Werkvormen InConflict

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Werkvormen InConflict"

Transcriptie

1 Werkvormen InConflict Paulien Klap Roc van Amsterdam, september 2007 Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

2 Voorwoord Deze lessen serie kunt U gebruiken naast de CDrom Inconclict. Deze lessenserie is speciaal geschreven voor de opleiding Jongerenwerker Niveau 2..Deze opleiding is vorm gegeven volgens de 8 leefbaarheidgebieden. Studenten werken 2 jaar lang aan deze themas, dit betekent dat zij met ieder thema ongeveer 10 weken bezig zijn. Wonen Financien Gezondheid Recht en Veiligheid Sociale omgeving Tijdbesteding Scholing Arbeid Het is aan te bevelen deze lessenserie te gebruiken tijdens het leefbaarheidgebied recht en Veiligheid. De theorie kunt U gebruiken als ondersteuning bij deze lessen. Deze werkvormen zijn ook te gebruiken binnen het jongerenwerk. Ik wens U veel plezier! Paulien Klap Coordinator Jongerenwerk Opleiding N2 Roc van Amsterdam Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

3 Werkvorm 1. Orientatie Doel : Jongeren bekend maken met het onderwerp. Jongeren kennis op te laten doen over een aantal feiten. Inleiding : Door deze werkvorm wordt het belang aangegeven van het onderwerp. Deze problemen spelen onder jongeren en kunnen uiteindelijk zeer ernstige gevolgen hebben. Theorie is terug te vinden in het boek Recht en Veiligheid, Uitgeverij Eigenwijs. Werkwijze : Voorkennis activeren Laat iedere student deze lijst met vragen zelfstandig invullen. Bespreek daarna klassikaal de antwoorden op de vragen. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

4 Vragenlijst. Vul de volgende vragen in: Hoeveel jongeren onder de 18 jaar komen per jaar in aanraking met de politie?.. Maak een top 3 van meest voorkomende vergrijpen. 1 2, Komen meisjes net zoveel in aanraking met de politie als jongens? Welke groepen allochtone jongeren komen het meest in aanraking met de politie? Welke groepen allochtone jongeren komen gemiddeld in aanraking met de politie? Welke groepen allochtone jongeren komen het minst in aanraking met de politie? 1 2 Is Nederland in de wereld het land met de meeste jongeren die in aanraking komen met de politie? Welke vergrijpen hebben zij dan gepleegd? Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

5 Waardoor denk je dat jongeren in aanraking komen met de politie? Noem 4 redenen Welke maatschappelijke veranderingen liggen hier ten grondslag? Noem er Welke persoonlijke zaken liggen hier ten grondslag? Noem er Is er een verschil tussen platteland en grote stad betreffende jeugdcriminaliteit? Denk je dat jongeren zich onveilig voelen? Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

6 Welke oplossingen hebben jongeren hiervoor zelf bedacht? Waardoor voelen jongeren op school zich onveilig? Noem 4 redenen Waardoor voelen jongeren op straat zich onveilig? Noem 4 redenen Hoe kan je voorkomen dat jongeren in aanraking komen met de politie? Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

7 Werkvorm 2. Introductie CDrom INCONFLICT Doel: Jongeren het begrip conflict bij brengen. En jongeren leren om te gaan met conflicten. Inleiding: Theorie conflicthantering. Boek leefbaarheidgebied Sociale omgeving en Arbeid, uitgeverij Eigenwijs. Werkwijze: Voorkennis activeren Schrijf op het bord het woord conflict en laat de studenten hierop reageren. Probeer zoveel mogelijk reacties op het bord te plaatsen. Daarna probeer je met de studenten de reacties in categorieën onder te brengen. Theorie Behandel de theorie over conflicthantering. Uitleg maximaal 15 minuten. Actie Verdeel de studenten in groepjes van drie. Laat ze met elkaar praten over een conflict wat zij hebben meegemaakt en vraag hen vervolgens elkaar feedback te geven op de oplossingen van dat conflict. Alle groepjes presenteren kort 1 conflict en de gekozen oplossing. Afsluiting Docent koppelt theorie en uitkomsten van de verschillende groepjes. En vraagt studenten op te schrijven wat zij geleerd hebben en of zij in de toekomst een conflict anders zouden aanpakken. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

8 Werkvorm 3. INCONFLICT spelen. Het verhaal van Rachid. Doel: Jongeren confronteren met verschillende keuzes, situaties en gevolgen. Jongeren zelf na laten denken over eigen keuzes en de gevolgen ervan. Jongeren laten benoemen wat zij anders hadden kunnen doen. Inleiding: In het verhaal van Rachid komen de volgende zaken aan de orde, meelopen, gebruik van wapens, invloed van een groep, bemoeien of niet bemoeien en drankgebruik. Theorie leefgebieden, sociale omgeving, gezondheid en recht en veiligheid, Uitgeverij Eigenwijs. Werkwijze: Je start de CDrom. Je kiest voor het conflict met Rachid. Je speelt het verschillende keren om alle mogelijkheden uit te proberen. Daarna beantwoord je onderstaande vragen. Noteer telkens voor jezelf de keuzes die je maakt en schrijf in een woord wat de uitkomst is van die keuzes. Maak gebruik van het onderstaande schemas. Bespreek dit klassikaal na, vergelijk antwoorden en noteer een top drie van verkeerde keuzes en een top drie van de grootste veranderingen. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

9 Schemas. Doorloop 1. Keuze Gevolg Doorloop 2. Keuze Gevolg Doorloop 3. Keuze Gevolg Beschrijf hieronder in het kort een soort gelijke situatie die jezelf hebt meegemaakt. Beschrijf ook de keuzes die je hebt gemaakt. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

10 Vul n.a.v. je verhaal het volgende schema in. Keuze Gevolg Wie had invloed Wat had je anders kunnen doen Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

