België - Belgique P.B. WILRIJK 1 8/5124

Transcriptie

1 ratgro België - Belgique P.B. WILRIJK 1 8/5124 P Driemaadelijks tijdschrift va Natuurput Zuidrad Atwerp - juli - augustus - september jaargag 11 r AFZENDER VU: Guido Callaerts Fras De Cortlaa Wilrijk Afgiftekatoor Wilrijk 1

2 Colofo Bestuursle led le coördiator coördiator Bestuursled Redactie Re edaact ctie ie ratgro ie ra AtG tg Gro ro ra ratgroveratwoordelijke: ratg tg tg Groe ro ve vera v r twoordelijke jke ke:: ke Hugo H Hu go Waeterschoot, voorzitter err e ccoörd. oörd. B Beleidswerkgroep eleiidssweerkgroeep Grostraat G rostraat 59, 599, Hove 25 Hovve 03/ /4 / / / 7/ hugo.waeterschoot@scarlet.be hug ug ugo.waeterscho oot@s ot@scarrl ot rlett.be Erld Has, secretaris E Er led d H aa se s, secr crretar aris ar riss Nakkersgoed 2550 Kotich Na akk kker e sgoe sggoe o d 9, Ko K ot ich 003/ /4 /4 / er eerld.has@skyet.be rl d rle d.h.haa sky yet.b be Guido Callaerts, pigmeester, Gu uid do C Ca allllae a rtts, p pe i i gm mee eest s err, coörd. coör co o rd. d. ledadmii led ed ad admi dmi mi iisstra traati tr ttie ti ie e behaagactie beha beha be haaggaccti tie Fras Cortlaa 2610 Wilrijk Fra Fr as Dee C a o tl or tlaa laa , 2, 2 2, W ilri il rijjkk 03/ / ccallaertsguido@telet.be aalllaaeerrts rts tsggu uid ui teelee et.be b Rudi Leemas, Gro Neerlad Ru udii L eema ee mas s,, co ccoservator os serv eerr va vato ato tor Gr G roe o Neer N Ne eeerrla laad d d Kleie Doorstraat Kl K lei ei ie D Doorst trraaat aat 51, 511,, Wilrijk W ilr Wi lrij ijk 003/828 03/8 03 3/ rrudolf.leemas@telet.be ud u dollf. f.le f.le leeem ma le eett..bee Wuyts, Fort Tuur Tu ur W ur Wuy uyts ts,, cotactput co ttac actp pu t F Fo oort rtt 7 cotact.fort7@zuidrad.be cco ota ttaacct. t fort77@ 7@zu zuid idra idr d d.b.be Mestdaghplei Wilrijk M Me esttda est d gh ghpl p ei 115/4, pl 55//4, 4, Wi 6 W ilr lrij ijk jk 03/ /4 3/ aarthurwuyts@telet.be rrtth hu urrw wu elet el ett.b be Bob Gabriels, webmaster Bo ob Ga G abr b ie iells, ls, w eeb bma mast steerr Berchemlei Be B erc erc rch ch heem mlleii 178, , Borgerhout 21 Boor B orggeerrh hoou ut ut bob.gabriels@telet.be b bo b.ga b. gabr ga brie ieels teelle eett.b.be Lucy dee Na Nave, Lu ucy d N ve, bestuurslid ve beestu b uu urs rslliid Va Rijswijcklaa Atwerp JJa Ja V aa R iijjsw swiijjckkla laa laa a 2277, 7777, A twe t weerp rpe 003/ /2 / llucy.dave@atwerp.be uccy.d u de twerp rp.b.b be Roy Deckers, bestuurslid R Ro y De Deck cck keerrs, be b estuu est urs rslliid id Orchideeëstraat O rchi rchi rc hide deeë de eës eë str traa raaat 69, 69, Wilrijk Wil ilrriijjkk 00485/ // rroald.deckers@telet.be oal o alld d..d et. t bee Aita Piesss, bestuurslid Ait A ita Pi it ita P ies esse sss se sss,, be b best est s uu uurrssli lid d 003/ /830 / piesss.aita@hotmail.com pie p iess esss s.a a it hotm tmaiil. l.co com Guido G u do ui do Va Boe Boeckel oeecckkel Bert B erte er t Pilstr te Pilstraat traa tr aaat 20, 20,, Mortsel Mor ortsel redactie@zuidrad.be 003/ / re ed daact c uiidr d a d. d bee Verslag V Ver Ve e sla slage laag ge te te zze zd de d d d aar: aa : aar Tuur Tu Tu uu urr Wuyts u Wuy uyts ts Mestdaghplei M Me sttda st dagh da ghpl plei 115/ 15/4, 55//4, 4, Wi Wilr Wilrijk lrrij ijkk 003/ 03/449 33// aar arthurwuyts@telet.be rth rt thurwu thur ur wu uyytts@ s@te tele le eet. t.be bee b Zuidrad.waaremig.be: Z Zui Zu u uiid drrraa dra d d. d.waa waaaaarr re em mi mi ii g.b.be beee:: b Gilbert 2660 Hobok G ilb il beer ert rt Va Va a Ael, Aeell, Atwerpsesteweg Atw A tw wer erps p es este tee we weg 243, 2443, H Ho obo obo bokke 03/ /8 3// gilbert.va.ael@telet.be gilbe ilb beert eett.b.be Veerle Vee eerl rlle De De Saedeleer, Saedeele leer, Elsborglaa Else El se b boorrgl bor glaaaa a 2, 2, Edegem Edeggem Ed em vvee_saddler@yahoo.co.uk eeee_ssad addl aho hoo oo.cco. o.uk o.uk uk Verdelig: Guido Callaerts V errd deel eli ligg: Gu G uid uid idoo Ca Call llae ll aert aert ae r ts ccotactgegevs: ot o taccttge gege geve ge vs ve s s:: zi ziee be bbestuursled stuu st uurs rssle lede de Tekst Te T ekksste voor vooor v or het het et volgd volg olge ol gd d um ummer um u mme me r v va va a ra rratgro, ra At tg Grroe o, met me m et verschijigsdatum veers v rsch chij ijjiiggsda iji sdat sd atum atu um 1 oktober oktob ktobbeerr 2012, ,, otvag o ttv vaag g g we ggraag we raag ra ag t t laatste laaats tsttee op op augustus aug ugus usstu tus us. Cotactperso Co C o ttac actp tpeeerrsso o e voor voor vo or geleide gel g eellei e de w wadelig a d deeli lig g g g ii Fo F Fort ort rt 7 Natuurwadelig: N Na atu uu ur wa ad deel d elliig i i g g : T Tu Tuur uur ur W Wuyts uyytss - 03/ // aarthurwuyts@telet.be rth thur urw wuyt tellee tel et. t.be t.be Moumtwadelig: Mo Mo M ou o ume um metw m tw tw wad a d delige: Philippe Ph P h hiiillip ippe V Vahove ahove - 03/825 a 03/ 3/8 / philippevahove@telet.be ph hil ilip ilip ipp peeva v h hovve@ t le l eet. t bee Cotactpersoo Co ot tac ta acttp per pe ersoo r voor voo oor geleide gele ge leid id de w wadelig ad del elii ge ii Gr G Gro ro oe N Ne Neerlad eerrllaaad Rudi Ru udi di L Leemas eeeema mas s - 03/8 03/ rru rudolf.leemas@telet.be udolf. ff..le l em mas@ et. t be t. b foto: Erld Has Lidmaatschap Natuurput: 24 euro per jaar te stort op rekig va Natuurput vzw (BE BIC:GEBABEBB) met vermeldig: lidmaatschap, Afd. Zuidrad Atwerp, aam adres. Als lid va Natuurput Zuidrad Atwerp otvagt u het algeme verigigsmagazie Natuur.blad os afdeligstijdschrift ratgro. Adreswijzigig: elke adreswijzigig moet rechtstreeks gemeld word aa Natuurput vzw, Coxielaa Mechel ( Karia.deboeck@atuurput.be) met de volgde gegevs: lidummer, aam, oud ieuw adres lid afdelig Zuidrad Atwerp. Aboemt op ratgro: voor led va adere afdelig door stortig va 8 euro op oze rekig met vermeldig va uw aam adres. Verzekerig: ieder lid is verzekerd izake burgerlijke aasprakelijkheid bij deelame aa de Natuurputactiviteit. Niet-led gaa mee op eig veratwoordelijkheid. Ischrijvig voor de autobustocht: de algeme prijs is 16 euro. Studt betal 14 euro. Alle gezisled tot met 12 jaar gaa gratis mee idi vergezeld va ouders. De eerst igeschrev hebb voorrag idi de deelemigsprijs betaald werd. Wie a stortig iet mee ka, moet zo vlug mogelijk de leidig verwittig zodat ms die op de wachtlijst staa, ku meegaa. Aulatie bij autobustocht: led die door erstige red iet ku deelem uiterlijk 2 dag vooraf de leidig verwittig, hebb recht op e tegoedbo voor e volgde bustocht. Aulatie bij weekds reiz: om tijdig vervagig te vid vrag we u om afzeggig zo spoedig mogelijk te meld. Teide de kost te recuperer vrag we steeds 10 % va de totale prijs bij afzeggig. Bij afzeggig bi de maad voor de reis dit er miimum 25 % va de totale prijs te word betaald of de reeds gemaakte kost idi deze hoger ligg da 25 %. Idi er ovoldode ischrijvig zij, gaat de tocht door met eig wags. Alle betalig voor oze afdelig di te gebeur op volgde rekig: BE BIC: ARSPBE22 va Natuurput Zuidrad Atwerp. Op uw betalig steeds red va betalig, uw aam adres of telefooummer vermeld a.u.b. Fiscaal aftrekbare gift (mi. 40 euro) di rechtstreeks gestort te word op rekig BE BIC: GEBABEBB va Natuurput vzw, Coxiestraat 11, 2800 Mechel met vermeldig Afdeligsfods 3722, Zuidrad Atwerp. Omslagfoto: Eikpage - foto: Guido Va Boeckel ratgro - 2

