Omtrent de KPI s kunnen ook afspraken vastgelegd worden in een prestatiecontract tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. 7

10 2.2.4 Management rapportagetool RETScreen Plus beschikt over een doelmatige managementrapportagetool, waar de actuele en verwachte situatie t.o.v. elkaar vergeleken en verklaard kunnen worden. Screenshot RETScreen Plus u ziet hier bijvoorbeeld de historische en gemodelleerde elektriciteitsproductie Prestatiegarantie en monitoring Op basis van de analyses die gedaan zijn met de RETScreen software kan een leverancier of een ESCo een prestatiegarantie afgeven. De garanties op de energieprestatie en binnenklimaat worden vastgelegd in een transparant energieprestatiecontract. RETScreen biedt namelijk de mogelijkheid om de prestatieafspraken te monitoren en daar kan de opdrachtgever gemakkelijk meekijken. 2.3 Systeemvereisten Voor het gebruik van RETScreen heeft u het op Excel gebaseerde softwareprogramma RETScreen 4 en het op Windows gebaseerde programma RETScreen Plus nodig. Beide softwareprogramma s kunnen gratis worden gedownload via Systeemvereisten voor RETScreen 4: Microsoft Excel 2000 of hoger; systeemvereisten voor RETScreen Plus: Microsoft Windows XP of hoger Handleiding en casestudy Op de website van RETScreen zijn een professionele elektronische handleiding in het engels/frans op universitair niveau en meer den 60 internationale case studies van werkelijke projecten beschikbaar. 8

11 2.4 Trainingen met RETScreen IVVD (Instituut Voor Vastgoed & Duurzaamheid) geeft trainingen met de RETScreen software. U leert de onderbouwing van keuzes voor energiebesparing en duurzame eigen energieopwekking op te zetten, projecten te vergelijken, business cases te maken en resultaten te analyseren en te monitoren. Bij het schrijven van deze White Paper staat de Training Financiële onderbouwing verduurzamen vastgoed op het programma. Zie voor de actuele trainingen 9

12 3.0 RETScreen en de Energie Service Company (ESCo) 3.1 Focus op de geleverde prestaties De gebruiker en de eigenaar van een gebouw willen een goed en gezond binnenklimaat én een lage energierekening. De focus staat daarbij op de te leveren prestaties. Daarvoor wordt een prestatiegarantie gevraagd. Voor de financiering zijn wellicht niet direct de middelen beschikbaar. 3.2 ESCo als oplossing Een Energie prestatie contract (EPC) door een Energy Service Company (ESCo) kan in dit geval een oplossing zijn. Voor de realisatie van het project met prestatiegarantie wordt door de ESCo een vergoeding gevraagd gedurende de contractperiode (performance-periode). Deze vergoeding kan door de opdrachtgever betaald worden uit een deel van de besparing op de energiekosten. Totale besparing = baseline minus performanceline De ESCo doet de investering in het project en levert de afgesproken prestatie. Levert de ESCo een betere prestatie dan krijgt de ESCo een bonus. Het niet halen van de afspraak levert de ESCo een malus op. Na afloop van het contract krijgt de opdrachtgever de beschikking over de gehele besparing op de energiekosten. Schematisch ziet de oplossing er eenvoudig uit, maar het energieverbruik is afhankelijk van het weer en verschilt van jaar tot jaar. Hoe de prestatie te meten is dan van belang om goede en betrouwbare resultaten te krijgen. Door RETScreen te gebruiken voor monitoring, validatie en rapportage wordt transparant inzage gegeven in de behaalde prestatie gecorrigeerd voor afwijkende weersinvloeden. Zo kunnen dan ook de bonus en malus bepaald worden. De ESCo kan zelf ook de business case voor het project opstellen in RETScreen en op basis van allerlei risico analyses beschikbaar in RETScreen haar aanbieding aan de opdrachtgever doen en de financiering bij de bank regelen. De opdrachtgever kan ook het project in RETScreen zetten en zo het project aanbesteden. 10

13 Praktijkcases A) Een warmtepomp bij een zwembad Een te rooskleurige voorstelling van zaken In een project bij een zwembad heeft een systeemleverancier voorspeld dat het gebruik van bodemenergie via een warmtepomp een terugverdientijd van 2 jaar heeft. Voor de zekerheid laat de klant een korte, onafhankelijke studie uitvoeren om te controleren of de genoemde 2 jaar realistisch is. Voor deze studie heeft het ingenieursbureau dat de studie uitvoerde RETScreen gebruikt omdat hiermee snel een technische en financiële analyse gemaakt kan worden. Kasstroomgrafiek Bodemenergieproject Uit de studie bleek dat door de systeemleverancier een veel te rooskleurig beeld is geschetst. De terugverdientijd is geen 2 maar 5 jaar. Dat is nog steeds zeer acceptabel maar wel van een heel andere orde grootte. De klant heeft het project afgeblazen en kijkt nu of er op een andere manier energie bespaard kan worden. 11