11 Beschrijf nu wat je zou doen wanneer je opnieuw in een soortgelijke situatie komt. Wat doe je anders, waarom ga je het anders doen en wat of wie heb je nodig om andere keuzes te maken. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

12 Werkvorm 4. Agressie Doel: Jongeren kennis laten maken met elkaars ervaring betreffende agressie. Inleiding: Jongeren weten vaak niet van elkaar, welke ervaringen zij hebben met agressie. Dit kan in de rol van dader zijn maar ook in de rol van slachtoffer. Binnen de groep is het belangrijk om te weten welke ervaringen er zijn. Zo kan men proberen rekening met elkaar te houden. Werkwijze De jongeren krijgen onderstaande aanwijzingen de vraag moet natuurlijk wel met agressie te maken hebben. Opdracht 1) Neem het papier wat zojuist is uitgedeeld en schrijf daarop een vraag op die je graag aan iemand zou willen stellen in deze groep betreffende agressie.. Opdracht = anoniem: je zet er geen naam onder; dat is niet van belang. Opdracht 2) Vouw het papiertje dubbel en lever je vraag in. Opdracht 3) Door iedere student wordt telkens een vraag (blind!) getrokken (tempo wordt bepaald door docent). Opdracht 4) Je mag de vraag vervolgens stellen aan iedereen die jij wilt in de groep (instructie begeleider hierbij: Degene die de vraag krijgt streeft naar een eerlijk antwoord. De volgende instructies kunnen ook nog gegeven worden; maar men kan het natuurlijk ook overlaten aan de groep als onderdeel van de opdracht. Neem dit dan wel mee inde evaluatie van de opdracht: Meerdere vragen mogen aan een en dezelfde persoon gesteld worden; je mag zelf kiezen Als steeds dezelfde personen vragen krijgen toegespeeld kies dan bewust eens voor een ander. Nabespreken met de hele groep Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

13 Werkvorm 5. Feiten & meningen over agressie en oorzaken van agressie Doel: Jongeren leren logisch te redeneren. Inleiding: Het is (voor leerlingen) vaak lastig onderscheid te maken tussen feiten en meningen. Is bijvoorbeeld de uitspraak: Doodstraffen horen niet thuis in een democratie nu een feit of een mening? Feiten spreken voor zichzelf en hebben geen onderbouwing nodig. Feiten zijn immers uitspraken die waar zijn en meningen geven iemands opvatting en de redenen voor die opvatting weer. Met een mening kan je het wel of niet eens zijn. Met een feit kan je het niet eens zijn; het is nu eenmaal zo. Het logisch redeneren is belangrijk om te beheersen. Bijna dagelijks maak je mee dat iemand overtuigd moet worden van iets dat hij/zij niet kent, niet vertrouwd of geloofd. Werkwijze: Redeneren n.a.v. stellingen. Laat de groep stellingen maken over agressie en oorzaken van agressie. Kies hierna een top drie. Laat twee studenten volgens het Lagerhuis principe discussiëren over de top drie stellingen. Per stelling twee nieuwe studenten. Degene die wil overtuigen maakt gebruik van de volgende stappen. 1) Je begint met de aanleiding voor de stelling; bijvoorbeeld de informatie die geleid heeft tot een bewering: Gisteren zijn in het centrum 5 inbraken gepleegd. 2) Dan komt de stelling zelf: meiden zijn niet agressief 3) Daarna volgt de bewijsvoering; voorbeelden of verklaringen voor de stelling aanvoeren: De toename van agressie onder meiden zien we door de cijfers van de afgelopen 20 te bekijken. 4) Een redenering sluit af met het aangeven van de beperking; aangeven wanneer de stelling wel en niet geldt: Dit gaat alleen niet op voor meiden op het platteland. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

14 Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

15 Werkvorm 6. Agressie of geweld Doel: Jongeren kennis laten maken met de begrippen geweld en agressie. Inleiding: Volgens de dikke van Dale: Agressie Bedreiging of aantasting met geweld/vijandelijke aanval. Geweld uitoefening van macht/kracht die met hevigheid wordt uitgeoefend. Volgens junior woordenboek van Dale: Agressie: Agressie is het gevoel dat je iemand wilt aanvallen met veel geweld. Agressief: Als je agressief bent, heb je zin om anderen aan te vallen. Bijvoorbeeld omdat je kwaad bent. Geweld: Iemand, die geweld gebruikt, doet mensen pijn of maakt ze bang, bijvoorbeeld door te schieten. Zo wil hij ze tot iets dwingen. Werkwijze: Klassendiscussie 1. De leerlingen zitten in een open kring. 2. De docent (mentor) heeft de stapel kaarten (of een selectie daarvan) bij zich en leest er een voor. 3. Onder leiding van de docent discussiëren de leerlingen over de situatiebeschrijving. 4. Aan het einde bepaald de klas het verschil tussen geweld en agressie Spelkaarten Print de spelkaarten op stevig papier uit. Knip de kaartjes los langs de stippellijn. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

16 Spelkaarten. Wanneer een klasgenoot ondanks herhaalde waarschuwingen omgedraaid blijft zitten, gooit jullie docent een natte spons naar hem toe. Agressie / geweld Mariëtte heeft een conflict gehad met jullie gymdocente. Totdat ze haar excuses heeft aangeboden, mag ze ook de andere lessen niet bezoeken. Agressie / geweld Twee klasgenoten hebben ruzie. De ene schudt de prullenbak boven het hoofd van de ander leeg. Als jullie na een wedstrijd basketbal winnen, roept een van de verliezers: na school bepalen we wel wie de echte winnaar is. Agressie / geweld Wanneer een klasgenoot niet luistert tijdens de les, zegt jullie docent tegen hem: Jan, je rapportcijfers moeten nog vastgesteld worden. Dat weet je nu dus Agressie / geweld Wanneer de les begint, kan een klasgenoot zijn spullen niet vinden. Na wat zoeken ontdekt hij zijn tas leeg in de toiletten en de inhoud in een toiletpot. Agressie / geweld Agressie / geweld Als jullie na een proefwerk rumoerig zijn en niet willen luisteren, verscheurt jullie docent jullie proefwerken. Agressie / geweld Je ziet dat een klasgenoot zijn mes aan andere klasgenoten laat zien. Agressie / geweld Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