3 Editoriaal E rustigere zomer? Na e wervelde drukke voorjaarsagda sakk we allemaal, dk ik, aar wat meer rust. Iderdaad de vierig va het 10 jarig bestaa va de afdelig de Fietsfortgordel war belagrijke evemt voor de afdelig, bovop de klassieke agda. 10 jaar afdelig op 5 mei... e prettige avod... veel gelach... mooie filmpjes felicitaties va vel waaroder de algeme directeur va Natuurput Chris va Steweg (zie verder i dit ummer). Het overzicht toode aa dat het aatal led bija verdriedubbelde sids de stichtig het aatal activiteit va de afdelig va 50 aar 150 per jaar steeg. Bovdi kwam er Gro Neerlad als atuurgebied bij, werd atuurstudie terug meer lev igeblaz... kortom dit mag zoder meer gezi word. Bijzoder leuk was de prestatie verzorgd door oze jogere geratie. Niels Schild kutselde e schitterd atuuroverzicht va het Fort ie. Vel stod perplex! De fietsfortgordel va 6 mei bood de gelegheid aa de afdelig om hoderd iet led kis te lat mak met het Fort dit op e origiele educatieve wijze via e wadelig met e hoderdtal atuurfoto s korte educatieve ifostads rod vogels, vleermuiz vooral de vos op het Fort. Odaks het iet bijster goede weer kod we deze doelstellig meer da waar mak kwam ook heel wat bur af op dit evemt. Hiermee mak we spotaa de lik aar atuurbeheer. De toppredator is terug is blijkbaar erg i zij opjes op het Fort. Hij brgt terug meer ecologisch evwicht al zull vele vogels adere diersoort i de omgevig het atuurlijk er iets moeilijker mee hebb. Voor de beheersploeg is het echter e symbool va vele jar hard werk. De beheersploeg is e heus groots team geword, actief op beide terrei (Fort 7 Gro Neerlad), e geweldige sfeer is tegwoordig het gase jaar rod actief. Heb je iteresse om je e kele keer of regelmatig je i te zett voor atuur, bel da als de bliksem met Tuur Wuyts of Rudi Leemas voor meer ilichtig (zie colofoo op pagia 2 va dit ummer). Tot slot wil ik og ev de aadacht vrag voor Hof Ter Lid te Edegem. Natuurput Zuidrad Atwerp VMPA Edegem hebb hu schouders gezet om de atuurwaard va het gebied te vrijwar voor de toekomst, u de gemete Edegem 3 adere partij het gebied verworv hebb. Op 1 april, bija daags a de overekomst tuss ieuwe oude eigaars, heeft de Edegemse bevolkig reeds kis ku mak met het gebied hebb de afdelig VMPA de atuurwaard aagetood. Zwarte specht, roofvogels, e belagrijke amfibieëpopulatie e mooie bosflora moerastypes... je staat bija perplex dat er zo dicht bij de stad og zoveel biodiversiteitswaarde is. Natuurput roept de ieuwe eigar da ook op om hiervoor gepaste aadacht te hebb is i ieder geval reeds gestart met de ivtarisatie va het gebied. Als dit ge gevulde voorjaarskalder was... da weet ik het ook iet meer. Na de zomerwde hop vel oder os da ook op e beetje rustiger vaarwater, om de batterij teg de herfst weer wat op te lad. Alhoewel... het gost reeds va pla voor zomeractiviteit te Hove met het Frythout (e terrei waar de gemete Hove aa atuurotwikkelig wil do) Gro Neerlad waar we teg het eide va de zomer hopelijk reeds het eerste deel va het igerichte gebied ku iwadel. Het ziet er dus aar uit dat de zomer ev actief blijft! Met atuurvridelijke groet, Hugo Waeterschoot, voorzitter ratgro - 3

4 Agda Iedere is welkom op alle wadelig. Hod zij iet toegestaa op oze activiteit. De gids/leidig treedt op als educatieve begeleider va Natuur- Milieueducatie Natuurput. 1 = sltertocht = kostdeld vervoer (5 euroct/km) 2 = kleie makkelijke afstad wordt op de afspraakplaats georgaiseerd 3 = stevige maar iet moeilijke wadelig 4 = stevige moeilijke wadelig = kidvridelijke tocht 1 = algeme tocht = ischrijv/aameld oodzakelijk 2 = atuurthematocht 3 = specialisatie voor iedere 4 = determiatietocht Zodag 1 juli u. De Lierema (vm) Wikelsbroek & Grote Kaliebeek (m) De Lierema is e uitgestrekt gebied bestaade uit heide, d- berkboss, vige stukk, ruigte weilad. Hier groeit og de Gagel Kleie zoedauw. I deze periode zull ook tal va libell Heideblauwtjes te zi zij. Na oze wadelig ku we oze boterhamm opet i het bezoekersctrum. Daara rijd we aar de kerk va Zevdok waar oze wadelig start va het Wikelsbroek Grote Kaliebeek. Het Wikelsbroek is e vochtig gebied bij e vorig bezoek va de afdelig i juli 2010, was het er zeer rustig. Dezelfde gids als to zal os ook u rodleid. Afspraak: om 8.30 u. op de Bist. Kostdeld vervoer mogelijk. Terug i Wilrijk vermoedelijk rod u. Mee te brg: voor de Lierema zull stevige wadelscho volstaa. Voor de wadelig i het Wikelsbroek word laarz aabevol. Voor deze rodleidig wordt t voordele va het Turhouts reservatfods 2 per deelemer gevraagd. Gids: vm. Tuur Wuyts - 03/ / m. Dirk Segers Zodag 8 juli u. Maaswikel Vadaag aag brg we e bezoekje aa het verre Maaslad. Het zal e overgetelijke belevis word i Maaswikel, Vlaaders mooiste uiterwaard! I de voormiddag bezoek we het eerste deelgebied l. het poel- struwel-gebied. Dit is e gebied waar e stebakkerij gedurde meer da e halve eeuw activiteit otplooide dat u a spotae atuurotwikkelig atuurbeheer geëvolueerd is tot e zeer verscheid ladschap met e zeer grote biodiversiteit. Boomkikkers kamsalamaders zij hier de paradepaardjes. Nadat we oze maag keel hebb gevuld verk we het adere deelgebied va Maaswikel, amelijk Maesbempder Gred. Dit is e gebied waar tot eid va de vorige eeuw grid otgo is dat door Natuurput herigericht is tot éé va de soortrijkste wetlads va Vlaader. Er wordt beheerd met halfwilde ruder paard (Galloways Koiks). Paradepaardjes zij hier de Bevers. Afspraak: vermits Maasmechel helaas iet bij de deur is vertrekk we al om 8 uur aa de Bist. Maar wees gerust, dat zal belood word met e ogelooflijke ervarig. Om de plaatselijke gids te odersteu i hu werkig vrag we e bescheid bijdrage va 2,5 per persoo. Voor deze activiteit is ischrijv oodzakelijk, dit om te wet hoeveel gids we moet bestell. Dit ka tot zodag 1 juli bij de leidig. Mee te brg: pickick, vogel- /of platgids, verrekijker, telescoop. Als schoeisel volstaa stevige scho tzij het e hele tijd heeft geregd. Voor meer ifo ischrijvig ka u steeds terecht bij de leidig Gids: plaatselijke gids Leidig: Wim Vadeweyer - 03/ / ratgro - 4

5 Agda Zodag 15 juli u. Fortwadelig + Pitelig Naar goede gewoote orgaiser we i volle zomerperiode e atuurwadelig op Fort 7 gecombieerd met e drik op os buitterras. De Gageleer zal koud staa maar ook adere drak staa op de kaart zoals steeds... verzorgde bediig! Afspraak: om u. aa de igag va het Fort, Legerstraat 40 (schui tegover r 75). Opgelet vaaf de Jules Moretuslei mag m met de auto de Legerstraat iet irijd. Neem Valkstraat Koorbloemstraat. Omstreeks u. voor wie alle komt voor de drik. Gids: de Fortgids leid u rod. Leidig: Tuur Wuyts - 03/ / Zodag 22 juli u. Fietstocht Rodje Potje aar Duivelad De fietsvridelijke atuurputers oder u zi jaarlijks met veel verwachtig uit aar e ieuw Rodje Potje. Het is da ook iet meer weg te dk uit os programma. Dit jaar trekk we reeds voor de 9e editie aar het mooie Zeelad. De modtot-mod reclame brgt aast de thousiaste getrouw ook telks ieuwe gezicht op de fiets. Deze keer rijd we aar St.Philipslad waar we e retourtje em op de kleie veerpot Aa Jacobapolder-Bruiisse. De afwisselde fietsroute leidt os door het mooie Duivelad lags atuurgebied dorpjes die we tijds vroegere witerse Zeeladtocht wel es bezocht. Daaar het waterrijke krekgebied va Ouwerkerk, restat va e dijkdoorbraak i 1953, waar i 4 caissos het watersoodmuseum is odergebracht. Via de Stezwaa, e restat va e ooit zeer levdige stroom, rijd we lags het bijzoder mooi atuurgebied Dijkwater aa het Greveligmeer. Alles sam zo 40-tal kilometertjes waarbij we, Luc kde, tussdoor ook og oog hebb voor vogels. De igrediët blijv dezelfde: gewoo otspa fiets i de atuur i goed gezelschap. Hier daar stopp we om te giet va e tof hoekje, e atuurgebied, e havtje, e terrasje ja...ook e leuke verrassig. Wie er de vorige ker bij was, komt graag terug, wie er og iet bij was, moet het ook maar es prober. Gezelligheid troef! Het zal iet gemakkelijk zij om de zeer aagame fietstocht va vorig jaar i Noord-Bevelad te overtreff, maar we do os best...giet mee va e dagje zomers Zeelad. Luc Adré het je alvast va harte welkom. Vermits we het aatal deelemers op max. 20 houd rad we je wel aa om tijdig i te schrijv. Wie mee wil verwittigt vaaf u Adré De Mul (03/ ) tot t laatste 14 juli met de vermeldig: fietsvervoer met eig wag: ja/e, mogelijke plaats() i je auto voor medefietsers/fiets je telefooummer. Voor de vaarkost voorzie je ogeveer 7, sam met de voorbereidigskost ( 1 pp.) ter plaatse te betal. Afspraak: vertrek met eig wags om 8.00 u. aa De Bist te Wilrijk. Eiduur ter plaatse rod u. De deelemers otvag og e bevestigig of word verwittigd igeval de afspraak wijzigt. Meebrg: pickick, drak, kijker, fototoestel, regkledij uiteraard je fiets die rijklaar is. Idi odig, zorg we voor extra fietsvervoer (+ 1 extra per fiets). Gids: Luc Va Schoor / Leidig: Adré De Mul - 03/ / ratgro - 5