14 Praktijkcases B) PV-project Hoger rendement dan op de bank Een MKB-bedrijf met 400 m2 plat dak is geïnteresseerd in de haalbaarheid van zonnepanelen. De ondernemer heeft eigen geld beschikbaar om te investeren en de vraag is of het geld beter geïnvesteerd kan worden in PVpanelen of dat het beter op de bank gezet kan worden. Met RETScreen is het dak van de ondernemer gesimuleerd. In RETScreen kan ook het effect van subsidies (zoals de Energie Investeringsaftrek, EIA) en belastingen (zoals energiebelasting) meegenomen worden. Uit de studie bleek dat het rendement op PV-panelen 10,9% en de terugverdientijd 8,5 jaar is. Omdat het rendement aanzienlijk hoger ligt dan het te verwachten rendement op de bank is het geld geïnvesteerd in een PV-project van 22kW. Hier speelt ook mee dat het risico bij PV-projecten relatief laag is. Parameter eenheid IRV voor belasting - eigen vermogen % 10,7% IRV voor belasting - bezittingen % 10,7% IRV na belasting - eigen vermogen % 10,7% IRV na belasting - bezittingen % 10,7% Simpele terugverdientijd jaar 8,6 Terugverdienen op eigen vermogen jaar 8,6 Netto Contante Waarde (NCW) Jaarlijkse besparingen levenscyclus /jaar 875 Verhouding baten/kosten 1,41 Dekking schuldbetaling Geen schuld Energieproductiekosten /MWh 84,98 BKG-reductiekosten /tco2 (275) In de tabel staan financiële parameters die RETScreen voor dit soort projecten kan berekenen. 12

15 Praktijkcases C) WKK-project zwembad Tweedehands WKK met terugverdientijd van 3 jaar Bij een zwembad heeft vroeger een WKK-installatie gestaan (warmtekrachtkoppeling). Dat is een installatie die zowel warmte als elektriciteit genereert. Meningen over de haalbaarheid van WKKprojecten lopen sterk uiteen. De directeur vraagt zich af of een WKK onder de omstandigheden van dat moment financieel aantrekkelijk is of niet. Met RETScreen is een analyse gemaakt van het zwembad en de daarbij horende warmtevraag. Omdat RETScreen ook allerlei producten (inclusief WKK-installaties) in een database heeft staan, neemt de analyse relatief weinig tijd in beslag. In de analyse wordt zowel de warmtevraag als de warmtelevering integraal bekeken. Hierdoor kan de invloed van de capaciteit van de WKK goed gesimuleerd worden. Daaruit bleek dat een WKK van 165 kw ideaal is. Zelfs indien geld geleend wordt (in dit geval meer dan ) zou het project nog interessant zijn. De klant heeft de mogelijkheid een tweedehandse WKK te kopen tegen een vast onderhoudstarief en met de garantie dat de WKK ook echt draait (de leverancier betaalt een vergoeding voor niet gedraaide uren veroorzaakt door technische problemen). Een snelle aanpassing van de analyse leert dat dit een hele interessante opties is met een terugverdientijd van ongeveer 3 jaar en een financieel rendement op het geïnvesteerde vermogen van meer dan 30%. In RETScreen zit een tool waarmee een risicoanalyse gemaakt kan worden. Uit de risicoanalyse blijkt dat de kans kleiner dan 4% is dat het financiële rendement van het project kleiner zou worden dan 10%. De analyse wordt gemaakt door willekeurig de inputparameters van het model te wijzigen binnen een bepaalde bandbreedte. 13