17 Werkvorm 7. ALI ZOA Doel: Jongeren kennis op laten doen over invloeden van buitenaf, de oorzaken en gevolgen daarvan. Inleiding: Deze film gaat over bovenstaande invloeden en geeft ook een aantal oorzaken aan die bepaalde keuzes beïnvloeden. Theorie: invloeden op het maken van je keuzes, invloed van de groep, invloed van drank of drugs, invloed van het in bezit hebben van een wapen. Gebruik de boeken over de leefbaarheidgebieden, sociale omgeving, gezondheid en recht en veiligheid, Uitgevrij Eigenwijs. Werkwijze: Bekijk met de hele klas de film ALI ZOA. Geef de studenten de volgende opdracht mee tijdens het kijken. Vraag daarna de leerlingen of ALI de mogelijkheid had andere keuzes te maken en welke gevolgen zou dit dan hebben. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

18 Opdracht. Schrijf alle keuzes op die ALI maakt. Keuze 1 Keuze 2 Keuze 3 Keuze 4 Keuze 5 Keuze 6 Beschrijf wat het gevolg is van die keuzes. Gevolg 1 Gevolg 2 Gevolg 3 Gevolg 4 Gevolg 5 Gevolg 6 Noem een aantal invloeden die in de film besproken worden. Invloed 1 Invloed 2 Invloed 3 Invloed 4 Invloed 5 Noem ook een aantal oorzaken. Oorzaak 1 Oorzaak 2 Oorzaak 3 Oorzaak 4 Oorzaak 5 Bespreek de antwoorden klassikaal. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

19 Werkvorm 8. INCONFLICT, het verhaal van Ellie. Doel: Jongeren confronteren met verschillende keuzes, situaties en gevolgen. Jongeren zelf na laten denken over eigen keuzes en de gevolgen ervan. Jongeren laten benoemen wat zij anders hadden kunnen doen. Inleiding: In het verhaal van Ellie komen de volgende zaken aan de orde, roddelen, relaties, opkomen voor jezelf of anderen. Werkwijze: Je start de CDrom. Je kiest voor het conflict metellie. Je speelt het verschillende keren om alle mogelijkheden uit te proberen. Daarna beantwoord je onderstaande vragen. Noteer telkens voor jezelf de keuzes die je maakt en schrijf in een woord wat de uitkomst is van die keuzes. Maak gebruik van het onderstaande schemas. Bespreek dit klassikaal na, vergelijk antwoorden en noteer een top drie van verkeerde keuzes en een top drie van de grootste veranderingen. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

20 Schemas. Doorloop 1. Keuze Gevolg Doorloop 2. Keuze Gevolg Doorloop 3. Keuze Gevolg Beschrijf hieronder in het kort een soort gelijke situatie die jezelf hebt meegemaakt. Beschrijf ook de keuzes die je hebt gemaakt. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

21 Vul n.a.v. je verhaal het volgende schema in. Keuze Gevolg Wie had invloed Wat had je anders kunnen doen Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

22 Beschrijf nu wat je zou doen wanneer je opnieuw in een soortgelijke situatie komt. Wat doe je anders, waarom ga je het anders doen en wat of wie heb je nodig om andere keuzes te maken. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

23 Werkvorm 9. Het maken van keuzes/beslissingen nemen. Doel: Jongeren leren met een beslissingsmodel te werken. Inleiding: De meeste jongeren beseffen vaak niet, dat ze dagelijks beslissingen nemen. Sommige beslissingen zijn erg, anderen minder belangrijk. Ze zijn zich soms zelf niet bewust van hun dagelijkse beslissingen, zoals opstaan, wat trek ik aan, eet ik wat of niet. Inconflict laat zien dat je altijd een keuze hebt. Daarom is het belangrijk aandacht te besteden aan keuzes. Ga je voor de winst of voor het verlies. Inconflict laat zien dat keuzes, je hele leven kunnen beïnvloeden. Wanneer je Ellie en Rachid gevolgd hebt tijdens het spelen van INCONFLICT, blijkt dat er op ieder moment gekozen moet worden. Ook zie je in het spel welke gevolgen bepaalde keuze hebben. Door het beslissingmodel je eigen te maken, kan je zelfs in hele kort tijd leren een juiste beslissing-keuze te maken. Je moet dit model vaak gebruiken zodat het een automatisme wordt. Naast factoren zoals zelfwaardering, zicht hebben op persoonlijke en familiewaarden, communicatieve vaardigheden en doelen kunnen stellen, moeten jongeren zich ook bewust zijn van andere factoren voor een goede beslissing- keuze. Deze zijn ondermeer informatie, sociale druk en situaties. Informatie: Jongeren hebben informatie nodig om goed doordacht keuzes te kunnen maken. Kortom jongeren hebben kennis nodig. Sociale druk: Jongeren kunnen beïnvloed worden door meningen en waarden van anderen. Ze moeten de keuzes kunnen maken volgens eigen waarden. Zie voor invloeden het boek, Leefbaarheidgebied Sociale omgeving, uitgeverij Eigenwijs. Situaties: De adolescentie fase kan een periode zijn die bol staat van impulsieve beslissingen in moeilijke situaties. De spanning om verantwoordelijkheden te nemen en uitdagingen aan te gaan, plus soms de gespannen relatie met ouders en leeftijdgenoten kunnen ertoe leiden dat jongeren beslissingen nemen, die bedoeld zijn om hun volwassenheid te bewijzen of om onafhankelijkheid te benadrukken. Ze moeten daarom leren dat de consequenties van zulke beslissingen heel anders kunnen uitpakken dan ze verwacht hadden. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