6 Agda Zodag 5 augustus u. Steltloperstocht i Zeelad Oze speurtocht aar steltlopers i Zeelad tijds de zomer is al jar e traditie. Eid juli - begi augustus trekt de steltloperstrek vauit het verre oord zich op gag. I de Zeeuwse Delta vid ze e rijk gedekte tafel om er ofwel de hele witer door te brg of om er kracht op te do voor hu verdere reis, vaak tot ver i Afrika. Door deze tocht zo vroeg i de trekperiode te pla mak we kas om og heel wat va deze vogels i hu mooie zomerkleed te zi. Wat ku we voor de kijkers telescop verwacht? Gewoe waaremig als Steloper, Rosse grutto, Zilverplevier, Bote stradloper, Botbekplevier, of eerder zeldzamere soort als Krombekstradloper, Kleie stradloper, we zi wel. Verrassig zij er steeds! Tijds de voorbereidig gaa we op zoek aar de beste pleisterplaats waar deze vogels hu voedsel zoek overtij. Daara pas bepal we het defiitieve programma. Zwarte ruiter i zomerkleed - Rudy Vasevat Het wordt dus weer uitkijk waar we exact aartoe trekk. Vazelfsprekd zoek we voor s middags ook e cafeetje waar we os luchpakket ku (mog!) aasprek. Zorg dat je erbij bt, wat wie deze zomertopper mist krijgt achteraf dikke spijt! Afspraak: Wilrijk - Bist om 8.00 u. We zij terug i Wilrijk omstreeks u. Mee te brg: pickick, drak, laarz, vogelgids, telescoop, verrekijker, loep Leidig: Rudy Vasevat Gids: Luc Va Schoor / Zodag 19 augustus u. De Maat & Buitgoor Vadaag trekk we richtig Mol bezoek daar 2 iteressate gebied. I de voormiddag leidt Jef Stas os rod i De Maat. Dit gebied maakte oorsprokelijk deel uit va de Groote Heide rod Mol-Rauw. Het Maas-Schelde-kaaal uit 1846 kliefde het gebied i twee veraderde de heide i e waterig. Voedselrijk kaaalwater bevloeide de arme heide om hooiwiig mogelijk te mak. Later raakte de hooiwiig i verval veraderd de waterig i populierplatages. I de tweede wereldoorlog verwarmde spriet, e soort bruikool uit het gebied, vele Molse huiz. Odiepe sprietputt blev achter als getuig va die otgiig. Restat va de waterig de sprietputt zie je overal i het gebied. Het ladschap bestaat uit e mozaïek va hooilad, loofboss, heide, moerass, v vijvers met rietkrag. Na het verorber va oze pickick i het Ecocter (koffie & frisdrak verkrijgbaar (automaat)) mak we og e wadelig va e viertal kilometer door het Buitgoor. Dit is het brogebied va de Vlemiksloop, de meest zuidelijke beek i het stroombekk va de Kleie Nete. Het gebied omvat de moerassige depressie tuss het Zilverstrad het Zilvermeer is e parel va e atuurgebied. Het Buitgoor is tot ver buit oze ladsgrz bekd omwille va zij uitzoderlijke faua flora. Net als De Maat is het e gebied va Europees belag dat deel uitmaakt va het Natura 2000-etwerk. Bov v heide fladder prachtige libell vliders. Het Buitgoor is de thuisbasis va diverse orchideeë Kempische rariteit zoals het vleesetde Blaasjeskruid de al ev vleesbeluste Zoedauw. I het ctrale moeras groei plat met oheilspellde am als Bebreek Wolfsklauw. Afspraak: vertrek met eig wags om 8.15 u. aa de Bist te Wilrijk. Eide ter plaatse omstreeks u. Mee te brg: laarz of waterdicht schoeisel, kijker, pickick, extra drak bij warm weer. Leidig: Tuur Wuyts - 03/ / Guido Va Boeckel - 03/ / Gids voormiddag: Jef Stas Badheidelibel - foto: Guido Va Boeckel ratgro - 6

7 Agda Wosdag 22 augustus u. Zomerwadelig op Fort 7 Zaterdag zodag zij soms erg druk, boodschapp do, familiebezoek, z. Omdat sommig zich tijds het weekd moeilijk ku vrij mak, heeft deze wadelig plaats op e weekdag, dit op aavraag va verschillde perso. Vermits het og volop schoolvakatie is, krijg grootouders u de kas om sam met hu kleikider e leuke wadelig te kom do. Groot klei is dus welkom. I augustus staa op Fort 7 og e heleboel zomerbloeiers op hu mooist! Na de wadelig ka m og iets drik i os lokaal De Ijsvogel (bij mooi weer buit). Mis deze kas iet, wat het fort is iet vrij toegakelijk voor het publiek.. Afspraak: om u. aa de igag va Fort 7, Legerstraat 40 (schui tegover r. 75) te Wilrijk. Let op het spadoek va Natuurput aa de igag. Eide va de wadelig rod uur. Mee te brg: stevig schoeisel (we wadel op aarde i t gras) evtueel verrekijker, fototoestel, loep. Leidig gids: Nicole Boussemaere 014/ / Lucy de Nave 03/ / (GSM ummer is kel op de dag zelf bereikbaar) Dit weekd wordt overal i Vlaader aadacht besteed aa de vleermuiz, zo ook op Fort 7 atuurlijk. De meest oder jullie k het Fort mogelijk als witerverblijfplaats va e kleie populatie vleermuiz, maar ook i de zomer zij ze paraat. Ze verblijv da echter eerder i atuurlijke holtes, vooral boomholtes verlat spechthol. s Avods teg zosodergag (vadaag verwacht teg u.), gaa ze da actief op zoek aar voedsel. Het is precies op dat momt dat ze het best waareembaar zij we ze bijvoorbeeld laag ku zi scher over de fortgracht op zoek aar mugg, mott adere isect. Aa de had va e batdetector tracht we voor jullie de ultrasoe geluid va vleermuiz ook hoorbaar te mak voor het gewoe oor. Bovdi ku we aa de had va deze geluid ook de jachttechiek va vleermuiz aato. Veel zal atuurlijk afhag va het Zaterdag 25 augustus u. Vleermuiz op de Fortgracht va Fort 7 weer. Vleermuiz houd immers iet va reg... al schrikt e druilerig buitje h iet echt af. Vorige jar is dit alles erg goed gelukt. Lat we dus hop op e herhalig hierva. We start met e fije iteractieve diareeks met videofragmt over het lev wel wee va de vleermuiz i Vlaader, gevolgd door e speuractie over de gracht. Afspraak: wil je er bij zij vadaag, da verwacht we je teg u. aa het lokaal de IJsvogel (igag Fort 7 aa de Legerstraat 40 te Wilrijk) zij terug e uurtje a zosodergag teg u. Gids: Hugo Waeterschoot - 03/ hugo.waeterschoot@scarlet.be Zodag 26 augustus u. Fiets i de grsstreek Tijds oze fietstocht mak we kis met de atuur het mooie ladschap i de grsstreek va de Atwerpse Noorderkemp baroie Breda. We start abij het grsdorpje Meer rijd eerst aar het domei va Wortel-koloie, e groe oase met op akker- graslad statige drev. Deze prachtige 100 jarige eik beukdrev doorkruis het ladschap i e roostervormig patroo. We voorzi zeker e halte aa de Bleeke heide abij het Noord-Brabatse Chaam. Oorsprokelijk was dit e uitgestrekt vrijk heideladschap dat vorige eeuw werd otgo tot akkerlad. Nu is het omgevormd tot weidevogelreservaat. De atte weilad rod de v trekk heel wat weide- watervogels aa. De Strijbeekse heide, het volgde atuurgebied op oze rit, heeft e roerige geschiedis achter ratgro - 7

8 Agda de rug met verdroogde v, heideveld die dichtgroeid etoige dboss. Maar odertuss is de heide weer hersteld broed er weer aardig wat vogels. I het laatste deel rijd we door de schilderachtige beekvallei va de Mark, die voor e stuk zij meaderd karakter heeft teruggekreg, lags het bedevaartsoord Meersel Dreef. Deze gevarieerde fietsroute is zeker e aarader. Afstad ca 45 km. Afspraak: vertrek om 8.30 u. op de Bist te Wilrijk. Zoals gewoolijk beperk we het aatal deelemers tot max. 20 perso zodat we os vlotjes over de meestal rustige weg ku verplaats. Wie mee wil verwittigt Adré De Mul (zie leidig) met vermeldig va je (mobiele) telefoo, adres, of je al da iet (*) (fiets)vervoer hebt. Mee te brg: rijklare fiets, pickick, kijker(tje), fototoestel, licht regjasje (dat je hopelijk iet odig hebt), 1 voorbereidigskost + (*) evtueel 1 voor fietsvervoer. Gids: Luc Va Schoor / Leidig: Adré De Mul 03/ / Zodag 2 september u. Krek va Saleghem Vadaag trekk we richtig Waaslad voor e bezoek aa de Krek va Saleghem. De kreekplass op de grs va de vroegere gemet Sit-Gillis, Meerdok Vrase bestaa uit e krokelig soer va kleie grote plass, rietkrag, wilgbosjes moerass. Sam met de soms bloemrijke dijk, de populier de vele kotwilg vorm ze e ladschap met e rijke atuur dat de moeite waard is om te behoud. We verk dit gebied oder leidig va e plaatselijke gids. Afspraak: vertrek met eig wags om u. aa de Bist te Wilrijk. Eide ter plaatse omstreeks u. Mee te brg: stevig waterdicht schoeisel of laarz, kijker, loep, fototoestel,... Leidig: Guido Va Boeckel - 03/ / Gids: Hugo De Beuckeleer Zaterdag 8 september u. Ladschapstocht aar de Hoge V: Algemeies V Brackv Vadaag gaa we op verkig aar e mider gekd deel va de Hoge V, geleg lagshe de weg Eup- Moschau juist voor de Duitse grs: het Brackv het Algemeies V. Alhoewel misschi mider spectaculair da het gebied rod de Botrage, hebb we hier als groot voordeel dat we op éé wadelig vele verschillde ladschappelijke aspect va de Hoge V te zi krijg. We vertrekk via e kuppelpad op zoek aar de restat va het Brackv. Dit erg mooie gebied herbergt de restat va e aatal pfalz die e mooie diversiteit aa flora faua bevatt zoals de Berdruif, Bebreek, Zoedauw adere plat va het zure milieu. Verder, op weg aar de op vlakte va het Algemeies V, kom we vast zeker de Klokjesgtiaa teg, alle al hiervoor zou je reeds de tocht aavatt, e juweeltje va moeder atuur. Maar ook de zo typische bosgebied va de V staa op het programma waar we op zoek gaa aar kele relictplat uit de laatste ijstijdperiode zoals de Zevster (hopelijk?) de Stippelvar. Met e beetje geluk do we tevs e aatal mooie vogelwaaremig i het dichte aaldbos. Door de aawezigheid va de Hazelaar is e otmoetig met de Notkraker zeker i dit seizo iet uitgeslot. Op oze terugweg wadel we lags de Eupergrabe, e restat uit de periode va Napoleo. Hopelijk valt het weer igzis mee wat we et oze boterhamm s middags op i het veld. Rode bosbes ratgro - 8 Mee te brg: voor deze tocht zij stevig stapschoeisel bij regweer laarz oodzakelijk. E pickick (icl. drak) e verrekijker evtueel veldgids eem je best ook mee. De wadelig geplad voor vadaag, is helemaal iet moeilijk bedraagt ogeveer 9 km, zodat het e ideale gezisuitstap vormt waar ook joger (die de afstad ku wadel) gerust welkom zij. Gezi de afstad (maar erg makkelijke rit) zou ik evtuele chauffeurs graag will vrag om me voorafgaadelijk e seitje te gev. Afspraak: we vertrekk op de Bist te Wilrijk om 7.30 u. (kostdeld vervoer aabevol). Het eide is voorzi rod u. terug i Wilrijk. De tocht is geplad op zaterdag, dit om evtuele files va terugkerde toerist uit de Ard te vermijd. Gids: Hugo Waeterschoot - 03/ hugo.waeterschoot@scarlet.be