16 Praktijkcases D) Analyse energieverbruik met RETScreen-plus Ander beeld energieverbruik o.b.v klimaatgegevens De trend van het gasverbruik in een groot gebouw is onderzocht in RETScreen-plus. Onderstaande grafiek toont het gasverbruik sinds In 2011 lijkt het verbruik behoorlijk te dalen. In RETScreen-plus is een analyse gemaakt waarin de relatie tussen het gasverbruik en de buitentemperatuur is onderzocht. Als het gasverbruik voorspeld wordt aan de hand van de buitentemperatuur dan ontstaat er een ander beeld. In onderstaande grafiek wordt het cumulatieve verschil tussen het voorspelde en het werkelijke gasverbruik weergegeven. Vanaf 2009 treedt er een trendbreuk op. Het voorspelde gasverbruik is hoger dan het werkelijke gasverbruik. Bij navraag blijkt dat deze organisatie sinds 2009 de regelapparatuur heeft vernieuwd en dat men de regelingen ook veel beter controleert en afstelt. In 4 jaar is daarmee m3 bespaart wat overeenkomt met een financiële besparing van meer dan De RETScreen analyse laat zien dat er al sinds 2009 bespaard is, terwijl zonder de analyse het lijkt dat pas sinds 2011 bespaard is. Met RETScreen kunnen trendbreuken snel en gemakkelijk ontdekt worden, zowel positief als negatief. Door de energiedata elke maand met RETScreen te monitoren kunnen ook verliezen snel ontdekt en daardoor beperkt worden. 14

17 Praktijkcases E) Zonnepanelen Project met gebruik van subsidie regeling SDE+ Ook in 2015 en 2014 is er de subsidie regeling SDE+ voor duurzame energie. Een klant heeft interesse in zonnepanelen als alternatief voor sparen en vraagt om informatie. Als eerste wordt een voorstel gemaakt in RETScreen betreffende verschillende scenario s met de SDE+ subsidieregeling in combinatie met een investeringsvoorstel en financieringsadvies. De klant beslist op basis van de technische en financiële parameters en de risico s analyses in welke tranche SDE+ hij in aanmerking wil komen. De klant kiest uiteindelijk voor een vroege tranche binnen SDE+, een gedeelte vreemd vermogen naast inbreng van eigen vermogen en investeert in zonnepanelen. Onderstaand een screenshot van de financiële samenvatting. Omdat zonnepanelen een relatief dure vorm van energie besparen is, heeft de klant aansluitend gekozen voor verregaande energiebesparing door een combinatie van isoleren, re-lighting, meet- en regeltechniek, aanpassing van de ventilatie en de koeling en vervanging van de warmte opwekkers. 15

18 Praktijkcases F) Bestaand gebouwcomplex van m2 ESCo realiseert significante verbetering luchtkwaliteit, energielabel van D naar A en 20% CO2 reductie Voor een bestaand gebouwcomplex van m2 met meerdere gebruikers en functies is het doel beheersing van de service kosten, verduurzaming van het gebouw en verbetering van het comfort en gebruik. De exploitant van het gebouwcomplex wil een klimaatsysteem dat flexibel kan inspelen op wisselende gebruiksdoeleinden van de ruimtes. Opgave is te zoeken naar een technisch, financieel en maatschappelijk verantwoorde oplossing. Allereerst is een grondige analyse gemaakt van de huidige en toekomstige gebruikerswensen. Aansluitend geeft een analyse van het gebouw met RETScreen plus het inzicht dat de buitentemperatuur de belangrijkste driver is voor de variabele energiekosten. Screenshot RETScreen Plus Regressie van het historische en het gemodelleerd warmteverbruik in relatie tot het weer (61 punten, R²=0,96, dubson-watson 1,5). Om de beste klimaat- en energieprestaties te realiseren zijn de volgende keuzes gemaakt op het gebied van techniek, installatie en onderhoud: Zeer energiezuinig ventilatiesysteem op basis van warmterugwinning en vraagsturing Duurzame warmte en koeling afkomstig van warmtepompen en stadsverwarming De investeringen en aanpassingen zijn middels een prestatiecontract en een ESCo leverancier gerealiseerd. Monitoring en validatie leert dat de beoogde prestaties worden geleverd en bieden ruimte om verder te verduurzamen om nieuwe doelen te stellen en het gebouw verder te verduurzamen. 16

19 Screenshot RETScreen Plus verloop energieverbruik warmte na realisatie EPC (groen) versus geprognosticeerd warmteverloop aan de hand van het model Screenshot RETScreen Plus De cumulatieve besparingen sinds realisatie energie prestatie contract 17