24 Werkwijze 1: Een manier om keuzes te leren maken is door ze verschillende aspecten van een probleem te laten evalueren. Daarna maken ze een keuze, gebaseerd op informatie cq kennis die met hun persoonlijke waarden overeenkomt. Bespreek met de groep de volgende uitspraken Er zijn veel alternatieve oplossingen voor elk probleem of situatie. Elke beslissing ook geen beslissing nemen heeft konsekwenties. De beste keuze is meestal 1, die overeenkomt met iemands waarden. Werkwijze 2: Begin deze activiteit door aan de groep te vragen om te brainstormen over de manier waarop veel mensen beslissingen nemen. Bekijk samen met hen de volgende mogelijkheden. Manieren om tot een beslissing te komen Door een impuls Door een beslissing uit te stellen Door niet te beslissen Door anderen voor ons te laten beslissen Door alle mogelijkheden op een rijtje te zetten en dan te beslissen Onderzoek samen met de groep de voordelen, nadelen van al deze mogelijkheden. Werkwijze 3: Deel het beslissingsmodel uit. Beslissingsmodel Stap 1 Noem de keuzes of alternatieven die betrokken zijn in je beslissing Stap 2 Verzamel informatie over je beslissing. Denk aan je persoonlijke waarden, je doelen en schrijf enkele feiten) gegevens op. Stap 3 Schrijf de voordelen en nadelen op van elke keuze. Stap 4 Neem je beslissing en schrijf je reden op voor deze keuze. Geef de studenten de volgende opdracht Gebruik dit beslissingsmodel voor het kopen van een auto. Geef iedereen ruim de tijd om alle stappen te nemen. Bespreek het met elkaar na. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

25 Werkvorm 10. De lef methode Het leven is wat het is, je kunt het niet veranderen, maar je kunt jezelf veranderen! Doel: Jongeren leren werken met de lef methode om een gedragsverandering te weeg te brengen. Inleiding: N.a.v het spel INCONFLICT worden jongeren geconfronteerd met eigen gedrag, keuzes die ze maken en de gevolgen van die keuzes. INCONFLICT laat zien dat je altijd een keuze hebt of je nu dader bent of slachtoffer. Nu kom jij er achter door het spel en de verschillende werkvormen dat jouw gedrag oorzaak is van de problemen die je bent tegengekomen of situaties waarin je bent beland waar je liever niet in beland was. Deze methode helpt je om je gedrag te kunnen veranderen. Deze methode helpt je om niet te blijven steken in uitstelgedrag, excuses en frustraties. Werkwijze: Verdeel de groep in groepjes van 4 studenten. Alle studenten gaan individueel met de lefmethode aan de slag. De groepjes zijn bedoeld om na iedere stap met elkaar te gaan zitten en te bespreken wat een ieder heeft opgeschreven. De begeleider volgt de groepjes om te kijken of de stappen op de juiste manier gezet worden. Zo gaat dit door tot alle stappen zijn gezet. De laatste stap betekent doen. Een gedragsverandering is niet in 1 dag gerealiseerd zorg ervoor dat er in de komende tijd aandacht is voor de laatste stap van de lef methode. Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

26 De lef methode. 1.Het herkennen van een probleem Ieder mens heeft problemen, of dat nu grote of kleine problemen zijn. De eerste stap naar het oplossen van een probleem of bepaald gedrag is erkennen dat je een probleem hebt. 2.Het stellen van een helder doel. Om je gedrag te kunnen veranderen is het belangrijk om duidelijke afspraken met jezelf te maken. De eerste manier is het terughalen van doelen die je Als kind had. Vaak blijkt dat we als kind heel goed weten wat we willen en waar we goed in zijn. Soms raken we dat kwijt en doen we geleidelijk aan steeds meer dingen die niet van binnenuit komen, maar van buiten zijn opgelegd. De tweede manier is de START methode. 3.Inzicht krijgen in succes en risico factoren. Het veranderen van gedrag dat je al jaren hebt is niet altijd even makkelijk. Om jezelf zo goed mogelijk op een gedragsverandering voor te bereiden is het handig een overzicht te maken van succes en risicofactoren. 4.De voordelen van gedragsverandering benoemen. Om je zelf te motiveren je doel te behalen, is het aan te raden om de voordelen die het nieuwe gedrag met zich meebrengt op een rijtje te zetten. 5.Je sterke en zwakke kanten leren kennen. Vaak weten we niet goed te beno9emen waar we goed in zijn, met andere woorden wat onze kwaliteiten zijn. Toch is het leren van je kwaliteiten essentieel wanneer je een werkelijke gedragsverandering wilt bewerkstelligen. Kernkwaliteiten theorie van Daniel Ofman. 6.Doen De belangrijkste vraag van deze methode is waarschijnlijk de volgende weet je wat je wilt, en wil je dit ook echt. Hard werken en volhouden lukken alleen als je weet waar je het voor doet en dat dit iets is wat je heel graag wilt. En dan gaat het nog om doorzetten en hard, heel hard weken! Voor een uitgebreide beschrijving van de LEF METHODE Zie: Recht en Veiligheid, Uitgeverij Eigenwijs, ISBN 10: Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