9 Agda Zodag 16 september u. Zomerwadelig i Averbode Bos & Heide Rod de abdij va Averbode ligt e atuurgebied va 530 ha, het grootste dat Natuurput ooit ko kop. Door middel va e grootschalig herstelproject dat i 2006 startte wordt hier getracht de verdw v, de op heideladschapp de oorsprokelijke iheemse loofboss te herstell. Vaaf 2010 werd er waterhuishoudigswerk, zoals het plaats va stuw het demp va gracht, uitgevoerd om voldode water te krijg i de uitgegrav v. Nieuwe wadelpad werd aagelegd de bestaade verbeterd. Doel is via e otspa wadelig met dit mooie atuurgebied i herstel kis te mak. Na de wadelig ka m og iets drik i Afspaig D Eik. Afspraak: we vertrekk om uur aa de Bist te Wilrijk (kostdeld vervoer). Wie rechtstreeks aar daar wil gaa wordt om uur verwacht aa de parkig va afspaig D Eik, Grsstraat 45, 2431 Veerle-Laakdal. Eide va de wadelig rod uur ter plaatse. Mee te brg: stevig schoeisel evtueel verrekijker, fototoestel, loep. Leidig & gids: Nicole Boussemaere 014/ / Lucy de Nave 03/ / (GSM ummer is kel op de dag zelf bereikbaar) Zodag 23 september u. Vogeltocht Noordelijk Eilad Witam Dit eilad, dat grotdeels igericht is als atuurgebied, is geleg tuss de Rupel, de Schelde het Zeekaaal aar Brussel. Wegs zij gustige liggig is het e trekpleister voor water-, zag- roofvogels dit i alle seizo. Va op de dijk heeft m e uitstekd zicht over de plass, graslad het struikgewas. Het graasbeheer houdt de vegetatie bi de perk. Het boottochtje met het veer over de Rupel geeft deze tocht steeds e speciaal cachet. Afspraak: vertrek op de Bist te Wilrijk om u. met eig wags (kostdeld vervoer mogelijk) zodat we de boot va u. ku em i Schelle. Eide rod u. ter plaatse. Mee te brg: aagepaste kledig. Stevige wadelscho (laarz alle odig bij regweer), verrekijker, vogelgids telescoop. Gids: Tuur Wuyts - 03./ / Leidig: Wim Vadeweyer - 03/ / Potpolder Kruibeke Zodag 30 september u. Hobokse polder met vogeltrekpost potpolder Kruibeke Vadaag mak we e herfstwadelig doorhe de mooie Hobokse polder brg ook e bezoek aa de trektelpost.elk ajaar passer er duizd trekvogels lags de Schelde oevers. De dagaatall ku wel sterk verschill aargelag het tijdstip de weersomstadighed. Al voor het zevde jaar op rij do Luc medewerkers vogeltrektellig va op de Scheldedijk. Deze tellig lever e schat aa ratgro - 9

10 Agda wetschappelijke gegevs op. De resultat ka je vid op Belgie-Hobokse polder. Iedere met iteresse is trouws welkom vaaf 22 september. tot 4 ovember. De tellig gaa, bij gustig weer, meestal door va 7.30 u. tot u. Wel best Luc ev tevor bell om zeker te zij dat het doorgaat. Na de middagpauze aa de Jachthav i Hobok wadel we door de toekomstige potpolder va Kruibeke-Rupelmode. Het overstromigsgebied zal i de toekomst bij zeer hoge waterstad op de Schelde volstrom, waardoor het waterpeil i de Schelde mider sel zal stijg overstromig elders word vermed. Tegelijkertijd wordt het hele gebied (> 600 ha) ook igericht als atuurgebied. Dit atuurgebied zal uit verschillde del bestaa. Het oordelijke deel wordt igericht als getijdgebied. Op e gecotroleerde wijze zal hier dagelijks twee maal Scheldewater i vloei. Het zuidelijk deel wordt deels igericht als weidevogelgebied deels als broekbos. De grodwaterpeil word er verhoogd zodat e zeer waterrijk gebied otstaat. Het weidevogel-gebied is al volledig op gemaakt. Halverwege wadel we lags het pittoresk dijkje va de Barbierbeek- Bazelse kreek ker terug lags de Schelde. We het je va harte welkom op deze leerrijke dag Afspraak: vertrek om 8.15 u. op De Bist te Wilrijk of aasluit om 8.30 u. aa de parkig va tavere Jachthav Hobok, eide Boombekelaa. Wie alle aa de amiddagwadelig wil deelem ka, mits voorafgaad Wim Vadeweyer te verwittig, aasluit om u. aa de veerpot Hobok-Kruibeke, eide va de Leo Bosschartlaa. De amiddagwadelig eidigt om ca u. ter plaatse. Mee te brg: pickick,vogelgids, telescoop, verrekijker, bij droog weer volstaa stevige wadelscho, warme widdichte kledig. Gids: Luc Va Schoor / Leidig: Wim Vadeweyer - 03/ / Zodag 7 oktober u. Herfstwadelig i Wortel Koloie Flirt met grz Bezoekersctrum De Klapekster werd door vrijwilligers va de afdelig Markvallei volledig zelfstadig uit de Kempse zavel gestampt. Het gebouw is e gedeelte va de vroegere boerderij va de ladloperskoloie va Wortel. Wortel Koloie is e uiek wadelgebied. Het bezoekersctrum is echter iet alle de uitvalbasis voor Wortel Koloie. T oord va de koloie, op Nederlads grodgebied, bevidt zich immers de Castelrésche Heide. Dit is e atuurotwikkeligsgebied va 1000 ha groot dat i het oord aasluit bij de vallei va het Merkske. Het grillige verloop va de ladsgrs lagshe deze beekdalrivier zorgt ervoor dat wadelaars hier terug op Belgisch grodgebied terechtkom. I de Halsche Beemd, e atuurgebied beheerd door Natuurput, krijg je e goed beeld va de hoge atuurwaarde. Via e omweg kom we terug i Wortel Koloie. Hier passer we overigs het bijzoder stemmige ladloperskerkhof kom we uiteidelijk weer i de Klapekster aa, misschi de gelegheid om te proev va e Wortelse Togklever of het typische Gageleerbier. Afspraak: vertrek met eig wags aa de Bist te Wilrijk om uur ( kostdeld vervoer). Eide ter plaatse om uur. Je kut rechtstreeks aar het gebied gaa (i dit geval afspraak om 12 uur aa het bezoekersctrum) maar gelieve da idi mogelijk de leidig te verwittig. Mee te brg: stevige wadelscho, pickick die we bij aakomst opet voor we gaa wadel. Drak is verkrijgbaar i het bezoekersctrum. Verder fototoestel, verrekijker, veldgids, loepje. Voor de rodleidig wordt t voordele va het reservatfods va de plaatselijke afdelig 2,5 euro per deelemer gevraagd. Leidig: Lucy de Nave- 03/ / (GSM ummer is kel op de dag zelf bereikbaar) Gids: Drej Oom Zodag 14 oktober u. Hof ter Lid Meer iformatie omtrt deze activiteit ka je vid i os volgd ummer. ratgro - 10

11 Agda Meer iformatie omtrt deze activiteit ka je vid i os volgd ummer.. Zaterdag 20 oktober u. Nacht va de duisteris Zodag 21 oktober u. Paddstoelwadelig Schildehof- De Pot Door de eeuw he heeft er rod paddstoel e magische geheimziige sfeer gehag. Zelfs u og word er e heleboel fabeltjes verteld omtrt giftigheid, groeiplaats, plukk, z. Tijds deze wadelig gaa we iet alle kele soort bekijk, maar ook eetbare giftige soort behadel. Is paddstoel plukk schadelijk de oorzaak va de achteruitgag va de soort? Waarvoor word werd ze gebruikt? Het wordt e boeide reis door de mysterieuze paddstoelwereld. Het gemetelijk domei Schildehof beslaat ogeveer 42 ha. Het oostelijk deel (De Pot, ogeveer 10 ha) is e atuurreservaat, terwijl de rest e atuurpark is. Vaaf 1971 werd het domei opgesteld voor het publiek. De meeste iitiatiev (Dodostui, vliderpark, bijhal) kwam meestal va vrijwilligers. Afspraak: we vertrekk met eig wags aa de Bist te Wilrijk om uur (kostdeld vervoer) eidig om 17 uur ter plaatse. Wie rechtstreeks aar daar wil gaa wordt om uur verwacht op de parkig aa de Oragerie, De Pot, Schilde. Mee te brg: veldgids, fototoestel, loep, stevig schoeisel. Leidig: Lucy de Nave 03/ / (GSM ummer is kel op de dag zelf bereikbaar) Gids: Lucy de Nave Zodag 28 oktober u. Wadelig i het Geografisch Arboretum va Tervur E bezoek aa het Arboretum va Tervur is e uieke belevig, e wadelig i e prachtig wereldbos. Het is e va de juwel va de groe kroo va Brussel. De aaleg is bego i 1902 oder leidig va Charles Bomm, coservator va de Natioale Botaische Tui va Meise hoogleraar aa de Vrije Uiversiteit te Brussel. De oppervlakte is ogeveer 100 ha met 460 verschillde soort bom (waarva 305 bebladerde 155 aaldbom). We sprek va e Geografisch Arboretum omdat de boomgroep aageplat zij rekig houdd met hu geografische oorsprog iet, zoals i adere arboreta, per soort. Het Arboretum bevat de meest typische bom va de gematigde klimatische zoe va het Noordelijk halfrod (met uitzoderig va e groep uit de Ades). Kari Wauma, die het gebied door door kt, zal os vadaag de aaldbom va Noord-Amerika to i al hu pracht. Afspraak: vertrek met eig wags aa de Bist te Wilrijk om uur (kostdeld vervoer). Je kut rechtstreeks aar het gebied gaa, da verwacht we je om uur aa de igag va het Arboretum. Eide ter plaatse omstreeks uur. Mee te brg: stevig schoeisel, loepje, fototoestel, veldgids, verrekijker. Leidig: Lucy de Nave 03/ / (GSM ummer is kel op de dag zelf bereikbaar) Gids: Kari Wauma 0498/ ratgro - 11