20 Financiële parameters Samenvattting van projectkosten en besparingen/ inkomsten Jaarlijkse kasstroom Algemeen Initiële kosten Jaar Voor belasting Na belasting Cumulatief Toename brandstofkosten % 2,0% Haalbaarheidsstudie 0,0% 0 # Inflatie % 2,0% Ontwikkeling 0,0% Discontovoet % 5,0% Ontwerpen 0,0% Projectduur jaar 10 Krachtinstallatie 0,0% Warmte-installatie 0,0% Financiering Koelsysteem 0,0% Stimuleringspremies en subsidies 0 Door gebruiker gedefinieerd 0,0% Schuldratio % 100,0% Energiebesparingsmaatregelen 88,2% Schuld De rest van het systeem en diversen 11,8% Eigen vermogen 0 Totale initiële kosten 100,0% Rentevoet lening % 6,00% Looptijd lening jaar 10 Stimuleringspremies en subsidies Aflossing en rente /jaar Jaarlijkse kosten en aflossingen Bediening- en onderhoud Analyse inkomstenbelasting Brandstofkosten - Voorgestelde installatie Effectieve percentage inkomstenbelasting % Aflossing en rente - 10 jaren Verrekening verliezen in volgende jaren? Nee Totale jaarlijkse kosten Afschrijvingsmethode Afschrijving van boekwaarde Halfjaarregel - jaar 1 ja/nee Ja Periodieke kosten (credit) Belastingtechnische afschrijvingswaarde % Afschrijvingspercentage % Afschrijvingstermijn jaar 15 Restwaarde project - kosten Belastingvrijstelling mogelijk? ja/nee Nee Periode belastingvrijstelling jaar Jaarlijkse besparingen en inkomsten Brandstofkosten - Referentie-installatie Jaarlijks inkomen Inkomsten uit geleverde elektriciteit Inkomsten uit geleverde elektriciteit Inkomen uit BKG-reductie - 0 jaren Elektriciteit geleverd aan netwerk MWh 0 Inkomen (of korting) uit klantenpremies Terugleverprijs elektriciteit /MWh 0,00 Overig inkomen (kosten) - jaren Inkomsten uit geleverde elektriciteit 0 Inkomsten uit productie SE - jaren Toename tarief geleverde elektriciteit % Totale jaarlijkse besparingen en inkomsten Inkomen uit BKG-reductie tco2/jr Netto BKG-reductie tco2/jr 154 Financiële levensvatbaarheid Netto BKG-reductie - 10 jaren tco IRV voor belasting - eigen vermogen % positief Vergoeding BKG-emissiereductie /tco2 IRV voor belasting - bezittingen % -15,5% Inkomen uit BKG-reductie Vergoedingstermijn BKG-reductie jaar IRV na belasting - eigen vermogen % positief Netto BKG-reductie - 0 jaren tco2 0 IRV na belasting - bezittingen % -15,5% Toename vergoeding BKG-reductie % Simpele terugverdientijd jaar 6, Inkomen (of korting) uit klantenpremies Terugverdienen op eigen vermogen jaar onmiddellijk Elektriciteitspremie (korting) % Inkomsten uit elektriciteitspremie (korting) 0 Netto Contante Waarde (NCW) Warmtepremie (korting) % Jaarlijkse besparingen levenscyclus /jaar Inkomsten uit warmtepremies (korting) Koelpremie (korting) % Verhouding baten/kosten #DEEL/0! Inkomsten uit koelpremie (korting) 0 Dekking schuldbetaling 1, Inkomen (of korting) uit klantenpremies 0 Energieproductiekosten /MWh BKG-reductiekosten /tco2 (82) Overig inkomen (kosten) Energie MWh Grafiek cumulatieve kasstroom Tarief /MWh Overig inkomen (kosten) 0 Tijdsduur jaar Procentuele jaarlijkse toename % Productie-inkomsten uit Schone Energie (SE) Productie SE MWh 493 Vergoeding productie SE /kwh Inkomsten uit productie SE 0 Vergoedingstermijn productie SE jaar Toename vergoeding productie SE % Geleverde energie Schone Brandstoftype (MWh) Energie Aardgas 493 Ja 2 Elektriciteit 180 Nee 3 Nee 4 Nee Nee 6 Nee 7 Nee Nee 9 Nee # Nee # Nee # Nee # Nee # Nee # Nee 0 # Nee # Nee # Nee Jaar Cumulatieve kasstroom ( ) Screenshot RETScreen4 Analyse van het project voorstel Resultaat: Door de analyses is een plan ontwikkeld waarop een ESCo aanbieder daadwerkelijk het gebouw heeft verduurzaamd en het comfort verbeterd. De CO2-uitstoot is met meer dan 20% gereduceerd. De luchtkwaliteit is significant verbeterd, met een comfortabel binnenklimaat en gezondere werkplekken als resultaat. Het energielabel van het gehele complex is van D naar A gegaan. 18

21 Infographic Bijgaande infographic geeft de 9 belangrijkste feiten over RETScreen weer. 19

22 Wim Fieggen Jan van Hout Albert Hulshoff Joop Neinders : IVVD (Instituut Voor Vastgoed & Duurzaamheid), OVVIA, AHB Consultancy en IBTH