27 Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

28 Hulpkaart Op de hulpkaart staan een aantal hulpvragen die helpen om de discussie te verdiepen. U kunt de hulpkaart bij alle drie de spelvarianten gebruiken. Hulpkaart Discussieverdiepende hulpvragen: - Wat vind je van deze situatie? - Hoe zou jij in deze situatie reageren? - Zijn er in deze situaties verschillende mogelijkheden om te reageren? - Maakt het uit wie wat doet? - Wat zou je doen als dit jou overkwam? - Maakt het uit of je de lastig valler (dader) kent? - Maakt het uit wie het slachtoffer is? (bijvoorbeeld: klasgenoot, vriend, broer/zus) - Wat zou de consequentie kunnen zijn als je er iets van zegt? - Wat is de consequentie als je er niets van zegt? - Wat zou je verwachten van de anderen (van: docent, klasgenoot, vriend) als dit met jou zou gebeuren? Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

29 Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

30 Werkvormen, Inconflict, ROC van Amsterdam, Jongerenwerkopleiding N2, Paulien Klap, september

WERKVORMEN MAGAZIJN. Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo

WERKVORMEN MAGAZIJN. Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo WERKVORMEN MAGAZIJN Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo Voorwoord Voor u heeft u Thema boekje 1 Wat is netwerken? Dit themaboekje is een onderdeel van de lessenserie Netwerken.

Nadere informatie

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel

Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft

Nadere informatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

HOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren

HOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren HOERA, een meisje Ondertitel: Analyseren 1. Inleiding Aan de hand van een concept cartoon verdiepen leerlingen zich in de vraag hoe het komt dat een meisje een meisje is. Een concept cartoon is een visuele

Nadere informatie

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo?

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo? Les 1 Wensen & Grenzen Praten over seks... Hoe en hoezo? In deze eerste les wordt het thema 'Seksueel gedrag' geïntroduceerd. Het is aan jou als mentor / docent om te bepalen of de sfeer in de groep veilig

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Introductie. Onzichtbaar op internet. GEMAAKT DOOR: Redactie i-respect. ONDERWERP: Communiceren. DOEL: Spelen met identiteit

Introductie. Onzichtbaar op internet. GEMAAKT DOOR: Redactie i-respect. ONDERWERP: Communiceren. DOEL: Spelen met identiteit Onzichtbaar op internet introductie GEMAAKT DOOR: Redactie i-respect ONDERWERP: Communiceren DOEL: Spelen met identiteit DOELGROEP: 13-14 jaar, onderbouw voortgezet onderwijs KORTE BESCHRIJVING: Deze les

Nadere informatie

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid

Nadere informatie

KiesWijzer. een les over kiezen voor het voortgezet onderwijs

KiesWijzer. een les over kiezen voor het voortgezet onderwijs KiesWijzer een les over kiezen voor het voortgezet onderwijs Inleiding Met veel plezier presenteert Intermijn de les KiesWijzer. Uw leerlingen staan in het nieuwe schooljaar weer voor grote keuzes. Welk

Nadere informatie

Werkvormen: Basis 6.1 Kwaliteiten van een vriend Reflectie Subgroepen 30 min 6.2 Hyves-profiel Reflectie Subgroepen (digi) 20 min.

Werkvormen: Basis 6.1 Kwaliteiten van een vriend Reflectie Subgroepen 30 min 6.2 Hyves-profiel Reflectie Subgroepen (digi) 20 min. Les 6: Gezocht: een vriend Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten wat ze belangrijk vinden in een vriendschap; Kinderen kunnen een aantal kenmerken en voorwaarden benoemen waar een vriendschap aan moet

Nadere informatie

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

Herinrichting Schoolplein mavo 3

Herinrichting Schoolplein mavo 3 Herinrichting Schoolplein mavo 3 Pagina 1 van 7 Inleiding Binnenkort ga je aan de slag met het project Herinrichting van het schoolplein. Alle leerlingen van het derde leerjaar gaan ervoor zorgen dat ons

Nadere informatie

LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen

LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen Algemene gegevens Docent Evah den Boer School Helen Parkhurst Titel lessenserie Recensie schrijven CKV/NETL Klas (en niveau) 4 vwo Aantal leerlingen

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Jongens & meisjes, snap jij het?

Jongens & meisjes, snap jij het? Les 2 Jongens & meisjes, snap jij het? We gaan het hebben over seksuele wensen en -grenzen. Wat de één normaal vindt om te doen, kan voor de ander verre van normaal zijn. Dat wordt ook bepaald door wat

Nadere informatie

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht I Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen worden zich meer bewust van eigen talenten en eigenschappen en ontwikkelen een positief zelfbeeld. Kinderen kunnen

Nadere informatie

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas: Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie.

Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie. Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie. Via dit mailadres kunt u ook informatie aanvragen over de docentenhandleiding

Nadere informatie

Voordoen (modelen, hardop denken)

Voordoen (modelen, hardop denken) week 11-12 maart 2012 - hardop-denktekst schrijven B Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet.

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl.

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl. SPELVARIANTEN Je ontdekt meer in een uur spelen dan in een jaar converseren Plato Het klinkt zo simpel we gaan bouwen aan het vertrouwen maar is het wel zo simpel? Zomaar vanuit het niets het thema vertrouwen

Nadere informatie

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan

Nadere informatie

STELLINGENSPEL. Tijd 10 minuten. Nodig Aanwijzingen voor de docent Stellingen Gekleurde kaartjes (1 per leerling) Flap en stift of bord en krijt

STELLINGENSPEL. Tijd 10 minuten. Nodig Aanwijzingen voor de docent Stellingen Gekleurde kaartjes (1 per leerling) Flap en stift of bord en krijt STELLINGENSPEL Tijd 40 minuten Opdracht geven Argumenten bedenken Klassikaal bespreken 5 minuten 10 minuten 25 minuten Nodig Aanwijzingen voor de docent Stellingen Gekleurde kaartjes (1 per leerling) Flap

Nadere informatie

HELP, IK WORD GEPEST, WAT NU????