12 Bestuursbericht Op deur Hof Ter Lid De gemete Edegem met 3 adere parters verwierv eide maart het Hof Ter Lid te Edegem; e groe log i het hart va Edegem aasluitd aa Fort 5... met belagrijke atuurwaard (Zwarte specht, Bostulp,...). Edegem haar parters liet er ge gras over groei steld het domei op 1 april reeds e dagje op ter kismakig voor het publiek. Jos, Kris, Fos, Maria, Maria Yvoe... tood de atuurwaard va het gebied aa belagstelld met verve thousiasme. Hugo foto s : Kris Vos Natuurput verzorgde hierbij, aast e fotowadelig door het gebied waarbij de lokale aadachtsoort aa bod kwam, ook e aatal educatieve stads rod bij, hout, vogels, sam met het VMPA, amfibieë. De belagstellig ( ieuwsgierigheid)was bijzoder groot, getuige de hoderd deelemers die die amiddag lagskwam odaks het iet ideale weer. Educatie: je ka ook aa idividuele activiteit deelem zoder algeme ischrijvig. Oze afdelig richt op regelmatige basis cursuss i zoals de lopde libellcursus de geplade paddstoelcursus. We merk reeds e tijdje dat het doelpubliek wat verschuift eerder per dag wst deel te em/i te schrijv i plaats va mete voor de volle cursus. Vadaar dat het bestuur beslot heeft om voor alle komde cursuss, aast e algeme ischrijvig iedere steeds de kas te gev om per deelactiviteit deel te em. Natuurlijk moet je bij theoretische cursuss daarbij rekig houd dat voorkis va de vorige les iet herhaald wordt. Tzij aders aagegev wordt i ratgro werk we met e vaste deelameprijs va 6 /les (helft va e filmticket) wat overestemt met de door Natuurput aabevol prijs ogeveer de kost va de professioele lesgever dekt bij gemiddelde opkomst. Je ka dus gewoo afkom aar zulk e activiteit ter plaatse betal. Educatie: odersteude medewerker(s) gevraagd. Oze secretaris Erld Has heeft voor dit jaar de cursuss vastgelegd met medewerkig va Lucy de Nave, voor de paddstoelcursus. Op de dag dat er les gegev wordt of excursies i het kader va de cursus gegev word dit er echter steeds iemad het lokaal te op te sluit, de ischrijvigsgeld te collecter de hadtekiglijst te lat rodgaa. Hierbij zij we op zoek aar medewerkers die, idi ze deelem aa éé va de komde cursuss, deze fuctie zoud will opem voor die dag. Lat jullie aa Erld (03/ erld.has@skyet.be ) of Lucy (03/ lucy.dave@atwerp.be) wet idi je os op deze maier zou will help? Alle kleie beetjes help immers! ratgro - 12

13 Cursuss P Paddstoelwerkgroep addstoelwerkgroep Ook Ook dit dit jjaar aar m meer eer dda a aactief ctief! Determiatiecursuss D etermiatiecursu uss ppaddstoel addstoel 11// P Paddstoelcursus addstoelcursus v voor oor bbegiers egiers Opieuw O Op pi eu e w e e curs cursus rsus us vvoor oorr be oo bbegiers gi gi er erss vo vvolgs lggss de tra traditioele adi diti tio ti oelle fo o form formule r ul rm u e va vaa oze o zee aafd afdelig: fdellig: i g: éé éé é theorieavod the heoriieeavvo od e ee 8-tal 8-t -taal al wadelig wa ade deeliig d ge vvolledig vo oll lleedig ig gericht ger e ic icht op p het het et herk herk er e va va paddstoel va paadd p d stoe o l i h he het eett vvel veld eld el d i d diverse i er iv ersee b biotop. ioto io top to p pe.. Deze De D ezzee cursus cur ursu sus is bestemd bes esste temd voorr alle tem alle al le ms me sse die die deze deze dez de ze boeide boe oeie iied de wereld were we reeld d voor vvoo o r het oo h t eerst he eeers r t will wiill w ll otdekk ot dekkke of of die d e al di al e e kleie kle kle l i e basiskis baasi s sk sk i is is hebb. h hebb he ebb bb be. Er Er zal zaall aadacht aa adach c t gegev ggeegev w word ord rd aaa a d dee fa fam families milies mi liies de algeme aalg lgem lg em e soort s or so orte t te aa aa de de levswijze l vsswijz le wijz wi j e va va de paddstoel, pad dde dsstooel e e, deze deez ez e ogeëvaarde oo geeëv ge ëve aaard de op oopruimers prru uim imeeerrs rs va va a dee atuur attuu ur! Theo eorie eori riie rie De vvoorbereidde, De oorb oo rb ber ereeiide dd de,, pra p praktijkgerichte rakt ra ktij kt ijjkg kger eric icht htte theorieavod theoorriiiea th eavvo ea vod iiss be bedo bedoeld dooelld om doel muw wegwijs egwi eg wiijs j ttee m ma mak ake k i d dee wo w woordschat o rdes oor cch hat a vva a d dee pa padd paddstoeladd dd e sttoe oele lwereld. were we reld re ld d. Alle Alle Al llee begripp begri egri r pp pp e word worde wor orde d klaar klaa kl aarr duidelijk aa dui uide d liijkk uitgelegd. uit u ittge gele legd g. gd Waar: W Wa Waar aar ar: IJsvogel, IJJsv svogel ogell, Le Lege Legerstraat gers ge rstr rs traa tr aat 4400 ttee Wi W Wilrijk, iilr lrrij ijk, k Waeer: Wa W a ee eer: r: oop p di dis disdag sda s daag 4 se september ept p em mbeer va va a u. u ttot ot u 30 u.. Dee theorieavod D the heor o ie ieav avvo od d wo w wordt r t ge rd gege gegev egeve gev ge v do ve door oor or ooze zee eige z eig, ge,, aall ll ll bek bbekde, eekk d dee, C Ca Catherie ath her e ie i e Va V Vadercruyss. errcr d c uyss sss e. Praktijk P Pr rak akti akti t jk Alle A Al lle le wadelig wa w a de d li lig lig g e word wor w orrde begeleid beegeeleid leid le i d door oor oo or eee e op opevolgig pev e ee vvol olgi gig gi ig g vva a zzeer eeer be bekwame ekw kwam ame ggid gids. id dse s.. D Dee wa w wadelig ad del eli li igge ga ig gaa aa d doo door oorr i oo vverscheide e sche er sche heid d e ggebied ebi bied ed e ttelks e ke el k ss ii dee abije a ij ab ijee oom omgevig mge g vvii gg va va a A Atwerp, ttwe w rp p, op op zat zzaterdagvoormiddag atteerrdagv dagvoo ooorm rmid iddag daag va d vva a 8 se sept september ptem pt e be b r to tot ot ei eid id ooktober ktob kt ober ob e vva er aa u. u. ttot o ot u u.. A Afspraak fspr fs prraaak is telks p tel elke k s s aa aa de de igag iggaag va va a het het bezochte beezzoc ocht hte domei. domeei do i. Na oopgave Na pggav avee vva va a aam aam m e ee maaill zull m zzull zu ull ll de de deelemers deeeelle eme m rss het het et volledige volle ollediige programma progr roogr g amma am mmaa met mett locaties looccaattie iess ( pla plaa met meet GPS m GPS adres) adre ad rrees) s) otvag. ottva vagg. Iformatie II fo f rm mat atie ie bij bij Erld Erll d Has, d Haas H se, tel. tel. 03/ // , 99, 9, of of erld.has@skyet.be erle er ld le ld d.h. a sky yet y et.b et.b.be be 22// P Paddstoelcursus addstoelcursus Kadervormig Kader vormi g Deze De D ezee veel eze veeeel itsievere ii te ts ssiieevveerree cursus cursu us is bedoeld bed edooel oelld oe d voor vvoo oooor ms ms m me s s met met et e e voldode vol oldoo de d paddstoelkis pad adde ds ds sttooel oel e ke ke k iiss wordt woord w rdtt gegev g ge ge gevve v door d or do o Has Ha a s VerVerVe meul meul me ull u vva a N a Na Natuurput atuu atuu at uurp r ut u t Ed Educatie duccat atie vvzw zw w e gga gaat aaatt d aat door oor op vvri oor oo vrijdag riijd jdaagg ss vo voormiddags ooorrmi midd dd d dag ags va va 9.30 va u 9. u.. to tot ot u. u vva a 1 sseptember ep ptteemb mbeerr tot tot ot 2277 ooktober ok kttoob beer Ge G Ge ee les leess op p september, sep eptemb epte mb m berr, je je kut ku u t da da wel da wel meegaa we meeeg m egaa aaa op op paddstoelweekd padde ad dde ssto t elweeek eke ek d (z ((zie zie ie vverder) erde er rde der) r)) Iformatie I fo foorm rm maattie ie bij bij ij Catherie Cathe athe heri rie ee Vadercruyss, Va ade derc rccru uysse ysssse,, tel. tel el.. 03/288 03// , 07, cv cvdx@telet.be cvd vddxx@telett.bbe. Prijs Pri Pr ijs vvo ij voor oo orr d deze eezze cursuss cu urrssu usss sse s Nieuw Ni N ieu euw: je je b bt t t i iet e m et meer eeeer ve vverplicht rp plich ht alle allle al le cursuss cur ursu uss ss ss bij bij te te wo wooe je je betaalt beta be taal a t per al peer deelgom p deeel d eellge gome om o me le les. es. s D Dee lle less ess ss ss d die iee jjee ooverslaat ver ersl er slaa aaat wo word ord uiteraard uiitteera u raar ard iet iet i et herhaald. her h erha er haal h haa aaallld d.. d Per Perr deelemde Pe deeel ele em e md me dee le lles ess wo word wordt rdtt h he het et 6 vvoor oor N oor Nat Natuurput atuurp pu utt le lled; de; ; 8 voorr iet-led. i t-leed. ie Dit D t te Di t b betal etal et al bij hett toe toekom o ko kome m aa aa de llei leidig eidi dig g e a a iiv ivullig vvul vul ulli li ig g va va de d aawezigheidslijst. aaaw wezzig i he h id dslijjst st.. Wie Wie zi zich ch vooraf voo o raaf ischrijft isc i sch hrij hr i ft voor voo oorr de de hele h cursus curs rsus us betaalt bet etaalt ltt maar maa m aarr 40. aa Syllabus Syllllab Sy Syl abus us iet ie iet ibegrep. ie iet ibe i begr be grep gr epe p. Om m zzek zeker ekker te zi eker zzij j aaa a all a alle llle less leess sse te te ku kku u u e deelem, d dee eeel eel lem em m, ka ka je vvrijblijvd r jb ri bli l jvv d opgave op pga gave ave v do doe va va aam aaam m adres e ma em il ilad adre rees aaa aa a E Erld rle ld d H Ha Has ase s (erld.has@skyet.be (erl (e rrll d. d.ha ky ky et. e t.be) vo voor orr d dee be begi begierscursus, egi gi er eerrsc scur ursu sus, su s, ooff aa s, aa a Ca Cath Catherie ther th erii er ie Va Vad Vadercruyss, der d errcr cruy uysss, vvoo voor ooor de de kkad kadercursus. ad der ercu curs r us rs us.. Zi Z Zijj zu zull zull ll jjee da da a op de hoogte de hoo o gt gtee houd houd ho ud va va a de d eerstkomde eers r tkkome om de d activiteit aact ctiv ct ivvit itei e tte ei je je plaats plaa pl aats ts pla pla pl a (met (me met GPS GP PS adres) adre ad res) s vva s) a aafspraak a fspr fs prraaak via viia e--ma e-ma m il i op op tijd tijd d e stod sto st od d d do orrst stu stur urr.. doorstur. Het H et jjaarlijkse aarlijkse Paddstoelweekd Paddsttoeleweekd Ditt jaar D Di jaar ar trekt trreek ekt de de paddstoelwerkgroep p dde pa dd de st s oe oellew wer erkg kgro rooep ep oop p week w weekd eek e d d va vva a 28 ttot ot se september ept ptem mbe ber 20 ber aar aar he aa h het et o oord orde d va de va Fr F Frakrijk rakr a krijjk oo oder d deer le lleidig id di g vva va a Ha H Has as V Vermeul. erme er meul ul.. Wij W Wi ij loger loogeere r ii l l Au l Auberge Au A ube b rg rge ge du du M Mouli ou o uli li d d d AUDENFORT, AUDE AU DENF NFOR ORT, a OR abij bijj La bi La forêt forrêt ê de de Guies Gui Gu ies i ess i i de de Pas-de-Calais. P Pas ass-d de--c Caalaais i. Het Het iss da He da ook ook ge gee e to ttoeval evaal ev al datt R da Ré Régis égi gis C Co Courtecuisse, ourteccuis issee, dee os os s zzo o be beke bekde eke k d e my m mycoloog ycoloog u uit itt d dee li literatuur, iteera r tu tuurr, err vic vice-presidt iccee pr pres e id es id t is i vva a d a dee llo lokale okaalee m mycologische ycol yc olog loggis i ch c e vverigig erre riigi ri g gg! Ditt weekd Di week we ek ek d is i bedoeld beed edoe oeld l voor vooor ms ms me s e met meett e e zekere zzek e er ek eree paddstoelkis. paadd p ddstoe oele l kk iis.. H Het e iiss i ffeite et eeiitee de de bekroig beekkrrro b oi i g vva a he het et werk werkk vva a aalle llee curll curcu sist sist si ist ste ((ook ooook de begiers) beg b eggi ie ers) llesgevers. e ge es geveers. rs rs Maar Maa Ma ar aalle ar lle paddstoelfas p dd pa dde ssttooeele l ffa as zij as z j welkom! zi welkkoom! Richtprijs R Ri cch h htp tpri tpr tp rijs js: tw tweepersooskamer wee e pe perrssoos oos oo ska kame ka merr me mett do douc douche uch he sa sai saitair ita i tair ir Ibegrep: Ibe I begr be grep ep pe : hotelkamer, hote ho teelkkam amer amer er,, maaltijd maaal maal a tij tiijd jd op op vrijdagvrij vr ijjda dagg zaterdagavod, zaate terd rdag agav avvo avo od, d, oot otbijt tb t bijjtt e bijt pi p pickick ckick ck iick ck zzaterdag a erdag at dag da zzo zodag, oda dag ag, g, llegdarische eg eg e da d riisc sch hee vvieruurtjes, h ieru ie r ur urtj tjjes, begeleidig b ggeele be leid idi ig do i doo door oor or H Has ass Ve a V Vermeul. rm rme meu eule l.. Daarbij Daaar D arbi arb bij ij kom koom kom me og og je kost kkos oste os te voor voor or drak dra rak k aa k aa tafel ttaaf afel el s s avods a o av ds d je je eig eig ig vervoerskost. ver er vo voer e sk er skos oste os t te.. Allee iformatie Al if for orma rma mati tiee te verkrijg ti vver erkr er krij kr i ge ij g bij b j Catherie bi Caather th herri i e Vadercruyss, Vaad V der ercr crruy uyss s ss,, 03/288 03/2 03 /288 / of of cv cvdx@telet.be cvdx dx@t el et et.bbe et Alle Opgepast ischrijvig hier wel O Op pge gepa gepa p st s! iis ssch chri r jv ri j i i g is is h ier ie er we w el ve vverplicht erp rplliicch ht! IIschrijv I schr h ijjve v door door stortig ssto toortti i g va vaa e ee voorschot v or vo orssccho hot va vaa 60 6 per peerr persoo per p e sooo vóór er vóóóór september sep epte t mb te m er op op rekig rekei g g va -4 vaa Natuurput Naatu N tuur urp pu ut Zuidrad Z Zu uid idra rad Atwerp d At twe weerpe rp p (zie (zi z e pagia pagi pa gia a 2 voor voooor IBAN IIB BA AN N ummer) umme ummer) um meer) met m met als als ls mededelig med m ed ded edeeli g paddstoel p pad a de d s sto tooeell -w weekd eeeke kd k d + uw aa aam aam aa m (( (am) aam m )), te ttelell eefooummer ef oo oo um mm meer é é e-m -mai ail adres. adrrees. ad s. ratgro ra A ttgr Grooee - 133