HELP, IK WORD GEPEST, WAT NU???? HELP, IK WORD GEPEST, WAT NU???? In het kort Als je gepest wordt ga dan naar je mentor. Als je het moeilijk vindt je mentor in vertrouwen te nemen, ga dan naar je favoriete docent, juniormentor of de vertrouwenspersoon

Nadere informatie

Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten.

Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten. Kan het anders? (Uit: Kompas) Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten. Behandelende onderwerpen het recht veilig in vrijheid te leven het recht op respect

Nadere informatie

OPDRACHTEN BIJ THEMA 9 FEEDBACK

OPDRACHTEN BIJ THEMA 9 FEEDBACK OPDRACHTEN BIJ THEMA 9 FEEDBACK Van positieve feedback leer ik niets. INLEIDING Feedback geven en ontvangen moet je eerst oefenen en dan toepassen. In de opdrachten hieronder ga je ermee aan de slag. Doelstellingen

Nadere informatie

Training. Coachend begeleiden

Training. Coachend begeleiden Training Coachend begeleiden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteurs: Bertine Pruim Inhoudelijke redactie: Napona Smid Titel: Factor-E Coachend begeleiden

Nadere informatie

De Drakendokter: Gideon

De Drakendokter: Gideon De Drakendokter: Gideon Om hulp vragen Vervolgverhalen Groep 5 en 6 (SO en SBO) Overzicht De opdrachten zijn het leukst om te doen, als het hele boek in de klas is voorgelezen. Dit kan door elke dag in

Nadere informatie

- Je spreekt leerlingen aan op ongewenst gedrag. Je geeft af en toe positieve feedback.

- Je spreekt leerlingen aan op ongewenst gedrag. Je geeft af en toe positieve feedback. Evaluatieformulier Lerarenopleiding (talen, exact, sociale vakken) Versie schoolcontactpersoon Student: Aldert Kasimier Schoolcontactpersoon: C. Vidon Opleiding: Geschiedenis Stageschool: Zernike Datum:

Nadere informatie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie Nota BOPZ eenvoudige versie Zonder toestemming Ben je soms boos? Ben je soms boos en ben je dan wel eens gevaarlijk voor jezelf of anderen? Of doe je wel eens dingen die niet mogen? Soms moeten begeleiders

Nadere informatie

Teken een architect. Lees het volgende verhaal:

Teken een architect. Lees het volgende verhaal: Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede

Nadere informatie

Tijd: 8:30. Klas: 3HVc 9:10. Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad (zie paper 1)

Tijd: 8:30. Klas: 3HVc 9:10. Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad (zie paper 1) Lesplan les 1 Seksualiteit: Grenzen en Wensen Tijd: 8:30 Klas: 3HVc Aantal lln: 15 Introductie van de lessenserie: grenzen en wensen Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad

Nadere informatie

Oriëntatie: Samen Scholen Beeldende Kunsteducatie. Helma Molenaars en Grada Buren.

Oriëntatie: Samen Scholen Beeldende Kunsteducatie. Helma Molenaars en Grada Buren. Oriëntatie: Het doel van deze lessenserie is: bestaande foto s zoeken met een eigen verhaal erbij. Dan gaan jullie mensen deze fotoserie voorleggen en vragen welk verhaal zij erin zien. Tot slot gaan jullie

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team.

SPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team. SPELVARIANTEN Wil jij weten waar je in jouw huidige werk goed in bent? Hoe jij communiceert en je gedraagt en vooral hoe de ander dat ziet? En wil jij dit graag uitwisselen met je teamgenoten zodat jullie

Nadere informatie

LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX.

LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX. LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX. Omschrijving van de activiteit De leerlingen lezen tips over correct handelen als je het uitmaakt met je lief. Ze bespreken

Nadere informatie

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hey Russel! Een bijzondere vriendschap

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hey Russel! Een bijzondere vriendschap Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Hey Russel! Een bijzondere vriendschap Lees blz. 5 tot en met 8. Jim vindt Rudsel een rare naam. Jim zegt dit ook tegen Rudsel. Vind jij het ook een rare naam? Is

Nadere informatie

LESSUGGESTIES BIJ DE BOEKENKIST COMING OF AGE - praktijkonderwijs

LESSUGGESTIES BIJ DE BOEKENKIST COMING OF AGE - praktijkonderwijs LESSUGGESTIES BIJ DE BOEKENKIST COMING OF AGE - praktijkonderwijs Inhoud Handleiding docent... 2 Meet & Greet de boeken!... 4 TOP 3... 5 Opdrachtblad vragenspel... 6 Kopieerblad vragenkaartjes spel...

Nadere informatie

Mensen om van te houden

Mensen om van te houden Speurtocht Vergeving is nodig in rela es Let op! Deze werkvorm vergt boven gemiddelde voorbereiding! Materiaal: Opdracht kaartjes Smartphone met internet aanslui ng pen en papier Uitleg: De speurtocht

Nadere informatie

Het gedragmodel. 1. Inleiding

Het gedragmodel. 1. Inleiding Het gedragmodel 1. Inleiding Het gedragmodel is een NLP-techiek, ontwikkeld door Peter Dalmeijer (zie www.vidarte.nl) en Paul Lenferink. Het model leert ons feedback te geven waarbij we anderen op hun

Nadere informatie

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden. VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn

Nadere informatie

De leerlingen leren omgaan met gevoelens van zichzelf en anderen, met name gevoelens die horen bij hun leeftijd.

De leerlingen leren omgaan met gevoelens van zichzelf en anderen, met name gevoelens die horen bij hun leeftijd. Les 24 Ik hou van.. Doel blok 4: De leerlingen leren omgaan met gevoelens van zichzelf en anderen, met name gevoelens die horen bij hun leeftijd. Leskern: De leerlingen onderzoeken het begrip houden van

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg Op vijf bladzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de leerlingen gevraagd.

Nadere informatie

Sectorwerkstuk. Theoretische Leerweg. Klas 4 TL/M 2015-2016

Sectorwerkstuk. Theoretische Leerweg. Klas 4 TL/M 2015-2016 Sectorwerkstuk Theoretische Leerweg Klas 4 TL/M 2015-2016 Naam leerling Naam mentor/begeleider Inleiding Met het maken van dit sectorwerkstuk oefen je vaardigheden die je als leerling van het VMBO nodig

Nadere informatie

- Een docent controleert of jij je huiswerk op hebt geschreven. - Je hebt aanmoediging nodig om je huiswerk te noteren.

- Een docent controleert of jij je huiswerk op hebt geschreven. - Je hebt aanmoediging nodig om je huiswerk te noteren. Schoolse competenties Competentie 1: Agendagebruik - Je schrijft je huiswerk in je agenda als dit wordt opgegeven. - Je agenda ziet er verzorgd uit. - Een docent controleert of jij je huiswerk op hebt

Nadere informatie

Lessenserie over Taal & Respect. Klas 1 - VMBO

Lessenserie over Taal & Respect. Klas 1 - VMBO Lessenserie over Taal & Respect Klas 1 - VMBO Hallo, In deze lessenserie ga je samen met je klasgenoten en je docent nadenken over de effecten van grof taalgebruik en het respectvol omgaan met de ander.

Nadere informatie

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken? Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

Sta in je recht. Lessen over (kinder)rechten voor PO

Sta in je recht. Lessen over (kinder)rechten voor PO Sta in je recht Lessen over (kinder)rechten voor Speed-date Wij hebben een rechtsysteem waar iedereen zich aan moet houden. Maar welke rechten zijn dat dan? Welke ken je en welke rechten lijken jou vanzelfsprekend?

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Ontwerp je eigen prefabhuis

Ontwerp je eigen prefabhuis Ontwerp je eigen prefabhuis Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Wist jij dat er in Nederland iets meer dan 7 miljoen huizen staan? Tegenwoordig worden de meeste

Nadere informatie

Communiceren is teamwork

Communiceren is teamwork Communiceren is teamwork Je werkt vaak zelfstandig, maar blijft altijd onderdeel van je team. Samen met je collega s zorg je zo goed mogelijk voor jullie cliënten. Samenwerken vereist veel communicatie.

Nadere informatie

Teken een architect. Lees het volgende verhaal:

Teken een architect. Lees het volgende verhaal: Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede

Nadere informatie

Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf?

Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? 1 Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? Zet een kruisje bij het antwoord dat voor jou passend is - eerder juist indien je meestal op die manier handelt - eerder onjuist indien je slechts zelden op

Nadere informatie

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde

Nadere informatie

Introductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen

Introductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen Introductie Introductie Gamen, Hyven, informatie zoeken, filmpjes kijken, muziek luisteren, spullen kopen of verkopen. Internetten doen we allemaal. Soms voor de lol, soms serieus, soms thuis, soms op

Nadere informatie

Mentorlessen. Klas:...

Mentorlessen. Klas:... Mentorlessen Naam: Klas:... 1 En hier begint het! Voor jou ligt jouw persoonlijke mentormap. Deze map is voor de individuele oefeningen vanuit de mentor-module die jij en je klasgenoten volgt. In deze

Nadere informatie

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal

Nadere informatie

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar?

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Inleiding Traditioneel staat de decembermaand in het teken van jaaroverzichten en top 100 of top 2000 lijstjes. Allemaal bedoeld om terug te kijken op het afgelopen jaar.

Nadere informatie

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.

Nadere informatie

Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld

Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld Kom op, trek je jas aan. 't Is tijd dat er een stap wordt gezet. In regen en zonnestralen.

Nadere informatie

Wat weet je al? Je gaat bekijken wat je al over de overheid weet.

Wat weet je al? Je gaat bekijken wat je al over de overheid weet. TAAK Wat heb je aan de overheid? In de taak van hoofdstuk 12 ga je ontdekken wat je aan de overheid hebt. Dat doe je in vier deeltaken: 1 Mijn sofi-nummer is 2 Moet de overheid voor werk zorgen? 3 Geen

Nadere informatie

Een overtuigende tekst schrijven

Een overtuigende tekst schrijven Een overtuigende tekst schrijven Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Je mening geven over een andere manier van herdenken op school instructieles oefenlesles Lesdoel: Leerlingen kennen

Nadere informatie

Kanjerprotocol hoe gaan we om met elkaar

Kanjerprotocol hoe gaan we om met elkaar Inleiding Kanjerprotocol hoe gaan we om met elkaar We hebben ons als doel gesteld: Kinderen in een veilige, vertrouwde omgeving begeleiden bij de ontwikkeling van hun eigen mogelijkheden. Goed onderwijs

Nadere informatie

Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen?

Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Zonder dat we het door hebben worden we steeds asocialer. Dit

Nadere informatie

Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren

Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren 1. Inleiding Een mobiele telefoon; niet meer weg te denken uit de broekzak van elke scholier. In deze opdracht kijken de leerlingen naar een

Nadere informatie

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren

Nadere informatie

Enkele gegevens evens over jezelf en de school:

Enkele gegevens evens over jezelf en de school: VEILIGHEID VRAGENLIJST LEERLINGEN Een belangrijke taak voor de school is te zorgen dat leerlingen zich prettig en veilig voelen. Dat lukt niet altijd. Bijvoorbeeld, omdat er soms wordt gediscrimineerd

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE. Ondersteuningsmagazijn. Beroepstaak E Beginner

OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE. Ondersteuningsmagazijn. Beroepstaak E Beginner OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE Ondersteuningsmagazijn Beroepstaak E Beginner Albeda college Branche gezondheidszorg Kwalificatieniveau 4 Crebo 95 Versie: Juli 2013 Fase: beginner Naam deelnemer:. 2

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot.