14 Beheer Fort 7 ieuws Op 5 6 mei orgaiseerde de provicie Atwerp weer e fortgordel i. Het is vooramelijk e fietstocht lags de verschillde fort die i de wijde omgevig va Atwerp geleg zij. Er was op 5 mei e oordelijke lus op 6 mei e meer zuidelijke lus. Oze afdelig deed mee op zodag 6 mei. Voor de vaste gelegheids medewerkers brgt dit flik wat werk mee. Otvag opstell va feestmateriaal. Plaats va ifopael foto s op het traject i het fort plaats va sigalisatie. Op de dag zelf is het alle hs aa dek. Gezi het weer vrij fris was am er dit jaar aazilijk wat mider fietsers aa deel da vorige keer. Maar ook ms uit de buurt maakt va de gelegheid gebruik om het domei te bezoek. Al bij al kod we tuss de 250 à 300 belagstelld otvag. Vermits het og volop broedperiode was liep het traject lags de betoweg om verstorig tot e miimum te beperk. Os gelegheidsterras kde succes gezi de temperatuur werd heel water liters soep aa de ma gebracht. s Maadags stod er weer e ploeg vrijwilligers klaar om alles af te brek de boel op te ruim. Zoals U wellicht weet werd er i de witerperiode 2011 e aatal bom gekapt. Op het vrijgekom perceel er rod wordt de evolutie va de platgroei aadachtig opgevolgd. Bij e recte platopame werd tot aller verbazig e groeiplaats gevod (+/- 20 ex. )va de kuifhyacit. Deze plat behoort tot de leliefamilie is e bolgewas. De bloeiwijze is e ijle tros waarva de oderste bloem vruchtbaar de bovste bloem e soort kuif vorm ovruchtbaar zij. Het hoofdareaal is Zuid Europa. I oze strek is deze plat zeldzaam iet stadhoudd. I Nederlad komt hij sporadisch voor i Zuid Midd Limburg i de duistreek va Voore tot Texel. (cfr. Ecologische Flora) Bieuwd of we volgd jaar deze plat terug zull vid. Zo ziet U maar dat er op het fort altijd wat te belev valt. E spijtig voorval: brad i éé va de barakk va Fort 7 Misschi las je het i de krat, hoorde je het op de radio of zag je het op éé of adere ieuwswebsite maar op zaterdagavod 9 jui is er e kleie brad uitgebrok op het Fort. E spijtig voorval dat gelukkig ge effect heeft gehad op het reservaat, och op de atuur, och op de gebouw va het moumt. De brad heeft logischerwijs wel de gemoeder emoties va vel geraakt, de omwod de beheerploeg i de eerste plaats. De meldig kwam om uur bij de bradweer bi die erg sel ter plaatse was. De brad was sel oder cotrole maar het duurde ev voor het vuur helemaal geblust was. Dat kwam vooral omdat er ge watervoorziig was via hydrat. We moest water uit de gracht pomp hebb takwags lat aarukk, zegde bradweercommadat Bert Brugghemas. De bradweer heeft de rest va de acht ageblust om het smeulde soeiafval te bluss. Dat zorgde echter voor de odige rookotwikkelig. E belagrijke bekommeris was dat het dak va de loods uit asbestcemt plat bestaat. Bewoers werd daarom via e politiecombi opgeroep om tijdelijk ram deur geslot te houd. Het dak is uiteidelijk grotdeels gespaard geblev waardoor ge asbest vrijkwam. Het stro het maaisel werd vervolgs uit elkaar word getrokk om te vermijd dat het vuur weer zou opflakker. Daarvoor zorgde de civiele beschermig die met zwaar materieel ter plaatse kwam. Dit bleek ge overbodige maatregel vermits disdagmiddag de rest og smeuld! Voor alle zekerheid werd de beheerploeg va het Fort opgeroep, disdag amiddag wosdag voor e fiale cotrole. Dak aa bradweer, politie civiele beschermig, dak aa alle medewerkers va de beheerploeg Fort7. We blijv werk aa biodiversiteit i de stad, ge vuur dat os teghoudt! foto s: Erld Has ratgro - 14

15 Beheer Gro Neerlad, afleverig 2 De irichtigswerk zij gestart, maar dat las je al i de vorige Ratgro. Nu, 3 maad later, heeft Gro Neerlad Noord e metamorfose odergaa: de ati-takgracht zij otslibd, voorzi va glooide oevers otdaa va beschaduwde begroeiig waar odig bijkomde poel zij gegrav. De werk aa de Kleiput zij gestart. E de paard hebb e ieuwe stal! Bikort wordt de omheiig geplaatst ook de drempels i de gracht om het waterpeil te regel. Op 15 september wordt dit gedeelte da aa de buurt voorgesteld. Gro Neerlad Zuid is e berg rijker, opgehoopte betobrokk die moet di als fuderig va fiets wadelpad. Die berg otsiert het ladschap - gelukkig - tijdelijk. Vaop de top heb je wel e mooi paorama (zie foto bov). Je ziet de sleuv die werd getrokk i het kader va het archeologisch oderzoek. We verwacht hier kele stevige igrep: ieuwe gracht, ieuwe poel,... last but ot least, voor oze beheerploeg, e bergplaats met e terrasje? Ook praktisch bij educatieve activiteit! Maar daarover meer i e volgde afleverig. Er is og ieuws over de Vallei va de Kleie Struisbeek! Jullie herier zich oze beheeractiviteit rod de salamaderpoel aa het Geitpad: adat de Grodist op oze vraag de bom aa de zoekat va de poel had verwijderd hebb wij jaarlijks de oevers gevrijwaard va begroeiig blader takk verwijderd. Doel: het bevorder va waterplat die er vroeger (2005) groeid, e belagrijk elemt voor de biotoop va de Kamsalamader, maar door beschaduwig helemaal verdw. Kijk aar de foto s va Grote waterweegbree, Grote waterraokel, Waterviolier, Vewortel,... ZE ZIJN TERUG! De beheerploeg ka trots zij op het resultaat! Beheerplaig Fort 7 voor 2012 Op zaterdag 26 mei werd er door het beheerteam e plaig opgesteld voor het beheer va het gebied gedurde de komde maad. Deze afsprak werd i oderlig overleg gemaakt er werd rekig gehoud met het algeme beheerpla voor het Fort. Hiera volgt e samvattig va de belagrijkste put. Routie werkzaamhed (zoals bv. oderhoud va wadelweg trapp, opruim omgevall bom op wadelpad, oderhoud lokal materiaal, herstellig afsluitig,... ) zij iet i deze lijst opgom. - Bijhotel, isect- vlidertui Het bijhotel abij de igag va het gebied ka jammer goeg iet echt e succes goemd word. Hoofred hiervoor zij het gebrek aa licht bloeide, iheemse plat i de abijheid. Daarom zal er e kapverguig word aagevraagd voor de hoge bom, vl. wilg, es exot, die i de directe omgevig va dit bijhotel staa. Op die maier verbeter we de lichtival op deze wad. Alle lage begroeiig, bloeide bom struik blijv staa. Tegelijkertijd wordt e ispaig gedaa om door aaplatig va iheemse soort, e aatrekkelijke biotoop voor isect, bij vliders te creër. - Maai lagshe Betoweg E lage strook lagshe de Betoweg, vaaf het begi aa de poort tot aa de badbarak, zal eid september gemaaid word om otwikkelig va paddstoel mogelijk te mak. Na avraag blijkt eid augustus, begi september hiervoor het ideale tijdstip. - Voortui I de voortui, bekd als Klei Middelheim, zal het stuk rodom de omgevall wilg i de herfst met bosmaaiers gemaaid word. - Groud Zero I jauari 2011 werd e gedeelte aast het Waterhopad gekapt om daar e moerasgebied met voldode licht ival abij de slotgracht te creëer. Dit gebied duid we sidsdi aa als Groud Zero. Tot op hed werd daar ge beheerwerk meer uitgevoerd. I het ajaar zal daar 2/3de va het terrei word gemaaid. Ook gaa we opgroeide wilg, japase duizdkoop bram bestrijd i gas dit gedeelte door ze te verwijder waar het ka. vervolg pagia 18 ratgro - 15

16 Bestuursbericht 5 6 mei, 10 jaar afdelig Fietsfortgordel: e dubbelact! Naast Natuurput bestaat ook oze afdelig u 10 jaar om dit luister bij te zett hebb we dit op zaterdagavod 5 mei uitbudig met elkaar gevierd ( daar zij we goed i, iet? Getuige de foto s)! Na e kort overzicht va de hoogteput va de 10 jaar vierig va de ageme verigig te Gt (moet je zeker bekijk op de algeme website va Natuurput), zoemd we kort i op e overzicht va de otstaasgeschiedis va oze afdelig. Opgericht uit de fusie va e afdelig va Wielewaal Natuur reservat werd de ieuwe afdelig mete te Wilrijk gevestigd. Achterevolgs splitste ze 2 maal: e eerste keer om de afdelig Hobokse Polder op te richt e tweede maal voor de afdelig Natuurput Aartselaar. De huidige afdelig, zoals jullie wet, dekt Hove, Edegem Wilrijk groeide steeds verder i ledaatal tot ogeveer 1300 vadaag. Hoe we aa de aam va de afdelig kwam de aam va dit tijdschrift werd og es uit de doek gedaa wat alhoewel og iet zo lag geled blek vele led hierva iet op de hoogte. E overzichtelijke fotoreeks va 10 jaar werkig bracht vooral erg leuke herrierig aar bov demostreerde het bruisde lev va de afdelig. Via e videoboodschap richtte de algeme directeur va de verigig zich tot os... was dat e verrassig. Maar de surprise va de avod was zoder meer de Powerpoit prestatie die de joge geratie (Niels Schild) had uitgewerkt voor deze avod. Via beeld klak gav ze e overzicht va de bio-rijkdom va het Fort... tjoge, de tra stod veel deelemers i de og. Tijd voor de receptie de volgde 10 jaar! Het tweede deel va de dubbelact bestod uit de deelame va de afdelig aa de fietsfortgordel. Hoderd fietsers ded hieraa mee vel ded ook Fort 7 aa als vertrekplaats of als tussstop. Oze afdelig vergastte de geïteresseerde fietsers met e wadelig over het Fort, uitgestippeld met foto s va plat dier die er voorkom. Zoder meer e voltreffer voor vel ook e eerste kismakig met die grote groe plek die daar ligt... maar toch veelal obekd is. We hadd ook e aatal edu- ratgro - 16

17 Bestuursbericht catieve stadjes voorzi waar de passat ev wat atuur i de praktijk kod opsuiv. Voor de thema s hiervoor hadd we os lat ispirer door e aatal belagrijke atuurwaard va het Fort: de vos, de vleermuiz het vogelbestad. Het thema va de vos was erg actueel aagezi er toch af toe wat pluimveeschade i de omgevig wordt vastgesteld door deze toppredator. Met veel geduld legd we de uttige aspect va het voorkom va de vos i oze streek, aa de bezoekers uit. Als rattvager bij uitstek sloeg dat ge gek figuur. Ook de vogelkijkstad op de brug had erg veel aadacht waar de deelemers oder adere het uitkom va e est meerkoet kod bewoder. Vele, vele fietsers ded zich verder te goed aa de door de afdelig klaargemaakte soep (het was immers iet zo e hele warme dag) aa de Gageleer die blijkbaar fietsers ispireert! Sommig zag zelfs e levsgrote vos op het fort rodhuppel... teveel gedrok mis schi (zie foto s). Dit evemt vraagt heel wat werk voor de afdeligsled (oze dak daarvoor) maar is zeker resultaatsvol leert vele ms uit de omgevig ev op e adere maier kis te mak met deze log va biodiversiteit i de afdelig. foto s : Kris Vos (1-2) & Eddie Schild (3-4-5) ratgro - 17

18 Bestuursbericht - Moeraske abijgeleg rietkraag Wilgopslag gaa we i die buurt verwijder. Vorig jaar hebb we e groot gedeelte va de rietkraag proper gemaakt ituss is het riet flik aagegroeid. Om het behoud va de rietkraag te verzeker is het odig om opgroeide zwarte elz te verwijder. Dat gaa we i het ajaar do. Imiddels werd ook al flik wat slib uit dit gebied verwijderd door de beheerploeg. Dit gaa we og kele ker herhal i de komde maad. De amfibieë zull os dakbaar zij. - Sit-Jasplei E 3-tal grote abijgeleg wilg zorg hier voor aazilijke bodemverrijkig. Op die maier bemoeilijk ze dus bodemverschralig (via maai afvoer va het maaisel). Daarom wordt voorgesteld deze wilg te lat rooi. Er zal voor deze wilg e bijkomde kapverguig aagevraagd word. De bom zull kel gerooid word als dit ge verstorig va de omgevig meebrgt. Grote zware machies zull daar dus iet gebruikt word. - Duiriet vóór badbarak, rod loskade op het glacis Om te vermijd dat het duiriet door zaadverspreidig verder woekert is het odig de grootste del met haast uitsluitd duiriet, zo sel mogelijk te maai. Del met bloeide plat, vl. rolklaver, blijv gespaard tijds het maai. Dezelfde werkwijze wordt gebruikt voor het gedeelte abij zoutbarak ovtje alsook op het glacis. - Plagg va e proefstrook Als de gelegheid zich voordoet zou er opieuw e strook, maximaal dubbel zo breed als de vorige, ku geplagd word met e bobcat. - Loskade Het gedeelte bovop de loskade is al e arm gebied bij gevolg maai we dit maar om de 2 jaar. Dit jaar wordt de loskade bovop i zij geheel gemaaid i het ajaar. Natuurput otwikkelt waarschuwigssysteem voor schadelijke exotische soort Wat hebb de Oost-Aziatische Boktor, de Amerikaase Zwarte weduwe, de Maïswortelboorder de Hotttotvijg geme? Het zij stuk voor stuk ivasieve exotische plat of dier die heel wat last kost veroorzak voor ms atuur. Natuurput zij Waalse zusterorgaisatie Natagora hebb u e meldput op pot gezet dat lokale overhed terreibeheerders moet toelat sel te reager op waaremig va die schadelijke soort. Dat gebeurde i opdracht va de Vlaamse, Waalse Brusselse overhed. Tegelijk werd er herkigsfiches uitgewerkt om het publiek de soort correct te ler herk. Het olie meldput is te bereik via Schade door exot. Zowel atuur, ladbouw als ecoomie hebb last va schadelijke exotische soort. E goed voorbeeld is de Grote wateravel. Die exotische platsoort woekert i oze waterlop. Dat ka de doorvaart va bot verhider sluiz verstopp. Jaarlijks ivesteert de Vlaamse overheid 1 miljo euro i de verwijderig va va deze adere exotische waterplat. De Europese Commissie schat de totale kost va bestrijdig schade door ivasieve exotische soort i de EU op jaarlijks 12,7 miljard euro. Meldput voor terreibeheerders overhed. Hoe seller probleemsoort word gemeld, hoe seller terreibeheerders lokale overhed ku optred om schade te voorkom. Daarom werd het iteractieve waarschuwigssysteem otwikkeld. ratgro Hoofdfrot Vóór het Hoofdfrot hebb we vorig jaar alle zaailig va berk wilg verwijderd. Nadi hebb we heel dit gebied met de maaibalk gemaaid. Hier moet we dus oplett om ieuw opschietde berk wilg direct te verwijder. I het ajaar wordt gas het gedeelte vóór het hoofdfrot da gemaaid. - Achter de Sartha barak Hier ku wilg- berkopslag verwijderd word om meidoor de schaars geword brem meer kas te gev. - Matel-zoom op het glacis Vóór de 2 bukers, rechts op het glacis, zal e matel-zoom word aageplat. Eerst gaa we het aa te plat gebied opmet e aaplatigsvoorstel opmak. Bedoelig is da het platgoed aa te kop tijds de behaagactie deze zoom hiermee te realiser. - Uitdu berk op basis va het goedgekeurd jaarpla Lags de Smalle Weg lags de Betoweg moet berk verwijderd word om adere bom meer kas te gev op volwaardige otwikkelig. Dit zal gebeur door op 3 berk er 2 te verwijder. Dode bom blijv altijd staa. Deze uitduig staat i het goedgekeurd jaarpla. I de herfst zull de om te legg bom word geschalmd zodat later ge misverstad ku otstaa. Aa de overzijde, ter hoogte va de rozstruik, heeft e wilg zich doorhe e meidoor gewrog. Deze wilg zull we verwijder. - Meidoor lags het Waterhopad Overhagde meidoors die dreig om te vall, ku best i de witerperiode word afgezaagd tot op ca. 1 meter hoogte. Opig lagshe dit pad ku aagevuld word met ieuwe aaplat va joge meidoors. - Broedde Caadese gaz I de toekomst zal er, waeer het om iet méér da 2 broedgevall gaat, ge actie meer oderom word. Zij er méér broedde koppels, da zal aa ANB gevraagd word welke diervridelijke actie we hierteg best oderem. Ré Heyl Op ku terreibeheerders zich u gratis aboer op e meldsysteem. Zodra er e probleemsoort i hu gebied wordt vastgesteld, krijg ze omiddellijk e waarschuwig via mail met verdere iformatie. Natuurwaaremers vid er iformatie om de exotische overlastsoort beter te ku herk. Vrijwilligers ctraal. Vrijwilligers spel e ctrale rol i dit iitiatief. Vlaader heeft e sterke traditie i atuurwaaremig door vrijwilligers. Bija atuurliefhebbers hebb al meer da 6 miljo gegevs igevoerd op www. waaremig.be - e schat aa wetschappelijke iformatie. Het lag da ook voor de had om het ieuwe waarschuwigssysteem voor schadelijke exotische soort te t op dit bestaade iitiatief. Door die koppelig kom de meldig va al die vele vrijwilligers u automatisch bij de terreibeheerders terecht zegt Wouter Vareusel va de studiedist va Natuurput. Ook de overheid ka u seller igrijp idi odig. Pilootproject. Het ieuwe waarschuwigssysteem is e pilootproject. Na e jaar looptijd zal het geëvalueerd word door het Istituut voor Natuur- Bosoderzoek (INBO). Deze kis zal da word aagewd voor de uitbouw va e meer omvagrijk waarschuwigssysteem voor ivasieve exot i Vlaader België.

19 Studie Weetjes over uil (deel 1) Herma Soeck Uil kom over de hele wereld voor. Er zij 177 soort bekd. I Europa lev 13 soort uil: Bosuil, Dwergooruil, Dwerguil, Kerkuil, Lapladuil, Oehoe, Oeraluil, Rasuil, Ruigpootuil, Seeuwuil, Sperweruil, Steuil Velduil. I België vlieg slechts 7 soort rod. Taxoomische idelig va de Belgische uil Rijk: dier (Aimalia) Stam: chordadier (Chordata) Klasse: vogels (Aves) Orde: uil (Strigiformes) Familie: kerkuil (Tytoidae) Soort: Kerkuil (Tyto alba) Familie: uil (Strigidae) Soort: Bosuil (Strix aluco) Oehoe (Bubo bubo) Rasuil (Asio otus) Ruigpootuil (Aegolius fuereus) Steuil (Athe octua) Velduil (Asio flammeus) De meeste uil zij vooral s achts of i de schemerig actief gaa da op jacht. Ze zij helemaal aa deze achtelijke levswijze aagepast: ze hebb grote og e zeer scherp gehoor. De uil zi hor beter da de ms. Ze vlieg tevs bija geruisloos doordat het laagje dos op hu ver het geluid va de wid lags hu vleugels dempt. De og Uil hebb e rod, afgeplat gezicht met grote aar vor gerichte og. Die ku echter iet aar liks of rechts draai. Om adere kat op te kijk moet uil steeds de kop draai. Dakzij de 14 wervels i hu hals (zie figuur skelet) ku ze hu kop tot 270 roddraai zelfs oderstebov ker (zie foto s hieraast). Doordat de og aa de voorkat va hu kop zitt (iet aa de zijkat zoals bij de meeste adere vogelsoort) ku uil beter diepte zi daardoor beter de afstad aar e prooi schatt. Ze ku ook heel goed i het doker zi: ze hebb veel mider licht odig omdat dit op e laag achter hu etvlies gereflecteerd wordt. Uil hebb dakzij hu grote og e uitstekd vergezicht, ook s achts, maar ze ku dichtbij iet scherp zi. Zoals bij alle vogels is er e derde ooglid: het kipvlies. De or Bij de uil zitt de kleie ooropig (soms met e klei oordeksel) oder de ver va de kop verborg. Ze hebb e supergevoelig gehoor, wat belagrijk is om s achts hu prooi te hor. Ze zij zelfs i staat om bij complete duisteris hu prooi te vid. Bij e aatal uilsoort staa de ooropig asymmetrisch: ze zitt liks rechts iet op dezelfde hoogte ook de vorm va de opig va het oordeksel ka liks rechts verschill. Door die asymmetrie ka de uil de richtig waar geluid vadaa kom beter bepal. Er zij ook uilsoort met symmetrisch geplaatste or die blijk iet graag i complete duisteris vlieg. Let wel: de oorpluim die sommige uilsoort hebb moet iet verward word met de or. Oorpluim bestaa uit ver zitt ook iet op de plaats va de ooropig. E volwass, sterke, gezode uil met e groot territorium heeft grote oorpluim. Joge, zwakke, zieke of oude dier bezitt kleiere oorpluim. Het skelet Het uilskelet is aagepast aa lop vlieg. Het is erg licht (7-9% va het totale gewicht), maar heel stevig gebouwd. De meeste beder zij met elkaar vergroeid, sommige grote ratgro - 19

20 Studie bott zij hol met bii bige versterkig waardoor het skelet lichter wordt. Het grote borstbe beschermt het hart, de log adere orga de grote vleugelspier zij er aa vastgehecht. De beder va de vleugel zij lag het vleugeldeel dat daarbij hoort is erg breed, dat zorgt ervoor dat de vleugel laag belast is. Daardoor gaat het vlieg erg gemakkelijk, zelfs als de uil e prooi meedraagt. De voetbetjes zij kort stevig, wat kracht geeft bij het dod va e prooi. Bek klauw Uil hebb e sterke gebog haaksavel. Ze hebb krachtige klauw met vlijmscherpe agels aa hu vaak dicht bevederde pot. Vermits de uil dichtbij slecht ziet lokaliseert hij zij prooi va ver, vliegt da aa grijpt met beide pot tegelijk. Daarbij draait hij e voorste te aar achter zodat er twee klauw aar voor gericht zij twee klauw aar achter waardoor hij meer vat op de prooi heeft (zie foto hieroder). Hij pikt de og va de prooi uit doodt de prooi door met zij klauw krachtig te kijp. Pas da verscheurt hij e grote prooi met zij bek. Het dieet va oze iladse uil varieert aargelag de soort, aargelag het seizo aargelag de leefomgevig. Dat zij vooral veldmuiz, bosmuiz, spitsmuiz woelmuiz maar ook joge haz, koij moll. Als er e tekort is aa muiz vag uil ook wel kleie vogels, padd, kikkers of isect. Om zij jog te voeder sijdt hij met e speciale klauw kleie stukjes af. Ver De meeste uil hebb e mgelig va bruie, zwarte, witte grijze ver. Die kleur bied camouflage: i e bos vall uil die i e boom zitt bija iet op. Bij de meeste vogels gaat de luchtstroom die tijds de eerwaartse bewegig lags de bovkat va de vleugel stroomt i turbultie, wat veel geruis ka veroorzak. Bij de uil zij de uiteid va de buitste slagp va hu vleugels fij vertakt waardoor de geluidsgolv gebrok word. Het resterde geluid wordt geabsorbeerd door de dosver elders op het lichaam. Zo vlieg ze s achts vaak geruisloos als ze op zoek zij aar prooidier. Roestplaats E uil jaagt s achts slaapt overdag. Dat doet hij ze op e vaste plaats, de roestplaats. Uil zij op hu roestplaats meestal heel moeilijk te otdekk, maar wij vid die plek dikwijls als we rodkijk aar uitwerpsel braakball. Overdag wordt e slapde uil soms lastig gevall door luid alarmerde kleiere vogels. Braakball Uil slikk kleiere prooi vaak i hu geheel i. E paar uur adi, als het voedsel verteerd is, spuw ze e bal uit met de overteerbare del: har, pluim, betjes, keverschildjes Bij elke soort ziet de braakbal er wat aders uit. Bij de Steuil bv. zij het rode bruiachtige braakball met daari chitieschildjes va lieveheersbeestjes adere kevers vaak ook zad dat hij mee islikt bij het et va regworm. Door dit zad zij de braakball va de steuil te oderscheid va de eves bruie braakball va de torvalk. Door het uitpluiz va de braakball kom we veel over het dieet va de uil te wet. Let wel: draag bij het braakballoderzoek om hygiëische red latex hadscho. Nestel broed Maelijke u i l zig alle i de lte waardoor de vrouwtjes aagetrokk word de adere maetjes mete hor dat die plek al bezet is. Uil ku zelf ge est bouw omdat ze dichtbij slecht zi. Alle de velduil maakt wel zij eig est. De meeste uil echter zoek e boomholte, e is, e spleet. of het est va e adere vogel die ze verjag of dod. Veel uil legg hu eier i verlat est va adere vogels. Sommige uil estel op de grod, o.m. de velduil, de steuil estelt graag i kotwilg op oude leegstaade zolders. De eier va uil zij bija rod zuiver wit. ratgro - 20