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. Fase.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. 1 1 Lees onderstaande tekst. Daarna ga je zelf een soortgelijke tekst schrijven.

Nadere informatie

LESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.

LESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen. Vrijdag 24 april 2015 Artikelen: Alle artikelen - 7Days week Inhoud: Leerlingen leren om kritisch te kijken naar de actuele artikelen in 7Days. Leerlingen leren vragen te stellen over een bepaald onderwerp.

Nadere informatie

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun

Nadere informatie

Kaarten voor Leerling-bemiddeling

Kaarten voor Leerling-bemiddeling Math Boesten Communicatie & Conflicthantering Mediation Training Coaching Arno Callemeijn Communicatie & Conflicthantering Mediation Training Coaching Kaarten voor Leerling-bemiddeling Een handzaam hulpmiddel

Nadere informatie

LESBRIEF BEROEPENORIËNTATIE

LESBRIEF BEROEPENORIËNTATIE LESBRIEF BEROEPENORIËNTATIE LESBRIEF BEROEPENORIËNTATIE TOELICHTING LESBRIEF De website Beroepen in Beeld.nl is een initiatief van de Kenniscentra voor Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven. Op deze website

Nadere informatie

Benodigdheden: Thuiswerkblad, voor kind en ouder(s) (afhankelijk van niveau meer of minder hulp van ouders hierbij) Kringopstelling

Benodigdheden: Thuiswerkblad, voor kind en ouder(s) (afhankelijk van niveau meer of minder hulp van ouders hierbij) Kringopstelling Titel van deze les: De piekerparkeerplaats Uitdaging: Overtuigingen (attributiestijlen) Denkwolk onderwerp: Piekeren (blz. 21) Vakgebied(en): Psycho-educatie, sociaal emotionele ontwikkeling Doelgroep

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2010-2011

Sectorwerkstuk 2010-2011 Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

Mijn doelen voor dit jaar

Mijn doelen voor dit jaar Mijn doelen voor dit jaar Een nieuw schooljaar betekent nieuwe kansen. Aan het begin van een nieuw kalenderjaar maken veel mensen goede voornemens. Dat gaan wij nu ook doen: het maken van voornemens of

Nadere informatie

HOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe.

HOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe. HOUT EN BOUW Activerende werkvormen? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we na 14 dagen gemiddeld slechts 10 % hebben onthouden van datgene wat we gelezen hebben en 20 % van wat we hebben gehoord.

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Leeftijd: 12-16 jaar Tijdsduur: 1 uur Doelen - De jongeren denken na over de betekenis van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden in het dagelijks

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben

Nadere informatie

euzedossier ouderparticipatie oriëntatie op studie en beroep in de onderbouw van havo/vwo

euzedossier ouderparticipatie oriëntatie op studie en beroep in de onderbouw van havo/vwo euzedossier ouderparticipatie oriëntatie op studie en beroep in de onderbouw van havo/vwo Op vier bladzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de leerlingen gevraagd.

Nadere informatie

ADHD en lessen sociale competentie

ADHD en lessen sociale competentie ADHD en lessen sociale competentie Geeft u lessen sociale competentie én heeft u een of meer kinderen met ADHD in de klas, dan kunt u hier lezen waar deze leerlingen tegen aan kunnen lopen en hoe u hier

Nadere informatie

lesmodule 4 sleutel tot verandering: oplossingen lesmodules 1

lesmodule 4 sleutel tot verandering: oplossingen lesmodules 1 lesmodule 4 sleutel tot verandering: oplossingen lesmodules 1 Dit is een initiatief van PROTOS en GREEN, met de steun van de Vlaamse overheid en de Federale overheid. www.protosh2o.org www.greenbelgium.org

Nadere informatie

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de

Nadere informatie

Training. Vergaderen

Training. Vergaderen Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

Lesbrief: Sporten met een doelgroep Thema: Waar ga ik heen?

Lesbrief: Sporten met een doelgroep Thema: Waar ga ik heen? Lesbrief: Sporten met een doelgroep Thema: Waar ga ik heen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Sporten met een doelgroep Inleiding Sporten is goed voor iedereen. Je blijft

Nadere informatie

Vaardigheidsmeter Communicatie

Vaardigheidsmeter Communicatie Vaardigheidsmeter Communicatie Persoonlijke effectiviteit Teamvaardigheden Een goede eerste indruk Zelfempowerment Communiceren binnen een team Teambuilding Assertiviteit Vergaderingen leiden Anderen beïnvloeden

Nadere informatie

Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas)

Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Bij deze activiteit wordt een enquête gehouden bij mensen in de omgeving in verband met: het gaan stemmen bij verkiezingen, de deelname van burgers aan

Nadere informatie

Deze handreiking is van:

Deze handreiking is van: 9 lessen over het volgen van Jezus Deze handreiking is van: Deze cursus is geschreven Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen. Ten behoeve van de kinderstudiegroepen voor de bovenbouw Gebruikte

Nadere informatie

Docentenhandleiding KIES VAARDIG! klas 1/2 VMBO-TL/HAVO/VWO

Docentenhandleiding KIES VAARDIG! klas 1/2 VMBO-TL/HAVO/VWO Docentenhandleiding KIES VAARDIG! klas 1/2 VMBO-TL/HAVO/VWO INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Lesdoelen 4 Overzicht werkvormen 5 Uitleg werkvormen 1. Beeld bij kiezen 6 2. Grote en kleine keuzes 6 3. Gevolgen

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2012-2013

Sectorwerkstuk 2012-2013 Sectorwerkstuk 2012-2013 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie